sepedi presentation

1. SEPEDI
MPFSEY1
MPHATO WA LESOME (10)
MADIRI

2. DIPOELO TŠA THUTO
Morago ga thuto ye baithuti ba swanetše go tseba go :
1. Ngwala hlalošo ya madiri.
2. Hlatholla mehuta ya madiri le go fa mehlala.
3. Sekaseke dingwalwa tšeo tla be ba filwe tšona gore ba ntšhe madiri.
4. Hlama mafoko ba lebeletše mehuta ya madiri.

3. MADIRI
Ke mantšu ao a re botšago ka ga tiro ya ka gare ga lefoko.
Mehlala ya madiri ke ye e latelago :
Betha
Raloka
Kitima
Rema

4. MEHUTA YA MADIRI
Lentiri
Leitiri
Ledirolli
Ledirani

5. LENTIRI
Re o tseba ka hlogo ya (n-), yona re e hlomesetša mathomong a lediri.
Tiro e tlišwa ke motho yo mongwe mo go wena.
Mohlala :
Ruta
Nruta>Nthuta
r>th
Mma o nthuta dipalo.
Betha
Nbetha>Mpetha
b>p
Raisibe o a mpetha.

6. LEITIRI
Re le tseba ka hlogo ya (i-), yona e hlomesetšwa mathomong a lediri. Motho o
itira modiro ka bo yena.
Mohlala
Bereka>Pereka
b>p
Ipereka
Malose o a ipereka.
Ruta>Ithuta
r>th
Mokgadi o tla ithuta dipalo gosasa.

7. LEDIROLLI
Re le tseba ka moselana wa (-oll-), re e hlomesetša mafelelong pele re
ka ngwala mafetšo a (-a).
Mehlala:
Bofolla
Mokgadi o bofolla dieta.
Ngwalolla
Baithuti ba ngwalolla diphošollo.

8. LEDIRANI
Moselana wa ledirani re o bona ka (-an), ke moselana wa go hlomesetšwa pele re
ngwala mafetšo a lediri e le go (-a)
Mehlala
Bethana
Sesi o bethana le buti.
Ragana
Buti o ragana le bana.

9. KHWIZI
1. Re ngwalele mehuta ya madiri le mehlala go tšwa go sengwalwa se:
Gosasa barutwana ba tla ithuta ka leleme la ga bo bona. Ba tla rutana ka bo
bona ba re go fetša ba nthuša go phošolla dingwalwa tša go fapana. Ba
swanetše gore ba be le kgahlego ya go phošolla bagwera ba bona ka mo
phapošing ya rena.
2. Ngwala mehlala ya gago ya Ledirolli le Ledirani o re bopele mafoko.
3. Ngwala mehuta ye mengwe ya madiri ntle le a o ithutileng ka ona.

10. DIKARABO TŠA KHWIZI
1. Leitiri-ithuta
Ledirani-rutana
Lentiri-nthuša
Ledirolli-phošolla
2. Ledirolli- kgelolla
Mosadi o kgelolla meetse a go falala.
Lediregi-ratana
Malose o ratana le Mokgaetši.
3. Lediregi
Lediraki
Lediriši

11. Mošomo wa gae
1. Re bopele mafoko a mararo ka madiri a go latela;
Kitima
Apea
Hlatswa
2.Re bopele mafoko a mararo a lediregi.