De gemeente Roerdalen maakt het zichzelf niet gemakkelijk door in te zetten op veerkracht, positieve gezondheid en klein geluk en levensvoldoening. Hein Albeda sprak mensen van Roerdalen over de vraag hoe je op verschillende manieren de voortgang kunt evalueren en daarbij iedereen kunt meenemen. Daarbij verschuift de aandacht van verantwoording aan anderen, naar rekenschap samen met de gemeenschap over de vraag wat goed ging en wat beter kan.

1. Verantwoording
Hoe kun je met je netwerk op verschillende
manieren de voortgang van je beleid evalueren?
april 2019
Hein Albeda

2. Inhoud: Evalueren in plaats van verantwoorden
Dilemma: Hoe beter doel
– des te moeilijker kritisch te zijn op proces
– des te moeilijker elkaar kritiek te geven
– Vaak: samenhang doel en middel moeilijk
Verantwoording versus onderlinge
rekenschap
Wat kan Roerdalen doen?
Lessen

3. U gaat toch niet bezuinigen op de
emancipatie, armoede, schuldhulp? Dat
verkeerslicht kan toch niet weg?

4. Ervaring bewonersvereniging
De Kersentuin
Inzicht in hoeveel geld gaat naar groen geeft
ergernis (verantwoording zonder
rekenschap)
Met de benen op tafel filosoferen waar wilden
we heen, gaat dat goed? Wat willen we dan
doen geeft energie (rekenschap zonder
verantwoording)

6. Vertrouwen dat je je werk goed
doet
Natuurlijk moeten de financiën kloppen
(trust), maar dan???
Aantal bezoekers tellen of…
…kijken waar het netwerk zelf ook mee zit
….. naar instrumenten om te leren en te
verbeteren (confidence)
Hoe kunnen we vertrouwen dat we beter gaan
presteren?

7. Rekenschap (v)
verantwoorden, maar ook zich beseffen
1 verantwoording van beheer over gelden; 2 (in ‘t
alg.) uiteenzetting omtrent en verdediging van
handelwijzen, daden en motieven, syn.
verantwoording; rekenschap afleggen, geven,
vragen; rekenschap geven van iets, aan iem. 3
plicht tot verantwoording syn. verantwoordelijkheid:
rekenschap aan God 4 (uitdr.) zich rekenschap
geven van iets, het zich realiseren, er aandacht aan
schenken; - (uitdr.) zich rekenschap geven van,
beseffen
verantwoording van beheer over
gelden
Zelf realiseren wat er gebeurt

8. Gezamenlijke rekenschap
Vertrouwen in anderen en je eigen werk
Wat was ons doel? Is dat gewijzigd?
Is het ons project of van de gemeente?
Past onze werkwijze bij ons doel?
Hoe goed doe ik mijn werk?
Wat kan ik leren van anderen?
Hoe kan het dat zij minder geld kwijt zijn?
Goh, zij doen het wel heel goed, hoe is dat
mogelijk?
En: wat is onze verbeteragenda, hoe vaak?

9. Vaste verbeteragenda
Als je samen conclusies trekt, kijk daar dan de
volgende keer op terug
Pak ook af en toe een overstijgend thema,
bijvoorbeeld inclusiviteit, checks and
balances, alledaagse democratie, diversiteit,
samenwerking, werkplezier
Houd rekenschap inspirerend

10. Kijken in de keuken
Rotterdam: Auditcommissie (samengesteld
uit mensen uit diensten) kijkt wat goed gaat
en wat beter kan bij ambtelijke diensten
Oude IJsselstreek: burgervisitatiecommissie
bekeek organisatieverandering: wat gaat
goed, wat kan beter?
Leeuwarden: burgervisitatiecommissie gaf
tips hoe de lokale politiek aantrekkelijker en
begrijpelijker kan worden voor burgers

11. Andere vormen (onderlinge)
verantwoording en rekenschap
Eigen enquêtes → andere vragen?
Netwerkleergesprek,
Blundermuur, intervisie,
Burgervisitatie, meer algemeen: in de keuken
kijken
Best functionerende vereniging geeft les
Klantreis: beeld wat je klant meemaakt
Effectenarena: wetenschap zoekt bewijs

12. Onderlinge rekenschap
Wat wil je ophalen? (kennis, ervaring, mening)
Selectie op ervaring of representatie nodig
Is er ruimte om zelf vorm te geven
Zoek je specifieke bijvangst
Scheidt je bevinding van advies?
Bespreek je bevindingen?
Ga je na wat je er mee deed?
Hoe verbind je evaluatie met de straatervaring?

13. Rekenschap en met de mensen
zelf
Bewoners kijken niet naar stukjes - alleen de
verantwoording - maar integraal
Bewoners willen reageren en tips geven
Persoonlijke uitnodigingen en eigen
ontmoetingsplaats helpen over drempel
Bespreek doelen, resultaat en vraag wat dat
betekent voor nieuwe doelen
Kies steeds andere vormen (filmpjes, foto’s,
bijeenkomsten, kraampjes, folders)

14. Wie kan wat beoordelen?
Dit vliegtuig is gecontroleerd door een burgercommissie?
Specifieke kennis nodig
Weinig interacties
– Welke interventie kiezen
– Welke interventie werkt
– Aansturing organisatie
– Kwaliteit professional
– Leren van fouten
– VB: heb ik een goede
tandarts? Is dit deugdelijk
bouwontwerp?
Veel klantcontacten
Eenvoudige interacties
– Bejegening
– Aandacht
– Toegankelijkheid
– Doen wat je belooft
– VB: voel ik mij hier prettig?
Luisteren ze naar mij?

15. Lessen
Er zijn meer manieren om te kijken of je je
werk goed doet en tegelijk te leren en
verbeteren
– Blik van buiten
– Intervisie
– Onderlinge evaluatie
Veilige omgeving zorgt voor het gesprek over
confidence en signalen over trust
Rekenschap aan bewoners integraal en
interactief invullen