сделали с сынишкой его первую презентацию для научного конкурса (4 класс, лицей им Алтынсарина, Алматы). тематика обширная - взаимосвязь наук и технологий Раздел 1 - Космология Раздел 2 - Биология Раздел 3 - Технологии версия на казахском языке

1. Наука обо всем (Барлыгы туралы гылым)
Ахмет Байсеитов,
4«в» класс

2. 1
Презентация жоспары
Барлық ғылымдар бір-бірімен байланысты: Ғарыш
Ӛмірді жаратты, ал ӛмір Технологияны тудырды.
Сондықтан мен барлық үш ғылым жайлы рет-ретімен
айтамын.
1. Космология
1.1. Әлемнің жаралуы
1.2. Жұлдыздар мен галактикалардың жаралуы
1.3. Күн жүйесі мен Жер
2. Биология
2.1. Жерде ӛмірдің пайда болуы
2.2. Ағзалардың алуан түрлілігі
2.3. Адам – эволюция шыңы
3. Технология
3.1. Технологияның дамуы
3.2. Компьютерлер мен роботтар
3.3. Жасанды сана

3. 2
1.1. Әлемнің жаралуы
Ғалымдар Әлем шамамен 13 миллиард жыл
бұрын бір өте тығыз нүктеде болған Үлкен
жарылыстан пайда болды деп есептейді. Сол
кезден бастап ол үрмелі шар сияқты өсіп барады.
Үлкен жарылыс Кеңейіп бара жатқан
ғарыш

4. 3
1.2. Жұлдыздар мен галактикалардың
жаралуы
Уақыт өте ғарыштық шаң мен газдардан гравитация
әсерімен жұлдыздар пайда бола бастады.
Жұлдыздар жақындасып, стақандағы шәй сияқты
бұратылып, галактикаларға айналды.
Жұлдыздардың Жұлдыздардың Галактикалар
жаралуы жақындасуы
Біздер Құс Жолы атты галактикада тұрамыз

5. 1.3. Күн жүйесі және Жер
Біздің Күн – ол да ергежейлі жұлдыз. Оны Күн
жүйесінің сегіз планетасы айналады. Басқа
жұлдыздардың айналасында да планеталар бар.
Оларда да өмір болуы мүмкін.
Бұрын тоғыз планета бар деп есептелінетін, бірақ Плутон
ӛте кішкентай болғандықтан оны есептемейтін болды.
Жер – Күн жүйесінің үшінші планетасы. Жерді оның серігі -
Ай айналады.
4

6. 2.1. Ӛмірдің пайда болуы
Бүгінде өмірдің пайда болуы туралы екі болжам бар
(дінді есептемегенде):
1. Ӛздігінен пайда болу 2. Ғарыштан түскен
метеорит
Бұл теория бойынша ӛмір ӛздігінен
ертедегі мұхиттар түбінде
газдар, минералдар және басқа
химиялық элементтерден пайда
болды
Бұл теория бойынша ӛмір Жерге
ғарыштан келіп түсуі мүмкін. Әлі
күнге дейін метеориттерде
молекулалардың іздері табылады.
Сол молекулалардан ӛмір пайда
болуы мүмкін
5

7. 2.2. Ағзалардың алуан түрлілігі
Бүгінде өмір төрт түрлі ағзаға бөлінеді:
Бұл ағзалардың барлығы ең бірінші жасушадан, ең бірінші ДНҚ-дан пайда
болды.
6

8. 2.3. Адам – эволюция шыңы
Адамдар маймылдардан жаралған деп есептелінеді.
Ол ой қабілетінің арқасында Жердегі ең басты түрге
айналды. Және, өкінішке орай, ең басты жыртқыш
болып табылады
Адама еңбек етуді және білімін әрі қарай жалғастыруды үйренді.
7

9. 3.1. Технологияның дамуы
Кез келген мұражайда біз адамдардың еңбек
құралдарының, яғни технологияның қалай
дамығанын көре аламыз.
Каменная эпоха Железная эпоха Индустриальная эпоха
Алғашқы қауым
адамдары тастарды
егеп олардан пышақ,
балта, найзаларды
жасаған. Солармен аң
аулаған.
8
Осы кезде отты
қолдану арқылы кӛне
адамдар кенді
балқытып мықты
темір жасауды
үйренді
Қазір біз үлкен
зауыттар мен адам
үшін ең қиын
жұмысты жасайтын
машинелер кезеңінде
ӛмір сүреміз.

10. 3.2. Компьютерлер мен роботтар
Адамның ең соңғы жетістігі информациялық
технологиялар – роботтар және компьютерлер.
Олар мәліметтерді есептейді және сақтайды.
Роботтар Компьютерлер
9
Алғашқы роботтар ӛте ақылсыз
әрі үлкен болды. Олар тек
қарапайым қимылдар жасап,
лампаларын жымыңдата алатын.
Олар кӛпшіліктің кӛңілін кӛтеру
үшін ғана жасалатын.
Алғашқы компьютерлер бӛлмедей
үлке болатын. Олар қазіргі
микрочипі бар компьютерлер
жарты секундта есептейтін
затты екі апта есептейтін.

11. 3.3. Жасанды сана
Ғалымдар компьютерлер мен роботтар бір күні адамдар
сияқты саналы болады деп сенеді. Бірақ қазір олар
қарапайым нәрселерді де ажырата алмайды. Оларды
барлығана үйреті керек. Мен ғаламторда Алан атты ботпен
сөйлестім. Оның ақыл-ойы кішкентай бала сияқты
(http://www.a-i.com/alan1/).
10
Келешекте ғалымдар кез келген адамның миының кӛшірмесін жасай
алады. Бұл жасанды сана деп аталады. Кейбір ғалымдар адамдар соның
кӛмегімен мәңгі ӛмір сүре алатын болады деп айтады…

12. Менің баяндамама сендерге ұнады
деп сенемін!
Мен барлық ғылымдардың
маңыздылыған, бір-бірімен
байланысын, және оларды оқу
керектігін кӛрсеткім келді.
Назарларыңызға рахмет 