Kết quả COP26 và hành động của bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn
Presented by Le Hoang Anh (MARD) at "Policy, Technical and Financial Solutions to Improve the Effectiveness of Mangrove Forest Protection and Development in Vietnam in 2021–2030, with a Vision to 2050" on 15 March 2022
The role of mangrove blue carbon research to support national climate mitigat...
COP26 results and implementation by the Ministry of Agriculture and Rural Development
1. KẾT QUẢ COP26 VÀ HÀNH ĐỘNG CỦA BỘ
NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
Người trình bày
Lê Hoàng Anh
Nhóm đàm phán kỹ thuật – Đầu mối NDC
Bộ NN và PTNT
2. Giới thiệu chung: COP26
COP 26: Cuộc họp lần thứ 26 các Bên liên quan Công ước Khung của
LHQ về BĐKH (UNFCC)
COP26 là hội nghị có quy mô lớn nhất từ trước đến nay:
- Khoảng 40,000 đại biểu từ 196 quốc gia đến Glasgow, Scotland,
Vương quốc Anh.
- 124 nguyên thủ quốc gia
COP26 có nội dung toàn diện (thích ứng, giảm thiểu, tài chính, cơ
chế hợp tác); đã được tổ chức an toàn trong bối cảnh COVID-19 diễn
biến phức tạp.
Gói Khí hậu Glasgow nhằm tăng tốc hành động về khí hậu được 196
nước thông qua, giữ mức tăng to
tb toàn cầu không quá ngưỡng 1,5
o
C vào cuối thế kỷ; thống nhất một số quy tắc còn tồn tại của Thỏa
thuận Paris (chủ yếu Điều 6 – 6.2 tiếp cận hợp tác ITMO; 6.4 về
PTBV; 6.8 về phi thị trường).
Lần đầu tiên COP thống nhất quan điểm về việc giảm dần điện than…
Đoàn Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ dẫn đầu, với sự tham dự
của 7 Bộ trưởng và 10 Bộ ngành
3. Cam kết Đạt mức Phát thải ròng bằng 0 vào năm
2050
3
“…Việt Nam là một nước có lợi thế về năng lượng tái tạo,
sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải
khí nhà kính mạnh mẽ bằng nguồn lực của mình, cùng
với sự hợp tác và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, nhất là
các nước phát triển, cả về tài chính và chuyển giao công
nghệ, trong đó có thực hiện các cơ chế theo Thỏa thuận
Paris, để đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.”
- Trích phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại
COP26
Vào năm 2020, Việt Nam cam kết đến năm 2030 sẽ
cắt giảm 9% phát thải KNK, và sẽ đạt 27% với sự hỗ
trợ quốc tế. Cam kết này sẽ cần được cập nhật vào
năm 2022 để phù hợp với tham vọng đạt phát thải
ròng bằng ”0” vào năm 2050
4. CAM KẾT GIẢM PHÁT THẢI KHÍ
MÊ-TAN TOÀN CẦU
103 quốc gia thông qua
• Cam kết giảm ít nhất 30% phát thải khí mê-tan toàn cầu vào 2030
so với 2020.
• Giảm thiểu phát thải thông qua đổi mới và ứng dụng công nghệ
• Tiến tới áp dụng kiểm kê khí mê-tan theo phương pháp bậc cao
đảm bảo chính xác, minh bạch, nhất quán và đầy đủ
• Xây dựng và thực hiện kế hoạch giảm mê tan
• Trồng trọt (lúa nước) và chăn nuôi là nguồn phát thải mê-tan lớn
(BUR3, 2016)
5. TUYÊN BỐ GLASGOW CỦA
CÁC NHÀ LÃNH ĐẠO VỀ
RỪNG VÀ SỬ DỤNG ĐẤT
141 quốc gia thông qua, bao gồm Việt Nam
• Bảo tồn và đẩy nhanh quá trình phục hồi
rừng và các hệ sinh thái trên cạn khác
• Khai thác bền vững, không làm mất rừng
và suy thoái đất
• Tăng nguồn tài chính cho bảo vệ và phát
triển rừng tạo điều kiện thuận lợi cho việc
điều chỉnh các dòng tài chính quốc tế, góp
phần đảo ngược tình trạng mất và suy thoái
rừng
• 90,94% diện tích rừng hiện được bao phủ
bởi các quốc gia ủng hộ cam kết.
• VN: Đề án 1 tỷ cây xanh vào năm 2025
(690 triệu cây tại các khu vực thành
thị/nông thôn và 310 triệu cây trong các khu
rừng được bảo vệ).
6. Chương trình Hành động Chính sách về
Chuyển đổi sang Nông nghiệp và
Lương thực Bền vững
Nông nghiệp bền vững:
• Hỗ trợ tạo ra sinh kế và thu nhập tốt hơn cho nông dân
• Tránh làm suy thoái môi trường và tài nguyên thiên nhiên
• Sử dụng đầu vào và tài nguyên một cách hiệu quả
• Tính đến các lợi ích tổng thể về tính toàn vẹn của hệ sinh
thái
• Thúc đẩy các hoạt động nông nghiệp giảm thiếu khí nhà
kính
• Bảo vệ không khí và nước khỏi ô nhiễm
17 quốc gia tham gia, bao gồm Việt Nam
7. Cam kết tài chính của các Bên liên quan
• Các nước phát triển cam kết 100 tỷ USD vào năm 2023. Trong giai đoạn 2021-2025 sẽ huy động được
500 tỷ USD
• Vương quốc Anh công bố tài trợ hơn 500 triệu bảng Anh để hỗ trợ việc thực hiện Lộ trình Lâm nghiệp,
Nông nghiệp và Thương mại Hàng hóa (FACT), chuyển đổi khu vực nông thôn…
• Hiện nay, đã có 328 triệu USD được huy động cho mục tiêu giảm phát thải khí mê-tan toàn cầu.
• Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) sẽ huy động tới 8,5 tỷ USD trong
khuôn khổ tài chính mới để hỗ trợ hành động về khí hậu và phát triển bền vững.
• Cơ chế Thị trường Vốn (thuộc Quỹ CIF) sẽ cung cấp tới 7 tỷ USD, tạo đòn bẩy phát triển các dự án năng
lượng sạch trị giá 70 tỷ USD.
• 1 tỷ USD được huy động để bảo vệ các khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới
• 450 tổ chức tài chính sở hữu tài sản 130 triệu USD đã cam kết tham gia Liên minh tài chính Glasgow,
hướng tới mục tiêu đạt phải thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
8. Tham gia các cuộc họp chính thức
và các sự kiện bên lề
• Các cuộc họp cấp cao, cuộc họp kỹ thuật chính thức COP, SB 51-53 về: Nông nghiệp,
REDD+, thích ứng, tài chính
9. Liên minh Giảm phát thải
thông qua tăng cường tài
chính cho rừng (LEAF)
Û
• Một cơ chế công-tư tự nguyện cung cấp tài chính cho bảo
tồn rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới
• Tại COP26:
o 1 tỷ USD được huy động để bảo vệ các khu
rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới
o Việt Nam đã ký Thư Ý định, gia nhập Liên
minh, góp phần chuyển đổi hơn 5,15 triệu
tấn CO2 thải ra môi trường.
10. Làm việc với các tổ chức, đối tác…
Û
o Chia sẻ kế hoạch thực hiện NDC ngành
nông nghiệp, đặc biệt là GPT lúa nước;
o Tọa đàm về tiềm năng giảm phát thải
Mê-tan trong sản xuất nông nghiệp;
o Đề xuất hỗ trợ kỹ thuật về phương pháp
luận/công cụ tính toán, xây dựng hệ thống
MRV cho các lĩnh vực GPT tiềm năng của
ngành.
11. COP26 và trách nhiệm của ngành NN và PTNT
• Hội nghị COP26 đánh dấu sự chuyển đổi mang tính đột phá trong mô hình phát triển trên thế giới, từ dựa
trên năng lượng hoá thạch, sang phát triển ít phát thải, hướng tới phát thải ròng bằng "0"
• Các cam kết mạnh mẽ của TTCP đưa phát thải ròng về “0” và tham gia cam kết mê-tan được cộng đồng
quốc tế đánh giá cao, mở ra nhiều cơ hội hợp tác về tăng trưởng ít phát thải, thúc đẩy phát triển kinh tế
tuần hoàn, thích ứng với BĐKH dựa vào tự nhiên (NBS).
• Phối hợp với MONRE xây dựng Chiến lược BĐKH, Xây dựng Kế hoạch hành động tăng trưởng xanh
ngành nông nghiệp trong khuôn khổ Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030.
• Chủ trì, rà soát nội dung về giảm phát thải khí mê tan trong nông nghiệp, lâm nghiệp và sử dụng đất để
đóng góp vào nỗ lực chung của cam kết giảm phát thải khí nhà kính do quốc gia tự quyết định (NDC)
trong khuôn khổ thỏa thuận Paris
• Rà soát các dự án trao đổi tín chỉ các-bon rừng theo nguyên tắc bảo đảm quyền lợi và khuyến khích đầu
tư vào các dự án PTRBV. Triển khai thực hiện Ý định thư tham gia Liên minh giảm phát thải và tang
cường tài chính cho lâm nghiệp. Xây dựng kế hoạch thực hiện và huy động nguồn lực triển khai “Tuyên
bố Glasglow của các nhà Lãnh đạo về rừng và sử dụng đất”.
• Chủ động, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các đơn vị liên quan để huy động nguồn lực tài chính
từ Quỹ Khí hậu xanh (GCF), Ngân hàng thế giới (WB) và Vương quốc Anh (UK) cho các chương trình, dự
án đang phối hợp với các Đối tác chuẩn bị của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn
12. Các giải pháp chính sách, kỹ thuật và tài chính nhằm
nâng cao hiệu quả bảo vệ và phát triển RNM, ngập nước
tại VN giai đoạn 2021-2030
• Vai trò của rừng ngập mặn đối với việc thích ứng với biến đổi khí hậu.
• Tiềm năng/ lợi thế của bảo vệ phát triển RNM, ngập nước:
✔ Tiềm năng hấp thụ carbon của rừng ngập mặn, ngập nước (gấp 4 lần so với rừng nhiệt đới trên đất
liền);
✔ Giải pháp đầu tư "rừng ngập mặn” tiết kiệm chi phí gấp nhiều lần so với đầu tư cơ sở hạ tầng nhân tạo
trong việc bảo vệ các cộng đồng ven biển khỏi thảm họa thiên tai như sóng thần và nước dâng do bão.
✔ RNM đóng góp lớn trong việc duy trì sinh kế cho cộng đồng.
…
Cần thiết nghiên cứu và xây dựng các công cụ định giá carbon bao gồm thuế và phí các-bon; phát triển thị
trường cac-bon trong nước lĩnh vực lâm nghiệp và sử dụng đất nói chung bao gồm RNM.