"Het online beschikbaar stellen van kennisclips en instructiefilmpjes kan een alternatief zijn voor traditionele hoorcolleges. Bij een flipped classroommodel bestuderen studenten uitleg in hun eigen tijd en wordt de contacttijd gebruikt voor discussies, vragen, verdiepings- en verwerkingsopdrachten. Hoe kan je de contacttijd met studenten zo invullen dat je een optimaal leerresultaat behaalt? Hoe motiveer je studenten het online lesmateriaal voor te bereiden? In deze sessie maken we kennis met opleidingen die geheel of grotendeels zijn herontworpen volgens het Flipping the Classroom concept: de masteropleiding geneeskunde bij het Erasmus Medisch Centrum, het talenonderwijs bij de universiteit Leiden en het bewegingsonderwijs bij de pabo van de Hogeschool Utrecht. In kleine groepen bespreken we het didactische dilemma van zelfstandigheid van de student vs. een sturende aanpak bij het realiseren van flipping the classroom, en bespreken de drie instellingen hun eigen oplossingen van dit dilemma. "

1. Flipping the Classroom -
wat doe je in de les?
Jeanet Visser (Hogeschool Utrecht),
Sonja Wagenaar (Universiteit Leiden)
Mary Dankbaar (Erasmus MC)

2. Programma
1. Presentatie van 3 voorbeelden Flipped Classroom (25’):
a. Bewegingsonderwijs (Utrecht)
b. Taalonderwijs (Leiden)
c. Geneeskunde onderwijs (Rotterdam)
2. Discussie in kleine groepjes (10 ‘):
Wat zijn belangrijke condities voor succes? (1 a 2)
3. Plenaire bespreking (15’)

3. ‘Flipped’
Bewegings-
onderwijs
op de
HUpabo
Bewegingsonderwijs
- Online voorbereiding
- Praktijk en theorie in de les
Jeanet Visser

4. Wat doen we
online?
- Eenduidig
- Betekenisvol
- Doel beschrijven
- Koppelen aan les
Bewegingsonderwijs werkcollege week 7

5. Hoe borg je de
voorbereiding?
- Eenduidig
- Haalbare opdracht
- Aansluiten voorkennis
- Eigen inbreng
- Variatie in werkvorm
- Nut is helder

6. En dan gebeurt en er dit…….

7. Wat doen we
in de les?
- Betekenisvol
- Voorbereiding zichtbaar
- Herhaling hoofdlijnen
- Aanspreekbaarheid
- Verdieping
- Praktijkuitvoering

8. Tips
voor succes
‘flipped’
concept
▸ Online voorbereiding = basis en start leerproces
- overzichtelijke herkenbare vormgeving
- eenduidige opdracht
- variatie in werkvormen
- haalbare opdracht (in tijd en niveau)
- ruimte voor eigen inbreng/ keuze
- nut is helder (doel beschrijven)
▸ Tijdens de les = kwaliteitsimpuls leerproces
- herhaling op hoofdlijnen (positief)
- verdieping op de voorbereiding
- aandacht naar studenten die hebben voorbereid
- individuele en collectieve aanspreekbaarheid
- zichtbaar maken wie heeft voorbereid

9. Universiteit
Leiden
Talenonderwijs:
doel en opzet
Doel:
▸ BAIS, vreemde talenonderwijs
▸ Meer tijd creëren voor spreek/luistervaardigheid
▸ Docenten en studenten ervaren beiden deze noodzaak
Vreemde
Talenonderwijs
Frans
Swahili
Spaans
Russisch
Duits
Hindi
Sonja Wagenaar

10. Fase 1 & fase 2 Fase 1:
• Kennisclips grammatice online
• spreek/luistervaardigheid contactmoment
• Uitgezet bij 4 vreemde talen
Fase 2:
• Uitbreiding met opdrachten (diagnostisch)
• Meerdere talen nemen deel
• Kennisclips ‘professioneler’

11. Wat doen
we online?
Swahili:
▸ Grammatica online bestuderen
▸ Verwerkingsopdrachten direct aansluitend daarop
▸ Kennisclips & toetsen kunnen herhaald worden
(Easygenerator)

12. Wat doen we
in de les?
Hoe borg je de
voorbereiding
Tips
• Koppel het online gedeelte aan
het contactmoment
•Studenten voelen zelf al snel de
noodzaak van voorbereiding
• Studenten willen de docent
graag zelf zien in de clips
•Door kennisclips wordt de
docent ook meer gedwongen tot
structuur
Werkvormen
• Extra schriftelijke oefeningen
• Elkaar interviewen over een
tekst die ze al voorbereid
hebben
• Krantenartikel lezen en
hierover praten
• Filmpje van Youtube of een
gesproken tekst met vragen
• Discussie; mening geven
over een bepaald onderwerp
• Vergadering naspelen;
notuleren
Keuze: beloon je de online onderdelen met cijfers?

13. Geflipte master
geneeskunde;
doel en opzet
Taxonomie van Bloom
Doel
▸ Activerend, zelfgestuurd, flexibel leren
▸ Meer tijd voor toepassen van kennis tijdens onderwijs
▸ Onderwijs en praktijk meer integreren (realistische casus)
Online voorbereiding
Interactieve
sessie
evt opdracht
of toets
Leerdoelen en toetsing
Mary Dankbaar
Opzet

14. Wat doen
we online?
virtual patients (20)
www.medischonderwijs.nl
E-modules (40)
www.medischonderwijs.nl
Videoclips (7)
youtube
Inleveren opdrachten/ toets maken
Eerste Masterblok Interne geneeskunde
(7 weken)

15. Wat doen we
in de les?
Tips
• ook door studenten!
• spreek stille studenten ook aan
• begeleid de studenten bij de
verdieping
• benoem na afloop kernpunten
Werkvormen
• Kort vragen beantwoorden
• Casus in groepjes maken
• Presentatie laten geven
• Vaardigheidsonderwijs
• Rollenspel, debat
-Wees duidelijk over de vereiste voorbereiding (haalbaar!)
- Laat het onderwijs hierop aansluiten
- Laat je niet verleiden tot herhaling van de online leerstof
- Evt. toetsen of opdrachten inzetten
Hoe borg je de
voorbereiding?

16. Evaluatie
resultaten
Evaluatie eerste master onderwijsblok (7 weken)
cijfer
Waardering voor de ‘flipped classroom’ opzet 7.9
Leerzaamheid e-modules 8.3
Leerzaamheid virtual patient cases 8.5
Leerzaamheid videoclips 8.7
Mogelijkheid vragen te bespreken
tijdens onderwijs 8.8
Interactieve karakter onderwijs 7.4
“e-modules waren extreem leerzaam”
“zat goed in elkaar”
“combi online materiaal en bespreking in onderwijs met
casuïstiek was fijn, je wordt geactiveerd om na te denken”

17. Jouw
mening
Maak kleine groepjes (2 a 3 deelnemers)
▸Wat zijn in jullie ogen belangrijke condities
voor succesvolle inzet van Flipping the
Classroom?
▸Ga naar menti.com en gebruik code 362662
▸Bekijk hier de resultaten

18. Condities
voor succes
‘flipped’
concept
▸ Zelfstudie en contactonderwijs samen moet
studeerbaar zijn
▸ Goede afstemming online voorbereiding,
contactonderwijs en toetsing. Communicatie..
▸ Geen voorbereiding: geen aandacht in de les
▸ Docenten moeten tijd hebben didactisch goed
online materiaal te ontwikkelen (begeleiding)
▸ Geef docenten tijd om te groeien in hun nieuwe,
begeleidende rol
(ervaringen uitwisselen, evaluaties bespreken)