Dla bibliotekarzy bibliotek szkolnych i pedagogicznych. Promocja usług edukacyjnych pokazana na konkretnym przykładzie.

1. EWA RÓŻAŃSKA
GDAŃSK - 2010

2. TYTUŁEM WSTĘPU
ROZDZIAŁ I
PROMOCJA I USŁUGI ORAZ PROMOCJA USŁUG
 ISTOTA PROMOCJI
 ISTOTA USŁUG
 PROMOCJA USŁUG
ROZDZIAŁ II
SOPOCKA FILIA PBW JAKO PRZYKŁAD PROMOCJI
USŁUG EDUKACYJNYCH
 CHARAKTERYSTYKA SOPOCKIEJ FILII PBW I ODBIORCÓW JEJ
USŁUG
 REALIZOWANE FORMY DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH
 PLANOWANE FORMY DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH
TYTUŁEM PODSUMOWANIA
BIBLIOGRAFIA

4.  Trendy ostatnich dwudziestu lat:
 rzeczywistość w otoczeniu bibliotek uległa dużej zmianie
 wzrósł poziom usług świadczonych przez różne instytucje
 społeczeństwo doświadcza określonych standardów
w kontaktach z instytucjami i firmami
 użytkownicy oczekują podobnego poziomu
w bibliotece
 Bibliotece trudno jest prowadzić działalność
promocyjną
 brak środków finansowych (najważniejsza przyczyna)
 specyfika usług
 zachowawcza postawa niektórych bibliotekarzy
 Można czasami jeszcze spotkać się z poglądem
 dobry towar „sprzeda się sam” = dobry towar nie wymaga
żadnej promocji
Czy rzeczywiście?

5. ROZDZIAŁ I

7.  Promocja:
 sposób komunikowania się firmy z otoczeniem w celu
zwiększenia popytu na jej ofertę
 Promocja podporządkowana jest planom
strategicznym firmy, czyli:
 wizji
 misji
 celom działalności
 Polityka promocyjna organizacji:
 zespół środków (promotion-mix)
 zróżnicowanych wewnętrznie
 posiadających różne funkcje
W promotion-mix zasadnicze znaczenie ma
pięć grup instrumentów:
 reklama
 sprzedaż osobista
 promocja dodatkowa
 public relations
 publicity

9.  Klienci nabywają usługę ze względu na korzyści, jakie
mogą z niej odnieść. Usługa musi więc posiadać
wartości, które w odbiorze klienta stanowią sumę
korzyści, zaspokajających jego potrzeby.
 Im więcej korzyści mogą mieć klienci z zamówionej
usługi, tym chętniej będą ponawiać zamówienie.
Usługodawcy powinno więc zależeć, aby suma korzyści
tkwiących w danej usłudze była duża i aby można było
ją zwiększać, reagując na nowe sytuacje rynkowe.
 Bez względu na zastosowaną klasyfikację i rodzaj usługi
w skład pakietu oferowanych usług wchodzą zarówno
elementy materialne, jak i niematerialne. Posiłek
zamówiony w restauracji ma postać materialną, wygląd
restauracji też jest elementem materialnym, ale już
odczucia smakowe, estetyczne i odczuwana przez
klienta satysfakcja po zjedzeniu to elementy całkowicie
niematerialne.

11.  Promocja usług:
 zespół środków, za pomocą których przedsiębiorstwo czy
instytucja komunikuje się z rynkiem, w celu poinformowania
jego uczestników o zakresie świadczonych usług
 Przekazywane wiadomości od nadawcy do odbiorcy
zawierają:
 informację
 elementy przekonywania klienta
 elementy wpływania na decyzję wyboru usługi
 Niematerialny charakter produktu usługowego
powoduje, że oceny usługi można dokonać:
 w trakcie świadczenia
 po jego zrealizowaniu
 Promocja zatem powinna dotyczyć:
 okresu przed świadczeniem usług
 okresu realizacji usługi
 Wymaga to:
 zaangażowania wykonawcy usługi w promocję bezpośrednią
 skupienia się na pożądanym przez klienta efekcie, który
gwarantowałby w przyszłości promocję ustną – rekomendację
wykonanej usługi.

12. ROZDZIAŁ II

14.  Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej
w Gdańsku prowadzi działalność w województwie pomorskim wraz ze
swoimi trzynastoma filiami.
 Biblioteka Pedagogiczna w Sopocie powstała w 1969 roku. Przez wiele
lat placówka miała problemy lokalowe. Przeżyła pięć przeprowadzek.
Obecnie mieści się przy ul. Kazimierza Wielkiego 14 i zajmuje
powierzchnię 160 m2. Mieści się jednak na uboczu miasta.
 Sopocka filia PBW, podobnie jak placówka macierzysta i pozostałe
filie, służy szczególności potrzebom nauczycieli, studentów, słuchaczy
i uczniów klas maturalnych. Pełnimy podwójną funkcję: z jednej
strony realizujemy zadania biblioteczne, a z drugiej edukacyjne.
 Mimo bardzo dobrych warunków lokalowych, dobrej oferty, świetnych
kwalifikacji i pełnego zaangażowania pracowników obserwujemy stały
spadek ilości nowych czytelników.
 Dlaczego tak się dzieje? Może należy wrócić do twierdzenia, że dobry
towar „sprzeda się sam” i pogląd ten zweryfikować? Może oprócz
pracy nad jakością oferowanych usług należałoby pomyśleć
o działaniach promocyjnych, polegających przede wszystkim na
poinformowaniu jak najszerszej rzeszy potencjalnych odbiorców
o naszych usługach.

16.  Czytelnicy obsługiwani są:
 profesjonalnie
 bardzo życzliwie
 Szybką informację o posiadanych zbiorach ułatwiają:
 dobre katalogi
 wieloletnie doświadczenie pracowników
 Zajęcia grupowe prowadzone są:
 z pełnym zaangażowaniem
 z uwzględnieniem potrzeb konkretnej grupy
 Pracownicy biblioteki:
 chętnie przygotowują zestawiania bibliograficzne na
interesujące czytelników tematy
 skoncentrowani są na klientach
 traktują bardzo indywidualnie ich problemy
 są gotowi do pomocy przy ich rozwiązywaniu

17.  Publicity
 stali czytelnicy wysoko oceniają jakość
pracy, rzetelność, efektywność, wysoką kulturę
osobistą
i etyczne działanie pracowników biblioteki
 Promocja uzupełniająca
 specjalne uprawnienia nadawane
najaktywniejszym czytelnikom
 sposób aranżacji przestrzeni placówki w okresie
specjalnych wydarzeń
 porady w zakresie tworzenia bibliografii
załącznikowej itp. usługi

19.  Wdrożyć plan działań promocyjnych.
 Przestrzegać harmonogramu promocji.
 Podkreślać jasno sformułowaną misję biblioteki jako podstawę
wszelkich działań.
 Opracować jednolity system identyfikacji wizualnej biblioteki.
 Uczynić priorytetem promocję związaną z informacją
o bibliotece.
 Wbudować w plan promocji uczestnictwo we wszystkich
giełdach szkół i uczelni, by poprzez materiały reklamowe
dotrzeć jak najwcześniej do potencjalnych odbiorców usług.
 Opracować uzupełnienie do oferty edukacyjnej skierowane do
młodszego odbiorcy.
 Opracować program bardzo szeroko pojętej współpracy ze
środowiskiem.
 Stale pracować nad zrozumieniem znaczenia promocji
i marketingowej koncepcji zarządzania przez wszystkich
pracowników biblioteki.

20.  symbol firmowy:
 książki jako główny element, charakteryzujący
instytucję
 skrót nazwy
 kolorystyka:
 niebieski i żółty – barwy kojarzące się morzem i plażą
jako elementami charakterystycznymi miasta
nadmorskiego (związane z kolorystyką herbu miasta
Sopot)
 niewielkie czerwone akcenty dla podkreślenia ważności
danego elementu

21.  ulotki reklamowe z mapką ułatwiającą dotarcie do
placówki od stacji SKM
 folder biblioteki ze szczegółową informacją
o ofercie
 zewnętrzna tabliczka informacyjna na drzwi i na
płot obok furtki wejściowej
 zakładki do wypożyczanych książek z podstawowymi
informacjami o bibliotece
 papier listowy
 plakat reklamowy

22.  Nowi odbiorcy usług:
 uczniowie szkół podstawowych
i gimnazjalnych
 jako przyszli odbiorcy
 jako pośrednicy ( informowanie
rodziców, starszego rodzeństwa)
 użytkownicy bibliotek innego typu (poprzez
wspólne z tymi bibliotekami działania
reklamowe)
 Nowe formy usług:
 wyjście z ofertą na zewnątrz
 prowadzenie lekcji bibliotecznych w bibliotekach
szkolnych
 udział w targach szkół i uczelni

24.  Na razie nie można ocenić efektów proponowanych
działań promocyjnych, bowiem w zasadniczej swojej
części są one dopiero planowane i tworzone.
 Ogólnie w promocji trudno jest wyraźnie wskazać na
efekty poszczególnych narzędzi, łatwiej jest ocenić
skuteczność wszystkich elementów zastosowanych
łącznie.
 Na ostateczny rezultat rzutują także czynniki
długookresowe:
 opinia użytkowników biblioteki i osób z nią współpracujących
 system identyfikacji wizualnej i nasz wizerunek, utrwalony po
pewnym czasie w naszym otoczeniu.
 Bardzo ważne jest zatem, by zacząć wprowadzać
wszystkie zaplanowane formy promocji usług jak
najszybciej i jak najstaranniej, mając cały czas
w uważnej pamięci nasze cele:
 realizację misji naszej instytucji
 zdobywanie wciąż nowych użytkowników naszych usług.

25. 1. Cenker E.M., Public Relations, Poznań 2000.
2. Dobska M., Dobski P., Marketing usług medycznych. Warszawa 1999.
3. Lovelock Ch., Services Marketing. Prentice Hall 1991.
4. Podstawy marketingu pod red. J. Altkorna, Kraków 1996.
5. Rydel M., Podręczny leksykon promocji. Gdańsk 1998.
6. Sznajder A., Sztuka promocji. Warszawa 1993.
7. Sztucki T., Marketing w pytaniach i odpowiedziach. Warszawa 1998.
8. Zarys marketingu usług pod redakcją M. Daszkowskiej. Gdańsk 1993.