Musea moeten steeds meer gerichter gaan verzamelen, maar dat blijkt niet altijd zo simpel te zijn? Wat zijn de valkuilen onderweg? Welke stappen kun je als collectiebeheerder ondernemen om een goede basis te leggen voor een verantwoord en toekomstgericht verzamelbeleid?

1. Selectief verzamelen: hoe
begin je eraan?

2. Onze collectie bakerfgoed
• Staalkaart leven en werk Belgische brood-en
banketbakker 20ste eeuw
• Grootste in België
• Gevarieerde collectie: grote en kleine stukken,
machines en handwerktuigen, verschillende
materialen…
• Ambitie referentiecollectie ipv. Volledige collectie

4. Wat is verzamelen?
Actief:
 aankoop
 permanente bruiklenen
Selecteren:
In de collectie zelf
‘Aan de deur’

5. Hoe begin je eraan?
Stap 1: MISSIE opstellen of aanpassen
 Duidelijk formuleren: wie, wat en welke ambitie?
 Keuzes maken: plaats, tijd en thema

6. Voorbeeld Bakkerijmuseum:
“Het Bakkerijmuseum is het belangrijkste museum en
kenniscentrum voor het bakerfgoed. Om dit
engagement waar te maken verzamelt, bewaart,
onderzoekt en presenteert het een collectie die een
duidelijk beeld schetst van de Belgische ambachtelijke
brood- en banketbakker in de 20ste eeuw…”

7. Stap 2: Collectieplan opmaken
 Duidelijk overzicht: Wat hebben we in huis?
Hoeveel?....
 Handleidingen en literatuur gebruiken:
SPECTRUM, handleidingen collectieplan…

8.  ook en vooral vanuit je eigen context
Missie erbij halen
“Het Bakkerijmuseum is het belangrijkste museum en
kenniscentrum voor het bakerfgoed. Om dit engagement waar te
maken verzamelt, bewaart, onderzoekt en presenteert het een
collectie die een duidelijk beeld schetst van de Belgische
ambachtelijke brood- en banketbakker in de 20ste eeuw…”

9. Vanuit je missie je collectieplan schrijven
Specifiek: verzamelgebied en
selectiecriteria bepalen

10. Stap 3: bepalen selectiecriteria
 Wat hebben we te veel?
 Wat hebben we te kort?
 Wat hoort niet (meer) tot de collectie?

11. Selectiecriteria opstellen als
een letterlijke vragenlijst!

12. Stap 4: doorvoeren selectiecriteria in
dagdagelijkse werking
2 praktijkvoorbeelden Bakkerijmuseum
1) ‘Wieden’ in de eigen collectie
2) Selectie ‘aan de deur’

13. 1) Wieden in de eigen collectie: A-B-C-D
opdelen collectie in:
heel belangrijk (A)
minder belangrijk (B)
‘Moeten’ we verzamelen (C)
behoort niet (meer) tot de collectie (D)

14. A-collectie: kerncollectie

15. B-collectie: minder belangrijk, maar hoge
waarde

16. C-collectie= verzamelgebied, maar geen hoge
waarde

17. D-collectie= ‘collectievreemde’ stukken

18. Wat met de D-collectie?
 Ontzamelen:
teruggeven schenker
Herbestemming
Bruikleen
verkoop of vernietiging (laatste alternatief)

19.  Educatieve collectie
Enkel ter ondersteuning van de educatieve
werking museum
Voorwerpen uit de collectie geselecteerd
Voorwerpen schenkingen ‘aan de deur’

20. 2) Selectie ‘aan de deur’

21. Durf neen te zeggen!
Zeg waarom!
Doorverwijzen andere musea,
antiquariaten… met contactgegevens!
Doorvragen of ze iets anders hebben
liggen die het museum wél kan gebruiken

22. Enkele algemene tips
Eigen collega’s inlichten verzamelbeleid
Laat je collectieplan nalezen door
buitenstaanders (collega musea,
consulenten…)
Bezoek een museum met een soortgelijke
collectie, per mail, telefoon…
 contacten erg belangrijk!

23. Vragen?
iruckebusch@bakkerijmuseum.be