Przegląd zmian w prawie podatkowym z dnia 18 marca 2022 r.
1. Przegląd zmian w podatkach
01
Przegląd zmian w prawie podatkowym – najnowsze projekty
ustaw i rozporządzeń.
Przegląd zmian w podatkach
18 marca 2022 r.
2. Przegląd zmian w podatkach
02
Spis treści
VAT 2
Projekty 3
1. Rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od
towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień
2. Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji
sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących
Podatki dochodowe 5
Projekty 5
1. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Pozostałe 6
Projekty 6
1. Ustawa o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw
2. Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o kredycie konsumenckim
3. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw podatkowych w związku z działaniami wojennymi
prowadzonymi na terytorium Ukrainy
4. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach
handlowych oraz ustawy o finansach publicznych
5. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie informacji
podatkowych
VAT
3. Przegląd zmian w podatkach
03
PROJEKTY
1. Rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień od
podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień
Zakres zwolnienia dotyczącego wynajmu nieruchomości na cele mieszkalne, określony w art.
43 ust. 1 pkt 36 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz.
685, z późn. zm.) – dalej: „ustawa o VAT”, o VAT – w obszarze związanym ze wspieraniem budownictwa
mieszkaniowego – odnosi się jedynie do działalności prowadzonej w tym zakresie przez społeczne
agencje najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych
formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 2195, z późn. zm.). Zwolnienie
natomiast nie obejmuje wszystkich czynności wynajmu/dzierżawy nieruchomości, jakie są
podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki w ramach prowadzonej przez
nie lokalnej polityki mieszkaniowej.
W przypadku najmu dokonywanego na rzecz podmiotów innych niż określone w ww. przepisie
ustawy o VAT, jest on opodatkowany tym podatkiem i przy braku prawa do odliczenia podatku
naliczonego należy spodziewać się przerzucania ciężaru ekonomicznego podatku VAT na ostatecznego
najemcę. W praktyce powoduje to zwiększenie kosztów najmu lokali mieszkalnych obciążających
najemców, którzy wykorzystują te lokale w celu zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych i
utrudnia jednostkom samorządu terytorialnego prowadzenie skutecznej polityki mieszkaniowej.
Projekt przewiduje wprowadzenie zwolnienia z podatku VAT dla usług w zakresie
wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części
nieruchomości, na własny rachunek, świadczonych na rzecz jednostek samorządu terytorialnego i ich
związków, jednoosobowych spółek samorządu terytorialnego oraz samorządowych jednostek
organizacyjnych – pod warunkiem, iż usługi te są wykonywane w celu dalszego wynajmu lub dzierżawy
tych nieruchomości na rzecz osób fizycznych na ich własne cele mieszkaniowe.
Stan: 7.03.22 – Projekt znajduje się na etapie opiniowania.
Projektowane rozporządzenie wejdzie w życie w dniu następującym po dniu ogłoszenia.
Link
4. Przegląd zmian w podatkach
04
2. Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia
ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących
Ustawa z dnia 24 lutego 2022 r. o wsparciu gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów
związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej (Dz. U. poz. 501) określa
zasady i tryb przyznawania oraz realizacji wsparcia gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów
związanych ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej na DVB-T2/HEVC w postaci
świadczenia na zakup odbiornika cyfrowego, które jest realizowane przy użyciu dokumentu
potwierdzającego przyznanie świadczenia.
Jednym z kluczowych elementów procesu jest możliwość zawnioskowania przez obywatela o
przyznanie świadczenia na zakup odbiornika cyfrowego, w tym dekodera TV. Wniosek taki będzie mógł
zostać złożony w placówce pocztowej i w tej placówce będzie wydawany dokument, przy użyciu
którego będzie mógł dokonać zakupu. Aby jeszcze bardziej ułatwić ten proces przewiduje się, w oparciu
o przepisy wprowadzonej ustawy, możliwość zakupu odbiornika cyfrowego niezawierającego
wyświetlacza obrazu (dekodera TV) bezpośrednio w placówce pocztowej. Jednak zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji
sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących – dostawa wyrobów elektronicznych podlega
obligatoryjnemu obowiązkowi ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących.
W celu ułatwienia procesu zmiany standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej i
wsparcia gospodarstw domowych zaproponowano możliwość zakupu odbiornika cyfrowego
niezawierającego wyświetlacza obrazu (dekodera TV) bezpośrednio w placówce pocztowej. W związku
z tym zaproponowano zwolnienie operatora pocztowego obowiązanego do świadczenia usług
powszechnych, wybranego na podstawie art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo
pocztowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 1041 i 2320) z obowiązku prowadzenia ewidencji dostawy tych
odbiorników, dokonywanej na zasadach określonych w ustawie z dnia 24 lutego 2022 r. Kwestia
zwolnień z obowiązku stosowania kas rejestrujących nie podlega harmonizacji w ramach UE.
Stan: 11.03.22 – Projekt znajduje się na etapie konsultacji publicznych.
Planuje się, że rozporządzenie wejdzie w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 3 marca 2022 r.
Link
5. Przegląd zmian w podatkach
05
Podatki dochodowe
PROJEKTY
1. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Projekt ustawy ma na celu przywrócenie możliwości preferencyjnego rozliczania podatku
dochodowego przez osoby samotnie wychowujące dzieci tj. przywrócenie możliwości łącznego
rozliczania podatku dochodowego wraz z dziećmi. Wprowadzona tzw. Polskim Ładem zmiana ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozbawiła osoby samotnie wychowujące dzieci
możliwości łącznego rozliczania podatku wraz z dziećmi. W zamian za to wprowadzono możliwość
odliczenia od podatku ryczałtowej jedynie kwoty 1500 złotych, która w znaczącej większości
przypadków jest znacznie niższa niż dotychczasowe preferencje dla osób samotnie wychowujących
dzieci. Rodzic samotnie wychowujący dziecko w nowym systemie podatkowym zapłaci wyższy podatek
niż osoba rozliczająca się ze współmałżonkiem już od zarobków 4050 zł brutto miesięcznie.
Obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. przepisy zniwelują stratę tylko dla samotnych rodziców
zarabiających poniżej progu 4050 zł brutto miesięcznie. Tylko te osoby nie stracą w stosunku do osób
rozliczających się ze współmałżonkiem.
Zgodnie z projektem podatnik, będący rodzicem samotnie wychowującym dziecko powinien
mieć możliwość wyboru czy dokona rozliczenia podatku dochodowego wraz z dziećmi czy tez skorzysta
z ulgi w wysokości 1500 zł.
Wejście w życie powyższego projektu ustawy będzie miało pozytywne skutki społeczne oraz
wpływ na zapewnienie godnych warunków życia dla osób podejmujących trud samotnego wychowania
dzieci. Projekt ma zasadnicze znaczenie dla osób samotnie wychowujących dzieci i ma na celu
niepogarszanie ich sytuacji finansowej na skutek wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2022 roku zmian
w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skutek finansowy wejścia w życie
projektowanych przepisów wyniesie około 1,5 mld zł. Przedmiot projektu jest objęty prawem Unii
Europejskiej.
Stan: 23.02.22 - Skierowano do I czytania na posiedzeniu Sejmu.
Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Link
6. Przegląd zmian w podatkach
06
Pozostałe
PROJEKTY
1. Ustawa o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych
ustaw
Projekt dotyczy m.in. dostosowania polskiego prawa do dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie
emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad tymi obligacjami; wprowadzenia definicji
listu zastawnego, odwołującego się do mechanizmu podwójnego regresu, który zapewnia inwestorom
możliwość dochodzenia roszczeń zarówno w stosunku do emitentów listów zastawnych, jak i z puli
aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych; rozszerzenia zakresu informacji, które
zawarte będą w warunkach emisji listów zastawnych; określenia zasady stosowania przez banki
krajowe oznaczeń europejska obligacja zabezpieczona i europejska obligacja zabezpieczona
(premium); ustanowienia warunków umożliwiających zakwalifikowanie instrumentów pochodnych do
puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych.
Projektowana ustawa ma na celu wdrożenie postanowień dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) 2019/2162 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie emisji obligacji
zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz zmieniającej dyrektywę
2009/65/WE i 2014/59/UE („dyrektywa 2019/2162”), stanowiącej wraz z rozporządzeniem Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) 2019/2160 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniającym rozporządzenie (UE)
575/2013 w odniesieniu do ekspozycji w postaci obligacji zabezpieczonych („rozporządzenie
2019/2160”), część pakietu regulacyjnego dotyczącego obligacji zabezpieczonych.
Pakiet ten uwzględnia także opinie i rekomendacje Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego
(EUNB), który przeprowadził kompleksową analizę rozwoju sytuacji regulacyjnej w kontekście ram
dotyczących obligacji zabezpieczonych w poszczególnych państwach członkowskich, zalecając ich
harmonizację na poziomie UE, zgodnie z najlepszymi praktykami nadzorczymi.
Dyrektywa 2019/2162 wprowadza unijną definicję obligacji zabezpieczonej, wskazując jej
cechy konstrukcyjne takie jak: mechanizm podwójnego regresu (dual recourse), który zapewnia
inwestorom możliwość dochodzenia roszczeń zarówno w stosunku do emitentów obligacji
zabezpieczonych, jak i z puli aktywów stanowiących zabezpieczenie obligacji zabezpieczonych, wymóg
7. Przegląd zmian w podatkach
07
posiadania wysokiej jakości aktywów oraz instrumentów pochodnych w puli aktywów stanowiących
zabezpieczenie obligacji zabezpieczonych, przy czym dyrektywa zezwala także na korzystanie przez
banki poszczególnych państw członkowskich UE z oznaczenia wyemitowanych obligacji jako
„europejska obligacja zabezpieczona” i „europejska obligacja zabezpieczona (premium)”.
Wprowadza także szczególne obowiązki informacyjne i sprawozdawcze dla emitentów
obligacji zabezpieczonych, a ponadto szczególny nadzór publiczny nad tymi instrumentami.
Rozporządzenie 2019/2160 wprowadza wymogi dotyczące minimalnego nadzabezpieczenia (całego
ustawowego, umownego lub dobrowolnego poziomu zabezpieczenia, który wykracza poza wymóg
dotyczący pokrycia określony w art. 15 dyrektywy 2019/2162) i aktywów zastępczych w odniesieniu do
obligacji zabezpieczonych, ustanawiając tym samym nowe wymogi, w oparciu o które obligacjom
zabezpieczonym przyznaje się możliwość ich preferencyjnego ujmowania w kapitale regulacyjnym
(funduszach własnych) – i przypisuje się im preferencyjną wagę ryzyka. Cechy konstrukcyjne obligacji
zabezpieczonych, jak i warunki ich emisji obecnie uregulowane są głównie na poziomie krajowym, tym
samym preferencyjne traktowanie przewidziane w rozporządzeniu (UE) 575/2013 przyznaje się
faktycznie produktom różnego rodzaju.
W związku z tym zostało uznane za niezbędne działanie na poziomie UE, zmierzające do
ustanowienia wspólnych ram dotyczących obligacji zabezpieczonych w całej Unii, aby zapewnić, by ich
cechy konstrukcyjne były spójne z ich profilem ryzyka uzasadniającym unijne zasady ich
preferencyjnego traktowania, a także sprzyjać rozwojowi tego segmentu rynku dłużnych papierów
wartościowych. Państwa członkowskie zobowiązane są do wdrożenia postanowień dyrektywy
2019/2162 do dnia 8 lipca 2021 r.
Wobec zmian regulacyjnych dotyczących emisji listów zastawnych, stanowiących istotny
element pasywny instytucji kredytowych, dokonano także przeglądu przepisów ustawy z dnia 10
czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz
przymusowej restrukturyzacji, zwanej dalej „ustawą o BFG”, w odniesieniu do kwestii struktury bilansu,
tj. aktywów i pasywów instytucji kredytowych podlegających przymusowej restrukturyzacji oraz ich
wzajemnych relacji w momencie wszczęcia przymusowej restrukturyzacji.
W związku z tym dostrzeżono konieczność doprecyzowania przepisów wdrażających art. 109
dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiającej ramy
na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji oraz uporządkowanej likwidacji w
odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zwanej dalej ,,dyrektywą BRRD”.
8. Przegląd zmian w podatkach
08
Celem projektowanych zmian w tym zakresie jest zapewnienie spójności systemowej,
uporządkowania i zgodności z prawem UE przepisów odnoszących się do strony pasywnej bilansu
instytucji kredytowej, co może okazać się szczególnie istotne z punktu widzenia rozwoju rynku
dłużnych papierów wartościowych, takich jak listy zastawne. Rozwojowi rynku dłużnych papierów
wartościowych ma w szczególności służyć wdrożenie dyrektywy 2019/2162, a ta z kolei wpłynie na
zmianę w strukturze bilansu instytucji kredytowych.
Ponadto, w ustawie o BFG sformułowano podstawy prawne, w oparciu o które możliwe będzie
bezpośrednie przekazanie przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny informacji stanowiących tajemnicę
zawodową, o której mowa w art. 320 ust. 1 ustawy o BFG, na żądanie Prokuratorii Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej lub Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w celu
wykonywania zastępstwa Rzeczypospolitej Polskiej lub Skarbu Państwa, o którym mowa w ustawie z
dnia 15 grudnia 2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 762 i
2320). Zakres udostępnianych informacji będzie jednak ograniczony jedynie do tego, co będzie
niezbędne dla prawidłowej ochrony praw i interesów Rzeczypospolitej Polskiej lub Skarbu Państwa
Stan: 10.03.22 - Ustawę skierowano do Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.
Planowane wykonanie przepisów ustawy nastąpi z dniem jej wejścia w życie.
Link
2. Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o kredycie konsumenckim
Projekt dotyczy ograniczenia obciążeń konsumentów związanych z zawieranymi umowami
pożyczek i kredytów konsumenckich poprzez obniżenie maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów
kredytu konsumenckiego
Projekt ustawy wychodzi naprzeciw szczególnym potrzebom klientów instytucji udzielających
pożyczek konsumenckich. Zmierza do ograniczenia obciążeń konsumentów związanych z zawieranymi
umowami pożyczek i kredytów konsumenckich poprzez obniżenie maksymalnej wysokości
pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego.
Na mocy ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach
związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz
wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (nowelizującej ustawę z dnia 2 marca
2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem
9. Przegląd zmian w podatkach
09
COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych – tzw. specustawę
koronowirusową) ustawodawca zdecydował się na istotne ograniczenie opłat ponoszonych przez
konsumentów zawierających umowy o kredyt konsumencki. Ściśle określono jednak ramy czasowe
obowiązywania dodanych do specustawy koronawirusowej przepisów art. 8d–8f. Początkowo termin
utraty mocy obowiązującej przepisów obniżających pozaodsetkowe koszty kredytów konsumenckich został
wyznaczony na dzień 8 marca 2021 r., a ostatecznie termin ten wydłużono do końca czerwca 2021 r. W
związku z powyższym obecnie ponownie obowiązują mniej korzystne dla konsumentów przepisy art. 36a i
art. 36c ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.
Maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu została ustalona w art. 36a ustawy o
kredycie konsumenckim na bardzo wysokim poziomie. Zgodnie z tym przepisem pozaodsetkowe koszty
kredytu w skali jednego roku mogą sięgać nawet 55% całkowitej kwoty kredytu. Należy uwzględnić, że
pożyczkodawca może nadto żądać odsetek, których wysokość może sięgać prawie 10% kwoty pożyczki.
Ustalenie na tak wysokim poziomie górnej granicy kosztów pożyczek prowadzi do nieuzasadnionego
uprzywilejowania instytucji pożyczkowych i jest dla nich źródłem wysokich zysków. Wiele tego rodzaju
instytucji uchodzi za podmioty wykorzystujące przymusowe położenie lub łatwowierność osób w trudnej
sytuacji materialnej, w tym również osób starszych i niedołężnych. Wspomniane pozaodsetkowe koszty
kredytu są, w ocenie projektodawców, wygórowane, często nieadekwatne do czynności za jakie zostały
naliczone. Potwierdzają to również sądy rozpoznające sprawy o zapłatę dotyczące pożyczek gotówkowych.
Trudna sytuacja ekonomiczna wielu rodzin oraz utrata źródeł dochodu skutkują koniecznością
zaciągania pożyczek lub kredytów w celu ratowania domowych budżetów. Rolą państwa jest natomiast
ochrona najsłabszych obywateli przed skutkami lichwy. Obniżenie maksymalnych pozaodsetkowych
kosztów kredytów to działanie ze wszech miar uzasadnione, nie tylko ze względu na obecną trudną sytuację
na rynku pracy, ale także z uwagi na obiektywnie zawyżoną wysokość górnego pułapu pozaodsetkowych
kosztów kredytów konsumenckich. Państwo powinno gwarantować skuteczną ochronę obywateli przed
wykorzystaniem ich trudnego położenia w celu osiągania nieuzasadnionych zysków przez przedsiębiorców
udzielających pożyczek.
Obniżenie maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu nie będzie, w ocenie
projektodawców, nadmiernym obciążeniem dla instytucji pożyczkowych, które i tak osiągają wysokie zyski
z tytułu odsetek od udzielanych kredytów konsumenckich. Należy przy tym podkreślić, że branża
pożyczkowa nie odczuje negatywnych skutków trwającego aktualnie kryzysu gospodarczego, a wręcz
kryzys ten może wpłynąć na zwiększenie popytu na usługi instytucji pożyczkowych z uwagi na pogorszenie
sytuacji materialnej społeczeństwa.
10. Przegląd zmian w podatkach
10
Mając na uwadze powyższe, w projekcie (art. 36a ust. 1) przewidziano, że maksymalna wysokość
pozaodsetkowych kosztów kredytu dla kredytów o okresie spłaty dłuższym niż 90 dni obliczana będzie
według wzoru: MPKK ≤ (K×10%)+(K×n/R×5%), w którym poszczególne symbole oznaczać będą:
MPKK – maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,
K – całkowitą kwotę kredytu,
n – okres spłaty wyrażony w dniach,
R – liczbę dni w roku.
Natomiast maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu dla kredytów o okresie
spłaty nieprzekraczającym 90 dni obliczana będzie według wzoru: MPKK ≤ K×5%, w którym symbol MPKK
oznaczać będzie maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu, a symbol K – całkowitą kwotę
kredytu (art. 36a ust. 2).
Zaproponowano ponadto regulację, w myśl której pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być
wyższe od 45% całkowitej kwoty kredytu (art. 36a ust. 3). W aktualnie obowiązującym stanie prawnym
limit pozaodsetkowych kosztów kredytu w całym okresie kredytowania wynosi 100% kwoty kredytu.
Projektodawcy dostrzegli również konieczność modyfikacji art. 36c ustawy o kredycie
konsumenckim. Jest to przepis, który w założeniu ma chronić konsumenta przed popadnięciem w tzw.
spiralę długów, w szczególności spowodowaną zaciąganiem kolejnej pożyczki zanim dojdzie do spłaty
poprzedniej, co mogłoby powodować drastyczne zwiększenie obciążeń konsumenta. Przepis art. 36c
przewiduje, że w razie zaciągnięcia kolejnego kredytu całkowitą kwotę kredytu, dla celów ustalenia
maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu, stanowi kwota pierwszego z kredytów, przy
czym warunkiem jest to, aby kolejnej pożyczki udzielił ten sam podmiot. Przepis art. 36c niezasadnie
zawęża działanie wskazanej powyżej zasady do sytuacji, w której kolejny kredyt jest zaciągany w tej samej
instytucji pożyczkowej. W ocenie projektodawców zasadne jest wprowadzenie do ustawy o kredycie
konsumenckim rozwiązania analogicznego do przewidzianego w przepisie art. 8e specustawy z dnia 2
marca 2020 r., obowiązującego przed dniem 30 czerwca 2021 r. Przepis ten przewidywał, że również w
przypadku udzielenia kolejnej pożyczki przez podmiot powiązany z kredytodawcą, całkowitą kwotą
kredytu, dla celów ustalenia maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu, jest kwota
pierwszego z kredytów. W ocenie projektodawców, konsumentów należy chronić przed popadnięciem w
spiralę długów bez względu na sytuację epidemiczną w kraju.
Jednocześnie w celu zapewnienia większej czytelności i przejrzystości przepisów zdecydowano się
na uzupełnienie słowniczka do ustawy o kredycie konsumenckim o definicję określenia „podmiot
11. Przegląd zmian w podatkach
11
powiązany” (art. 1 pkt 1 projektu). W przepisie intertemporalnym (art. 2 projektu) przesądzono, że
zmodyfikowane regulacje art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim nie znajdą zastosowania w odniesieniu
do umów o kredyt konsumencki zawartych przed dniem wejścia ustawy w życie.
W projekcie ustawy przewidziano 30-dniowy okres vacatio legis. Oczekiwane skutki społeczne,
gospodarcze i finansowe projektowanej ustawy zostały przedstawione w Ocenie Skutków Regulacji.
Nadesłane w ramach konsultacji opinie i uwagi są zamieszczone na senackiej stronie internetowej. Wyniki
konsultacji przedstawiono w Ocenie Skutków Regulacji. Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii
Europejskiej.
Stan: 1.03.22 - Skierowano do I czytania w Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i
Praw Człowieka.
Link
3. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw podatkowych w związku z działaniami wojennymi
prowadzonymi na terytorium Ukrainy
Projekt ustawy wprowadzający zmiany m.in. w podatkach PIT oraz CIT (w odniesieniu m. in. do
obywateli Ukrainy i Białorusi) zakłada ustanowienie epizodycznych regulacji podatkowych mających
przeciwdziałać skutkom agresji zbrojnej Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.
1. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw podatkowych w związku z działaniami wojennymi
prowadzonymi na terytorium Ukrainy, określany dalej jako „projektowana ustawa”, zmierza do
ustanowienia epizodycznych regulacji mających stanowić podatkowy bodziec do wspierania wszelkich
inicjatyw związanych z przeciwdziałaniem skutkom agresji zbrojnej Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy.
2. Projektowana ustawa – poprzez nowelizację ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku
dochodowym od osób fizycznych (określanej dalej jako „ustawa o PIT”), ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o
podatku dochodowym od osób prawnych (określanej dalej jako „ustawa o CIT”) oraz ustawy z dnia 20
listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez
osoby fizyczne (określanej dalej jako „ustawa o ryczałcie”) – przewiduje zatem:
1) rozszerzenie zakresu podmiotowego beneficjentów tzw. ulgi na powrót o podatnika będącego
obywatelem Ukrainy lub Republiki Białorusi, który w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia
2022 r. przeniósł miejsce zamieszkania z terytorium Ukrainy lub Republiki Białorusi na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy – ulga
12. Przegląd zmian w podatkach
12
ta obejmować ma przychody do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł,
osiągnięte z tytułu stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy
oraz umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8, w czterech kolejno po sobie następujących latach
podatkowych, licząc od roku 2022 (dodawany art. 52ze ustawy o PIT);
2) rozszerzenie zakresu podmiotowego beneficjentów tzw. ryczałtu od przychodów zagranicznych o
podatnika będącego obywatelem Ukrainy lub Republiki Białorusi, który w okresie od dnia 24 lutego 2022
r. do dnia 31 grudnia 2022 r. przeniósł miejsce zamieszkania z terytorium Ukrainy lub Republiki Białorusi
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium
Ukrainy, przy jednoczesnym zliberalizowaniu wysokości płaconego ryczałtu w okresie 3 kolejnych lat
podatkowych (dodawany art. 52zf ustawy o PIT);
3) ustanowienie podstaw prawnych dokonywania odliczeń podatkowych z tytułu darowizn przekazanych
od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań
wojennych prowadzonych na terytorium Ukrainy organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, jednostkom samorządu terytorialnego oraz Rządowej
Agencji Rezerw Strategicznych – w kwocie odpowiadającej 200% ich wartości (dodawane przepisy art. 52zg
ustawy o PIT, art. 38y ustawy o CIT oraz art. 57i ustawy o ryczałcie);
4) odniesienie tzw. ulgi za złe długi do sytuacji, w której przedsiębiorca nie otrzymał należności pieniężnej
z tytułu realizacji umowy zawartej przed dniem 24 lutego 2022 r. z podmiotem będącym rezydentem
podatkowym Ukrainy, Republiki Białorusi lub Federacji Rosyjskiej, przy jednoczesnym podwyższeniu kwoty
rozliczanego uszczerbku do 200% wartości wierzytelności (dodawane przepisy art. 52zh ustawy o PIT, art.
38z ustawy o CIT oraz art. 57j ustawy o ryczałcie);
5) rozszerzenie zakresu podmiotowego beneficjentów tzw. estońskiego CIT o podmiot prowadzący
rzeczywistą działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego odpowiednio
udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami są obywatele Ukrainy lub Republiki Białorusi, będący
rezydentami podatkowymi odpowiednio Ukrainy lub Republiki Białorusi – jeżeli podmiot ten złoży
zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, według ustalonego wzoru, do
właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie określonym w ustawie o CIT, jednak nie później niż
do dnia 31 grudnia 2022 r. (dodawany art. 38w ustawy o CIT).
3. Proponuje się, aby projektowana ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu
ogłoszenia, z mocą od dnia 24 lutego 2022 r. (art. 4). Ważny interes państwa wymaga, aby korzystne
13. Przegląd zmian w podatkach
13
regulacje prawnopodatkowe były odnoszone do zdarzeń ściśle związanych z datą agresji zbrojnej Federacji
Rosyjskiej wobec Ukrainy.
4. Oczekiwane skutki społeczne, gospodarcze i finansowe projektowanej ustawy zostaną
przedstawione w ocenie skutków regulacji. 5. Projektowana ustawa jest zgodna z prawem Unii
Europejskiej.
Stan: 8.03.22 - Skierowanie projektu do Komisji Ustawodawczej.
Termin na przygotowanie sprawozdania upływa 8 maja 2022 r.
Link
4. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach
handlowych oraz ustawy o finansach publicznych
W toku stosowania ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w
transakcjach handlowych pojawiły się liczne postulaty w dużej mierze dotyczące nowego obowiązku
składania sprawozdań o praktykach płatniczych przez podmioty do tego zobowiązane (obowiązek składania
sprawozdań wszedł w życie od 2020 r. i został wprowadzony ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie
niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych).
Doświadczenia z dotychczasowego stosowania przepisów w tym zakresie pokazują, że w
niektórych aspektach potrzebne jest uproszczenie tego obowiązku, jak również doprecyzowanie i
dodatkowe uregulowanie niektórych kwestii w celu wyeliminowania pojawiających się wątpliwości.
Ustawą z 2019 r. wprowadzono również przepisy dot. postępowań prowadzonych przez Prezesa UOKiK w
sprawie nadmiernego opóźniania ze spełnianiem świadczeń pieniężnych. Również z dotychczasowego
doświadczenia z funkcjonowania tego instrumentu wynika, że konieczna jest modyfikacja niektórych
rozwiązań, w celu poprawy efektywności postępowania. Poniżej przedstawiono przykładowe problemy,
które wyniknęły z dotychczasowego funkcjonowania tych rozwiązań.
I. Sprawozdania o praktykach płatniczych
Zgodnie z obecnymi przepisami, obowiązkowi sprawozdawczemu podlegają m.in. wartości
świadczeń z transakcji handlowych, w przypadku których w praktyce zatory płatnicze nie występują (np.
14. Przegląd zmian w podatkach
14
wartości świadczeń pieniężnych wynikających z transakcji handlowych zawieranych w zakresie działalności
ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej).
Podobna sytuacja dotyczy obowiązku raportowania wartości świadczeń przedawnionych z lat
poprzednich – w tej sytuacji dłużnik jest chroniony instytucją przedawnienia i nie ma uzasadnienia, aby w
sprawozdaniu wykazywać również wartości przedawnionych świadczeń z lat poprzednich. Wskazywanym
problemem jest też obowiązek wykazywania w sprawozdaniu świadczeń pomiędzy spółkami w ramach
jednej grupy kapitałowej, podczas gdy w rzeczywistości opóźnienia w spełnianiu świadczeń pieniężnych,
generowane pomiędzy podmiotami działającymi w ramach jednej grupy kapitałowej, nie mają wpływu na
rynek, ani działające na nim podmioty.
W konsekwencji, nie przyczyniają się do powstawania zatorów płatniczych. W związku z
powyższym zasadne byłoby ograniczenie nadmiarowych obowiązków sprawozdawczych poprzez
wyłączenie takich wartości z obowiązku raportowania. Ponadto, przedsiębiorcy zobowiązani do składania
sprawozdań o praktykach płatniczych wskazują, że obecny termin na przekazanie sprawozdania za dany
rok (do 31 stycznia roku następnego) jest zbyt krótki, co powoduje problemy w terminowym zebraniu
wszystkich danych i sporządzeniu sprawozdania, bez ryzyka zakłócenia funkcjonowania działalności
gospodarczej.
Praktyka funkcjonowania dotychczasowych regulacji dotyczących obowiązku sprawozdawczego
wskazała również na potrzebę doprecyzowania i uregulowania kwestii, które mogą budzić wątpliwości.
Przykładowo, wskazywanym problemem jest brak uregulowania kursu walutowego, po którym należy
przeliczać wartości świadczeń pieniężnych, co ma znaczenie zarówno dla sprawozdań, jak i w
postępowaniach UOKiK. W aktualnym brzmieniu ustawy brak jest przepisu pozwalającego na
przewalutowanie świadczeń pieniężnych, wyrażonych w walutach obcych. W związku z powyższym kwestia
ta wymaga odpowiedniego uregulowania.
Ponadto, w związku z tym, że począwszy od 2021 roku, spółki komandytowe zostały
zakwalifikowane jako podatnicy podatku CIT, a obowiązek sprawozdawczy dotyczy właśnie podatników
CIT, którzy osiągają najwyższe przychody, pojawiła się potrzeba uregulowania na kim ciąży obowiązek
sprawozdawczy, w przypadku spółek komandytowych. Wśród postulatów pojawia się też potrzeba
uregulowania kwestii składania ewentualnej korekty sprawozdania, w przypadku, gdy ujawniono błędy
mające istotny wpływ na ogólny obraz praktyki płatniczej.
Dotychczasowe funkcjonowanie regulacji związanych ze sporządzaniem sprawozdania o
praktykach płatniczych wykazało również, że potrzebne są zmiany, które sprawią, że sprawozdanie będzie
15. Przegląd zmian w podatkach
15
lepiej odzwierciedlać praktyki płatnicze danego podmiotu i uwzględniać fakt, że w przypadku różnego
rodzaju transakcji ustawa dopuszcza różne maksymalne terminy zapłaty. Wychodząc naprzeciw
zgłoszonym postulatom proponuje się zatem zmiany, które co do zasady uproszczą proces składania
sprawozdań oraz wyeliminują wątpliwości interpretacyjne. Wg stanu na 19 sierpnia 2021 r. sprawozdanie
o stosowanych terminach zapłaty w transakcjach handlowych za 2020 r. przedłożyło prawie 3 tys.
podmiotów (dane MRiT).
II. Postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych
Również w zakresie postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem
świadczeń pieniężnych istnieje potrzeba wprowadzenia zmian mających na celu zwiększenie efektywności
prowadzonych postępowań przez Prezesa UOKiK oraz uelastycznienie modelu karania. Dotychczasowa
praktyka tych postępowań ujawniła występowanie problemów z funkcjonowaniem modelu obliczania kary
w oparciu o wzór z art. 13v ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach
handlowych.
Obecnie, w przypadku stwierdzenia nadmiernego opóźnienia się ze spełnieniem świadczeń
pieniężnych przez stronę postępowania Prezes UOKiK ma obowiązek nałożenia na przedsiębiorcę
administracyjnej kary pieniężnej obliczanej wedle ściśle określonego i sformalizowanego wzoru
określonego w art. 13v ust. 2 ustawy. Wyliczenie kary w oparciu o przedmiotowy wzór jest poprzedzone
koniecznością dokonania analizy milionów transakcji handlowych, a następnie wyliczenia za każde
najmniejsze opóźnienia (niezależnie od wartości wierzytelności) jednostkowej kary pieniężnej, których
suma składa się na karę nakładaną na stronę postępowania.
Tym samym, postępowania prowadzone przez Prezesa UOKiK w sprawach nadmiernego
opóźniania się ze spełnieniem świadczeń pieniężnych w transakcjach handlowych są czasochłonne,
skomplikowane i wymagają szczególnej dokładności i precyzyjności z uwagi na zakres dokonywanej w ich
trakcie analizy materiału dowodowego oraz obszerność tego materiału. Poziom skomplikowania
prowadzonych postępowań wynika również ze znacznego stopnia zróżnicowania relacji gospodarczych i
praktyk płatniczych przedsiębiorców. Wyżej wskazane okoliczności powodują, że dokonanie precyzyjnych
ustaleń pozwalających na wydanie decyzji wymierzającej karę w oparciu o dotychczasowy model karania
w sposób szybki i prawidłowy nie jest możliwy. Stopień skomplikowania prowadzonych postępowań
odczuwa również strona postępowania, która jest zobowiązana do współpracy z Prezesem UOKiK.
Współpraca ta sprowadza się w znacznej mierze do przygotowania materiału dowodowego w
postaci sporządzenia i przekazania Prezesowi UOKiK wykazu wszystkich transakcji handlowych z ich
16. Przegląd zmian w podatkach
16
szczegółowym opisem dla okresu objętego postępowaniem. Dodatkowo, wartość nakładanych na
przedsiębiorców obecnie administracyjnych kar pieniężnych jest niska, a w konsekwencji kara nie spełnia
swych funkcji, w szczególności funkcji represyjnej mającej na celu wyeliminowanie z obrotu niepożądanych
zachowań przedsiębiorców oraz niejako przymuszenie ich – pod groźbą kary finansowej – do zmiany
swoich praktyk płatniczych i regulowania swoich zobowiązań względem kontrahentów w sposób
terminowy. Obecnie wysokość kar to w istocie wysokość należnych kontrahentom strony postępowania
odsetek z tytułu opóźnienia się w spełnieniu świadczeń pieniężnych.
III. Pozostałe zmiany
Oprócz wyżej wymienionych problemów zidentyfikowano również inne, które wymagają
interwencji legislacyjnej. Obecnie tylko duzi przedsiębiorcy będący dłużnikami mają obowiązek składania
drugiej stronie transakcji handlowej oświadczenia o swoim statusie. Oświadczenie składa się w formie w
jakiej zawierana jest transakcja handlowa, najpóźniej w momencie jej zawierania. W praktyce dochodzi do
sytuacji, kiedy ich duzi kontrahenci zatajają swój status, żeby móc korzystać z odsetek ustawowych, lub po
krótszym terminie – z odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych. W celu ograniczenia
takich praktyk niezbędne jest dokonanie odpowiednich zmian w zakresie obowiązku składania oświadczeń
o statusie przedsiębiorcy.
Obecnie uprawnienie do niedochodzenia rekompensaty z tytułu opóźnienia w płatnościach w
sytuacji, gdy jej kwota jest równa świadczeniu pieniężnemu albo większa od tego świadczenia mają
dysponenci części budżetowych, fundusze celowe oraz organy stanowiące jednostek samorządu
terytorialnego. Zasadne jest, aby podobnym uprawnieniem objąć również agencje wykonawcze. Celem tej
zmiany byłoby minimalizowanie sytuacji, w których koszty ponoszone na podejmowanie przez agencję
wykonawczą czynności związanych z dochodzeniem rekompensaty byłyby wyższe niż wysokość
dochodzonej rekompensaty (zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu
nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych wysokość rekompensaty wynosi 40, 70 lub 100
Euro). Obecnie instytucja umownego zakazu cesji wierzytelności jest nadużywana, co w efekcie może
prowadzić do utraty płynności, a w konsekwencji do zatorów płatniczych. Celem zmiany jest
przeciwdziałanie sytuacjom, kiedy podmiot, który nie wywiązuje się ze swoich podstawowych obowiązków
umownych, jakim jest regulowanie świadczenia pieniężnego w terminie, może jednocześnie powoływać
się na zastrzeżenie umowne o niedopuszczalności cesji.
Projekt ustawy ma na celu doprecyzowanie przepisów i uproszczenie obowiązku
sprawozdawczego oraz poprawę efektywności postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania ze
spełnianiem świadczeń pieniężnych.
17. Przegląd zmian w podatkach
17
Najważniejsze propozycje:
1) uproszczenie obowiązku sprawozdawczego o praktykach płatniczych: − wyłączenie ze sprawozdań
świadczeń z transakcji handlowych zawieranych w zakresie działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
(w praktyce w tym obszarze nie występują zatory), − wyłączenie ze sprawozdań świadczeń przedawnionych
- w związku z tym, że dłużnik jest chroniony instytucją przedawnienia, nie ma uzasadnienia, żeby w
sprawozdaniu wykazywać również wartości przedawnionych świadczeń pieniężnych z lat poprzednich, −
wyłączenie ze sprawozdań świadczeń pomiędzy spółkami w ramach jednej grupy kapitałowej, − zwolnienie
z obowiązku sprawozdawczego publicznych podmiotów leczniczych i podmiotów, o których mowa w art. 6
ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (wyjaśnienie zwolnienia
podmiotów leczniczych z obowiązku sprawozdawczego przedstawiono w uzasadnieniu do projektu
ustawy), − zwolnienie z obowiązku sprawozdawczego spółek wchodzących w skład podatkowych grup
kapitałowych, − wydłużenie terminu na złożenie sprawozdania z 31 stycznia na 30 kwietnia;
2) doprecyzowanie i uregulowanie kwestii dotyczących obowiązku sprawozdawczego o praktykach
płatniczych: − uregulowanie w ustawie, że w przypadku spółek komandytowych obowiązek sprawozdawczy
za spółkę ma komplementariusz prowadzący sprawy spółki, − uregulowanie kwestii składania korekty
sprawozdania – proponuje się wskazać wprost w przepisie, że w przypadku, gdy ujawniono błędy mające
istotny wpływ na ogólny obraz praktyk płatniczych podmiotu, sprawozdanie można skorygować (korekty
będzie można dokonać poprzez złożenie nowego sprawozdania. Wymagane będzie również uzasadnienie
przyczyny korekty. Poprawione sprawozdanie będzie można przesłać w aplikacji do składania sprawozdań
dostępnej na stronie www.biznes.gov.pl), − wskazanie wprost w ustawie kursu walutowego, po którym
należy przeliczać świadczenia spełnione/niespełnione otrzymane/nieotrzymane w walutach na potrzeby
sprawozdawczości oraz postępowania w sprawie nadmiernych opóźnień, − dookreślenie z jaką
dokładnością należy wykazywać wartość świadczeń i udziałów – proponuje się wskazać wprost w ustawie,
że wartości w sprawozdaniu podaje się z dokładnością odpowiednio do 1 grosza i setnych części procentu,
− doprecyzowanie zasad składania pełnomocnictwa, − zmiana sposobu sprawozdawania świadczeń
spełnionych i otrzymanych (wykazywanie w sprawozdaniu wartości świadczeń pieniężnych
otrzymanych/spełnionych w odniesieniu do terminów umownych, a gdy termin umowny będzie niezgodny
z ustawowym w odniesieniu do maksymalnego terminu ustawowego, zamiast w terminach liczonych od
dnia wystawienia faktury), − zmiana sposobu raportowania wartości świadczeń pieniężnych
nieotrzymanych i niespełnionych - wykazywanie z podaniem terminu opóźnienia – w ramach określonych
przedziałów − określenie w ustawie terminu publikacji sprawozdań w BIP – proponuje się, aby minister
18. Przegląd zmian w podatkach
18
właściwy do spraw gospodarki publikował zbiorcze zestawienie sprawozdań corocznie w terminie do 31
lipca;
3) poprawa efektywności postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania ze spełnianiem świadczeń
pieniężnych i uelastycznienie modelu karania: − zmiana zasad karania za nadmierne opóźnianie się ze
spełnianiem świadczeń pieniężnych przez wprowadzenie uznaniowości Prezesa UOKiK przy wymiarze kary,
wraz ze wskazaniem przesłanek/dyrektyw wymiaru kary oraz modyfikację wzoru, według którego będzie
liczona maksymalna kara za nadmierne opóźnienie ze spełnianiem świadczeń pieniężnych
(zaproponowana metoda obliczania kary umożliwi przyspieszenie i uproszczenie prowadzonych
postępowań. Jednocześnie maksymalna wysokość wymierzanych kar nadal będzie uzależniona od wartości
zatorów). Dodatkowe informacje przedstawiono w uzasadnieniu do projektu ustawy, − wprowadzenie
instytucji tzw. wezwań miękkich (na wzór art. 49a ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów): Prezes
UOKiK, bez wszczynania postępowania, będzie mógł wystąpić do przedsiębiorcy w sprawach z zakresu
nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych (prewencja, kształtowanie
świadomości oraz możliwość zmiany praktyki przedsiębiorcy bez konieczności wszczęcia postępowania, co
umożliwia szybsze podejmowanie działań przez Prezesa UOKIK), − wyłączenie opóźnień w ramach grup
kapitałowych z zakresu postępowań w sprawie nadmiernych opóźnień, − wprowadzenie zasad
przewalutowania świadczeń pieniężnych wyrażonych w walutach obcych;
4) pozostałe zmiany: − uprawnienie do niedochodzenia rekompensaty przez agencje wykonawcze -
proponuje się, aby agencje wykonawcze w rozumieniu ustawy o finansach publicznych mogły nie dochodzić
rekompensaty z tytułu opóźnienia w płatnościach w sytuacji, gdy jej kwota jest równa świadczeniu
pieniężnemu albo większa od tego świadczenia. Takie uprawnienie mają dysponenci części budżetowych,
fundusze celowe oraz organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego, − nałożenie obowiązku
składania oświadczenia o swoim statusie na wszystkich dużych przedsiębiorców - obecnie tylko duzi
przedsiębiorcy będący dłużnikami mają obowiązek składania drugiej stronie transakcji handlowej
oświadczenia o swoim statusie. W praktyce dochodzi do sytuacji kiedy ich duzi kontrahenci zatajają swój
status, żeby móc korzystać z odsetek ustawowych, lub po krótszym terminie - z odsetek ustawowych za
opóźnienie w transakcjach handlowych. Ponadto proponuje się, aby oświadczenie było składane raz w
danej relacji biznesowej, a aktualizacja byłaby wymagana w przypadku zmiany statusu - zgodnie z
obowiązującymi przepisami oświadczenie składa się w przypadku każdej transakcji handlowej, −
wprowadzenie nieważności zastrzeżenia umownego zakazującego wierzycielowi zbywania wierzytelności
Umowny zakaz cesji wierzytelności jest szczególnie dotkliwy w relacjach asymetrycznych, w których
występuje element przewagi kontraktowej. Niemniej zaproponowane rozwiązanie odnosi się również do
19. Przegląd zmian w podatkach
19
transakcji symetrycznych. Nie ma bowiem uzasadnienia, aby podmiot, który nie wywiązuje się ze swoich
podstawowych obowiązków umownych, jakim jest regulowanie świadczenia pieniężnego w terminie, mógł
jednocześnie powoływać się na zastrzeżenie umowne o niedopuszczalności cesji. Jednocześnie ze względu
na szczególną sytuację podmiotów publicznych będących podmiotami leczniczymi, zaproponowano
wyłączenie z projektowanej regulacji transakcji handlowych, w których podmioty te występują w roli
dłużników. Nie jest możliwe rozwiązanie problemu za pomocą innych środków niż ścieżka legislacyjna w
postaci nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz
ustawy o finansach publicznych.
Stan: 10.03.22 – Projekt znajduje się na etapie opiniowania.
Planuje się, że ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Link
5. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie informacji
podatkowych
Nowelizacja przedmiotowego rozporządzenia ma na celu rozszerzenie katalogu informacji
podatkowych przesyłanych naczelnikom urzędów skarbowych przez organy rejestrujące pojazdy o rodzaj
dokumentu potwierdzającego nabycie pojazdu oraz wartość pojazdu wskazaną w dokumencie
potwierdzającym nabycie pojazdu.
Projekt rozporządzenia zawiera otwarty katalog dokumentów potwierdzających nabycie pojazdu.
Wobec tego, że organy rejestrujące pojazdy nie gromadzą tych danych na potrzeby rejestracji pojazdów,
nie są one przekazywane ani organom podatkowym ani zgłaszane do Centralnej Ewidencji Pojazdów, z
której dane mogą być udostępniane organom podatkowym. Zakres przedmiotowy przekazywanych
informacji lub udostępnianych z Centralnej Ewidencji Pojazdów jest niewystarczający dla organów
podatkowych dla prowadzenia czynności sprawdzających bez udziału podatnika.
Pozyskiwanie przez naczelników urzędów skarbowych informacji o rodzaju dokumentu
potwierdzającego nabycie pojazdu oraz wartości pojazdu wskazanej w dokumencie potwierdzającym
nabycie pojazdu usprawni dokonywanie czynności sprawdzających bez udziału podatnika.
Proponowane rozwiązanie pozwoli na wyeliminowanie zbędnego wzywania podatników do
złożenia wyjaśnień lub przedłożenia dokumentów w urzędzie skarbowym w szczególności w tych
przypadkach, w których nie powstał obowiązek zapłaty podatku lub złożenia deklaracji, m.in. na podstawie