1. KARTAK SUD PONAM JATRA
SHATRUNJAY MAHATIRTH PALITANA
JAIN TIMES AND INFORMATION
[JTAI] JAIN INTERNATIONAL EMAIL DIGEST
DINESH AND SAROJ VORA
JAI JINENDRA
1
2. KARTAK SUD PONAM JATRA -SHATRUNJAY MAHATIRTH PALITANA-
25 NOVEMBER
શ્રી શત્રુંજય ગિરિિાજ અને કાર્તિકી પૂગણિમાનરું માા્મ્ય
દ્રાર્િડ-િાિીગિલ્લ ની કથા.......
પિવ ર્તર્થઓમાું કાર્તિકી પૂગણિમાનરું માા્મ્ય અનેરરું છે.
જે માણસ ર્સદ્ધગિિી ઉપિ જજનેશ્વિના ધ્યાનમાું ત્પિ થઇ ને કાર્તિકી
પૂનમની ર્િર્િ પૂિવક ઉત્તમ પ્રકાિે આ
િાિના કિે છે તે આ લોકમાું સિવ પ્રકાિે સરિ ભોિિી અલ્પ સમયમાું
મરક્તત સરિને પામે છે.કાર્તિકીપૂનમના રિિસે માત્ર એક ઉપિાસ
કિીને શ્રી શત્રુંજય ગિરિિાજની ભાિપૂિવક કિિાથી ઋર્િા્યા,સ્ત્રી
ા્યા અને બાળ ા્યા જેિા ઘોિ પાપોથી માનિી મરતત થઇ જાય છે.
ર્તયંચિર્ત,િેિિર્ત અને નિકિર્તમાું ચોિાસી લાિ ફેિા ફિતાું
ફિતાું કોઈ માાપરણ્ય યોિે આજે માનિભિ પ્રાપ્ત કિિાને
ભાગ્યશાળી થયો છે.પિુંતર માનિભિ મળ્યા પછી એ બિા
ભૂતકાળને ભૂલી િયો છે અજ્ઞાનતાના કાિણે અનેક પ્રકાિના પાપોના
પોટલાું બાુંિે છે,પિુંતર જ્ઞાની ભિિુંતોએ એિા ભયુંકિ બુંિનો માુંથી
છુટિાના અનેક ઉપાયો બતાિી આપના પિ માાન ઉપકાિ કયાવ છે
2
3. એક એક પિવર્તથીની આિાિનાથી પૂિે કિેલા ઘોિ પાપો ક્ષણિાિમાું
બળીને ભસ્મી ભૂત થઇ જાય છે.
કાતવકીપૂનમે દ્રાર્િડ અને િારિગિલ્લ કેિા કેિા કમોનો ક્ષય કિી આ
પર્િત્ર પિવ ર્તથીએ મરક્તતપિને િયાવ તેની આ કથા અ્યુંત
અનરકિણીય અને બોિિાયક છે.
ભિિાન શ્રી ઋિભિેિના પરત્ર દ્રર્િડિાજાએ સુંયમ સ્િીકાિતા પાેલા
પોતાના બે પરત્રો દ્રાર્િડ અને િારિગિલ્લને િાજપાટના બે ભાિ કિી
મોટા પરત્ર દ્રાર્િડને મીથીલા નિિીનરું િાજ્ય આપ્્રું અને નાના પરત્ર
િારિ ગિલ્લને એક લાિ િામો િાેચી આપ્યા.દ્રાર્િડ ને મનમાું
અસુંતોિ િાેિા લાગ્યો કે હરું મોટો ાોિા છતાું મને ઓછુું મળ્્રું અને
િારિગિલ્લ ને િધર રાસ્સો મળ્યો.એને લીિે નાના ભાઈ િારિગિલ્લ
ઉપિ ાિ ાુંમેશ ઈર્ષયાવ અને અિેિાઈ િાિતો.િિત આવ્યે એની
ઈર્ષયાવ પ્રિટ થઇ જતી.એટલે િારિગિલ્લથી પણ સાન કિવરું મરશ્કેલ
બન્રું.અિસપિસ દ્રેિભાિ િિતો િયો.પિસ્પિ ્રદ્ધની તૈયાિીઓ
થિા લાિી.એક ર્પતાના બન્ને પરત્રો ! િળી ર્પતાએ તો િાજપાટને
લાત માિી રિક્ષા લીિી છે અને િાિા તીથંકિ છે છતાું બન્ને ભાઈયોમાું
િૈિભાિે સ્થાન લીધરું.
3
4. બન્ને ના લશ્કિ ્રદ્ધભૂર્મમાું સામસામાું િોઠિાઈ િયાું.માત્ર માન અપમાન,ઈર્ષયાવ દ્રેિ
અને મમ્િભાિે ્રદ્ધનો િાિાનળ સળિી ઉઠયો,લાખ્િો માનિીઓનો સુંાાિ થિા
લાગ્યો.આ િીતે ર્નિુંતિ ્રદ્ધ કિતાું કિતા સાત માસ િીતી િયા.એિામાું િિાવઋતર
આિિાથી ્રદ્ધ બુંિ િાિી બન્ને પક્ષ પોતપોતાની છાિણીઓમાું આિામ કિિા
લાગ્યા.તે િિતે ્રદ્ધ બુંિ થયા પછી કોઈ િિો,ફટકો,કે કરડ કપટ કિતરું નાી.્રદ્ધ ના
સમયેજ લડિામાું આિતરું.
િિાવઋતરનો કાળ પૂણવ થતાું ચાતરમાવસમાું ક્સ્થિતા કિી િાેલા સાધરમાા્માઓ ર્િાાિની
તૈયાિી કિી િહ્યા છે,સૌનિયવ અને મનોાિ િાતાિિણમાું નીકળેલો દ્રાર્િડિાજા પણ
સૌનિયવનો આનુંિ માનિા નીકળી પડયો,જયાિે કુંઈ શરભ થિાનરું ાોય ્યાિે સુંજોિો
પણ સાિા મળી આિે છે.તેમ જ ુંિલમાું તેઓ એક ઋર્િમરર્નના આશ્રમ પાસે આિી
ચડયા.અને આશ્રમમાું પ્રિેશ કયો,પ્રભાિશાળી તપસ્િી મરર્નના િશવન થતાું જ િાજા
દ્રાર્િડનરું મસ્તક નમી પડ્રું અને િુંિન કિી મરર્નની સનમરિ બેઠા.મરનીએ ધ્યાન માુંથી
મરતત થઇ િાજાને આશીિાવિ િચનો કાેતા િાજાએ પ્રસન્નતા અનરભિી.
ઋર્િમરર્ન શ્રી રાતબરદ્ધદ્ધએ િમોપિેશ િેતાું કહ્રું,ાે િાજન ! તમે બન્ને બુંધરઓ શ્રી
ઋિભિેિના પૌત્રો છો અને તરચ્છ એિા જમીનના ટરકડા માટે લડવરું એ ગબલકરલ
યોગ્ય નથી.તાિા મનમાું કશાય રૂપી જે શત્રઓ પેસી િયા છે તે તને પીડા ઉપજાિે
છે.અને તે તને સરિ કે શાુંર્ત ભિાિિા નથી િેતાું.માટે ાે િાજન ! સૌ પ્રથમ તાિા
મનમાુંથી ઈર્ષયાવ,લોભ,ક્રોિ ઇ્યારિ શત્રઓને ાાુંકી મરક ! જેથી તને તાિા સાચા
સ્િરૂપનરું ભાન થશે.અને સાચા સરિ શાુંર્ત માટેનો માિવ િેિાશે.િાજન ! તમો
મરક્તતપરિીનરું શાશ્વત સરિ સુંપાિન કિિા ઉદ્યમિુંત બનો ! તમાિામાું અનુંત શક્તત
ભિેલી છે.તેના ઉપિ મોાનરું જે આિિણ છે તે ાટાિીિો.
4
5. આ પ્રમાણે ઋર્િમરર્નના િચનો સાુંભળી દ્રર્િડ િાજાને પોતાની ભૂલનરું
ભાન થ્રું અને મરર્નશ્રી પાસે પોતાની કિેલી ભૂલોનો પ્રશ્ચાતાપ કિિા
લાગ્યા,આંિ માુંથી િડિડ આંસર િાેિા લાગ્યા.આ પ્રમાણે દ્રર્િડ િાજાના
હૃિયમાું ભાિે પરિિતવન થિા લાગ્્રું.પશ્ચાતાપના પર્િત્ર જળથી િૈિનો
િાિાનળ શાુંત થઇ િયો.એટલે નાના ભાઈ િારિગિલ્લનો જ્યાું િાસ
ાતો ્યાું જિા કિમ ઉઠાવ્્રું,િારિગિલ્લ પણ પોતાના બુંધરને સનમરિ
આિતો જોઇને તેની સામે િયો.અને ર્િનય પૂિવક તેના પિમાું
પડયો,દ્રાર્િડિાજાએ તેને ઉભો કિી સ્નેા પૂિવક આગલિંિન ક્રં.િારિગિલ્લ
ને પણ મનમાું અ્યુંત દરુઃિ થ્રું, અિેિે ! એક જમીન ના ટરકડા માટે મેં
મોટાભાઈ સાથે ્રદ્ધ િેલ્્રું,લાિો સૈર્નકો-ાાથી ઘોડા િિેિેની રાિંસા કિી,
અિે હરું કેટલરું ભૂલ્યો ? અમે િાિા ઋિભિેિના પૌત્રો.ર્પતાજીએ િાિાના
પિલે સિવ પ્રકાિનો મોા ઉતાિી િાજપાટ નો ્યાિ કયો,આિીતે મનમાું
મુંથન કિતાું મોટાભાઈ પ્ર્યે પ્રેમ અને ર્િિેક ઊભિાિા લાગ્યો.
મોાિાજા એ હરું અને મારૂ મુંત્ર િડે પાથિેલો અંિકાિ રૂપી પડિો િસી
િયો.અને સમજણ રૂપી રિવ્ય પ્રકાશ પ્રિટ થયો.િારિગિલ્લે મોટાભાઈ
ને કહ્રું, ાે િડીલ બુંધર ! આપ માિા જ્યેર્ષટ બુંધર છો.માટે મારૂ િાજ્ય
ગ્રાણ કિો.મને આ બિી િસ્તર ઉપિથી મોા ઉતિી િયો છે.િાજા
દ્રાર્િડને પણ બિો મોા ઉતિી િયો ાતો,5
6. એટલે િદ્દિદ્દ કુંઠે કહ્રું ભાઈ િાજ્ય તો શર મને પણ ાિે કોઈ િસ્તર પિ મોા િહ્યો
નથી.દરિવર્તમાું પડતા પ્રાણીઓને િમવ ર્િના બીજર ુંકાુંઈ શિણભૂત નથી.માટે માિેતો
વ્રતગ્રાણ કિવરું છે.તેથી તને િમાિિા આવ્યો છુું.નાનો ભાઈ િારિગિલ્લ તો તૈયાિ
જ ાતો.તેને કહ્રું,ાે ભાઈ તમે જો સિવ પ્રકાિને શ્રેયકિનાિ વ્રતને સ્િીકાિિા ઈચ્છો
છો તો માિે પણ તે વ્રત અંિીકાિ કિવરું છે.આિીતે બન્ને એ પોતપોતાના પરત્રોને
િાજ્ય સોપી. દ્રાર્િડ અને િારિ ગિલ્લે તેજ તાપસો પાસે જઈ મુંત્રીઓ સરાત િસ
કિોડ જણ સાથે સુંયમવ્રત સ્િીકા્રં.
તાપસો જ ુંિલ અથિા િુંિાનિીના રકનાિે િાેતા ાતા.એક િિત નર્મ ર્િનમી
નામના ર્િદ્યાિિ િાજર્િિના બે પ્રર્શર્ષયો આકાશમાિે ્યાું આિી ચડયા.તેમને સિે
તાપસોએ િુંિન કિીને પૂછ્રું આપ કુંઈ બાજરએ જાઓ છો ? ્યાિે બન્ને મરર્નઓએ
િમવલાભનરું કાિણ સમજી મીઠીિાણીથી પોતે ર્સદ્ધગિરિની યાત્રા કિિા જઈ િહ્યા
છે,તે િાત કિી.બન્ને સાધર માા્માઓ ર્િદ્યાના જાણકાિ ાતા.તપ,્યાિ અને સુંયમ
ના તેજથી પ્રકાર્શત ાતા.તેમના પ્રભાિને કાિણે તાપસોને તેઓ પિ ખરબજ
આકિવણ થ્રું.અને ર્સદ્ધદ્ધગિરિનરું મા્િ કેવરું છે તે જાણિાની ઉ્કુંઠા થઇ.એટલે
તાપસોની ર્િનુંતીથી શાશ્વતગિરિનરું માા્યમ કહ્રું.
શ્રી ર્સદ્ધદ્ધગિરિનો મરામા સાુંભળી તેમના િોમેિોમમાું ર્સદ્ધદ્ધગિરિ જિાના ભાિ પ્રિટ
થયા.સાચા સમરકતની પ્રાપ્પ્ત થઇ.અને એ સુંિેિી સાધરઓની સાથે બિા તાપસો
ભૂર્મમાિે ર્સદ્ધગિરિની યાત્રા કિિા નીકળી પડયા.િળી ર્િદ્યાિિ મરર્નઓના
ઉપિેશથી સિે તાપસો એ લોચ કિી શરદ્ધ સુંિેિી સાધર જીિન અંિીકાિ ક્રં. ાિે એ
તાપસો તાપસને બિલે મરર્નિાજ બની િયા.
6
7. વિહાર કરતાાં કરતાાં દુરથી શ્રી વિદ્ધચલ ગિરરરાજના દર્શન થતાાં હૃદયમાાં
ખુબજ ઉલ્લાિ અને હર્શ વ્યાપી િયા.થોડાજ િમયમાાં ગિરરરાજને ભેટી
મરક્તતપરરિના મહેમાન બનિા યાત્રાના પ્રારાંભે એકએક િોપાન ચડતાાં
કમશની વનર્જરા કરિા માાંડી.ઉપર પહોચી ચક્રિતી મહારાજ શ્રી ભરત
મહારાજાએ ભરાિેલા ચૈત્યોમાાં યુિાદીર્ પ્રભુની ભવ્ય પ્રવતમાના દર્શન
થતાાં ભક્તત પૂિશક નમી પડયા તેમનો ભાિોલ્લાિ િધિા લાગ્યો અને
વિદ્ધપદને પામિા અધીરા બની િયાાં.
માિક્ષમન કરેલા બન્ને તપસ્િી મુવનઓએ જ્ઞાનથી જોયુાં કે આ દ્રાવિડ
અને િારરગિલ્લ દિ કરોડ મુવનિરો િાથે આ ગિરરરાજ પર મુક્તતપદને
પામિાના જ છે એટલે છેલ્લો ઉપદેર્ દેતાાં બોલ્યા કે હે મુવનઓ !
તમારા અનાંત કાળથી િાંચય કરેલા પાપકમો આ તીથશની િેિા િડે ક્ષય
પામર્ે.માટે તમારે અહીજ તપિાંયમ માાં તત્પર થઈને રહેવુાં કલ્યાણકારી
છે.તમો પરમાત્મ સ્િરૂપ પ્રાપ્ત કરિાને ઉદ્યમિાંત બન્યા છો તે પરમાત્મ
સ્િરૂપ કેવુાં છે ? એને તે પ્રાપ્ત કરિા માટે િરળ અને ત્િરરત ઉપાય શુ
? આ જીિ બરહરાત્મ દર્ાનો એટલે વમથ્યાત્િનો ત્યાિ કરી િમ્યગ્દષ્ટટ
બને તે અંતરાત્મા અને અંતરાત્મ દર્ા પ્રાપ્ત કરી પરમાત્મ દર્ા પ્રાપ્ત
કરિા પરમાત્માનુાં ધ્યાન ધરતો ઉદ્યમિાંત બનતાાં પૂણશ કક્ષાએ પહોચેતો
તે પરમાત્મ સ્િરૂપને પ્રાપ્ત કરે છે,7
8. એટલે તે પોતે જ પિમા્મા બને છે.પિમા્મા એ બ્રહ્મ સ્િરૂપ
છે,જ્યોર્ત સ્િરૂપ છે અને એ જ જિતનો ઈશ્વિ છે.એ સ્િરૂપ
આ્માનરું પૂણવ સ્િરૂપ છે.તેને પરનર્જનમ કે મૃ્્ર સ્પશવ કિતાું નથી.તેનરું
સરિ અનુંત અને અક્ષય છે.િચનથી તેનરું િણવન થઇ શકતરું નથી.જે
પિમ આ્મા ર્સધ્િ માું િસે છે તેિોજ આ્મા આપણા શિીિ માું
િસે છે.
આ પ્રમાણે પિમા્મ સ્િરૂપ સમજાિી બન્ને મરર્નઓ ્યાુંથી અનયત્ર
ર્િાાિ કિી િયા.પછી તે દ્રાર્િડ અને િારિગિલ્લ ર્િિેિે િસ ક્રોડ
સાધરઓ ્યાુંજ િાીને બાહ્ય અને અભ્યુંતિ તપમાું મગ્ન બની
મોક્ષની આિાિના કિિા લાગ્યા.અન્નપાણીનો ્યાિ કિી અણસણ
શરર કિી િીધરું.અને આ્મ્ધ્યાનમાું લયલીન બની સિવ કમવનો ક્ષય
થતાું કેિલજ્ઞાન પામી કાર્તિકીપૂનમ ના રિિસે ગિરિિાજ પિ
મરક્તતપિ ને િયાવ.
8
9. એટલે આ પવિત્ર રદિિે દ્રાવિડ અને િારરગિલ્લ આરદ મુવનઓનુાં
અનુકરણ કરી જે આત્માઓ શુદ્ધ મન,િચન અને કાયાના યોિે આ
ગિરરરાજની યાત્રા ભક્તત પૂિશક કરર્ે તે પણ તેમની જેમ મુક્તતપદને
પ્રાપ્ત કરર્ે......
જય ગિરરરાજ !!! જય આરદનાથ !!!
એક િિત આરદનાથ ભિિાનનુાં નામ લેિાથી અડિઠ તીથશયાત્રાનુાં
ફળ મળે છે એમ વર્િપુરાણમાાં લખયુાં છે. (अष्ट षष्ष्टषु तीर्थेषु यात्रायााँ
यत्फलं भवेत् आदिनार्थस्य िेवस्य समरणे नापि ति भवेत्)
જય જય જય શ્રી આરદનાથ, કમશ િપાિે આરદનાથ,
મોક્ષ અપાિે આરદનાથ. જય િીરીરાજ - જય આરદનાથ......
▀▄▀▄▀▄ LIke us @
http://www.facebook.com/ShatrunjayDithoReℓιкε-тαgs-sнαяε-
cσ… ▄▀▄▀▄
Siddhachal Giri Namo Namah..
Vimlachal Giri Namo Namah...
Satrunjay Giri Namo Namah...
Vandan Ho Giriraj Ne...
Vandan Ho Adinath prabhu ne....9
10. जय श्री आदिनाथ...🙏🏻
जय श्री शत्रुजंय...
संसार एटले फरवानुं स्थान अने मोक्ष एटले ठरवानुं
स्थान ...
आप सभी को ववशेष आग्रह
🙏 🙏🇦🇹👆👉🏻आप ये सन्िेश लोगो तक भेजे।।
🙏🙏🙏🙏🙏
જૈન શાસન જયિનતર િતો !!
Tag n share....
LIke us @ Light of Universe - Jainism.
http://www.facebook.com/pages/Light-of-Universe-
Jainism/253176624714838
10