Dinsdag 10 november Sessieronde 4 Titel: Onderwijsbenodigdhedenbeleid: waarom, hoe en wat Spreker(s): Joop van Schie (Albeda College), Hans Bijlo (Albeda College), Hennie de Mik (Albeda College) Zaal: Veder

2. Hans Bijloo, jurist
Hennie de Mik, inkoper
Joop van Schie, kwartiermaker
Even voorstellen
Sinds Q1 2011 als Taakgroep onder
regie van het College van bestuur
betrokken en verantwoordelijk voor
de ontwikkeling van
onderwijsbenodigdhedenbeleid in
het Albeda College.
We bemoeien ons niet met de
inhoud of toepassing van de
onderwijsbenodigdheden in het
primair proces, we bemoeien ons
wel met de wijze van aanbesteding,
werving en kosten van
onderwijsbenodigdheden.
We vergaderen sindsdien hierover
elke maandagmorgen van 09.00 tot
11.30 (± 100K in totaal)

3. Vanuit welke achtergrond
komt u naar deze
presentatie?
Waar gaat uw belangstelling
het meest naar uit?
En u?
Uitgever
Distributeur
Onderwijsmanager
Bestuurder
Docent
Student
Beleidsmedewerker
Onderzoeker
…?

4. WAAROM!!!
In hemelsnaam?
• Iets overhoop halen wat goed werkt?
• Dit is toch een zaak van de student?
• Het is toch goed geregeld met de distributie?
• Waarom bemoeit de staf zich met het onderwijs?
• Schoolboeken zijn toch overal even duur?
• Wij hebben toch een prima deal met onze
leveranciers?
• …
Natuurlijk moeten ze zelf hun spullen aanschaffen,
sterker nog, zonder spullen komen ze
mijn lokaal niet eens in!
(Punt!)

5. Deze alleenstaande moeder heeft 2 kinderen in het MBO. Zij wil
heel graag dat ze een goede opleiding krijgen. Logisch!
Zij betaalde in september behalve 2 maal de wettelijke bijdrage
BOL volletijd ook nog aanvullende schoolkosten. Samen net iets
meer dan €3.000.
Zij heeft een maandinkomen van gemiddeld € 1.150,- en levert
dus bijna een kwart van haar jaarinkomen in om haar kinderen
een opleiding te laten volgen!
DAAROM!!!
En omdat we er een boel werk aan hebben!!!

6. Doelstellingen voor het Albeda College
Waar hebben we het over en wat willen we er mee?
Schoolboeken Licenties Persoonlijke
middelen
Readers Contributies
Transparantie
Rechtmatigheid
Inclusiviteit
Volumevoordelen
Control
Producten en diensten van derden Albeda – producten
Criteria

7. Resultaten voor het Albeda College
Wat hebben we bereikt?
Schoolboeken Licenties Persoonlijke
middelen
Readers Contributies
Transparantie
+ +/- +/- ++ ++
Rechtmatigheid
+ +/- +/- ++ +/-
Inclusiviteit
+ +/- +/- ++ ++
Volumevoordelen
+/- +/- +/- ++ +/-
Control
+ +/- +/- ++ ++
Albeda – producten
+ = geregeld
+/- = in ontwikkeling
++ = geregeld en opgevolgd in de teams
Producten en diensten van derden

8. Dashboard trends Onderwijsbenodigdhedenbeleid
Gemiddelde kosten pakket
exclusief persoonlijke middelen
Aantal ons bekende bestellingen
Ons bekende omzet distributeurs Omzet Albeda - diensten

9. Resultaten voor de student/ouders
2011
 Gem. pakketprijs: €415,-
2015
 Gem. pakketprijs: €286
€ ±2 miljoen op jaarbasis, elk jaar, verdeeld over alle 20.000 studenten
=

10. Voorzieningen voor de student
en de ouders
 Voorlichting op de Albeda – website voor aankomende
studenten en hun ouders;
 Introductie – brief vanuit de StudentenRaad voor alle nieuwe
studenten bij inschrijving;
 Informatie over onderwijsbenodigdheden op de portaalsite van
de student;
 Directe toegang via SSO tot de webshops van diverse
distributeurs, onze samenwerkende uitgevers en onze
readershop.

11. Voorzieningen voor de docent
en de onderwijsleiders
 Informatie over - en handreikingen voor
onderwijsbenodigdhedenbeleid op de portaalsite van de
medewerkers;
 Sterk vereenvoudigde voorziening voor de opmaak van
onderwijsbenodigdhedenlijsten;
 1 loket voor de aanlevering van readers;
 1 loket voor de facturatie, inning en incasso van contributies.

12. Huidig speelveld*
 85 uitgevers (waarvan de top 5 80 % van de artikelen levert)
 3 distributeurs (waarvan de grootste 60% van de artikelen levert)
 1 leverancier voor alle readers (Europese Aanbesteding)
 Interne en externe partner voor de Facturatie, Inning en
Incasso van de contributies
*
exclusief aanstormend talent

13. Rechtmatigheid
Wettelijke kaders en juridische achtergronden

14. ‘’Artikel 8.1.4. Onderwijsbijdragen’ in de WEB
“De inschrijving wordt niet afhankelijk gesteld van een andere dan een bij of
krachtens de wet geregelde geldelijke bijdrage.”
 werd verplicht de
onderwijsbenodigdheden aan te
schaffen bij een enkele leverancier,
 betaalde voor diensten geleverd
aan het Albeda College;
 betaalde voor artikelen die niet
werden gebruikt;
 betaalde voor oneigenlijke
contributies.
 kan tot niets worden verplicht anders
dan cursus- of lesgelden;
 betaalt alleen voor diensten en
producten voor zichzelf;
 schaft pas een leermiddel aan als het
aantoonbaar wordt gebruikt;
 neemt vrijwillig deel aan de
aanvullende producten of diensten
van het Albeda College
2011, onze student: 2015, onze student:

15. Inkoopwet 2012
en het contracteren van
leermiddelen
Wettelijke kaders en integriteit

16.  Het Albeda College heeft zich te houden aan de regels van de Europese Aanbesteding rondom
de (centrale) aanschaf van diensten en producten, ook ten behoeve van de opleidingen en/of
de studenten.
 En het Albeda College is aanwijzend waar het gaat om de aanschaf van artikelen waarvan het
redelijk is dat de student die aanschaft in het kader van de opleiding;
 Hoe toch de laagste prijs en niet aanbesteden = per productgroep inkoopstrategie bepalen
Zie ook: http://www.europeseaanbestedingen.eu/
Aanwijzend

17. Schoolboeken Licenties Persoonlijke
middelen
Readers Contributies
Opdrachtgever
levering leermiddel
Student Student Student School School
Hoe Niet
aanwijzend
Niet
aanwijzend
Niet
aanwijzend
Aanwijzend Aanwijzend
Laagste prijs In
concurrentie
In
concurrentie
In
concurrentie
Aanbesteding Aanbesteding
Overeenkomst Samen
werking
Samen
werking
Samen
werking
Contract Contract
Aanbesteden Nee Nee Nee Ja Ja
Inkoopstrategie
Producten en diensten van derden Albeda – producten

18. contract
Schema aanbesteden
1 aanbieder
Student
School
OnderwijsovereenkomstKoopovereenkomst

19. Samenwerkingsovereenkomst
Geen financiële transactie
Schema samenwerking
Aanbieders
Student
School
Opmaak leermiddelenlijst
Kortingen of andere voordelen student
Preferred supplier
Koopovereenkomst Onderwijsovereenkomst

20. Schoolboeken Licenties Persoonlijke
middelen
Readers Contributies
Transparantie
Rechtmatigheid
Inclusiviteit
Volumevoordelen
Control
Producten en diensten van derden Albeda – producten
Hoe gaat het er in 2016 uit zien?
Criteria

21. Hoe gaat het er in 2016 uit zien?

22. VRAGEN?Algemeen, inkoop of juridisch?

23. Schuivende panelen
Vrijwillige ouder- of deelnemerbijdrage voor extra faciliteiten (1994)
Een instelling kan ook extra faciliteiten aan studenten aanbieden, die niet noodzakelijk zijn voor het volgen van
de opleiding en het behalen van een diploma. De keuze om gebruik te maken van deze extra faciliteiten is aan de
student en kan dus nooit verplicht worden gesteld. Het vrijwillige karakter van deze extra faciliteiten dient
geborgd te zijn. Ook hiervoor geldt, dat de (aankomende) student tijdig geïnformeerd wordt over de geboden
extra faciliteiten en de bijkomende kosten. De voorwaarden voor deze vrijwillige ouder- of deelnemerbijdrage
zijn reeds vermeld in de brief van 13 januari 1994, kenmerk BVE/ABA/BO-93098968, van de toenmalig minister dr.
ir. J.M.M. Ritzen.
Zie ook: https://www.sambo-ict.nl/wp-content/uploads/2013/02/LiMBO-juridische-verkenning.pdf
Onderwijsbenodigdheden die de student geacht wordt aan te schaffen (2012)
Onverkort het bovenstaande zijn er zaken waarvan het redelijk is dat de student erover beschikt en waarvoor de
student zelf de verantwoordelijkheid draagt. De instelling hoeft daarin niet te voorzien. Dit zullen met name
onderwijsbenodigdheden zijn, die:
1.de student nodig heeft om de lessen voor te bereiden (bijv. boeken, agenda, rekenmachine) of
2.afhankelijk zijn van persoonlijke kenmerken van de student (bijvoorbeeld werkkleding en -schoenen).
Het kan daarbij dus gaan om onderwijsbenodigdheden die nodig zijn voor het verwerven van de gevraagde
competenties en een duurzaam karakter hebben.
Bijlage 1

24. Brief van de minister aan de MBO – raad
over de lasten voor de instellingen (2012)
De instelling
De instelling dient met bovengenoemde rijksbijdrage, aangevuld door les- en cursusgeld, de onderwijsactiviteiten
en de daarvoor benodigde inventaris te bekostigen die op basis van het betreffende kwalificatiedossier
noodzakelijk zijn om studenten in staat te stellen het onderwijs te volgen en het diploma te behalen.
De (praktijk)lokalen dienen zodanig te zijn uitgerust dat de noodzakelijke onderwijsactiviteiten alsmede het
examen uitgevoerd kunnen worden. De kosten daarvoor zijn voor rekening van de instelling. In de instelling dient
een basisuitrusting aanwezig te zijn, zodat de student de benodigde competenties kan verwerven. Zo zal
bijvoorbeeld
Het is niet geoorloofd om exploitatie- of huisvestingskosten door te berekenen aan de student door als bijkomende
toelatingsvoorwaarde een financiële bijdrage aan de studenten te vragen voor de kosten van het onderwijs.
http://www.mboraad.nl/?news/3458582/Brief+minister+van+OCW+over+schoolkosten+lost+onduidelijkheden+niet+op.aspx
Bijlage 2

25. En nog meer ruis !?
Bijsterveldt naar de MBO – raad in 2012:
“Leermiddelen, zoals studieboeken, werkkleding, gereedschappen en dergelijke die noodzakelijk zijn voor het
volgen van de gekozen beroepsopleiding en eigendom worden van de deelnemer zijn voor rekening van de
deelnemer. De school kan wel eisen stellen aan de leermiddelen die de leerling behoort aan te schaffen en
waarover de leerling dient te beschikken om de opleiding goed te kunnen volgen maar niet de afname via de
school verplichten (denk bijvoorbeeld aan veiligheidsschoenen, leerboeken en dergelijke). Lesmateriaal hoort in
principe niet bij de student in rekening te worden gebracht omdat daarvoor de rijksbijdrage is bedoeld.
Sommige opleidingen krijgen een hogere rijksbijdrage vanwege de hogere opleidingskosten. Ingrediënten en
materialen die tijdens de beroepsopleiding verwerkt worden horen in principe niet in rekening te worden
gebracht bij de deelnemer. “
Bussemaker 2014:
Het huidige bekostigingsstelsel gaat ervan uit dat een instelling met de ontvangen rijksbijdrage de noodzakelijke
onderwijsactiviteiten verzorgt. Inschrijving wordt niet afhankelijk gesteld van een andere dan een bij of
krachtens de wet geregelde geldelijke bijdrage. Op dit moment is enkel één geldelijke bijdrage verplicht gesteld
en dat betreft het les- en cursusgeld. Bij de inschrijving van de studenten mag geen andere geldelijke bijdrage
worden geëist. Niettemin kunnen er zaken zijn waarvan het redelijk is dat de student erover beschikt en
waarvoor de student zelf de verantwoordelijkheid draagt. De instelling hoeft daarin niet te voorzien. Dit zijn met
name onderwijsbenodigdheden, die de student nodig heeft om de lessen voor te bereiden of waarvan de
student afhankelijk is op grond van persoonlijke kenmerken.
Bijlage 3