SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 62
12.000 Χρόνια Περιπέτειας, Αναζήτησης και
                      Εξερεύνησης
                σ’ Ωκεανούς και Θάλασσες
               των Προϊστορικών Ελλήνων

                      Μία γεωμυθολογική προσέγγιση

                                       από
                          Dr.rer.nat. Ηλία Δ. Μαριολάκο
                          Ομότιμο Καθηγητή Γεωλογίας
                                Παν/μίου Αθηνών



                                Αθήνα, 7 Μαΐου 2012
Η. Μαριολάκος, 2012
Ερωτήματα που σχετίζονται με τη Μυθολογία

        Τι είναι Μυθολογία;
              Υπάρχουν πολλές απόψεις.
              Κυρίαρχη: Είναι ένα παραμύθι
        Μύθος = γέννημα της φαντασίας του ανθρώπου - καμιά σχέση με
                  την πραγματικότητα.
                = ενσάρκωση των φυσικών δυνάμεων.
        Χρησιμεύει η Μυθολογία;
        Στέφανος Κόμμητας: συγγραφέας και εκδότης της «Ελληνικής
        Μυθολογίας»
               «…και το μέγιστον χρησιμεύει εις την αλήθειαν της αγίας ημών
               πίστεως μανθάνωντας τας παραλόγους δοξασίες των παλαιών…»
               (Ελλήνων προφανώς).


    Συνεπώς, παράλογες δοξασίες όσα έλεγαν και πίστευαν όλοι οι
      «παλαιοί» Έλληνες!

                  Είναι όμως παράλογες δοξασίες;
                                                                              2

Η. Μαριολάκος, 2012
Ερωτήματα που σχετίζονται με τη Μυθολογία

       Οι μυθικοί ήρωες είναι πραγματικοί ήρωες, είναι ιστορικά πρόσωπα ή μυθικά
       πρόσωπα;
       Ο Οδυσσέας, ο Ηρακλής, ο Αχιλλέας και οι άλλοι τι είναι;
       Τι είναι ο Μίνως και ο Ραδάμανθης;
       Είναι ένας ή περισσότεροι Μίνωες;
       Είναι ο Μίνως και ο Ραδάμανθης μυθικά πρόσωπα, δηλ. φανταστικά; Είναι
       πραγματικά παιδιά της Ευρώπης και του Δία;
               •   Τι   είναι   ο Δευκαλίων
               •   Τι   είναι   ο Νώε;
               •   Τι   είναι   ο Μωϋσής;
               •   Τι   είναι   ο Γκιλγκαμές;
               •   Τι   είναι   ο Δαναός;
               •   Τι   είναι   ο Αδάμ και η Εύα;
               •   Τι   είναι   οι Τιτάνες και οι Κύκλωπες;
               •   Τι   είναι   ο Ποσειδών και ο Δίας;
       Είναι μυθικά ή ιστορικά πρόσωπα δηλ. φανταστικά πρόσωπα ή υπαρκτά;
       Πότε έζησαν;
               •   Ποιος είναι ο αρχαιότερος;
               •   Ποιος ο νεότερος;
               •   Είναι δυνατή η χρονική σύγκριση;
               •   Ποιος είναι αθάνατος = Θεός;                                3

Η. Μαριολάκος, 2012
Ελληνική Μυθολογία
 Γεγονός: Τα όρια του μύθου και της πραγματικότητας ασαφή.
 Γεγονός
 Γενική παρατήρηση: ορισμένοι πραγματικά πρόσωπα, άλλοι ΟΧΙ.
        παρατήρηση
 ΟΜΩΣ: όλα ή μάλλον ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΑ ή ΟΛΟΙ κάτι αντιπροσωπεύουν.

     Προσωπική άποψη: ΛΑΘΟΣ ότι η Ελληνική Μυθολογία είναι ωραίο
     παραμύθι.
       Ελληνική Μυθολογία
         = η παλαιότερη ιστορία των λαών που έζησαν στον τόπο που
          αργότερα ονομάστηκε Ελλάδα
         = Προϊστορία Πρώτο (Προ) Ελλήνων.
           Πολλοί Θεοί ταυτίζονται με φυσικά φαινόμενα. Π.χ.
             •    Γαία: Η μεγάλη Μάνα Θεών και ανθρώπων, Ωκεανών, Ορέων, Ποταμών
             •    Τιτάνες
             •    Γίγαντες
             •    Ο Νεφεληγερέτης Ζεύς;
             •    Ο Γεωσείστης Ποσειδών;
             •    Ο πόρθμιος, ο ίσθμιος, ο επιλίμνιος κ.λπ. Ποσειδών;
             •    Είναι παράλογη δοξασία ότι ο Ποσειδών δημιουργούσε ισθμούς και
                  πορθμούς, λίμνες κ.λπ. όταν εμείς οι γεωεπιστήμονες γνωρίζουμε τις
                  κλιματοευστατικές κινήσεις;                                          4
Η. Μαριολάκος, 2012
Μύθοι


        Στην ουσία, όλοι αυτοί, άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο,
        αναφέρονται σε δράσεις θεών και θεοτήτων, ηρώων και
        θνητών και άλλων, που αναφέρονται στην Ελληνική
        Μυθολογία.
        Η Ελληνική Μυθολογία, σύμφωνα με την κυριαρχούσα
        άποψη, είναι αποκύημα φαντασίας των ευφάνταστων
        Ελλήνων ⇒ ΩΡΑΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ, αλλά Παραμύθια
              Η ΑΠΟΨΗ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ
              ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΥΘΟΙ ΕΧΟΥΝ ΕΝΑΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΥΡΗΝΑ
        Κορυφαίοι όλων: ΟΜΗΡΟΣ & ΗΣΙΟΔΟΣ
              Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι όλοι αυτοί, και κυρίως ο
               ΟΜΗΡΟΣ και ο ΗΣΙΟΔΟΣ, έγραψαν φανταστικές ιστορίες.
                             ΗΣΙΟΔΟΣ




Η. Μαριολάκος, 2012
Τι είναι Γεωμυθολογία;



        Για την ανεύρεση του ιστορικού πυρήνα συμβάλουν οι
        Γεωεπιστήμες και η λεπτομερής ανάλυση της
        Μυθολογίας ⇒ Γεωμυθολογική Ανάλυση
              Τι είναι Γεωμυθολογία;
        Γεωμυθολογία:
          i.  Σχέση Γεωλογίας & Μύθων ⇒ ΔΗΛΑΔΗ Γεωλογική ερμηνεία
              της Μυθολογίας
          ii. Φυσικογεωλογικές συνθήκες και εξέλιξή τους κατά την
              μυθολογική περίοδο


        Πολιτιστική Διαδρομή του Homo sapiens
              Ιστορική περίοδος
               Προϊστορική περίοδος
                                        }
          
              Παλαιότερη Προϊστορική       = Μυθολογική περίοδος

                                                                    6

Η. Μαριολάκος, 2012
Η. Μαριολάκος 2012
Γεωμυθολογία - Μυθολογική Περίοδος

       Μυθολογική περίοδος
           Ποια εποχή; Από τότε που εμφανίστηκε το γένος του ανθρώπου;
           Το γένος Homo; Ή μόνον του Homo sapiens;
            Θα ασχοληθούμε κυρίως με την περίοδο του Homo sapiens – όχι
           του Homo neanderthalensis, παρά το γεγονός ότι ο H.
           neandrethalensis πρέπει να είχε αναπτύξει και τεχνολογικό
           πολιτισμό.
       Άρα:
           Η Γεωμυθολογία συνδέει το μύθο με τη φυσικογεωλογική
           πραγματικότητα της περιόδου των τελευταίων 70.000 ετών.
           Είναι δυνατή η σύνδεση με προηγούμενες φυσικογεωλογικές
           διεργασίες;
                 ΟΧΙ – Επειδή δεν έχει βιώματα – τουλάχιστον ο H. sapiens του
                  Ελλαδικού χώρου
           Πολλές φορές οι μυθολογικοί ήρωες μπερδεύονται στο
           προϊστορικό γίγνεσθαι που αποδεικνύεται ότι είναι ένα πραγματικό
           γεγονός. Παράδειγμα ο Τρωικός πόλεμος και η Τροία.
                                                                            7

Η. Μαριολάκος, 2012
Η. Μαριολάκος 2012
Πρώτες θαλάσσιες Αναζητήσεις –
                                                  Εξερευνήσεις;
     Τελευταίες αρχαιολογικές έρευνες
           Ν. Κρήτη – Πλακιάς (παραλία):
             •    Λίθινα εργαλεία – 130.000 ετών τουλάχιστον.
           Η Κρήτη νησί εδώ και μερικά
            εκατομμύρια χρόνια
             i. Πώς έφτασαν;
                      –   Κολυμπώντας;
                      –   Με πλεούμενο ⇒ τόσο παλιά ναυσιπλοΐα;
             i. Από πού έφτασαν;
                      –   Άγνωστο. Ίσως από παντού
             i. Ποιοι είναι αυτοί που έφτασαν;
                      –   Κάτοικοι άλλων νησιών;
                      –   Κάτοικοι Αιγαιακού ή/και Περι-Αιγαιακού
                          χώρου;
                      –   Κάτοικοι άλλων ηπείρων: Ασίας ή
                          Αφρικής;
             i. Οι άνθρωποι που έφτασαν, σε ποιο
                είδος ανήκαν;
                      –   Homo sapiens ή Homo
                                                                    8
                          neanderthalensis;
Η. Μαριολάκος, 2012
Τι γνώριζαν;


        Συμπέρασμα:

              Εδώ και 130.000 χρόνια - Κάτω / Μέση
               Παλαιολιθική Εποχή - (τουλάχιστον) πρέπει να
               γνώριζαν:
              Το Αιγαίο ή/και το Λιβυκό
              Να προσανατολίζονται
              Να κατασκευάζουν πλεούμενα
              Τους ανέμους
              Να κυβερνούν ένα σκάφος – έστω και πρωτόγονο
              Κ.λπ.
        ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Άλλη η μορφή των ακτογραμμών
        που συνεχώς αλλάζουν
                                                                 9

Η. Μαριολάκος, 2012
Μεγάλο τμήμα της Ελληνικής Μυθολογίας ταυτίζεται με την γεωλογική
         εξέλιξη του Ελλαδικού χώρου.
         Άρα η Ελληνική Μυθολογία έχει και μία φυσικογεωλογική ή
         γεωμυθολογική διάσταση.
                         διάσταση

     ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ:
         Γεωμυθολογική διάσταση κυρίως, όπου συμμετέχουν θεότητες μέχρι την
         4η Γενιά Θεών.
         Συμμετοχή νεώτερων Γενεών Θεών περιστασιακή και βοηθητική.




Η. Μαριολάκος, 2012
Σημαντικό: Όλα τα φυσικογεωλογικά συστήματα θεοί.




                                                        11

Η. Μαριολάκος, 2012
Κατακλυσμός Σαμοθράκης - Δάρδανου

           Διόδωρος Σικελιώτης (90 – 30 π.Χ.)




                                                    12

Η. Μαριολάκος, 2012
Κατακλυσμός Σαμοθράκης
       Άρα πρέπει να γνώριζαν τότε:
       Πότε; Εποχή του αρχαιότερου
       Κατακλυσμού (ΑΓΝΩΣΤΟ ΜΕΧΡΙ
       ΠΡΙΝ ΜΕΡΙΚΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ)
             Τον Εύξεινο Πόντο
               •      και ότι κάποια στιγμή γέμισε με
                      γλυκό νερό
             Τον Βόσπορο
               •      και ότι από κοιλάδα γέμισε
                      νερό ⇒ στενό
             Την Προποντίδα (= Θάλασσα
              Μαρμαρά)
             Τα Δαρδανέλια
               •      Από κοιλάδα ⇒ στενό
             Το Αιγαίο = Θάλασσα, αλλά με                    Περιοχή που
              μεταβαλλόμενη στάθμη που                      διαδραματίζεται
              συνεχώς ανεβαίνει (=                             η διήγηση
              κλιματοευστατικές κινήσεις),
              και που τελικά κατέκλυσαν την
              Σαμοθράκη.
                                                                          13

Η. Μαριολάκος, 2012
Κατακλυσμός Σαμοθράκης
        ΕΡΩΤΗΜΑ:
              Μήπως όλα αυτά είναι υπερβολή να θεωρούνται σημαντικά;
        ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
        ΑΠΑΝΤΗΣΗ
              Είναι όχι μόνον σημαντικά, αλλά ΜΟΝΑΔΙΚΑ – Για μένα
               ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΑ
        ΓΙΑΤΙ;
        ΓΙΑΤΙ
              Επειδή δεκάδες ερευνητικά κέντρα (Ακαδημίες Επιστημών, Ωκεανογραφικά
               Ινστιτούτα, Πανεπιστήμια, Εταιρίες πετρελαίων κ.λπ.) και χιλιάδες
               επιστήμονες, εδώ και πολλές δεκαετίες – λόγω πετρελαίων κυρίως –
               μελετούν την Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινο Πόντο) και Παρα-Ευξείνιες
               περιοχές.
        ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (πέραν των άλλων)
              Ο Κατακλυσμός της Μαύρης Θάλασσας από τα νερά των ποταμών που
               καταλήγουν σ’ αυτή, και στη συνέχεια ο Κατακλυσμός του Βοσπόρου, της
               Προποντίδας, των Δαρδανελίων και του Αιγαίου ⇒ Σαμοθράκης έγινε
               μεταξύ 14500 και 12500 π.α.σ. (B.P.)
              Μεταξύ πολλών άλλων, και οι W.Ryan & W.Pittman (Lamont-Doherty)
        ΑΡΑ: Αρχαιότερη περιγραφή – χωρίς μυθολογικό
        περιτύλιγμα – φυσικού φαινομένου σε μυθολογία
        κάποιου λαού.
                λαού
              ≈ 8000 – 10000 χρόνια πριν Κατακλυσμό Νώε
              ≈ 7000 – 8000 χρόνια πριν τη δημιουργία Αδάμ και Εύας
                                                                                      14

Η. Μαριολάκος, 2012
Κατακλυσμός Σαμοθράκης

        ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
              Από πού τα έμαθε ο Διόδωρος;
              Πώς διατηρήθηκαν τόσες λεπτομέρειες, τόσες χιλιετίες;
              Σε ποια γλώσσα έγινε η μεταφορά της προφορικής παράδοσης
               (του μύθου;) από στόμα σε στόμα;


        ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ δυστυχώς δεν υπάρχουν. Ενδεικτικό ότι:
          i.   Η Ελληνική Μυθολογία δεν είναι ωραίο παραμύθι και μόνον,
               και
          ii. Η Ελληνική Μυθολογία είναι πάρα πολύ παλαιά.
          iii. Ότι οι γνώσεις των Προϊστορικών Ελλήνων ήσαν πολύ
               περισσότερες από αυτές των Ελλήνων της ιστορικής εποχής.



                                                                          15

Η. Μαριολάκος, 2012
Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;

Με τον Ωκεανό                                                   Άτλας
                                                                             Οδυσσέας
εμπλέκονται:
  Ο Άτλας: Τιτάνας         Ωκεανός
  Ο Κρόνος: Τιτάνας
  Ο Ωγύγης: 1ος Βασιλιάς Αττικής
   και Βοιωτίας
  Ο Ηρακλής: Ήρωας
  Ο Οδυσσέας: Ήρωας
  Η Κίρκη: Κόρη Υπερίωνος +
   Εκάτης κ.α.
  Η Καλυψώ: Κόρη Άτλαντα +
   Πλειόνης ή του Ωκεανού +
   Τηθύος
  Αλλά και οι Αργοναύτες.
   Δηλαδή Ιάσων και οι υπόλοιποι                       Κρόνος
   - Μήδεια

                                                                        Ωκεανός & Τηθύς



                                 Ηρακλής

                                           Οδυσσέας
                                           και Κίρκη                          16
                                                          Οδυσσέας
                                                          και Καλυψώ
Βασικό:
   Η ομιλία βασίζεται στα γραπτά κείμενα
   αρχαίων συγγραφέων.
         1. Όμηρος - 8ος (;) αιώνας π.Χ.
         2. Ησίοδος: «Θεογονία» και «Έργα και Ημέραι»
         3. Αργοναυτικά Ορφικών – (Ορφισμός 6ος αι.                    Όμηρος          Ησίοδος
             π.Χ.)
         4. Ηρόδοτος (484 – 430 π.Χ.)
         5. Πλάτων (427 – 348 π.Χ.): Τίμαιος και Κριτίας
         6. Στράβων – 1ος αιώνας π.Χ. (γεν. 63 π.Χ.)
         7. Διόδωρος Σικελιώτης – 1ος αιώνας π.Χ.
         8. Πλούταρχος (50 – 120 μ.Χ.)
         9. Πλίνιος                                                    Αργώ          Ορφέας
         10.Παυσανίας (Ελλάδος Περιήγησις) – (110 –
             180 μ.Χ.)
         11.Απολλόδωρος (1ος ή 2ος αι. μ.Χ.)           Πλάτων
         12. και άλλων…
          Όλα τα κείμενα έχουν μεταφραστεί, αναλυθεί, σχολιαστεί
           και αξιολογηθεί κυρίως από φιλολόγους, γλωσσολόγους,
           ποιητές, ιστορικούς, αρχαιολόγους, ιστορικούς της τέχνης,   Στράβων
           θεολόγους, πολιτικούς, Έλληνες και ξένους – δηλαδή
           ΣΧΕΔΟΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ από εκπροσώπους
                                                                                 Πλούταρχος
           ανθρωπιστικών επιστημών.
          Ποιο το αποτέλεσμα όλων αυτών των προσπαθειών; Όλα
           ή σχεδόν όλα από αυτά που θα αναφερθούν είναι
           φαντασία = μύθος (βλ. βιβλίο ΟΕΔΒ) = δηλαδή
                                                                                         17
           ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
Η. Μαριολάκος, 2012
Το ταξίδι μας ξεκινάει με οδηγό το
                      κείμενο του Πλουτάρχου: «Περί
                      του εμφαινομένου προσώπου τω
                      κύκλω της Σελήνης» - Βιβλίο της
                      συλλογής «ΗΘΙΚΑ»



                                       (Κείμενα και μεταφράσεις από
                                                           ΚΑΚΤΟ»)


                                                            18

Η. Μαριολάκος, 2012
Πρώτα λόγια Σύλλα που
                      διακόπτει τον Λαμπρία




     Όμηρος


                                          19

Η. Μαριολάκος, 2012
≈9
                        00
                           km
                              .




                                  Εκτίμηση απόστασης:
                                  5 ημερ. x 24 ωρες = 120 ώρες
                                  120 x 4 m/h = 480 m.
                                  480 m ≈ 800 km

                                   Σύμφωνα με αυτά, Ωγυγία =
                                   σημερινή Ισλανδία
                                   Σχετικά με τη θέση της
                                   Ωγυγίας, διάφορες απόψεις:
                                     Ισλανδία
                                     Γροιλανδία
                                     Αζόρες (Henriette Mertz)
                                     Βερμούδες
                                     Gozo – Μάλτα
                                     Γαύδος
Η. Μαριολάκος, 2012                  ;
Ποια είναι αυτά τα νησιά;
                          Αν Ωγυγία = Ισλανδία,
                           τότε τα 3 νησιά που
                           βρίσκονται δυτικά πρέπει
                           να είναι:
                          i. Γροιλανδία
                          ii. New Foundland
                          iii. Baffin Isl.
                           Όμως δεν απέχουν ίση
                               απόσταση…
                          Αν Ωγυγία = Γροιλανδία,
                           τότε τα 3 νησιά είναι:
                          i. New Foundland
                          ii. Baffin Isl.
                          iii. Breton Isl.


                                                  21
Η. Μαριολάκος, 2012
Δηλαδή:
                       Γροιλανδία;
                       Baffin Isl. ή
                       New
                        Foundland;

                      Ποιο είναι το
                      Κρόνιο Πέλαγος
                      που το
                      αναφέρουν οι
                      Υπερβόρειοι;




                                22

Η. Μαριολάκος, 2012
≈1800
                           km
                        m    ≈2160 km
                      4k
                    33
                  ≈2




                                        Ποια μπορεί να είναι αυτή
                                        η μεγάλη Ήπειρος;

                                        5000 σταδ. x 184,454 μ. =
                                          922270 μ. = 922,27 km.

                                        Παρατήρηση: Εδώ οι αποστάσεις
                                        δεν βγαίνουν ακριβώς
                                        ΟΜΩΣ: η απόσταση από τα τρία
                                        νησιά είναι μικρότερη συγκριτικά
                                        με εκείνη από την Ωγυγία.




                                                                   23

Η. Μαριολάκος, 2012
Άρα:
                                Κόλπος St. Laurence

                       Θούλη
                      (Thule)




   Πολικός κύκλος
(γεωγρ. πλάτος 66,5ο)



Η. Μαριολάκος, 2012
ΑΡΑ: Κάποια στιγμή έφτασε
                       και ο Ηρακλής, όχι μόνος

                         Ηρακλής: Πότε στη Δύση;
                           11ος Άθλος: Μήλα
                            Εσπερίδων
                               Άλλη εκδοχή: Τα μήλα
                                βρίσκονται στον Άτλαντα
                                των Υπερβορείων!!
                           Μήλα Εσπερίδων =
                            δώρα Γαίας στο Δία για
                            το γάμο του με την Ήρα

                               Εσπερίδες: Αίγλη,
                                Ερυθεία, Εσπερία,
                                Αρέθουσα             25
Η. Μαριολάκος, 2012
Ποια είναι τα νησιά που βλέπουν
                         τον Ήλιο να κρύβεται για
                         ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΜΙΑ ΩΡΑ;

                         (πολικός κύκλος: 66 ½ο)
                                              ο



                       Λίγο πιο νότια από τον πολικό
                                   κύκλο



                                                       26
Η. Μαριολάκος, 2012
Θούλη
                      (Thule)




                                Από τον χάρτη φαίνεται
                                 ότι τα νησιά είναι:
                                   Βόρεια Ισλανδία
                                   Νότια Γροιλανδία
                                   Νότιο Baffin Island
   Πολικός κύκλος                  Το νησί Southampton
(γεωγρ. πλάτος 66,5ο)               στην είσοδο του Κόλπου
                                    Hudson

                                                        27
Η. Μαριολάκος, 2012
Piper & al, 2007




                                  28
Η. Μαριολάκος, 2012
er
                                         Piper & al, 2007



                                 riv
                                  e
                                nc
                              re
                            au
                         .L
                      St




                                                    29
Η. Μαριολάκος, 2012
Τύπος πετρώματος:
                                  Διάμικτο
                                  Στρώματα Heinrich που
                                  συμπίπτουν με
                                  παλαιότερους κλιματικούς
                                  τύπους = κύκλοι
                                  Dansgaard - Oeschger




                      Μεταφορά κλαστικών ιζημάτων με μικρά παγόβουνα
                      Περιοχή: Estuary St. Laurence, 2007
                      Θέση: Marais de la Pointe-aux-Ipinettes, Parc National
                                                                               30
Η. Μαριολάκος, 2012
Τι γίνεται μετά;




                                         31

Η. Μαριολάκος, 2012
Συμπέρασμα από όσα αναφέρει ο Πλούταρχος:
        Γνώριζαν:
           Βρετανία, Ιρλανδία (Ιέρνη) Ωγυγία, Γροιλανδία, Baffin isl., New
            Foundland, St. Laurence Gulf, Κρόνιον Πέλαγος, ότι έβγαιναν
            ρεύματα από τον Κόλπο St. Laurence που κατοικείτο από Έλληνες,
            ότι τα ρεύματα δύσκολα διασχίζονταν κ.λπ., κ.λπ.
           Και το σημαντικότερο: Γνώριζαν ότι:
               ...Πέρα από τα τρία νησιά υπήρχε μια ηπειρωτική χώρα...που περιβάλλει
                τον Ωκεανό.
               ...Οι άνδρες του Ηρακλή έμειναν σε ένα νησί που ο ήλιος χάνεται μόνον 1
                ώρα την ημέρα... κ.λπ., κ.λπ.
        ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
                                                                                          32

Η. Μαριολάκος, 2012
Πολλοί, ίσως οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, με
           ελάχιστες εξαιρέσεις, αμφισβητούν τον
           Πλούταρχο.
                  Ορισμένοι ολόκληρο το περιεχόμενο (=
                  παραμύθι), άλλοι την παλαιότητα.
           Κυριότερος ισχυρισμός: Ο Πλούταρχος τα
                       ισχυρισμός
           «έκλεψε» από τον Πυθέα Μασσαλιώτη.
           Πυθέας ο Μασσαλιώτης (4ος π.Χ.
           Αιώνας): έπλευσε βόρεια (ο σύγχρονός του
           Ευθυμένης έπλευσε νότια) περιγράφοντας
           πώς έβγαινε ο κασσίτερος, για το
           κεχριμπάρι, για τη Θούλη που παγώνουν τα
           νερά του Ωκεανού.
                 Ανοησίες, Πυθέου πλάσματα
                 Ο άνθρωπος ήταν αγύρτης...               Άγαλμα του Πυθέα στο
                                                             Χρηματιστήριο της
                 Αποκυήματα φαντασίας τα λεγόμενά του          Μασσαλίας
           Το 320 π.Χ. περίπου γράφει το «Περί
           Ωκεανού». Έχει χαθεί – μόνον
           αποσπάσματα




                                                                            33

Η. Μαριολάκος, 2012
Ο Ωκεανός στα γραφόμενα στα Αργοναυτικά
                      των Ορφικών (στ.1078-1083)

                                             Μετάφραση:
                                             «Και αφού φάνηκε η δεκάτη φωτοδότρα Αυγή,
                                             φτάσαμε στα φαράγγια των Ριπαίων, και αμέ-
                                             σως η Αργώ πέρασε ορμητικά από ένα στενό
                                             άνοιγμα, κι έπεσε μέσα στον Ωκεανό, που οι
                                             Υπερβόρειοι άνθρωποι αποκαλούν Κρόνιο
                                             Πόντο,
       Άρα οι Αργοναύτες:                    αλλά και Νεκρή Θάλασσα…»
       i.     Έφτασαν στον Β. Ατλαντικό
       ii.    Μας ενημερώνουν για τη φυλή των Υπερβορείων
       iii.   Αναφέρουν τον Κρόνιο Πόντον, που αποκαλείται και Νεκρή Θάλασσα
       iv.    Αναφέρουν την Ιέρνιδα νήσο = Ιρλανδία (στ. 1165 – 1170):
              «…Τώρα λοιπόν από τη θλιβερή κι οδυνηρή δυστυχία
              θα γλυτώσω, αν στις Ιερνίδες νήσους γρήγορα
                                                   φτάσω
              Γιατί αν εμένα δεν με στρίψετε στο Ιερό ακρωτήρι
              Και δεν μπείτε μέσα στον κόλπο που σχηματίζει η γη
              Και η ατρύγητη θάλασσα, θα βγω έξω στο πέλαγος το
              Ατλαντικό! Έτσι είπε και σταμάτησε να μιλά … (η Αργώ)»
       Όλα αυτά ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ είναι αποκυήματα φαντασίας
       Πότε όλα αυτά; ⇒ 13ο αιώνα π.Χ.
       Άλλες επαφές με αυτά τα μέρη; Και βέβαια – πολύ παλαιότερα                   34

Η. Μαριολάκος, 2012
Οι Υπερβόρειοι



          Αναφέρονται:
          i. Στα Αργοναυτικά των Ορφικών (1069 – 1083) –
               Ίσως η αρχαιότερη αναφορά.
          ii. Από τον Όμηρο, στον ύμνο για τον Διόνυσο (228 –
                       Όμηρο
               229).
          iii. Από τον Ηρόδοτο (IV, 32).
          iv. Από τον Στράβωνα (63 π.Χ.-;) που τους αναφέρει,
               αλλά τους αμφισβητεί (Γεωγρ., 295)
          v. Από τον Διόδωρο το Σικελιώτη (90 – 30 μ.Χ.)




                                                                35

Η. Μαριολάκος, 2012
Οι Υπερβόρειοι – Πολιτισμικές σχέσεις με
                        τους Έλληνες
    Για τις πολιτισμικές σχέσεις όλων
    των λαών που κατοικούσαν
    μεταξύ της Μαύρης Θάλασσας
    και της χώρα των Υπερβορείων
    και των Ελλήνων γίνεται λόγος
    και στα Αργοναυτικά των
    Ορφικών. Έτσι, χαρακτηρίζουν
    Ορφικών
    τους τοξοφόρους Σκύθες ως
    υπηρέτες του θεού Άρη. Ενώ,
    ένας άλλος λαός που
    κατοικούσαν στην Ταυρική
    Σκυθία, οι Ταύροι, και
    Σκυθία       Ταύροι
    χαρακτηρίζονται ως
    ανθρωποφάγοι, μιας και θυσίαζαν
    τους ξένους στην Μουνυχία,
                       Μουνυχία
    δηλαδή στην Αρσιλόχη, που
                   Αρσιλόχη
    ταυτιζόταν με την Αρτέμιδα της
    Μουνυχίας του Πειραιά (σημερινή
    Καστέλα).
    Όλοι αυτοί οι λαοί λοιπόν που
    ζούσαν στην τεράστια περιοχή
    ανάμεσα στην σημερινή Αγία          ΓΝΩΣΤΕΣ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
    Πετρούπολη, που θεωρείται ότι            ΜΕΤΑΞΥ ΥΠΕΡΒΟΡΕΙΩΝ ΚΑΙ
    ξεκινούσαν οι Υπερβόρειοι το             ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
    ταξίδι τους για την Ελλάδα, μέχρι
    τον Εύξεινο Πόντο πρέπει να
    διάκειντο την εποχή εκείνη φιλικά
    προς τους Έλληνες.
                                                                      36

Η. Μαριολάκος, 2012
Οι Υπερβόρειοι – Πολιτισμικές σχέσεις με
                        τους Έλληνες

           Η διαπίστωση αυτή γίνεται πιο εντυπωσιακή αν σκεφτούμε ότι οι τάφοι
           των Υπερβορείων Παρθένων, που έχουν βρεθεί και ανασκαφεί στη
           Δήλο έχουν χρονολογηθεί στην Πρωτο-Μυκηναϊκή εποχή, ενώ η
                                                                εποχή
           Αργοναυτική εκστρατεία κατά τον 13ο π.Χ. αιώνα. Φαίνεται λοιπόν ότι,
           τουλάχιστον για 3 – 4 αιώνες, επικρατούσε αυτό το πολιτισμικό και
           φιλικό καθεστώς προς τους Έλληνες. Το ερώτημα είναι αν ήταν
           συνεχές και πότε πρέπει να άλλαξε, γιατί κάποια στιγμή πρέπει να
           άλλαξε. Οι απαντήσεις αυτές είναι δύσκολες και φυσικά δεν μπορεί να
           τις δώσει ένας γεωεπιστήμονας. Νομίζω όμως ότι, κάποιος που
           ασχολείται με την Προϊστορία και την μυθολογία των λαών που
           αναπτύχθηκαν διαχρονικά ανάμεσα στον ποταμό Δνείπερο
           (Βορυσθενής) και τα Ουράλια, και κυρίως ανάμεσα στον Δον
           (Ταναΐς) και τον Βόλγα, θα συμβάλλει καθοριστικά. Μήπως υπήρξε
            Ταναΐς          Βόλγα
           κάποιου είδους «ειρήνη» την εποχή εκείνη, ανάλογη με εκείνη της
           Ρωμαϊκής εποχής;
           Το πότε και πώς τελείωσε βέβαια είναι ένα άλλο ερώτημα. Δεν
           αποκλείεται ο Τρωικός Πόλεμος να έπαιξε καθοριστικό ρόλο, όπως
           έπαιξε και για τόσα πολλά άλλα.


                                                                                  37

Η. Μαριολάκος, 2012
Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;
             Ο Όμηρος αναφέρεται στον Ωκεανό 19 φορές στην Ιλιάδα
             και 16 στην Οδύσσεια.
                 «...και αν ποτάμοιο ρέεθρα...»    (Σ 607)

             ΑΡΑ: Ωκεανός = ποταμός που ρέει και απλώνεται στα 4
             σημεία του ορίζοντα.
                 Δίπλα στις ροές του Ωκεανού, προς Δυσμάς, κείται ο Άδης (ω
                  11) και εντεύθεν κείται το Ηλύσιον Πεδίον
                 •    Δηλαδή, ο Άδης δεν βρίσκεται στις ροές του Ωκεανού προς
                      Ανατολάς, αλλά προς Δυσμάς
                 Όταν ταξιδεύουμε με το πλοίο (π.χ. για την Κρήτη ή για την
                  Ιταλία) βλέπει κανείς κάποια ροή;
                 •    Εμείς γνωρίζουμε μόνον ότι στο στενό του Ευρίπου η θάλασσα ρέει
                 •    Ή στα στενά του Βοσπόρου βλέπουμε τα νερά να ρέουν..
                 Ο Ωκεανός λοιπόν θεωρείται ένας μεγάλος ποταμός ⇒ δεν
                  περιβάλλει στατικά την Γη, αλλά δυναμικά
                 •    Ωκεανός ⇒ Ωκύς = γρήγορος
                                  νάω = ρέω
                 •    Ωκεανός = γρήγορη ροή
             ΑΡΑ: ο Ωκεανός δεν είναι η Μεσόγειος. Αυτή είναι
             Θάλασσα.                                                                   38

Η. Μαριολάκος, 2012
«...Δίπλα στις ροές του Ωκεανού, προς Δυσμάς, κείται ο Άδης (ω 11)
       και εντεύθεν κείται το Ηλύσιον Πεδίον...»
                                                                        39

Η. Μαριολάκος, 2012
Οι Ορφικοί για τον Ωκεανό

  Ορφέας: ύμνος προς τιμήν του
  Ωκεανού:
   «…αθάνατον πατέρα και αρχή των
      αθανάτων
                    θεών και θνητών
   ανθρώπων, που κυματίζει γύρω από την
             Γη που την περικυκλώνει…»
  Κατά Ορφικούς επίσης:
   «…από τον Ωκεανό προέρχονται όλοι «…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν ελίσσων…»
                                     «…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν ελίσσων…»
   οι ποταμοί και όλη η θάλασσα…»
  Άρα, άλλο Ωκεανός και άλλο
  θάλασσα..
        Ποια θάλασσα;
        Σχεδόν βέβαιο Μεσόγειος
  Ορφικός Ύμνος προς τιμήν του Πάνα:
   «…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν
     ελίσσων…»
                                                                           40

Η. Μαριολάκος, 2012
Χαρακτηριστικά του ποταμού Ωκεανού
           Συνεπώς, ο Ωκεανός είναι ένας τεράστιος ποταμός που ρέει
           αδιάκοπα!!
           Ποια τα φυσικο-ωκεανογραφικά χαρακτηριστικά του
           ποτάμιου ρεύματος;
                 Αψόρροος, βαθυδίνης, βαθύροος, βαθυρείτης
                      •  Αψόρροος (Ησίοδος, Θεογονία, 776):
                          Η μέχρι τώρα ερμηνεία: Αψ = πίσω + όρνυμαι = κινούμαι ⇒
                                                    παλινδρομεί
                        Παλινδρομώ = μπροστά - πίσω ή πέρα – δώθε πάνω σ’ έναν άξονα.
                         Συνέπεια: έχει θεωρηθεί ότι αναφέρεται σε φαινόμενα παλίροιας.
                                                        ή
                                    Αψύς + ροή = όχι στρωτή – τυρβώδης ροή
                      • Βαθυδίνης ή βαθυ-δινείης (Όμηρος, κ 511):
                           Βαθιές δίνες ή δίνες σε βάθος
                           ⇒ Δηλαδή, ο τεράστιος και αψόρροος ποταμός έχει
                             τυρβώδη ροή, όχι μόνον στην επιφάνεια, αλλά και
                             σε βάθος
                      • Βαθύροος + βαθυρρείτης = ροή σε βάθος
           Ποιος είναι λοιπόν ο τεράστιος ποταμός, ο αψόρροος κ.λπ.;
             = Ρεύματα του Ωκεανού
                      =Κλάδος του Gulf Stream
                                                                                          41

Η. Μαριολάκος, 2012
Τι άλλα γνώριζαν για τον Ωκεανό;

        Ο Ωκεανός βρίσκεται στα πέρατα της
         εύφορης Γης (Ξ 201)…
        …Εκεί που πέφτει το λαμπρό φως του
         Ήλιου (Θ 485), αλλά και από εκεί που
        …εκ νέου φώτισε τα χωράφια από τον
         ήσυχο βαθύρροον Ωκεανόν… (τ 433)
        •    Το ότι «πέφτει στον Ωκεανό γνωστό,
             αλλά το ότι ανατέλλει και από Ωκεανό,
             πού το γνώριζαν;
        Ο Ωκεανός περιβάλλει πανταχόθεν την Γη
         (Σ 606-607).
    1ο Σημαντικό ερώτημα:
        Πώς γνώριζαν ότι ο ωκεανός
         «περιβάλλει πανταχόθεν την Γη»;
        Εμείς σήμερα το γνωρίζουμε γιατί
         έχουν γίνει λεπτομερείς
         χαρτογραφήσεις. Εκείνοι πού το
         έμαθαν και από πότε;
                         πότε
    2ο Σημαντικό ερώτημα:
        Γιατί από εκεί που ανατέλλει δεν
         χαρακτηρίζεται αψόροος, αλλά ήσυχος
         και βαθύροος;
             βαθύροος
                                                     42

Η. Μαριολάκος, 2012
Πηγή: http://staffwww.fullcoll.edu/tmorris/elements_of_ecology/chapter_2.htm
                                                                                 43

Η. Μαριολάκος, 2012
Πότε όλα αυτά;

       i.     Πότε ο Τιτάνας Ωκεανός στη Δύση;
       ii.    Πότε ο Άτλας στη ΒΔ-ική Αφρική;
       iii.   Πότε η εξορία του Τιτάνα Κρόνου;
       iv.    Πότε εμπλέκεται ο ήρωας Ηρακλής;

       Απαντήσεις:
       Αυτονόητη η αδυναμία ακριβούς χρονολόγησης.
       ΟΜΩΣ:
       •  Ο Ωκεανός πριν την Τιτανομαχία – δεν συμμετείχε
       •  Ατλας + Κρόνος ΜΕΤΑ την Τιτανομαχία ⇒ Εξορία ως
          τιμωρία του Δία (5η χιλιετία π.Χ.;)
       •  Ηρακλής – Μυκηναϊκή εποχή – 13ος (;) π.Χ. αιώνας




                                                             44

Η. Μαριολάκος, 2012
Πότε η εξορία;


            Πότε όμως έφτασαν στον τόπο εξορίας τους;
                 Για Άτλαντα δεν υπάρχουν ενδείξεις. Οπωσδήποτε πριν
                  την Μυκηναϊκή εποχή
                 Για Κρόνο οπωσδήποτε όχι πριν 6.000 χρόνια (4.000
                  π.Χ.) και θεωρητικά στο χρονικό διάστημα μέχρι το τέλος
                  της Μέσης εποχής του χαλκού (2.000 – 1.550 π.Χ.) ή
                  Μεσο-Ελλαδικής (1.600 π.Χ.)
                 Μάλλον γύρω στο 6.000 π.α.σ. (4.000 π.Χ.)


           Γιατί ΟΧΙ ΠΡΙΝ το 6.000 π.α.σ.;
                 Επειδή πριν δεν είχε εγκατασταθεί το Gulf Stream +
                  ψυχρό κλίμα.
                 ΑΡΑ: Αδύνατη η άφιξη ανθρώπου στον τόπο εξορίας του
                  Κρόνου.

                                                                            45

Η. Μαριολάκος, 2012
Σημείωση
           Εποχή γύρω στο 6.000 π.α.σ. είναι συγκλονιστική για τον
           πολιτισμό – Νέα εποχή
                 Ολοκλήρωση υποχώρησης παγετώνων
                 Ολοκληρώνεται η κατάκλυση πεδινών περιοχών τεραστίων
                  εκτάσεων – λόγω κλιματοευστατικών κινήσεων.
                      •   Απώλειες τεράστιων καλλιεργήσιμων παράκτιων εκτάσεων στις
                          περιοχές μικρών γεωγραφικών πλατών π.χ. Ελλάδα, Ιταλία.
                      •   Απελευθέρωση τεράστιων εκτάσεων Κεντρικής και Β. Ευρώπης.
                 Όλοι οι ποταμοί πάνω στη Γη μας δεν έχουν πρακτικά Δέλτα.
                 Το 6.000 π.α.σ. αρχίζουν να σχηματίζονται τα Δέλτα όλων των
                  μεγάλων ποταμών, όπως του Νείλου, του Δούναβη (Ίστρου), του
                  Μισσισιπή, του Αχελώου, του Μαίανδρου κ.λπ., κ.λπ.
                 Ολοκληρώνεται ο σχηματισμός του Περσικού Κόλπου, του
                  Αιγαίου, του Ευβοϊκού, του Σαρωνικού κ.λπ.
                 Μετάβαση από την Χαλκολιθική εποχή προς εκείνη του Χαλκού.
                 Ανάπτυξη πολιτισμού Μεσοποταμίας και πόλεων Eridu, Uruk.
                 Έναρξη ολοκλήρωσης ερημοποίησης της Σαχάρας.
                 Την εποχή αυτή ο Θεός δημιουργεί τον Αδάμ και την Εύα και
                 τον Παράδεισο (Κήπος της Εδέμ) στην Εδέμ.

                                                                                      46

Η. Μαριολάκος, 2012
Η υποχώρηση των παγετώνων στον Β.
                      Ατλαντικό




Η. Μαριολάκος, 2012
Τα σημαντικότερα
                                                  Τα σημαντικότερα
                                                  κέντρα
                                                  κέντρα
                                                  παγετώνων κατά
                                                  παγετώνων κατά
                                                  το Πλειστόκαινο
                                                  το Πλειστόκαινο




     Παλαιογεωγραφικές, Παλαιοκλιματικές
      Παλαιογεωγραφικές, Παλαιοκλιματικές
   συνθήκες στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη
   συνθήκες στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη                          Α΄
     κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο,
     κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο,                                     Α΄
               Ταχύτητα μετανάστευση ορισμένων ειδών
               Ταχύτητα μετανάστευση ορισμένων ειδών
        δασικών φυλλοβόλων δένδρων στην ανατολική
        δασικών φυλλοβόλων δένδρων στην ανατολική
       Βόρεια Αμερική από περιοχές που ευδοκιμούσαν
       Βόρεια Αμερική από περιοχές που ευδοκιμούσαν
            κατά τις παγετώδεις περιόδους (κατά Davis,                    Α
            κατά τις παγετώδεις περιόδους (κατά Davis,
             1976). Η διακεκομμένη γραμμή δείχνει την
                                                               Α
              1976). Η διακεκομμένη γραμμή δείχνει την
          σημερινή τους εξάπλωση. Ο υπολογισμός έχει
          σημερινή τους εξάπλωση. Ο υπολογισμός έχει
       γίνει κατά μήκος των γραμμών Α – Α’. Από τους
        γίνει κατά μήκος των γραμμών Α – Α’. Από τους
      υπολογισμούς διαπιστώθηκε ότι η μέση ταχύτητα
      υπολογισμούς διαπιστώθηκε ότι η μέση ταχύτητα
                 μετανάστευσης ανέρχεται σε 100 – 110
                 μετανάστευσης ανέρχεται σε 100 – 110
Η. Μαριολάκος, 2012                         μέτρα/έτος
                                            μέτρα/έτος
Αξιοποίηση των γνώσεων από
                       μεταγενέστερους;

   Καμία σχεδόν:
     Επειδή βαθμιαία λησμονήθηκαν
     Υπάρχουν αναφορές, συνοδευόμενες
      ΣΧΕΔΟΝ ΠΑΝΤΑ με αρνητικές κριτικές
      και αμφισβητήσεις…
     Ο μόνος που τις αξιοποίησε, άγνωστο
      σε τι βάθος, είναι ο Πυθέας
     Με την επικράτηση του
      Χριστιανισμού, και μέσα σε 1000
      χρόνια, (4ος – 14ος αιώνας) ξεχάστηκαν
      όλα εντελώς.
     Οι Vikings πάντως πέρασαν στην
      απέναντι ακτή, πολύ πριν τον
      Κολόμβο
            •   Πότε έγινε και ΓΙΑΤΙ;


Η. Μαριολάκος, 2012
Κλιματικό Optimum
      (βέλτιστο) Μεσαίωνα
            Ο παλαιός κόσμος
             άρχισε να γίνεται και
             πάλι περίεργος
            Ο Κολόμβος
              •    Ξεκινάει να βρει τις
                   Ινδίες…
      Εντυπωσιακό:
            Για το Ρεύμα του
             Κόλπου, και γενικότερα
             για τα ωκεάνια
             ρεύματα, έμαθε καθ’
             οδόν προς τις Ινδίες
             του                           Περιοχή Υπερβορείων
                                           Περιοχή Υπερβορείων




               Μεταβολές των ορίων του
                  χιονιού στη Νορβηγία
                κατά τα τελευταία 15000
              χρόνια (κατά O. Holtedahl,
                     1960, με ορισμένες
Η. Μαριολάκος, 2012      τροποποιήσεις).
Ιστορικό Επανανακάλυψης του
                    Ρεύματος του Κόλπου
         Σύμφωνα με τη διεθνή σύγχρονη βιβλιογραφία, αυτός που
         ανακάλυψε (?) και περιέγραψε για πρώτη φορά το Gulf Stream - το
         Ρεύμα του Κόλπου – θεωρείται ο Ponce de Leon, ο οποίος στο
                                                       Leon
         ημερολόγιο του ταξιδιού του, στις 22 Απριλίου του 1513, σημείωσε:
       «…ένα ρεύμα όπως αυτό, καίτοι είχαν δυνατό άνεμο, δεν μπορούσαν να
          προχωρήσουν, αλλά αντίθετα πήγαιναν προς τα πίσω και φαίνεται ότι
           προχωρούσαν καλά. Στο τέλος έγινε γνωστό ότι το ρεύμα ήταν πιο
                                δυνατό από τον άνεμο».
         Αυτή είναι η πρώτη γραπτή ένδειξη για το Gulf Stream και ο Ponce de
         Leon θεωρείται αυτός που το πρωτο-ανακάλυψε.
         Έξι χρόνια αργότερα (1519), ο Anton de Alaminos, που ήταν
                                                   Alaminos
         καπετάνιος του πλοίου με το οποίο ταξίδευε ο Ponce de Leon, και ο
         οποίος είχε συμμετάσχει στο τελευταίο ταξίδι του Κολόμβου, ξεκίνησε
         ένα ταξίδι από το λιμάνι της Vera Cruz του Μεξικού για την Ισπανία.
         Στο ταξίδι αυτό ο Alaminos ακολούθησε τις ακτές της Florida προς
         Βορρά, προτού γυρίσει προς τα ανατολικά για την Ευρώπη.
         Το 1575 ο Andre Thevel συνδέει το Gulf Stream με τους ποταμούς
         που εκβάλουν στον Κόλπο του Μεξικού.
         Το 1660 ο Varenins χαρακτηρίζει το Gulf Stream ως μία «αέναη
         ειδική κίνηση» της θάλασσας και το περιγράφει ως ένα «γιγάντιο
         ρεύμα».
             Στη συνέχεια πολύ λίγα γράφτηκαν για αυτόν τον ωκεάνιο ποταμό. Ίσως οι
              καπεταναίοι της εποχής να ήθελαν να το κρατήσουν όσο περισσότερο
              γίνεται μυστικό.                                                         51

Η. Μαριολάκος, 2012
Το δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνα
         ξεκινάει με μια εντατική έρευνα του
         Gulf Stream. Η αφορμή ήταν μια
         επιστολή που έστειλε ο Γενικός
         Διευθυντής των Ταχυδρομείων
         Benjamin Franklin στον πλοίαρχο
         Folger, που τον προέτρεπε να
         Folger
         κατασκευάσει έναν χάρτη του Gulf
         Stream, ώστε να βελτιωθεί η
         ταχύτητα αποστολής του
         ταχυδρομείου από την Αγγλία.

                                                                Ο χάρτης του Gulf Stream από
                                                                Ο χάρτης του Gulf Stream από
                                                                 τον Benjamin Franklin, 1785
                                                                  τον Benjamin Franklin, 1785
       Μέχρι το τέλος του αιώνα είχαν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν σχετικοί χάρτες,
       μεταξύ των οποίων και θερμοκρασιακοί, μετά από συστηματικές και
       λεπτομερείς θερμομετρικές παρατηρήσεις.
       Οι πρώτοι χάρτες της ευρύτερης περιοχής το αναφέρουν ως «Gulf of Florida»,
       ως «Στενά της Florida» και ως «Κανάλι των Bahama». Ο πρώτος χάρτης που
       το χαρακτηρίζει ως Gulf Stream δημοσιεύτηκε το 1842 και είναι των Sydney
       Morris και Samuel Breese.
                            Breese
       Από το 1845 πάντως αρχίζουν συστηματικές παρατηρήσεις του φαινομένου,
       ενώ ο Mathew Maury, ο οποίος στο βιβλίο του «Physical Geography of the
                       Maury
       Sea» το 1855 έγραψε:
       «There is a river in the ocean. In the severest droughts it never fails, and
           in the mightiest floods it never overflows….Its current is more rapid
                         than the Mississippi or the Amazon…»,                    52

Η. Μαριολάκος, 2012
53

Η. Μαριολάκος, 2012
54

Η. Μαριολάκος, 2012
Όμηρος (8ος; αι. π.Χ.), (Ιλιάδα, Σ 607):
                      «…και έθεσεν επάνω τον μεγαλόσθενο / ποταμό
                      του Ωκεανού…»
                      (Οδύσσεια, μ1):
                      «…αφού κατέλιπε την ροή του ποταμού
                      Ωκεανού…».
                      Mathew Maury, 1855:
                      «There is a river in the ocean. In the severest
                      droughts it never fails, and in the mightiest floods
                      it never overflows….Its current is more rapid than
                      the Mississippi or the Amazon…»                  55
                                                «Physical Geography of the Sea»
                                                                           Sea»
Η. Μαριολάκος, 2012
56

Η. Μαριολάκος, 2012
Απ’ όλη αυτή την πρόσφατη ερευνητική δραστηριότητα της
              διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, τα αποτελέσματα που
              μας ενδιαφέρουν άμεσα είναι όσα αναφέρονται στους
              μαιανδρισμούς του ρεύματος και στον εντοπισμό των
              δακτυλίων και των θερμών δινών. Πρόκειται ουσιαστικά
              για μια ερευνητική προσπάθεια που ξεκίνησε την δεκαετία
              του ΄70, εφαρμόζοντας σύγχρονες μεθόδους διαστημικής
              τεχνολογίας.
              Έτσι, η σύγχρονη διαστημική τεχνολογία επιβεβαίωσε τις
              γνώσεις που μας έχουν αφήσει κληρονομιά οι Ορφικοί, ο
              Όμηρος και ο Ησίοδος, ο Πλούταρχος, ο Οβίδιος και άλλοι.
              Με άλλα λόγια, επιβεβαίωσαν:
              Ότι ο Ωκεανός είναι ένας μεγάλος ποταμός που περιβάλλει την
               Γη, που την παλιά εκείνη εποχή θεωρείτο ένας δίσκος, όπως έχουν
               απεικονιστεί και στις ασπίδες του Ηρακλή και του Αχιλλέα.
              Ότι ο Ωκεανός είναι και αψόροος.
                                       αψόροος
              Ότι ο Ωκεανός είναι και οπισθόροος.
                                       οπισθόροος
              Ότι ο Ωκεανός είναι και βαθύρροος, και
                                       βαθύρροος
              ότι ο Ωκεανός είναι και βαθυδίνης.
                                       βαθυδίνης
                                                                                 57

Η. Μαριολάκος, 2012
Θερμοκρασιακός χάρτης του Gulf Stream - Gulf Stream Sea Surface Temperature
    Θερμοκρασιακός χάρτης του Gulf Stream - Gulf Stream Sea Surface Temperature
    from AVHRR on NOAA-12, May 23, 1996
    from AVHRR on NOAA-12, May 23, 1996

                      Ottawa                                                      Ωκεανός:
                                                                                      αψόροος.
                                Θερμοί στρόβιλοι - δίνες                              οπισθόροος
                                                                                      βαθύρροος
                                                                                      βαθυδίνης
           Ν. Υόρκη


  Βαλτιμόρ                                                                        Ο Ωκεανός είναι
                                                                                  και οπισθόρροος
  η




                       Ο αψόρροος Ωκεανός ποταμός


                                                                                             58

Η. Μαριολάκος, 2012
Γιατί όλα αυτά ξεχάστηκαν;
                Επειδή όλα αυτά θεωρήθηκαν παραμύθια...
          ΟΜΩΣ, είναι παραμύθι ότι η Ωγυγία βρίσκεται δυτικά της
          Βρετανίας;
          Είναι φαντασία ότι δυτικά της Ωγυγίας βρίσκονται 3 νησιά και
          δυτικότερα υπάρχει μια μεγάλη ηπειρωτική χώρα;
          Είναι φαντασία όσα μας λέει ο Πλούταρχος, (2ος μ.Χ. αιώνας)
          ότι στον τόπο εξορίας του Κρόνου ο ήλιος χάνεται μόνον 1
          ώρα την ημέρα;
          Είναι παραμύθι ότι ο Ηρακλής έφτασε ως την Άορνο Πέτρα,
          στην περιοχή του Ινδού ποταμού; Εκεί που έφτασε ο Μ.
          Αλέξανδρος 9 με 10 αιώνες μετά;
          Όλα αυτά πότε;
                Την Μυκηναϊκή εποχή
                Είναι υπερβολή να ισχυριστεί κάποιος ότι την Μυκηναϊκή εποχή η
                 Ελληνική γλώσσα μιλιόταν ή ακουγόταν σε περιοχή που άρχισε
                 από τα Βορειοανατολικά παράλια της σημερινής Αμερικής, την
                 Χώρα των Υπερβορείων (Βαλτικές ή Σαρματικές ακτές), Κασπία,
                 μέχρι τον Ινδό, την Αιθιοπία – Λιβύη (Βόρεια Αφρική), μέχρι τη
                 χώρα πέρα από τον Ωκεανό, εκεί που δύει ο Ήλιος κι εκεί που
                 βρίσκεται ο Άδης «...δίπλα στις ροές του Ωκεανού προς Δυσμάς»;   59
Η. Μαριολάκος, 2012
Μετά από όλα αυτά, πιστεύετε ότι ο Όμηρος και ο
           Ησίοδος, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης είναι ψεύτες ή
           φαντασιόπληκτοι;
           Πιστεύετε ότι ξύπνησε ένα πρωινό ο Όμηρος και
           αποφάσισε να γράψει ότι ο Ωκεανός, που περιβάλλει την
           Γη, είναι αψόροος, οπισθόροος, βαθύροος, βαθυδίνης
           κ.λπ. κ.λπ. έτσι, για να διασκεδάσει τους συγχρόνους
           του;
           Και ενώ οι Προϊστορικοί Έλληνες, από την εποχή του
           Κρόνου μέχρι και λίγο μετά την εποχή του Ηρακλή
           (τέλος Μυκηναϊκής Εποχής), εξερευνούσαν τις θάλασσες
           και τους Ωκεανούς (Εύξεινο, Σαρματικό Πέλαγος
           (Βαλτική), Κρόνιο Πέλαγος, Αρκτικό Ωκεανό,
           Ατλαντικό), τα ρεύματα, τα επιφανειακά και βαθιά,
           γνώριζαν τις επιφανειακές και βαθιές δίνες κ.λπ., κ.λπ.,
           στη σύγχρονη Ελλάδα, κάποιοι σπουδαγμένοι στα
           καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, σκέπτονται να
           καταργήσουν το ΕΛΚΕΘΕ…
            Είθε ο Τιτάνας Ωκεανός και ο Θεός Ποσειδών να τους
           φωτίσει…
                                                                      60
Η. Μαριολάκος, 2012
Περιοχές όπου είχαν φτάσει και είχαν γνωρίσει και μελετήσει οι
 Προϊστορικοί Έλληνες – Μινωίτες και Μυκηναίοι - και ακουγόταν η
 Ελληνική, ή Κυπρο-Μινωική, ή η Αρκαδο-Κυπριακή γλώσσα – διάλεκτος.




                      ?




                                                                  61

Η. Μαριολάκος, 2012
Σας ευχαριστώ
              για την προσοχή σας




Η. Μαριολάκος, 2012

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Φύλλο εργασίας Αρχαια α΄ γυμν 6 ενότητα
Φύλλο εργασίας Αρχαια α΄ γυμν 6 ενότηταΦύλλο εργασίας Αρχαια α΄ γυμν 6 ενότητα
Φύλλο εργασίας Αρχαια α΄ γυμν 6 ενότηταchavalesnick
 
Αρχαία Α Γυμνασίου Ενότητα 7 Φύλλο εργασίας δομημένης μορφής
Αρχαία Α Γυμνασίου Ενότητα 7 Φύλλο εργασίας δομημένης μορφήςΑρχαία Α Γυμνασίου Ενότητα 7 Φύλλο εργασίας δομημένης μορφής
Αρχαία Α Γυμνασίου Ενότητα 7 Φύλλο εργασίας δομημένης μορφήςmvourtsian
 
οι πιτσιρικοι φυλλο εργασιας
οι πιτσιρικοι φυλλο εργασιαςοι πιτσιρικοι φυλλο εργασιας
οι πιτσιρικοι φυλλο εργασιαςdemistefi69
 
ΜΕΤΟΧΗ - ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ
ΜΕΤΟΧΗ - ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣΜΕΤΟΧΗ - ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ
ΜΕΤΟΧΗ - ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣGeorgia Sofi
 
Το τραγούδι του νεκρού αδελφού στα βαλκάνια
Το τραγούδι του νεκρού αδελφού  στα βαλκάνιαΤο τραγούδι του νεκρού αδελφού  στα βαλκάνια
Το τραγούδι του νεκρού αδελφού στα βαλκάνιαΕΙΡΗΝΗ ΠΑΞΙΜΑΔΑΚΗ
 
Ν.Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική (σενάριο διδασκαλίας)
Ν.Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική (σενάριο διδασκαλίας)Ν.Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική (σενάριο διδασκαλίας)
Ν.Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική (σενάριο διδασκαλίας)Georgia Dimitropoulou
 
Ερωτόκριτος
ΕρωτόκριτοςΕρωτόκριτος
ΕρωτόκριτοςStella Stath
 
Οικογένεια
ΟικογένειαΟικογένεια
Οικογένειαsokaniak
 
"΄Ενα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμο" Ινδιάνος Σιάτλ,Δομημένης μορφής φύ...
"΄Ενα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμο" Ινδιάνος Σιάτλ,Δομημένης μορφής φύ..."΄Ενα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμο" Ινδιάνος Σιάτλ,Δομημένης μορφής φύ...
"΄Ενα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμο" Ινδιάνος Σιάτλ,Δομημένης μορφής φύ...ΕΥΗ ΚΑΡΟΥΝΙΑ
 
Πνευματική καλλιέργεια - Γνώση
Πνευματική καλλιέργεια - ΓνώσηΠνευματική καλλιέργεια - Γνώση
Πνευματική καλλιέργεια - Γνώσηchavalesnick
 
Ν.Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά
Ν.Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη ΖορμπάΝ.Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά
Ν.Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη ΖορμπάGeorgia Dimitropoulou
 
Βασικές έννοιες στην Ιλιάδα- Β Γυμνασίου
Βασικές έννοιες στην Ιλιάδα- Β  ΓυμνασίουΒασικές έννοιες στην Ιλιάδα- Β  Γυμνασίου
Βασικές έννοιες στην Ιλιάδα- Β Γυμνασίουmvourtsian
 
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσηςη νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσηςDimitra Stefani
 
Διαφήμιση Σχεδιάγραμμα
Διαφήμιση   ΣχεδιάγραμμαΔιαφήμιση   Σχεδιάγραμμα
Διαφήμιση ΣχεδιάγραμμαMaria Marselou
 
ρατσισμός ξενοφοβία - μετανάστες
ρατσισμός   ξενοφοβία - μετανάστεςρατσισμός   ξενοφοβία - μετανάστες
ρατσισμός ξενοφοβία - μετανάστεςangitan
 
Οι Σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόλης.Σχεδιάγραμμα μαθήματος - Φύλλο ερ...
Οι Σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόλης.Σχεδιάγραμμα μαθήματος - Φύλλο ερ...Οι Σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόλης.Σχεδιάγραμμα μαθήματος - Φύλλο ερ...
Οι Σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόλης.Σχεδιάγραμμα μαθήματος - Φύλλο ερ...vserdaki
 
Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9
Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9
Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9Stathis Gourzis
 
ΙΛΙΑΔΑ Α 54 247 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΙΛΙΑΔΑ Α 54 247 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΛΙΑΔΑ Α 54 247 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΙΛΙΑΔΑ Α 54 247 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ιωάννα Αρτινού
 
Α. Τσέχωφ: Ένας αριθμός . Σχέδιο μαθήματος-Φύλλο εργασίας
Α. Τσέχωφ: Ένας αριθμός . Σχέδιο μαθήματος-Φύλλο εργασίαςΑ. Τσέχωφ: Ένας αριθμός . Σχέδιο μαθήματος-Φύλλο εργασίας
Α. Τσέχωφ: Ένας αριθμός . Σχέδιο μαθήματος-Φύλλο εργασίαςvserdaki
 

La actualidad más candente (20)

Φύλλο εργασίας Αρχαια α΄ γυμν 6 ενότητα
Φύλλο εργασίας Αρχαια α΄ γυμν 6 ενότηταΦύλλο εργασίας Αρχαια α΄ γυμν 6 ενότητα
Φύλλο εργασίας Αρχαια α΄ γυμν 6 ενότητα
 
Αρχαία Α Γυμνασίου Ενότητα 7 Φύλλο εργασίας δομημένης μορφής
Αρχαία Α Γυμνασίου Ενότητα 7 Φύλλο εργασίας δομημένης μορφήςΑρχαία Α Γυμνασίου Ενότητα 7 Φύλλο εργασίας δομημένης μορφής
Αρχαία Α Γυμνασίου Ενότητα 7 Φύλλο εργασίας δομημένης μορφής
 
οι πιτσιρικοι φυλλο εργασιας
οι πιτσιρικοι φυλλο εργασιαςοι πιτσιρικοι φυλλο εργασιας
οι πιτσιρικοι φυλλο εργασιας
 
ΜΕΤΟΧΗ - ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ
ΜΕΤΟΧΗ - ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣΜΕΤΟΧΗ - ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ
ΜΕΤΟΧΗ - ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ
 
Το τραγούδι του νεκρού αδελφού στα βαλκάνια
Το τραγούδι του νεκρού αδελφού  στα βαλκάνιαΤο τραγούδι του νεκρού αδελφού  στα βαλκάνια
Το τραγούδι του νεκρού αδελφού στα βαλκάνια
 
Ν.Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική (σενάριο διδασκαλίας)
Ν.Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική (σενάριο διδασκαλίας)Ν.Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική (σενάριο διδασκαλίας)
Ν.Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική (σενάριο διδασκαλίας)
 
Ερωτόκριτος
ΕρωτόκριτοςΕρωτόκριτος
Ερωτόκριτος
 
Οικογένεια
ΟικογένειαΟικογένεια
Οικογένεια
 
"΄Ενα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμο" Ινδιάνος Σιάτλ,Δομημένης μορφής φύ...
"΄Ενα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμο" Ινδιάνος Σιάτλ,Δομημένης μορφής φύ..."΄Ενα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμο" Ινδιάνος Σιάτλ,Δομημένης μορφής φύ...
"΄Ενα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμο" Ινδιάνος Σιάτλ,Δομημένης μορφής φύ...
 
Πνευματική καλλιέργεια - Γνώση
Πνευματική καλλιέργεια - ΓνώσηΠνευματική καλλιέργεια - Γνώση
Πνευματική καλλιέργεια - Γνώση
 
Ν.Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά
Ν.Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη ΖορμπάΝ.Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά
Ν.Καζαντζάκης, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά
 
Βασικές έννοιες στην Ιλιάδα- Β Γυμνασίου
Βασικές έννοιες στην Ιλιάδα- Β  ΓυμνασίουΒασικές έννοιες στην Ιλιάδα- Β  Γυμνασίου
Βασικές έννοιες στην Ιλιάδα- Β Γυμνασίου
 
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσηςη νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
 
Διαφήμιση Σχεδιάγραμμα
Διαφήμιση   ΣχεδιάγραμμαΔιαφήμιση   Σχεδιάγραμμα
Διαφήμιση Σχεδιάγραμμα
 
ρατσισμός ξενοφοβία - μετανάστες
ρατσισμός   ξενοφοβία - μετανάστεςρατσισμός   ξενοφοβία - μετανάστες
ρατσισμός ξενοφοβία - μετανάστες
 
Οι Σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόλης.Σχεδιάγραμμα μαθήματος - Φύλλο ερ...
Οι Σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόλης.Σχεδιάγραμμα μαθήματος - Φύλλο ερ...Οι Σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόλης.Σχεδιάγραμμα μαθήματος - Φύλλο ερ...
Οι Σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόλης.Σχεδιάγραμμα μαθήματος - Φύλλο ερ...
 
Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9
Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9
Βιολογία Α Λυκείου - Θέματα 1ο - Κεφ. 1 - 9
 
ΙΛΙΑΔΑ Α 54 247 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΙΛΙΑΔΑ Α 54 247 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΙΛΙΑΔΑ Α 54 247 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΙΛΙΑΔΑ Α 54 247 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
 
3η ενότητα Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου, Φίλοι για πάντα. (Μάθημα 1)
3η ενότητα Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου, Φίλοι για πάντα. (Μάθημα 1)3η ενότητα Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου, Φίλοι για πάντα. (Μάθημα 1)
3η ενότητα Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου, Φίλοι για πάντα. (Μάθημα 1)
 
Α. Τσέχωφ: Ένας αριθμός . Σχέδιο μαθήματος-Φύλλο εργασίας
Α. Τσέχωφ: Ένας αριθμός . Σχέδιο μαθήματος-Φύλλο εργασίαςΑ. Τσέχωφ: Ένας αριθμός . Σχέδιο μαθήματος-Φύλλο εργασίας
Α. Τσέχωφ: Ένας αριθμός . Σχέδιο μαθήματος-Φύλλο εργασίας
 

Similar a 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων. Μία γεωμυθολογική προσέγγιση.

Γεωμετρικός πολιτισμός
Γεωμετρικός πολιτισμόςΓεωμετρικός πολιτισμός
Γεωμετρικός πολιτισμός4gymsch
 
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑnalbantis
 
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑnalbantis
 
Ιστορίες από πέτρα και πηλό
Ιστορίες από πέτρα και πηλόΙστορίες από πέτρα και πηλό
Ιστορίες από πέτρα και πηλόGeorge Markatatos
 
Οι 12 Θεοί του Ολύμπου
Οι 12 Θεοί του ΟλύμπουΟι 12 Θεοί του Ολύμπου
Οι 12 Θεοί του Ολύμπουantkoniou
 
οι ελληνικοι μυθοι
οι ελληνικοι μυθοιοι ελληνικοι μυθοι
οι ελληνικοι μυθοιhellenicinfluences
 
αρχαία ιστορία α γυμνασίου
αρχαία ιστορία α γυμνασίουαρχαία ιστορία α γυμνασίου
αρχαία ιστορία α γυμνασίουelsxoleio
 
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχήKvarnalis75
 
Ενότητα Α _01. Ορισμός του Μύθου (2).pptx
Ενότητα Α _01. Ορισμός του Μύθου (2).pptxΕνότητα Α _01. Ορισμός του Μύθου (2).pptx
Ενότητα Α _01. Ορισμός του Μύθου (2).pptxMariaAndrikakiKorasi
 
Εποχή του Λίθου - Παλαιολιθική (γ.κοινωνία)
Εποχή του Λίθου - Παλαιολιθική (γ.κοινωνία)Εποχή του Λίθου - Παλαιολιθική (γ.κοινωνία)
Εποχή του Λίθου - Παλαιολιθική (γ.κοινωνία)Peter Tzagarakis
 
Προϊστορία- Κεφάλαιο Α
Προϊστορία- Κεφάλαιο ΑΠροϊστορία- Κεφάλαιο Α
Προϊστορία- Κεφάλαιο Αvaralig
 
Τα Ελευσίνια Μυστήρια
Τα Ελευσίνια ΜυστήριαΤα Ελευσίνια Μυστήρια
Τα Ελευσίνια ΜυστήριαNikitas Vougiouklis
 
θρησκευτικά παρουσίαση πάντα οι άνθρωποι αναζητούν την αλήθεια
θρησκευτικά παρουσίαση πάντα οι άνθρωποι αναζητούν την αλήθειαθρησκευτικά παρουσίαση πάντα οι άνθρωποι αναζητούν την αλήθεια
θρησκευτικά παρουσίαση πάντα οι άνθρωποι αναζητούν την αλήθειαatavar
 
Ταξιδεύοντας στη χώρα των Μύθων
Ταξιδεύοντας στη χώρα των ΜύθωνΤαξιδεύοντας στη χώρα των Μύθων
Ταξιδεύοντας στη χώρα των ΜύθωνMichailidis Nikodimos
 

Similar a 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων. Μία γεωμυθολογική προσέγγιση. (20)

Γεωμετρικός πολιτισμός
Γεωμετρικός πολιτισμόςΓεωμετρικός πολιτισμός
Γεωμετρικός πολιτισμός
 
η εποχη του λιθου
η εποχη του λιθουη εποχη του λιθου
η εποχη του λιθου
 
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
 
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
 
Ιστορίες από πέτρα και πηλό
Ιστορίες από πέτρα και πηλόΙστορίες από πέτρα και πηλό
Ιστορίες από πέτρα και πηλό
 
Οι 12 Θεοί του Ολύμπου
Οι 12 Θεοί του ΟλύμπουΟι 12 Θεοί του Ολύμπου
Οι 12 Θεοί του Ολύμπου
 
οι ελληνικοι μυθοι
οι ελληνικοι μυθοιοι ελληνικοι μυθοι
οι ελληνικοι μυθοι
 
αρχαία ιστορία α γυμνασίου
αρχαία ιστορία α γυμνασίουαρχαία ιστορία α γυμνασίου
αρχαία ιστορία α γυμνασίου
 
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
1. Η Παλαιολιθική και η Μεσολιθική εποχή
 
Ενότητα Α _01. Ορισμός του Μύθου (2).pptx
Ενότητα Α _01. Ορισμός του Μύθου (2).pptxΕνότητα Α _01. Ορισμός του Μύθου (2).pptx
Ενότητα Α _01. Ορισμός του Μύθου (2).pptx
 
προϊστορία
προϊστορίαπροϊστορία
προϊστορία
 
Εποχή του Λίθου - Παλαιολιθική (γ.κοινωνία)
Εποχή του Λίθου - Παλαιολιθική (γ.κοινωνία)Εποχή του Λίθου - Παλαιολιθική (γ.κοινωνία)
Εποχή του Λίθου - Παλαιολιθική (γ.κοινωνία)
 
Προϊστορία- Κεφάλαιο Α
Προϊστορία- Κεφάλαιο ΑΠροϊστορία- Κεφάλαιο Α
Προϊστορία- Κεφάλαιο Α
 
A0000001
A0000001A0000001
A0000001
 
Τα Ελευσίνια Μυστήρια
Τα Ελευσίνια ΜυστήριαΤα Ελευσίνια Μυστήρια
Τα Ελευσίνια Μυστήρια
 
Η δική μας Ιθάκη.
Η δική μας Ιθάκη.Η δική μας Ιθάκη.
Η δική μας Ιθάκη.
 
θρησκευτικά παρουσίαση πάντα οι άνθρωποι αναζητούν την αλήθεια
θρησκευτικά παρουσίαση πάντα οι άνθρωποι αναζητούν την αλήθειαθρησκευτικά παρουσίαση πάντα οι άνθρωποι αναζητούν την αλήθεια
θρησκευτικά παρουσίαση πάντα οι άνθρωποι αναζητούν την αλήθεια
 
H Φύση και η Τέχνη
H Φύση και η ΤέχνηH Φύση και η Τέχνη
H Φύση και η Τέχνη
 
Ταξιδεύοντας στη χώρα των Μύθων
Ταξιδεύοντας στη χώρα των ΜύθωνΤαξιδεύοντας στη χώρα των Μύθων
Ταξιδεύοντας στη χώρα των Μύθων
 
Φιλοσοφία - Προσωκρατικοί
Φιλοσοφία - ΠροσωκρατικοίΦιλοσοφία - Προσωκρατικοί
Φιλοσοφία - Προσωκρατικοί
 

Más de Hellenic Centre for Marine Research

Περιβαλλοντική επισκόπηση του όρμου και της λιμνοθάλασσας Βιβαρίου (Αργολικός...
Περιβαλλοντική επισκόπηση του όρμου και της λιμνοθάλασσας Βιβαρίου (Αργολικός...Περιβαλλοντική επισκόπηση του όρμου και της λιμνοθάλασσας Βιβαρίου (Αργολικός...
Περιβαλλοντική επισκόπηση του όρμου και της λιμνοθάλασσας Βιβαρίου (Αργολικός...Hellenic Centre for Marine Research
 
Μαθηματική προσομοίωση της κυκλοφορίας των νερών και της εξάπλωσης μακροφυκώ...
Μαθηματική προσομοίωση της κυκλοφορίας των  νερών και της εξάπλωσης μακροφυκώ...Μαθηματική προσομοίωση της κυκλοφορίας των  νερών και της εξάπλωσης μακροφυκώ...
Μαθηματική προσομοίωση της κυκλοφορίας των νερών και της εξάπλωσης μακροφυκώ...Hellenic Centre for Marine Research
 
Αξιολόγηση της δυνατότητας αναγνώρισης της τσέρουλας Spicara flexuosa Risso, ...
Αξιολόγηση της δυνατότητας αναγνώρισης της τσέρουλας Spicara flexuosa Risso, ...Αξιολόγηση της δυνατότητας αναγνώρισης της τσέρουλας Spicara flexuosa Risso, ...
Αξιολόγηση της δυνατότητας αναγνώρισης της τσέρουλας Spicara flexuosa Risso, ...Hellenic Centre for Marine Research
 
Εξισώσεις ηχοανακλαστικού δυναμικού για το γαύρο (Engraulis encrasicolus) και...
Εξισώσεις ηχοανακλαστικού δυναμικού για το γαύρο (Engraulis encrasicolus) και...Εξισώσεις ηχοανακλαστικού δυναμικού για το γαύρο (Engraulis encrasicolus) και...
Εξισώσεις ηχοανακλαστικού δυναμικού για το γαύρο (Engraulis encrasicolus) και...Hellenic Centre for Marine Research
 
Σύγκριση των δειγματοληψιών ημέρας - νύχτας με πελαγική τράτα στις ακουστικές...
Σύγκριση των δειγματοληψιών ημέρας - νύχτας με πελαγική τράτα στις ακουστικές...Σύγκριση των δειγματοληψιών ημέρας - νύχτας με πελαγική τράτα στις ακουστικές...
Σύγκριση των δειγματοληψιών ημέρας - νύχτας με πελαγική τράτα στις ακουστικές...Hellenic Centre for Marine Research
 
10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας
10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας
10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & ΑλιείαςHellenic Centre for Marine Research
 
Οντογενετικές αλλαγές στη δομή των κοπαδιών της σαρδέλας. Τσαγκαράκης Κ.
Οντογενετικές αλλαγές στη δομή των κοπαδιών της σαρδέλας. Τσαγκαράκης Κ.Οντογενετικές αλλαγές στη δομή των κοπαδιών της σαρδέλας. Τσαγκαράκης Κ.
Οντογενετικές αλλαγές στη δομή των κοπαδιών της σαρδέλας. Τσαγκαράκης Κ.Hellenic Centre for Marine Research
 
Quaternary climatic variability modulates Bregmaceros Mediterranean distribut...
Quaternary climatic variability modulates Bregmaceros Mediterranean distribut...Quaternary climatic variability modulates Bregmaceros Mediterranean distribut...
Quaternary climatic variability modulates Bregmaceros Mediterranean distribut...Hellenic Centre for Marine Research
 
Using Planktonic Foraminiferal Mg/Ca ratios to detect a double temperature-sa...
Using Planktonic Foraminiferal Mg/Ca ratios to detect a double temperature-sa...Using Planktonic Foraminiferal Mg/Ca ratios to detect a double temperature-sa...
Using Planktonic Foraminiferal Mg/Ca ratios to detect a double temperature-sa...Hellenic Centre for Marine Research
 
Η οξίνιση των ωκεανών κατά το παρελθόν. Η περίπτωση του Τοαρσίου της Ιονίου Ζ...
Η οξίνιση των ωκεανών κατά το παρελθόν. Η περίπτωση του Τοαρσίου της Ιονίου Ζ...Η οξίνιση των ωκεανών κατά το παρελθόν. Η περίπτωση του Τοαρσίου της Ιονίου Ζ...
Η οξίνιση των ωκεανών κατά το παρελθόν. Η περίπτωση του Τοαρσίου της Ιονίου Ζ...Hellenic Centre for Marine Research
 
Emiliania huxleyi coccoliths in the sediment record and the relative climatic...
Emiliania huxleyi coccoliths in the sediment record and the relative climatic...Emiliania huxleyi coccoliths in the sediment record and the relative climatic...
Emiliania huxleyi coccoliths in the sediment record and the relative climatic...Hellenic Centre for Marine Research
 
Μια πλούσια πανίδα οστρακωδών από το Ακρωτήρι Καλογεράς
Μια πλούσια πανίδα οστρακωδών από το Ακρωτήρι ΚαλογεράςΜια πλούσια πανίδα οστρακωδών από το Ακρωτήρι Καλογεράς
Μια πλούσια πανίδα οστρακωδών από το Ακρωτήρι ΚαλογεράςHellenic Centre for Marine Research
 
Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece).
Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece).Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece).
Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece).Hellenic Centre for Marine Research
 
Habitat shift of the invasive and pest pufferfish, Lagocephalus sceleratus, i...
Habitat shift of the invasive and pest pufferfish, Lagocephalus sceleratus, i...Habitat shift of the invasive and pest pufferfish, Lagocephalus sceleratus, i...
Habitat shift of the invasive and pest pufferfish, Lagocephalus sceleratus, i...Hellenic Centre for Marine Research
 
Επιδράσεις κλιματικών αλλαγών στη θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία και αλατότ...
Επιδράσεις κλιματικών αλλαγών στη θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία και αλατότ...Επιδράσεις κλιματικών αλλαγών στη θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία και αλατότ...
Επιδράσεις κλιματικών αλλαγών στη θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία και αλατότ...Hellenic Centre for Marine Research
 
Ξενικά είδη στο Ενυδρείο της Ρόδου: μια μακρόχρονη εμπειρία.
Ξενικά είδη στο Ενυδρείο της Ρόδου: μια μακρόχρονη εμπειρία. Ξενικά είδη στο Ενυδρείο της Ρόδου: μια μακρόχρονη εμπειρία.
Ξενικά είδη στο Ενυδρείο της Ρόδου: μια μακρόχρονη εμπειρία. Hellenic Centre for Marine Research
 
Το οικοσύστημα του Κορινθιακού Κόλπου και οι πολίτες του - Όλοι μαζί μπορούμε...
Το οικοσύστημα του Κορινθιακού Κόλπου και οι πολίτες του - Όλοι μαζί μπορούμε...Το οικοσύστημα του Κορινθιακού Κόλπου και οι πολίτες του - Όλοι μαζί μπορούμε...
Το οικοσύστημα του Κορινθιακού Κόλπου και οι πολίτες του - Όλοι μαζί μπορούμε...Hellenic Centre for Marine Research
 
Αναβάθμιση ρομποτικού οχήματος, δυνατότητες και νέες μέθοδοι δειγματοληψίας π...
Αναβάθμιση ρομποτικού οχήματος, δυνατότητες και νέες μέθοδοι δειγματοληψίας π...Αναβάθμιση ρομποτικού οχήματος, δυνατότητες και νέες μέθοδοι δειγματοληψίας π...
Αναβάθμιση ρομποτικού οχήματος, δυνατότητες και νέες μέθοδοι δειγματοληψίας π...Hellenic Centre for Marine Research
 
Ο ρόλος του ΕΛΚΕΘΕ στη Φυσική Ωκεανογραφία της Ερυθράς θάλασσας.
Ο ρόλος του ΕΛΚΕΘΕ στη Φυσική Ωκεανογραφία της Ερυθράς θάλασσας. Ο ρόλος του ΕΛΚΕΘΕ στη Φυσική Ωκεανογραφία της Ερυθράς θάλασσας.
Ο ρόλος του ΕΛΚΕΘΕ στη Φυσική Ωκεανογραφία της Ερυθράς θάλασσας. Hellenic Centre for Marine Research
 

Más de Hellenic Centre for Marine Research (20)

Περιβαλλοντική επισκόπηση του όρμου και της λιμνοθάλασσας Βιβαρίου (Αργολικός...
Περιβαλλοντική επισκόπηση του όρμου και της λιμνοθάλασσας Βιβαρίου (Αργολικός...Περιβαλλοντική επισκόπηση του όρμου και της λιμνοθάλασσας Βιβαρίου (Αργολικός...
Περιβαλλοντική επισκόπηση του όρμου και της λιμνοθάλασσας Βιβαρίου (Αργολικός...
 
Μαθηματική προσομοίωση της κυκλοφορίας των νερών και της εξάπλωσης μακροφυκώ...
Μαθηματική προσομοίωση της κυκλοφορίας των  νερών και της εξάπλωσης μακροφυκώ...Μαθηματική προσομοίωση της κυκλοφορίας των  νερών και της εξάπλωσης μακροφυκώ...
Μαθηματική προσομοίωση της κυκλοφορίας των νερών και της εξάπλωσης μακροφυκώ...
 
Αξιολόγηση της δυνατότητας αναγνώρισης της τσέρουλας Spicara flexuosa Risso, ...
Αξιολόγηση της δυνατότητας αναγνώρισης της τσέρουλας Spicara flexuosa Risso, ...Αξιολόγηση της δυνατότητας αναγνώρισης της τσέρουλας Spicara flexuosa Risso, ...
Αξιολόγηση της δυνατότητας αναγνώρισης της τσέρουλας Spicara flexuosa Risso, ...
 
Εξισώσεις ηχοανακλαστικού δυναμικού για το γαύρο (Engraulis encrasicolus) και...
Εξισώσεις ηχοανακλαστικού δυναμικού για το γαύρο (Engraulis encrasicolus) και...Εξισώσεις ηχοανακλαστικού δυναμικού για το γαύρο (Engraulis encrasicolus) και...
Εξισώσεις ηχοανακλαστικού δυναμικού για το γαύρο (Engraulis encrasicolus) και...
 
Σύγκριση των δειγματοληψιών ημέρας - νύχτας με πελαγική τράτα στις ακουστικές...
Σύγκριση των δειγματοληψιών ημέρας - νύχτας με πελαγική τράτα στις ακουστικές...Σύγκριση των δειγματοληψιών ημέρας - νύχτας με πελαγική τράτα στις ακουστικές...
Σύγκριση των δειγματοληψιών ημέρας - νύχτας με πελαγική τράτα στις ακουστικές...
 
10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας
10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας
10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας
 
Οντογενετικές αλλαγές στη δομή των κοπαδιών της σαρδέλας. Τσαγκαράκης Κ.
Οντογενετικές αλλαγές στη δομή των κοπαδιών της σαρδέλας. Τσαγκαράκης Κ.Οντογενετικές αλλαγές στη δομή των κοπαδιών της σαρδέλας. Τσαγκαράκης Κ.
Οντογενετικές αλλαγές στη δομή των κοπαδιών της σαρδέλας. Τσαγκαράκης Κ.
 
Quaternary climatic variability modulates Bregmaceros Mediterranean distribut...
Quaternary climatic variability modulates Bregmaceros Mediterranean distribut...Quaternary climatic variability modulates Bregmaceros Mediterranean distribut...
Quaternary climatic variability modulates Bregmaceros Mediterranean distribut...
 
Using Planktonic Foraminiferal Mg/Ca ratios to detect a double temperature-sa...
Using Planktonic Foraminiferal Mg/Ca ratios to detect a double temperature-sa...Using Planktonic Foraminiferal Mg/Ca ratios to detect a double temperature-sa...
Using Planktonic Foraminiferal Mg/Ca ratios to detect a double temperature-sa...
 
Η οξίνιση των ωκεανών κατά το παρελθόν. Η περίπτωση του Τοαρσίου της Ιονίου Ζ...
Η οξίνιση των ωκεανών κατά το παρελθόν. Η περίπτωση του Τοαρσίου της Ιονίου Ζ...Η οξίνιση των ωκεανών κατά το παρελθόν. Η περίπτωση του Τοαρσίου της Ιονίου Ζ...
Η οξίνιση των ωκεανών κατά το παρελθόν. Η περίπτωση του Τοαρσίου της Ιονίου Ζ...
 
Emiliania huxleyi coccoliths in the sediment record and the relative climatic...
Emiliania huxleyi coccoliths in the sediment record and the relative climatic...Emiliania huxleyi coccoliths in the sediment record and the relative climatic...
Emiliania huxleyi coccoliths in the sediment record and the relative climatic...
 
Μια πλούσια πανίδα οστρακωδών από το Ακρωτήρι Καλογεράς
Μια πλούσια πανίδα οστρακωδών από το Ακρωτήρι ΚαλογεράςΜια πλούσια πανίδα οστρακωδών από το Ακρωτήρι Καλογεράς
Μια πλούσια πανίδα οστρακωδών από το Ακρωτήρι Καλογεράς
 
Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece).
Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece).Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece).
Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece).
 
Habitat shift of the invasive and pest pufferfish, Lagocephalus sceleratus, i...
Habitat shift of the invasive and pest pufferfish, Lagocephalus sceleratus, i...Habitat shift of the invasive and pest pufferfish, Lagocephalus sceleratus, i...
Habitat shift of the invasive and pest pufferfish, Lagocephalus sceleratus, i...
 
Επιδράσεις κλιματικών αλλαγών στη θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία και αλατότ...
Επιδράσεις κλιματικών αλλαγών στη θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία και αλατότ...Επιδράσεις κλιματικών αλλαγών στη θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία και αλατότ...
Επιδράσεις κλιματικών αλλαγών στη θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία και αλατότ...
 
Ξενικά είδη στο Ενυδρείο της Ρόδου: μια μακρόχρονη εμπειρία.
Ξενικά είδη στο Ενυδρείο της Ρόδου: μια μακρόχρονη εμπειρία. Ξενικά είδη στο Ενυδρείο της Ρόδου: μια μακρόχρονη εμπειρία.
Ξενικά είδη στο Ενυδρείο της Ρόδου: μια μακρόχρονη εμπειρία.
 
Το οικοσύστημα του Κορινθιακού Κόλπου και οι πολίτες του - Όλοι μαζί μπορούμε...
Το οικοσύστημα του Κορινθιακού Κόλπου και οι πολίτες του - Όλοι μαζί μπορούμε...Το οικοσύστημα του Κορινθιακού Κόλπου και οι πολίτες του - Όλοι μαζί μπορούμε...
Το οικοσύστημα του Κορινθιακού Κόλπου και οι πολίτες του - Όλοι μαζί μπορούμε...
 
3 synedrio elk ppt
3 synedrio elk ppt3 synedrio elk ppt
3 synedrio elk ppt
 
Αναβάθμιση ρομποτικού οχήματος, δυνατότητες και νέες μέθοδοι δειγματοληψίας π...
Αναβάθμιση ρομποτικού οχήματος, δυνατότητες και νέες μέθοδοι δειγματοληψίας π...Αναβάθμιση ρομποτικού οχήματος, δυνατότητες και νέες μέθοδοι δειγματοληψίας π...
Αναβάθμιση ρομποτικού οχήματος, δυνατότητες και νέες μέθοδοι δειγματοληψίας π...
 
Ο ρόλος του ΕΛΚΕΘΕ στη Φυσική Ωκεανογραφία της Ερυθράς θάλασσας.
Ο ρόλος του ΕΛΚΕΘΕ στη Φυσική Ωκεανογραφία της Ερυθράς θάλασσας. Ο ρόλος του ΕΛΚΕΘΕ στη Φυσική Ωκεανογραφία της Ερυθράς θάλασσας.
Ο ρόλος του ΕΛΚΕΘΕ στη Φυσική Ωκεανογραφία της Ερυθράς θάλασσας.
 

12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων. Μία γεωμυθολογική προσέγγιση.

  • 1. 12.000 Χρόνια Περιπέτειας, Αναζήτησης και Εξερεύνησης σ’ Ωκεανούς και Θάλασσες των Προϊστορικών Ελλήνων Μία γεωμυθολογική προσέγγιση από Dr.rer.nat. Ηλία Δ. Μαριολάκο Ομότιμο Καθηγητή Γεωλογίας Παν/μίου Αθηνών Αθήνα, 7 Μαΐου 2012 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 2. Ερωτήματα που σχετίζονται με τη Μυθολογία Τι είναι Μυθολογία;  Υπάρχουν πολλές απόψεις.  Κυρίαρχη: Είναι ένα παραμύθι Μύθος = γέννημα της φαντασίας του ανθρώπου - καμιά σχέση με την πραγματικότητα. = ενσάρκωση των φυσικών δυνάμεων. Χρησιμεύει η Μυθολογία; Στέφανος Κόμμητας: συγγραφέας και εκδότης της «Ελληνικής Μυθολογίας» «…και το μέγιστον χρησιμεύει εις την αλήθειαν της αγίας ημών πίστεως μανθάνωντας τας παραλόγους δοξασίες των παλαιών…» (Ελλήνων προφανώς). Συνεπώς, παράλογες δοξασίες όσα έλεγαν και πίστευαν όλοι οι «παλαιοί» Έλληνες! Είναι όμως παράλογες δοξασίες; 2 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 3. Ερωτήματα που σχετίζονται με τη Μυθολογία Οι μυθικοί ήρωες είναι πραγματικοί ήρωες, είναι ιστορικά πρόσωπα ή μυθικά πρόσωπα; Ο Οδυσσέας, ο Ηρακλής, ο Αχιλλέας και οι άλλοι τι είναι; Τι είναι ο Μίνως και ο Ραδάμανθης; Είναι ένας ή περισσότεροι Μίνωες; Είναι ο Μίνως και ο Ραδάμανθης μυθικά πρόσωπα, δηλ. φανταστικά; Είναι πραγματικά παιδιά της Ευρώπης και του Δία; • Τι είναι ο Δευκαλίων • Τι είναι ο Νώε; • Τι είναι ο Μωϋσής; • Τι είναι ο Γκιλγκαμές; • Τι είναι ο Δαναός; • Τι είναι ο Αδάμ και η Εύα; • Τι είναι οι Τιτάνες και οι Κύκλωπες; • Τι είναι ο Ποσειδών και ο Δίας; Είναι μυθικά ή ιστορικά πρόσωπα δηλ. φανταστικά πρόσωπα ή υπαρκτά; Πότε έζησαν; • Ποιος είναι ο αρχαιότερος; • Ποιος ο νεότερος; • Είναι δυνατή η χρονική σύγκριση; • Ποιος είναι αθάνατος = Θεός; 3 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 4. Ελληνική Μυθολογία Γεγονός: Τα όρια του μύθου και της πραγματικότητας ασαφή. Γεγονός Γενική παρατήρηση: ορισμένοι πραγματικά πρόσωπα, άλλοι ΟΧΙ. παρατήρηση ΟΜΩΣ: όλα ή μάλλον ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΑ ή ΟΛΟΙ κάτι αντιπροσωπεύουν. Προσωπική άποψη: ΛΑΘΟΣ ότι η Ελληνική Μυθολογία είναι ωραίο παραμύθι. Ελληνική Μυθολογία  = η παλαιότερη ιστορία των λαών που έζησαν στον τόπο που αργότερα ονομάστηκε Ελλάδα  = Προϊστορία Πρώτο (Προ) Ελλήνων.  Πολλοί Θεοί ταυτίζονται με φυσικά φαινόμενα. Π.χ. • Γαία: Η μεγάλη Μάνα Θεών και ανθρώπων, Ωκεανών, Ορέων, Ποταμών • Τιτάνες • Γίγαντες • Ο Νεφεληγερέτης Ζεύς; • Ο Γεωσείστης Ποσειδών; • Ο πόρθμιος, ο ίσθμιος, ο επιλίμνιος κ.λπ. Ποσειδών; • Είναι παράλογη δοξασία ότι ο Ποσειδών δημιουργούσε ισθμούς και πορθμούς, λίμνες κ.λπ. όταν εμείς οι γεωεπιστήμονες γνωρίζουμε τις κλιματοευστατικές κινήσεις; 4 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 5. Μύθοι Στην ουσία, όλοι αυτοί, άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο, αναφέρονται σε δράσεις θεών και θεοτήτων, ηρώων και θνητών και άλλων, που αναφέρονται στην Ελληνική Μυθολογία. Η Ελληνική Μυθολογία, σύμφωνα με την κυριαρχούσα άποψη, είναι αποκύημα φαντασίας των ευφάνταστων Ελλήνων ⇒ ΩΡΑΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ, αλλά Παραμύθια  Η ΑΠΟΨΗ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ  ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΥΘΟΙ ΕΧΟΥΝ ΕΝΑΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΥΡΗΝΑ Κορυφαίοι όλων: ΟΜΗΡΟΣ & ΗΣΙΟΔΟΣ  Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι όλοι αυτοί, και κυρίως ο ΟΜΗΡΟΣ και ο ΗΣΙΟΔΟΣ, έγραψαν φανταστικές ιστορίες. ΗΣΙΟΔΟΣ Η. Μαριολάκος, 2012
  • 6. Τι είναι Γεωμυθολογία; Για την ανεύρεση του ιστορικού πυρήνα συμβάλουν οι Γεωεπιστήμες και η λεπτομερής ανάλυση της Μυθολογίας ⇒ Γεωμυθολογική Ανάλυση  Τι είναι Γεωμυθολογία; Γεωμυθολογία: i. Σχέση Γεωλογίας & Μύθων ⇒ ΔΗΛΑΔΗ Γεωλογική ερμηνεία της Μυθολογίας ii. Φυσικογεωλογικές συνθήκες και εξέλιξή τους κατά την μυθολογική περίοδο Πολιτιστική Διαδρομή του Homo sapiens  Ιστορική περίοδος Προϊστορική περίοδος }   Παλαιότερη Προϊστορική = Μυθολογική περίοδος 6 Η. Μαριολάκος, 2012 Η. Μαριολάκος 2012
  • 7. Γεωμυθολογία - Μυθολογική Περίοδος Μυθολογική περίοδος Ποια εποχή; Από τότε που εμφανίστηκε το γένος του ανθρώπου; Το γένος Homo; Ή μόνον του Homo sapiens; Θα ασχοληθούμε κυρίως με την περίοδο του Homo sapiens – όχι του Homo neanderthalensis, παρά το γεγονός ότι ο H. neandrethalensis πρέπει να είχε αναπτύξει και τεχνολογικό πολιτισμό. Άρα: Η Γεωμυθολογία συνδέει το μύθο με τη φυσικογεωλογική πραγματικότητα της περιόδου των τελευταίων 70.000 ετών. Είναι δυνατή η σύνδεση με προηγούμενες φυσικογεωλογικές διεργασίες;  ΟΧΙ – Επειδή δεν έχει βιώματα – τουλάχιστον ο H. sapiens του Ελλαδικού χώρου Πολλές φορές οι μυθολογικοί ήρωες μπερδεύονται στο προϊστορικό γίγνεσθαι που αποδεικνύεται ότι είναι ένα πραγματικό γεγονός. Παράδειγμα ο Τρωικός πόλεμος και η Τροία. 7 Η. Μαριολάκος, 2012 Η. Μαριολάκος 2012
  • 8. Πρώτες θαλάσσιες Αναζητήσεις – Εξερευνήσεις; Τελευταίες αρχαιολογικές έρευνες  Ν. Κρήτη – Πλακιάς (παραλία): • Λίθινα εργαλεία – 130.000 ετών τουλάχιστον.  Η Κρήτη νησί εδώ και μερικά εκατομμύρια χρόνια i. Πώς έφτασαν; – Κολυμπώντας; – Με πλεούμενο ⇒ τόσο παλιά ναυσιπλοΐα; i. Από πού έφτασαν; – Άγνωστο. Ίσως από παντού i. Ποιοι είναι αυτοί που έφτασαν; – Κάτοικοι άλλων νησιών; – Κάτοικοι Αιγαιακού ή/και Περι-Αιγαιακού χώρου; – Κάτοικοι άλλων ηπείρων: Ασίας ή Αφρικής; i. Οι άνθρωποι που έφτασαν, σε ποιο είδος ανήκαν; – Homo sapiens ή Homo 8 neanderthalensis; Η. Μαριολάκος, 2012
  • 9. Τι γνώριζαν; Συμπέρασμα:  Εδώ και 130.000 χρόνια - Κάτω / Μέση Παλαιολιθική Εποχή - (τουλάχιστον) πρέπει να γνώριζαν:  Το Αιγαίο ή/και το Λιβυκό  Να προσανατολίζονται  Να κατασκευάζουν πλεούμενα  Τους ανέμους  Να κυβερνούν ένα σκάφος – έστω και πρωτόγονο  Κ.λπ. ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Άλλη η μορφή των ακτογραμμών που συνεχώς αλλάζουν 9 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 10. Μεγάλο τμήμα της Ελληνικής Μυθολογίας ταυτίζεται με την γεωλογική εξέλιξη του Ελλαδικού χώρου. Άρα η Ελληνική Μυθολογία έχει και μία φυσικογεωλογική ή γεωμυθολογική διάσταση. διάσταση ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Γεωμυθολογική διάσταση κυρίως, όπου συμμετέχουν θεότητες μέχρι την 4η Γενιά Θεών. Συμμετοχή νεώτερων Γενεών Θεών περιστασιακή και βοηθητική. Η. Μαριολάκος, 2012
  • 11. Σημαντικό: Όλα τα φυσικογεωλογικά συστήματα θεοί. 11 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 12. Κατακλυσμός Σαμοθράκης - Δάρδανου Διόδωρος Σικελιώτης (90 – 30 π.Χ.) 12 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 13. Κατακλυσμός Σαμοθράκης Άρα πρέπει να γνώριζαν τότε: Πότε; Εποχή του αρχαιότερου Κατακλυσμού (ΑΓΝΩΣΤΟ ΜΕΧΡΙ ΠΡΙΝ ΜΕΡΙΚΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ)  Τον Εύξεινο Πόντο • και ότι κάποια στιγμή γέμισε με γλυκό νερό  Τον Βόσπορο • και ότι από κοιλάδα γέμισε νερό ⇒ στενό  Την Προποντίδα (= Θάλασσα Μαρμαρά)  Τα Δαρδανέλια • Από κοιλάδα ⇒ στενό  Το Αιγαίο = Θάλασσα, αλλά με Περιοχή που μεταβαλλόμενη στάθμη που διαδραματίζεται συνεχώς ανεβαίνει (= η διήγηση κλιματοευστατικές κινήσεις), και που τελικά κατέκλυσαν την Σαμοθράκη. 13 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 14. Κατακλυσμός Σαμοθράκης ΕΡΩΤΗΜΑ:  Μήπως όλα αυτά είναι υπερβολή να θεωρούνται σημαντικά; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΑΠΑΝΤΗΣΗ  Είναι όχι μόνον σημαντικά, αλλά ΜΟΝΑΔΙΚΑ – Για μένα ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΑ ΓΙΑΤΙ; ΓΙΑΤΙ  Επειδή δεκάδες ερευνητικά κέντρα (Ακαδημίες Επιστημών, Ωκεανογραφικά Ινστιτούτα, Πανεπιστήμια, Εταιρίες πετρελαίων κ.λπ.) και χιλιάδες επιστήμονες, εδώ και πολλές δεκαετίες – λόγω πετρελαίων κυρίως – μελετούν την Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινο Πόντο) και Παρα-Ευξείνιες περιοχές. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (πέραν των άλλων)  Ο Κατακλυσμός της Μαύρης Θάλασσας από τα νερά των ποταμών που καταλήγουν σ’ αυτή, και στη συνέχεια ο Κατακλυσμός του Βοσπόρου, της Προποντίδας, των Δαρδανελίων και του Αιγαίου ⇒ Σαμοθράκης έγινε μεταξύ 14500 και 12500 π.α.σ. (B.P.)  Μεταξύ πολλών άλλων, και οι W.Ryan & W.Pittman (Lamont-Doherty) ΑΡΑ: Αρχαιότερη περιγραφή – χωρίς μυθολογικό περιτύλιγμα – φυσικού φαινομένου σε μυθολογία κάποιου λαού. λαού  ≈ 8000 – 10000 χρόνια πριν Κατακλυσμό Νώε  ≈ 7000 – 8000 χρόνια πριν τη δημιουργία Αδάμ και Εύας 14 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 15. Κατακλυσμός Σαμοθράκης ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ  Από πού τα έμαθε ο Διόδωρος;  Πώς διατηρήθηκαν τόσες λεπτομέρειες, τόσες χιλιετίες;  Σε ποια γλώσσα έγινε η μεταφορά της προφορικής παράδοσης (του μύθου;) από στόμα σε στόμα; ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ δυστυχώς δεν υπάρχουν. Ενδεικτικό ότι: i. Η Ελληνική Μυθολογία δεν είναι ωραίο παραμύθι και μόνον, και ii. Η Ελληνική Μυθολογία είναι πάρα πολύ παλαιά. iii. Ότι οι γνώσεις των Προϊστορικών Ελλήνων ήσαν πολύ περισσότερες από αυτές των Ελλήνων της ιστορικής εποχής. 15 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 16. Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό; Με τον Ωκεανό Άτλας Οδυσσέας εμπλέκονται:  Ο Άτλας: Τιτάνας Ωκεανός  Ο Κρόνος: Τιτάνας  Ο Ωγύγης: 1ος Βασιλιάς Αττικής και Βοιωτίας  Ο Ηρακλής: Ήρωας  Ο Οδυσσέας: Ήρωας  Η Κίρκη: Κόρη Υπερίωνος + Εκάτης κ.α.  Η Καλυψώ: Κόρη Άτλαντα + Πλειόνης ή του Ωκεανού + Τηθύος  Αλλά και οι Αργοναύτες. Δηλαδή Ιάσων και οι υπόλοιποι Κρόνος - Μήδεια Ωκεανός & Τηθύς Ηρακλής Οδυσσέας και Κίρκη 16 Οδυσσέας και Καλυψώ
  • 17. Βασικό: Η ομιλία βασίζεται στα γραπτά κείμενα αρχαίων συγγραφέων. 1. Όμηρος - 8ος (;) αιώνας π.Χ. 2. Ησίοδος: «Θεογονία» και «Έργα και Ημέραι» 3. Αργοναυτικά Ορφικών – (Ορφισμός 6ος αι. Όμηρος Ησίοδος π.Χ.) 4. Ηρόδοτος (484 – 430 π.Χ.) 5. Πλάτων (427 – 348 π.Χ.): Τίμαιος και Κριτίας 6. Στράβων – 1ος αιώνας π.Χ. (γεν. 63 π.Χ.) 7. Διόδωρος Σικελιώτης – 1ος αιώνας π.Χ. 8. Πλούταρχος (50 – 120 μ.Χ.) 9. Πλίνιος Αργώ Ορφέας 10.Παυσανίας (Ελλάδος Περιήγησις) – (110 – 180 μ.Χ.) 11.Απολλόδωρος (1ος ή 2ος αι. μ.Χ.) Πλάτων 12. και άλλων…  Όλα τα κείμενα έχουν μεταφραστεί, αναλυθεί, σχολιαστεί και αξιολογηθεί κυρίως από φιλολόγους, γλωσσολόγους, ποιητές, ιστορικούς, αρχαιολόγους, ιστορικούς της τέχνης, Στράβων θεολόγους, πολιτικούς, Έλληνες και ξένους – δηλαδή ΣΧΕΔΟΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ από εκπροσώπους Πλούταρχος ανθρωπιστικών επιστημών.  Ποιο το αποτέλεσμα όλων αυτών των προσπαθειών; Όλα ή σχεδόν όλα από αυτά που θα αναφερθούν είναι φαντασία = μύθος (βλ. βιβλίο ΟΕΔΒ) = δηλαδή 17 ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ Η. Μαριολάκος, 2012
  • 18. Το ταξίδι μας ξεκινάει με οδηγό το κείμενο του Πλουτάρχου: «Περί του εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της Σελήνης» - Βιβλίο της συλλογής «ΗΘΙΚΑ» (Κείμενα και μεταφράσεις από ΚΑΚΤΟ») 18 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 19. Πρώτα λόγια Σύλλα που διακόπτει τον Λαμπρία Όμηρος 19 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 20. ≈9 00 km . Εκτίμηση απόστασης: 5 ημερ. x 24 ωρες = 120 ώρες 120 x 4 m/h = 480 m. 480 m ≈ 800 km Σύμφωνα με αυτά, Ωγυγία = σημερινή Ισλανδία Σχετικά με τη θέση της Ωγυγίας, διάφορες απόψεις:  Ισλανδία  Γροιλανδία  Αζόρες (Henriette Mertz)  Βερμούδες  Gozo – Μάλτα  Γαύδος Η. Μαριολάκος, 2012  ;
  • 21. Ποια είναι αυτά τα νησιά;  Αν Ωγυγία = Ισλανδία, τότε τα 3 νησιά που βρίσκονται δυτικά πρέπει να είναι: i. Γροιλανδία ii. New Foundland iii. Baffin Isl.  Όμως δεν απέχουν ίση απόσταση…  Αν Ωγυγία = Γροιλανδία, τότε τα 3 νησιά είναι: i. New Foundland ii. Baffin Isl. iii. Breton Isl. 21 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 22. Δηλαδή:  Γροιλανδία;  Baffin Isl. ή  New Foundland; Ποιο είναι το Κρόνιο Πέλαγος που το αναφέρουν οι Υπερβόρειοι; 22 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 23. ≈1800 km m ≈2160 km 4k 33 ≈2 Ποια μπορεί να είναι αυτή η μεγάλη Ήπειρος; 5000 σταδ. x 184,454 μ. = 922270 μ. = 922,27 km. Παρατήρηση: Εδώ οι αποστάσεις δεν βγαίνουν ακριβώς ΟΜΩΣ: η απόσταση από τα τρία νησιά είναι μικρότερη συγκριτικά με εκείνη από την Ωγυγία. 23 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 24. Άρα: Κόλπος St. Laurence Θούλη (Thule) Πολικός κύκλος (γεωγρ. πλάτος 66,5ο) Η. Μαριολάκος, 2012
  • 25. ΑΡΑ: Κάποια στιγμή έφτασε και ο Ηρακλής, όχι μόνος Ηρακλής: Πότε στη Δύση;  11ος Άθλος: Μήλα Εσπερίδων  Άλλη εκδοχή: Τα μήλα βρίσκονται στον Άτλαντα των Υπερβορείων!!  Μήλα Εσπερίδων = δώρα Γαίας στο Δία για το γάμο του με την Ήρα  Εσπερίδες: Αίγλη, Ερυθεία, Εσπερία, Αρέθουσα 25 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 26. Ποια είναι τα νησιά που βλέπουν τον Ήλιο να κρύβεται για ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΜΙΑ ΩΡΑ; (πολικός κύκλος: 66 ½ο) ο Λίγο πιο νότια από τον πολικό κύκλο 26 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 27. Θούλη (Thule) Από τον χάρτη φαίνεται ότι τα νησιά είναι:  Βόρεια Ισλανδία  Νότια Γροιλανδία  Νότιο Baffin Island Πολικός κύκλος  Το νησί Southampton (γεωγρ. πλάτος 66,5ο) στην είσοδο του Κόλπου Hudson 27 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 28. Piper & al, 2007 28 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 29. er Piper & al, 2007 riv e nc re au .L St 29 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 30. Τύπος πετρώματος: Διάμικτο Στρώματα Heinrich που συμπίπτουν με παλαιότερους κλιματικούς τύπους = κύκλοι Dansgaard - Oeschger Μεταφορά κλαστικών ιζημάτων με μικρά παγόβουνα Περιοχή: Estuary St. Laurence, 2007 Θέση: Marais de la Pointe-aux-Ipinettes, Parc National 30 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 31. Τι γίνεται μετά; 31 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 32. Συμπέρασμα από όσα αναφέρει ο Πλούταρχος: Γνώριζαν:  Βρετανία, Ιρλανδία (Ιέρνη) Ωγυγία, Γροιλανδία, Baffin isl., New Foundland, St. Laurence Gulf, Κρόνιον Πέλαγος, ότι έβγαιναν ρεύματα από τον Κόλπο St. Laurence που κατοικείτο από Έλληνες, ότι τα ρεύματα δύσκολα διασχίζονταν κ.λπ., κ.λπ.  Και το σημαντικότερο: Γνώριζαν ότι:  ...Πέρα από τα τρία νησιά υπήρχε μια ηπειρωτική χώρα...που περιβάλλει τον Ωκεανό.  ...Οι άνδρες του Ηρακλή έμειναν σε ένα νησί που ο ήλιος χάνεται μόνον 1 ώρα την ημέρα... κ.λπ., κ.λπ. ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ 32 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 33. Πολλοί, ίσως οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, αμφισβητούν τον Πλούταρχο.  Ορισμένοι ολόκληρο το περιεχόμενο (= παραμύθι), άλλοι την παλαιότητα. Κυριότερος ισχυρισμός: Ο Πλούταρχος τα ισχυρισμός «έκλεψε» από τον Πυθέα Μασσαλιώτη. Πυθέας ο Μασσαλιώτης (4ος π.Χ. Αιώνας): έπλευσε βόρεια (ο σύγχρονός του Ευθυμένης έπλευσε νότια) περιγράφοντας πώς έβγαινε ο κασσίτερος, για το κεχριμπάρι, για τη Θούλη που παγώνουν τα νερά του Ωκεανού.  Ανοησίες, Πυθέου πλάσματα  Ο άνθρωπος ήταν αγύρτης... Άγαλμα του Πυθέα στο Χρηματιστήριο της  Αποκυήματα φαντασίας τα λεγόμενά του Μασσαλίας Το 320 π.Χ. περίπου γράφει το «Περί Ωκεανού». Έχει χαθεί – μόνον αποσπάσματα 33 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 34. Ο Ωκεανός στα γραφόμενα στα Αργοναυτικά των Ορφικών (στ.1078-1083) Μετάφραση: «Και αφού φάνηκε η δεκάτη φωτοδότρα Αυγή, φτάσαμε στα φαράγγια των Ριπαίων, και αμέ- σως η Αργώ πέρασε ορμητικά από ένα στενό άνοιγμα, κι έπεσε μέσα στον Ωκεανό, που οι Υπερβόρειοι άνθρωποι αποκαλούν Κρόνιο Πόντο, Άρα οι Αργοναύτες: αλλά και Νεκρή Θάλασσα…» i. Έφτασαν στον Β. Ατλαντικό ii. Μας ενημερώνουν για τη φυλή των Υπερβορείων iii. Αναφέρουν τον Κρόνιο Πόντον, που αποκαλείται και Νεκρή Θάλασσα iv. Αναφέρουν την Ιέρνιδα νήσο = Ιρλανδία (στ. 1165 – 1170): «…Τώρα λοιπόν από τη θλιβερή κι οδυνηρή δυστυχία θα γλυτώσω, αν στις Ιερνίδες νήσους γρήγορα φτάσω Γιατί αν εμένα δεν με στρίψετε στο Ιερό ακρωτήρι Και δεν μπείτε μέσα στον κόλπο που σχηματίζει η γη Και η ατρύγητη θάλασσα, θα βγω έξω στο πέλαγος το Ατλαντικό! Έτσι είπε και σταμάτησε να μιλά … (η Αργώ)» Όλα αυτά ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ είναι αποκυήματα φαντασίας Πότε όλα αυτά; ⇒ 13ο αιώνα π.Χ. Άλλες επαφές με αυτά τα μέρη; Και βέβαια – πολύ παλαιότερα 34 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 35. Οι Υπερβόρειοι Αναφέρονται: i. Στα Αργοναυτικά των Ορφικών (1069 – 1083) – Ίσως η αρχαιότερη αναφορά. ii. Από τον Όμηρο, στον ύμνο για τον Διόνυσο (228 – Όμηρο 229). iii. Από τον Ηρόδοτο (IV, 32). iv. Από τον Στράβωνα (63 π.Χ.-;) που τους αναφέρει, αλλά τους αμφισβητεί (Γεωγρ., 295) v. Από τον Διόδωρο το Σικελιώτη (90 – 30 μ.Χ.) 35 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 36. Οι Υπερβόρειοι – Πολιτισμικές σχέσεις με τους Έλληνες Για τις πολιτισμικές σχέσεις όλων των λαών που κατοικούσαν μεταξύ της Μαύρης Θάλασσας και της χώρα των Υπερβορείων και των Ελλήνων γίνεται λόγος και στα Αργοναυτικά των Ορφικών. Έτσι, χαρακτηρίζουν Ορφικών τους τοξοφόρους Σκύθες ως υπηρέτες του θεού Άρη. Ενώ, ένας άλλος λαός που κατοικούσαν στην Ταυρική Σκυθία, οι Ταύροι, και Σκυθία Ταύροι χαρακτηρίζονται ως ανθρωποφάγοι, μιας και θυσίαζαν τους ξένους στην Μουνυχία, Μουνυχία δηλαδή στην Αρσιλόχη, που Αρσιλόχη ταυτιζόταν με την Αρτέμιδα της Μουνυχίας του Πειραιά (σημερινή Καστέλα). Όλοι αυτοί οι λαοί λοιπόν που ζούσαν στην τεράστια περιοχή ανάμεσα στην σημερινή Αγία ΓΝΩΣΤΕΣ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Πετρούπολη, που θεωρείται ότι ΜΕΤΑΞΥ ΥΠΕΡΒΟΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ξεκινούσαν οι Υπερβόρειοι το ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ταξίδι τους για την Ελλάδα, μέχρι τον Εύξεινο Πόντο πρέπει να διάκειντο την εποχή εκείνη φιλικά προς τους Έλληνες. 36 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 37. Οι Υπερβόρειοι – Πολιτισμικές σχέσεις με τους Έλληνες Η διαπίστωση αυτή γίνεται πιο εντυπωσιακή αν σκεφτούμε ότι οι τάφοι των Υπερβορείων Παρθένων, που έχουν βρεθεί και ανασκαφεί στη Δήλο έχουν χρονολογηθεί στην Πρωτο-Μυκηναϊκή εποχή, ενώ η εποχή Αργοναυτική εκστρατεία κατά τον 13ο π.Χ. αιώνα. Φαίνεται λοιπόν ότι, τουλάχιστον για 3 – 4 αιώνες, επικρατούσε αυτό το πολιτισμικό και φιλικό καθεστώς προς τους Έλληνες. Το ερώτημα είναι αν ήταν συνεχές και πότε πρέπει να άλλαξε, γιατί κάποια στιγμή πρέπει να άλλαξε. Οι απαντήσεις αυτές είναι δύσκολες και φυσικά δεν μπορεί να τις δώσει ένας γεωεπιστήμονας. Νομίζω όμως ότι, κάποιος που ασχολείται με την Προϊστορία και την μυθολογία των λαών που αναπτύχθηκαν διαχρονικά ανάμεσα στον ποταμό Δνείπερο (Βορυσθενής) και τα Ουράλια, και κυρίως ανάμεσα στον Δον (Ταναΐς) και τον Βόλγα, θα συμβάλλει καθοριστικά. Μήπως υπήρξε Ταναΐς Βόλγα κάποιου είδους «ειρήνη» την εποχή εκείνη, ανάλογη με εκείνη της Ρωμαϊκής εποχής; Το πότε και πώς τελείωσε βέβαια είναι ένα άλλο ερώτημα. Δεν αποκλείεται ο Τρωικός Πόλεμος να έπαιξε καθοριστικό ρόλο, όπως έπαιξε και για τόσα πολλά άλλα. 37 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 38. Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό; Ο Όμηρος αναφέρεται στον Ωκεανό 19 φορές στην Ιλιάδα και 16 στην Οδύσσεια.  «...και αν ποτάμοιο ρέεθρα...» (Σ 607) ΑΡΑ: Ωκεανός = ποταμός που ρέει και απλώνεται στα 4 σημεία του ορίζοντα.  Δίπλα στις ροές του Ωκεανού, προς Δυσμάς, κείται ο Άδης (ω 11) και εντεύθεν κείται το Ηλύσιον Πεδίον • Δηλαδή, ο Άδης δεν βρίσκεται στις ροές του Ωκεανού προς Ανατολάς, αλλά προς Δυσμάς  Όταν ταξιδεύουμε με το πλοίο (π.χ. για την Κρήτη ή για την Ιταλία) βλέπει κανείς κάποια ροή; • Εμείς γνωρίζουμε μόνον ότι στο στενό του Ευρίπου η θάλασσα ρέει • Ή στα στενά του Βοσπόρου βλέπουμε τα νερά να ρέουν..  Ο Ωκεανός λοιπόν θεωρείται ένας μεγάλος ποταμός ⇒ δεν περιβάλλει στατικά την Γη, αλλά δυναμικά • Ωκεανός ⇒ Ωκύς = γρήγορος νάω = ρέω • Ωκεανός = γρήγορη ροή ΑΡΑ: ο Ωκεανός δεν είναι η Μεσόγειος. Αυτή είναι Θάλασσα. 38 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 39. «...Δίπλα στις ροές του Ωκεανού, προς Δυσμάς, κείται ο Άδης (ω 11) και εντεύθεν κείται το Ηλύσιον Πεδίον...» 39 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 40. Οι Ορφικοί για τον Ωκεανό Ορφέας: ύμνος προς τιμήν του Ωκεανού: «…αθάνατον πατέρα και αρχή των αθανάτων θεών και θνητών ανθρώπων, που κυματίζει γύρω από την Γη που την περικυκλώνει…» Κατά Ορφικούς επίσης: «…από τον Ωκεανό προέρχονται όλοι «…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν ελίσσων…» «…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν ελίσσων…» οι ποταμοί και όλη η θάλασσα…» Άρα, άλλο Ωκεανός και άλλο θάλασσα..  Ποια θάλασσα;  Σχεδόν βέβαιο Μεσόγειος Ορφικός Ύμνος προς τιμήν του Πάνα: «…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν ελίσσων…» 40 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 41. Χαρακτηριστικά του ποταμού Ωκεανού Συνεπώς, ο Ωκεανός είναι ένας τεράστιος ποταμός που ρέει αδιάκοπα!! Ποια τα φυσικο-ωκεανογραφικά χαρακτηριστικά του ποτάμιου ρεύματος;  Αψόρροος, βαθυδίνης, βαθύροος, βαθυρείτης • Αψόρροος (Ησίοδος, Θεογονία, 776): Η μέχρι τώρα ερμηνεία: Αψ = πίσω + όρνυμαι = κινούμαι ⇒ παλινδρομεί Παλινδρομώ = μπροστά - πίσω ή πέρα – δώθε πάνω σ’ έναν άξονα. Συνέπεια: έχει θεωρηθεί ότι αναφέρεται σε φαινόμενα παλίροιας. ή Αψύς + ροή = όχι στρωτή – τυρβώδης ροή • Βαθυδίνης ή βαθυ-δινείης (Όμηρος, κ 511): Βαθιές δίνες ή δίνες σε βάθος ⇒ Δηλαδή, ο τεράστιος και αψόρροος ποταμός έχει τυρβώδη ροή, όχι μόνον στην επιφάνεια, αλλά και σε βάθος • Βαθύροος + βαθυρρείτης = ροή σε βάθος Ποιος είναι λοιπόν ο τεράστιος ποταμός, ο αψόρροος κ.λπ.; = Ρεύματα του Ωκεανού =Κλάδος του Gulf Stream 41 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 42. Τι άλλα γνώριζαν για τον Ωκεανό;  Ο Ωκεανός βρίσκεται στα πέρατα της εύφορης Γης (Ξ 201)…  …Εκεί που πέφτει το λαμπρό φως του Ήλιου (Θ 485), αλλά και από εκεί που  …εκ νέου φώτισε τα χωράφια από τον ήσυχο βαθύρροον Ωκεανόν… (τ 433) • Το ότι «πέφτει στον Ωκεανό γνωστό, αλλά το ότι ανατέλλει και από Ωκεανό, πού το γνώριζαν;  Ο Ωκεανός περιβάλλει πανταχόθεν την Γη (Σ 606-607). 1ο Σημαντικό ερώτημα:  Πώς γνώριζαν ότι ο ωκεανός «περιβάλλει πανταχόθεν την Γη»;  Εμείς σήμερα το γνωρίζουμε γιατί έχουν γίνει λεπτομερείς χαρτογραφήσεις. Εκείνοι πού το έμαθαν και από πότε; πότε 2ο Σημαντικό ερώτημα:  Γιατί από εκεί που ανατέλλει δεν χαρακτηρίζεται αψόροος, αλλά ήσυχος και βαθύροος; βαθύροος 42 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 44. Πότε όλα αυτά; i. Πότε ο Τιτάνας Ωκεανός στη Δύση; ii. Πότε ο Άτλας στη ΒΔ-ική Αφρική; iii. Πότε η εξορία του Τιτάνα Κρόνου; iv. Πότε εμπλέκεται ο ήρωας Ηρακλής; Απαντήσεις: Αυτονόητη η αδυναμία ακριβούς χρονολόγησης. ΟΜΩΣ: • Ο Ωκεανός πριν την Τιτανομαχία – δεν συμμετείχε • Ατλας + Κρόνος ΜΕΤΑ την Τιτανομαχία ⇒ Εξορία ως τιμωρία του Δία (5η χιλιετία π.Χ.;) • Ηρακλής – Μυκηναϊκή εποχή – 13ος (;) π.Χ. αιώνας 44 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 45. Πότε η εξορία; Πότε όμως έφτασαν στον τόπο εξορίας τους;  Για Άτλαντα δεν υπάρχουν ενδείξεις. Οπωσδήποτε πριν την Μυκηναϊκή εποχή  Για Κρόνο οπωσδήποτε όχι πριν 6.000 χρόνια (4.000 π.Χ.) και θεωρητικά στο χρονικό διάστημα μέχρι το τέλος της Μέσης εποχής του χαλκού (2.000 – 1.550 π.Χ.) ή Μεσο-Ελλαδικής (1.600 π.Χ.)  Μάλλον γύρω στο 6.000 π.α.σ. (4.000 π.Χ.) Γιατί ΟΧΙ ΠΡΙΝ το 6.000 π.α.σ.;  Επειδή πριν δεν είχε εγκατασταθεί το Gulf Stream + ψυχρό κλίμα.  ΑΡΑ: Αδύνατη η άφιξη ανθρώπου στον τόπο εξορίας του Κρόνου. 45 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 46. Σημείωση Εποχή γύρω στο 6.000 π.α.σ. είναι συγκλονιστική για τον πολιτισμό – Νέα εποχή  Ολοκλήρωση υποχώρησης παγετώνων  Ολοκληρώνεται η κατάκλυση πεδινών περιοχών τεραστίων εκτάσεων – λόγω κλιματοευστατικών κινήσεων. • Απώλειες τεράστιων καλλιεργήσιμων παράκτιων εκτάσεων στις περιοχές μικρών γεωγραφικών πλατών π.χ. Ελλάδα, Ιταλία. • Απελευθέρωση τεράστιων εκτάσεων Κεντρικής και Β. Ευρώπης.  Όλοι οι ποταμοί πάνω στη Γη μας δεν έχουν πρακτικά Δέλτα.  Το 6.000 π.α.σ. αρχίζουν να σχηματίζονται τα Δέλτα όλων των μεγάλων ποταμών, όπως του Νείλου, του Δούναβη (Ίστρου), του Μισσισιπή, του Αχελώου, του Μαίανδρου κ.λπ., κ.λπ.  Ολοκληρώνεται ο σχηματισμός του Περσικού Κόλπου, του Αιγαίου, του Ευβοϊκού, του Σαρωνικού κ.λπ.  Μετάβαση από την Χαλκολιθική εποχή προς εκείνη του Χαλκού.  Ανάπτυξη πολιτισμού Μεσοποταμίας και πόλεων Eridu, Uruk.  Έναρξη ολοκλήρωσης ερημοποίησης της Σαχάρας.  Την εποχή αυτή ο Θεός δημιουργεί τον Αδάμ και την Εύα και  τον Παράδεισο (Κήπος της Εδέμ) στην Εδέμ. 46 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 47. Η υποχώρηση των παγετώνων στον Β. Ατλαντικό Η. Μαριολάκος, 2012
  • 48. Τα σημαντικότερα Τα σημαντικότερα κέντρα κέντρα παγετώνων κατά παγετώνων κατά το Πλειστόκαινο το Πλειστόκαινο Παλαιογεωγραφικές, Παλαιοκλιματικές Παλαιογεωγραφικές, Παλαιοκλιματικές συνθήκες στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη συνθήκες στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη Α΄ κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο, κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο, Α΄ Ταχύτητα μετανάστευση ορισμένων ειδών Ταχύτητα μετανάστευση ορισμένων ειδών δασικών φυλλοβόλων δένδρων στην ανατολική δασικών φυλλοβόλων δένδρων στην ανατολική Βόρεια Αμερική από περιοχές που ευδοκιμούσαν Βόρεια Αμερική από περιοχές που ευδοκιμούσαν κατά τις παγετώδεις περιόδους (κατά Davis, Α κατά τις παγετώδεις περιόδους (κατά Davis, 1976). Η διακεκομμένη γραμμή δείχνει την Α 1976). Η διακεκομμένη γραμμή δείχνει την σημερινή τους εξάπλωση. Ο υπολογισμός έχει σημερινή τους εξάπλωση. Ο υπολογισμός έχει γίνει κατά μήκος των γραμμών Α – Α’. Από τους γίνει κατά μήκος των γραμμών Α – Α’. Από τους υπολογισμούς διαπιστώθηκε ότι η μέση ταχύτητα υπολογισμούς διαπιστώθηκε ότι η μέση ταχύτητα μετανάστευσης ανέρχεται σε 100 – 110 μετανάστευσης ανέρχεται σε 100 – 110 Η. Μαριολάκος, 2012 μέτρα/έτος μέτρα/έτος
  • 49. Αξιοποίηση των γνώσεων από μεταγενέστερους; Καμία σχεδόν:  Επειδή βαθμιαία λησμονήθηκαν  Υπάρχουν αναφορές, συνοδευόμενες ΣΧΕΔΟΝ ΠΑΝΤΑ με αρνητικές κριτικές και αμφισβητήσεις…  Ο μόνος που τις αξιοποίησε, άγνωστο σε τι βάθος, είναι ο Πυθέας  Με την επικράτηση του Χριστιανισμού, και μέσα σε 1000 χρόνια, (4ος – 14ος αιώνας) ξεχάστηκαν όλα εντελώς.  Οι Vikings πάντως πέρασαν στην απέναντι ακτή, πολύ πριν τον Κολόμβο • Πότε έγινε και ΓΙΑΤΙ; Η. Μαριολάκος, 2012
  • 50. Κλιματικό Optimum (βέλτιστο) Μεσαίωνα  Ο παλαιός κόσμος άρχισε να γίνεται και πάλι περίεργος  Ο Κολόμβος • Ξεκινάει να βρει τις Ινδίες… Εντυπωσιακό:  Για το Ρεύμα του Κόλπου, και γενικότερα για τα ωκεάνια ρεύματα, έμαθε καθ’ οδόν προς τις Ινδίες του Περιοχή Υπερβορείων Περιοχή Υπερβορείων Μεταβολές των ορίων του χιονιού στη Νορβηγία κατά τα τελευταία 15000 χρόνια (κατά O. Holtedahl, 1960, με ορισμένες Η. Μαριολάκος, 2012 τροποποιήσεις).
  • 51. Ιστορικό Επανανακάλυψης του Ρεύματος του Κόλπου Σύμφωνα με τη διεθνή σύγχρονη βιβλιογραφία, αυτός που ανακάλυψε (?) και περιέγραψε για πρώτη φορά το Gulf Stream - το Ρεύμα του Κόλπου – θεωρείται ο Ponce de Leon, ο οποίος στο Leon ημερολόγιο του ταξιδιού του, στις 22 Απριλίου του 1513, σημείωσε: «…ένα ρεύμα όπως αυτό, καίτοι είχαν δυνατό άνεμο, δεν μπορούσαν να προχωρήσουν, αλλά αντίθετα πήγαιναν προς τα πίσω και φαίνεται ότι προχωρούσαν καλά. Στο τέλος έγινε γνωστό ότι το ρεύμα ήταν πιο δυνατό από τον άνεμο». Αυτή είναι η πρώτη γραπτή ένδειξη για το Gulf Stream και ο Ponce de Leon θεωρείται αυτός που το πρωτο-ανακάλυψε. Έξι χρόνια αργότερα (1519), ο Anton de Alaminos, που ήταν Alaminos καπετάνιος του πλοίου με το οποίο ταξίδευε ο Ponce de Leon, και ο οποίος είχε συμμετάσχει στο τελευταίο ταξίδι του Κολόμβου, ξεκίνησε ένα ταξίδι από το λιμάνι της Vera Cruz του Μεξικού για την Ισπανία. Στο ταξίδι αυτό ο Alaminos ακολούθησε τις ακτές της Florida προς Βορρά, προτού γυρίσει προς τα ανατολικά για την Ευρώπη. Το 1575 ο Andre Thevel συνδέει το Gulf Stream με τους ποταμούς που εκβάλουν στον Κόλπο του Μεξικού. Το 1660 ο Varenins χαρακτηρίζει το Gulf Stream ως μία «αέναη ειδική κίνηση» της θάλασσας και το περιγράφει ως ένα «γιγάντιο ρεύμα».  Στη συνέχεια πολύ λίγα γράφτηκαν για αυτόν τον ωκεάνιο ποταμό. Ίσως οι καπεταναίοι της εποχής να ήθελαν να το κρατήσουν όσο περισσότερο γίνεται μυστικό. 51 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 52. Το δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνα ξεκινάει με μια εντατική έρευνα του Gulf Stream. Η αφορμή ήταν μια επιστολή που έστειλε ο Γενικός Διευθυντής των Ταχυδρομείων Benjamin Franklin στον πλοίαρχο Folger, που τον προέτρεπε να Folger κατασκευάσει έναν χάρτη του Gulf Stream, ώστε να βελτιωθεί η ταχύτητα αποστολής του ταχυδρομείου από την Αγγλία. Ο χάρτης του Gulf Stream από Ο χάρτης του Gulf Stream από τον Benjamin Franklin, 1785 τον Benjamin Franklin, 1785 Μέχρι το τέλος του αιώνα είχαν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν σχετικοί χάρτες, μεταξύ των οποίων και θερμοκρασιακοί, μετά από συστηματικές και λεπτομερείς θερμομετρικές παρατηρήσεις. Οι πρώτοι χάρτες της ευρύτερης περιοχής το αναφέρουν ως «Gulf of Florida», ως «Στενά της Florida» και ως «Κανάλι των Bahama». Ο πρώτος χάρτης που το χαρακτηρίζει ως Gulf Stream δημοσιεύτηκε το 1842 και είναι των Sydney Morris και Samuel Breese. Breese Από το 1845 πάντως αρχίζουν συστηματικές παρατηρήσεις του φαινομένου, ενώ ο Mathew Maury, ο οποίος στο βιβλίο του «Physical Geography of the Maury Sea» το 1855 έγραψε: «There is a river in the ocean. In the severest droughts it never fails, and in the mightiest floods it never overflows….Its current is more rapid than the Mississippi or the Amazon…», 52 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 55. Όμηρος (8ος; αι. π.Χ.), (Ιλιάδα, Σ 607): «…και έθεσεν επάνω τον μεγαλόσθενο / ποταμό του Ωκεανού…» (Οδύσσεια, μ1): «…αφού κατέλιπε την ροή του ποταμού Ωκεανού…». Mathew Maury, 1855: «There is a river in the ocean. In the severest droughts it never fails, and in the mightiest floods it never overflows….Its current is more rapid than the Mississippi or the Amazon…» 55 «Physical Geography of the Sea» Sea» Η. Μαριολάκος, 2012
  • 57. Απ’ όλη αυτή την πρόσφατη ερευνητική δραστηριότητα της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, τα αποτελέσματα που μας ενδιαφέρουν άμεσα είναι όσα αναφέρονται στους μαιανδρισμούς του ρεύματος και στον εντοπισμό των δακτυλίων και των θερμών δινών. Πρόκειται ουσιαστικά για μια ερευνητική προσπάθεια που ξεκίνησε την δεκαετία του ΄70, εφαρμόζοντας σύγχρονες μεθόδους διαστημικής τεχνολογίας. Έτσι, η σύγχρονη διαστημική τεχνολογία επιβεβαίωσε τις γνώσεις που μας έχουν αφήσει κληρονομιά οι Ορφικοί, ο Όμηρος και ο Ησίοδος, ο Πλούταρχος, ο Οβίδιος και άλλοι. Με άλλα λόγια, επιβεβαίωσαν:  Ότι ο Ωκεανός είναι ένας μεγάλος ποταμός που περιβάλλει την Γη, που την παλιά εκείνη εποχή θεωρείτο ένας δίσκος, όπως έχουν απεικονιστεί και στις ασπίδες του Ηρακλή και του Αχιλλέα.  Ότι ο Ωκεανός είναι και αψόροος. αψόροος  Ότι ο Ωκεανός είναι και οπισθόροος. οπισθόροος  Ότι ο Ωκεανός είναι και βαθύρροος, και βαθύρροος  ότι ο Ωκεανός είναι και βαθυδίνης. βαθυδίνης 57 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 58. Θερμοκρασιακός χάρτης του Gulf Stream - Gulf Stream Sea Surface Temperature Θερμοκρασιακός χάρτης του Gulf Stream - Gulf Stream Sea Surface Temperature from AVHRR on NOAA-12, May 23, 1996 from AVHRR on NOAA-12, May 23, 1996 Ottawa Ωκεανός:  αψόροος. Θερμοί στρόβιλοι - δίνες  οπισθόροος  βαθύρροος  βαθυδίνης Ν. Υόρκη Βαλτιμόρ Ο Ωκεανός είναι και οπισθόρροος η Ο αψόρροος Ωκεανός ποταμός 58 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 59. Γιατί όλα αυτά ξεχάστηκαν;  Επειδή όλα αυτά θεωρήθηκαν παραμύθια... ΟΜΩΣ, είναι παραμύθι ότι η Ωγυγία βρίσκεται δυτικά της Βρετανίας; Είναι φαντασία ότι δυτικά της Ωγυγίας βρίσκονται 3 νησιά και δυτικότερα υπάρχει μια μεγάλη ηπειρωτική χώρα; Είναι φαντασία όσα μας λέει ο Πλούταρχος, (2ος μ.Χ. αιώνας) ότι στον τόπο εξορίας του Κρόνου ο ήλιος χάνεται μόνον 1 ώρα την ημέρα; Είναι παραμύθι ότι ο Ηρακλής έφτασε ως την Άορνο Πέτρα, στην περιοχή του Ινδού ποταμού; Εκεί που έφτασε ο Μ. Αλέξανδρος 9 με 10 αιώνες μετά; Όλα αυτά πότε;  Την Μυκηναϊκή εποχή  Είναι υπερβολή να ισχυριστεί κάποιος ότι την Μυκηναϊκή εποχή η Ελληνική γλώσσα μιλιόταν ή ακουγόταν σε περιοχή που άρχισε από τα Βορειοανατολικά παράλια της σημερινής Αμερικής, την Χώρα των Υπερβορείων (Βαλτικές ή Σαρματικές ακτές), Κασπία, μέχρι τον Ινδό, την Αιθιοπία – Λιβύη (Βόρεια Αφρική), μέχρι τη χώρα πέρα από τον Ωκεανό, εκεί που δύει ο Ήλιος κι εκεί που βρίσκεται ο Άδης «...δίπλα στις ροές του Ωκεανού προς Δυσμάς»; 59 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 60. Μετά από όλα αυτά, πιστεύετε ότι ο Όμηρος και ο Ησίοδος, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης είναι ψεύτες ή φαντασιόπληκτοι; Πιστεύετε ότι ξύπνησε ένα πρωινό ο Όμηρος και αποφάσισε να γράψει ότι ο Ωκεανός, που περιβάλλει την Γη, είναι αψόροος, οπισθόροος, βαθύροος, βαθυδίνης κ.λπ. κ.λπ. έτσι, για να διασκεδάσει τους συγχρόνους του; Και ενώ οι Προϊστορικοί Έλληνες, από την εποχή του Κρόνου μέχρι και λίγο μετά την εποχή του Ηρακλή (τέλος Μυκηναϊκής Εποχής), εξερευνούσαν τις θάλασσες και τους Ωκεανούς (Εύξεινο, Σαρματικό Πέλαγος (Βαλτική), Κρόνιο Πέλαγος, Αρκτικό Ωκεανό, Ατλαντικό), τα ρεύματα, τα επιφανειακά και βαθιά, γνώριζαν τις επιφανειακές και βαθιές δίνες κ.λπ., κ.λπ., στη σύγχρονη Ελλάδα, κάποιοι σπουδαγμένοι στα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, σκέπτονται να καταργήσουν το ΕΛΚΕΘΕ… Είθε ο Τιτάνας Ωκεανός και ο Θεός Ποσειδών να τους φωτίσει… 60 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 61. Περιοχές όπου είχαν φτάσει και είχαν γνωρίσει και μελετήσει οι Προϊστορικοί Έλληνες – Μινωίτες και Μυκηναίοι - και ακουγόταν η Ελληνική, ή Κυπρο-Μινωική, ή η Αρκαδο-Κυπριακή γλώσσα – διάλεκτος. ? 61 Η. Μαριολάκος, 2012
  • 62. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας Η. Μαριολάκος, 2012