SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 15
1
2
3
Matricë quhet çdo tabelë
drejtkëndore me elemente
numra realë (ose kompleks )
Matrica me m rreshta dhe n kolona
quhet matricë e tipit m x n.
11 12 13 1
21 22 23 2
31 32 33 3
1 2 3
n
n
n
m m m mn mxn
a a a a
a a a a
a a a a
a a a a







 
L
L
L
M M M M
L
Rreshti 1
Rreshti 2
Rreshti 3
Rreshti m
Kolona 1 Kolona 2 Kolona 3 Kolona n
4
Një matricë paraqitet në këtë mënyrë:
5
• Matrica simbolikisht shënohet:
ij mxn
A a   
1, 2,...,
1, 2,...,
i m
j n


• Matrica e tipit nxn quhet matricë katrore, kurse
matrica e tipit 1xn, gjegjësisht nx1, quhet matricë
rreshtore, gjegjësisht matricë shtyllore.
 2,3,4A  matrica rresht
2
3
4
A
 
   
  
matrica shtyllë
1 2
3 4
A
 
  
 
matrica katrore
• Matrica quhet zero matricë, nëse
6
ij mxn
A a    0, ,ija i j 
• Matrica quhet zero skalare, nëse kurseij mxn
A a    ,ija a
0,ija i j  
• Në veçanti për a=1, matrica skalare , quhet zero njësi e
rendit n dhe shënohet me I=In :
1 0 0 0
0 1 0 0
0 0 1 0
0 0 0 1
I






 
L
L
L
M M M M
L
7
8
a) Barazimi i matricave
Dy matrica dhe janë të barabarta
(A=B ), nëse janë të të njejtit tip (m=p, n=q ), kurse
elementet përkatëse i kanë të barabarta, d.m.th.
vlenë: .
ij mxn
A a    ij pxq
B b   
,i j
ij ija b
Shembulli 1. Matricat e mëposhtme janë të barabarta
2 1
log100 3
A
 
  
 
2 sin90
2 3
B
 
 
 
o
Pra A=B
9
b) Shumëzimi i matricës me skalar
Matrica shumëzohet me skalarin , nëse
çdo element i matricës A shumëzohet me . Pra:
ij mxn
A a    

ij ijmxn mxn
a a         
Shembulli 2. Matricat të shumëzohet me numrin 3.
2 3
1 4
A
 
  
Zgjidhje
2 3 6 9
3 3
1 4 3 12
A
   
        
5 0
4 1
A
 
  
 
A + B
 5 6 0 3
4 2 1 3
    
  
  
1 3
6 4
 
  
 10
c) Shuma e matricave
Le të jenë dhënë matricat dhe d.m.th.
matrica të tipit të njejtë. Shumë të matricave A dhe B
quajmë matricën A+B, e cila përkufizohet si vijonë :
ij mxn
A a    ij mxn
B b   
A+B= ij ij ij ijmxn mxn mxn
a b a b            
Shembulli 3. Janë dhënë matricat:
6 3
2 3
B
 
  
 
Shuma e tyre është :
dhe
11
Ndryshim i matricave A dhe B quhet matricën A+(-B)
dhe shenohet : A-B=A+(-B)
Shembulli 4. Janë dhënë matricat:
1 2
3 4
5 0
A
 
   
  
2 4
6 3
7 2
B
 
   
  
dhe
Ndryshimi i tyre do të jetë
 
 
1 2 2 4
3 6 4 3
5 7 0 2
   
 
     
     
A - B
1 6
3 7
2 2
  
  
  
d) Ndryshimi i matricave
12
e) Transponimi i matricës
Nëse në matricën rreshtat ndrrohen me shtyllat,
atëherë matrica e fituar quhet matricë e transponuar e
matricës A dhe shënohet
ij mxn
A a   
T
ji nxm
A a   
Shembulli 5. Nëse , atëherë
1 2
3 4
5 0
A
 
   
  
1 3 5
2 4 0
T
A
 
   
13
f) Shumëzimi i matricave
Le të jenë dhe dy matrica të tilla që
numri i shtyllave të matricës së parë A të jetë i barabartë
me numrin e rreshtave të matricës së dytë B.
Në këtë rast shumëzimi është i mundur dhe
prodhimi do të jetë i tipit mxp .
ij mxn
A a    ij nxp
B b   
A B
A B C 
1
( 1,2,..., ; 1,2,..., )
n
ij ik kj
k
c a b i m j p

  
Shembulli 6. Nëse dhe , atëherë 2 3 4A 
1
1
2
 
   
  
A B   2 3 4 
1
1
2
B
 
   
  
2 1 3 ( 1)   4 2  7
14
Shembulli 7. Janë dhënë matricat:
3 1 2
0 1 1
A
 
   
1 5
1 2
1 1
B
 
   
  
dhe
Të gjendet A B
Zgjidhje
A B 
3 1 2
0 1 1
 
  
1 5
1 2
1 1
 
   
  
 
    
3 1 1 1 2 1 3 5 1 2 2 1
0 1 1 1 1 1 0 5 1 2 1 1
           
 
            
3 1 2 15 2 2
0 1 1 0 2 1
    
      
4 19
.
2 1
 
  
3 1
 1 1 
2 1
15

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes elasticiteti
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes  elasticitetiElasticiteti i kerkese dhe i ofertes  elasticiteti
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes elasticiteti
Menaxherat
 
Tregu, oferta dhe kerkesa
Tregu, oferta dhe kerkesaTregu, oferta dhe kerkesa
Tregu, oferta dhe kerkesa
Menaxherat
 
Mbledhja e matricave c#
Mbledhja e matricave c#Mbledhja e matricave c#
Mbledhja e matricave c#
Durim Ukmata
 
Paraqitjet grafike
Paraqitjet grafikeParaqitjet grafike
Paraqitjet grafike
Menaxherat
 
Elasticiteti i kerkeses
Elasticiteti i kerkesesElasticiteti i kerkeses
Elasticiteti i kerkeses
Bessnik Latifi
 

La actualidad más candente (20)

Limiti i Funksionit USHTRIME
Limiti i Funksionit USHTRIMELimiti i Funksionit USHTRIME
Limiti i Funksionit USHTRIME
 
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes elasticiteti
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes  elasticitetiElasticiteti i kerkese dhe i ofertes  elasticiteti
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes elasticiteti
 
Tregu, oferta dhe kerkesa
Tregu, oferta dhe kerkesaTregu, oferta dhe kerkesa
Tregu, oferta dhe kerkesa
 
Përcaktoret
PërcaktoretPërcaktoret
Përcaktoret
 
STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Ushtrime)
STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Ushtrime)STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Ushtrime)
STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Ushtrime)
 
Makroekonomia
MakroekonomiaMakroekonomia
Makroekonomia
 
Elasticiteti
ElasticitetiElasticiteti
Elasticiteti
 
Elasticiteti i ofertës dhe këkresës
Elasticiteti i ofertës dhe këkresësElasticiteti i ofertës dhe këkresës
Elasticiteti i ofertës dhe këkresës
 
Makroekonomia slides
Makroekonomia slidesMakroekonomia slides
Makroekonomia slides
 
Ushtrime në Statistikë
Ushtrime në StatistikëUshtrime në Statistikë
Ushtrime në Statistikë
 
Makro : politika fiskale
Makro : politika fiskaleMakro : politika fiskale
Makro : politika fiskale
 
Rregulla e thjeshtë e treshit
Rregulla e thjeshtë e treshitRregulla e thjeshtë e treshit
Rregulla e thjeshtë e treshit
 
Prezantimi i pasqyrave financiare.
Prezantimi i pasqyrave financiare.Prezantimi i pasqyrave financiare.
Prezantimi i pasqyrave financiare.
 
Mbledhja e matricave c#
Mbledhja e matricave c#Mbledhja e matricave c#
Mbledhja e matricave c#
 
Sistemet ekonomike
Sistemet ekonomikeSistemet ekonomike
Sistemet ekonomike
 
Vlera Kufitare - Limiti
Vlera Kufitare - LimitiVlera Kufitare - Limiti
Vlera Kufitare - Limiti
 
Projekt Fiskultur - Voleyball
Projekt Fiskultur - VoleyballProjekt Fiskultur - Voleyball
Projekt Fiskultur - Voleyball
 
Paraqitjet grafike
Paraqitjet grafikeParaqitjet grafike
Paraqitjet grafike
 
Elasticiteti i kerkeses
Elasticiteti i kerkesesElasticiteti i kerkeses
Elasticiteti i kerkeses
 
Bilanci
BilanciBilanci
Bilanci
 

Similar a Matricat. Veprimet me matrica

Fshmn sh-130709210249-phpapp01
Fshmn sh-130709210249-phpapp01Fshmn sh-130709210249-phpapp01
Fshmn sh-130709210249-phpapp01
Arbenng
 
-funksionet-kuadratik-eksponencial-dhe-logaritmik-pdf
-funksionet-kuadratik-eksponencial-dhe-logaritmik-pdf-funksionet-kuadratik-eksponencial-dhe-logaritmik-pdf
-funksionet-kuadratik-eksponencial-dhe-logaritmik-pdf
Vieni Dapaj
 
Permbledhje ushtrimesh e problema klasa9
Permbledhje ushtrimesh e problema klasa9Permbledhje ushtrimesh e problema klasa9
Permbledhje ushtrimesh e problema klasa9
Esat_Imeraj
 
Matematke- klasa IX
Matematke- klasa IXMatematke- klasa IX
Matematke- klasa IX
Esat_Imeraj
 
Ligjerata 10 permutacionet, kombinacionet, variacionet
Ligjerata 10   permutacionet, kombinacionet, variacionetLigjerata 10   permutacionet, kombinacionet, variacionet
Ligjerata 10 permutacionet, kombinacionet, variacionet
coupletea
 

Similar a Matricat. Veprimet me matrica (12)

FSHMN sh.kompjuterike-teste
FSHMN sh.kompjuterike-testeFSHMN sh.kompjuterike-teste
FSHMN sh.kompjuterike-teste
 
Fshmn sh-130709210249-phpapp01
Fshmn sh-130709210249-phpapp01Fshmn sh-130709210249-phpapp01
Fshmn sh-130709210249-phpapp01
 
-funksionet-kuadratik-eksponencial-dhe-logaritmik-pdf
-funksionet-kuadratik-eksponencial-dhe-logaritmik-pdf-funksionet-kuadratik-eksponencial-dhe-logaritmik-pdf
-funksionet-kuadratik-eksponencial-dhe-logaritmik-pdf
 
Marjeta tabaku tema cd
Marjeta tabaku tema cdMarjeta tabaku tema cd
Marjeta tabaku tema cd
 
Provimi i lirimit 2011 Matematike
Provimi i lirimit 2011 MatematikeProvimi i lirimit 2011 Matematike
Provimi i lirimit 2011 Matematike
 
Tema e diplomes msc
Tema e diplomes mscTema e diplomes msc
Tema e diplomes msc
 
Tema e diplomes msc
Tema e diplomes msc Tema e diplomes msc
Tema e diplomes msc
 
Obeziteti
ObezitetiObeziteti
Obeziteti
 
Permbledhje ushtrimesh e problema klasa9
Permbledhje ushtrimesh e problema klasa9Permbledhje ushtrimesh e problema klasa9
Permbledhje ushtrimesh e problema klasa9
 
Matematke- klasa IX
Matematke- klasa IXMatematke- klasa IX
Matematke- klasa IX
 
Ligjerata 10 permutacionet, kombinacionet, variacionet
Ligjerata 10   permutacionet, kombinacionet, variacionetLigjerata 10   permutacionet, kombinacionet, variacionet
Ligjerata 10 permutacionet, kombinacionet, variacionet
 
Teoria e grafeve
Teoria e grafeveTeoria e grafeve
Teoria e grafeve
 

Más de Faton Hyseni (10)

Formula e binomit
Formula e binomitFormula e binomit
Formula e binomit
 
Kombinatorika ( ushtrime )
Kombinatorika ( ushtrime )Kombinatorika ( ushtrime )
Kombinatorika ( ushtrime )
 
Kombinacionet
KombinacionetKombinacionet
Kombinacionet
 
Permutacionet
PermutacionetPermutacionet
Permutacionet
 
Variacionet
VariacionetVariacionet
Variacionet
 
Kombinatorika
KombinatorikaKombinatorika
Kombinatorika
 
Eratosteni
EratosteniEratosteni
Eratosteni
 
Testi i matures matematike( qershor 2015 )
Testi i matures matematike( qershor 2015 )Testi i matures matematike( qershor 2015 )
Testi i matures matematike( qershor 2015 )
 
Kuiz nga matematika
Kuiz nga matematikaKuiz nga matematika
Kuiz nga matematika
 
Thënie të arta për matematiken
Thënie të arta për matematikenThënie të arta për matematiken
Thënie të arta për matematiken
 

Matricat. Veprimet me matrica

  • 1. 1
  • 2. 2
  • 3. 3 Matricë quhet çdo tabelë drejtkëndore me elemente numra realë (ose kompleks ) Matrica me m rreshta dhe n kolona quhet matricë e tipit m x n.
  • 4. 11 12 13 1 21 22 23 2 31 32 33 3 1 2 3 n n n m m m mn mxn a a a a a a a a a a a a a a a a          L L L M M M M L Rreshti 1 Rreshti 2 Rreshti 3 Rreshti m Kolona 1 Kolona 2 Kolona 3 Kolona n 4 Një matricë paraqitet në këtë mënyrë:
  • 5. 5 • Matrica simbolikisht shënohet: ij mxn A a    1, 2,..., 1, 2,..., i m j n   • Matrica e tipit nxn quhet matricë katrore, kurse matrica e tipit 1xn, gjegjësisht nx1, quhet matricë rreshtore, gjegjësisht matricë shtyllore.  2,3,4A  matrica rresht 2 3 4 A          matrica shtyllë 1 2 3 4 A        matrica katrore
  • 6. • Matrica quhet zero matricë, nëse 6 ij mxn A a    0, ,ija i j  • Matrica quhet zero skalare, nëse kurseij mxn A a    ,ija a 0,ija i j   • Në veçanti për a=1, matrica skalare , quhet zero njësi e rendit n dhe shënohet me I=In : 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 I         L L L M M M M L
  • 7. 7
  • 8. 8 a) Barazimi i matricave Dy matrica dhe janë të barabarta (A=B ), nëse janë të të njejtit tip (m=p, n=q ), kurse elementet përkatëse i kanë të barabarta, d.m.th. vlenë: . ij mxn A a    ij pxq B b    ,i j ij ija b Shembulli 1. Matricat e mëposhtme janë të barabarta 2 1 log100 3 A        2 sin90 2 3 B       o Pra A=B
  • 9. 9 b) Shumëzimi i matricës me skalar Matrica shumëzohet me skalarin , nëse çdo element i matricës A shumëzohet me . Pra: ij mxn A a      ij ijmxn mxn a a          Shembulli 2. Matricat të shumëzohet me numrin 3. 2 3 1 4 A      Zgjidhje 2 3 6 9 3 3 1 4 3 12 A             
  • 10. 5 0 4 1 A        A + B  5 6 0 3 4 2 1 3            1 3 6 4       10 c) Shuma e matricave Le të jenë dhënë matricat dhe d.m.th. matrica të tipit të njejtë. Shumë të matricave A dhe B quajmë matricën A+B, e cila përkufizohet si vijonë : ij mxn A a    ij mxn B b    A+B= ij ij ij ijmxn mxn mxn a b a b             Shembulli 3. Janë dhënë matricat: 6 3 2 3 B        Shuma e tyre është : dhe
  • 11. 11 Ndryshim i matricave A dhe B quhet matricën A+(-B) dhe shenohet : A-B=A+(-B) Shembulli 4. Janë dhënë matricat: 1 2 3 4 5 0 A          2 4 6 3 7 2 B          dhe Ndryshimi i tyre do të jetë     1 2 2 4 3 6 4 3 5 7 0 2                   A - B 1 6 3 7 2 2          d) Ndryshimi i matricave
  • 12. 12 e) Transponimi i matricës Nëse në matricën rreshtat ndrrohen me shtyllat, atëherë matrica e fituar quhet matricë e transponuar e matricës A dhe shënohet ij mxn A a    T ji nxm A a    Shembulli 5. Nëse , atëherë 1 2 3 4 5 0 A          1 3 5 2 4 0 T A      
  • 13. 13 f) Shumëzimi i matricave Le të jenë dhe dy matrica të tilla që numri i shtyllave të matricës së parë A të jetë i barabartë me numrin e rreshtave të matricës së dytë B. Në këtë rast shumëzimi është i mundur dhe prodhimi do të jetë i tipit mxp . ij mxn A a    ij nxp B b    A B A B C  1 ( 1,2,..., ; 1,2,..., ) n ij ik kj k c a b i m j p     Shembulli 6. Nëse dhe , atëherë 2 3 4A  1 1 2          A B   2 3 4  1 1 2 B          2 1 3 ( 1)   4 2  7
  • 14. 14 Shembulli 7. Janë dhënë matricat: 3 1 2 0 1 1 A       1 5 1 2 1 1 B          dhe Të gjendet A B Zgjidhje A B  3 1 2 0 1 1      1 5 1 2 1 1                 3 1 1 1 2 1 3 5 1 2 2 1 0 1 1 1 1 1 0 5 1 2 1 1                            3 1 2 15 2 2 0 1 1 0 2 1             4 19 . 2 1      3 1  1 1  2 1
  • 15. 15