Toen schrijver David Van Reybrouck zijn G1000 vorig jaar in de ideeën- markt zette, noemde hij zijn initia- tief ‘een politieke Wikipedia’. Hij wil me graag uitleggen wat hij daar- mee bedoelt, maar het eerste wat hij me vertelt, is dat hij geregeld het slachtoffer wordt van zijn eigen Wikipedia-lemma.

1. De oorlog op Wikipedia bericht uit de loopgraven
kon raken in een bewerkingsoorlog kwam buigen en hoe zich een soms ‘Laster en eerroof is een potenti- tie. Je hebt daar een niet erg grote
De papieren Encyclopaedia Bri- op Wikipedia. Dieudonné Koren- heftige discussie ontrolde. ële tijdbom voor Wikipedia.’ (Mdd) groep van mensen die elkaar voort-
tannica is voorgoed begraven, wolf kan ik er niet over aanspreken. Huyse «Ik had geen idee dat het ‘We gaan de koningin toch ook durend bevestigen in een soort sta-
Zoals de meeste Wikipedia-schrij- daar zo aan toeging. Ik was in niet schrappen als zij dat wil? Wi- tus, die ze waarschijnlijk moeizaam
stond recent in de krant. In be- vers, die Schrijfmens, Flurp, Le een loopgravenoorlog beland, een kipedia is een encyclopedie, niet de verworven hebben en buiten die
geleidende commentaren ging Fou, Keffertje08 of Wegwezen kun- machtsstrijd onder Wikipedianen, telefoongids waar je kunt kiezen of stolp ook niet zouden kunnen ver-
het over ‘de dood van de ency- nen heten, bedient hij zich van een waarbij ze elkaar met blokkeringen je erin staat.’ (Vdkdaan) werven. Ze ontwikkelen een territo-
pseudoniem. Dit is alle informatie en weet ik wat allemaal bedreig- Vindt Huyse dat hij kan bepalen riumreflex: ‘Ik ga op dat terrein vlug
clopedist’. Wie dat wil wegla- die Dieudonné over zichzelve ver- den. Je licht een tegel op, en je of hij in een encyclopedie staat? Dat een plasje doen, dan is het van mij!’
chen, heeft een voor de hand lig- strekt op z’n Wikipedia-gebruikers- schrikt van wat daaronder krioelt: zou vreemd zijn voor een winnaar Het is blijkbaar een kwestie van zo
pagina: ‘Ik hou me vooral bezig met dat beeld riep het bij me op.» van de Arkprijs van het Vrije Woord, veel mogelijk reuksporen achter te
gend argument: we zijn allemáál
het aanmaken van artikelen die met Voor hij vol afschuw de tegel liet suggereerde een Wikipediaan. laten. En o wee degene die een bij-
encyclopedisten geworden. En België te maken hebben.’ Daar valt vallen, kon Huyse op de overlegpa- Huyse «Dat is naast de kwestie, drage in twijfel trekt! Die hoort in
dan wordt verwezen naar het ook te leren dat hij de aanzet gaf gina’s van de Wikipedianen nog enig omdat je de Nederlandstalige Wi- Noord-Korea thuis.»
tot artikelen als ‘Bonheiden-Putse- scheldproza aan zijn adres meepik- kipedia niet met een ernstige en- Inmiddels is het artikel ‘Luc Huy-
immense succes van de gratis
steenweg’, ‘Lijst van duurste Belgi- ken. ‘Beste meneer Huyse,’ aldus cyclopedie kúnt vergelijken. Als se’ aangepast en lichtjes aange-
online-encyclopedie Wikipedia, sche films’, ‘Michel Polnareff’ en ene Geertjan R., ‘u bent hier in Bel- de Encyclopedie van de Vlaamse vuld. Knap werk, vindt Wikipediaan
die om ons aller medewerking de strip ‘De dorpsgek van Schoon- gië en niet in Noord-Korea. Wanneer Beweging een lemma over Hugo Sir Statler op de overlegpagina:
vergeten’. het artikel onevenwichtig is, kunt u Schiltz wil, laat ze dat niet schrijven ‘De oude professor kan tevreden
verzoekt. Maar of dat ook een
Luc Huyse «Ik heb nooit de behoef- dit zelf proberen te wijzigen (ik zeg door de eerste de beste, maar trekt zijn.’
zegen voor de mensheid is? te gehad om op Wikipedia te staan, wel: proberen, want het wordt nogal ze iemand aan die dat als een we- Huyse «De oude professor is abso-
en ik wist niet dat er een artikel over afgeraden over zichzelf te schrijven) tenschappelijke bezigheid ziet. Die luut niet tevreden! Nog altijd zou ik
mij bestond. Maar toen ik het las, of uw probleem aankaarten op de mensen van Wikipedia overschat- het liefst worden geschrapt. Anders
was mijn eerste reactie: ‘Mijn God, overlegpagina. En het is niet omdat ten zichzelf compleet als ze zich kan ik alleen maar wachten tot ie-
wat is hier aan de gang?’ Dat lem- je tegen de N-VA bent, dat men je vergelijken met échte encyclope- mand zich over mij ontfermt en een
ma is hopeloos onvolledig, oneven- dan meteen komt lynchen. Nog niet.’ dieën, of wanneer ze principes als fatsoenlijk artikel schrijft. Maar wie
wichtig en politiek tendentieus. Je Op de overlegpagina werden ook vrije meningsuiting inroepen die wil zich in zo’n wespennest storten?
M
‘ ijn naam is Luc Huy- denkt dan: ‘Gaan ze het anti-N-VA- uiteenlopende antwoorden neerge- in dit verband compleet irrelevant Wie nog niet op Wikipedia staat,
se. Eind december 2011 stigma dat ik op allerlei krantenfora schreven op de vraag of men op zijn. Vrije meningsuiting impliceert kun je alleen maar aanraden niet
heeft Dieudonné Koren- al toebedeeld heb gekregen, ook op Huyses verzoek tot verwijdering dat je kunt reageren op wat iemand te wachten tot één of andere Koren-
wolf mij ongevraagd op Wikipedia Wikipedia cultiveren?’ van het artikel kon ingaan. zegt, en dat kan hier niet. wolf zich als je biograaf meldt. Je
gezet. Het artikel is eenzijdig en »Algauw had ik begrepen dat een ‘Als hij dat wil… Wie is Luc Huy- »Ondanks al zijn democratische kunt maar beter zelf op zoek gaan
kan mij beschadigen. Ik vraag de lemma gewijzigd krijgen enorm in- se alles bij elkaar? Vandaag inte- pretenties werkt Wikipedia als een naar iemand die zoiets wél aankan.
blokkering ervan,’ schreef profes- gewikkeld is; voor je het weet, zit je ressant. Morgen vergeten. Weg er- gesloten systeem, terwijl het tege- »Soit. Ik heb niet de minste be-
sor Huyse op 26 januari jongstle- in een labyrint van reacties en te- mee.’ (Jan Arkesteyn) lijk heel open staat voor manipula- hoefte om nog met dat artikel be-
den aan de makers van de Neder- genreacties. Daar had ik geen zin zig te zijn, want wat is Wikipedia
landstalige Wikipedia. in. Als ze een onderwerp op die tenslotte?»
Dat was, naast het interview manier behandelen, dat ze het dan Wikipedia is de grootste ency-
‘Humo sprak met Luc Huyse’ dat níét behandelen. ‘Verlos me hier- clopedie van de wereld, en ze wordt
‘Je licht een
hier op 14 februari 2012 verscheen, van!’ was mijn reactie, en daarom zo vaak geraadpleegd dat ze steeds
nog een uitvloeisel van een gesprek schreef ik hen: ‘Ik wens niet op Wi- meer de definitie gaat bepalen van
dat ik eind januari met Huyse had. kipedia vermeld te staan.’» al wat en wie erin terechtkomt –
Terloops had ik hem erop gewezen Het artikel werd genomineerd een wereldmacht dus. Wat niet in
tegel op, en je
dat Wikipedia hem met een lemma voor verwijdering, een standaard- Wikipedia staat, bestaat niet: die
had bedeeld. De politieke visie van procedure bij betwistingen: na kant gaat het op. Elf jaar nadat de
Vlaanderens bekendste socioloog, twee weken kan een moderator Amerikaanse internetondernemer
auteur van invloedrijke publicaties het dan uit de encyclopedie halen, Jimmy Wales het initiatief nam om
schrikt van
in de afgelopen vier decennia, werd maar intussen kunnen ook wijzi- in zo veel mogelijk talen een vrije
er in één kwestieus zinnetje afge- gingen worden aangebracht. Luc internetencyclopedie te creëren,
daan: ‘Zijn visie is uitgesproken an- Huyse kon op de ‘geschiedenis’ die bestaan er Wikipedia’s in 269 talen
tirechts en anti-N-VA.’ aan zijn lemma is gekoppeld, vol- (waaronder een West-Vlamsche).
wat daaronder
Na mijn bezoek ging Huyse het gen hoe de aanvullingen en wijzi- Met meer dan een miljoen artike-
lemma lezen. Hij was not amused, gingen van de één werden wegge- len is de Nederlandstalige Wikipe-
vandaar de geciteerde mail. Als ik haald door de ander, weer werden dia qua omvang wereldwijd de vier-
hem er enkele weken later over teruggeplaatst, enzovoort. En op de de belangrijkste, en volgens Alexa
krioelt’
spreek, lijkt Huyse nog niet te ge- begeleidende ‘overlegpagina’ kon Ranking Service wordt ze in België
loven wat hem sindsdien is overko- hij lezen hoe een menigte hardcore- alleen door Google, Facebook, You-
men: wist hij veel dat je betrokken Wikipedianen zich over zijn geval Tube en Windows Live voorafge-
▲
34 I H U M O Nr 373 4 I 1 3 27 MAART 2012 H U MO I 35
HUM_1312_034_REG_WIKIP_NPA.indd 34-35 23/03/12 23:54

2. de oorlog op wikipedia
‘Als de volkswil de
gaan als populairste bestemming ventien zich geen houding weet te Wikipedia als een grote anarchis- man uit Oost-Vlaanderen, geboren kop ‘motmuggen’. Doet het Schei- kunnen zien staan zonder ze te ver-
▲
op het net. geven. tische beweging.’ De Bruggeling, in 1981, en nu woonachtig in Gent. re niet een beetje pijn dat zijn kind beteren.»
Wikipedia profileert zich duide- »Een jaar of negen geleden voel- binnenkort 77, is de oudste actie- Grote interesses zijn natuurkunde, min of meer verdwenen is? Een hamvraag tussendoor: vindt
doorslag geeft,
lijk als een encyclopedie, maar ze de je echt een pioniersgeest bij Wi- ve schrijver op de Nederlandstalige IJsland en comedy.’ Scheire «Absoluut niet, integen- hij Wikipedia betrouwbaar genoeg?
rekt het begrip wel op qua keuze en kipedia: ‘We bouwen wat op!’ Nu is Wikipedia, althans van diegenen Lieven Scheire, want hij is het die deel: je zit erop te wachten dat je Scheire «Het is zoals met alles
behandeling van onderwerpen. Zo Wikipedia in een andere fase be- die hun leeftijd meedelen. ‘Ik denk zich met de IJslandse schuilnaam lemma wordt aangepast. Een aan- op het internet: je vindt er mas-
kun je in de Engelstalige versie on- land: met meer dan een miljoen altijd aan de raad die een overlever Mushlack tooit, is nog altijd even passing is meestal een verrijking. saal veel informatie, waardevolle
der het lemma ‘Jimmy Wales’ ook
lezen dat hij van de zomer voor de
derde keer gaat trouwen, en wel
dan kunnen ze artikelen is het zo groot geworden
dat het verbeteren van bestaande
artikelen belangrijker is dan het
op Wikipedia me in het begin heeft
gegeven in verband met een notoi-
re lastigaard: ‘Schrijf geen artikelen
enthousiast als in die begindagen,
waarin hij Wikipedia als ‘een schit-
terend en sociaal initiatief’ ontdek-
De één voegt de juiste categorie
toe, de ander verbetert de lay-out,
enzovoort. Je ziet het artikel groei-
naast waardeloze. Je moet zelf le-
ren selecteren.»
Maar was de encyclopedie nu net
met een ex-secretaresse van Tony
Blair, die hij in Davos heeft ont-
moet.
morgen het getal pi maken van nieuwe. Dat vergt een
andere mentaliteit en een intensie-
vere samenwerking met duidelijker
waar die man aan te pas komt.’ En
voor het geval er toch discussies
van komen, heb ik intussen enke-
te: ‘Die hele filosofie van Wikipedia
dat iedereen met internettoegang
gratis toegang kan hebben tot zo-
en, en daar doe je ’t voor.
»Wikipedia is één van de meest
geslaagde voorbeelden van crowd
niet uitgevonden om je met het no-
dige gezag voor te lichten, zodat je
zelf niet selecteren moest?
Wikipedia werkt zo veel moge-
lijk met vrijwilligers en financiert
zichzelf niet met reclame, maar
veranderen’ normen. En dat zie ik er niet van ko-
men met al die opgeschoten pubers
die nu de boel verzieken.»
le connecties met gelijkgezinden.’
Van den Abeele valt niet alleen
met z’n leeftijd op in het gezelschap
veel kennis, is toch prachtig?’
Lang voor hij bekend raakte als
één der Neveneffecten en als tv-
sourcing. Ik heb er nu met m’n
nieuwe programma (‘Scheire en
de schepping’, red.) nauwelijks
Scheire «Na een tijd weet je wel-
ke soort artikelen je direct kunt ver-
trouwen, en welke niet. Voor alles
met donaties. De encyclopedie De Nederlandstalige Wikipedia van Wikipedia-gebruikers, dat voor- wetenschapper, rolde Scheire Wi- tijd voor, maar mijn handen blij- wat met computers en het internet
stoelt op vijf pijlers – de artikelen heeft ruim duizendvijfhonderd ac- al uit jonge mannen bestaat. Hij kipedia binnen: het begon met het ven jeuken. Ik ben nu een lijstje te maken heeft, is Wikipedia zeer
moeten bijvoorbeeld neutraal zijn, tieve schrijvers, en een kleine drie- behoort ook tot de minderheid die betrouwbaar. En ook voor exacte we-
en de gebruikers moeten onder el- (afscheidnemend gebruiker Henk Dekker probeerde in de affaire- honderd héél actieve schrijvers. De onder eigen naam actief is – een tenschappen: dagelijks passeren er
kaar beleefd blijven – maar voorts Boelens). Huyse te bemiddelen door met hem structuur is licht: er is een kantoor principiële kwestie, legt hij op z’n doctoren en professoren die even-
werkt ze met zo weinig mogelijk re- Mensen met een encyclopedisch contact op te nemen en de oude in Utrecht met enkele vaste perso- gebruikerspagina uit: ‘Ik ben tot de tuele fouten verbeteren. Maar als
gels: ‘Wees vrij in het bewerken, gen kunnen misschien nog het ge- professor voor te lichten over de neelsleden, de 64 moderatoren zijn conclusie gekomen dat het al veel iemand ergens een artikel schrijft
verplaatsen en wijzigen van artike- duld opbrengen voor op het eerste Wikipedia-zeden. vrijwilligers, en die worden geko- zou helpen als de Wikipedianen over ‘één van de mooiste deelge-
len, omdat het om de lol van het gezicht minder belangrijke debatten Douwe Dekker «Ik besef hoe dat zen door de actieve gebruikers. Ho- met elkaar zouden communiceren meenten van Groot-Brittannië’, ge-
bewerken gaat, en hoewel ernaar (moet naast ‘schedel’ ook ‘mense- allemaal op iemand als Huyse moet gerop in de hiërarchie heb je nog op grond van wederzijdse bekend- loof ik dat niet meteen: dat soort
Lieven Scheire
gestreefd wordt, is perfectie niet lijke schedel’ een apart lemma krij- overkomen. In de afgelopen vijf jaar ‘bureaucraten’, en er is een arbitra- heid. Aan Wikipedia meewerken is schrijft zelf stukken wordt niet genoeg gelezen
vereist. Wees ook niet bang om gen, is ‘zonnebrand bij paarden’ een zijn er wel honderd hoogleraren op gecommissie. Vlamingen zijn zeld- een honorabele bezigheid, waarom bijdragen voor en dus niet genoeg gecontroleerd.
iets te verpesten. Alle vorige ver- encyclopediewaardig onderwerp?), de verwijderlijst beland: dat zou an- zaam in die hogere regionen. zou dat dan in de anonimiteit moe- Wikipedia: »Wikipedia is toegankelijk voor
sies van artikelen worden bewaard, daarom ben je nog niet gehard te- ders moeten, denk ik dan. De hoog- Douwe Dekker «Al bij al gaat het ten gebeuren?’ ‘Daarna zit je iedereen die erop wil schrijven,
zodat je nooit per ongeluk schade gen de assertieve taal op de overleg- leraren over wie we schrijven zijn om een kleine gemeenschap, van Dries Van den Abeele «De vol- echt te wachten maar de encyclopedie wordt ook
aan Wikipedia kunt toebrengen.’ pagina’s. Want daar treden ‘knok- gewoonlijk ouder en hebben een mensen die haast verslaafd zijn aan ledige anonimiteit leidt tot te veel tot je lemma gecontroleerd door wie zich al be-
Iedereen, van 9 tot 99 laten we ploegen met verbaal geweld’ op, carrière achter de rug. Voor hen Wikipedia. Ze zitten dicht op elkaar misbruik. Sommige wijzigingen zijn wordt aangepast.’ wezen heeft. Dat systeem heeft een
maar zeggen, is welkom om aan naar het woord van Marcel Douwe is het schrikken als er ineens zo’n en reageren ook direct op elkaar, eerder pesterijen, en daar komen democratische toetsing: je kunt je
het schrijven, bewerken of verpes- Dekker, een ingenieur uit Delft en kort-door-de-bochtartikeltje open soms binnen de minuut. Het over- dan weer bewerkingsoorlogen van. maar kandidaat stellen voor de
thomas legreve
ten te gaan. Velen weten immers sinds 2004 actief Wikipediaan. en bloot op het net staat. leg loopt spaak omdat er binnen die Het vandalisme is bijna uitsluitend functie van moderator als je een
meer dan één, dat is de basisfilo- Marcel Douwe Dekker «Voor »Ik hoorde Jimmy Wales in een kleine wereld nóg eens een harde het werk van anoniemen, die alleen actieve gebruiker bent, en een mo-
sofie van Jimmy Wales. Zeker in de mij is de lol om tot Wikipedia bij te interview eens zeggen: ‘Zet je een kern is gegroeid van mensen die met hun IP-identiteit werken: jonge derator die zich misdraagt en tegen
beginfase werden experts eerder dragen er al lang af door alle com- jongen van zeventien tegenover het wel erg goed met elkaar kun- gastjes die zich laten gaan op com- de objectiviteit zondigt, maakt geen
ontmoedigd dan aangetrokken. Dat mentaren die je krijgt. Maar je weet een prof met veertig jaar ervaring, nen vinden. Bij stemmingen steu- puters van scholen en bibliotheken, kans bij de volgende verkiezingen.
ging ook medeoprichter Larry San- dat er een ánder Wikipedia bestaat: dan is het dikwijls de jongen van nen ze elkaar niet op basis van ar- en die dan de gekste of de schanda- »Ik heb alleen maar goeie er-
ger tegenstaan. Hij verliet het pro- mensen die je werk wel waarderen, zeventien die gelijk heeft.’ Dat be- gumenten, maar van collegialiteit. ligste dingen schrijven. Hoeveel tijd verbeteren van een paar foutjes, van stukken aan het maken die ik varingen met de mensen van ‘het
ject omdat het zoveel lastigaards die er fouten uithalen en collegiali- twijfel ik, maar in de praktijk kan Zo kan er een Wikipedia-waarheid besteden de moderatoren er niet daarna schreef hij langere toevoe- ga schrijven als ik over drie maan- systeem’. Ja, er zitten enkele regel-
bleek aan te trekken dat het schrij- teit aan de dag leggen. Dat maakt de situatie redelijk dramatisch zijn ontstaan die niet zoveel te maken aan om al die rommel op te kui- gingen, en later ook eigen stukken. den vakantie heb. Je kan er echt neven bij die stukken weggooien
ven voor Wikipedia een bezoeking dat je het toch volhoudt.» in die zin dat het jongetje van ze- heeft met de waarheid daarbuiten. sen? Tijd die ze beter zouden kun- Lieven Scheire «‘Aalputmotje’ gebeten door raken, voor een grote omdat ze nog niet de juiste lay-out
werd: ‘Bijna iedereen met veel ex- Typerend voor de mensen van die nen gebruiken. was één van de eerste artikelen groep is het bijna een roeping, en hebben, wat ik dan jammer vind. Ik
pertise en weinig geduld zal het wel harde kern is dat ze bijna allemaal »In het begin had een zo laag mo- die ik zelf heb uitgewerkt. Ik stond sommige mensen zijn zó actief dat begrijp wel dat een beetje regulering
laten voor Wikipedia te schrijven.’ anoniem willen opereren.» gelijke drempel misschien zin, nu is thuis onder mijn douche, en er zat je je afvraagt: wérken die ook nog? broodnodig is, want hoe groter Wi-
De anti-elitaire reflex, vond hij, leid- Dat is één visie, maar er zijn er er helemaal geen nood meer aan vol- een raar zwart mugje op het gor- Wikipedia heeft dan ook alles om kipedia wordt, hoe interessanter het
de tot een te onbetrouwbare Wiki- Professor Luc meerdere. Men leze de discussie- strekte anonimiteit. Al ben ik daar dijn, dat ik al vele keren eerder had verslavend te zijn. Je houdt er een is om er aan zelfpromotie te doen, of
pedia. Zeker als het over wat meer Huyse wil uit pagina ‘Grootschalig langdurig toch weer aan gaan twijfelen sinds gezien. Nu wou ik eindelijk eens gevoel van vervollediging aan over: voor pr-mensen en lobbyisten om er
controversiële onderwerpen gaat, Wikipedia conflict’, waarop Wikepedianen ik op Wikipedia te maken heb gehad weten wat voor een beestje dat je voegt aan het systeem iets toe actief te zijn. Ik ben zelf al eens op ie-
signaleren veel gebruikers – zoals geschrapt over hun onderlinge omgang dis- met een paar stalkers, ziekelijke ty- was. Ik zocht alles op wat er op het dat nog niet bestond. Vergelijk het mand gestoten die systematisch ne-
de Wikipedia-schrijvers zich noe- worden: ‘Die cussiëren – het gebeurt dat ze el- pes van wie je denkt: ‘Zijn die ge- internet over te vinden was, en ik met de voldoening van een verza- gatieve dingen toevoegde aan lem-
men – het probleem van ‘het ge- mensen van kaar daarbij als ‘stom’, ‘irritant’ of stoord?’ Ik héb als lokaal politicus al merkte dat er nog geen Wikipedia- melaar als eindelijk die éne post- ma’s van politici die hij te kritisch ten
zeur, gezeik en gestalk’. Op de ge- Wikipedia ‘misselijkmakend’ ervaren. De dis- eens meegemaakt dat hier iemand lemma over bestond. Dus schreef ik zegel opduikt die hij nog niet had. opzichte van Israël vond.
bruikerspagina’s struikel je over de overschatten cussie is niet zo makkelijk samen te dreigend voor me stond, en dat was er zelf één, dan moesten anderen »Dikwijls zijn de actieve schrij- »Op de overlegpagina’s is er, an-
mensen die afhaken. zichzelf com- vatten: op 11 maart besloeg ze bijna best traumatiserend. Soms denk ik niet meer op zoek gaan. Veel men- vers jonge mensen. Ik stel ze me ders dan op krantenfora, geen mo-
‘Wiki was een louterende erva- pleet als ze 46.000 woorden, met ettelijke ver- weleens: ‘Straks staat hier op een sen beginnen op die manier aan weleens voor als een studenten- derator die als een verlichte dicta-
ring: ik heb helaas niet veel vertrou- zich vergelij- wijzingen naar belendende teksten. dag weer zo één voor mijn deur.’» Wikipedia mee te werken.» club met veel jongens die iets nerd- tor de mensen kan wegjagen, en
wen gekregen in de massa en haar ken met échte Het lemma over het aalputmotje of geekachtigs hebben. Dikwijls ko- je krijgt dan weleens een flame
vertegenwoordigers.’ (afscheidne- encyclope- Ziekelijke types Scheires is vijf jaar en zestig bewerkingen la- men ze uit de richtingen wiskunde, war; dat is eigen aan het internet
mar c o mertens
mend gebruiker Mkleen).
dieën.’
‘Velen zeggen: ‘Ik doe niet meer schepping ter – door onder meer Botte Harry, informatica of natuurkunde. Soms als mensen zich anoniem voelen,
‘Na vijf jaar bewerken is het voor mee, er is te veel gezeur,’’ zegt Please, meet Mushlack, Wikipedi- Kamikaze en Loveless – onherken- hebben ze iets wijsneuzerigs, en maar ik merk een groeiende vol-
mij welletjes geweest… Ik heb nog Dries Van den Abeele me, ‘maar aan sinds 2003. Destijds meldde hij baar veranderd, tot zelfs in de titel: bij Wikipedia belanden sowieso wassenheid. Ik geloof dat frustra-
nooit zo’n rancune meegemaakt.’ zelf heb ik ermee leren leven: ik zie zich als volgt aan: ‘Ik ben een jonge- het aalputmotje vliegt nu onder de het eerst de mensen die geen fout ties typisch zijn voor beginners
▲
36 I H U M O Nr 373 4 I 1 3 27 MAART 2012 H U MO I 37
HUM_1312_034_REG_WIKIP_NPA.indd 36-37 23/03/12 23:54

3. de oorlog op wikipedia
onder de Wikipedianen. Michiel de misbruikfilter gedetecteerd. Zo- schrijven. MD patrouilleert daarom dat klopt niet. Ik ben één van de zijn op Wikipedia nogal wat new Here to stay terviews krijgen er dikwijls een tot een homogeen resultaat te ko-
▲
Hendryckx heeft het fantastische als de onverlaat uit Sint-Genesius- geregeld langs de pagina van Bart veertigduizend studenten die les age-types of alternatieve behande- Toen schrijver David Van Reybrouck buitenproportioneel belang als in- men dat door een community ge-
initiatief genomen om zijn foto’s op Rode die op 9 maart de pagina van De Wever, en als ik hem daar via de van hem hebben gekregen, we zijn laars bedrijvig die allerlei kwakspo- zijn G1000 vorig jaar in de ideeën- formatiebron. Vijftig minuten bij dragen wordt. Op de G1000 hebben
Wikipedia te zetten, zodat er voort- Bart De Wever bevlekte met vie- geschiedenis van dat lemma volg, bevriend geraakt en in 2002 heb ik ren nalaten. Een groot probleem, markt zette, noemde hij zijn initia- Friedl’ Lesage zijn bepalender voor we aan tachtig tafels met honderden
aan voor talloze artikels rechten- zigheden waarvan deze nog de fat- merk ik dat de wisdom of crowds, uit eigen initiatief en als vrijwilliger want Wikipedia is nu vaak één van tief ‘een politieke Wikipedia’. Hij wil je profiel dan wat je in tien jaar tijd mensen heftig gediscussieerd, en
vrije kwaliteitsfoto’s beschikbaar soenlijkste is: ‘Si tu viens encore ro- in dit geval een crowd van twee, zijn website mee uit de grond ge- de eerste bronnen voor mensen die me graag uitleggen wat hij daar- hebt geschreven. Je zegt één keer er is niet één ruzie geweest omdat
zijn. Zo’n man schrikt dan even als der à Rhode, je tiens farouchement soms fraaie compromissen ople- stampt. Ik werk niet voor hem en ik informatie zoeken. Wikipedia heeft mee bedoelt, maar het eerste wat in een interview dat schrijven niet we ieders mening respecteerden,
hij merkt dat iedereen op Wikipedia à te casser la gueule à la bate de vert. Recent was er namelijk een word er niet voor betaald, dus is er ook een enorme invloed op de me- hij me vertelt, is dat hij geregeld zo makkelijk met een gezin te com- maar vooral omdat we erg goeie ge-
z’n foto’s mag bewerken. Het duurt base-ball.’ toevoeging van ene Bjelka: ‘In 2011 geen zakelijke relatie. dia, die soms letterlijk een artikel het slachtoffer wordt van zijn eigen bineren is, en voor de rest van je spreksleiders hadden. Slechts twee
even voor je met de gang van zaken overnemen. Wikipedia-lemma. dagen moet je lezen dat je princi- mensen zijn opgestapt.
op Wikipedia overweg kunt. »Neem het lemma over de cha- Van Reybrouck «Met dank aan pieel ongetrouwd en kinderloos wil »De anonimiteit van de gebrui-
»Ik had zelf in het begin de nei- kra’s, die in de traditionele Indische Wikipedia ben ik op een blog al blijven, ‘opdat het genot van het li- kers die Wikipedia verdedigt, vind
ging dingen over Woestijnvis-pro- geneeskunde voor energiecentra in eens uitgemaakt voor bourgeois! teraire scheppingsproces niet ge- ik absurd: een goeie democratie is
gramma’s aan te passen. Dat doe ik het lichaam staan. Zoals het lemma Alleen maar omdat Andries Van den hinderd wordt’. Het genot van het erbij gebaat als burgers in de open-
niet meer, van ‘Willy’s en Marjetten’ er nu uitziet, krijg je daar vele me- Abeele – hij heeft mijn grootvader literaire scheppingsproces! Ik had bare ruimte met open vizier een ge-
blijf ik nu af (lacht). Ik weet als in- Drie minuten dicinale claims te lezen, terwijl het nog gekend! – me de lol heeft ge- het er gisteravond in bed nog over sprek aangaan. De nu zo populaire
sider een aantal dingen wel beter, lang stond op bestaan van chakra’s wetenschap- daan aan mijn lemma toe te voe- met mijn lief: wie verzint zoiets?» sociale media werken grotendeels
maar toch schrijf je in zo’n geval Wikipedia te pelijk nooit is aangetoond. Maar dát gen dat ik uit een katholieke familie Wikipedia bewaart alles: gebrui- anders: je twittert onder je eigen
beter niks. Ooit heb ik de geboorte- lezen dat Lesley- krijg je niet te lezen op Wikipedia. Ik met literaire cultuur kom. Dat klopt ker Wasily verzon dat, op 9 novem- naam, en aan Facebook vind ik het
datum van mijn zoontje aangepast, Ann Poppe ook heb het zelf een paar keer aan het twee keer niet. We waren geen ka- ber 2010. Maar hoe zit het nu met juist zo goed dat er bij de profie-
ook daar kreeg ik kritiek op – en te- bekend is ‘om artikel toegevoegd, maar dat wordt tholieke familie, maar de eerste die relatie tussen de G1000 en Wi- len een foto hoort. Je hebt te doen
recht, want hoe weet een ander dat haar lekkere telkens weggehaald omdat het ‘ori- goddelozen in de buurt die niet kipedia? met mensen van vlees en bloed,
Mushlack de vader is?» lichaam’, waarna gineel onderzoek’ zou betreffen, en naar de kerk gingen – de dorpspas- Van Reybrouck «Ik heb dikwijls niet met van die anonieme idioten
»Enfin, je hoort het: ik geloof écht een moderator dat mag niet op Wikipedia. toor kwam mijn ouders daarop aan- gezegd dat de G1000 de Wikipedia die je vooral lekker de huid vol wil-
in Wikipedia. Maar ik ben dan ook ingreep. »Bronnen opsommen is één ding, spreken. En ‘literaire cultuur’: dat van de Belgische politiek wil zijn. Ze len schelden. ’t Zou zeker helpen als
een zeer vermoeiende vooruitgangs- ze in de weegschaal leggen is een klinkt alsof mijn zuster op zondag zijn allebei vormen van crowd sour- al die Wikipedianen mensen met
johan jacobs
optimist. Ik ga weleens spreken en ander verhaal. En dan kom je bij het Chopin op de piano zat te spelen, cing, en ik geloof daarin. Zoals Wi- een gezicht werden. Dat een open-
ik probeer dan zo veel mogelijk men- probleem hoe Wikipedia zich ver- terwijl we geen piano hadden – en kipedia de kennis van massaal veel sourcesysteem gedomineerd kan
sen ervan te overtuigen om mee te houdt tot deskundigheid. Het is na- een zus had ik ook al niet. Mijn va- mensen verzamelt en structureert, worden door een gesloten kringe-
werken. Tegen studenten zeg ik dat ïef te denken dat het met de inhoud der las alleen de strips in De Stan- wil de G1000 politieke inzichten tje, dat is toch al te ironisch?
ze hun thesis tot een lemma moe- op termijn wel in orde komt, als er daard, ‘de zotjes’ noemde hij dat. en ideeën van velen een structuur »Nog een probleem voor Wiki-
ten verwerken, dan zal hun werk- maar genoeg schrijvers passeren. »Het is ongelofelijk hoeveel men- geven. Internationaal is er nu een pedia vind ik hoe ze met expertise
stuk tenminste echt functioneren in Ook de obligate toevoeging ‘Bel- werd Bart De Wever verkozen tot »Verdachtmakingen zijn makke- Ik vind het nastreven van een de- sen hun informatie over mij uit Wi- zoektocht bezig naar hoe je best omgaan. Dat een expert niet meer
plaats van stof te vergaren in een gië barst!!!!’ aan het lemma over ‘Lul van het Jaar’ in Humo’s Pop lijk. Wel is waakzaamheid geboden mocratische encyclopedie best no- kipedia halen. Wikipedia heeft wel omgaat met die crowd sourcing. te zeggen heeft dan een leek, is niet
bibliotheek. Je artikel is vrij te ge- Elio Di Rupo is een makkie voor de Poll.’ Ze werd weggehaald door MD bij onderwerpen waar je affiniteit bel, maar kan dat wel, tegelijk de- degelijk macht, hè. Ik merk het altijd Wikipedia loopt daarbij voorop en vol te houden. Als je een station wil
bruiken, ’t is digitaal en het wordt filter, maar de recente toevoeging – ‘de toevoeging van een eenzijdig mee hebt, maar dat geldt voor ie- mocratisch en geloofwaardig zijn? weer aan een ander foutje in mijn heeft de meeste ervaring, maar bouwen en iedere pendelaar mag
dus eindeloos veel gekopieerd.» dat hij behalve premier van België negatief of positief bericht haalt dereen. Ik heb ten minste de eerlijk- Kun je kennis op maat van de de- lemma: of ik nu op een lezing in een de online-encyclopedie krijgt mis- een stuk van de elektrische leiding
ook bekend is als ‘de Elionator, een het evenwicht uit een artikel,’ legt heid te zeggen wie ik ben, terwijl ik mocratie snijden? Wat is doorslag- Drentse plaggenhut of Bachten de schien ook het eerst de grenzen van aanleggen, dan neem ik daar geen
Lesley-Ann: Mesmer uit het spel Guildwars’ be- hij me uit. De Lul-verkiezing werd daarop gepakt word door mensen gevend voor Wikipedia: de volkswil Kupe word voorgesteld, de plaatse- wat mogelijk is in zicht. trein. Democratie betekent niet: ie-
volmaakt hoefde een menselijke tussenkomst teruggeplaatst door Bjelka. MD die zelf anoniem blijven. Het voor- of de deskundigheid? Is de volks- lijke voorzitster komt er altijd mee »Wil je goed samenwerken bij een der zijn zeg. Want dan mis je cul-
Lesley-Ann Poppe is volgens Wiki- voor verwijdering. ‘Wellicht onwaar,’ liet ze vervolgens staan, maar niet deel van mijn positie is dat ik over wil doorslaggevend, dan kunnen ze af dat ik in 2007 de unief verlaten initiatief als Wikipedia, dan is de tuur van het overleg, en dat overleg
pedia drie minuten lang volmaakt schreef MD er in dit geval bij. MD zonder een nieuwe toevoeging: ‘In geverifieerde informatie beschik: ik morgen het getal pi veranderen we- zou hebben, in plaats van in 2005. kwaliteit van de moderatoren heel is gebaat bij de input van geïnfor-
geweest – da’s nog minder dan de blijkt een man van 25 te zijn die al 2010 werd hij in dezelfde poll ‘Man zit bij de bron als Vermeersch weer gens te moeilijk. »Aan mijn eigen lemma merk belangrijk. Voor de G1000 waren de meerde mensen. Dat begrijp ik dan
fifteen minutes of fame die Andy sinds 2004 bedrijvig is op Wikipedia van het Jaar’ en ‘Politicus van het eens wordt aangevallen. »Ik had eind 2010 een artikel over ik hoezeer zo’n artikel een bric- facilitatoren, zoals wij ze dan noem- wel breed: je hoeft geen leerstoel
Warhol ons allemaal gunde. Om – de laatste jaren wat meer, ook als Jaar’. »Ik merk ook dat er op Wikipedia tegenstrijdigheden in de Bijbel ge- á-bracverzamelbak blijft, en in- den, van doorslaggevend belang om burgerlijk ingenieur te bekleden om
23.04 uur, op 7 maart jongstleden, bestrijder van vandalisme of detec- een beschadigingsoperatie vanuit schreven, een thema dat al velen alles te weten over de Volkswagen
voegde IP-adres 84.195.130.63 aan tor van ontsporende bijdragen. Op Pro pedofilie katholieke hoek bezig is. Zo heeft heeft beziggehouden, van de eerste Karmann Ghia.
de online-encyclopedie toe: ‘Lesley- Wikipedia opereert hij overigens on- Eén van de Vlaamse slagvelden op een zekere Tfa1964 vorig jaar de kerkvaders tot de huidige Bijbelexe- »De mentaliteit onder de acade-
Ann is ook bekend om haar lekkere der zijn eigen naam, maar die wenst Wikipedia waar een bewerkingsoor- naam van Vermeersch genoemd geten, en ik had het artikel met al- mici moet ook veranderen: ze zou-
lichaam. We kunnen allemaal zeg- hij niet voluit in Humo te zien staan. log altijd kan ontvlammen, is het in het lemma ‘pedofilie’, en wel lerlei academische bronnen gestof- Tom Schoepen, den beter niet hun neus ophalen
gen dat we al vaker tot een orgasme Wat voor een buitenstaander op lemma over filosoof Etienne Ver- bij de voorstanders van pedofilie. feerd. Maar enkele creationisten die mee de web- voor Wikipedia. Genereus je kennis
zijn gekomen door haar. Gaat het nu vechten tegen de bierkaai kan lijken, meersch. Deelnemer is dan stee- Dat was een onjuiste en demago- bliezen verzamelen, ze nomineer- site van Etienne uitdragen en bereid zijn om te dia-
over haar borsten, haar benen of valt wel mee, zegt hij. Er vinden elke vast Tom Schoepen, onder andere gische conclusie uit een artikel uit den het artikel voor verwijdering Vermeersch logeren, dát lijkt me de boodschap.
zelfs haar voeten, ze is volmaakt en dag duizenden bewerkingen plaats bedrijvig binnen Skepp (Studiekring 1979, maar zoiets staat wel een jaar en ze kregen het nog weggestemd beheert, contro- In de middeleeuwen beslisten al-
iedereen weet het.’ Om 23.07 uur en er worden gemiddeld 262 nieuwe voor Kritische Evaluatie van Pseu- lang op Wikipedia, en omdat die ook. Omdat ze op de elf mensen leert geregeld het leen de abten wat er gekopieerd
al had moderator Mathonius deze artikelen aan de encyclopedie toe- dowetenschap en het Paranormale) dingen voortdurend worden geko- die op dat moment toevallig mee- lemma over de werd in de abdijen. De boekdruk-
niet echt encyclopedische toevoe- gevoegd, maar in de praktijk weet je en één van de webmasters van de pieerd, kan zo’n bericht een eigen stemden, een meerderheid van zes filosoof: ‘Er is op kunst heeft dat veranderd, maar
ging verwijderd. al gauw waar je de troep moet zoe- website van Vermeersch. Overigens leven gaan leiden. tegen vijf haalden. Dat komt dus Wikipedia een vandaag is er met de sociale me-
Vandalisme wordt op Wikipedia ken. Bij de helden van ons jeugdige is hij ook een vaste bewerker van »Wikipedianen schermen dik- neer op het deleten van een rele- beschadigings- dia nog een omwenteling bovenop
kordaat bestreden, serievanda- volkje bijvoorbeeld, of bij andere te- het Wikipedia-lemma over zijn va- wijls met een onderzoek dat bewe- vant stuk intellectuele geschiede- operatie vanuit gekomen: iederéén is abt gewor-
len worden geblokkeerd. Niet al- levisiefiguren of local celebrities aan der, Bobbejaan Schoepen. zen zou hebben dat Wikipedia even nis omdat het niet overeenkomt katholieke hoek den. Die revolutie in de kennisver-
mar c o mertens
leen controleren medewerkers alle wier lemma al te intieme informatie Tom Schoepen «Als ik me moei betrouwbaar is als de Encyclopae- met het wereldbeeld van zes ano- bezig.’ spreiding valt niet terug te draaien.
anoniem aangemaakte bewerkin- of oncontroleerbare roddels worden met het artikel over Vermeersch, dia Britannica. Maar ik ben ervan nieme Wikipedianen. Wat ‘waar’ Wikipedia is here to stay, dus we
gen, ze krijgen ook hulp van robots toegevoegd. krijg ik weleens de kritiek dat ik overtuigd dat dat helemaal niet het is, hangt dan af van een toevallige kunnen er maar beter voor zorgen
die Wikipedia screenen. Wie met Hoe populairder een politicus is, mee zijn website run en dus in een geval zou zijn als je controversië- numerieke meerderheid. Verbijste- dat Wikipedia deugt.»
schuttingtaal afkomt, wordt door hoe meer volk er komt kijken en zakelijke relatie tot hem sta. Maar le onderwerpen zou vergelijken. Er rend, toch?» Mark Schaevers
38 I H U M O Nr 373 4 I 1 3 27 MAART 2012 H U MO I 39
HUM_1312_034_REG_WIKIP_NPA.indd 38-39 23/03/12 23:54