Elk dorp verdient een multifunctioneel grand café. Ondernemerschap en gastvrijheid als oplossing voor zieltogende multifunctionele accommodaties.

1. 14 november 2009 , pag. 6
Elk dorp verdient een multifunctioneel Grand Café
̈TE GAST
Elk zichzelf respecterend
dorp streeft naar een ei-
gen multifunctioneel cen-
trum, afgekort MFC. Het
MFC is de moderne vari-
ant van het dorpshuis.
GEESJE DUURSMA-DIJKSTRA
Horeca-ondernbemer De Pleats Burgum
Een gebouw waar cultuur, zorg
en onderwijs samenkomen.
Denk aan kinderopvang, een
huisarts en ruimte voor culture-
le activiteiten. Deze laatste
functie heeft mijn speciale aan-
dacht. Het nieuwe MFC is de be-
oogde locatie waar o.a. de
volksdansers, biljarters, toneel-
vereniging, fanfare en Vrouwen
van Nu (de vroegere platte-
landsvrouwen) hun plekje vin-
den.
Omdat de gemeente de grote
financier is, duurt het vaak ja-
ren voordat het MFC klaar is. De
ambtelijke molens draaien nu
eenmaal langzaam. Alleen over-
heidsgeld is meestal niet vol-
doende. Op dorpsniveau vol-
gen de vereiste ludieke acties
om het gebouw ingericht en wel
in gebruik te kunnen nemen.
Na de feestelijke opening
krijgt doorgaans een stichting
het beheer van het gebouw in.
Zowel de stichting als de vrijwil-
ligers voor het beheer zijn wel-
willende dorpsgenoten die hun
vrije tijd spenderen aan het in
stand houden van het zo lang
gekoesterde centrum.
Voor de kleine dorpscafés
geldt juist de omgekeerde be-
weging. In het afgelopen tien
jaar, is één op de drie Friese
dorpscafés gestopt of op een
anderemeerrenderendeformu-
le overgegaan. Het café is veran-
derd in een eetcafé of van de
één op de andere dag gesloten.
Geen grote ‘Red het café!’ ac-
tie in het dorp, maar een stille
dood. Zonde, want samen met
een ontmoetingspunt, ver-
dwijnt er ook een stuk vakman-
schap en ondernemerschap uit
het dorp. Vakmanschap en on-
dernemerschap die prima in-
zetbaar en broodnodig zijn in
het nieuwe MFC. Het exploite-
ren en beheren van een derge-
lijk gebouw is intensief. Ieder-
een is er bij gebaat dat dit in
handen is van een vakman/-
vrouw met een ondernemende
inslag.
Ik pleit voor een combinatie
van de MFC en de caféfunctie.
Een Grand Café met aanvullen-
de voorzieningen voor het
dorp. Een multifunctioneel
Grand Café. Het oude dorpscafé
dient hiervoor uitgebreid te
wordenmeteenmultifunctione-
le zaal. De bouw van deze zaal
komt voor rekening van de ge-
meente.
Let wel, Grand Café. Alleen al
de naam heeft voor veel men-
sen een positievere klank dan
café of kroeg. De dorpshuizen in
Friesland zijn vroeger ontstaan
omdat mensen op grond van ge-
loofsovertuiging of als geheel-
onthouders niet in het café bij
elkaar wilden komen.
Detijdenzijnveranderdende
maatschappij ontzuild. Een
Grand Café is een horecaformu-
le die een breed publiek aan-
spreekt. In Engeland, waar per
week gemiddeld 6 pubs de deur
moet sluiten, overleven alleen
de pubs met toegevoegde waar-
de. Lekker eten, liefst streekpro-
ducten, een mooi interieur en
de hele dag open. Een Grand Ca-
fé is een bedrijf waar verschil-
lende leeftijdsgroepen op de di-
verse tijdstippen van de dag
zich thuis voelen.
Afspraken zijn nodig, op veel
plekken is het vertrouwen tus-
sen ondernemers en gemeente-
besturen niet bijzonder groot.
Beide kanten hebben opportu-
nistische trekjes. Over opportu-
nistisch gesproken, wij willen
toch zo graag toeristen naar
Friesland halen? Toeristen
snakken naar informatie. De ou-
de VVV-structuur bestaat niet
meer, maar in het multifunctio-
neel Grand Café heb je een
vriendelijke omgeving waar je
de hele dag terecht kunt bij een
(digitaal) toeristisch informatie
punt.
De voordelen een MFG zijn
vele: een vakkundige en betrok-
ken uitbater die niet alleen het
horecabedrijf runt, maar ook
verantwoordelijk is voor het on-
derhoud, schoonmaak en alge-
mene beheer van het gehele
centrum. Hiervoor geen vrijwil-
ligersofbeheerderindienstvan
de gemeente, maar een zelfstan-
dige die onderneemt voor eigen
risico en rekening.
Het mes snijdt aan twee kan-
ten.Degemeentelegtderisico’s
daar waar ze horen en hoeft niet
een duur MFC neer te zetten.
Aan de andere kant wordt met
de exploitatie door een zelfstan-
dig ondernemer de angel uit de
‘para-commerciediscussie’ ge-
trokken. De dorpsgenoten hoe-
ven niet achter de bar, maar
hebben tijd om aan de voorkant
van de toog een drankje te drin-
ken. Het uiteindelijke doel van
hetontmoetingscentrum,gezel-
lig bij elkaar samenkomen.
Van MFC naar MFG, één letter
maakt een wereld van verschil
voor de leefbaarheid op het
platteland. Elk dorp verdient
een eigen multifunctioneel
Grand Café.
Goutum kreeg al in 1957 een dorpshuis. Nu is het wellicht tijd voor multifunctionele grand cafés in de
Friese dorpen. Foto LC