1. CITOPLAZMA ICITOPLAZMA I
STANIČNE ORGANELESTANIČNE ORGANELE
Katarina Čamber, prof.

3. Generativna životinjska
stanica
Centriole
Jezgrina ovojnica
Jezgrica (nukleolus)
Kromatin
Zrnati ili granularni
endoplazmatski
retikulum
Ribosomi
Peroksisom
Glatki
endoplazmatski
retikulum
Golgijev aparat
Lizosom
Mitohondrij
Еlementi citoskeleta
Plazmatska membrana

4. citoplazmacitoplazma
Tekući, viskozni dio stanice.
U njoj se odvijaju procesi biosinteze
proteina, masti, ugljikohidrata, tj procesi
anabolizma i katabolizma.
Najvećim dijelom je građena od vode u
kojoj su otopljene masti, bjelančevine,
šećeri i mineralne soli.

5. Stanične organele su posebni dijelovi
stanice koji imaju svoju membranu i
izvršavaju odgovarajuće funkcije.

6. ribosomiribosomi
Građeni su od dvije jedinice, jedne veće i
jedne manje.
Sadrže rRNA i proteine.
Aktivni su samo kad se vežu za mRNA i
grade poliribosome (polisome)
Njihova glavna uloga je sinteza proteina.

7. Mala i velika podjedinica ribosomaMala i velika podjedinica ribosoma

9. Endoplazmatski retikulumEndoplazmatski retikulum
Sačinjavaju ga membrane u citoplazmi koje
ograničavaju djelove citoplazme poput
knalića.
Broj, dužina i priroda ovih kanalića mijenjaju
se ovisno o aktivnosti stanice.
Može biti zrnati (sadrži ribosome) ili glatki
(bez ribosoma).
Uloga zrnatoga je biointeza proteina,i
prijenos aktivnosti do glatkog, gdje se
nagomilavaju i skladište.

10. Endoplazmatski retikulum omogućuje
cirkulaciju citoplazme i transport raznih
tvari.
Ima mehaničku ulogu u održavanju oblika
i polrnosti stanice, omogućava unutarnju
izmjenu tvari između kanalića, odnosno
između organela i citoplazme.

12. Golgijev aparatGolgijev aparat
Dio citoplazme u kojemu glatki
endoplazmatski retikulum oblikuje sustav
membrana i vezikula.
Najčešće se nalazi u blizini jezgre.
Aktivnije stanice imaju razvijeniji golgijev
aparat.
Ima sekretornu ulogu.

13. Vezikula
cis strana Golgijevog
aparata
Lumen Golgijevog
aparata
Cisterne
Vezikule
trans strana
Golgijevog aparata
100 nm
Figure 7-10 Biological Science 2/e ©2005 Pearson Prentice Hall, Inc.

14. lizosomilizosomi
Оmeđeni su membranom i sadrže enzime
za razgradnju organskih tvari.
Enzimi su neaktivni u lizosomima, a
aktiviraju se kad odgovarajući supstrat dođe
u lizosom.
Membrana je lipoproteinske prirode i
polupropusna je.
Njihova uloga je da u metabolizmu stanice
odstranjuju nepotrebne tvari i otklanjaju
oštećenja.

15. Pinocitoza
Autofagija
Stanica ili
strano tijelo
Oštećena organela
stanica
Primarni
lizosom
Fagocitoza

16. peroksisomiperoksisomi
Imaju lipoproteinsku mebranu.
Nalaze se u grupama u blizini
endoplamatskog retikuluma, mitohondrija
i kloroplasta.
Osiguravaju biosintezu glukoze iz lipida.

17. mitohondrijmitohondrij
Sastoje se od matriksa, vanjske i
unutarnje membrane.
Vanjska membrana odvaja mitohondrij od
okoline citoplazme, a unutarnja ima
uvrate, i veću površinu nego vanjska.
Broj mitohonsrija je različit kod stanica
iste vrste, a visi o aktivnosti stanice.
Mitohondriji se kreću po citoplazmi.
Glavna uloga im je sudjelovanje u
staničnom disanju.

21. plastidiplastidi
Specifični biljni organeli.
Dijele se na kloroplaste (zelene); leukoplaste
(bezbojni) i kromoplaste (žuti, crveni)
U kloroplastima se odvija fotosinteza.
Slično su građeni kao i mitohondriji.

22. stroma
tilakoidi
granule
Vanjske i
unutarnje
membrane
1 µm
Figure 7-17 Biological Science 2/e ©2005 Pearson Prentice Hall, Inc.
plastidiplastidi

25. Citoskelet (stanični skelet)Citoskelet (stanični skelet)

26. 200 µm
Figure 7-35 Biological Science 2/e ©2005 Pearson Prentice Hall, Inc.
Centriola
centriolecentriole