1. Beweegbare waterkering voor de 21e eeuw
Technologie-evaluatie “parachute dam”,
voor een toekomstig “Afsluitbaar Open Rijnmond”
Master thesis: “Movable water
barrier for the 21st century”
F. van der Ziel BSc
Technische Universiteit Delft
Faculteit: Civiele Techniek en Geowetenschappen
Sectie: Constructieve Waterbouwkunde
21 september 2009
1
2. Voorwoord
…
2
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
3. Inhoudsopgave
• Aanleiding
• Doel is innovatie
• Randvoorwaarden en eisen
• Ontwerplijn ingenieur vs. architect
• Literatuur onderzoek
• Ontwerpen met doek
• Varianten van een parachute kering
• Beweegbare waterkering voor de 21e eeuw
• Life-cycle kosten van doek
• Conclusies en aanbevelingen
• Evaluatie voor verder onderzoek
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 3
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
4. Aanleiding
Haringvliet Dam
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 4
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
5. Mogelijk oplossing; een “Afsluitbaar open
Rijnmond” (AOR)
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 5
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
6. Voordelen van “Afsluitbaar Open Rijnmond”
Niet verhogen! Ontwikkeling bij het water!
Weg halen?! Bebouwen?!
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 6
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
7. Doel thesis is innovatie
Evaluatie van een mogelijk innovatieve beweegbare waterkering
voor de 21ste eeuw dat technisch en economisch uitvoerbaar is.
a) Geïntegreerd in AOR; nieuw type beweegbare waterkering;
b) geoptimaliseerd met synthetische materialen;
c) gecombineerd met architectuur; multifunctioneel landgebruik.
Een innovatie moet het “nut” voor de samenleving vergroten
nut = baten – kosten
Innovatie = een (groter) “nut” efficiënter creëren
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 7
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
8. Nieuw type waterkering voor AOR
?
Rivier (laag water) Zee Rivier (hoog water)
stuw stormvloedkering ?
1ste helft 20e eeuw 2de helft 20e eeuw 1ste helft 21e eeuw ?
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 8
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
9. Synthetische materialen i.p.v. staal
Doek in plaats van stalen deur
Touwen in plaats van staalkabels
Staal is zwaar,
heeft veel
onderhoud
nodig, is tijdens
gebruik milieu
onvriendelijk en
heeft een lagere
weerstand tegen
vermoeiing.
Waarom worden deze materialen niet vaker toegepast?
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 9
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
10. Meerdere functies in één constructie
kering brug theater
Mono cultuur Landgebruik
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 10
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
11. Randvoorwaarden en eisen
scheepvaart locatie en omgeving
AOR strategie
Maas
Haringvliet +
Hollands Diep
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 11
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
12. Ontwerpen van beweegbare waterkering
• Flexibel en duurzaam
• Betrouwbaarheid door minimaliseren van:
- complexiteit
- slijtage
- bewegende delen (onder water)
- blootstelling aan milieubelastingen
• Bewustzijn creëren
• Mogelijkheid tot inspectie en onderhoud
• Sterkte- en stabiliteitseisen
• Belastingen
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 12
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
13. Ontwerplijn ingenieur vs. architect
ontdekken
behoefde
omzetten
nog steeds begrip
creëren
dezelfde
behoefde? eisen
meer inzicht? ontwikkelen
concepten
voldoe ik aan
de eisen? oplossingen
evaluatie
probleem vaststellen versus fascinatie
oplossing zoeken versus probleem zoeken
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 13
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
14. Fascinatie voor parachutekering
Alleen trekkrachten: weinig materiaal
+ Licht: snelle installatie
+ Licht: geen speciaal materieel
+ Geen complexe drempel constructie
+ Synthetisch: weinig onderhoud
Misschien goedkoopste kering ooit!?
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 14
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
15. Ontwerpen op trek is fascinerend
Vizier stuwen; ontworpen jaren 50 Balgstuw; ontworpen jaren 90
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 15
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
16. Literatuur onderzoek naar parachute keringen
• Ik ben niet de enige
• Gedrag voorspellen en toetsing is goed mogelijk
• Dynamisch gedrag is niet slecht bij milde golfcondities
• Sterkte materiaal (meer dan) voldoende
• Kosten balgkering liggen 15% tot 50% lager
• Enkel berekend niet ontworpen:
a) geen overzicht van de mogelijkheden
b) geen constructieve optimalisatie
(J. K. Vrijling) (E. Pechtold; A. Knippels) (A. van der Toorn)
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 16
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
17. Ontwerpen met doek
• grote breedtes
• connecties
• plooi en piek spanningen
• grote rek
• verplaatsing
• vorm afhankelijk van
belasting en v.v.
• dynamisch gedrag
• berging doek (BAM DMC 2004)
• sluiting deels vanzelf door
hydrostatische druk of
stroming (impuls)
• vervanging elke 30 jaar (Driessen 1998) (Driessen 1998)
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 17
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
18. Grote+oriëntatie doek bepalen krachten, v.v.
Hydrostatische
druk duwt het
doek tegen
drempel en
zijkanten en zorgt
voor een water-
dichte afsluiting.
bovenaanzicht
Lengte doek (L,s)
bepaald
reactiekrachten in
landhoofden.
Breedte doek (W)
bepaald verticale
component en
plooi. doorsnede
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 18
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
19. Varianten van een parachute kering
enkel
ontwerp boom
matras
multiple /
weerstand
getrapt
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 19
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
20. Vier mogelijke concepten
Vizier stuw met doek
A-frame
Schouder
Side-wing
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 20
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
21. Beweegbare waterkering voor de 21e eeuw
Voetgangersbrug met parachutekering
Nieuwe
Merwede
opgehangen aan het brugdek
Beneden
Merwede
doek
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 21
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
23. Sterkte brug vs. grote doek (&drempel&landhoofden&..)
Tui-krachten zijn rood omcirkeld
kN dichte kering open kering
Waar ligt het optimum? kN dichte kering open kering
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 23
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
24. Doek en tuien van synthetische materialen
Tuien en kabels aan/in het doek: touwen van
Dyneema® vezels. Zeer sterk en bewezen.
Grootste tot nu toe: 183 mm; ruim 20.000 kN
“breek sterkte”. (Lankhorst|Ropes)
Doek: zelfde als Balgstuw Ramspol; PA
(polyamide), nylon in rubber verweven.
Grote elastischiteit om piek spanningen weg te
leiden.
(BAM DMC 2004) (Lankhorst|Ropes 2009)
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 24
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
25. Openen en sluiten van de kering
a)
b)
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 25
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
26. Life-cycle kosten van doek
• De totale kosten (Netto Contante Waarde) voor de brug en kering
over de Merwede zijn geschat op €143,4M
• Een stalen deur zal minimaal 30% duurder zijn
• Life-cycle kosten van het doek zijn 43% van de totale life-cycle
kosten van de kering
Conclusie:
• De levensduur van het doek en de kering moeten worden
afgestemd
• Optimalisatie naar een zo klein mogelijk doek
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 26
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
27. Conclusies en aanbevelingen (1/3)
Afsluitbaar Open Rijnmond
• Architectuur en ruimtelijke ordening dienen een grote rol te
spelen bij het ontwerp van de keringen
• Watermanagement van het hele gebied is zeer complex;
mogelijke wensen en randvoorwaarden geven technisch grote
uitdagingen voor de beweegbare waterkeringen
• De scheepvaart zal bepalende randvoorwaarden leggen op het
ontwerp van de keringen
• Een kosten raming voor de stremming van de (rivier en zee)
scheepvaart is vereist
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 27
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
28. Conclusies en aanbevelingen (2/3)
Parachutekering algemeen
• Een parachutekering is technisch goed mogelijk
• Er zijn meerdere ontwerpen mogelijkheden
• De kering is toepasbaar in een “Afsluitbaar Open Rijnmond”
• Ontwerpen met doek geeft mogelijk een kostenreductie van
enkele honderden miljoenen voor een “Afsluitbaar Open
Rijnmond” in vergelijking met conventionele ontwerpen
• De oriëntatie van het doek, die afhankelijk is van de belasting, is
bepalend voor het ontwerp van de gehele kering
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 28
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
29. Conclusies en aanbevelingen (3/3)
Brug + parachutekering
• Een enkele kering van ruim 200m breed is mogelijk met een
“brug+parachutekering” constructie
• Een relatief zeer kort (in doorsnede) doek kan worden toegepast
gezien het doek wordt ondersteund door de brug
• Het systeem voor openen en sluiten kan relatief simpel gehouden
worden
• Inspectie en onderhoud zijn door de aanwezige brug goed
mogelijk
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 29
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
30. Evaluatie voor verder onderzoek
• Optimalisatie nodig; grote doek vs. sterkte brug
• Dynamische gedrag; onderzocht moet worden of de natuurlijke
frequentie laag genoeg is t.o.v. de golffrequentie
• Een 3D model is vereist om de oriëntatie van het doek en dus de
krachten verdeling te kunnen voorspellen
• Een schaaltest is vereist voor het functioneren van de kering en
het voorspellen van het dynamisch gedrag
• De specifieke risico’s van een parachute en van een
brug+parachutekering in het bijzonder, dienen te worden
onderzocht
aanleiding/doel/eisen/fascinatie/literatuur/doek/varianten/brug+kering/kosten/conclusies/evaluatie 30
Master thesis: Movable water barrier for the 21st century
21 September 2009, F. van der Ziel BSc
31. Beweegbare waterkering voor de 21e eeuw
Technologie-evaluatie “parachute-dam”,
voor een toekomstig “Afsluitbaar Open Rijnmond”
Master thesis: “Movable water
barrier for the 21st century”
F. van der Ziel BSc
Technische Universiteit Delft
Faculteit: Civiele Techniek en Geowetenschappen - Figuren van F. van der Ziel; anders:
genoemd bij het figuur of onbekend.
Sectie: Constructieve Waterbouwkunde - Dyneema® is een geregistreerd
21 september 2009 handelsmerk van Royal DSM N.V.
contact: f.vanderziel@gmail.com