Ομιλία- Παρουσίαση: Νίκος Χριστοδούλου, Γενικός Διευθυντής Λειτουργικής Στήριξης Τράπεζας & Ομίλου, Εθνική Τράπεζα Τίτλος Παρουσίασης: “Η εξέλιξη του fintech οικοσυστήματος στην Ελλάδα”

1. Η Εξέλιξη του Fintech Οικοσυστήματος στην Ελλάδα
21 Μαρτίου 2018
Νίκος Χριστοδούλου
Group COO
Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος
5th Digital Banking Forum

2. 2
Διεθνείς Τάσεις
του Fintech

3. 3
Η πρώτη φάση του Fintech
 Τα Fintechs πέτυχαν:
 Να ορίσουν την κατεύθυνση και το ρυθμό της καινοτομίας στις χρηματοοικονομικές
υπηρεσίες
 Να διαμορφώσουν τις προσδοκίες των πελατών
 Δεν κατάφεραν όμως:
 Να αποσπάσουν ικανοποιητικό αριθμό πελατών από τις Τράπεζες
 Να δημιουργήσουν χρηματοικονομικά οικοσυστήματα
Ενώ συνδιαμόρφωσαν τους όρους του ανταγωνισμού, δεν κατάφεραν να
καθιερωθούν ως σημαντικοί «παίκτες»
Source: World Economic Forum

4. 4
Η νέα εποχή για τις Τράπεζες
 Προσπάθεια για “ψηφιακή ωρίμανση” και μείωση “πειραματικής καινοτομίας”
 Σύναψη ευρύτερων συνεργασιών (και με Fintechs), μέσο για “ψηφιακή ωρίμανση”
 Fintechs και BigTechs θα αποτελούν παράγοντες διαμόρφωσης του ανταγωνισμού
 Σημαντική ικανότητα: η δημιουργία και «ενορχήστρωση» οικοσυστημάτων
 Mobile Services, AI, Data Analytics παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον
 Ένα μέρος των εσόδων των Τραπεζών “at risk”

5. 5
Η νέα εποχή για τις Fintechs
 Οι “Challenger Banks” θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται (Monzo, N26, Revolut)
 Ζητούμενο για το σύνολο των Fintechs θα παραμείνουν τα «scale» & «customer adoption»
 H PSD2 φαίνεται να διαμορφώνει τους τρόπους και όρους συνεργασίας
 Τα Open Banking, RegTech και Insuretech αναμένεται να χρηματοδοτηθούν (VC)
 Σημαντική η σύναψη συνεργασιών με Τράπεζες και η συμμετοχή σε οικοσυστήματα

6. 6
78%
57%
44%
32%
27%
22%
18%
24%
73%
54%
39%
33%
22%
21%
21%
21%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
Συνεργασίες με εταιρείες Fintech
Επέκταση συνεργασιών με 3α μέρη
Αξιοποίηση τεχνολογιών cloud και Saas
Εξαγορά "white label" υπηρεσιών
Εξαγορά Fintech εταιρειών
Δημιουργία θυγατρικών Fintech
Εσωτερική ανάπτυξη λύσεων
Λειτουργία εσωτερικών "Incubators" για Startups
Πως μπορούν οι Fintechs να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων των
Τραπεζών;
Τράπεζες και Fintechs
2017 2018
Source: Fintech Disruptors 2018, Magna Carta

7. 7
 Η άποψη των Τραπεζών
39%
41%
32%
56%
59%
64%
39%
42%
44%
46%
48%
59%
Εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών
Μείωση λειτουργικού κόστους
Δημιουργία εναλλακτικών
επιχειρηματικών μοντέλων
Προσφορά νέων εφαρμογών σε
καταναλωτές και επιχειρήσεις
Βελτίωση της "Εμπειρίας του Πελάτη"
Δημιουργία νέων πηγών εσόδων
 Η άποψη των Fintechs
13%
44%
35%
74%
48%
48%
0%
0%
8%
11%
11%
25%
36%
50%
64%
69%
Διαχείριση πολιτικών ασφάλειας και
αποφυγής απάτης
Κανονιστική παρακολούθηση
Εξυπερέτηση πελατών και λειτουργική
στήριξη
Πρόσβαση σε κανάλια διανομής
Πρόσβαση σε δεδομένα πελατών
Εμπιστοσύνη πελατών
Γρήγορη ανάπτυξη και επέκταση
Αξιοπιστία από τη συνεργασία με
αναγνωρίσιμα brands
2017 2018
Συνεργασία Τραπεζών & Fintechs
Source: Fintech Disruptors 2018, Magna Carta

8. 8
H Εξέλιξη του
Fintech στην
Ελλάδα

9. 9
 Δείγμα: 55 ειδικών (fintech ecosystem)
 Ημερομηνία: 20/2-10/3/2018
 Είδος: Ερωτηματολόγιο, In-depth Interviews
Η ταυτότητα της έρευνας
4%
20%
42%
25%
9%
Ηλικία
18-25 25-35 35-45 45-55 55-
17
13
9 9
5
2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Δραστηριότητα

10. 10
Η Εξέλιξη του Fintech
29%
35%
33%
4%
Πως νομίζετε ότι έχει εξελιχθεί το Fintech οικοσύστημα τα τελευταία 3 χρόνια στη χώρα ;
Δεν υπάρχει δομημένο Fintech οικοσύστημα, μόνο κάποιες μεμονωμένες προσπάθειες
Ενώ υπήρξε ένα αρχικό ενδιαφέρον, δεν εξελίχθηκε όπως αναμένονταν
Εξελίχθηκε ικανοποιητικά αλλά υπολείπεται σημαντικά από τις υπόλοιπες αναπτυγμένες χώρες
Η εξέλιξη του ήταν σε αρμονία με τον παγκόσμιο μέσο όρο

11. 11
13%
42%
15%
35%
91%
24%
13%
4%
35%
7%
18%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Δανεισμός (peer to peer lending, underwriting platforms)
Τεχνολογία Blockchain και Cryptocurrencies
RegTech (Audit, risk και compliance λογισμικό)
Personal Finance (Εφαρμογές Διαχείριση Λογαριασμών, Aggregators κλπ )
Πληρωμές (Payments Processing, Wallets, Billing tools κλπ)
Ασφάλειες (Brokerage platforms, alternative underwriting, distribution κλπ)
Κεφαλαιαγορές (Trading Platforms, Analysis Tools, Transaction Clearance κλπ)
Διαχείριση Περιουσίας (Wealth Management platforms και Αnalytics)
Fund Transfer (International Money Transfers και Tracking softwares)
Real Estate/Mortgage
Crowdfunding
Σε ποιους τομείς του ευρύτερου Χρηματοπιστωτικού κλάδου θεωρείτε ότι γίνονται
οι περισσότερες προσπάθειες (μέχρι 3 επιλογές);
Τομείς του Fintech

12. 12
ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΕΣΑΣΦΑΛΕΙΕΣ REGTECH
WEALTH MNGT CROWDFUNDINGBLOCKCHAIN ΑΛΛΕΣ
Counterfactual
Χαρτογράφηση*
*Non Exhaustive List: Από αναφορές στην έρευνα
Bespot

13. 13
Other
Machine Learning/AI
Blockchain (and Cryptos)
Robotics
Internet of Things
Cloud
Open Banking/API
Big Data/Customer Analytics
2%
38%
38%
6%
18%
47%
63%
49%
Ποιες τεχνολογίες θεωρείτε ότι έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση στο τοπικό
οικοσύστημα ; (μέχρι 3 επιλογές)
Fintechs και Τεχνολογίες
Η επίδραση των APIs στην παροχή
καινοτόμων λύσεων

14. 14
Fintechs και Τράπεζες
15%
71%
9% 5%
Ποια νομίζετε ότι είναι η σχέση των ελληνικών Fintechs με τα εγχώρια
Τραπεζικά ιδρύματα;
Ενώ είναι ανεξάρτητες συνεργάζονται ικανοποιητικά στο πλαίσιο του ευρύτερου οικοσυστήματος
Οι περισσότερες πρωτοβουλίες υποστηρίζονται ή δημιουργούνται από τις Τράπεζες (μέσω incubators, funding κλπ)
Έχουν ανταγωνιστική σχέση
Άλλο

15. 15
Υποστηρίζοντας το Οικοσύστημα
Definition
≈
Από το 2016 έχουν υλοποιηθεί:
• 3 κύκλοι acceleration (NBG, Viva) αμιγώς Fintech
• 5 κύκλοι acceleration (Eurobank) και με Fintech Ιδέες
• 5 Fintech Hackathons
40 Ιδέες
10 Startups
100 Ιδέες
• 39 Ιδέες εντάχθηκαν σε κύκλους acceleration
(16 Current & 23 Alumni)
6 Startups
• 10 Νέες Startups εταιρείες ιδρύθηκαν
• 6 Startups με χαρακτηριστικά Fintech
≈
≈
≈
≈

16. 16
7%
27%
27%
40%
40%
60%
38%
33%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Άλλο
Πρωτοβουλίες "Open Innovation" πχ. Hackathons, Διαγωνισμούς κλπ
Πρωτοβουλίες εσωτερικής καινοτομίας και Cross-funtional μεθοδολογίες
Δημιουργία εσωτερικών Incubators /Accelarators
Συνεργασία τους με οικοσυστήματα του εξωτερικού
Συνεργασία τους με τα ελληνικά Fintechs (μεταξύ άλλων και με εξαγορές ή
συμμετοχή στο μετοχικό τους κεφάλαιο)
Δημιουργία Innovation Centers
Συνεργασία με Πανεπιστήμια/Έρευνα
Με ποιους τρόπους θεωρείτε ότι μπορούν να γίνουν πιο καινοτόμα τα εγχώρια
Τραπεζικά ιδρύματα
Τράπεζες και καινοτομία

17. 17
Προβλήματα των Fintechs
0%
44%
35%
49%
31%
24%
18%
7%
6%
22%
40%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
Άλλο
Το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον της χώρας και η υψηλή φορολογία
Τα προβλήματα του ελληνικού επιχειρείν (γραφειοκρατία, διαφθορά,…
Η μικρή τοπική αγορά και η έλλειψη εξωστρέφειας
Η έλλειψη επιχειρηματικής κουλτούρας και καινοτομίας
Η έλλειψη πόρων (Ιδιωτικών και θεσμικών κεφαλαίων)
Η έλλειψη ταλέντου και τεχνολογικής επάρκειας(λόγω και του brain drain)
Ο μικρός αριθμός πρωτοβουλιών συνεργασίας με τους εκπαιδευτικούς…
Ο ανταγωνισμός από τις εγχώριες Τράπεζες
Ο ανταγωνισμός από τις Fintech του εξωτερικού
Το περιοριστικό Κανονιστικό Πλαίσιο
Ποια νομίζετε ότι είναι τα 3 κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι
Fintech εταιρείες της χώρας

18. 18
4%
84%
11%
2%
Πως νομίζετε ότι θα εξελιχθεί το Fintech οικοσύστημα τα επόμενα 5 χρόνια στη χώρα;
Θα συρρικνωθεί
Θα παραμείνει στάσιμο
Θα αυξηθούν οι πρωτοβουλίες στο χώρο του Fintech αλλά θα υπολείπονται σημαντικά από το διεθνή μέσο όρο
Η εξέλιξη του θα είναι σε αρμονία με το διεθνή μέσο όρο
Άλλο
Τα επόμενα 5 χρόνια…

19. 19
Τα σημαντικότερα ευρήματα
 Το ελληνικό Fintech οικοσύστημα δεν έχει εξελιχθεί επαρκώς
 Τα “success stories” είναι λίγα (και με περιορισμένο αντίκτυπο)
 Οι εφαρμογές επικεντρώνονται σε Payments (έπονται Money Transfer και Blockchain)
 Τεχνολογικό ενδιαφέρον κυρίως για APIs (και έπονται Cloud, Big Data / Analytics, Blockchain)
 Μεγάλο μέρος των πρωτοβουλιών υποστηρίζεται από τις Τράπεζες
 Κύρια προβλήματα : «H μικρή αγορά», «Το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον» και «Το
κανονιστικό πλαίσιο»

20. 20
Κοιτώντας το μέλλον…
 Αύξηση χρηματοδοτικών ευκαιριών (κυρίως μέσω Equifund)
 Οι Τράπεζες στο κέντρο του Fintech ενδιαφέροντος λόγω API
 Ωρίμανση ανταγωνισμού από Challenger Banks
 Ανταγωνισμός στην προσέλκυση ταλέντου

21. 21
Σας ευχαριστώ!