1. SISTEM EJAAN JAWI
penyampai
JALALLUDIN IBRAHIM
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

2. INTERAKSI 1 – 3
JULAI 2012

3. HURUF-HURUF JAWI
Bil Huruf Nama Padanan Bil Huruf Nama Huruf Padanan
Jawi Huruf Rumi Jawi Rumi
1 alif a 10 zal z
2 ba b 11 ra r
3 ta t 12 zai z
4 sa s 13 sin s
5 jim j 14 syin sy
6 cha c 15 sod s
7 ha(k) h 16 dhot d
8 kha kh 17 tho t
9
20-Jul-12 dal d 18
JALALLUDIN IBRAHIM zho z

4. sambungan….
HURUF-HURUF JAWI
Bil Huruf Nama Padanan Bil Huruf Nama Huruf Padanan
Jawi Huruf Rumi Jawi Rumi
19 ain a,k 28 mim m
20 ghain gh 29 nun n
21 nga ng 30 wau w
22 fa f 31 va v
23 pa p 32 ha h
24 qaf q 33 lam-alif la
25 kaf k 34 hamzah k,’
26 ‫ݢ‬ ga g 35 ya i,e,y
27
20-Jul-12
lam l 36
JALALLUDIN IBRAHIM
nya ny

5. Bacaan Huruf Jawi
Huruf atau tulisan Jawi dibaca dari kanan ke kiri seperti dalam
jadual di bawah:
‫ݢ‬
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

6. PADANAN JATI
Daripada 36 huruf Jawi, terdapat 20 huruf yang
mempunyai padanan dengan huruf Rumi iaitu padanan
satu lawan satu antara huruf Jawi dengan huruf Rumi.
n q r b
w k s t
v g ‫ݢ‬ z j
h l f c
y m p d
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

7. Huruf-huruf Jawi yang bukan padanan jati dengan
huruf Rumi adalah seperti yang berikut:
ng t z a
la z sy s
k,’ a,k s h
ny gh d kh
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

8. PADANAN GABUNGAN
Padanan gabungan ialah satu huruf Jawi dipadankan
dengan dua konsonan gabungan dalam ejaan Rumi.
ng
ny
kh
sy
gh
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

9. HURUF TAMBAHAN
Bahasa Melayu mempunyai beberapa bunyi yang tidak terdapat
dalam bahasa Arab. Oleh itu huruf baharu perlu dicipta dan
digunakan untuk menjadi lambang kepada bunyi dalam tulisan
Rumi, iaitu:
Huruf Asal Huruf Baharu Nama Huruf Padanan Rumi
ca c
nga ng
pa p
‫ݢ‬ ga g
va v
20-Jul-12
nya
JALALLUDIN IBRAHIM
ny

10. HURUF TAMBAHAN
Huruf ‘ye’ ( )
Huruf ‘ye’ ( ) ini dinamakan huruf ‘ya tanpa titik’ atau
‘ya leweh’. Huruf ‘ye’ ( ) ini menggunakan rumah huruf
‘ya’ ( ) yang sedia ada Cuma huruf ini tidak bertitik.
Huruf ini dipadankan dengan huruf ‘e’ di hujung
perkataan-perkataan tertentu seperti:
nasionalisme Komunisme
patriotisme vandalisme
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

11. BENTUK
PENULISAN
HURUF JAWI
MENGIKUT
KEDUDUKAN
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

12. Bentuk Penulisan Mengikut Kedudukan
-Huruf-huruf Jawi boleh ditulis bersambung antara satu
huruf dengan huruf yang lain.
-Kedudukan huruf-huruf yang disambung boleh berlaku
sama ada di hadapan, di tengah atau belakang.
-Bentuk sambungan huruf-huruf dapat dikenali melalui
bentuk badan, tiang, kepala, ekor dan titiknya.
-Bentuk penulisan huruf Jawi mengikut kedudukan adalah
seperti yang berikut:
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

13. 1. Bentuk tunggal: huruf yang tidak bersambung
dengan apa-apa huruf, iaitu bentuknya tidak
berangkai.
2. Bentuk awal: huruf itu tidak bersambung dengan
apa-apa huruf di hadapannya, tetapi berangkai
dengan huruf tertentu selepasnya.
3. Bentuk tengah: huruf ditulis bersambung dengan
huruf tertentu di hadapan dan di belakang sekali
gus.
4. Bentuk akhir: huruf itu tidak bersambung dengan
apa-apa huruf di belakangnya, tetapi beangkai
dengan huruf tertentu di hadapannya.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

14. Contoh bentuk sambungan huruf Jawi
Akhir Awal
Tengah
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

15. BENTUK PENULISAN MENGIKUT KEDUDUKAN
Huruf-huruf Jawi boleh ditulis bersambung antara satu huruf
dengan huruf yang lain bergantung pada jenis dan kedudukannya
sama ada pada awal kata, di tengah atau pada akhir kata.
Contoh Kedudukan Huruf Bentuk Tunggal
Akhir Tengah Awal
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

16. Terdapat sebanyak 27 huruf Jawi yang boleh menerima ketiga-tiga
bentuk sambungan iaitu di awal, tengah dan akhir
Contoh Kedudukan Huruf Bentuk
Akhir Tengah Awal Tunggal
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

17. Contoh Kedudukan Huruf Bentuk
Akhir Tengah Awal Tunggal
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

18. Contoh Kedudukan Huruf Bentuk
Akhir Tengah Awal Tunggal
‫ݢ‬ ‫ݢي‬ ‫ݢا‬ ‫ݢ‬
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

19. Contoh Kedudukan Huruf Bentuk
Akhir Tengah Awal Tunggal
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

20. SISTEM
PENULISAN
EJAAN JAWI
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

21. SISTEM PENULISAN EJAAN JAWI
36 huruf Jawi boleh digolongkan dalam 3 kelompok iaitu:
Kelompok A: Huruf Pemutus
Kelompok B : Huruf Perangkai
‫ݢ‬
Kelompok C : Huruf Berumah
Hanya terdapat satu sahaja huruf dalam kelompok ini iaitu huruf
hamzah ( )

22. SISTEM PENULISAN EJAAN JAWI
Kelompok A: Huruf Pemutus
i) Huruf-huruf dalam kelompok A tidak berubah bentuknya dalam sesuatu
perkataan kerana tidak dapat dirangkaikan antara satu sama lain. Contoh:
ii) Huruf-huruf dalam kelompok A tidak boleh dirangkaikan dengan huruf-huruf
dalam Kelompok B dan C yang ada selepasnya, tetapi dapat dirangkaikan
dengan mana-mana huruf sebelumnya dalam kelompok B. Contoh:
Huruf Ejaan Huruf Ejaan Huruf Ejaan Huruf Ejaan
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

23. Kelompok B : Huruf Perangkai
‫ݢ‬
1. Huruf-huruf ini boleh disambung dengan huruf-huruf dalam
kelompoknya sama ada sebelum atau selepas. Contoh:
2. Huruf-huruf ini boleh bersambung dengan huruf kelompok A
selepasnya dan bukan sebelum. Contoh:
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

24. Kelompok C : Huruf Berumah
Hanya terdapat satu sahaja huruf dalam kelompok ini iaitu huruf
hamzah ( )
1. Huruf ini boleh hadir pada awal perkataan (biasanya pada nama
khas bukan Melayu) dan ditulis di tengah garisan tanpa ‘rumah’
tetapi didekatkan dengan huruf yang hadir selepasnya. Contoh:
Ong Ng
2. Huruf hamzah ( ) yang berada di tengah perkataan ditulis di
atas ‘rumah’ yang disediakan sebagai penyambung antara huruf
yang ada sebelum dengan yang selepasnya. Contoh:
Ch’ng malaikat masalah
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

25. 3. Huruf hamzah ditulis sebagai pemisah antara dua huruf vokal,
iaitu ai, au dan ui, di tengah kata yang berpola KVVK.
Contoh:
paus aib
buih aur
4. Huruf hamzah ditulis tanpa ‘rumah’ di tengah garisan apabila
diapit oleh huruf alif dengan huruf ya (diftong [ai]), huruf alif
dengan wau (ditong [au] dan huruf alif-wau dengan huruf ya
(diftong [oi]). Contoh:
oidium audit
aising automatik
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

26. 5. Kata atau istilah serapan daripada bahasa Arab yang
mengandungi huruf hamzah ditulis seperti kedudukannya dalam
bahasa sumber.
wuduk anbia
imlak makmum
.Huruf hamzah digunakan sebagai pengganti huruf alif yang kedua
apabila terdapat urutan bunyi dua vokal [a] atau dengan vokal
yang lain di tengah perkataan. Contoh:
setiausaha tatausaha
iaitu supraorbit
karaoke pancaindera
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

27. 7. Huruf hamzah digunakan sebagai pengganti huruf alif awal kata
dasar, khususnya kata dasar yang bermula dengan vokal selain
[a], apabila menerima awalan serapan.
prausul superordinasi
pascauji trioksid
subeditor ultraungu
Pengejaannya adalah seperti yang berikut.
pra+usul
pasca+uji
sub+editor
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

28. 8. Huruf alif kata dasar yang bermula dengan vokal [a] apabila
menerima awalan yang tersebut dikekalkan, tidak diganti
dengan huruf hamzah.
Padanan Rumi Ejaan Jawi
praanggap ‫ݢڤ‬
praakhir
subasid
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

29. BENTUK PENULISAN
KELOMPOK
HURUF JAWI
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

30. Bentuk Penulisan Kelompok Huruf Jawi
Bentuk penulisan huruf-huruf Jawi untuk membina sesuatu
perkataan boleh ditulis secara bersambung atau terpisah.
Pola perangkaian huruf-huruf Jawi adalah seperti yang berikut:
Bentuk Rangkaian Bentuk Penulisan Contoh Perkataan
Rangkaian 1-1 rak
Perkataan terdiri daripada adu
dua, tiga, empat, lima huruf
dan seterusnya yang duri
keseluruhannya huruf
tunggal. Kesemua huruf
dalam kelompok A termasuk duduk
dalam rangkaian jenis ini
overdraf
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

31. Bentuk Rangkaian Bentuk Penulisan Contoh Perkataan
Rangkaian 1-1-2 rumah
1. Huruf pertama dan derma
kedua ialah huruf
tunggal. rotan
2. Huruf ketiga ialah huruf
yang berangkai dengan
huruf keempat.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

32. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 1-1-3 umpan
1. Huruf pertama dan artis
kedua ialah huruf
tunggal. rombak
2. Huruf ketiga dan
keempat ialah huruf rumit
perangkai.
3. Huruf terakhir
berbentuk huruf
perangkai/pemutus
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

33. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 1- dekat
1. Huruf pertama ialah emas
huruf tunggal.
rebah
2. Huruf kedua ialah huruf
yang berangkai dengan
huruf ketiga.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

34. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 1-2-1 denda
1. Huruf pertama ialah riuh
huruf tunggal.
2. Huruf kedua ialah huruf anda
yang berangkai dengan
huruf ketiga. dian
3. Huruf keempat ialah
huruf pemutus atau
huruf perangkai.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

35. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 1-3 enak
1. Huruf pertama ialah
huruf tunggal.
2. Huruf kedua dan ketiga eja
ialah huruf perangkai.
3. Huruf keempat boleh isi
terdiri daripada huruf
perangkai/pemutus
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

36. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 1-3-1 empuk
1. Huruf pertama ialah anjung
huruf tunggal.
2. Huruf kedua dan ketiga ribut
ialah huruf perangkai.
3. Huruf keempat dan elok
kelima boleh terdiri
daripada huruf pemutus ekor
dan perangkai
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

37. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 1- ambil
1. Huruf pertama ialah ejek
huruf tunggal.
2. Huruf kedua, ketiga dan intan
keempat ialah huruf
perangkai. inci
3. Huruf terakhir ialah
huruf perangkai juga.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

38. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 2-1 jus
1. Huruf pertama ialah buka
huruf perangkai.
2. Huruf kedua ialah baja
huruf pemutus.
3. Huruf terakhir terdiri jua
daripada huruf
pemutus/perangkai.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

39. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 2-1-1 kuda
1. Huruf pertama ialah cari
huruf perangkai.
2. Huruf kedua dan ketiga sudu
ialah huruf pemutus.
3. Huruf keempat ialah
huruf pemutus
/perangkai
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

40. Bentuk Rangkaian Bentuk Penulisan Contoh Perkataan
Rangkaian 2-2 bubu
1. Huruf pertama kerja
dan ketiga ialah
huruf perangkai. cuci
2. Huruf kedua ialah
huruf pemutus. batu
3. Huruf terakhir
ialah huruf
perangkai /
pemutus.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

41. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 2-3 lompat
1. Huruf pertama, ketiga batik
dan keempat ialah
huruf perangkai. balik
2. Huruf kedua ialah
huruf pemutus. cubit
3. Huruf terakhir ialah
huruf perangkai /
pemutus.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

42. Bentuk Rangkaian Bentuk Penulisan Contoh Perkataan
Rangkaian 3 telan
1. Huruf pertama
dan kedua ialah
‫ݢ‬ beg
huruf perangkai. keli
2. Huruf ketiga ialah
huruf perangkai /
pemutus.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

43. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 3-1 biru
1. Huruf pertama dan kedua hidu
ialah huruf perangkai.
2. Huruf ketiga ialah huruf tiram
pemutus.
3. Huruf terakhir ialah huruf hidang
pemutus / perangkai.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

44. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 3-2 selamat
1. Huruf pertama, kedua hiris
dan keempat ialah huruf
perangkai. pandir
2. Huruf ketiga ialah huruf
pemutus. Melayu
3. Huruf terakhir ialah huruf
pemutus / perangkai.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

45. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 4 mesti
1. Huruf pertama, kedua celik
dan ketiga ialah huruf
perangkai. bangsa
2. Huruf terakhir ialah huruf
pemutus / perangkai. bisu
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

46. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 4-1 lembut
1. Huruf pertama, kedua besok
dan ketiga ialah huruf
perangkai. kembung
2. Huruf keempat ialah
huruf pemutus. campur
3. Huruf terakhir ialah huruf
pemutus / perangkai.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

47. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 5 tembak
1. Huruf pertama, kedua, pinjam
ketiga dan keempat ialah
huruf perangkai. betina
2. Huruf terakhir ialah huruf
pemutus / perangkai. kancil
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

48. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 6 klinik
1. Huruf pertama, kedua, sembelit
ketiga, keempat dan
kelima ialah huruf tembikar
perangkai.
2. Huruf terakhir ialah huruf sembilu
pemutus / perangkai.
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM

49. Bentuk Rangkaian Bentuk Contoh
Penulisan Perkataan
Rangkaian 7 belimbing
1. Huruf pertama, kedua,
ketiga, keempat, kelima
‫ݢي ت ي ڠ‬ tenggiling
dan keenam ialah huruf tempeleng
perangkai.
2. Huruf terakhir ialah huruf ‫ݢل ي نچ ير‬ gelincir
pemutus
20-Jul-12 JALALLUDIN IBRAHIM