1. 04 maart 2014 © Het Financieele Dagblad
REGELGEVING ADVIESPR AKTIJK
Adviseurs profiteren
van vloedgolf aan
regels voor banken
Stortvloed aan regelgeving
Sinds de crisis van 2008 worden
financiële partijen op vele fronten
de duimschroeven aangedraaid
Mifid 2
Banken worden bedolven onder regels en zijn daar niet
gelukkig mee. Voor advocaten en consultants worden de
nieuwe regels echter steeds belangrijker voor hun omzet.
Roger Cohen en Jeroen Piersma
Amsterdam
Emir, Dodd-Frank Act, Fatca, Mifid 2,
Basel 3 en Solvency 2. Het is een greep
uit de lange lijst van onbegrijpelijke
namen en acroniemen waarachter een
vloedgolf aan nieuwe regels schuilgaat,
regels die de internationale wetgevers
en toezichthouders sinds de crisis van
2008 over de financiële sector hebben
uitgestort. Banken en verzekeraars zijn
er niet blij mee. Ze klagen over de hoge
kosten die gemoeid zijn met de invoering.
Maar er is een beroepsgroep die niet
klaagt: de adviseurs. Zij zijn blij met het
vele werk dat de regels opleveren. Bij de
advocatenkantoren hebben bepaalde
praktijkgroepen, zoals het fusie- en
overnameadvies, magere jaren achter
de rug. ‘Inmiddels gaat het beter’, zegt
Frank Graaf, partner bij de Amsterdamse vestiging van Clifford Chance.
‘Maar de vloedgolf aan regelgeving is
nog steeds een kans voor kantoren die
anders in de regen zouden staan met
bepaalde activiteiten.’
De professionals maken overuren om
financiële instellingen te adviseren over
de stroom aan nieuwe regels, die vaak
omvangrijk en technisch zijn. ‘Dit is “serious business”,’ zegt Graaf. Hij schat
Professionele adviseurs
maken overuren om
financiële instellingen te
adviseren over de stroom
aan nieuwe regels
Frank Graaf
Erik van der Zee
Eugénie Krijnsen
dat de omzet die is gemoeid met advisering over de nieuwe regels sinds de
financiële crisis van 2008 is verdubbeld.
Ook voor accountants- en advieskantoor PwC is de invoering van nieuwe
regels uit Brussel en Washington steeds
belangrijker geworden. ‘Voor 2008 was
groei het grote thema’, zegt Erik van der
Zee, partner bij PwC en verantwoordelijk voor advies aan de financiële sector.
‘Dat is nu wel voorbij. Cliënten zijn
bezig met kostenbeheersing en het voldoen aan de nieuwe regels.’ Ook voor de
adviseurs van PwC zijn de nieuwe regels
een welkome bron van inkomsten. ‘Voor
2008 was de markt voor advies een stuk
makkelijker.’
De zakelijke dienstverleners hebben
er de afgelopen jaren hun organisatie
voor aangepast. ‘We proberen te voorspellen waar het werk zit en formeren
dan een team’, zegt Graaf. Bij Clifford
heet dat het Regulatory & Compliance
Team. Daar zitten specialisten in van
de financiële praktijk, maar ook van
ondernemingsrecht, procesvoering, dataprotection, compliance en mededinging, bij elkaar zo’n achttien mensen,
waarvan een derde fulltime. ‘Kantoren
die zich hier niet op hebben voorbereid
worstelen daar nu mee.’
De activiteiten van het team bestaan
behalve uit advisering ook uit voorlichting en presentaties. De Graaf: ‘Banken
zijn blij als we ze bij komen spijkeren.
De grote stroom regelgeving is moeilijk
te behappen voor de juridische afdeling
van banken, die ook nog vele andere
taken heeft. Er leeft de zorg dat ze zaken
missen.’ Maar het werk kan ook bestaan
uit het overnemen van klussen die uit
Emir
Update van de
Markets in Financial
Instruments
Directive scherpt de
regels voor effectenhandel aan
AIFMD
De European Market
Infrastructure
Regulation reguleert
de handel in ‘over
the counter’derivaten
De Alternative
Investment Fund
Managers Directive
reguleert hedgefondsen en privateequitypartijen
Bankenunie
eurozone
Bankenunie brengt
de grootste banken
van de eurozone
onder toezicht
van de ECB
Dodd-Frank
Onder de DoddFrank Act valt Amerikaanse wetgeving
die reageert op de
financiële crisis
van 2008
Fatca
De Foreign Compliance Tax Act
verplicht banken de
Amerikaanse fiscus
gegevens over klanten uit de VS
te geven
Solvency 2
Solvency2
Solvency 2
verplicht
Solvency 2
verzekeraars hun
verplicht
kapitaalbuffers
verzekeraars hun
te vergroten
kapitaalbuffers
te vergroten
Basel 3
Basel 3 verplicht
banken hun
kapitaalbuffers
te vergroten
Banken
Voor banken vergt het
bijhouden van de stroom
nieuwe regelgeving veel
mankracht en financiële
middelen. Alleen al bijhouden wat er allemaal
aan nieuwe regels verschijnt, is een hele klus,
genoeg werk om een
clubje mensen bezig te
houden, zo laat een Nederlandse bank weten.
Lastig is dat de wetge-
ving zeer divers is, wat
het moeilijk maakt een
beeld te krijgen van de
impact. ‘De wetgeving is
uiteenlopend’, reageert
een woordvoerder van
ING per e-mail. ‘Emirwetgeving, alsook de FTT
heeft vooral direct impact
op onze dochtermaatschappijen. Basel 3 heeft
vooral impact op de afdelingen risicobeheer op het
hoofdkantoor, alsmede
op de diverse bedrijfsonderdelen.’
Hoe behulpzaam advocaten en accountants ook
zijn, banken proberen de
verwerking van de nieuwe
regels in de eerste plaats
zelf te doen, zo benadrukken ze. Dat is niet alleen
om kosten te besparen,
maar ook omdat het voor
externe krachten moei-
lijk te bepalen is hoe de
onderdelen van de bank
worden geraakt. ‘Dat doe
je veel sneller met eigen
mensen.’
Bij ING wordt het meeste
werk op het hoofdkantoor
intern gedaan. ‘We doen
zoveel mogelijk met de
mankracht die al in huis is
hoewel ook weleens extern advies of hulp wordt
ingewonnen.’
Ucit 4
Ucit 4 is de vierde
update van
wetgeving voor
Europese beleggingsfondsen
de nieuwe regels voortkomen. Zo heeft
Clifford Chance vorig jaar bij een achttal
banken het herschrijven van derivatencontracten voor zijn rekening genomen,
om hen te laten voldoen aan de eisen
van de European Market Infrastructure
Regulation (Emir).
In grote lijnen zijn advocaten actiever
in de beginfase van nieuwe regelgeving,
terwijl de adviseurs van grote accountantskantoren, zoals PwC, zich meer
met de implementatie en uitvoering
bezighouden. Het meeste werk zit voor
Van der Zee en zijn collega’s in de ‘vertaalslag’ tussen regelgeving en de praktische toepassing bij banken.
Hij geeft financiële instellingen een
overzicht van de lopende regels en helpt
ze er efficiënter mee om te gaan, bijvoorbeeld door databestanden over klanten
te gebruiken voor de implementatie van
verschillende nieuwe regels. Ten slotte
is hij betrokken bij het aanpassen van
het verdienmodel van de instelling aan
de nieuwe omstandigheden.
Lastig voor de financiële sector, maar
goed voor de adviseurs, is dat de stroom
regels ook niet opdroogt. Op dit moment zorgt de Europese Centrale Bank
(ECB) in de aanloop naar het Europese
bankentoezicht dat begin volgend jaar
van start gaat, voor veel extra werk. Zo
wordt de leningenportefeuille van de
grootste Europese banken onder de
loep gelegd in het kader van de ‘Asset
Quality Review’.
Behalve meer regels zijn er ook meer
regelgevers en toezichthouders. Nederlandse banken hebben niet meer alleen
te maken met De Nederlandsche Bank
en de AFM , maar ook met de ECB, de
European Banking Authority (EBA) en
de European Securities and Markets Authority (ESMA).
De beweging is bovendien breder
dan regelgeving alleen. De toezichthouders stellen zich ook binnen de huidige
regels strenger op. ‘De wetgevers en
toezichthouders zijn de stem van de
samenleving’, zegt Eugénie Krijnsen,
partner bij PwC en collega van Erik van
der Zee. ‘Er is een roep vanuit de samenleving om banken die betrouwbaarder
en robuuster zijn. Dat is wat ze met de
nieuwe regels opleggen.’
Dat de adviseurs volop werk hebben
aan de nieuwe regels, maakt hen niet
blind voor de nadelen. Graaf wijst erop
dat de regels niet altijd het gestelde doel
lijken te dienen. De nieuwe regels die
Emir oplegt aan de derivatenhandel
maken derivaten duurder. ‘Bedrijven
zouden daarom kunnen stoppen met
het afdekken van risico’s met derivaten.
Daardoor nemen de risico’s juist toe.’
Krijnsen wijst op een ander nadeel.
‘Veiliger is een aspect, maar we hebben
de banken ook nog nodig voor de economie.’ Er gaat volgens haar zo veel tijd
en aandacht naar nieuwe regels dat er
nauwelijks tijd overblijft voor andere
trends, zoals digitalisering en de opkomst van sociale media. ‘Als de banken
niet uitkijken, blijven ze watertrappelen. Dan leven ze de regels helemaal na,
maar de klanten raken ze kwijt.’
Lastig voor de banken,
maar goed voor de
adviseurs, is dat de stroom
regelgeving nog niet
opdroogt