Magazine Het Ondernemersbelang De Graafschap Liemers 05 2011 M.i.v. 2012 zullen zal deze regionale editie vervangen worden door 2 andere edities: Achterhoek en De Liemers

1. NR. 5 2011
DE GRAAFSCHAP-LIEMERS
Achterhoek is
familiebedrijvenmekka
LeeuwenMoed helpt mens en ‘AWEJA was onzichtbaar in Bestuur VNO-NCW Achterhoek: De verkleinde schoenmaat
organisatie een stap verder de Achterhoek ...’ regionaal belang staat voorop van Mark Rutte
•••••••••••••••• WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL

2. bureau voor spetterende communicatie

3. oost en west binnen handbereik
Ondernemen is kansen zien
en ze grijpen. Geef uw bedrijf
en uw visie de ruimte op een
van de prachtige kavels in
BusinessPark 7Poort in Zevenaar:
• unieke ligging aan de A12 en het
nieuwe station Zevenaar Oost
• in no time naar de Randstad of
het Ruhrgebied
• 90 ha bedrijventerrein, met kavels
varierend van 0,1 tot 9 ha,
basisprijs € 124 per m2
• hoogwaardige voorzieningen als
parkmanagement, glasvezel en
centrale bluswatervoorziening
• 50.000 bedrijven en 1 miljoen
consumenten binnen een straal
van 20 kilometer
• pal naast 1.500 nieuwe woningen
in Groot Holthuizen
Kijk op www.7Poort.nl
projectbureau@zevenaar.nl | 0316 595 517
Zevenaar hand in hand met de Randstad en Duitsland

4. het ONDERNEMERS
Het Ondernemersbelang
De Graafschap-Liemers
B E L A N G
verschijnt vijf keer per jaar.
Inhoud
ACHTERHOEK IS FAMILIEBEDRIJVENMEKKA
Achtste jaargang, nummer 5, 2011
Veruit de meeste bedrijven in Nederland zijn een familiebedrijf. Waar komt dat
OPLAGE door? Wat maakt een familiebedrijf zoveel mooier, beter of anders? Zes rasechte
4.500 exemplaren ‘familieondernemers’ stoeien met elkaar over de antwoorden. Eén ding is duide-
lijk: als je een familiebedrijf runt, is je verantwoordelijkheid anders. Ook in tijden
COVERFOTO
Deelnemers Ronde Tafelgesprek waarin het minder gaat. “Want dan verkoop je toch gewoon de boot?”
Familiebedrijven
Fotografie: Heidi Otten 08
UITGEVER
Novema
Postbus 30
9860 AA Grootegast
LEEUWENMOED HELPT MENS EN ORGANISATIE EEN STAP VERDER
Weegbree 1
9861 ES Grootegast
Het coachingstraject LeeuwenMoed helpt organisaties, teams en medewerkers
T 0594 - 51 03 03
F 0594 - 61 18 63 een stap verder. Met als uitgangspunten Veiligheid, Vertrouwen en Verantwoor-
info@novema.nl delijkheid kunnen de kwaliteiten van medewerkers maximaal worden benut.
www.novema.nl
EINDREDACTIE
Hilde Groen
h.groen@novema.nl
T 0594 - 51 03 03
14
WEBSITE
www.ondernemersbelang.nl
‘AWEJA WAS ONZICHTBAAR IN DE ACHTERHOEK, MAAR OPE-
BLADMANAGER
REERT AL 17,5 JAAR WERELDWIJD!’
Johan Kraaijinga
j.kraaijinga@novema.nl Mooie namen prijken op de referentielijst, zoals BMW, Coca Cola, Wal Mart, NIKE
T 0594 - 51 03 03 en bijvoorbeeld Lavazza. Toch weten maar weinig mensen wat er in het bedrijfs-
M 06 - 51 14 04 76 pand aan de Stenenmaat 10 in Ulft gebeurt. Dat is ook niet zo raar, zegt direc-
teur Arthur Jansen. “Want de meeste opdrachtgevers van AWEJA komen uit het
VORMGEVING
buitenland.” Dit verhaal mag daar, tezamen met het Open Huis op 25 november,
VDS Vormgeving!, Drachten
DRUK
27 verandering in brengen.
D+L Printpartner GmbH, Bocholt
REDACTIE
André Staas – Comm’Art BESTUUR VNO-NCW ACHTERHOEK: REGIONAAL BELANG STAAT
Jeroen Kuyper VOOROP
Huub Luijten
Gerard Menting Hun betrokkenheid bij meer dan alleen het eigen bedrijf kenmerkt de Achterhoekse
Henk Roede (strip) ondernemers, die zitting hebben in het bestuur van werkgeversorganisatie VNO-
Frieda Tax NCW Achterhoek. Ze maken zich sterk voor de bereikbaarheid van het gebied,
André Vermeulen (columnist) prijzen de mentaliteit van de Achterhoekse werknemers en hebben veel zorg over
René Zoetemelk de vooruitzichten van de bouwsector. Met ruim vierhonderd leden is de Achterhoek
FOTOGRAFIE
Gerrit Boer
36 een van de grootste afdelingen binnen VNO-NCW. Twee beroepskrachten steunen
het bestuur: regiomanager Toin de Ruiter en regioadviseur Wilma Elbertsen. Wie zijn
de ondernemers achter de bestuursleden?
Jur Engelchor
Huub Luijten
Marco Magielse
Heidi Otten
Gert Perdon
ADRESWIJZIGINGEN
Adreswijzigingen, veranderingen
van contactpersoon of afmeldingen
kunt u per mail doorgeven aan
Tiny Klunder, t.klunder@novema.nl.
Vermeldt svp ook de editie er bij,
die vindt u bovenaan in het colofon.
Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of overgenomen
zonder schriftelijke toestemming
van de uitgever. De uitgever kan
niet aansprakelijk worden gesteld
voor de inhoud van de advertenties.
02 het ONDERNEMERS BELANG

5. Column
■ En verder We gaan de lucht in!
04 Nieuws Files bestaan al sinds de auto een massavervoermiddel
06 Maket: Maak het in de Achterhoek is. Als het in de jaren 60 op zondag mooi weer was, ston-
07 Website maakt Achterhoekse bedrijven zichtbaar aan jongeren den de wegen naar Zandvoort en Scheveningen propvol.
15 Lodder-Dales Accountants en Adviseurs brengen
Opeenvolgende regeringen hebben sindsdien zonder er bij
‘stadskantoor’ terug in Arnhem
17 Stanstechniek Gaanderen BV: Sterk in metaal en mensen! stil te staan van het verschijnsel file een echt economisch
18 Tiecken VHP Manager: Een frisse wind door verzekeringsland probleem gemaakt. Ga maar na. Om de naoorlogse woning-
19 REBOgroep biedt totaalpakket in vastgoed nood op te heffen, viel het besluit om woningen te gaan
21 Junior Kamer: WintersWeekend 2011
22 McDonald’s blijft groeien; Trots op het merk bouwen in het weiland. Zo ontstonden Almere, Zoetermeer,
24 Diesel Oil Company BV, bedrijf met Achterhoeks elan Nieuwegein en al die andere deprimerende nieuwbouw-
25 Fatima Zorg: Zakelijke contacten laten zien wat onze cliënten allemaal kunnen oorden.
26 Of het nu een Gouden Kroket of een Gouden Tandenstoker is,
In de loop der tientallen jaren zijn vele 100.000-en gezin-
alles is welkom bij M8erhoek
29 Reworks Benelux BV neemt arbeidsprocessen op innovatieve manier uit handen nen ‘naar buiten’ gegaan. Ik herinner mij nog een collega bij
30 BOSCH Scharnieren breidt uit met BOSCH Metaal het toenmalig Economisch Dagblad in Den Haag, die elke
31 Gratis kennisbank onderstreept kernwaarden webbedrijf BeSite ochtend om 7 uur zijn doorzonwoning in Salt Lake City ver-
32 Ondernemerspanel: Heeft u nog vertrouwen in de euro?
liet om om 8 uur op de redactie te kunnen zijn. Al rond 1980
34 ROMA marktonderzoek & advies helpt organisaties met volgende stap
35 MEE Oost-Gelderland: ondersteuning bij leven met een beperking had hij een uur nodig om met de auto een afstand van nog
39 Altop Kunststoftechniek: Complete technische oplossingen in kunststof geen 10 kilometer te overbruggen.
41 Allure Bouw: vakmanschap en kwaliteit in korte bouwtijd Inmiddels weten wij niet beter meer. Veel huishoudens
43 ONZ Achterhoek
45 Het belangrijkste in het leven is . . . weten wat het belangrijkste is! nemen de files voor lief. Voor minder geld ruimer wonen in
45 Vrijheid op de werkvloer? Ja, maar niet te veel een rustig dorp in de Betuwe is voor hen belangrijker dan
47 In Doetinchem krijgen starters én groeiers extra aandacht vlakbij het werk in Utrecht, Den Bosch of Rotterdam.
48 Spreekuur met… De Commercie Dokter
De files zullen nooit verdwijnen. Zelfs als de forens in de
toekomst met zijn volautomatische, elektrische auto over
■ In het hartkatern een geleiderail voortschuift, dan nog zit hij in een perma-
nente slang van computergestuurde botsautootjes.
De verkleinde schoenmaat van Mark Rutte Wie daaraan wil ontsnappen, gaat de lucht in! Nu al zie je
dat geslaagde zakenlieden en captains of industry zich per
Tussen het aantreden van de liberaal Rutte als premier
en dat van zijn liberale voorganger Cort van der Linden
helikopter verplaatsen. Zo kan Hennie van der Most vijf
zit bijna een eeuw. Honderd jaar lang moest hun stroming afspraken per dag aan, verspreid over het hele land. In
die post overlaten aan christendemocraten en sociaal- China gaat dat nog veel verder. In 2010 is het gebruik van
democraten. En nu de liberalen eindelijk weer de eerste een privéhelikopter in de grootstedelijke agglomeraties
minister leveren is deze de leider van een minderheids- met 20 procent gestegen.
kabinet dat voor elk wetsvoorstel moet soebatten met
In Japan is sinds 2005 een eenpersoons heli te koop met
een gedoogpartner of de oppositie. Tijdens een rede in
Antwerpen legde hij uit dat minderheidskabinetten in deze
een motortje van 125 cc, een vermogen van 8 pk en een
eeuw niet de uitzondering maar de regel zullen vormen. topsnelheid van 90 kilometer per uur. Het ding kost 27.000
euro. De NASA experimenteert met een krachtiger versie,
- Het Kantoorblok die elektrisch vliegt en 240 kilometer per uur haalt.
- LMG|KCND strategie creatie maakt het verschil Het is slechts een kwestie van tijd voordat de forenzende
- Zicht: Een heldere kijk op zekerheid werknemer en de actieve ondernemer zich door de lucht
- Veldhuis Media investeert anticyclisch in mensen en machines verplaatsen in hun eigen een- of tweepersoons minikopter.
Daken van kantoorgebouwen worden landingsdek, par-
Bedrijven zetten stap van keerterreinen veranderen in luchthaventjes. Ik ben ervan
donateurschap naar partnership overtuigd dat dit voor het jaar 2050 volledig is ingeburgerd.
Of u, waarde lezer, dat nog meemaakt, hangt dus vooral van
Hulporganisaties kunnen een rol van doorslaggevend belang
uw huidige leeftijd af. Misschien zit u tegen die tijd wel in
spelen, voor het lenigen van acute nood, maar ook voor
het bevorderen van zelfredzaamheid. Dat geldt zeker voor
een echte luchtfile.
de manier waarop UNICEF hulp biedt. Somalië kent een
grootschalige hongersnood, maar buurland Ethiopië slaagt André Vermeulen
erin, ondanks dezelfde droogte, de eigen bevolking te blijven info@avoor.nl
voeden. In beide succesverhalen speelde UNICEF een cruciale
rol. In deze wereldwijde VN-organisatie staat het gulle en
actieve Nederland in de top als het gaat om donaties.
het ONDERNEMERS BELANG 03

6. Column Nieuws
Een heldere kijk op zekerheid
Iedere ondernemer is op zoek naar de
beste oplossing voor bedrijfsrisico’s.
Ook voor u staat deze vraag centraal.
Maar hoe kunt u voor de beste
oplossing kiezen als onvoldoende in
Tekst: René Wingelaar beeld is welk probleem opgelost moet
worden?
Economische De Zicht, risico- en verzekerings-
adviseurs vestiging in Eindhoven
gevangenschap helpt u graag hierbij.
Met onze BedrijfsRisicoVerkenner
Weer iemand die iets schrijft over de kre- brengen wij uw bedrijfsrisico’s in
dietcrisis denkt u wellicht. Klopt, maar dan kaart. Wij adviseren u over maatre-
wel met de intentie om u het paradigma van gelen, u maakt keuzes. Welke risico’s
economische vrijheid voor te houden. zijn voor u acceptabel en welke kunt u
door preventie minimaliseren?
De kredietcrisis hangt al maanden als een
Of welke risico’s wilt u met een ver-
dikke onweerswolk boven Europa. Veel
berichtgeving gaat over de crisis en de mate zekering afdekken? Alles gericht op
waarin de crisis slecht is voor onze economie. de continuïteit van uw onderneming.
Wat het ons ‘kost’ als we de Grieken moeten www.zichtadviseurs.nl
redden, of de Italianen, of de Portugezen. Na
de bankencrisis zijn we in Europa nu in een
schuldencrisis beland, waarvan geprobeerd
wordt deze te bezweren door veel geld in het FN-Metaal uit Neede neemt metaal activiteiten Small Business Centrum
economische systeem te pompen. Doel: terug over van Hameland Bronckhorst geopend
naar een grote economisch sterke eurozone.
Terug naar een Europees Bruto Nationaal
Product van voor de crisis in 2008. Terug naar met professionele partners. Externe op- In Zelhem is het Small Business Center
het ‘oude’ groeimodel. Een situatie waar wij drachtgevers willen graag samenwerken (SBC) Bronckhorst geopend. Wethouder
vanuit onze manier van welvaart denken met Hameland. Steeds meer vacatures D. Mulderije van de gemeente Bronck-
opnieuw dezelfde fouten kunnen gaan maken. bij het reguliere bedrijfsleven worden horst, voorzitter J. van Halteren van
Na de bankencrisis zou de schuldencrisis toch Plattelandshuis Achterhoek en Liemers
via Hameland ingevuld. Op deze wijze
de grote ‘wake up call’ moeten zijn dat wij ons
dragen medewerkers via Hameland bij en voorzitter W. Waalderbos van de
los moeten zien te maken van deze collectieve
economische gevangenschap. aan de bedrijvigheid in de Oost–Achter- Vereniging Kleine Kernen Gelderland
Henry Wullink, algemeen directeur van Hameland
hoek. Met ingang van 1 oktober 2011 verrichten de openingshandeling.
wenst Frank Nijboer, eigenaar van FN-Metaal
Paradigmashift heeft FN-Metaal uit Neede een deel van Het Small Business Center faciliteert
een succesvolle toekomst toe
In Bhutan laat men met het Bruto Nationaal de metaal activiteiten overgenomen van zelfstandige ondernemers en andere
Geluk zien dat het echt anders kan. Geen Detacheren van Hameland medewerkers Hameland. organisaties die behoefte hebben aan
zweverig gedoe, maar een uiterst succesvolle blijkt een succesvolle aanpak! Ruim FN-Metaal is een metaal- en kunststof- werkplekken of een vergaderlocatie.
manier van leven. Het Bruto Nationaal Geluk
een jaar geleden heeft Hameland de verwerkingsbedrijf, dat zich bezighoudt Ondernemers of organisaties kunnen
van Bhutan is een verruimd begrip van ons
kanteling ingezet van een productie- en met het vervaardigen van kwalitatief per dagdeel een bureau huren om aan
Bruto Nationaal Product waar wij in het westen
onze economische gevangenschap aan ontle- dienstverleningsbedrijf naar een hoogwaardige producten uit metaal te werken. Daarbij staan hen verschil-
nen. In het regeringsbeleid van Bhutan staan arbeidsontwikkelbedrijf. De focus van en kunststof voor diverse industrieën. lende kantoorfaciliteiten ter beschikking,
naast de economische factoren ook het milieu, de toekomstige Hameland organisatie De activiteiten worden voortgezet op zoals een draadloos netwerk, printer en
de sociale waarden en het innerlijk geluk van ligt op het begeleiden van haar mede- dezelfde locatie in Neede, aan de Indu- kopieerapparaat. Daarnaast zijn in het
de mens centraal. De gedachte achter het BNG werkers naar een zo regulier mogelijke strieweg nummer 1. De werkplekken Small Business Center representatieve
is dat naast materialistisch succes het gevoel baan. Hiervoor worden ondermeer worden ingevuld door de gemotiveerde vergaderruimtes te huur, variërend van
van welzijn, veiligheid, waardering en het
intensieve samenwerkingen aangegaan medewerkers van Hameland. zalen voor twee tot twaalf personen.
vinden van emotionele en spirituele groei de
elementen zijn waaruit mensen hun persoon-
De gemeente Bronckhorst, Plattelands-
lijke duurzame geluk halen. huis Achterhoek en Liemers en Vereni-
ging Kleine Kernen Gelderland willen
De paradigmashift naar het Bruto Nationaal met dit initiatief Het Nieuwe Werken
Geluk zal in mijn visie zorgen voor economi- aanbieden in de gemeente Bronckhorst.
sche vrijheid van een ieder. En als de politici Daarnaast is het doel kennis te delen en
deze shift nog niet (kunnen) maken, laten wij
meer kruisbestuiving tussen organisaties
als ondernemers dan het goede voorbeeld
te laten plaatsvinden. Op deze wijze
gaan geven. Je onderneming leiden vanuit de
gedachte van Bhutan geeft je economische hopen de initiatiefnemers bij te dragen
vrijheid, met groei op alle onderdelen van aan een vitale gemeente Bronckhorst én
het Bruto Nationaal Geluk-principe. Ook de Achterhoek. “Dit is een uitstekend voor-
economische. beeld van slim en snel verbinden tussen
vraag en aanbod, tussen ondernemers
René Wingelaar en organisaties”, zei Mulderije bij de
adviseur/personal coach opening. Nadere informatie over het
WaterWerk Training, Small Business centrum is te verkrijgen
Coaching & Consultancy via de website
renewingelaar@waterwerk.nu www.sbcbronckhorst.nl of
www.waterwerk.nu door te bellen met 0314-625 000.
04 het ONDERNEMERS BELANG

7. Hoe ver
kun je
Oprichting Quality School Achterhoek gaan?
De samenwerking tussen QSA Regels en wetten zijn er voor het behoud van een
en NCOI werd met een goed glas beklon- goede en rechtvaardige samenleving. Om die
ken. Voor meer informatie kunt u contact reden hebben we tegenwoordig een breed as-
opnemen met sortiment aan controleurs. De BOA, de handhaver,
info@qsa-trainingen.nl. de nieuwe ambtenaar. Nieuwe banen, een baan
die je moet liggen en die je aan moet kunnen.
Als horeca uitbuiter kom je ze wel eens tegen,
Noot van de redactie de controleurs op de naleving van de Drank en
Horecawet.
Het Ondernemersbelang De Graafschap-
Liemers zal vanaf 2012 niet meer in de Regels heb je nodig, moeten duidelijkheid geven
huidige vorm verschijnen. Om beide en nageleefd worden. Als controleur moet je
regio’s beter te kunnen bedienen is er controleren, communiceren, adviseren, maar
Op de foto Joke Elzenaar, directeur NCOI en Quintus Stokvis, directeur QSA. besloten om twee ‘nieuwe’ magazines te jezelf ook kunnen inleven en inschattingen en
creëren en Het Ondernemersbelang De afwegingen kunnen maken. Is dit het geschikte
Onder belangstelling van ongeveer 25 Door alleen te werken met ervaren vak- Graafschap-Liemers op te splitsen in: Het moment? Of zal ik een weekje wachten?
ondernemers uit onze regio is op woens- mensen en onderwijs te bouwen rondom Ondernemersbelang Achterhoek en Het
dag14 september Quality School Achter- de behoeften van de klant met optimale Ondernemersbelang De Liemers. Zo’n moment is bijvoorbeeld ons volksfeest,
hoek (QSA) officieel van start gegaan. flexibiliteit kan er écht maatwerk worden de kermis, waarvoor honderden mensen hun
Volgens directeur Quintus Stokvis, kun- geleverd. jaarlijkse spaarcenten weer uit de horecakluisjes
nen in de Achterhoek en de Liemers nu halen en dit in redelijke porties verdelen voor
nagenoeg alle studierichtingen op MBO Door diverse subsidieregelingen kunnen een drie of vierdaagse dekking van de alcohol-
en HBO niveau gevolgd worden en be- de kosten van opleidingen beperkt behoefte. Op het moment dat je weer in de
staat er zelfs de mogelijkheid om masters blijven. Hoe snel en klantgericht het gaat benen moet omdat je niet te lang tegen mooie
te volgen. “Kan niet, is in de Achterhoek blijkt volgens Stokvis uit de nieuwste schuimkragen wilt aankijken, constateer je dat je
is geen argument meer, we hebben de ontwikkelingen: “Speciaal op verzoek van niet het enige feestnummer bent: topdrukte voor
oplossingen en we hebben het lef om ondernemers in onze regio werken we nu BEDRIJFSWAGENINRICHTING de bar, de een nog vrolijker dan de ander. Veel in-
buiten de gebaande paden te denken.” aan twee nieuwe minors ‘communicatie teractie, positieve geluiden, prachtige anekdotes,
NCOI lichtte tijdens de bijeenkomst de
opbouw van de studieprogramma’s toe.
en commercialiteit voor technici’ en
‘innovatie’”.
WWW.ZEVIM.NL louter en alleen vrolijke mensen die het jaarlijkse
hoogtepunt, de kermis, eens goed willen vieren.
Maar dan is hij er - de controleur - zich mengend
Wilt u ook een in de massa, er op uit om te scoren. Helemaal
kraam huren tijdens niets mis mee - goede zaak - , maar niet op een
de kerstmarkt in kermis. Niet op het moment dat er tientallen
Westervoort? mensen, rijen dik wachten tot ze hun biertjes
mee kunnen nemen. Niet op het moment dat de
Net als voorgaande jaren zullen Onder- horecabaas alleen maar te goeder trouw een bier-
nemend Westervoort en Winkeliersver- tje tapt en door de drukte totaal geen overzicht
eniging de Wyborgh op zaterdag 17 heeft op waar de biertjes allemaal naar toe gaan.
december a.s. een kerstmarkt organise- Honderden drankjes gaan van hand tot hand,
ren op het Dorpsplein. Winkelcentrum worden verdeeld, maar blijven ook wel eens op
de Wyborgh zal op 17 december a.s. de praattafeltjes staan. Als je dan in die chaos van
vanaf 14.00 uur voor de 4e keer het onoverzichtelijkheid wilt scoren, een kind wilt
decor vormen voor de Xmas Midnight betrappen met een biertje in de hand, dan ben
Shopping. De inwoners en bezoekers je niet slim. De horecabaas op dat moment een
van Westervoort krijgen de gelegenheid boete opleggen; dan snap je de wereld niet meer.
langs kraampjes te trekken. Kinderen
kunnen de ijzers onderbinden om fijn Dit is handhaving in enge zin. Blijkbaar kunnen
te schaatsen op een mini-schaatsbaan. mensen doorslaan op het moment dat ze een
Xmas Midnight Shopping moet het uniform dragen, of een zwaailicht op de auto krij-
gevoel van saamhorigheid onder de gen, of zichzelf een bepaalde status toe eigenen.
Westervoortse inwoners bevorderen. Ze overzien de consequenties niet meer, sociaal
Om 20.00 uur stoppen de activiteiten soms compleet de weg kwijt. Overhangend
bij de kraampjes. Vanaf dat tijdstip is groen, de autoband op het trottoir enzovoort,
iedereen van harte welkom voor een een eigen buurman, familie of vrienden, niemand
afsluitende borrel bij Miniresto Le wordt ontzien.
Promenade op het Dorpsplein.
Wilt u met uw vereniging, onderneming De goede nagelaten: hoe snel kan een mens
of als particulier een kraam huren, of veranderen?
op een andere wijze iets voor de kerst-
markt betekenen, neem dan contact
op met Ondernemend Westervoort via Varkensmarkt 1, 7131 DH Lichtenvoorde
www.ondernemendwestervoort.nl 026- T 0544 - 37 54 61
3120163 of loop eens langs bij William F 0847 - 10 24 31
Boekhorst van Slagerij Hetterschijt. www.ebbersmedia.nl
het ONDERNEMERS BELANG 05

8. Redactie
Maket:
Maak het in de Achterhoek
In de vorige editie van Het Ondernemersbelang heeft u kunnen lezen waar het bij Maket
men. Doel van een Maket Open sessie
om draait. ‘Maken’, van ideeën naar doen! ‘Open innovatie’ is het sleutelwoord tot succes! is het helpen van elkaar met bepaalde
vraagstukken. Bijvoorbeeld een onder-
In deze editie leest u de ontwikkelingen rondom het initiatief Maket. nemer die bezig is om een zorgconcept
op te zetten en zich afvraagt hoe hij
de doelgroep kan benaderen. Deze
M
aket is een samenwerkings- kreeg Grijsen Park- en Straatdesign de vraagstelling leidde tot een flip-over
verband. Dennis Hoftijzer mogelijkheid om een nieuw bedrijfsidee vel vol met ideeën die kosteloos door
(Frappant), Tom Salemink te pitchen. De deelnemersgroep bestond de deelnemers werden aangedragen.
(Adigo en Achterhoek Werkt), Rolf Winter voornamelijk uit ondernemers en organisa- Hierdoor kon de ondernemer weer
(Centrum voor Jong Ondernemerschap, ties. Met behulp van deze groep kwamen verder met het uitwerken van zijn idee.
CvJO) en Jurgen Rutgers (BeSite en Trip de ondernemers van Grijsen tot hun eigen Het uiteindelijke doel van Maket Open
Ticket) stropen de mouwen op om het verbazing tot werkelijk nieuwe oplos- is het verder brengen van ondernemers
Maket-concept Achterhoekbreed in te singen. Directeur Patrick Grijsen gaat het in de Achterhoek, door elkaar te helpen
zetten. Open innovatie moet leiden tot brainstormconcept van Maket ook vaker met ideeën en tips.
de realisatie van meer goede ideeën en toepassen met eigen medewerkers.
projecten. Goed idee?
Social Media strategie Heeft u zelf ook een goed idee of project
Website Maket staat online Student Tijs Cruysen voert voor Basisno- waar u even niet mee verder lijkt te
Afgelopen maand is de website van tarissen in Doetinchem een onderzoek uit komen? Durft u uw idee in vertrouwen te
Maket gelanceerd met informatie over in het kader van zijn afstuderen. Hij liep delen met andere Achterhoekers omdat
het concept. Daarnaast worden ook vast in zijn redelijk zelfstandige opdracht. u gelooft dat delen leidt tot vermenig-
projecten in de Achterhoek gepresen- Hij had behoefte aan meer input qua vuldigen? Dan nodigen wij u graag uit
teerd die voortkomen uit de Maket- creativiteit en benaderde Maket. Samen om uw idee te pitchen tijdens één van de
bijeenkomsten. Zo probeert Maket met andere studenten en ondernemers Maket bijeenkomsten. Neem contact op
transparant te zijn en te laten zien wat er uit de regio werd het brainstormconcept met één van de aanjagers van Maket via
in de Achterhoek wordt gerealiseerd. Alle van Maket toegepast. Zowel Tijs als de de website www.maket.nl.
ontwikkelingen rondom Maket zijn te deelnemers gingen met veel inspiratie en
lezen op de website. enthousiasme naar huis. Wilt u ook geïnspireerd raken door de
Maket bijeenkomsten? Op de website
Grijsen Park- en Straatdesign Maket Open voor iedereen ziet u wanneer de eerstvolgende
In samenwerking met het CvJO Doe- Regelmatig worden er Maket Open sessies bijeenkomsten zijn en waar deze worden
tinchem en Martin Stor van het ACT, gehouden waar iedereen aan kan deelne- georganiseerd.
De nieuwe website van Maket.
Meer informatie www.maket.nl.
06 het ONDERNEMERS BELANG

9. Tekst: Frieda Tax • Fotografie: Heidi Otten Bedrijfsreportage
www.achterhoekwerkt.nl
Website maakt Achterhoekse
bedrijven zichtbaar aan jongeren
Met 600 profielen van jonge-
ren, bijna 100 bedrijfsprofielen
en meer dan 1000 bezoekers per
maand, is de online profielenbank
www.achterhoekwerkt.nl definitief
uit de startblokken. “We laten letter-
lijk zien dat de Achterhoek werkt”,
zegt initiatiefnemer Tom Salemink.
D
at het Centrum voor Jong Onderne-
merschap, vlakbij het treinstation van
Doetinchem, bruist van de creativiteit
en jong talent is allang geen nieuws meer. Ook
Tom Salemink vestigde zijn bedrijf Adigo in
het ondernemerscentrum. En sindsdien lan-
ceerde hij al verschillende, vernieuwende ini-
tiatieven. Waaronder de online profielenbank
om Young Professionals bekend te maken
met het bedrijfsleven in de Achterhoek. En
andersom: om het bedrijfsleven te koppelen
aan jonge starters, afstudeerders, stagiaires en
vakantiewerkers. “Uit onderzoek is gebleken
dat jongeren best in de Achterhoek willen Hoger opgeleiden “We hebben het wiel echt niet opnieuw
werken, maar dat zij de bedrijven niet kennen. Inmiddels staan zo’n zeshonderd jongeren in uitgevonden. We combineren bestaande Voor de lancering van
Daarin zagen wij kansen. Om bedrijven en de database van de site. Vooral hoger opgelei- initiatieven, maar presenteren die wel op een www.achterhoekwerkt.nl
jongeren aan elkaar te koppelen.” den en zowel studenten als pas afgestudeer- verfrissende manier. Dat is wel nieuw.” En dat is werkt Tom Salemink
den. Veel met een technische of commerciële wat Salemink altijd heeft aangesproken. “Toen (voorgrond) samen met
Gratis bedrijfspresentatie achtergrond. “Maar,” zegt Salemink, “ik weet ik nog small business studeerde, deed ik al veel hbo-studenten Casper
Zo kunnen bedrijven op de website gratis dat we bijvoorbeeld ook een student psycholo- opdrachten die met innovatie en vernieuwing Landewers en Anjuli Driessen.
een bedrijfspresentatie aanmaken, waarop zij gie in ons bestand hebben.” te maken hadden. De focus kwam vanzelf ook
aangeven wie zij zijn en wat zij doen. Maar ook De eerste ideeën voor www.achterhoekwerkt. steeds meer op personeelsbemiddeling te lig-
wie hun werknemers zijn (zoals leeftijden) en nl kreeg Salemink al twee jaar geleden. Maar gen. Ik vind het leuk om de passie van mensen
de soorten functies in het bedrijf. Tegen een pas afgelopen zomer werden de ideeën te matchen met de behoefte van bedrijven. De
kleine vergoeding is het mogelijk om actuele concreet toen de Achterhoeker samen met de passie voor innovatie past daarbij. Het gaat niet
vacatures te melden. Salemink geeft aan dat gemeente Doetinchem en IG&D de website alleen om de nieuwe ontwikkelingen, maar ook
de website zo laagdrempelig mogelijk werkt. www.werkenindoetinchem.nl lanceerde. om de juiste mensen erbij te vinden.”
“We willen de site ook interessant maken voor “Deze website is voor bedrijven in Doetinchem
kleinere bedrijven. Het gaat om de mooie en was al meteen een groot succes. Maar ik
opdrachten voor Young Professionals. Dan dacht: als we in de toekomst jongeren uit de
maakt het niet uit of de ondernemer misschien studentensteden voor bedrijven hier willen
maar een paar mensen in dienst heeft.” interesseren, dan moeten we breder gaan. Dus
Een andere mogelijkheid is dat de Young ook de Achterhoek laten zien.” Achterhoek Werkt
Professionals via de website rechtstreeks sol- Uiteraard blijft de Doetinchemse website Postbus 24
liciteren. En met de speciale button kunnen zij bestaan. De site is zelfs gekoppeld aan de 7000 AA Doetinchem
los daarvan aangeven of zij interesse hebben Achterhoekse profielenbank. “Een jongere Bezoekadres:
in het bedrijf. “De site is zeker geen online uit Doetinchem kan automatisch naar de Terborgseweg 106
vacaturebank”, benadrukt Salemink. “Het gaat Doetinchemsite worden geleid.” Hiermee geeft 7005 BC Doetinchem
erom dat bedrijven zichtbaar worden voor Salemink aan dat deze gedachte ook voor info@achterhoekwerkt.nl
jongeren.” andere plaatsen is uit te voeren. www.achterhoekwerkt.nl
het ONDERNEMERS BELANG 07

10. Familiebedrijven Tekst: Frieda Tax • Fotografie: Heidi Otten
Veruit de meeste bedrijven in Nederland zijn een familiebedrijf. Waar komt dat door? Wat maakt een familiebedrijf zoveel mooier,
beter of anders? Zes rasechte ‘familieondernemers’ stoeien met elkaar over de antwoorden. Eén ding is duidelijk: als je een familie-
bedrijf runt, is je verantwoordelijkheid anders. Ook in tijden waarin het minder gaat. “Want dan verkoop je toch gewoon de boot?”
Zes ondernemers in gesprek over de kracht van hun familiebedrijf
Achterhoek is
familiebedrijvenmekka
08 het ONDERNEMERS BELANG

11. Hoopman:
‘Familiebedrijven kunnen een vuist maken’
M
aandagochtend, 10.00 uur. jaar en Ingenieursburo Tom Brunsveld
Oscar te Pas van Ulamo is zestien jaar. De heren kijken niet op
de eerste die binnenkomt. van deze leeftijden. “Op de langere
“Leuk om de week bij een ander te termijn is een familiebedrijf gewoon
beginnen.” Eén voor één schuiven de duurzamer”, zegt Gerrit Pillen stellig.
ondernemers aan. Gerrit Pillen van Pil- Harry Verheij is het daarmee helemaal
len BV, Harry Verheij van Verheij Metaal eens. “Familiebedrijven zijn op de
BV, Ivo Brunsveld van Ingenieursburo lange termijn berekend. Daarmee kun
Tom Brunsveld. De eerste kennisma- je ook makkelijker een tegenvaller
king is het uitdelen van visitekaartjes. overleven.” Er wordt een vergelijking
“Ik leg de kaartjes altijd op volgorde gemaakt met grote niet-familiebedrij-
van hoe iedereen aan tafel zit. Weet ik ven die vaak kwartaalgestuurd zijn. Elk
precies wie wie is”, zegt Harry Verheij. kwartaal moeten de cijfers bij voorkeur
Ivo Brunsveld neemt de tip graag over: een plus laten zien, om zo de externe
“Hé, daar heb ik nooit aan gedacht.” aandeelhouders tevreden te stellen.
Als ook Oscar Kuhl van Novacon Beslissingen zijn dan ook vaker gericht
binnen is (‘Sorry heren, ik was nog bij op het effect op de kortere termijn,
een klant. En klanten gaan voor, is het zoals kostenbesparingen die vrijwel
niet?’), liggen de kaartjes inderdaad meteen de boeken doen veranderen.
op volgorde. Maar lang is het ezels- Aan de consequenties op de langere
bruggetje niet nodig. Want zoals het termijn wordt veelal niet gedacht.
Achterhoekers betaamt, is het al snel Ondenkbaar voor het familiebedrijf,
‘ons kent ons’. Of is dat juist iets voor vinden de zes Achterhoekse familie-
familiebedrijven? Oscar te Pas twijfelt bedrijven aan tafel. “Zodra je in een Jan Willem Hoopman van
er niet aan: “Ik heb verschillende klan- familiebedrijf stapt, doe je dat voor Hoopman Machines BV
ten die ook familiebedrijf zijn. Je merkt langere tijd. Je hebt geen zin om door
toch dat zakendoen dan anders is, het niet goed te managen je bedrijf tekort
schept gelijk een band. Dan heb je het te doen. Natuurlijk is ook voor het Jan Willem Hoopman kijkt met zijn bedrijf dit jaar
vijf minuten over de handel en een uur familiebedrijf het banksaldo belangrijk, terug op precies een eeuw historie. Op 8 september
over de rest.” omdat het zegt hoe jouw bedrijf 2011 leverde deze mijlpaal zelfs de titel ‘Bij Koninklijke
ervoor staat. Maar je voelt je vooral Beschikking Hofleverancier’ op. Het verhaal van Hoop-
Gastheer van de ochtend is Jan Willem heel verantwoordelijk, voor jezelf en je man Machines BV begint als grootvader Jan Hoopman
Hoopman van Hoopman Machines familie en vooral ook voor je personeel. in IJzerlo een smederij start. Zijn voorganger was naar
BV. “We zitten hier in de oude sme- Misschien is het de bezieling die het Amerika geëmigreerd. Bij de smederij hoort al snel ook
derij”, leidt hij het verhaal over zijn anders maakt.” een winkel, waar Sola-messen en -vorken, spijkers en
familiebedrijf in. Achter hem staan andere artikelen voor de aannemerij worden verkocht.
verschillende landbouwmachines. “Dat Na de Tweede Wereldoorlog komt vader Bram
is één van de dingen die wij hier doen”, Stelling: Het familiebedrijf Hoopman in het bedrijf. Het smidsvak is niet helemaal
vervolgt Hoopman. De aanwezigen aan hem besteed, de handel echter wel en dus breidt
luisteren geboeid naar het verhaal is een cadeautje hij het bedrijf uit met een handelsmaatschappij. Met
dat in 1911 begint met opa Hoopman de uitvinding van de Knollenplukmachine, door een
die vanaf dat jaar de oude smederij Daarmee is het zestal het eens. De boer uit de buurt, groeit het bedrijf ook uit naar een
in het buurtschap IJzerlo (bij Aalten) voordelen van het familiebedrijf zijn succesvolle machinefabriek.
voortzet, en naar de stappen die in namelijk overduidelijk. Als ondernemer Als eind zestiger jaren een heel nieuwe bedrijfstak op-
de decennia daarna volgen. Zoals de hoef je minder verantwoording af te komt, haakt de familie Hoopman ook daarop in. Voor
innovatieve uitvindingen van een boer leggen aan ‘vreemden’, het bedrijf is kwekers van jonge groenteplanten wordt een speciale
uit de omgeving, die het bedrijf daarna duurzamer omdat je langetermijnvisie zaaimachine (pileermachine) ontwikkeld, voor heel
succesvol op de markt brengt. En naar kunt ontwikkelen en je weet met fijne zaden. Begin jaren zeventig leidt dit zelfs tot een
de keuze van vader Hoopman om al in familie in het bedrijf beter welk vlees aparte BV: Hoopman onderzoek & ontwikkeling.
de jaren zestig van de vorige eeuw een je in de kuip hebt. De broer van Oscar Zelf komt Jan Willem Hoopman in 1981 in het bedrijf,
professionele directie aan te stellen. Kuhl werkt ook in het bedrijf. “Maar als zijn vader plotseling overlijdt. “We bepaalden dat
Hoopman Machines BV is het oudste doordat ik hem beter ken, weet ik ook de kinderen in het bedrijf konden blijven, mits zij wel
familiebedrijf aan tafel. Dit jaar vierde beter voor welk soort zaken ik hem kan actief zouden zijn. Mijn twee zussen hadden niet die
het bedrijf het 100-jarige jubileum. inzetten”, illustreert de ondernemer. affiniteit, zij zijn toen eruit gestapt. Mijn broer en ik zijn
Ook Oscar te Pas van Ulamo kan over Harry Verheij erkent de pluspunten, in het bedrijf gebleven.”
een jubileum meepraten. Zijn bedrijf maar hij ziet ook de risico’s. Die liggen Op dit moment noemt Jan Willem Hoopman zichzelf
bestaat dit jaar precies vijftig jaar. vooral op het relationele vlak. “Hoe ‘een typische DGA-op-afstand’ De Hoopman Groep
Het rondje langs de bedrijven maakt bekijk je of iemand wel vakbekwaam is BV bestaat momenteel uit de onderdelen machines
duidelijk dat het stuk voor stuk om voor een post?” Volgens hem is dit in – Holaras – en equipment & engineering. Het zaad-
‘oude’ familieondernemingen gaat. een familiebedrijf veel lastiger te be- veredelings- en verloonbedrijf is enkele jaren geleden
Zo bestaat Pillen BV al 56 jaar, Verheij palen. “Eigenlijk zou je iemand moeten verkocht.
Metaal BV veertig jaar, Novacon twintig meten aan een niet-familielid. Info: www.holaras.nl, www.hoopman-equipment.nl.
het ONDERNEMERS BELANG 09

12. Familiebedrijven
Gerrit Pillen van Pillen BV (want: ‘Wat ik voor een ander doe, kan ik ook voor mezelf’), is het keihard werken.
De tijd verbetert iets als de televisie komt en vader Pillen een eigen product ont-
wikkelt, waarmee hij een snelle verbinding tussen de tv-antenne en de schoor-
Gerrit Pillen werkt met twee broers en een zus in het familiebedrijf, dat momen- steen kan realiseren. Maar de echte goede tijd breekt aan vanaf de vondst van
teel bestaat uit de divisies Pillen Sheet Metal (plaatverwerking), Pillen Precision de gasbellen bij Slochteren. Pillen komt in contact met iemand van de DRU, die
(verspanende activiteiten) en Pillen Checkout Systems (de eigen productgroep hij vervolgens helpt met de bewerking van gietwerk. Zo rolt de firma Pillen, dan
in kassameubelen en winkelconcepten). “Wij zijn alle vier voor 25 procent DGA. nog Winterswijkse Metaalindustrie geheten, de gasmarkt binnen. In Winterswijk
Ook werken wij alle vier in de onderneming, maar wel op verschillende fronten”, groeit het familiebedrijf in die tijd uit het jasje. In 1965 wordt in Lichtenvoorde
zegt Pillen die zelf de algemene commerciële zaken regelt. Toch begon Gerrit dan ook de eerste eigen hal gebouwd. Als vader Pillen om gezondheidsredenen
Pillen zijn carrière buitenshuis: “Ik vond het niet verantwoord om zomaar het een stap terug zet, komt de tweede generatie één voor één het bedrijf binnen.
familiebedrijf in te stappen.” De kinderen zetten in op groei.
Het geschiedverhaal van Pillen BV begint in 1956 als Theo en Catharina Pillen een Momenteel is de derde generatie in aantocht. Pillen: “Ook voor hen geldt dat
bedrijfje in Amersfoort overnemen. De eerste producten worden aardklemmen zij iets moeten toevoegen aan de onderneming. Gebeurt dat niet, dan helaas
en aardstrippen voor installateurs. Hoewel de keuze van vader Pillen bewust is pindakaas.” Info: www.pillen.eu.
Maar ja, kun je objectief zijn?” Het idee En dat was ook zo, maar de tijden waren Toen opa Te Pas nog leefde, was het op
van benchmarken, zoals Gerrit Pillen het in die twee jaar wel veranderd en ook zondagmiddag vaste prik om naar opa en
noemt, spreekt de anderen aan. Toch zou onze computers moesten sneller. Het oma te gaan. “Dan werden alle plooien
Oscar Kuhl dan wel graag ‘de wat softe is een klein voorbeeld, maar op een van die week onder het genot van een
factoren’ laten meewegen. Kuhl: “Die gegeven moment merk je dat je niet potje kaart of bier gladgestreken en op
zouden voor mij best de doorslag kun- meer met elkaar kunt klankborden. Dat is maandag ging iedereen weer aan het
nen geven. Je kunt een man hebben die wel lastig.” Het is het bekende generatie- werk en werd er nergens meer over ge-
beter is of sneller, toch zijn het de softe conflict, weten ook Oscar te Pas en Gerrit praat.” Ook nu zit die traditie er nog een
factoren als vertrouwen of de kritische Pillen uit ervaring. “Toen wij de eerste beetje in, ook al zijn de rondetafelconfe-
blik die ik dan zwaarder vind wegen. Ik computergestuurde machines kochten, renties bij opa inmiddels verleden tijd. “Ik
vind het bijvoorbeeld fijn dat ik nu hier kreeg ik ook de reactie: ‘Krieg je d’r wel merk dat als ik bij mijn vader ben, ik gelijk
kan zitten, zonder in de stress te hoeven werk op, zoveul geld’.” de waarheid te horen krijg. Maar ook al
schieten. Omdat ik weet dat mijn vader Toch is het niet zo dat deze conflicten hebben wij discussies gehad die niet te
de touwtjes prima in handen heeft. Al is de familierelaties per definitie verstoren. zuinig waren, er is nooit een permanente
het inderdaad een illusie om te denken Bij Ulamo hadden ze daar jarenlang zelfs beschadiging opgetreden in de relatie
dat een familielid altijd de beste is voor een prima oplossing voor. met mijn vader.
die positie.” Oscar te Pas redeneert door:
“Als iemand niet goed functioneert, is dat
lastig. Maar als het een familielid is, is het
dubbel zo vervelend. Hiermee kampt elke
familiebedrijf van tijd tot tijd.”
Instemmend geknik. We komen op
ingewikkeld terrein. Want durf je elkaar
in een familiebedrijf wel de waarheid te
zeggen? Tenslotte ‘ben je wel familie’ en
hoor je met Kerst gewoon met elkaar aan
het Kerstdiner te zitten. Maar zijn fami-
lieruzies eigenlijk wel te voorkomen? Het
antwoord is een volmondig ‘ja’. “Familie
is belangrijker dan het bedrijf”, zegt Ivo
Brunsveld. Al is pappen en nathouden er
niet bij, meent Oscar Kuhl. “Als er wat is,
moet je het wel kunnen bespreken.”
Ivo Brunsveld had in het verleden menige
discussie met zijn vader. “Mijn vader
heeft in het bedrijf bijvoorbeeld nooit
een pc aangeraakt. Hij deed alles op het
tekenbord. Dat was prima, hij was daar
ook heel goed in. Maar dat maakte het
wel lastig. Als ik de pc’s wilde vernieu-
wen, had hij zoiets van: ‘Die staan er pas
twee jaar, het is toch goed spul?’.
Te Pas:
‘Het is een eer om dat wat mijn opa
heeft opgericht, voort te zetten’
10 het ONDERNEMERS BELANG

13. Pillen:
‘Familiebedrijven hebben meer spek
op de botten’
Er zijn meer cijfers: familiebedrijven in Ne-
derland zijn samen goed voor 53 procent
van het BNP, ook leveren zij 49 procent van
de totale werkgelegenheid. Een verras-
sing? “Dat is wel heel veel, dat had ik niet
verwacht”, reageert Harry Verheij die echter
wel denkt dat vooral de Achterhoek ‘het
familiebedrijvenmekka’ is. “De Achterhoek
past bij het familiebedrijf. Woord is woord,
het is ons onderscheidende element.” Jan
Willem Hoopman had graag nog andere cijfers
gezien. “Ik ben eigenlijk wel benieuwd naar
hoeveel inkomsten de staat via ons heeft. Ik
denk heel veel.” Even vliegen de procenten
over tafel. De discussie geeft aan dat het
familiebedrijf onmisbaar is voor Nederland.
Maar de conclusie is volgens Jan Willem
Hoopman ook: “Familiebedrijven kunnen
dus veel sterker een vuist maken, omdat ze
zeer waarschijnlijk veel meer bijdragen aan
de totale belastinginkomsten.”
Stelling: Familiebedrijven
doorstaan de crisis beter
Er is nooit iets bij mij blijven hangen, over de zaak. Wat gaat er niet goed en “Misschien hopen we dat met z’n allen”,
waarvan ik dacht: ‘Nu heeft hij iets ge- hoe lossen we dat dan op? Dat soort lacht Oscar Kuhl. Maar Ivo Brunsveld
zegd, daar kom ik nooit meer overheen’.” dingen. Nu praten we weer meer over weet zeker dat het genuanceerder ligt:
“Misschien is het een manneneigen- koetjes en kalfjes, dat is wel heel prettig.” “Een familiebedrijf zegt eerder: ‘Het is
schap”, denkt Jan Willem Hoopman. niet leuk, maar ik heb voor dit bedrijf
“Mannen kunnen nu ruzie maken en over wel jarenlang gebuffeld. Dat laat ik niet
tien minuten samen een sigaretje staan
Stelling: Volgens onder- zomaar verloren gaan’.” Gerrit Pillen vult
te roken.” Oscar te Pas denkt eerder dat zoek van Nijenrode is aan dat familiebedrijven in zijn beleving
het ligt aan de inhoud van de discussies: ‘toch wat meer spek op de botten heb-
die gingen altijd over de zaak. Ivo Bruns- 69 procent van alle ben opgebouwd’. “Zij kunnen een klap
veld is evenwel blij dat zijn strubbelingen Nederlandse bedrijven wel tijdelijk opvangen.”
voorbij zijn, nu zijn vader uit het bedrijf is. Maar als de nood daadwerkelijk aan de
“Heel zwart-wit gezegd, heb ik het idee een familiebedrijf. man komt, is het toch vooral de loyaliteit
dat ik mijn vader min of meer heb terug- die de doorslag geeft, denken de ande-
gekregen. Onze relatie was een zakelijke
Nederland kan dus niet ren. “Dan verkoop je toch gewoon de
relatie geworden. We zagen elkaar op de zonder familiebedrijven boot.” Jan Willem Hoopman citeert de
zaak, maar ook thuis ging het gesprek bekende reclameslogan.
Oscar te Pas van Ulamo Alle zonen komen gaandeweg de jaren in het bedrijf. Steeds als het ‘uit kan’.
Oscar te Pas, de derde generatie, begint in 2000 als inkoper bij Ulamo Metaal.
Oscar te Pas leidt het Achterhoekse Ulamo samen met zijn neef Marco te Pas. Hij leert daarna het bedrijf van alle kanten kennen, waarna hij in augustus 2010
Oscar als directeur van Ulamo Coating en Ulamo Special Coating, Marco als directeur wordt van Ulamo Coating. “Het was altijd al duidelijk dat ik in het
directeur van de radiatordivisie Ulamo Metaal en Sentimo (designradiatoren). bedrijf zou komen. Alleen het moment waarop was de vraag.” Oscar te Pas was
Al vijftig jaar is Ulamo een echt familiebedrijf, dat in 1961 wordt opgericht door 28 toen de vraag kwam. “Twee, drie maanden nam ik de tijd om erover na te
de dan 50-jarige Jan te Pas. Jarenlang heeft hij bij de DRU gewerkt en deze denken. Het is tenslotte een beslissing voor het leven. Ik heb echt rijtjes met
kachelfabrikant biedt hem twee ‘leuke zekerheden’: als het ondernemerschap plussen en minnen gemaakt.”
binnen een jaar niet slaagt, kan hij terugkomen. Daarnaast biedt de DRU werk. Sinds november 2010 is Ulamo Special Coatings actief op het gebied van het
Het startkapitaal verkrijgt Jan te Pas door de verkoop van zijn ‘gouden duiven- lakken van lengtes tot wel zestien meter en van grote constructiewerken. Ook
koppel’ aan een Duitse vriend. worden hier allerlei voorbehandelingen als stralen, schooperen en chromate-
Het werk begint met het ontvetten van gaskachels. Later wordt het natlakken ren en het aanbrengen van natlakken verzorgd. Ulamo zet in op perfecte en
en nog later poedercoaten. Daarmee heeft opa Te Pas een primeur, vertelt duurzame kwaliteit, getuige alle kwaliteitskeurmerken. Daarnaast beschikt het
Oscar. “Hij had het poedercoaten gezien in Japan. Hij was zo enthousiast, dat bedrijf over een uniek chroomvrij voorbehandelingssysteem.
hij een van de eerste poedercoaters in Nederland werd.” Info: www.ulamo.com.
het ONDERNEMERS BELANG 11

14. Familiebedrijven
Verheij:
‘Familiebedrijven zijn lange termijn berekenend’
Hij meent het bloedserieus en vindt Een keuze die niet leuk was, maar uitein-
daarin bijval van Harry Verheij: “Als jij delijk wel een verademing betekende.
in jouw bedrijf dertig mensen moet “Eigenlijk hadden wij het een jaar eerder
ontslaan, die ook in hetzelfde dorp moeten doen. Een multinational had echt
wonen als jij en jij hebt zo’n boot… dan niet zolang gewacht.”
denk je echt niet lang na over wat je
doet.” Oscar Kuhl: “Het is natuurlijk krom,
want bij een grote multinational worden
Stelling: Het familiebedrijf
dan nog gewoon dure auto’s gekocht is een sterk marketing-
en bonussen gegeven. Denk maar
even aan de banken. Maar daarin is een instrument
familiebedrijf inderdaad anders. Als jij op
het sportveld staat en je weet dat je het “Ons 100-jarig jubileum hebben wij
hele elftal hebt moeten ontslaan, dan sta bewust 100 procent commercieel
je er niet fijn. Het gevoel van samen de neergezet. Dus de branche, onze klanten
kar trekken, speelt bij het familiebedrijf en leveranciers hebben we nadrukkelijk
een stuk sterker. Of in ieder geval bij ons 100-jarige familiebedrijf laten zien”,
kleinere bedrijven.” Keerzijdes zijn er ook. reageert Jan Willem Hoopman. Het is
Loyaliteit kan ook tegen je werken. Oscar de kwestie die Ivo Brunsveld al langer
te Pas: “Als familiebedrijf stel je moeilijke wil aansnijden: in hoeverre levert het
beslissingen zo lang mogelijk uit.” De on- familiebedrijf je écht iets op? “Ik vraag mij
dernemer neemt zijn eigen reorganisatie af of het meerwaarde zou hebben als ik
als voorbeeld. mij profileer als familiebedrijf.”
Harry Verheij van
Verheij Metaal BV
“Mijn verhaal begint in 1970. Mijn vader begon een
bedrijfje in een voormalige varkensschuur”, begint
Harry Verheij het geschiedverhaal van Verheij Metaal
BV. Zijn vader raakt door faillissement zijn baan kwijt
(hij heeft dan 24,5 jaar bij een DRU-afsplitsing gewerkt)
en besluit voor zichzelf te beginnen. Aanvankelijk zijn
het eenvoudige werkzaamheden: de productie van
fietsenonderdelen. “Het was hard werken en weinig
verdienen”, weet Harry Verheij nog. Zelf komt hij in 1982
in beeld, als hij net uit militaire dienst komt en zijn vader
met gezondheidsproblemen kampt. “Zonder eerst elders
te werken, kom ik in het bedrijf.” Harry Verheij groeit met
het bedrijf mee. Hij ziet de noodzaak in om ook andere
klantenkringen aan te boren. Dit wordt onder meer
Ulamo, waar Verheij ook een lichtboxenstal betrekt.
Maar ook de DRU wordt klant. “Binnen de kortste keren
verhuizen we opnieuw”, vervolgt de ondernemer. In
1995 bouwt Verheij een nieuwe hal die in de jaren
daarna alsmaar wordt uitgebreid tot nu 4.300 m2.
Harry Verheij is al ruim 25 jaar DGA. Rond 2005 hakt hij
echter de knoop door en stelt hij een managementteam
aan. “Ik wil mijn kinderen niet verplichten om in het be-
drijf te komen. Als de gelegenheid zich voordoet, prima.
Maar anders niet.” De drie compagnons hebben elk een
aandelenpakket en dat werkt prima. Al weet Verheij dat
er ook risico’s zijn. “Het is net als een huwelijk”, zegt hij.
“Als de klik verdwijnt, wordt het lastiger en kan het ook
een anti-klik worden. Maar ik heb het gedaan en bij ons
werkt het super.” Op dit moment is de core business van
Verheij Metaal BV het toeleveren van plaatwerk voor
uiteenlopende sectoren; van elektro en elektronica tot
onderdelen voor traptreden en roldeuren.
Info: www.verheijmetaal.nl.
12 het ONDERNEMERS BELANG

15. Ivo Brunsveld van Ingenieursburo Tom Brunsveld adviseert
Ingenieursburo opdrachtgevers in de utiliteitsbouw
en (particuliere) woningbouwmarkt
Tom Brunsveld over gebouwgebonden installaties
en duurzame energieopwekking. Het
In 1995 start Tom Brunsveld, na jarenlang bureau is een deskundig en volledig
ervaring opgedaan te hebben bij andere onafhankelijk contactpersoon die de
bedrijven, een ingenieursbureau. Na wensen van opdrachtgevers vertaalt naar
de eerste jaren een bureau aan huis de gewenste oplossing. Op dit moment
te hebben gehad, verhuist het bedrijf spreidt het ingenieursbureau de vleugels
rond 2000 naar een bedrijfspand aan de uit. Het oriënteert zich op het buitenland
Wilhelminastraat in Aalten. Ivo Brunsveld en ook de industriële markt. “Volgens
neemt in 2005 het bedrijf samen met mij valt daar nog heel veel te winnen op
Daniël Veerbeek over. Nu, zo’n zestien energiebesparing”, zegt Ivo Brunsveld,
jaar na de oprichting en zo’n zes jaar na voor wie duurzame energie geen vreemd
de bedrijfsopvolging, verhuist het bedrijf verhaal is. “Het is nu een hot item, maar
opnieuw. Vanaf 1 januari 2012 verrichten wij deden het altijd al. Je adviseert immers
de eigenaren hun werkzaamheden in altijd de installatie die het beste past bij
een recent (aan)gebouwd pand aan de het gewenste gebruik, in combinatie met
Varsseveldsestraatweg 70A, een echte het minste energieverbruik.”
zichtlocatie. Info: www.tombrunsveld.nl.
Jan Willem Hoopman weet het zeker: doen ze voortdurend. Daarmee dwingen
“Wij hebben er heel veel geld tegenaan ze respect af bij een heleboel klanten.”
gegooid, maar ik weet zeker dat het een Dat ziet Oscar Kuhl ook in zijn praktijk. Brunsveld:
goede investering is geweest.” De jubila- “Wij kunnen altijd heel mooi het Kleine ‘Elke euro winst gaat
ris ziet het familiebedrijf als een troef in Duimpje tegen de groten spelen”, lacht
het marketingspel. “Bewust en onbewust de ondernemer. “Wij zien dat opdracht- terug naar het bedrijf’
speel ik die kaarten voortdurend. Je trekt gevers het familiebedrijf sneller iets
je kaarten op het moment dat je ze nodig gunnen.”
hebt. Dat is niet de boel voor de gek hou-
den, maar dat is gebruik maken van wat jij Dan is de ochtend voorbij. “Een openhar-
wel hebt en veel anderen niet.” Zo werkt tig gesprek”, blikt Gerrit Pillen terug op de
dat ook bij Gerrit Pillen: “Je hebt iets afgelopen uren. Oscar te Pas besluit: “Ik
extra’s. Het is onderdeel van je marketing, ben enorm trots dat ik in het bedrijf kan
net zoals je andere onderdelen hebt die en mag werken. Ik vind het een eer om
je op de juiste momenten inzet.” Pillen dat wat mijn opa heeft opgericht, voort te
merkt bovendien dat het zijn van een zetten.” Hij krijgt brede bijval. “Dat geldt
familiebedrijf respect afdwingt. Vooral in ook voor mij.” En: “Daar sluit ik mij bij
Duitsland. “Een familiebedrijf werkt en in- aan.” Oscar Kuhl tot besluit: “Dat is nu een
vesteert in dezelfde onderneming en dat mooie afsluiter.”
Kuhl:
‘In moeilijke tijden samen er ‘D’ran’ gaan is een
onbetaalbare ervaring’
Oscar Kuhl van Novacon machinefabriek die toelevert aan de defensie-industrie. Als ‘De Muur’ wegvalt,
en daarmee veel opdrachten, besluit Kuhl zelfstandig verder te gaan. Het nieuwe
Novacon is in de afgelopen twintig jaar van gespecialiseerde machinefabriek bedrijf gaat zich vooral op de technische dienstverlening richten en zo is het
uitgegroeid tot een veelzijdige partner voor de procesindustrie. Het bedrijf, met volgens Oscar Kuhl nog steeds. Vlak na zijn studie komt hij in het bedrijf, waar hij
vader en zoon aan het roer, ontwikkelt innovatieve procesinstallaties, produceert verantwoordelijk wordt voor de algemene zaken en de commercie.
onderdelen, verzorgt onderhoud en levert technische service op locatie. Toch De jaren 2009 en 2010 zijn voor Novacon opnieuw geen makkelijke jaren. Al
blikt het familiebedrijf terug op een veelbewogen historie. heeft het bedrijf de crisis goed doorstaan, het waren volgens Oscar Kuhl duidelijk
Zo ambieert vader Kuhl al op jonge leeftijd het ondernemerschap. Het beno- ‘Lehrjahre sind kein Herrejahre’. “Daarvoor dacht ik dat ik kon ondernemen, maar
digde startkapitaal verkrijgt hij door het uitvinden van een manier om protheses eigenlijk heb ik het toen pas een beetje geleerd.” Naast ondernemerschap kiest
hard te maken. “Een soort magnetronidee, dat hij daarna verkoopt”, vertelt zoon Kuhl ook voor andere activiteiten. Zo is hij voorzitter van Jong Management
Oscar. Vader Kuhl begint een bedrijf in de chemie, maar het loopt spaak als een (‘mijn bijbaantje’). Het levert hem nieuwe ideeën op. “Ik zie andere plekken en
grote order niet wordt betaald door een bekende Franse autobouwer. Toch geeft heb de mogelijkheid om met anderen te sparren. Waarom? Je moet toegevoegde
de familie niet op. Na enkele jaren loondienst kan vader Kuhl zich inkopen in een waarde leveren en geen kloon worden van wat er al is.” Info: www.novacon.nl.
het ONDERNEMERS BELANG 13

16. Bedrijfsreportage Tekst: Gerard Menting • Fotografie: Gert Perdon
Het coachingstraject Leeuwen-
Moed helpt organisaties, teams
en medewerkers een stap verder.
Met als uitgangspunten Veiligheid,
Vertrouwen en Verantwoordelijk-
heid kunnen de kwaliteiten van
medewerkers maximaal worden
benut.
advies | training | interim-management
LeeuwenMoed helpt mens en
organisatie een stap verder
R
onald Jonker heeft in diverse mana- dewerkers niet loopt, dan zoek je waar het daar bij aan. Je zult zien dat de organisatie
gersfuncties gewerkt, onder meer knelt, het smalle stukje van de zandloper. ook profiteert als je de kwaliteiten van de
bij banken, later bij een trainings- Haal de blokkade weg en het stroomt weer mensen benut.”
bureau. “Alles waar ik training in geef heb door”, legt Ronald Jonker uit.
ik zelf ondervonden. Ik heb geleerd door te Trainingen en DISC
doen.” Helden hebben hem altijd al gefas- Twinkeling in de ogen LeeuwenMoed maakt in zijn coachings-
cineerd. Ze zijn moedig en de leeuw (ook Het is een heel resultaatgerichte aanpak, traject en zijn verkoop-, management- en
zijn sterrenbeeld) staat er symbool voor. voegt Jonker daar aan toe. En het levert communicatietrainingen veel gebruik van
LeeuwenMoed is bovendien precies het veel op: een betere werksfeer en com- de DISC persoonlijkheidsanalyse. Jonker is
tegenovergestelde van de kop in het zand municatie, betrokken medewerkers, meer bevoegd om met dat internationaal veel
steken; gedrag bij mensen en ondernemin- creativiteit, plezier in het werk en een beter gebruikte systeem analyses te maken. DISC
gen waar hij graag verandering in brengt. bedrijfsresultaat. “We zeggen niet: ‘zo moet maakt gedrags en communicatievoor-
“Al lang voordat ik het bedrijf begon had ik het’, moeten is iets wat is opgelegd. Wij keuren zichtbaar. “Het is een instrument
de naam bedacht, en het voelt nog steeds zorgen dat moeten weer willen wordt. En waardoor je inzicht krijgt in jouw com-
goed”, zegt hij daarover. willen komt vanuit jezelf.” municatiestijl, gedrag en kwaliteiten. Het
“Wij zorgen voor perspectief en vertrou- is vooral een praatstuk wat wordt gebruikt
Durf een nieuwe weg in te slaan! wen, maken mensen bewuster van wie om mensen in hun kwaliteit te zetten.
Samen met Karin Bosman, die een ze zijn, wat ze kunnen en waar ze naartoe
achtergrond in de zorg kent en daarna willen. Bij onze sollicitatietrainingen zie je Meer weten over LeeuwenMoed en zijn
diverse opleidingen heeft gevolgd, is het mensen soms gebukt onder het verlies van aanpak? Bel of mail voor een afspraak!
coachingstraject LeeuwenMoed ontwik- werk de trainingsruimte binnenkomen en
keld. Veiligheid, verantwoordelijkheid en drie dagen later hebben ze weer perspec-
vertrouwen zijn de drie facetten die daarbij tief en een twinkeling in de ogen.”
de basis vormen, geeft Karin Bosman aan. Ronald en Karin benadrukken dat bij hen
“Als dat op orde is, dan ben je klaar om niet de structuur of de organisatie, maar de
uitdagingen aan te gaan. Durf eens een mensen centraal staan. “Je moet aansluiten
nieuwe weg in te slaan!” bij de kwaliteiten die mensen hebben. LeeuwenMoed
Het symbool van het traject LeeuwenMoed Als een werknemer iets moet doen wat Engelse Schans 31
is de zandloper, waarbij het centrum van totaal niet bij hem of haar past, dan kun 7137 MS Lievelde
de zandloper staat voor een versmalling die je nog zoveel investeren in trainingen en T 06 - 128 621 84
leidt tot stagnatie en blokkades. “Als het opleidingen, optimaal wordt het niet. Kijk info@leeuwenmoed.com
binnen een organisatie, een team of bij me- naar wat mensen in huis hebben en sluit www.leeuwenmoed.com
14 het ONDERNEMERS BELANG

17. Tekst: Frieda Tax • Fotografie: Heidi Otten Bedrijfsreportage
Lodder-Dales Accountants
en Adviseurs brengen
‘stadskantoor’ terug in Arnhem
Een prachtig pand aan een van de bekendste singels van Arnhem; vanaf 12 december is dat voor Lodder-Dales Accountants en Ad-
viseurs realiteit. Toch gaat het de accountants bij de opening van de nieuwe vestiging in hartje Arnhem niet alleen om het mooie
pand. “Wij kiezen de Velperbinnensingel omdat wij dicht bij onze klanten willen zijn. Wij willen een stadskantoor zijn, net als in het
verleden”, zeggen Denny ten Camp en Wilko van Zadelhoff.
O
ok vanuit Arnhem biedt Lodder-Dales
straks alle disciplines. Zoals fiscale
advisering, accountantscontrole, fi-
nanciële administratie en ondersteuning. Maar
ook parttime controlling van financieel ma-
nagement, voor mkb’ers die zelf geen fulltime
controller in dienst hebben. “Het gaat erom dat
wij met medeondernemers meedenken om ‘in
control’ te blijven”, schetst Denny ten Camp,
één van de partners van het nieuwe kantoor in
Arnhem. Samen met medepartner Wilko van
Zadelhoff en kantoormanager Niek Wormgoor
runt de registeraccountant straks de nieuwe
vestiging, die overigens wel een verhuizing van
het kantoor in Zevenaar inhoudt.
Huiskamergevoel
“Dat we naar Arnhem gaan, is eigenlijk heel
logisch”, vindt het drietal. Ten Camp: “Van
oudsher hebben we in Doetinchem een sterk verwachten we meer mensen”, geeft Van Ten Camp: “Vorig jaar zei ik nog dat wij niet
kantoor staan. Dat willen we zo houden en Zadelhoff al aan. Want de focus ligt ook op de kunnen zorgen voor meer omzet bij onze
zelfs versterken. Maar vanuit Arnhem kunnen meer vakmatige ontwikkelingen en de ver- klanten, maar de praktijk leert dat wij daarin
we ons gezicht straks makkelijker op andere taalslag die Lodder-Dales daaraan geeft. Zoals wel degelijk een stimulans kunnen zijn.
plekken laten zien. In bijvoorbeeld Elst en het aanbieden van vergaande automatisering, Door met onze klant onbevangener naar
Nijmegen, maar ook in Ede en omgeving.” Van zodat de klant wordt ontzorgd in de basispro- hun bedrijf en de kansen te kijken.”
Zadelhoff, die Ten Camp al meer dan twintig cessen. Zo is het voor klanten tegenwoordig
jaar kent, ziet dit zeker als een ‘kans om in te simpel om de benodigde informatie digitaal bij Hoewel de verhuiswagen nog moet
koppen’. Maar hij schetst ook: “In Arnhem zijn Lodder-Dales aan te leveren. Daarnaast biedt voorrijden, zijn de accountants in Arnhem al
en blijven wij een middelgroot kantoor. Omdat Lodder-Dales de mogelijkheid om, samen met wel aan het ‘inburgeren’. Afgelopen maand
we willen dat mensen bij ons kunnen binnenlo- de klant, de kansen in zijn of haar sector te ont- werd Lodder-Dales sponsor van Upward, de
pen voor een kop koffie, zonder dat meteen de dekken. Hiervoor leidt het kantoor momenteel Arnhemse Mixed Hockey Club. Sponsor van
teller begint te lopen.” eigen adviseurs op, via intensieve één-op-één Vitesse waren de accountants al.
Het ‘huiskamergevoel’ beogen Van Zadelhoff, coaching. “Daar gaan we natuurlijk ook mee door.”
Ten Camp en Wormgoor dan ook. “Vroeger
was het gewoon dat mensen hun accountant Lodder-Dales Accountants en Adviseurs
om de hoek vonden. De laatste jaren is dat Postadres:
verdwenen. Het echte persoonlijke is weg. Dat Postbus 553, 7000 AN Doetinchem
willen we in Arnhem weer terug brengen, dus Bezoekadres:
een modern advieskantoor met huiskamer in Koopmanslaan 29, 7005 BK Doetinchem
plaats van het accountantskantoor pur sang.” T 0314 - 36 98 20
Dat betekent concreet: “Bereikbaar zijn op je doetinchem@lodder.com
06, begrijpen wat de ondernemer bedoelt, www.lodder.nl
dezelfde taal spreken en vooral ook waar voor
je geld leveren!”
Het nieuwe kantoor van Lodder-Dales Accountants en
Ontzorgen Adviseurs (‘een modern advieskantoor’) is vanaf 12 december
Het nieuwe kantoor gaat met zo’n achttien 2011 gevestigd aan: Velperbinnensingel 5, 6811 BP Arnhem.
medewerkers van start. “In de toekomst
het ONDERNEMERS BELANG 15

18. Hameland is hét
arbeidsontwikkelbedrijf
voor de Oost - Achterhoek
Schakel
tussen werknemer en opdrachtgever
www.hameland.nl
Frieda Tax
Teksten
van Didamsestraat 16
Munsterstraat 28
6901 AX Zevenaar
HC
t 0316 34 34 50
m 06 201 33 664
info@friedataxteksten.nl