Update van presentatie voor studenten van de minor Airport & Seaport logistics. Doel van de presentatie is om studenten open te leren denken zodat ze hun project voor deze minor op innovatieve manier kunnen afronden. Figuren en plaatjes geleend van websites, deze presentatie wordt niet commercieel gebruikt. Alleen voor onderwijs doeleinden. Meer informatie bij J.R.Helmus@hva.nl

1. Denkpatronen voor Keteninnovatie
Minor Airport Seaport Logistics
Lecturer: J.R. Helmus
1

2. 2

3. 3

4. Traditioneel beeld van open innovatie
Other firm´s
market
Licence, spin Our new
out, divest market
Internal
technology base
Internal/external Our current
venture handling market
External technology
insourcing
External technology base 4
Henry Chesbrough, 2004

5. Hoe ziet de krant van de toekomst eruit?
Voor wie is deze krant eigenlijk?
Welke vorm heeft deze krant?
Welke technologieën gaan bepalend zijn voor de
toekomst?
6

6. Nieuwe Wetgeving omtrent duurzaam koelen heeft gevolgen voor gehele sector…
Hoe ziet de fruitteelt in Nederland eruit in 2020?
Opdrachtgevers Kennispartners Innovatie Partners
7
7

7. Belanghebbenden
Hoe kunnen we de invoering van Elektrisch rijden versnellen?
Opdrachtgevers
Kennispartners Innovatie Partners
8

8. Ouderen in Beeld | Waarde propositie
Wijk
verpleegkundige/T
huiszorg Kwetsbare oudere
Content
Monitoring
Samenwerking
Communicatie
Financien
Huisarts
Mantelzorger
9
Cicada Innovation 2012 9

9. Doelstellingen deze les:
Nieuwe denkbeelden meegeven voor open innovatie
Key Messages
• Open innovatie is breed ontastbaar begrip
• Open is niet open is niet open is zeker niet gesloten
• 10 tools & denkpatronen voor open innovatie processen

10. Agenda voor vandaag
 Even loskomen van je huidige denkpatroon
Lessons Learned
11 denkpatronen voor keten innovatie
1 bonus
11

11. 12

12. Wie is dit en waarom?
13
Abductie

13. Lateraal denken
Wat nou als koeien konden autorijden Wat nou, als ademen mijn hobby zou zijn
14
Hoe zien auto’s er dan uit? Hoe zie mijn verzameling eruit?

14. 15

15. 16

16. Het college van vandaag is het
leukst als we in dialoog zijn door
vragen te stellen
We hoeven de finish lijn niet te halen
17

17. 18

18. 19

19. 20

20. 21

21. Open omgeving Gesloten omgeving
23

22. Open innovatie vraagt systeem denken
24
Lessons learned

23. #1 Hoe
Het ecosysteem wordt gevormd door alle bedrijven
uit de bedrijfskolom tezamen met hun leveranciers
en de controlerende partijen.
Werk samen Ook uw organsatie maakt deel uit van een
ecosysteem, al is dat voor de overheid niet altijd
een vanzelfsprekende partij.
met Vragen:
leveranciers - In welke bedrijfskolommen bevindt uw organisatie
zich?
- Welke partijen heeft u veel overleg mee en welke
partijen wellicht te weinig?
partners, - Hoe goed gebruikt u de connecties met uw
partners uit uw ecosysteem?
- Heeft u wel eens bedacht waarin u samen kunt
innoveren?
waarde- Examples
- Automobiel industrie waarin partnerschappen
systeem en gesloten worden voor hybride auto’s
- Focus op (1) geld en goederenstromen (2)
eigenaarschap en risico (3) machtsverhoudingen
en sleutelfiguren
ecosystem 25

24. Waardesysteem
26
Innovatie ruimte in krantenland

25. 27

26. Elektrisch vervoer
28

27. Hoe
Door een probleem analyse te maken kunt u
doorgronden waar innovatie behoeften ligt bij
partijen in het waardesysteem.
#2 Zoek Vaak liggen er diepere problemen aan het gevoelde
probleem ten grondslag.
Een paracetamol helpt tegen de hoofdpijn maar
problemen,
haalt de stress uit de omgeving niet weg.
en
problemen
achter Vragen:
- Wie voelen de pijn van het niet innoveren?
problemen
- Welke actoren veroorzaken problemen?
- Waarin kunnen we wel en niet sturen?
Voorbeelden
-Probleemvelden voor fruitteelt en nieuwssector29
29
tonen aan dat niet alle probleemvoelers ook
probleemveroorzakers zijn en vice versa

28. Belang probleem definitie
He who defines the problem , defines the
solution.” ~Bob Baxley
“Before trying to find a better solution, you must
find the problem .” ~Robin Williams
“Unless you define a problem
,your interactive solution will
lack a viable direction.” ~Dave
(Heller) Malouf

29. No problem can be solved from the same level of
consciousness that created it. 31

30. Voorbeeld
“Je zou met een hoofdpijnprobleem bij een arts kunnen
komen met een directe klacht als ‘mijn bloed is niet goed’. Dit
is een instrumenteel oordeel, want jij ziet de bloeddruk als
oorzaak van hoofdpijn. De arts kan nu vragen waarom je
klaagt over de bloeddruk. Je antwoordt dat je regelmatig
hoofdpijn hebt (het gevolg dat jij er aan toeschrijft). Dit zal de
arts er toe brengen de klacht te benoemen als een
hoofdpijnklacht (herformuleren in termen van functionele
oordelen) om zelf de professionele slag te maken naar
mogelijke oorzaken. Hij kan daarna uitkomen bij de
bloeddruk, maar ook bij een andere oorzaak”.

31. Probleem Type
structurering actoren
•Binnen bedrijfskunde zelden 1 •Probleemhebbers
duidelijk probleem daarom (probleemeigenaren) vs
probleemkluwen ontrafelen probleemveroorzakers
•het in kaart brengen en ordenen • De tweeden hebben ``niet
van beschikbare kennis over altijd belang bij een oplossing
oorzaak en gevolg-relaties die in
het spel zijn
•Probleemhebbers
•het in kaart brengen van de
betrokken actoren en hun
betrokkenheid bij de problemen •Beinvloedbare vs niet-beinvloedbare
•het ordenen en sorteren van actoren
doeleinden. •Micro/Meso/Macro

32. 34

33. 35

34. Hoe
In veel organisaties leeft men nog steeds met de
gedachte dat het product direct de behoefte
#3 Lever een
bevredigt van de klant.
waarde
propositie
Vragen:
ipv een - Wat zijn de drijfveren van de klant om voor uw
organisatie te kiezen?
- Wat is het probleem van de klant dat deze wil
product of oplossen met uw product?
Examples
dienst - Een vakantie kan een middel zijn
om te ontstressen en geen product op zich
- Een auto lost een mobiliteitsprobleem op
36

35. 37
37

36. 38
38

37. Hoe
Door de ervaring van de klant na te gaan vanaf het
moment dat deze geïnteresseerd is in uw product of
dienst tot het moment dat deze tot en met de
aftersales kunt u in alle fasen beter uw meerwaarde
voor de klant tonen.
De kunst is om (samen met de klant) uw
bedrijfsproces echt te beleven. Focus daarbij op de
touchpoints die u heeft met de klant.
#4 Zoek naar Vragen:
- Wat is het klantproces zoals wij dat in onze
de echte organisatie ervaren?
- Over welke afdelingen loopt dit klantproces en
waar loopt de klant tegenaan gedurende dit
traject?
klantervaring - Welke informatie behoefte heeft de klant
gedurende het proces en welke informatie
verschaffen wij?
- Zorgpaden in ziekenhuizen
- Vanaf welk moment is de klant in onze organisatie
geïnteresseerd?
Voorbeelden:
- Afstemming van zorgpaden in ziekenhuizen
39

38. Het integrale klantproces
40
40

39. Kruip in de beleving van de klant
Behoeften Barrieres
41
41

40. Het kinderziekenhuis-proces
42

41. Weergegeven in de customer journey
43

42. Voorbeeld Customer journey
44

43. 45

44. Hoe
Wat zou er gebeuren met uw organisatie als zelfs
uw minst tevreden klant tevreden zou zijn? In de
context van open innovatie zijn uw klanten die
ontevreden zijn een bron van nieuwe inzichten.
#5 Denk daarbij dat een slechte ervaring gemiddeld 9
keer doorverteld wordt en een goede slechts 5.
Focus op de
minst
tevreden Vragen
klant - Waarom?
- Waardoor?
- Welke invloed heeft dit op onze
Voorbeelden:
- T-Mobile…
46

45. 47

46. Hoe
Deel uw klanten in in 3 groepen en pas uw
processen aan op deze groepen.
1. Toekomstige-niet-klanten, willen wel, maar zijn
toch nog opzoek naar betere opties
2. Weigerende-niet-klanten, kunnen uw
waardepropositie simpelweg niet veroorloven
3. Ongekende-niet-klanten, staan te ver weg van
uw markt.
#6 Vragen
- Waarom zouden klanten switchen naar u?
- Waar zijn potentiële klanten nu echt naar opzoek?
Focus op - Kunnen we kosten verlagen, diensten eenvoudiger
maken? Transparanter zijn?
niet-klanten
Voorbeelden:
- (Zorg)verzekeringen
- Elektrische auto’s 48

47. Behoeften versus barrieres
49

48. en neem mogelijke barrieres weg.
Wat weerhoudt mogelijke klanten ervan te beslissen een
elektrische auto te kopen?
Er zijn drie type barrieres die
weggenomen moeten worden voordat
een lastige beslissing genomen wordt
• Functionele barriere
•Prijs,functionalitiet,risico,etc
• Emotionele barriere
• bang zijn risico te nemen, falen, niet
kunnen gebruiken, etc
•Sociale barriere
•Hoe anderen jou zien
•Attitude van anderen naar jou toe
Welke informatie heb je nodig om de barrieres voor het kopen van
50
een Elektrische auto weg te nemen?

49. Failed - 3m – Xerox – colour copy
designed the first color copier at 3M in the early
1970s, they were on the leading edge of printing
technology.
Why? Because in the 1970s, most companies
didn't even have color printers! No one had
anything of color to copy!
51
51

50. Hoe
Vastgeroeste patronen beperken de ruimte die u
heeft om te innoveren. Deze patronen vormen een
blinde vlek bij het zoeken oplossingen.
Open innovatie geeft u de kans om samen met
partners uit totaal andere sectoren samen te
#7 Doorbreek werken waardoor u tot verassende oplossingen
kunt komen.
Vragen
vastgeroeste -Welke patronen en aannames zijn geldend in uw
business?
-Op welke ratio zijn deze patronen gebaseerd?
aannames -Noemt u eens een totaal andere industrie, hoe
leven deze patronen die u als waarheid aanneemt
in deze industrie en welke patronen vormen zich
daar?
over uw
business Voorbeelden:
-De overheid is traag
-Bankiers zijn slechts uit op economische winst
-In een non-profit sector verdien je slecht
-Een krant verschijnt altijd dagelijks en op papier 52

51. Van: Zonder logistiek staat alles stil
53
Naar:Al het vrachtverkeer is overbodig

52. 54

53. Van: Vrachtverkeer gaat per vrachtwagen
/boot /vliegtuig
55
Naar:Al het vrachtverkeer per …

54. 56

55. 57

56. Hoe
Binnen iedere industrie bestaan er champions die
de markt domineren. Ook bestaan er challengers
die traditionele business modellen binnen een
sector uitdagen. Door business modellen uit andere
sectoren toe te passen op uw business kunt binnen
uw industrie een winnaar worden.
#8 Zoek het Hierbij is het van belang om het business model
van een bedrijf goed te doorgronden .
Vragen
beste uit - Welke sector staat ver van uw eigen sector af?
- Wat zijn in deze sector de champions en de
challengers?
- Wat in hun business model maakt dat zij deze
andere positie hebben?
Voorbeelden:
industrieën - KLM versus Ryan Air
- Het implementeren van een spelersmarkt
(voetbal) in een cultuur sector (theater)
- hoe zou het Ikea concept toegepast kunnen
-Worden op de overheid?
58

57. 59

58. Hoe
Voor traditionele business modellen geld dat per
transactie wordt afgerekend, denk aan een brood
bij de bakker.
Zeker bij uitkomsten van open innovatie zullen
#9 Geld is business modellen ontstaan die betrekking hebben
over meerdere stakeholders. Cash is king hoeft
hierbij niet op te gaan. Denk ook aan inspraak,
informatiestromen, sponsoring, cross-selling.
niet Vragen
- Welke stakeholders hebben belang bij het product
bepalend bij / service die we op de markt zetten.
- Welk belang is dit en wat is de basis hiervoor?
- Is het financiële plaatje voor het product rond te
krijgen gegeven de belangen van alle
2.0 business stakeholders?
modellen
Voorbeelden:
- Google adds
- Ryan Air business model
60

59. Voorbeeld geldstromen
• Geldstromen
• Inspraak
• Datastromen
• Goederen
• Aanwezigheid 61
• Sponsoring

60. Dell maakt al winst op een laptop
nog voordat deze verkocht is
Hoe is dat nou toch mogelijk???
62
Microsoft® Office Starter 2010

61. We plaatsen een lantaarnpaal langs een bos/park
Wie hebben er Belangen anders dan geld 63

62. Hoe
In veel organisaties leeft men nog steeds met de
gedachte dat het product direct de behoefte
#9 lever
bevredigt van de klant. Echter veel winst kan
behaald worden uit complementaire producten.
product-
service-
combinaties Vragen:
- Kan uw product verrijkt worden met een internet
service interface?
(meta- Examples
- Dr Watson
products) - Whithings
- nike+
- internet of things
64
64

63. Examples IoT products-Services
• Internet connected product
• Sociale interactie
• Service propositie
• Service cashflows
65

64. Hoe
Technologie heeft in een context een bepaalde
betekenis. De technologie achter de vlucht
simuiator , het uiterst nauwkeurig bewegen op basis
van sensor informatie kan in een heel andere
context leiden tot een andere innovatie.
#10 Vragen
- We know how to…
kijk anders - Wat kunnen we met deze technologie doen
- onder welke omstandigheden is deze technologie
nog bruikbaar ?
naar Voorbeelden:
- AmpelMann-
technologieën - Holland Container
-
in de keten
66

65. 67

66. Technologie omdraaien
68

67. 69

68. 70

69. 71

70. Hoe
Visualiseringen worden anders verwerkt in ons
brein dan teksten of getallen. De ervaring leert dat
uit verschillende interpretaties van hetzelfde figuur
nieuwe ideeën kunnen ontstaan.
Vragen
#11 - Hoe creëert u een open omgeving waarin niet
alleen post-its geplakt worden of gediscussieerd
maar ook visualisaties gemaakt worden door
iedereen?
Visualiseer Voorbeelden:
- Infographics
waar - Methode van David Sibbet
mogelijk
72

71. 5 STAPPEN NAAR SUCCES
73

72. Hoe
Blijf plezier maken tijdens het innoveren. Van
positieve gedachten en een goede open
#12
sfeer komen betere ideeën dan van
negativiteit.
Blijf lachen!
BONUS:
Gebruik af
en toe Comic
Sans
74

73. 75

74. Sources
• www.booreiland.nl
• Henry Chesbrough 2004
• 25 ways to innovatie your business model – Mark
Sniukas
• www.Fabrique.nl
• www.businessmodelgeneration.com
• Dap Hartman – presentatie tijdens PDMA congres 2012
• David Sibbet – www.grove.com
76