SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 102
tiugl§fŸtê tuyh‰iw¥ òçªJbfhŸSjš
m¿Kf«
tuyhW flªj fhy ãfœÎfis mt‰Wl‹ bjhl®òila, kåj®, Ïl«, fhy« Ït‰Wl‹ bjhF¤jë¡»wJ. vdnt
kåj®, Ïl«, fhy« M»a _‹W TWfS« tuyh‰W¡F äfΫ K¡»a«. Ïitna tuyh‰iw (History), fijæªJ
(Story) ntWgL¤Â¡ fh£L»‹wd. xU ãfœéš Ï«_‹W TWfSŸ x‹W Ïšiy våD« mJ tuyhwhfhJ. vªj xU
tuyh‰W¡ fU¤J«,
ãfœÎ v‹d?
ãfœ¤Âat® / ãfœéš g§Fbfh©lt® ah®? (kåj®)
v§F ãfœªjJ? (Ïl«)
v¥bghGJ ãfœªjJ?(fhy«)
v‹w eh‹F édh¡fS¡F« éilfis¤ j‹df¤nj bfh©oU¡F« v‹gš Iaäšiy.
www.educationindex.blogspot.in
• f‰wš mQFKiwfŸ gy ÏU¥ÃD«tuyh‰iw¥ bghU¤jtiu ãytiuglK« fhy¡nfhL«
khzt®fël« f‰wiy¡ bfh©L brštš vëa mQFKiwahF«.
• ãytiugl«- xUãfœÎ v§F, v¥nghJ, eilbg‰wJ v‹gij és¡»oD«, ‘Ïl¤Â‰nf’
K¡»a¤Jt«më¤J, tuyh‰W¡ fU¤ij¥ òçªJbfhŸs cjλwJ.
• fhy¡nfhL - vªj ãfœÎv¥nghJ, ahuhš, v§F eilbg‰wJ v‹gij vëš òçªJbfhŸs
cjéoD«fhy¤Â‰nf K¡»a¤Jt«bfhL¡»wJ.
• t«rhtë tiugl«, ah®ahbušyh« v¥nghJ vªãy¥gFÂia M£Á brŒjd® v‹gij
és¡»oD« M£Áahs®fS¡nf (kåj®)
www.educationindex.blogspot.in
gæ‰Áæ‹ neh¡f§fŸ
• tuyh‰W ãfœÎfis¡ F¿pLfŸ têahf ãy¥gl¤Âš F¿¤J¡fh£o és¡f« më¡F« Âw‹ bgWjš
• F¿¥Ã£l nguuÁ‹ gutiy ãytiugl¤Âš F¿¤J, t©z« Ô£o F¿¥ò vGJ« Âwid ts®¤jš
• F¿¥Ã£l tuyh‰W ãfœÎfS¡F¡ fhy¡nfhL tiuªJ mj‹tê tuyh‰W¡ fU¤J¡fis¥ òçªJbfhŸsš. nkY«,
fhy¡nfh£oid¤ j« rhjidfis és¡f¥ ga‹gL¤Jjš
• xU nguuirM©l k‹d®fis¡ fhytçir¥go òçªJbfhŸs t«rhtë tiugl« tiuÍ« Âwid ts®¤jš
• jkJ _jhija® F¿¤j kuòtê tiugl« tiujš k‰W« mt®fis ãidÎT®jš
• tuyh‰W¤ bjhl®òila Kiw¡F¿pLfis¥ òçªJ mt‰iw ãytiugl¤Âš ga‹gL¤J« Âwid ts®¤jš
• tuyh‰W¢ Áw¥òä¡f Ïl§fis ãytiugl¤Âš rçahd¥ òŸëæš F¿¤J¡fh£L« Âw‹bgWjš
• òéæaš TWfŸ v›thW tuyh‰W ãfœÎfis ã®zæ¡»‹wd v‹gij¥ òçªJbfhŸsš
www.educationindex.blogspot.in
ãytiuglK«ãfœÎfS«
m¿Kf«
ãytiugl« v‹gJ xU ãfœÎ v§F, v¥nghJ, eilbg‰wJ v‹gij és¡»oD«, ‘Ïl¤Â‰nf’ K¡»a¤Jt«
më¤J, tuyh‰W¡ fU¤ij¥ òçªJbfhŸs cjλwJ. Ït‰iw¥ ngh®fŸ, òu£ÁfŸ, bt‰¿¥
ghijfŸ, gaz tê¤jl§fŸ ngh‹w ãfœÎfŸ eilbg‰w Ïl§fisÍ« tUl§fisÍ« vëš kd¤Âš gÂÎ
brŒa ga‹gL¤jyh«. nkY«, mj‹ têahf tuyh‰W¡ fU¤Jfis vëš òçªJbfhŸs ÏaY«.
www.educationindex.blogspot.in
neh¡f«
• ngh®fŸ eilbg‰wÏl§fisÍ«,tUl§fisÍ«vëjhfkd¤Âš gÂÎbrŒjš
• xU òu£Á njh‹¿a Ïl«,mj‹ngh¡F k‰W« Koit¡fhy¤njhL òçªJbfhŸsš
• bt‰¿¥ ghijfŸk‰W« gaz tê¤jl§fŸngh‹w ãfœÎfist©z« k‰W« m«ò F¿æ£L¡ fh£lš
• xnu fhy¡f£l¤Âš ãyéa gšntW nguuRfë‹ gutšfis t©z§fŸbfh©LntWgL¤Â¡fh£lš
• xU kuig¢rh®ªj k‹d®fŸ j§fŸnguuir v›thW go¥goahf¡ f£obaG¥Ãd® v‹gij t©z§fŸ
mšyJF¿æLfŸ têahfés¡Fjš
www.educationindex.blogspot.in
A) Kjš ϪÂa RjªÂu¥ ngh®brašghL 1 ϪÂa ãytiugl¤Âš F¿¡f¥g£LŸsòu£Á Ïl§fis¥
gh®¤J¥ gÂiy¡ TWf
1. 1857Ïš eilbg‰w òu£Á ϪÂahéš v¥gFÂæš Ôéukhf¥
guéaJ?
2. òu£Ábjhl§»aÏl« vJ?
3. òu£Áæšg§Fbfh©lK¡»a¤ jiyt®fŸaht®?
4. y£RäghŒnghç£l Ïl« vJ?
5. bj‹åªÂahéšòu£Áeilbg‰w Ïl«vJ?
6. ntWv‹bd‹dfU¤Jfisãytiugl«_y« òçªJbfhŸsyh«?
www.educationindex.blogspot.in
brašghL 2 ãytiugl« gh®¤J¥ gÂiy¡ TWf
B) rK¤Âu F¥jç‹ bt‰¿fŸ
•rK¤Âu F¥jç‹jiyefu«
vJ?
•rK¤Âu F¥j®bt‰¿ bg‰w
bj‹åªÂa¥ gFÂfŸ vit?
•rK¤Âu F¥j®bt‰¿¥ bg‰w
Ïl§fis vGJf.
www.educationindex.blogspot.in
C) flš tê
cyftiugl¤Âš gh®¤njhnyhänah lahì‹ ghijia m«ò¡F¿æ£L¡ fh£Lf
brašghL 3 : go¤J¥gh®¤J¥ ghijia¡ fh£Lf
».Ã. 1487Ïš ngh®¤J¡ÑÁa fl‰gaâ gh®¤njhnyhänah la°
ϪÂahé‰F¥ òÂa tê f©LÃo¡F« neh¡»š jdJ gaz¤ij
k¤Âa¤jiuflš mUnf mikªJŸs è°g‹ JiwKf¤ÂèUªJ bjhl§»dh®.
Kjèš M¥Ãç¡fhé‹ nk‰F fl‰fiuia x£o bj‹Âiræš gaâ¤J¤
bj‹M¥Ãç¡fhé‹ bj‹Kidia milªjh®. Ë jdJ gaz¤ij¡ »H¡F neh¡»
gaâ¤J ϪÂa bgU§fliy milªjh®. m§F mtuJ f¥gš òayhš
jh¡f¥glnt mtUila FGéd® ehL ÂU«g t‰òW¤Âd®. vdnt
la° Û©L« nk‰Fneh¡» gaz« brŒJ òašKidia milªjh®.
bjhl®ªJ tl¡F neh¡» gaâ¤J or«g® 1488Ïš è°g‹ JiwKf¤ij
tªjilªjh®.
lahì‹ ghij 1487-1488
www.educationindex.blogspot.in
brašghL 4 : Ñœ¡fhQ«bkfšy‹ tiugl¤ij¥ gh®¤J édh¡fS¡F éil jUf.
édh¡fŸ
1. bkfšy‹ jdJflš gaz¤ij vªj Ïl¤Âš,v¥nghJ Jt¡»dh®?
2. bkfšy‹ jdJflš gaz¤ij¤Jt¡»a JiwKf« mikªj flè‹ bga®v‹d?
3. bkfšy‹ Kjèšv¤Âiria neh¡» gaz«brŒjh®?
4. mt®gaz«brŒj bgU§flšfŸ ahit?
5. mt®vªj f©l¤ÂèUªJ gaz¤ij¤bjhl§»dh®?
6. mt®gaz«brŒj f©l§fë‹ bga®fis vGJf?
7. bkfšyå‹ flš gaz¤Â‹ ghij ck¡F cz®¤J« òéæaš c©ik v‹d?
8. bkfšy‹ v¤jidM©LfŸ gaz« brŒjh®?
www.educationindex.blogspot.in
brašghL 5 :
bkhfyha® t«rmur®fë‹ nguuRgutš tiugl¤ij¥ gh®¤J édh¡fistotik¡f.
www.educationindex.blogspot.in
f‰wš éisÎfŸ
• tuyh‰W¡fU¤JfS¡Ftiugl és¡f« më¡F«Âw‹ bgW»wh‹. Ïj‹_y«mªãfœÎfis kd¤Âš vëš gÂÎbrŒJbfhŸ»wh‹.
• ãfœÎfŸ eilbg‰w Ïl«k‰W«fhy¤njhLbjhl®ògL¤J«Âw‹ bgW»wh‹.
• ãfœÎfë‹ ngh¡ifÍ«,gutiyÍ«vëš òçªJ kd¤Âš gÂÎbrŒ»wh‹.
• xU ãfœÎ eilbg‰w gšntW Ïl§fis mj‹ K¡»a¤Jt«fUÂntWgL¤Â¡fh£L«Âw‹ bgW»wh‹.
thœéaš ga‹ghL
• tê jl tiugl (Route Mape) cjéÍl‹ gaz§fŸnk‰bfhŸsyh«.
• j‹Dila _jhija®fë‹ go¥goahd K‹nd‰w¤ij bt›ntW t©z§fŸ mšyJF¿pLfŸ têahf¤ jdJ rªjÂædU¡Fés¡F»wh‹.
• thœ¡ifæš ãfœÎfŸ v›tsÎ K¡»a¤Jt«thŒªjit v‹gij cz®»wh‹.
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
EARLY HARAPPAN PHASE
www.educationindex.blogspot.in
MAURYAN EMPIRE
www.educationindex.blogspot.in
GUPTA EMPIRE
www.educationindex.blogspot.in
CONQUESTS OF SAMUDRA GUPTA
www.educationindex.blogspot.in
HARSHA EMPIRE
www.educationindex.blogspot.in
2. nguuÁ‹ všiy k‰W« gutš
m¿Kf«
• Ïka«Kjš Fkçtiu guéÍŸs ϪÂa Jiz¡f©l¤Âid¥ gšntW fhy¡f£l§fëš bt›ntW k‹d®fŸ M£ÁòçªJŸsd®. x›bthU k‹dU« j‹eh£L všiyfis
éçÎgL¤Jtš F¿¡nfhshf ÏUªjd®. mur®fëš xUÁynu “kfh” v‹w milbkhêÍl‹ miH¡f¥gL»‹wd®. V‹ m›thW miH¡f¥g£ld®? mt®fë‹ M£Á
všiy guªJéçªJ ÏUªjjhny m›thW miH¡f¥g£ld®. nguuRfë‹ všiy k‰W« gutšfis¥ òçªJbfhŸtj‰F tiugl§fŸ khzt®fS¡F¥ bgçJ« cjλ‹wd.
neh¡f«
• nguuÁ‹ všiyfis m¿jš,mt‰iw ãytiugl¤Âš F¿¤jš.
• nguuÁ‹ jiyefu¤ijÍ«, K¡»a efu§fisÍ« bt›ntW F¿pLfëš F¿¤jš.
• neuo M£Á¡F£g£l gFÂiaÍ«, kiwKf M£Á¡F£g£l gFÂiaÍ« ntWgL¤Â¡fh£Ljš.
• ãytiugl« TW« fU¤JfS¡nf‰g F¿¥òl‹ és¡f« vGJjš ngh‹w Âw‹fis nk«gL¤Jjš.
www.educationindex.blogspot.in
Ma¤j¢ brašghL
• khzt®fns! c§fsJ kht£l všiyfis¤ ÂirÍl‹ vGJf.
• ä‹ eGt« / m£y° cjéÍl‹ jäœehL kht£l§fis¡ fh£L« òwtç ãy¥gl¤ij¥ gh®¤J¢ rçgh®¡f.
njitahdbghU£fŸ
• ϪÂa¥ òwtç tiugl« - A3 Size – 5
• ϪÂa eÂfŸ tiugl« -A3 Size – 10
• t©z vGJnfhš (Sketch Pen)
• ÏUòwK« gir jléa ehlh (Double Tape)
• F©^Á
• bj®khnfhš – 5
• t©z¥ bg‹ÁšfŸ (Crayons)
• ϪÂa khãy§fŸ tiugl« - A3 Size – 6
• mê¥gh‹, bg‹Áš, gir
• f¤jç¡nfhš (Scissor)
www.educationindex.blogspot.in
• brašghL- 1 f©LÃo!f©LÃo!!
• brŒKiw
• g§nf‰ghs®fis5 FGthf¥Ãç¡f. eÂfŸ tiuag£lϪÂaòwtçgl¤ij¡ FGé‰bfh‹whf¡bfhL¤J,eÂfë‹ bga®fis
vGj¢ brŒf.
• ä‹eGt« / m£y°cjéÍl‹ eÂfë‹bga®fis¢rçgh®¡f.
• gæ‰We®t©z«Ô£oRU£l¥g£l Ó£LfŸml§»abg£oia¡FG¤jiyt®fël«fh£omtutU¡F¥ Ão¤jkhdt©z¤ij¤
nj®Î brŒa¢brhšYf.
• Ëd®V‰fdntjah®brŒJit¤JŸs nguuRfë‹gutš J©Lfis¡FG¤jiyt®fŸt©zmo¥gilæš tif¥gL¤Â¤j¤j«
FGé‰F vL¤J¢bršf.
• Ë FGéš mk®ªJgutšJ©Lfisx‹¿iz¤J nguuÁ‹bgaiu¡f©LÃo¡f¢brhšYf.
• Kjèšnguuir¡f©LÃo¡F«FGédiu¥ ghuh£Lf. mt®fŸmt‰iwFlannelgyifæšbghU¤Â¡ fh£Ljšnt©L«.
• k‰wFGéd®fS¡F¡ F¿¥òfŸbfhL¤J¡f©LÃo¡fcjÎf.
www.educationindex.blogspot.in
vL¤J¡fh£L
• všiyfis x‹w‹Ã‹x‹whf¡TWf.
• jiyefu¥bgaiu¡TWf.
• K¡»aefu§fis¡TWf.
• murç‹jªij bgaiu¡TWf.
• murç‹kf‹bgaiu¡TWf.
• jiyef®k‰W«K¡»aefu§fisv¥go¡ F¿¥gJ v‹gij tiuªJfh£Lf.
• jiyef®
• K¡»aefu§fŸ
(F¿¥ò (Legend)vGJ«Kiwia és¡Ff.)
• neuo M£Á¥ gFÂk‰W«kiwKfM£Á¥ gFÂia v¥gontWgL¤Â¡ fh£LtJvd¢brŒJfh£L«Kiwæšés¡Ff.
www.educationindex.blogspot.in
• brašghL- 2
• ÏnjnghšÏªÂa khãy§fis¤jå¤jåahfbt£o, òwtçãytiugl¤ÂšVnjD«xU khãy¤ij¥ bghU¤j¢brŒJmt‰¿‹ všiykhãy§fis¥bghU¤j¢
brŒjš.
• brašghL- 3
• bj‹åªÂa nguuRfëšgšyt®fhy¡ f£ol¡fiyguéÍŸsÏl§fistiugl¤ÂšF¿¡f.
• brašghL- 4
• ϪÂa tiugl¤Âšm¡g® nguuÁ‹ všiyfis¡F¿¡f. mJ j‰nghijaãytu¥go vªbjªjehLfŸk‰W« khãy§fis cŸsl¡»ajhfÏU¡»wJvd¡ F¿¥ò
vGJf.
• f‰wšéisÎ
• khzt®fshš, vªjxU nguuÁ‹ všiyfisÍ«ÂirnahLãytiugl¤ÂšKiwahf¡F¿¤J¡ fh£l ÏaY«.
• xU nguurç‹neuok‰W« kiwKfM£Á¥gFÂfis bt›ntWt©z§fëš F¿¤J¡ fh£l KoÍ«.
• jiyefu«k‰W« K¡»aefu§fisbt›ntW KiwF¿pLfŸ _y« R£o¡fh£lÏaY«.
• thœéaš ga‹ghL
• jkJ ÅL, njh£l«Kjèat‰¿‹ eh‹F ÂirfëY«Ñœnkš msÎk‰W« bj‹ tlmsitm¿jš.
• jkJ ÅL k‰W« njh£l¤Â‹ eh‹F òwK«všiyfis¡f©l¿ªJ ntèmik¤jš.
• ÅL,kid, tašKjèat‰iwth§F« nghJ« é‰F« nghJ« mt‰¿‹ eh‹Fòw všiyfisÍ«rçgh®¤J Mtz¥gL¤Jjš.
www.educationindex.blogspot.in
3. fhy¡nfhL
• m¿Kf«
• fhy¡nfhLv‹gJ xUF¿¥Ã£l fhy¡f£l¤Âšeilbg‰w K¡»a ãfœÎfis, mit eilbg‰w fhytçir¥go R£o¡fh£oés¡f cjΫ
xUtif tiuglkhF«. ÏJxUnfhlhfnth,m£ltizahfnth mšyJ bjhl®glkhfnthmikayh«. RU§f¡T¿‹ fhy¡nfhLv‹gJ K¡»a
tuyh‰WãfœÎfis¡ fhytçiræš btë¥gL¤j cjΫtiugl«rh®ªjés¡fkhF«.
• fhy¡nfh£o‹ tiffŸ
• 1) K‹ndh¡F¡fhy¡nfhL 2) Ëndh¡F¡fhy¡nfhL 3) x¥Ã£L¡fhy¡nfhL 4) gl¡
fhy¡nfhL vd eh‹F tif¥gL«.
• 1) K‹ndh¡F¡ fhy¡nfhL
• xUF¿¥Ã£l¡fhy¡f£l¤Âšeilbg‰w K¡»a ãfœÎfis, mit eilbg‰w fhytçir¥goVWtçiræš vG és¡fkë¡f¥ ga‹gLtJ
K‹ndh¡F¡fhy¡nfhL vd¥gL«.
• 2) Ëndh¡F¡ fhy¡nfhL
• K¡»a ãfœÎfis, mit eilbg‰w fhytçir¥go Ïw§Ftçiræš vG és¡fkë¡f¥ ga‹gLtJ Ëndh¡F¡fhy¡nfhLvd¥gL«.
www.educationindex.blogspot.in
• 3) x¥Õ£L¡fhy¡nfhL
• xUF¿¥Ã£l fhy¡f£l¤ÂšÏU ntWÏl§fëšeil¥bg‰w ãfœÎfisx¥Ã£Lés¡f¥ga‹gLtJ x¥Õ£L¡fhy¡nfhL
vd¥gL«.
• 4) gl¡fhy¡nfhL
• bjhl®ãfœÎfismt‰¿‹gl¤Jl‹ fhytçir¥goés¡Ftj‰FÏ¡fhy¡nfh£LKiwga‹gL»wJ.
• vL¤J¡fh£lhf¡fhªÂíæ‹ÏªÂaRjªÂu¥nghuh£lãfœÎfisés¡F« gl§fis¡bfh©Lfhy¡nfhLtiujš.
• neh¡f§fŸ
• xUF¿¥Ã£l fhy¡f£l¤Âšeilbg‰w K¡»aãfœÎfis¤bjçÎbrŒjš.
• nj®bjL¤jãfœÎfis¡fhyKiw¥gotçir¥gL¤Jjš.
• ãfœÎfS¡F¥bghU¤jkhd fhy¡nfh£o‹tifia¤nj®ªbjL¤Jtiujš.
• ãfœÎfis¡fhy¡nfh£ošrçahf¡F¿¤J¡ fh£lš.
• fhy¡nfh£il¤j«thœ¡ifæšga‹gL¤Jjš.
www.educationindex.blogspot.in
• Ma¤j¢brašghL
• khzt®fns c§fŸthœ¡ifæšelªj K¡»aãfœÎfistçir¥govGJ§fŸ.
• ne‰W¡fhiyKjškhiytiutF¥Ãš eilbg‰wãfœÎfisneuthçahf¡F¿¤J¡ fh£L§fŸ.
• njitahdbghU£fŸ
• bg£o,ä‹d£ilfŸ
• brašKiw
• F¿¥Ã£l¥ ghl¥gFÂæš cŸsK¡»aãfœÎfismilahs«fh©f.
• ãfœÎfis¡fhy tçir¥gomL¡Ff.
• tiua¥nghF« fhy¡nfh£o‰F¤ jiy¥ig¤nj®ªbjL¡f.
• vL¤J¡fh£L- bkhfyha¥nguuÁš m¡gç‹fhy« ».Ã.1542 -1605.
• msÎnfhè‹cjéahš,bg‹Áiy¡ bfh©L br§F¤jhf 5br.Û, mfy¤Â‰F Ïiz¡nfhLfŸ tiuf.
• ãfœÎfë‹ bjhl¡f M©o‰F« (».Ã.1542) ÏW M©o‰F« (».Ã.1605) Ïilg£lM©il¡ (63) fz¡»L.
• 10 M©LfS¡F x® myF cau« njitbaåš,Ïilg£lM©LfS¡F¤ njitahdcau«/Ús¤ij¡fz¡»Lf.
• jhë‹cau«nghJkhdjhf cŸsjhvd¥gh®¡f. ÏšiynašmsΤ£l¤ijkh‰Wf (1 myF 20M©L).
• njitahd (1 myF10 M©LfŸ våš)7myF cau¤ÂšÏiz¡nfhLfis¡FW¡fhf Ïiz¡f.
• j‰nghJ br§F¤jhdxU br›tf« »il¡F«.
• mšÑnHbfhL¡f¥g£LŸsJngh‹W ÏlJòw«,msΤ£l¤Â‹go tUl§fisvGJf.
• tyJòw¤ÂšK¡»aãfœÎfis,M©nlhL F¿¡f.
www.educationindex.blogspot.in
• brašghL- 1
• xUtUl¤Âš bfh©lhl¥gL«éHh¡fis¥ g£oaèLf.m›étu§fis¡bfh©L fhy¡nfhLtiuf.
• brašghL- 2
• ϪÂaRjªÂu¤Â‰F¥Ã‹gjé t»¤j #dhÂgÂfë‹ãH‰gl§fis¢nrfç¡f.mt‰iw¡bfh©Lgl¡fhy¡nfhLtiuf.
• brašghL- 3
• kh®Fé°nA°o§°(».Ã.1813-1823)fhyK¡»aãfœÎfis¥Ã‹ndh¡F¡fhy¡nfh£ošF¿¡f.
• f‰wšéisÎ
• tuyh‰WãfœÎfis¡fhytçir¥goòçªJbfhŸ»‹wh‹.
• xUãfœitk‰bwhUãfœÎl‹x¥Ã£L¥òçªJbfhŸ»‹wh‹.
• fhy¡nfh£ošãfœÎfë‹fhytçir,fh£Á¥gL¤j¥gLtjhšãfœÎfŸeilbg‰wM©Lfis kd¤Âšvëjhf¥ gÂÎ brŒ»‹wh‹.
• tuyh‰WãfœÎfismt‰¿‹fhuzfhça¤bjhl®òl‹òçªJbfhŸsÏ¡fhy¡nfhLcjλwJ.
www.educationindex.blogspot.in
• tuyh‰WãfœÎfŸk‰W«fhy¥ÃçÎfŸ(Íf§fŸ)v¥gox‹w‹Ã‹x‹whf¤bjhl®»‹wdv‹gij¥ òçªJbfhŸ»‹wh‹.
• x¤jãfœÎfis/fhy¥ÃçÎfis(Íf§fis)tif¥gL¤jΫ,x¥Ã£L¥gh®¡fΫfhy¡nfhLcjλ‹wJ.
• tuyh‰¿idfhy¡nfh£o‹_y« k»œ¢ÁÍl‹ f‰»‹wd®.
• Fiwthdfhy¤Âšãiwaétu§fis m¿ªJ¡bfhŸ»‹wd®.
• nk‰brhšy¥g£lmid¤JÂw‹fS«tuyh‰iw¡fhytçir¥goòçªJbfhŸsäfΫJizò绋wd.
• thœéašga‹ghL
• j§fŸbrhªjthœ¡ifæšelªj ãfœÎfis¡fhytçir»ukkhfmL¡ff‰W¡bfhŸ»wh‹.
• gŸëæš eilbgW« ãfœÎfis¤njÂthçahf¡ F¿¤J it¡fgHF»wh‹.
• eh£F¿¥ò vGJ« gH¡f¤ij¡ f‰W¡bfhŸ»wh‹.
• v§FifbaG¤ÂoD«njÂÍl‹ ifbah¥gäl¡f‰W¡bfhŸ»wh‹.
www.educationindex.blogspot.in
4. kuòtê
m¿Kf«
• t«r«v‹gJgu«giu, rªjÂmšyJkuò MF«.Mtë v‹whš tçir,Ôghtë v‹whš Ôg§fë‹tçir
vd¥bghUŸ. t«rhtëvåš mur®fë‹/jåeg®fë‹ tçir/FL«gtçirmšyJ gu«giu
vd¥bghUŸ. xU rªjÂæštªjt®fist«rhtëæd® v‹»‹nwh«. mjhtJ,xU _jhijaç‹
tê¤njh‹wšfŸ mšyJxUtç‹ jiyKiwæd®/ têtêtªnjh®vd¥bghUŸ.
kuòtê tiugl«
• xU mur®mšyJ jå kåj® /FL«g«/t«r¤Â‹_jhija®fis¡fhytçir¥goés¡fcjΫ xU tif
gÂÎ mšyJm£ltizna t«rhtëtiuglkhF«.
www.educationindex.blogspot.in
vL¤J¡fh£L neUFL«g kuòtêtiugl«
nkhÂyhšneUbrhUguhâ
ItA®yhšneU
fkyh neU
ϪÂuhfhªÂ
bgnuh°fhªÂ
uhÉ›fhªÂ
nrhåahfhªÂ
Ãça§fhfhªÂ
uhg£tnjuh
buŒf‹tnjuh äuhatnjuh
uhFšfhªÂ
rŠrŒfhªÂ
nkdfhfhªÂ
tU©fhªÂ
uŠÁ¤Ójhuh«g©o£ é#ay£Räg©o£
ea‹jhuhõhAš
»UZzF¤Á§
Fndh¤j«F¤Á§
A®õhF¤Á§
mí¤ F¤Á§
bAy‹M«°£uh§
www.educationindex.blogspot.in
• neh¡f§fŸ
• F¿¥Ã£l kuÚ njh‹¿a k‹d®fŸ, kåj®fŸ,mt®fë‹ rªjÂædç‹ bga®fŸk‰W« fhy¤ij
kuòtê tiugl«tiuªJòçªJbfhŸsš.
• xU kuig¢rh®ªj cW¥Ãd®fS¡»ilna cŸs cwÎKiwia¥òçªJbfhŸsš.
• jiyKiwfë‹tçiria¥òçªJbfhŸsš.
• khzt® j«jiyKiwg‰¿a tiugl«tiuªJj« _jhija®fŸg‰¿a m¿it¥ bgWjš.
• Ma¤j¢ brašghL
• khzt®fns! xU btŸis¤ jhëš c§fsJ¡ bfhŸSjh¤jh, bfhŸSgh£o, jh¤jh, gh£o, jªij,
jhŒ k‰W« rnfhju,rnfhjçfŸml§»a xU FL«gtiu¥gl« (FamilyTree)tiuªJcwÎKiwia
vGJf.
www.educationindex.blogspot.in
njitahd bghU£fŸ
1. btŸis jhŸ 2.°bf£¢
eh‹
www.educationindex.blogspot.in
• kuòtê tiugl«
• brŒKiw
• nj®ªbjL¤j kuËbgaiu¤ jiy¥ghfvGJf.
• m«kuËtêtªj k‹d®fë‹bga®fis¡ F¿¤J¡bfhŸf.
• k‹d®fë‹ bga®fis¡ fhytçiræš mL¡Ff.
• mt®fS¡»ilnaahd cwÎKiwia m¿ªJbfhŸf.
• k‹d®fë‹ rnfhju,rnfhjçfë‹ bga®fisÍ«F¿¤J¡bfhŸf.
• jh¤jh
• 
• kf‹
• 
• ngu‹cwÎKiwia¢ br§F¤J¡ nfh£ošF¿¡f.
• rnfhjurnfhjçfë‹ cwÎKiwia¥ gL¡if¡ nfh£oš  F¿¡f.
• rnfhjurnfhjçfë‹ bga®fis vGJ«nghJ_¤jt® bgaiu ÏlJòw¤Â‹Xu¤Âš bjhl§»tçirahf tyJòw«neh¡»ef®¤Jf.
• Ït®fëš bg©fë‹ bga® tUkhdhšm¥bgaiu ntW ãw ikahš vGJf.
• X® murU¡Fv¤jid thçRfŸÏUªjhY«mtU¡F¥Ã‹muruhF«thçR¡nfmtuJM£Á¡fhy«F¿¥Ãlnt©L«.
• kuòtêtiugl« tiuªj ÃwFF¿¥òfŸ (Legend) bfhL¡f¥gl nt©L«.
www.educationindex.blogspot.in
• vL¤J¡fh£L (t«rhtë tiugl«)
• Ïil¡fhy¥ gšyt®fŸ(».Ã.340- ».Ã.615)
FkhuéZQ I
(»Ã340-350)
fªjt®k‹ I
(»Ã 350-375)
Åu T®¢r t®k‹ (»Ã 375-400)
fªj®t®k‹
(»Ã 400-436)
Á«kt®k‹
(»Ã 436-460)
fªj®t®k‹ III
(»Ã 460-475)
eªÂt®k‹
(»Ã 525-550)
Ïstur‹
éZQnfhg‹
Á«kt®k‹ II
éZQnfhg‹
Á«kt®k‹ III
(»Ã 550-575
Á«k éZQ
(»Ã 575 -615
Õkt®k‹
FkhuéZQ II
ò¤jt®k‹
Fkhu éZQ III
www.educationindex.blogspot.in
• brašghL 1 - eha¡f®fë‹ kuòtê tiugl« (».Ã.1529-».Ã.1739)
• eha¡f®fë‹ kuòtê bga®fis tUl«,khj«, thu«, ehŸ,kâ, édho v‹W vGj¥g£l ä‹d£ilfë‹Ã‹ Á¿ajhf vGÂkhzt®fns tiuglkhf ã‰wš.
• brŒKiw
• khzt®fns ä‹d£ilfis¥ bg£oæèUªJ MS¡bfh‹whf vL¤J¡bfhŸf.
• m£ilæ‹ Ã‹òw« cŸs F¿¥òfis¥ go¡f.
• Kjèš ‘tUl«’ v‹W vGÂa m£il¡fhu® tªJã‰f.
• bjhl®ªJ,khj« v‹W vGÂa m£il¡fhu® tªJã‰f.
• khj¤Â‹ bga®fŸ bfh©l m£il¡fhu® tçir¡»ukkhf ÏläUªJtykhf ã‰f.
• mjid¤bjhl®ªJ thu v©m£ilfis¡ bfh©lt®fŸ tçirahf¤ bjhl®ªJã‰f.
• »Hik m£il¡fhu® Ïu©lhtJ thu m£il¡fhuU¡F¡Ñœ ã‰f.
• »Hik¡F¡Ñœ, ehŸfë‹ bga®bfh©l m£il¡fhu®fŸ ã‰f.
• neu m£il¡fhu® br›thŒ¡»Hikæ‹Ñœ ã‰f.
• fhiy,khiy m£il¡fhu®fŸ neu¤Â‰F¡ ÑnH ã‰f.
• kâ k‰W« ãäl m£il¡fhu®fŸ fhiy neu¤Â‰F¡ÑnH x‹w‹ Ë x‹whf ã‰f.
• édho I,édho IIm£il¡fhu®fŸ ãäl¤Â‰F¡ ÑnH ã‰f.
• filÁthçR v‹wm£il¡fhu® édho IIÏ‹Ñœ ã‰fΫ.
www.educationindex.blogspot.in
• nf£f¥gL« édh¡fS¡F cça éilia më¡f.
• »UZz¥geha¡fç‹ jªij bga® v‹d?
• Åu¥geha¡fU¡F«éRtehj eha¡fU¡F«cŸs cwÎv‹d?
• Kjyh«K¤J Åu¥geha¡fU¡F«, ÂUkiyeha¡fU¡F«cŸs cwÎv‹d?
• ÂUkiyeha¡f®,Fkhu K¤JÏt®fSŸ _¤jt® ah®?
• f°öç u§f¥g®éRtehjiu v‹d cwÎbrhšè miH¥gh®?
• brašghL -2 :JSt kuòtê tiugl«
• ÑnHbfhL¡f¥g£LŸs g¤Âia¥ go¤J¥ gh®¤JJSt kuòtêtiugl¤ij tiuf.
• JStt«r¤ij¤ njh‰Wé¤jt® ÅueuÁ«k‹(».Ã.1505-1509)ÏtUila jªijah®eureha¡f®. ÏtuJgh£ldh®<°tu
eha¡f®. ÅueuÁ«kUl‹Tl¥Ãwªjt®fŸ»UZznjtuha®,m¢Rj njtuha®k‰W«u§fhnjtuha®. ÅueuÁ«kU¡F¥Ã‹ »UZz
njtuha®(».Ã.1509-1530)M£Á¥bghW¥ng‰wh®.ÏtU¡FxU kfD«xUkfS«ÏUªjd®. kfŸbga® ÂUkyhnjé, kf‹
bga® Ïstur‹. ÂUkiyÏs« taÂnyna ÏwªjjhšÏtuJÁ¤j¥gh m¢Rj uha®(».Ã.1529-1542) M£Á¥ bghW¥ng‰wh®.
mtU¡F¥Ã‹mtuJ kf‹ Kjyh«bt§flh (».Ã.1542) gjéna‰wh®. Ït®Á¿Jfhy¤ÂnynaÏwªjjhšm¢Rjuhaç‹kUkf‹M£Á¥
bghW¥ng‰wh®.
www.educationindex.blogspot.in
• f‰wšéisÎ
• F¿¥Ã£l kuÚnjh‹¿ak‹d®fŸ,kåj®fŸ,mt®fë‹rªjÂædç‹bga®fŸk‰W«fhy¤ijés¡F« kuòtêtiugl« tiua
ÏaY«.
• xUkuig¢rh®ªjcW¥Ãd®fS¡»ilnacŸscwÎKiwia¥òçªJbfhŸsKoÍ«.
• jiyKiwfë‹tçiriam¿ªJbfhŸsKoÍ«.
• khzt®j«jiyKiw¥g‰¿atiugl« tiuªJj« _jhija®fŸg‰¿a m¿it¥bgw KoÍ«.
• thœéašga‹ghL
• ÏJ F¿¥Ã£l t«rhtëædçilnacŸscwÎKiwfisÍ«,mt®fë‹rªjÂædiu¤ jiyKiwmo¥gilæšés¡fcjλwJ.
• khzt®fŸj« _jhija®fë‹bga®fŸ,mt®fŸthœªj fhy«,mt®fë‹Áw¥òfism¿ªJbfhŸstêtF¡»wJ.
• _jhija®fë‹Ãwªj ehŸ,Ïwªjehis ãidÎTucjλwJ.
• _jhija®fë‹ãH‰gl§fis¥ghJfh¡fΫmt®fS¡FkçahijbrY¤jΫ cjλwJ.
www.educationindex.blogspot.in
j.Óåthr‹
KJãiy éçÎiuahs®
kht£l MÁça® fšé k‰W« gæ‰Á ãWtd«
òè¡fiu – 636 808
jUkòç kht£l«
m£r Ô®¡f nfhLfë‹mo¥gilæš tuyh‰WÏl§fis¡ F¿¤jš
www.educationindex.blogspot.in
• ãytiugl«k‰W«òé khÂçM»at‰¿‹K¡»a¤Jt¤ijm¿ªJ¡ bfhŸSjš.
• m£r,Ô®¡f¡nfhLfŸtiujšk‰W«ga‹ghLfŸg‰¿ m¿ªJbfhŸSjš
• ÂirfŸ, msitfŸ, F¿pLfŸ, t©z§fŸ, F¿¥òfŸ ngh‹w K¡»a TWfis¥
ga‹gL¤J«Âwid¥bgWjš.
• jåkåj k‰W« r_f bghUjhsu ts®¢Á¡F ãytiugl m¿Î v›thW K¡»a¤Jt«
thŒªjJ v‹gijcz®jš.
neh¡f§fŸ
www.educationindex.blogspot.in
• g§nf‰ghs®fis t£lkhf ã‰f¢ brŒjš.
• Ëò òékhÂç gªij x›bthUtçlK«kh‰¿ kh‰¿ g§nf‰ghs®fŸ bfhL¡f nt©L«.
• x›bthUtU«gªij Ïu©L iffshš Ão¡f nt©L«.
• Ïš tyJ / ÏlJ if bgUéuš gªÂš vªj Ïl¤Âš ÏU¡»wnjh mªj Ïl¤Â‹ m£r/Ô®¡f nuif k‰W« Ú®/ãy¥gu¥igÍ« òé khÂçæš
gh®¤J¡ Tw nt©L«.
• Ïj‹ _y«f©l§fŸbgU§flšfŸ m£r,Ô®¡f nuifia¥ g§nf‰ghs®fŸ m¿ªJbfhŸSjš.
• ÏJngh‹W tyJ / ÏlJ if M£fh£oéuš gªÂš vªj Ïl¤Âš ÏU¡»wnjh mªj Ïl¤Â‹ f©l§fŸ k‰W« ehLfis¥ òékhÂçæš gh®¤J¡
Tw nt©L«.
• Ïj‹ _y«f©l§fŸk‰W« ehLfë‹ mikél¤ij¥ g§nf‰ghs®fŸ m¿ªJbfhŸSjš.
Ma¤j¢brašghL
www.educationindex.blogspot.in
ÂirfŸ (Directions)
tl¡F,bj‰F, »H¡F,nk‰F
tl¡F, tl»H¡F,»H¡F, bj‹»H¡F, bj‰F, bj‹nk‰F,nk‰F,
tlnk‰F
mo¥gil ÂirfŸ
ardinal Directions)
Ïil¥g£lÂirfŸ
(Intermediate Directions)
www.educationindex.blogspot.in
brašghL -1
jäœehL muÁaš ãytiugl¤Â‹ cjéÍl‹ ÂU¢Áuh¥gŸë kht£l¤ij ikakhf¡ bfh©L, tl¡F, tl»H¡F, »H¡F, bj‹»H¡F, bj‰F,
bj‹nk‰F, nk‰F, tlnk‰F Âirfëš cŸskht£l§fis¡ f©LÃo¤J f£l§fëšvGjΫ.
ÂirfŸ
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
• ãytiugl« (Map) vD« brhš nk¥gh (Mappa) vd¥gL« y¤Ô‹
bkhê¢ brhšyhF«. nk¥gh v‹w brhšY¡F nkiræ‹ ÛJ éç¡f¥g£l Jâ
v‹gJ bghUshF«. vdnt ãytiugl« v‹gJ òé tot (Geoid)
nk‰gu¥ig éç¤jJ ngh‹w òéæ‹ TWfis étç¥gj‰fhf¤ jhënyh
mšyJ Jâænyhtiua¥gL«xUglkhF«.
ãytiugl« (Map)
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
• òéæ‹ tot¤ij K¥gçkhz mséš fh£LtJ òékhÂç MF«. ÏJ xU
ÉahŒL (Geoid) nfhs tot¤ij¡ bfh©LŸsJ. mjhtJ Ïil¥gFÂ
r‰W¥ gU¤J« JUt¥gFÂfŸ r‰W¤ j£ilahfΫ cŸs nfhstot¤ij¡
F¿¡F«. ÏJxU ÃbuŠ¢ brhšyhF«.
òékhÂç(Globe)
Geiod
(Oblate
Spheroid)
www.educationindex.blogspot.in
òéæš cŸs X® Ïl¤Â‹ ÏU¥Ãl¤ij m¿a ga‹gL« f‰gid¡ nfhLfns m£r,
Ô®¡f¡ nfhLfshF«. ÏitfŸ òékhÂçæY« (Globe) ãytiugl§fëY«
(Map) tiua¥g£l Ïa‰if TWfshd kiyfŸ, ÕlóäfŸ, rkbtëfŸ, flšfŸ,
fhLfŸ k‰W« g©gh£L¡ TWfshd k¡fŸ gutš, FoæU¥òfŸ, efu§fŸ,
bjhêyf§fŸ ngh‹witmikªJŸsrçahdÏl¤ij m¿ªJbfhŸsga‹gL»‹wd.
m£r, Ô®¡f¡ nfhLfŸ
(Latitudes and Longitudes)
www.educationindex.blogspot.in
mÂfg£r o»ç tl¡F 90, bj‰F 90
m£r¡nfhLfŸ
òé khÂçæš / ãy tiu gl¤Âš »ilk£lkhf nk‰»èUªJ
»H¡fhf bršY«f‰gid¡nfhL.
Ô®¡f¡nfhLfŸ
òé khÂçæš / ãytiugl¤Âš tl¡»èUªJ bj‰fhf
br§F¤jhfbršY«f‰gid¡nfhL.mÂfg£r o»ç »H¡F 180ْ , nk‰F 180
www.educationindex.blogspot.in
• beL¡fhf Ï›t£l¤ijÏU rkghfkhf¥Ãç¡F« nfhL x‹iwtiuaΫ. m¡nfh£o‹ nkšòŸëia90 tl¡Fv‹W«ÑœòŸëia90 bj‰Fv‹W«bgaçlΫ.
• ãyeL¡nfh£o‹ nkš ghifkhåia it¤J tlnfhsh®¤j¤ÂY« bj‹nfhKjèš xU t£l« tiuaΫ. mij FW¡fhf¡ ÏU rkkhf¥ Ãç¡F« nfh£il tiuaΫ. mJnt
ãyeL¡nfhlhF«. Ïj‹o»ç 0 MF«.
• sh®j¤ÂY« ÏU g¡f§fëY« (ty«,Ïl«) njit¡nf‰g o»çia¡ F¿¤J¡ bfhŸsΫ. (v.fh. 10, 20 . . . 90 tl¡F vdΫ, 10, 20 . . . 90 bj‰F vdΫ
F¿¤J¡ bfhŸsΫ).
• ãyeL¡nfh£oèUªJ90 tl¡nf cŸsbr§nfhz¤ij90 ghfkhf¥ Ãç¤J¡bfhŸsΫ. (v.fh.10,20, ...90).
• Ï«_‹W òŸëfisÍ«gl¤ÂšcŸsthW ifahšÏiz¡fΫ. Ïj‰F10 vd¥ bga® bfhL¡fΫ.
• Ïnjnghš90 tiuæštlm¢r¡nfhLfŸ k‰W«bj‹m¢r¡nfhLfistiuªJmj‹o»çia¡F¿¥ÃlΫ.
m£r¡nfhLfŸtiuÍ«Kiw
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
• m£r¡nfhLfŸ tiuªjJ¥ nghynt FW¡fhf Ïu©L rk ghfkhf¥ Ãç¡F«
ãyeL¡nfh£ilÍ«, beL¡fhf ÏU rkkhf¥ Ãç¡F« 0 Ô®¡f¡ nfh£ilÍ« (»ç‹é¢)
tiuaΫ.
• gl¤Âš cŸsthW »H¡F k‰W« nk‰F miu¡nfhsh®¤j§fis njit¡nf‰g 180
ghfkhfãyeL¡nfh£il¥Ãç¤J¡ bfhŸsΫ.(v.fh.15,30, . . . 180).
• JUt§fisÍ« ãyeL¡nfh£L¥ òŸëfisÍ« Ïiz¡F« go ifahš nfhLfŸ tiuªJ mt‰¿‰Fça
o»çia¡ F¿¥ÃlΫ.(v.fh.15)
Ô®¡f¡nfhLfŸtiuÍ«Kiw
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
ϪÂa muÁaš ãytiugl¤Âš ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs tuyh‰W¢ Áw¥òä¡f Ïl§fë‹m£r¤ Ô®¡fmséid¡ f©LÃo¤J vGJf.
vL¤J¡fh£L : òJblšè - 2839 ' 13 " N, 7713 ' 44 " E
• gh©o¢nrç
• M¡uh
• kJiu
• gh£dh
• nfhê¡nfhL
• ikN®
• thuzhÁ
• iAjuhgh¤
òJblšè 28 (28 ghif) 39' (39 ãäl§fŸ) 13" (13 behofŸ) tl¡F vdΫ, 77 (77 ghif) 13 (13 ãäl§fŸ) 44" (44
behofŸ) »H¡F vdΫ m£r,Ô®¡f msÎfis eh« thÁ¡fyh«.
brašghL- 2
www.educationindex.blogspot.in
Ïl§fë‹mikél¤ijm¿jš
gh©o¢nrç 12 N, 79 15 ' E
òJblšè
28 39' 13" N, 77 13 ' 44 " E
www.educationindex.blogspot.in
ãy tiuglò¤jf¤Â‹ cjéÍl‹ Ïl§fis¡ f©l¿jš
www.educationindex.blogspot.in
• xU ãytiugl¤Âš bfhL¡f¥g£LŸs ÏU òŸëfS¡F ÏilnacŸs
öu¤Â‰F«,jiuæ‹nkšmitfŸF¿¡F« Ïl§fS¡»ilnacŸs öu¤Â‰F«
cŸs é»jnkmsit vd¥gL«.
• vL¤J¡fh£L
• 1 br.Û. = nk¥Ãš öu«
• 10 ».Û = jiuæšöu«
ãytiugl msit(Map Scale)
www.educationindex.blogspot.in
ãytiugl msitæ‹ tiffŸ
www.educationindex.blogspot.in
1. c§fŸ kht£l¤jiyefU¡F«, òJblšè¡F« Ïilna cŸsnjÁa beLŠrhiyæ‹
öu¤ijmséLf.
2. br‹idKjšK«igtiu cŸsth‹tê¤ öu¤ijmséLf.
brašghL - 3
ãy tiugl ò¤jf¤Â‹ cjéÍl‹:
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
brašghL - 4
ä‹ eGt¤Âš bfhL¡f¥g£LŸs t©z§fis¥ ga‹gL¤Â jäœehL
ãytiugl¤Âš kiyfŸ, rkbtëfŸ k‰W« flš gFÂfë‹ mikél§fis
t©zä£L¡fh£Lf.
ãy tiu¥gl§fëšt©z§fŸ ga‹gL¤J«Kiw(Using Colours in Maps)
www.educationindex.blogspot.in
Ïa‰if TWfŸ t©z§fŸ
flš (Sea) Úy« (Blue)
Mœflš (Deep sea) ml®Úy« (Deep blue)
MH« Fiwthd flš k‰W« Ú®ãiyfŸ (Shallow sea and
Water Bodies)
btë® Úy« (Light blue)
rkbtë (Plain) fU«g¢ir (Dark green)
r‰W caukhd rkbtë (Medium Altitudinal plain) Ïs« g¢ir (light green)
Õlóä (Plateau) kŠrŸ ( Yellow)
F‹WfŸ k‰W« kiyfŸ(Hills and Mountains) gG¥ò (brown)
caukhd kiyfŸ (High Mountains) ml® gG¥ò (Dark brown)
äfΫ cauhkhd Áfu¥gFÂfŸ(very high peaks) fU« Át¥ò (crimson)
gå_oa kiyfŸ (Ice covered mountain) btŸis (White)
Ïa‰if mik¥ò ãytiu¥gl§fëš
bghJthf¥ ga‹gL¤j¥gL« t©z§fŸ
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
• eh« thG« gFÂæèUªJ Ãw Ïl§fŸ vªj Âiræš mikªJŸsd v‹gijÍ«, fs¥gaz« k‰W« gaz¤Â‹ nghJ«
rçahd Âiræš Â£lä£L bršyΫ bjçªJ bfhŸsyh«.
• ãy tiuglmsitæ‹_y« Ïu©L Ïl¤Â‰F Ïilna cŸs öu¤Âid ms¡f f‰W¡ bfhŸs KoÍ«.
• m£rÔ®¡f¡ nfhLfŸ _y« òéæš eh« vªj gFÂæš vªj Ïl¤Âš thœ»nwh« v‹gJ g‰¿Í«, Ãw
K¡»akhd Ïl§fŸ òéæšv§F mikªJŸsd v‹gijÍ«bjçªJ bfhŸsyh«
• òéæš cŸs TWfis t©z§fŸ k‰W« F¿pLfŸ thæyhf m¿ªJ bfhŸtjhš mt‰¿‹ g©òfS¡nf‰g ekJ
thœ¡ifia mik¤J¡ bfhŸsyh«.
thœéašga‹ghL
www.educationindex.blogspot.in
• òéæšcŸsK¡»aTWfë‹ gutšfisÍ«,mikél§fisÍ«khzt®fŸ vëšm¿t®.
• Ãytiugl msitfë‹K¡»a¤Jt¤ijÍ«mt‰iw¥ga‹gL¤J«KiwfisÍ«m¿ªJ bfhŸt®.
• K¡»aÂirfism¿ªJ bfhŸtjhšxU ehL / khãy« / nguuR vªjÂiræšmikªJŸsJ v‹gijkhzt®fŸ m¿a ÏaY«.
• ãytiugl¤Âš t©z§fŸ v›thWga‹gL¤jnt©L« v‹gij¥òçªJ bfhŸt®.
• m£rÔ®¡f¡nfhLfë‹ K¡»a¤Jt¤ijÍ« mt‰iw¥ga‹gL¤Âtuyh‰W Áw¥ò ä¡fÏl§fis,ãytiugl¤Â‹thæyhfm¿ayh« v‹gijbjçªJ bfhŸt®.
• ãytiugl¤Âšga‹gL¤j¥gL«K¡»aF¿pLfis m¿ªJ, khÂç tiugl§fŸ tiuÍ«Âwidkhzt®fŸ bgWt®.
f‰wšéisÎfŸ
www.educationindex.blogspot.in
INDIA - PHYSICAL
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
www.educationindex.blogspot.in
INDIA - PHYSICAL
www.educationindex.blogspot.in
INDIA - PHYSICAL
www.educationindex.blogspot.in
INDIA - PHYSICAL
www.educationindex.blogspot.in
KHYBER AND BOLAN PASSES
www.educationindex.blogspot.in
INDUS VALLEY CIVILIZATION
www.educationindex.blogspot.in
ARYAN INVASION
www.educationindex.blogspot.in
ARYAN INVASION
www.educationindex.blogspot.in
ARYAN INVASION
www.educationindex.blogspot.in
CHOTANAGPUR PLATEAU
www.educationindex.blogspot.in
VEDIC INDIA
www.educationindex.blogspot.in
MAHAJANAPADAS
www.educationindex.blogspot.in
MAGADHA EMPIRE
www.educationindex.blogspot.in
CITIES FOUNDED BY ALEXANDER
www.educationindex.blogspot.in
INDO-GREEK KINGDOM
www.educationindex.blogspot.in
INDO – GREEK CITIES
www.educationindex.blogspot.in
MAURYAN EMPIRE
www.educationindex.blogspot.in
SPREAD OF BUDDHISM
www.educationindex.blogspot.in
KUSHAN EMPIRE
www.educationindex.blogspot.in
SILK TRADE ROUTE
www.educationindex.blogspot.in
MUSLIM INVASIONS
www.educationindex.blogspot.in
RISE OF MARATHAS
www.educationindex.blogspot.in
RISE OF MARATHAS
www.educationindex.blogspot.in
7. tuyh‰W Ïl§fë‹ j‰fhy mikél«k‰W« Áw¥ò
m¿Kf«
tuyh‰iw¥ òçªJbfhŸtj‰F ãfœÎfŸ eilbg‰w Ïl« g‰¿a m¿Î Ï‹¿aikahjJ. Vbdåš,
Áyrka§fëš tuyh‰W ãfœÎfS¡F¡ fhuzkhΫ, gy rak§fëš ãfœÎfë‹ ngh¡if¤ Ô®khå¡F« fhuâfshfΫ, všyh
rka§fëY« ãfœÎfë‹ éisÎfis¢ RkªJ tuyh‰W¡FcjΫ Mjhu§fis¤ jh§»ã‰gdΫ Ï›él§fns. ϪÂa tuyh‰¿š Áy
K¡»aãfœÎfŸeilbg‰w Ïl§fis¥g‰¿Áy F¿¥òfisÏ¥nghJ eh«gh®¡fyh«.
neh¡f«
1.j‰fhyefu§fë‹g©ila bga®fis¤bjçªJbfhŸSjš.
2.mt‰¿‹j‰nghijaÏU¥Ãl¤ij m¿ªJbfhŸSjš.
3.j‰nghija ÏU¥Ãl¤ij ãytiugl¤Âšrçahf¡F¿¤jš.
4.ãytiugl¤Â‰fhd¡F¿p£L(Legend)és¡f«më¤jš.
www.educationindex.blogspot.in
Ma¤j brašghL
khzt®fns! c§fsJ brhªj C® mšyJ efu¤ij¥ g‰¿a Ïu©L Áw¥òfis¡ TW§fŸ.
brašghL 1 – v§F br‹W tªnj‹?
• vªj Ïl« br‹W tªnj‹?
• Áijªj vY«ò gh®¤J tªnj‹.
• gh®¤J tªj Ïlkšnyh
• gh¡»°jhåš cŸs j‹nwh?
• vªj Ïl« br‹W tªnj‹?
• òijªj efu« gh®¤J tªnj‹.
• gh®¤J tªj Ïlkšnyh
• gh¡»°jhåš cŸs j‹nwh?
www.educationindex.blogspot.in
• vªjÏl« br‹Wtªnj‹?
• ò¤j °jy«gh®¤J tªnj‹.
• gh®¤J tªjÏlkšnyh
• neghs¤Âš cŸsj‹nwh?
•
• vªjÏl« br‹Wtªnj‹?
• g©il¤JiwKf«gh®¤J tªnj‹.
• gh®¤J tªjÏlkšnyh
• F#uh¤ÂšcŸsj‹nwh?
brŒKiw
• MÁça®Kjšg¤Âia¥ ghl£L«.
• mj‰fhdéilia khzt®fŸÁªÂ¤J¡Tw£L«.
• mL¤JMÁçaU« khztU«ÏizªJ gÂnyhLghliy¤ÂU«gΫ ghl£L«.
www.educationindex.blogspot.in
vL¤J¡fh£L
• bkhfŠrjnuhbr‹WtªÔ®
• Áijªj vY«ò gh®¤J tªÔ®
• gh®¤J tªjÏlkšnyh
• gh¡»°jhåš cŸsj‹nwh
• Ïnj ngh‹Wk‰wg¤ÂfisÍ«gh£L Kiwæšédh¡nf£LéilnahLnr®¤J¥gho¥gHFf.
www.educationindex.blogspot.in
brašghL 2 –F¿¥ò¡fhdéil v‹d?
Ñœ¡fhQ«f£l§fëšg©ila¤jäHf¤njhLbjhl®òilabrh‰fŸÁy kiwªJŸsdmt‰iw¡f©LÃo¡f.
M m à « nr Á ç å M
o f bg ah u ã J D o
t F Â bjh ‹ k J iu t
ng kh u š br U K J ng
® ® l fh § j » k ®
u T Q ¥ F « ® ‹ u
nk a ng à £ u « bj nk
y by yh a L ò d ‹ y
t _ Â ® t l F F t
www.educationindex.blogspot.in
F¿¥òfŸ:
• fšyizia¡f£oak‹då‹bga®
• gh©oa®fë‹jiyefu«.
• bjhšfh¥Ãa¤ijÏa‰¿at®
• taY«tašrh®ªj¥gFÂÍ«
• Ïil¢r§f«eilbg‰w Ïl«
• Fu§»d¤Â‹bgauhšmiH¡f¥gL« g©ila¤jäHf¥ gFÂ.
brašghL 3 –gHR¡F, òJRv‹d?
• ÑnHÁyefu§fë‹giHa k‰W«òÂabga®fŸbfhL¡f¥g£LŸsd. mt‰iw¢rçahf¥bghU¤Jf.
giHa¥ bga®fŸ
• 1. ghlèò¤Âu«,2.m°Âdhòu«,3.thjhÃ, 4.mçr¤uh,5.gdhu°, 6.fhéç¥ ó«g£oz«,7.Tlšef®,8.
bjsèAhth,9.kjuhrg£od«(br‹d¥g£od«), 10.òèfh£
òÂa¥bga®fŸ
• 1. kJiu,2.gHnt‰fhL,3.ghjhä,4.ošè, 5.M¡uh, 6.thuzhÁ,7.br‹id, 8.fÃyt°¤J,9.ó«òfh®,10.gh£dh
www.educationindex.blogspot.in
brašghL-4
• m£ltizæš bfhL¡f¥g£LŸs Ïl§fëš g¤Âid¤ nj®ªbjL¡f.
• mt‰¿‹ mikél¤ij ϪÂaãytiugl¤Âš F¿¤J¡fh£Lf.
• mt‰¿‹ K¡»a¤Jt¤Â‹ mo¥gilæš bt›ntW F¿æLf.
• és¡f¡ F¿¥ò (Legend)vGJf.
f‰wšéisÎ
• j‰fhy efu§fë‹ g©ila¥ bga®fis¡ fhuz fhça¤Jl‹ òçªJbfhŸ»wh‹. nkY«mt‰¿‹ K¡»a¤Jt« k‰W« Áw¥ò¥ g‰¿a jftšfis¢
nrfç¡F«Âw‹bgW»wh‹.
thœéaš ga‹ghL
• ϪÂahéšv¤Â¡F«gaz«brŒÍ«m¿Î«JâΫbgW»wh‹.
• ϪÂahéšvªj Ïl¤Â‰F¢bršy neç£lhY«m›él¤Â‰F«mj‹ mUnf cŸs tuyh‰W¢Áw¥òä¡f VjhtJXçl¤Â‰F« cŸs
bjhiyitÍ«,ÂiriaÍ«bjhl®ògL¤J«Âw‹ bgW»wh‹.
• Éfhy¤Âš, gaz têfh£oahf (Tourist Guide) khW«Miria¥ bgW»wh‹.
• j¤j« tÁ¥Ãl¤Â‹mikél«k‰W«K¡»a¤Jt¤ij¤ bjçªJbfhŸS«Mtš bfhŸ»wh‹.
• j¤j« C®/efu¤ij,ãytiugl¤Âš F¿¤J¡fh£L«Âw‹ bgW»wh‹.
www.educationindex.blogspot.in

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (20)

Children's voices for Human Rights newsletter - Issue no.73
Children's voices for Human Rights newsletter - Issue no.73Children's voices for Human Rights newsletter - Issue no.73
Children's voices for Human Rights newsletter - Issue no.73
 
Voices for Custodial Justice Newsletter - August 2011 issue
Voices for Custodial Justice Newsletter - August 2011 issueVoices for Custodial Justice Newsletter - August 2011 issue
Voices for Custodial Justice Newsletter - August 2011 issue
 
24.11.11
24.11.1124.11.11
24.11.11
 
02.06.11
02.06.1102.06.11
02.06.11
 
19.02.09pdf
19.02.09pdf19.02.09pdf
19.02.09pdf
 
27.01.11
27.01.1127.01.11
27.01.11
 
21.07.11
21.07.1121.07.11
21.07.11
 
10.03.11
10.03.1110.03.11
10.03.11
 
Voices for Custodial Justice Newsletter - May 2013 issue
Voices for Custodial Justice Newsletter - May 2013 issueVoices for Custodial Justice Newsletter - May 2013 issue
Voices for Custodial Justice Newsletter - May 2013 issue
 
Voices for Custodial Justice Newsletter - March 2015 Issue
Voices for Custodial Justice Newsletter - March 2015 IssueVoices for Custodial Justice Newsletter - March 2015 Issue
Voices for Custodial Justice Newsletter - March 2015 Issue
 
20.01.11
20.01.1120.01.11
20.01.11
 
16.07.11.
16.07.11.16.07.11.
16.07.11.
 
25.08.11
25.08.1125.08.11
25.08.11
 
Children’s Voices for Human Rights Newsletter – Issue no.58
Children’s Voices for Human Rights Newsletter – Issue no.58Children’s Voices for Human Rights Newsletter – Issue no.58
Children’s Voices for Human Rights Newsletter – Issue no.58
 
Voices of Panchayat Presidents - Newsletter - Issue No.23
Voices of Panchayat Presidents - Newsletter - Issue No.23Voices of Panchayat Presidents - Newsletter - Issue No.23
Voices of Panchayat Presidents - Newsletter - Issue No.23
 
Voices for custodial justice newsletter March 2015
Voices for custodial justice newsletter March 2015Voices for custodial justice newsletter March 2015
Voices for custodial justice newsletter March 2015
 
Fact Finding Report regarding brutal attack on Sivagangai Panchayat President...
Fact Finding Report regarding brutal attack on Sivagangai Panchayat President...Fact Finding Report regarding brutal attack on Sivagangai Panchayat President...
Fact Finding Report regarding brutal attack on Sivagangai Panchayat President...
 
09.06.11
09.06.1109.06.11
09.06.11
 
30.06.11
30.06.1130.06.11
30.06.11
 
12 commerce tm
12 commerce tm12 commerce tm
12 commerce tm
 

Más de Arun Joseph

Más de Arun Joseph (20)

Maths Modelling
Maths ModellingMaths Modelling
Maths Modelling
 
School Organization.
School Organization.School Organization.
School Organization.
 
School Organization
School OrganizationSchool Organization
School Organization
 
Gender equity movement in schools
Gender equity movement in schoolsGender equity movement in schools
Gender equity movement in schools
 
Gender equity movement in schools
Gender equity movement in schoolsGender equity movement in schools
Gender equity movement in schools
 
Active learning method - english ppt
Active learning method - english pptActive learning method - english ppt
Active learning method - english ppt
 
MASLOW’S THEORY OF HIERARCHICAL NEEDS AND MCCLELLAND’S ACHIEVEMENT MOTIVATION...
MASLOW’S THEORY OF HIERARCHICAL NEEDS AND MCCLELLAND’S ACHIEVEMENT MOTIVATION...MASLOW’S THEORY OF HIERARCHICAL NEEDS AND MCCLELLAND’S ACHIEVEMENT MOTIVATION...
MASLOW’S THEORY OF HIERARCHICAL NEEDS AND MCCLELLAND’S ACHIEVEMENT MOTIVATION...
 
Constructivist teaching and learning is a beautiful experience if done with t...
Constructivist teaching and learning is a beautiful experience if done with t...Constructivist teaching and learning is a beautiful experience if done with t...
Constructivist teaching and learning is a beautiful experience if done with t...
 
CONSTRUCTIVISM IN TEACHING - PPT
CONSTRUCTIVISM IN TEACHING - PPTCONSTRUCTIVISM IN TEACHING - PPT
CONSTRUCTIVISM IN TEACHING - PPT
 
John keller's arcs model of motivational design - PPT
John keller's arcs model of motivational design - PPTJohn keller's arcs model of motivational design - PPT
John keller's arcs model of motivational design - PPT
 
Tinking - PPT
Tinking - PPTTinking - PPT
Tinking - PPT
 
Meta Cognition - PPT
Meta Cognition - PPTMeta Cognition - PPT
Meta Cognition - PPT
 
Memory and its types and Causes of Forgetting - PPT
Memory and its types and Causes of Forgetting - PPTMemory and its types and Causes of Forgetting - PPT
Memory and its types and Causes of Forgetting - PPT
 
Steps for Action Research
Steps for Action ResearchSteps for Action Research
Steps for Action Research
 
Role of Teachers in Action Research
Role of Teachers in Action ResearchRole of Teachers in Action Research
Role of Teachers in Action Research
 
Quality Enhancement in Higher Education Role of and Foreign Institutions Bill
Quality Enhancement in Higher Education Role of and Foreign Institutions BillQuality Enhancement in Higher Education Role of and Foreign Institutions Bill
Quality Enhancement in Higher Education Role of and Foreign Institutions Bill
 
Integrated Child Development Scheme
Integrated Child Development SchemeIntegrated Child Development Scheme
Integrated Child Development Scheme
 
Learning by insight
Learning by insightLearning by insight
Learning by insight
 
Action Research Concept - PPT
Action Research Concept - PPTAction Research Concept - PPT
Action Research Concept - PPT
 
Action Research Proposal-ppt
Action Research Proposal-pptAction Research Proposal-ppt
Action Research Proposal-ppt
 

Map Drawing skill - Tamil PPT

  • 1. tiugl§fŸtê tuyh‰iw¥ òçªJbfhŸSjš m¿Kf« tuyhW flªj fhy ãfœÎfis mt‰Wl‹ bjhl®òila, kåj®, Ïl«, fhy« Ït‰Wl‹ bjhF¤jë¡»wJ. vdnt kåj®, Ïl«, fhy« M»a _‹W TWfS« tuyh‰W¡F äfΫ K¡»a«. Ïitna tuyh‰iw (History), fijæªJ (Story) ntWgL¤Â¡ fh£L»‹wd. xU ãfœéš Ï«_‹W TWfSŸ x‹W Ïšiy våD« mJ tuyhwhfhJ. vªj xU tuyh‰W¡ fU¤J«, ãfœÎ v‹d? ãfœ¤Âat® / ãfœéš g§Fbfh©lt® ah®? (kåj®) v§F ãfœªjJ? (Ïl«) v¥bghGJ ãfœªjJ?(fhy«) v‹w eh‹F édh¡fS¡F« éilfis¤ j‹df¤nj bfh©oU¡F« v‹gš Iaäšiy. www.educationindex.blogspot.in
  • 2. • f‰wš mQFKiwfŸ gy ÏU¥ÃD«tuyh‰iw¥ bghU¤jtiu ãytiuglK« fhy¡nfhL« khzt®fël« f‰wiy¡ bfh©L brštš vëa mQFKiwahF«. • ãytiugl«- xUãfœÎ v§F, v¥nghJ, eilbg‰wJ v‹gij és¡»oD«, ‘Ïl¤Â‰nf’ K¡»a¤Jt«më¤J, tuyh‰W¡ fU¤ij¥ òçªJbfhŸs cjλwJ. • fhy¡nfhL - vªj ãfœÎv¥nghJ, ahuhš, v§F eilbg‰wJ v‹gij vëš òçªJbfhŸs cjéoD«fhy¤Â‰nf K¡»a¤Jt«bfhL¡»wJ. • t«rhtë tiugl«, ah®ahbušyh« v¥nghJ vªãy¥gFÂia M£Á brŒjd® v‹gij és¡»oD« M£Áahs®fS¡nf (kåj®) www.educationindex.blogspot.in
  • 3. gæ‰Áæ‹ neh¡f§fŸ • tuyh‰W ãfœÎfis¡ F¿pLfŸ têahf ãy¥gl¤Âš F¿¤J¡fh£o és¡f« më¡F« Âw‹ bgWjš • F¿¥Ã£l nguuÁ‹ gutiy ãytiugl¤Âš F¿¤J, t©z« Ô£o F¿¥ò vGJ« Âwid ts®¤jš • F¿¥Ã£l tuyh‰W ãfœÎfS¡F¡ fhy¡nfhL tiuªJ mj‹tê tuyh‰W¡ fU¤J¡fis¥ òçªJbfhŸsš. nkY«, fhy¡nfh£oid¤ j« rhjidfis és¡f¥ ga‹gL¤Jjš • xU nguuirM©l k‹d®fis¡ fhytçir¥go òçªJbfhŸs t«rhtë tiugl« tiuÍ« Âwid ts®¤jš • jkJ _jhija® F¿¤j kuòtê tiugl« tiujš k‰W« mt®fis ãidÎT®jš • tuyh‰W¤ bjhl®òila Kiw¡F¿pLfis¥ òçªJ mt‰iw ãytiugl¤Âš ga‹gL¤J« Âwid ts®¤jš • tuyh‰W¢ Áw¥òä¡f Ïl§fis ãytiugl¤Âš rçahd¥ òŸëæš F¿¤J¡fh£L« Âw‹bgWjš • òéæaš TWfŸ v›thW tuyh‰W ãfœÎfis ã®zæ¡»‹wd v‹gij¥ òçªJbfhŸsš www.educationindex.blogspot.in
  • 4. ãytiuglK«ãfœÎfS« m¿Kf« ãytiugl« v‹gJ xU ãfœÎ v§F, v¥nghJ, eilbg‰wJ v‹gij és¡»oD«, ‘Ïl¤Â‰nf’ K¡»a¤Jt« më¤J, tuyh‰W¡ fU¤ij¥ òçªJbfhŸs cjλwJ. Ït‰iw¥ ngh®fŸ, òu£ÁfŸ, bt‰¿¥ ghijfŸ, gaz tê¤jl§fŸ ngh‹w ãfœÎfŸ eilbg‰w Ïl§fisÍ« tUl§fisÍ« vëš kd¤Âš gÂÎ brŒa ga‹gL¤jyh«. nkY«, mj‹ têahf tuyh‰W¡ fU¤Jfis vëš òçªJbfhŸs ÏaY«. www.educationindex.blogspot.in
  • 5. neh¡f« • ngh®fŸ eilbg‰wÏl§fisÍ«,tUl§fisÍ«vëjhfkd¤Âš gÂÎbrŒjš • xU òu£Á njh‹¿a Ïl«,mj‹ngh¡F k‰W« Koit¡fhy¤njhL òçªJbfhŸsš • bt‰¿¥ ghijfŸk‰W« gaz tê¤jl§fŸngh‹w ãfœÎfist©z« k‰W« m«ò F¿æ£L¡ fh£lš • xnu fhy¡f£l¤Âš ãyéa gšntW nguuRfë‹ gutšfis t©z§fŸbfh©LntWgL¤Â¡fh£lš • xU kuig¢rh®ªj k‹d®fŸ j§fŸnguuir v›thW go¥goahf¡ f£obaG¥Ãd® v‹gij t©z§fŸ mšyJF¿æLfŸ têahfés¡Fjš www.educationindex.blogspot.in
  • 6. A) Kjš ϪÂa RjªÂu¥ ngh®brašghL 1 ϪÂa ãytiugl¤Âš F¿¡f¥g£LŸsòu£Á Ïl§fis¥ gh®¤J¥ gÂiy¡ TWf 1. 1857Ïš eilbg‰w òu£Á ϪÂahéš v¥gFÂæš Ôéukhf¥ guéaJ? 2. òu£Ábjhl§»aÏl« vJ? 3. òu£Áæšg§Fbfh©lK¡»a¤ jiyt®fŸaht®? 4. y£RäghŒnghç£l Ïl« vJ? 5. bj‹åªÂahéšòu£Áeilbg‰w Ïl«vJ? 6. ntWv‹bd‹dfU¤Jfisãytiugl«_y« òçªJbfhŸsyh«? www.educationindex.blogspot.in
  • 7. brašghL 2 ãytiugl« gh®¤J¥ gÂiy¡ TWf B) rK¤Âu F¥jç‹ bt‰¿fŸ •rK¤Âu F¥jç‹jiyefu« vJ? •rK¤Âu F¥j®bt‰¿ bg‰w bj‹åªÂa¥ gFÂfŸ vit? •rK¤Âu F¥j®bt‰¿¥ bg‰w Ïl§fis vGJf. www.educationindex.blogspot.in
  • 8. C) flš tê cyftiugl¤Âš gh®¤njhnyhänah lahì‹ ghijia m«ò¡F¿æ£L¡ fh£Lf brašghL 3 : go¤J¥gh®¤J¥ ghijia¡ fh£Lf ».Ã. 1487Ïš ngh®¤J¡ÑÁa fl‰gaâ gh®¤njhnyhänah la° ϪÂahé‰F¥ òÂa tê f©LÃo¡F« neh¡»š jdJ gaz¤ij k¤Âa¤jiuflš mUnf mikªJŸs è°g‹ JiwKf¤ÂèUªJ bjhl§»dh®. Kjèš M¥Ãç¡fhé‹ nk‰F fl‰fiuia x£o bj‹Âiræš gaâ¤J¤ bj‹M¥Ãç¡fhé‹ bj‹Kidia milªjh®. Ë jdJ gaz¤ij¡ »H¡F neh¡» gaâ¤J ϪÂa bgU§fliy milªjh®. m§F mtuJ f¥gš òayhš jh¡f¥glnt mtUila FGéd® ehL ÂU«g t‰òW¤Âd®. vdnt la° Û©L« nk‰Fneh¡» gaz« brŒJ òašKidia milªjh®. bjhl®ªJ tl¡F neh¡» gaâ¤J or«g® 1488Ïš è°g‹ JiwKf¤ij tªjilªjh®. lahì‹ ghij 1487-1488 www.educationindex.blogspot.in
  • 9. brašghL 4 : Ñœ¡fhQ«bkfšy‹ tiugl¤ij¥ gh®¤J édh¡fS¡F éil jUf. édh¡fŸ 1. bkfšy‹ jdJflš gaz¤ij vªj Ïl¤Âš,v¥nghJ Jt¡»dh®? 2. bkfšy‹ jdJflš gaz¤ij¤Jt¡»a JiwKf« mikªj flè‹ bga®v‹d? 3. bkfšy‹ Kjèšv¤Âiria neh¡» gaz«brŒjh®? 4. mt®gaz«brŒj bgU§flšfŸ ahit? 5. mt®vªj f©l¤ÂèUªJ gaz¤ij¤bjhl§»dh®? 6. mt®gaz«brŒj f©l§fë‹ bga®fis vGJf? 7. bkfšyå‹ flš gaz¤Â‹ ghij ck¡F cz®¤J« òéæaš c©ik v‹d? 8. bkfšy‹ v¤jidM©LfŸ gaz« brŒjh®? www.educationindex.blogspot.in
  • 10. brašghL 5 : bkhfyha® t«rmur®fë‹ nguuRgutš tiugl¤ij¥ gh®¤J édh¡fistotik¡f. www.educationindex.blogspot.in
  • 11. f‰wš éisÎfŸ • tuyh‰W¡fU¤JfS¡Ftiugl és¡f« më¡F«Âw‹ bgW»wh‹. Ïj‹_y«mªãfœÎfis kd¤Âš vëš gÂÎbrŒJbfhŸ»wh‹. • ãfœÎfŸ eilbg‰w Ïl«k‰W«fhy¤njhLbjhl®ògL¤J«Âw‹ bgW»wh‹. • ãfœÎfë‹ ngh¡ifÍ«,gutiyÍ«vëš òçªJ kd¤Âš gÂÎbrŒ»wh‹. • xU ãfœÎ eilbg‰w gšntW Ïl§fis mj‹ K¡»a¤Jt«fUÂntWgL¤Â¡fh£L«Âw‹ bgW»wh‹. thœéaš ga‹ghL • tê jl tiugl (Route Mape) cjéÍl‹ gaz§fŸnk‰bfhŸsyh«. • j‹Dila _jhija®fë‹ go¥goahd K‹nd‰w¤ij bt›ntW t©z§fŸ mšyJF¿pLfŸ têahf¤ jdJ rªjÂædU¡Fés¡F»wh‹. • thœ¡ifæš ãfœÎfŸ v›tsÎ K¡»a¤Jt«thŒªjit v‹gij cz®»wh‹. www.educationindex.blogspot.in
  • 16. CONQUESTS OF SAMUDRA GUPTA www.educationindex.blogspot.in
  • 18. 2. nguuÁ‹ všiy k‰W« gutš m¿Kf« • Ïka«Kjš Fkçtiu guéÍŸs ϪÂa Jiz¡f©l¤Âid¥ gšntW fhy¡f£l§fëš bt›ntW k‹d®fŸ M£ÁòçªJŸsd®. x›bthU k‹dU« j‹eh£L všiyfis éçÎgL¤Jtš F¿¡nfhshf ÏUªjd®. mur®fëš xUÁynu “kfh” v‹w milbkhêÍl‹ miH¡f¥gL»‹wd®. V‹ m›thW miH¡f¥g£ld®? mt®fë‹ M£Á všiy guªJéçªJ ÏUªjjhny m›thW miH¡f¥g£ld®. nguuRfë‹ všiy k‰W« gutšfis¥ òçªJbfhŸtj‰F tiugl§fŸ khzt®fS¡F¥ bgçJ« cjλ‹wd. neh¡f« • nguuÁ‹ všiyfis m¿jš,mt‰iw ãytiugl¤Âš F¿¤jš. • nguuÁ‹ jiyefu¤ijÍ«, K¡»a efu§fisÍ« bt›ntW F¿pLfëš F¿¤jš. • neuo M£Á¡F£g£l gFÂiaÍ«, kiwKf M£Á¡F£g£l gFÂiaÍ« ntWgL¤Â¡fh£Ljš. • ãytiugl« TW« fU¤JfS¡nf‰g F¿¥òl‹ és¡f« vGJjš ngh‹w Âw‹fis nk«gL¤Jjš. www.educationindex.blogspot.in
  • 19. Ma¤j¢ brašghL • khzt®fns! c§fsJ kht£l všiyfis¤ ÂirÍl‹ vGJf. • ä‹ eGt« / m£y° cjéÍl‹ jäœehL kht£l§fis¡ fh£L« òwtç ãy¥gl¤ij¥ gh®¤J¢ rçgh®¡f. njitahdbghU£fŸ • ϪÂa¥ òwtç tiugl« - A3 Size – 5 • ϪÂa eÂfŸ tiugl« -A3 Size – 10 • t©z vGJnfhš (Sketch Pen) • ÏUòwK« gir jléa ehlh (Double Tape) • F©^Á • bj®khnfhš – 5 • t©z¥ bg‹ÁšfŸ (Crayons) • ϪÂa khãy§fŸ tiugl« - A3 Size – 6 • mê¥gh‹, bg‹Áš, gir • f¤jç¡nfhš (Scissor) www.educationindex.blogspot.in
  • 20. • brašghL- 1 f©LÃo!f©LÃo!! • brŒKiw • g§nf‰ghs®fis5 FGthf¥Ãç¡f. eÂfŸ tiuag£lϪÂaòwtçgl¤ij¡ FGé‰bfh‹whf¡bfhL¤J,eÂfë‹ bga®fis vGj¢ brŒf. • ä‹eGt« / m£y°cjéÍl‹ eÂfë‹bga®fis¢rçgh®¡f. • gæ‰We®t©z«Ô£oRU£l¥g£l Ó£LfŸml§»abg£oia¡FG¤jiyt®fël«fh£omtutU¡F¥ Ão¤jkhdt©z¤ij¤ nj®Î brŒa¢brhšYf. • Ëd®V‰fdntjah®brŒJit¤JŸs nguuRfë‹gutš J©Lfis¡FG¤jiyt®fŸt©zmo¥gilæš tif¥gL¤Â¤j¤j« FGé‰F vL¤J¢bršf. • Ë FGéš mk®ªJgutšJ©Lfisx‹¿iz¤J nguuÁ‹bgaiu¡f©LÃo¡f¢brhšYf. • Kjèšnguuir¡f©LÃo¡F«FGédiu¥ ghuh£Lf. mt®fŸmt‰iwFlannelgyifæšbghU¤Â¡ fh£Ljšnt©L«. • k‰wFGéd®fS¡F¡ F¿¥òfŸbfhL¤J¡f©LÃo¡fcjÎf. www.educationindex.blogspot.in
  • 21. vL¤J¡fh£L • všiyfis x‹w‹Ã‹x‹whf¡TWf. • jiyefu¥bgaiu¡TWf. • K¡»aefu§fis¡TWf. • murç‹jªij bgaiu¡TWf. • murç‹kf‹bgaiu¡TWf. • jiyef®k‰W«K¡»aefu§fisv¥go¡ F¿¥gJ v‹gij tiuªJfh£Lf. • jiyef® • K¡»aefu§fŸ (F¿¥ò (Legend)vGJ«Kiwia és¡Ff.) • neuo M£Á¥ gFÂk‰W«kiwKfM£Á¥ gFÂia v¥gontWgL¤Â¡ fh£LtJvd¢brŒJfh£L«Kiwæšés¡Ff. www.educationindex.blogspot.in
  • 22. • brašghL- 2 • ÏnjnghšÏªÂa khãy§fis¤jå¤jåahfbt£o, òwtçãytiugl¤ÂšVnjD«xU khãy¤ij¥ bghU¤j¢brŒJmt‰¿‹ všiykhãy§fis¥bghU¤j¢ brŒjš. • brašghL- 3 • bj‹åªÂa nguuRfëšgšyt®fhy¡ f£ol¡fiyguéÍŸsÏl§fistiugl¤ÂšF¿¡f. • brašghL- 4 • ϪÂa tiugl¤Âšm¡g® nguuÁ‹ všiyfis¡F¿¡f. mJ j‰nghijaãytu¥go vªbjªjehLfŸk‰W« khãy§fis cŸsl¡»ajhfÏU¡»wJvd¡ F¿¥ò vGJf. • f‰wšéisÎ • khzt®fshš, vªjxU nguuÁ‹ všiyfisÍ«ÂirnahLãytiugl¤ÂšKiwahf¡F¿¤J¡ fh£l ÏaY«. • xU nguurç‹neuok‰W« kiwKfM£Á¥gFÂfis bt›ntWt©z§fëš F¿¤J¡ fh£l KoÍ«. • jiyefu«k‰W« K¡»aefu§fisbt›ntW KiwF¿pLfŸ _y« R£o¡fh£lÏaY«. • thœéaš ga‹ghL • jkJ ÅL, njh£l«Kjèat‰¿‹ eh‹F ÂirfëY«Ñœnkš msÎk‰W« bj‹ tlmsitm¿jš. • jkJ ÅL k‰W« njh£l¤Â‹ eh‹F òwK«všiyfis¡f©l¿ªJ ntèmik¤jš. • ÅL,kid, tašKjèat‰iwth§F« nghJ« é‰F« nghJ« mt‰¿‹ eh‹Fòw všiyfisÍ«rçgh®¤J Mtz¥gL¤Jjš. www.educationindex.blogspot.in
  • 23. 3. fhy¡nfhL • m¿Kf« • fhy¡nfhLv‹gJ xUF¿¥Ã£l fhy¡f£l¤Âšeilbg‰w K¡»a ãfœÎfis, mit eilbg‰w fhytçir¥go R£o¡fh£oés¡f cjΫ xUtif tiuglkhF«. ÏJxUnfhlhfnth,m£ltizahfnth mšyJ bjhl®glkhfnthmikayh«. RU§f¡T¿‹ fhy¡nfhLv‹gJ K¡»a tuyh‰WãfœÎfis¡ fhytçiræš btë¥gL¤j cjΫtiugl«rh®ªjés¡fkhF«. • fhy¡nfh£o‹ tiffŸ • 1) K‹ndh¡F¡fhy¡nfhL 2) Ëndh¡F¡fhy¡nfhL 3) x¥Ã£L¡fhy¡nfhL 4) gl¡ fhy¡nfhL vd eh‹F tif¥gL«. • 1) K‹ndh¡F¡ fhy¡nfhL • xUF¿¥Ã£l¡fhy¡f£l¤Âšeilbg‰w K¡»a ãfœÎfis, mit eilbg‰w fhytçir¥goVWtçiræš vG és¡fkë¡f¥ ga‹gLtJ K‹ndh¡F¡fhy¡nfhL vd¥gL«. • 2) Ëndh¡F¡ fhy¡nfhL • K¡»a ãfœÎfis, mit eilbg‰w fhytçir¥go Ïw§Ftçiræš vG és¡fkë¡f¥ ga‹gLtJ Ëndh¡F¡fhy¡nfhLvd¥gL«. www.educationindex.blogspot.in
  • 24. • 3) x¥Õ£L¡fhy¡nfhL • xUF¿¥Ã£l fhy¡f£l¤ÂšÏU ntWÏl§fëšeil¥bg‰w ãfœÎfisx¥Ã£Lés¡f¥ga‹gLtJ x¥Õ£L¡fhy¡nfhL vd¥gL«. • 4) gl¡fhy¡nfhL • bjhl®ãfœÎfismt‰¿‹gl¤Jl‹ fhytçir¥goés¡Ftj‰FÏ¡fhy¡nfh£LKiwga‹gL»wJ. • vL¤J¡fh£lhf¡fhªÂíæ‹ÏªÂaRjªÂu¥nghuh£lãfœÎfisés¡F« gl§fis¡bfh©Lfhy¡nfhLtiujš. • neh¡f§fŸ • xUF¿¥Ã£l fhy¡f£l¤Âšeilbg‰w K¡»aãfœÎfis¤bjçÎbrŒjš. • nj®bjL¤jãfœÎfis¡fhyKiw¥gotçir¥gL¤Jjš. • ãfœÎfS¡F¥bghU¤jkhd fhy¡nfh£o‹tifia¤nj®ªbjL¤Jtiujš. • ãfœÎfis¡fhy¡nfh£ošrçahf¡F¿¤J¡ fh£lš. • fhy¡nfh£il¤j«thœ¡ifæšga‹gL¤Jjš. www.educationindex.blogspot.in
  • 25. • Ma¤j¢brašghL • khzt®fns c§fŸthœ¡ifæšelªj K¡»aãfœÎfistçir¥govGJ§fŸ. • ne‰W¡fhiyKjškhiytiutF¥Ãš eilbg‰wãfœÎfisneuthçahf¡F¿¤J¡ fh£L§fŸ. • njitahdbghU£fŸ • bg£o,ä‹d£ilfŸ • brašKiw • F¿¥Ã£l¥ ghl¥gFÂæš cŸsK¡»aãfœÎfismilahs«fh©f. • ãfœÎfis¡fhy tçir¥gomL¡Ff. • tiua¥nghF« fhy¡nfh£o‰F¤ jiy¥ig¤nj®ªbjL¡f. • vL¤J¡fh£L- bkhfyha¥nguuÁš m¡gç‹fhy« ».Ã.1542 -1605. • msÎnfhè‹cjéahš,bg‹Áiy¡ bfh©L br§F¤jhf 5br.Û, mfy¤Â‰F Ïiz¡nfhLfŸ tiuf. • ãfœÎfë‹ bjhl¡f M©o‰F« (».Ã.1542) ÏW M©o‰F« (».Ã.1605) Ïilg£lM©il¡ (63) fz¡»L. • 10 M©LfS¡F x® myF cau« njitbaåš,Ïilg£lM©LfS¡F¤ njitahdcau«/Ús¤ij¡fz¡»Lf. • jhë‹cau«nghJkhdjhf cŸsjhvd¥gh®¡f. ÏšiynašmsΤ£l¤ijkh‰Wf (1 myF 20M©L). • njitahd (1 myF10 M©LfŸ våš)7myF cau¤ÂšÏiz¡nfhLfis¡FW¡fhf Ïiz¡f. • j‰nghJ br§F¤jhdxU br›tf« »il¡F«. • mšÑnHbfhL¡f¥g£LŸsJngh‹W ÏlJòw«,msΤ£l¤Â‹go tUl§fisvGJf. • tyJòw¤ÂšK¡»aãfœÎfis,M©nlhL F¿¡f. www.educationindex.blogspot.in
  • 26. • brašghL- 1 • xUtUl¤Âš bfh©lhl¥gL«éHh¡fis¥ g£oaèLf.m›étu§fis¡bfh©L fhy¡nfhLtiuf. • brašghL- 2 • ϪÂaRjªÂu¤Â‰F¥Ã‹gjé t»¤j #dhÂgÂfë‹ãH‰gl§fis¢nrfç¡f.mt‰iw¡bfh©Lgl¡fhy¡nfhLtiuf. • brašghL- 3 • kh®Fé°nA°o§°(».Ã.1813-1823)fhyK¡»aãfœÎfis¥Ã‹ndh¡F¡fhy¡nfh£ošF¿¡f. • f‰wšéisÎ • tuyh‰WãfœÎfis¡fhytçir¥goòçªJbfhŸ»‹wh‹. • xUãfœitk‰bwhUãfœÎl‹x¥Ã£L¥òçªJbfhŸ»‹wh‹. • fhy¡nfh£ošãfœÎfë‹fhytçir,fh£Á¥gL¤j¥gLtjhšãfœÎfŸeilbg‰wM©Lfis kd¤Âšvëjhf¥ gÂÎ brŒ»‹wh‹. • tuyh‰WãfœÎfismt‰¿‹fhuzfhça¤bjhl®òl‹òçªJbfhŸsÏ¡fhy¡nfhLcjλwJ. www.educationindex.blogspot.in
  • 27. • tuyh‰WãfœÎfŸk‰W«fhy¥ÃçÎfŸ(Íf§fŸ)v¥gox‹w‹Ã‹x‹whf¤bjhl®»‹wdv‹gij¥ òçªJbfhŸ»‹wh‹. • x¤jãfœÎfis/fhy¥ÃçÎfis(Íf§fis)tif¥gL¤jΫ,x¥Ã£L¥gh®¡fΫfhy¡nfhLcjλ‹wJ. • tuyh‰¿idfhy¡nfh£o‹_y« k»œ¢ÁÍl‹ f‰»‹wd®. • Fiwthdfhy¤Âšãiwaétu§fis m¿ªJ¡bfhŸ»‹wd®. • nk‰brhšy¥g£lmid¤JÂw‹fS«tuyh‰iw¡fhytçir¥goòçªJbfhŸsäfΫJizò绋wd. • thœéašga‹ghL • j§fŸbrhªjthœ¡ifæšelªj ãfœÎfis¡fhytçir»ukkhfmL¡ff‰W¡bfhŸ»wh‹. • gŸëæš eilbgW« ãfœÎfis¤njÂthçahf¡ F¿¤J it¡fgHF»wh‹. • eh£F¿¥ò vGJ« gH¡f¤ij¡ f‰W¡bfhŸ»wh‹. • v§FifbaG¤ÂoD«njÂÍl‹ ifbah¥gäl¡f‰W¡bfhŸ»wh‹. www.educationindex.blogspot.in
  • 28. 4. kuòtê m¿Kf« • t«r«v‹gJgu«giu, rªjÂmšyJkuò MF«.Mtë v‹whš tçir,Ôghtë v‹whš Ôg§fë‹tçir vd¥bghUŸ. t«rhtëvåš mur®fë‹/jåeg®fë‹ tçir/FL«gtçirmšyJ gu«giu vd¥bghUŸ. xU rªjÂæštªjt®fist«rhtëæd® v‹»‹nwh«. mjhtJ,xU _jhijaç‹ tê¤njh‹wšfŸ mšyJxUtç‹ jiyKiwæd®/ têtêtªnjh®vd¥bghUŸ. kuòtê tiugl« • xU mur®mšyJ jå kåj® /FL«g«/t«r¤Â‹_jhija®fis¡fhytçir¥goés¡fcjΫ xU tif gÂÎ mšyJm£ltizna t«rhtëtiuglkhF«. www.educationindex.blogspot.in
  • 29. vL¤J¡fh£L neUFL«g kuòtêtiugl« nkhÂyhšneUbrhUguhâ ItA®yhšneU fkyh neU ϪÂuhfhªÂ bgnuh°fhªÂ uhÉ›fhªÂ nrhåahfhªÂ Ãça§fhfhªÂ uhg£tnjuh buŒf‹tnjuh äuhatnjuh uhFšfhªÂ rŠrŒfhªÂ nkdfhfhªÂ tU©fhªÂ uŠÁ¤Ójhuh«g©o£ é#ay£Räg©o£ ea‹jhuhõhAš »UZzF¤Á§ Fndh¤j«F¤Á§ A®õhF¤Á§ mí¤ F¤Á§ bAy‹M«°£uh§ www.educationindex.blogspot.in
  • 30. • neh¡f§fŸ • F¿¥Ã£l kuÚ njh‹¿a k‹d®fŸ, kåj®fŸ,mt®fë‹ rªjÂædç‹ bga®fŸk‰W« fhy¤ij kuòtê tiugl«tiuªJòçªJbfhŸsš. • xU kuig¢rh®ªj cW¥Ãd®fS¡»ilna cŸs cwÎKiwia¥òçªJbfhŸsš. • jiyKiwfë‹tçiria¥òçªJbfhŸsš. • khzt® j«jiyKiwg‰¿a tiugl«tiuªJj« _jhija®fŸg‰¿a m¿it¥ bgWjš. • Ma¤j¢ brašghL • khzt®fns! xU btŸis¤ jhëš c§fsJ¡ bfhŸSjh¤jh, bfhŸSgh£o, jh¤jh, gh£o, jªij, jhŒ k‰W« rnfhju,rnfhjçfŸml§»a xU FL«gtiu¥gl« (FamilyTree)tiuªJcwÎKiwia vGJf. www.educationindex.blogspot.in
  • 31. njitahd bghU£fŸ 1. btŸis jhŸ 2.°bf£¢ eh‹ www.educationindex.blogspot.in
  • 32. • kuòtê tiugl« • brŒKiw • nj®ªbjL¤j kuËbgaiu¤ jiy¥ghfvGJf. • m«kuËtêtªj k‹d®fë‹bga®fis¡ F¿¤J¡bfhŸf. • k‹d®fë‹ bga®fis¡ fhytçiræš mL¡Ff. • mt®fS¡»ilnaahd cwÎKiwia m¿ªJbfhŸf. • k‹d®fë‹ rnfhju,rnfhjçfë‹ bga®fisÍ«F¿¤J¡bfhŸf. • jh¤jh •  • kf‹ •  • ngu‹cwÎKiwia¢ br§F¤J¡ nfh£ošF¿¡f. • rnfhjurnfhjçfë‹ cwÎKiwia¥ gL¡if¡ nfh£oš  F¿¡f. • rnfhjurnfhjçfë‹ bga®fis vGJ«nghJ_¤jt® bgaiu ÏlJòw¤Â‹Xu¤Âš bjhl§»tçirahf tyJòw«neh¡»ef®¤Jf. • Ït®fëš bg©fë‹ bga® tUkhdhšm¥bgaiu ntW ãw ikahš vGJf. • X® murU¡Fv¤jid thçRfŸÏUªjhY«mtU¡F¥Ã‹muruhF«thçR¡nfmtuJM£Á¡fhy«F¿¥Ãlnt©L«. • kuòtêtiugl« tiuªj ÃwFF¿¥òfŸ (Legend) bfhL¡f¥gl nt©L«. www.educationindex.blogspot.in
  • 33. • vL¤J¡fh£L (t«rhtë tiugl«) • Ïil¡fhy¥ gšyt®fŸ(».Ã.340- ».Ã.615) FkhuéZQ I (»Ã340-350) fªjt®k‹ I (»Ã 350-375) Åu T®¢r t®k‹ (»Ã 375-400) fªj®t®k‹ (»Ã 400-436) Á«kt®k‹ (»Ã 436-460) fªj®t®k‹ III (»Ã 460-475) eªÂt®k‹ (»Ã 525-550) Ïstur‹ éZQnfhg‹ Á«kt®k‹ II éZQnfhg‹ Á«kt®k‹ III (»Ã 550-575 Á«k éZQ (»Ã 575 -615 Õkt®k‹ FkhuéZQ II ò¤jt®k‹ Fkhu éZQ III www.educationindex.blogspot.in
  • 34. • brašghL 1 - eha¡f®fë‹ kuòtê tiugl« (».Ã.1529-».Ã.1739) • eha¡f®fë‹ kuòtê bga®fis tUl«,khj«, thu«, ehŸ,kâ, édho v‹W vGj¥g£l ä‹d£ilfë‹Ã‹ Á¿ajhf vGÂkhzt®fns tiuglkhf ã‰wš. • brŒKiw • khzt®fns ä‹d£ilfis¥ bg£oæèUªJ MS¡bfh‹whf vL¤J¡bfhŸf. • m£ilæ‹ Ã‹òw« cŸs F¿¥òfis¥ go¡f. • Kjèš ‘tUl«’ v‹W vGÂa m£il¡fhu® tªJã‰f. • bjhl®ªJ,khj« v‹W vGÂa m£il¡fhu® tªJã‰f. • khj¤Â‹ bga®fŸ bfh©l m£il¡fhu® tçir¡»ukkhf ÏläUªJtykhf ã‰f. • mjid¤bjhl®ªJ thu v©m£ilfis¡ bfh©lt®fŸ tçirahf¤ bjhl®ªJã‰f. • »Hik m£il¡fhu® Ïu©lhtJ thu m£il¡fhuU¡F¡Ñœ ã‰f. • »Hik¡F¡Ñœ, ehŸfë‹ bga®bfh©l m£il¡fhu®fŸ ã‰f. • neu m£il¡fhu® br›thŒ¡»Hikæ‹Ñœ ã‰f. • fhiy,khiy m£il¡fhu®fŸ neu¤Â‰F¡ ÑnH ã‰f. • kâ k‰W« ãäl m£il¡fhu®fŸ fhiy neu¤Â‰F¡ÑnH x‹w‹ Ë x‹whf ã‰f. • édho I,édho IIm£il¡fhu®fŸ ãäl¤Â‰F¡ ÑnH ã‰f. • filÁthçR v‹wm£il¡fhu® édho IIÏ‹Ñœ ã‰fΫ. www.educationindex.blogspot.in
  • 35. • nf£f¥gL« édh¡fS¡F cça éilia më¡f. • »UZz¥geha¡fç‹ jªij bga® v‹d? • Åu¥geha¡fU¡F«éRtehj eha¡fU¡F«cŸs cwÎv‹d? • Kjyh«K¤J Åu¥geha¡fU¡F«, ÂUkiyeha¡fU¡F«cŸs cwÎv‹d? • ÂUkiyeha¡f®,Fkhu K¤JÏt®fSŸ _¤jt® ah®? • f°öç u§f¥g®éRtehjiu v‹d cwÎbrhšè miH¥gh®? • brašghL -2 :JSt kuòtê tiugl« • ÑnHbfhL¡f¥g£LŸs g¤Âia¥ go¤J¥ gh®¤JJSt kuòtêtiugl¤ij tiuf. • JStt«r¤ij¤ njh‰Wé¤jt® ÅueuÁ«k‹(».Ã.1505-1509)ÏtUila jªijah®eureha¡f®. ÏtuJgh£ldh®<°tu eha¡f®. ÅueuÁ«kUl‹Tl¥Ãwªjt®fŸ»UZznjtuha®,m¢Rj njtuha®k‰W«u§fhnjtuha®. ÅueuÁ«kU¡F¥Ã‹ »UZz njtuha®(».Ã.1509-1530)M£Á¥bghW¥ng‰wh®.ÏtU¡FxU kfD«xUkfS«ÏUªjd®. kfŸbga® ÂUkyhnjé, kf‹ bga® Ïstur‹. ÂUkiyÏs« taÂnyna ÏwªjjhšÏtuJÁ¤j¥gh m¢Rj uha®(».Ã.1529-1542) M£Á¥ bghW¥ng‰wh®. mtU¡F¥Ã‹mtuJ kf‹ Kjyh«bt§flh (».Ã.1542) gjéna‰wh®. Ït®Á¿Jfhy¤ÂnynaÏwªjjhšm¢Rjuhaç‹kUkf‹M£Á¥ bghW¥ng‰wh®. www.educationindex.blogspot.in
  • 36. • f‰wšéisÎ • F¿¥Ã£l kuÚnjh‹¿ak‹d®fŸ,kåj®fŸ,mt®fë‹rªjÂædç‹bga®fŸk‰W«fhy¤ijés¡F« kuòtêtiugl« tiua ÏaY«. • xUkuig¢rh®ªjcW¥Ãd®fS¡»ilnacŸscwÎKiwia¥òçªJbfhŸsKoÍ«. • jiyKiwfë‹tçiriam¿ªJbfhŸsKoÍ«. • khzt®j«jiyKiw¥g‰¿atiugl« tiuªJj« _jhija®fŸg‰¿a m¿it¥bgw KoÍ«. • thœéašga‹ghL • ÏJ F¿¥Ã£l t«rhtëædçilnacŸscwÎKiwfisÍ«,mt®fë‹rªjÂædiu¤ jiyKiwmo¥gilæšés¡fcjλwJ. • khzt®fŸj« _jhija®fë‹bga®fŸ,mt®fŸthœªj fhy«,mt®fë‹Áw¥òfism¿ªJbfhŸstêtF¡»wJ. • _jhija®fë‹Ãwªj ehŸ,Ïwªjehis ãidÎTucjλwJ. • _jhija®fë‹ãH‰gl§fis¥ghJfh¡fΫmt®fS¡FkçahijbrY¤jΫ cjλwJ. www.educationindex.blogspot.in
  • 37. j.Óåthr‹ KJãiy éçÎiuahs® kht£l MÁça® fšé k‰W« gæ‰Á ãWtd« òè¡fiu – 636 808 jUkòç kht£l« m£r Ô®¡f nfhLfë‹mo¥gilæš tuyh‰WÏl§fis¡ F¿¤jš www.educationindex.blogspot.in
  • 38. • ãytiugl«k‰W«òé khÂçM»at‰¿‹K¡»a¤Jt¤ijm¿ªJ¡ bfhŸSjš. • m£r,Ô®¡f¡nfhLfŸtiujšk‰W«ga‹ghLfŸg‰¿ m¿ªJbfhŸSjš • ÂirfŸ, msitfŸ, F¿pLfŸ, t©z§fŸ, F¿¥òfŸ ngh‹w K¡»a TWfis¥ ga‹gL¤J«Âwid¥bgWjš. • jåkåj k‰W« r_f bghUjhsu ts®¢Á¡F ãytiugl m¿Î v›thW K¡»a¤Jt« thŒªjJ v‹gijcz®jš. neh¡f§fŸ www.educationindex.blogspot.in
  • 39. • g§nf‰ghs®fis t£lkhf ã‰f¢ brŒjš. • Ëò òékhÂç gªij x›bthUtçlK«kh‰¿ kh‰¿ g§nf‰ghs®fŸ bfhL¡f nt©L«. • x›bthUtU«gªij Ïu©L iffshš Ão¡f nt©L«. • Ïš tyJ / ÏlJ if bgUéuš gªÂš vªj Ïl¤Âš ÏU¡»wnjh mªj Ïl¤Â‹ m£r/Ô®¡f nuif k‰W« Ú®/ãy¥gu¥igÍ« òé khÂçæš gh®¤J¡ Tw nt©L«. • Ïj‹ _y«f©l§fŸbgU§flšfŸ m£r,Ô®¡f nuifia¥ g§nf‰ghs®fŸ m¿ªJbfhŸSjš. • ÏJngh‹W tyJ / ÏlJ if M£fh£oéuš gªÂš vªj Ïl¤Âš ÏU¡»wnjh mªj Ïl¤Â‹ f©l§fŸ k‰W« ehLfis¥ òékhÂçæš gh®¤J¡ Tw nt©L«. • Ïj‹ _y«f©l§fŸk‰W« ehLfë‹ mikél¤ij¥ g§nf‰ghs®fŸ m¿ªJbfhŸSjš. Ma¤j¢brašghL www.educationindex.blogspot.in
  • 40. ÂirfŸ (Directions) tl¡F,bj‰F, »H¡F,nk‰F tl¡F, tl»H¡F,»H¡F, bj‹»H¡F, bj‰F, bj‹nk‰F,nk‰F, tlnk‰F mo¥gil ÂirfŸ ardinal Directions) Ïil¥g£lÂirfŸ (Intermediate Directions) www.educationindex.blogspot.in
  • 41. brašghL -1 jäœehL muÁaš ãytiugl¤Â‹ cjéÍl‹ ÂU¢Áuh¥gŸë kht£l¤ij ikakhf¡ bfh©L, tl¡F, tl»H¡F, »H¡F, bj‹»H¡F, bj‰F, bj‹nk‰F, nk‰F, tlnk‰F Âirfëš cŸskht£l§fis¡ f©LÃo¤J f£l§fëšvGjΫ. ÂirfŸ www.educationindex.blogspot.in
  • 43. • ãytiugl« (Map) vD« brhš nk¥gh (Mappa) vd¥gL« y¤Ô‹ bkhê¢ brhšyhF«. nk¥gh v‹w brhšY¡F nkiræ‹ ÛJ éç¡f¥g£l Jâ v‹gJ bghUshF«. vdnt ãytiugl« v‹gJ òé tot (Geoid) nk‰gu¥ig éç¤jJ ngh‹w òéæ‹ TWfis étç¥gj‰fhf¤ jhënyh mšyJ Jâænyhtiua¥gL«xUglkhF«. ãytiugl« (Map) www.educationindex.blogspot.in
  • 45. • òéæ‹ tot¤ij K¥gçkhz mséš fh£LtJ òékhÂç MF«. ÏJ xU ÉahŒL (Geoid) nfhs tot¤ij¡ bfh©LŸsJ. mjhtJ Ïil¥gF r‰W¥ gU¤J« JUt¥gFÂfŸ r‰W¤ j£ilahfΫ cŸs nfhstot¤ij¡ F¿¡F«. ÏJxU ÃbuŠ¢ brhšyhF«. òékhÂç(Globe) Geiod (Oblate Spheroid) www.educationindex.blogspot.in
  • 46. òéæš cŸs X® Ïl¤Â‹ ÏU¥Ãl¤ij m¿a ga‹gL« f‰gid¡ nfhLfns m£r, Ô®¡f¡ nfhLfshF«. ÏitfŸ òékhÂçæY« (Globe) ãytiugl§fëY« (Map) tiua¥g£l Ïa‰if TWfshd kiyfŸ, ÕlóäfŸ, rkbtëfŸ, flšfŸ, fhLfŸ k‰W« g©gh£L¡ TWfshd k¡fŸ gutš, FoæU¥òfŸ, efu§fŸ, bjhêyf§fŸ ngh‹witmikªJŸsrçahdÏl¤ij m¿ªJbfhŸsga‹gL»‹wd. m£r, Ô®¡f¡ nfhLfŸ (Latitudes and Longitudes) www.educationindex.blogspot.in
  • 47. mÂfg£r o»ç tl¡F 90, bj‰F 90 m£r¡nfhLfŸ òé khÂçæš / ãy tiu gl¤Âš »ilk£lkhf nk‰»èUªJ »H¡fhf bršY«f‰gid¡nfhL. Ô®¡f¡nfhLfŸ òé khÂçæš / ãytiugl¤Âš tl¡»èUªJ bj‰fhf br§F¤jhfbršY«f‰gid¡nfhL.mÂfg£r o»ç »H¡F 180ْ , nk‰F 180 www.educationindex.blogspot.in
  • 48. • beL¡fhf Ï›t£l¤ijÏU rkghfkhf¥Ãç¡F« nfhL x‹iwtiuaΫ. m¡nfh£o‹ nkšòŸëia90 tl¡Fv‹W«ÑœòŸëia90 bj‰Fv‹W«bgaçlΫ. • ãyeL¡nfh£o‹ nkš ghifkhåia it¤J tlnfhsh®¤j¤ÂY« bj‹nfhKjèš xU t£l« tiuaΫ. mij FW¡fhf¡ ÏU rkkhf¥ Ãç¡F« nfh£il tiuaΫ. mJnt ãyeL¡nfhlhF«. Ïj‹o»ç 0 MF«. • sh®j¤ÂY« ÏU g¡f§fëY« (ty«,Ïl«) njit¡nf‰g o»çia¡ F¿¤J¡ bfhŸsΫ. (v.fh. 10, 20 . . . 90 tl¡F vdΫ, 10, 20 . . . 90 bj‰F vdΫ F¿¤J¡ bfhŸsΫ). • ãyeL¡nfh£oèUªJ90 tl¡nf cŸsbr§nfhz¤ij90 ghfkhf¥ Ãç¤J¡bfhŸsΫ. (v.fh.10,20, ...90). • Ï«_‹W òŸëfisÍ«gl¤ÂšcŸsthW ifahšÏiz¡fΫ. Ïj‰F10 vd¥ bga® bfhL¡fΫ. • Ïnjnghš90 tiuæštlm¢r¡nfhLfŸ k‰W«bj‹m¢r¡nfhLfistiuªJmj‹o»çia¡F¿¥ÃlΫ. m£r¡nfhLfŸtiuÍ«Kiw www.educationindex.blogspot.in
  • 50. • m£r¡nfhLfŸ tiuªjJ¥ nghynt FW¡fhf Ïu©L rk ghfkhf¥ Ãç¡F« ãyeL¡nfh£ilÍ«, beL¡fhf ÏU rkkhf¥ Ãç¡F« 0 Ô®¡f¡ nfh£ilÍ« (»ç‹é¢) tiuaΫ. • gl¤Âš cŸsthW »H¡F k‰W« nk‰F miu¡nfhsh®¤j§fis njit¡nf‰g 180 ghfkhfãyeL¡nfh£il¥Ãç¤J¡ bfhŸsΫ.(v.fh.15,30, . . . 180). • JUt§fisÍ« ãyeL¡nfh£L¥ òŸëfisÍ« Ïiz¡F« go ifahš nfhLfŸ tiuªJ mt‰¿‰Fça o»çia¡ F¿¥ÃlΫ.(v.fh.15) Ô®¡f¡nfhLfŸtiuÍ«Kiw www.educationindex.blogspot.in
  • 53. ϪÂa muÁaš ãytiugl¤Âš ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs tuyh‰W¢ Áw¥òä¡f Ïl§fë‹m£r¤ Ô®¡fmséid¡ f©LÃo¤J vGJf. vL¤J¡fh£L : òJblšè - 2839 ' 13 " N, 7713 ' 44 " E • gh©o¢nrç • M¡uh • kJiu • gh£dh • nfhê¡nfhL • ikN® • thuzhÁ • iAjuhgh¤ òJblšè 28 (28 ghif) 39' (39 ãäl§fŸ) 13" (13 behofŸ) tl¡F vdΫ, 77 (77 ghif) 13 (13 ãäl§fŸ) 44" (44 behofŸ) »H¡F vdΫ m£r,Ô®¡f msÎfis eh« thÁ¡fyh«. brašghL- 2 www.educationindex.blogspot.in
  • 54. Ïl§fë‹mikél¤ijm¿jš gh©o¢nrç 12 N, 79 15 ' E òJblšè 28 39' 13" N, 77 13 ' 44 " E www.educationindex.blogspot.in
  • 55. ãy tiuglò¤jf¤Â‹ cjéÍl‹ Ïl§fis¡ f©l¿jš www.educationindex.blogspot.in
  • 56. • xU ãytiugl¤Âš bfhL¡f¥g£LŸs ÏU òŸëfS¡F ÏilnacŸs öu¤Â‰F«,jiuæ‹nkšmitfŸF¿¡F« Ïl§fS¡»ilnacŸs öu¤Â‰F« cŸs é»jnkmsit vd¥gL«. • vL¤J¡fh£L • 1 br.Û. = nk¥Ãš öu« • 10 ».Û = jiuæšöu« ãytiugl msit(Map Scale) www.educationindex.blogspot.in
  • 58. 1. c§fŸ kht£l¤jiyefU¡F«, òJblšè¡F« Ïilna cŸsnjÁa beLŠrhiyæ‹ öu¤ijmséLf. 2. br‹idKjšK«igtiu cŸsth‹tê¤ öu¤ijmséLf. brašghL - 3 ãy tiugl ò¤jf¤Â‹ cjéÍl‹: www.educationindex.blogspot.in
  • 61. brašghL - 4 ä‹ eGt¤Âš bfhL¡f¥g£LŸs t©z§fis¥ ga‹gL¤Â jäœehL ãytiugl¤Âš kiyfŸ, rkbtëfŸ k‰W« flš gFÂfë‹ mikél§fis t©zä£L¡fh£Lf. ãy tiu¥gl§fëšt©z§fŸ ga‹gL¤J«Kiw(Using Colours in Maps) www.educationindex.blogspot.in
  • 62. Ïa‰if TWfŸ t©z§fŸ flš (Sea) Úy« (Blue) Mœflš (Deep sea) ml®Úy« (Deep blue) MH« Fiwthd flš k‰W« Ú®ãiyfŸ (Shallow sea and Water Bodies) btë® Úy« (Light blue) rkbtë (Plain) fU«g¢ir (Dark green) r‰W caukhd rkbtë (Medium Altitudinal plain) Ïs« g¢ir (light green) Õlóä (Plateau) kŠrŸ ( Yellow) F‹WfŸ k‰W« kiyfŸ(Hills and Mountains) gG¥ò (brown) caukhd kiyfŸ (High Mountains) ml® gG¥ò (Dark brown) äfΫ cauhkhd Áfu¥gFÂfŸ(very high peaks) fU« Át¥ò (crimson) gå_oa kiyfŸ (Ice covered mountain) btŸis (White) Ïa‰if mik¥ò ãytiu¥gl§fëš bghJthf¥ ga‹gL¤j¥gL« t©z§fŸ www.educationindex.blogspot.in
  • 64. • eh« thG« gFÂæèUªJ Ãw Ïl§fŸ vªj Âiræš mikªJŸsd v‹gijÍ«, fs¥gaz« k‰W« gaz¤Â‹ nghJ« rçahd Âiræš Â£lä£L bršyΫ bjçªJ bfhŸsyh«. • ãy tiuglmsitæ‹_y« Ïu©L Ïl¤Â‰F Ïilna cŸs öu¤Âid ms¡f f‰W¡ bfhŸs KoÍ«. • m£rÔ®¡f¡ nfhLfŸ _y« òéæš eh« vªj gFÂæš vªj Ïl¤Âš thœ»nwh« v‹gJ g‰¿Í«, Ãw K¡»akhd Ïl§fŸ òéæšv§F mikªJŸsd v‹gijÍ«bjçªJ bfhŸsyh« • òéæš cŸs TWfis t©z§fŸ k‰W« F¿pLfŸ thæyhf m¿ªJ bfhŸtjhš mt‰¿‹ g©òfS¡nf‰g ekJ thœ¡ifia mik¤J¡ bfhŸsyh«. thœéašga‹ghL www.educationindex.blogspot.in
  • 65. • òéæšcŸsK¡»aTWfë‹ gutšfisÍ«,mikél§fisÍ«khzt®fŸ vëšm¿t®. • Ãytiugl msitfë‹K¡»a¤Jt¤ijÍ«mt‰iw¥ga‹gL¤J«KiwfisÍ«m¿ªJ bfhŸt®. • K¡»aÂirfism¿ªJ bfhŸtjhšxU ehL / khãy« / nguuR vªjÂiræšmikªJŸsJ v‹gijkhzt®fŸ m¿a ÏaY«. • ãytiugl¤Âš t©z§fŸ v›thWga‹gL¤jnt©L« v‹gij¥òçªJ bfhŸt®. • m£rÔ®¡f¡nfhLfë‹ K¡»a¤Jt¤ijÍ« mt‰iw¥ga‹gL¤Âtuyh‰W Áw¥ò ä¡fÏl§fis,ãytiugl¤Â‹thæyhfm¿ayh« v‹gijbjçªJ bfhŸt®. • ãytiugl¤Âšga‹gL¤j¥gL«K¡»aF¿pLfis m¿ªJ, khÂç tiugl§fŸ tiuÍ«Âwidkhzt®fŸ bgWt®. f‰wšéisÎfŸ www.educationindex.blogspot.in
  • 77. KHYBER AND BOLAN PASSES www.educationindex.blogspot.in
  • 86. CITIES FOUNDED BY ALEXANDER www.educationindex.blogspot.in
  • 88. INDO – GREEK CITIES www.educationindex.blogspot.in
  • 96. 7. tuyh‰W Ïl§fë‹ j‰fhy mikél«k‰W« Áw¥ò m¿Kf« tuyh‰iw¥ òçªJbfhŸtj‰F ãfœÎfŸ eilbg‰w Ïl« g‰¿a m¿Î Ï‹¿aikahjJ. Vbdåš, Áyrka§fëš tuyh‰W ãfœÎfS¡F¡ fhuzkhΫ, gy rak§fëš ãfœÎfë‹ ngh¡if¤ Ô®khå¡F« fhuâfshfΫ, všyh rka§fëY« ãfœÎfë‹ éisÎfis¢ RkªJ tuyh‰W¡FcjΫ Mjhu§fis¤ jh§»ã‰gdΫ Ï›él§fns. ϪÂa tuyh‰¿š Áy K¡»aãfœÎfŸeilbg‰w Ïl§fis¥g‰¿Áy F¿¥òfisÏ¥nghJ eh«gh®¡fyh«. neh¡f« 1.j‰fhyefu§fë‹g©ila bga®fis¤bjçªJbfhŸSjš. 2.mt‰¿‹j‰nghijaÏU¥Ãl¤ij m¿ªJbfhŸSjš. 3.j‰nghija ÏU¥Ãl¤ij ãytiugl¤Âšrçahf¡F¿¤jš. 4.ãytiugl¤Â‰fhd¡F¿p£L(Legend)és¡f«më¤jš. www.educationindex.blogspot.in
  • 97. Ma¤j brašghL khzt®fns! c§fsJ brhªj C® mšyJ efu¤ij¥ g‰¿a Ïu©L Áw¥òfis¡ TW§fŸ. brašghL 1 – v§F br‹W tªnj‹? • vªj Ïl« br‹W tªnj‹? • Áijªj vY«ò gh®¤J tªnj‹. • gh®¤J tªj Ïlkšnyh • gh¡»°jhåš cŸs j‹nwh? • vªj Ïl« br‹W tªnj‹? • òijªj efu« gh®¤J tªnj‹. • gh®¤J tªj Ïlkšnyh • gh¡»°jhåš cŸs j‹nwh? www.educationindex.blogspot.in
  • 98. • vªjÏl« br‹Wtªnj‹? • ò¤j °jy«gh®¤J tªnj‹. • gh®¤J tªjÏlkšnyh • neghs¤Âš cŸsj‹nwh? • • vªjÏl« br‹Wtªnj‹? • g©il¤JiwKf«gh®¤J tªnj‹. • gh®¤J tªjÏlkšnyh • F#uh¤ÂšcŸsj‹nwh? brŒKiw • MÁça®Kjšg¤Âia¥ ghl£L«. • mj‰fhdéilia khzt®fŸÁªÂ¤J¡Tw£L«. • mL¤JMÁçaU« khztU«ÏizªJ gÂnyhLghliy¤ÂU«gΫ ghl£L«. www.educationindex.blogspot.in
  • 99. vL¤J¡fh£L • bkhfŠrjnuhbr‹WtªÔ® • Áijªj vY«ò gh®¤J tªÔ® • gh®¤J tªjÏlkšnyh • gh¡»°jhåš cŸsj‹nwh • Ïnj ngh‹Wk‰wg¤ÂfisÍ«gh£L Kiwæšédh¡nf£LéilnahLnr®¤J¥gho¥gHFf. www.educationindex.blogspot.in
  • 100. brašghL 2 –F¿¥ò¡fhdéil v‹d? Ñœ¡fhQ«f£l§fëšg©ila¤jäHf¤njhLbjhl®òilabrh‰fŸÁy kiwªJŸsdmt‰iw¡f©LÃo¡f. M m à « nr Á ç å M o f bg ah u ã J D o t F  bjh ‹ k J iu t ng kh u š br U K J ng ® ® l fh § j » k ® u T Q ¥ F « ® ‹ u nk a ng à £ u « bj nk y by yh a L ò d ‹ y t _  ® t l F F t www.educationindex.blogspot.in
  • 101. F¿¥òfŸ: • fšyizia¡f£oak‹då‹bga® • gh©oa®fë‹jiyefu«. • bjhšfh¥Ãa¤ijÏa‰¿at® • taY«tašrh®ªj¥gFÂÍ« • Ïil¢r§f«eilbg‰w Ïl« • Fu§»d¤Â‹bgauhšmiH¡f¥gL« g©ila¤jäHf¥ gFÂ. brašghL 3 –gHR¡F, òJRv‹d? • ÑnHÁyefu§fë‹giHa k‰W«òÂabga®fŸbfhL¡f¥g£LŸsd. mt‰iw¢rçahf¥bghU¤Jf. giHa¥ bga®fŸ • 1. ghlèò¤Âu«,2.m°Âdhòu«,3.thjhÃ, 4.mçr¤uh,5.gdhu°, 6.fhéç¥ ó«g£oz«,7.Tlšef®,8. bjsèAhth,9.kjuhrg£od«(br‹d¥g£od«), 10.òèfh£ òÂa¥bga®fŸ • 1. kJiu,2.gHnt‰fhL,3.ghjhä,4.ošè, 5.M¡uh, 6.thuzhÁ,7.br‹id, 8.fÃyt°¤J,9.ó«òfh®,10.gh£dh www.educationindex.blogspot.in
  • 102. brašghL-4 • m£ltizæš bfhL¡f¥g£LŸs Ïl§fëš g¤Âid¤ nj®ªbjL¡f. • mt‰¿‹ mikél¤ij ϪÂaãytiugl¤Âš F¿¤J¡fh£Lf. • mt‰¿‹ K¡»a¤Jt¤Â‹ mo¥gilæš bt›ntW F¿æLf. • és¡f¡ F¿¥ò (Legend)vGJf. f‰wšéisÎ • j‰fhy efu§fë‹ g©ila¥ bga®fis¡ fhuz fhça¤Jl‹ òçªJbfhŸ»wh‹. nkY«mt‰¿‹ K¡»a¤Jt« k‰W« Áw¥ò¥ g‰¿a jftšfis¢ nrfç¡F«Âw‹bgW»wh‹. thœéaš ga‹ghL • ϪÂahéšv¤Â¡F«gaz«brŒÍ«m¿Î«JâΫbgW»wh‹. • ϪÂahéšvªj Ïl¤Â‰F¢bršy neç£lhY«m›él¤Â‰F«mj‹ mUnf cŸs tuyh‰W¢Áw¥òä¡f VjhtJXçl¤Â‰F« cŸs bjhiyitÍ«,ÂiriaÍ«bjhl®ògL¤J«Âw‹ bgW»wh‹. • Éfhy¤Âš, gaz têfh£oahf (Tourist Guide) khW«Miria¥ bgW»wh‹. • j¤j« tÁ¥Ãl¤Â‹mikél«k‰W«K¡»a¤Jt¤ij¤ bjçªJbfhŸS«Mtš bfhŸ»wh‹. • j¤j« C®/efu¤ij,ãytiugl¤Âš F¿¤J¡fh£L«Âw‹ bgW»wh‹. www.educationindex.blogspot.in