2. Yalın yaklaşım nedir?
Yalın düşüncenin (yaklaşımın) temel amacı,
israflardan arındırılmış mükemmel proseslerin
etkinlik ve verimlilik analizlerini yaparak,
maliyetleri azaltmak ve sonuçta müşteriye
mükemmel değerler sunmaktır.
3. Yalın üretim nedir?
Yalın üretim, ürün ve hizmet yaratma sürecini
israflardan arındırıp sadeleştirerek sunulan değeri
mükemmelleştirmek ve bu yolla firma karlılığını
arttırmak amacını taşıyan kavram, sistem ve
teknikler bütünüdür.
4. Yalın üretimin hedefi
Daha az iş gücü, daha
az malzeme, daha az
ekipman ve daha az
zaman kullanarak daha
fazla değer elde etme ve
müşteri beklentilerini
daha fazla karşılamayı
hedefler.
6. Yalın üretimin gelişimi
II. Dünya Savaşı'ndan çıkan Japonya'da
krizi atlatma amacıyla çok çalışmadan
verimli çalışma sistematiği geliştiren
Japonların ortaya çıkardığı bir yöntemdir.
7. Yalın üretimin gelişimi
Toyota çalışanları
tarafından
geliştirildiği için bu
adla anılmakla
birlikte daha sonra
bu felsefeye bağlı
kalarak başka
şirketlere
yansımış, dünyada
bir çalışma
kültürü olarak
kabul edilmiştir.
8. Türkiye’de yalın üretim
Türkiye’de bu
düşünce sistemi
1990’ lardan sonra
uygulanmaya
başlamıştır.
Özellikle otomotiv
sektörü bu
düşünce sistemini
aktif olarak
kullanmaktadır.
9. Türkiye’de yalın üretim
Sakarya da kurulu olan Toyota otomobil
fabrikasında çalışan işçiler Japonya’ daki Toyota
işçilerinin verimliliğini yakalamış olup son birkaç
yıldır kalite alanında birinci seçilmektedirler.
Ayrıca Ford, Renault, Tofaş, Bosch yalın
yaklaşımı uygulayan büyük firmalardır.
11. Geleneksel üretim ile yalın üretim
arasındaki farklar
Geleneksel üretim
sistemi ile yalın
üretim anlayışı
arasında birçok
farklar
bulunmaktadır.
Eji Toyota ile Taiichi Ohno’nun,
yalın üretim ilkelerinin ilk
atılmaya başlandığı yıllar olan
1950’lerde Ford firmasını
incelemek için Amerika’ya
yaptıkları gezi sonucunda
yaptıkları değerlendirmeler
fordizm ve yalın üretim
felsefesi arasındaki farklara
ışık tutmaktadır.
12. Geleneksel üretim ile yalın üretim
arasındaki farklar
Bu iki dehanın vardıkları sonuç
kısaca, geleneksel (kitle)
üretim sisteminin esneklikten
yoksun oluşu, katı bir
hiyerarşiye dayanması ve
kitleselliğin israf içermesiydi.
13. Neden yalın üretim?
1900 lü yılların büyüyen
pazarlarında geçerli olan “ne
üretirsem satarım, maliyetim
yükselirse fiyatı arttırırım,
gecikirsem müşteri bekler”
anlayışına artık yer yoktur.
15. Yalın üretimde amaç?
Sıfır hata ile üretim
Maliyetleri azaltmak
Müşteri isteklerini istediği
an ve miktarda karşılamak
Stok fazlası
bulundurmamak
İsrafları ortadan kaldırarak
sürekli iyileştirme
16. Yalın üretimde amaç?
Sadece müşterinin
istediği ürünleri
(fonksiyon, kalite ve fiyat
açısından),
Müşterinin istediği
zamanda (pazara
sunulduğu zaman, teslim
süresi, sevkiyat sıklığı),
17. Yalın üretimde amaç?
Daha az kaynak harcayarak
(emek, ekipman, zaman,
alan vb),
Üretebilmek ve müşteri için
bir değer teşkil eden
faaliyetlere
odaklanabilmektir.
18. Kaizen (Sürekli iyileştirme)
En az israfla daha fazla değer yaratmak üzere
bir değer akışının veya tek bir prosesin (sürecin)
sürekli iyileştirilmesidir.
21. Yalın üretimin araçları
Basit stratejiler
Basit yönetim kuralları
Kesintisiz bir organizasyon
Yoğun eğitim ve Kaizen
Ekip çalışması
Serbest kıyafet sistemi
Şirket gömlekleri
En iyiler,en kötüler seçimi
Paydaşlara kar paylaşımı
Değişik ücret skalası
22. Görsel kontrol
Çalışan memnuniyeti anketleri
İletişim yönetimi
Ödül-prim sistemleri
Öneri sistemi
Beyaz yaka üretimin içinde
Şirket değerlerinin oluşturulması
İşten çıkarma ve almaların
zorlaştırılması
Her zaman, her yerde şeffaflık ve
dürüstlük
Yalın üretimin araçları
23. Yalın üretim teknikleri
Kanban,
Tek parça akışı,
U Tipi yerleşim planı,
Otonomasyon (Jidoka)
JİT (Just in time) – Tam
zamanında üretim
Poka‐yoke,
5S,
3M (Muda, Mura, Muri),
24. Kanban
Bir çekme üretim sistemidir.
Müşteri siparişi bazlı üretim
planlama ve hammadde
temini için, kullanılan
kartlara ve bu sisteme
verilen isimdir.
25. Kanban
Örneğin, otomobil bayisinden başlayan kart akışı
ana sanayiye, orada ihtiyaç duyulan
hammaddelerin kartları yan sanayiye, oradan da
yan sanayilerin tedarikçilerine akmakta ve
sonrasında üretilen hammadde ya da
malzemeler kartlarla beraber kartın
çıkış noktasına ulaşmaktadır.
26. Tek parça akışı
Herhangi bir
atölye içinde, bir
parçanın
son şeklini alması
için gerekli olan
tüm makinelerin,
parçanın işlenme
akışı esas
alınarak
yerleştirilmesidir.
Bu şekilde zaman kaybı
olmadan ve uzun taşıma
süreleri olmaksızın
malzeme akışı
sağlanmaktadır.
27. U tipi yerleşim planı
Gereksiz iş gücü hareketlerinin elimine
edilmesidir.
Makinelere parça yüklenmesi ve alınması
mümkün olduğunca otomatikleştirilerek, bir
işçinin birden fazla makineyi çalıştırabilmesi
sağlanmaktadır.
Bunun için de makinelerin U şeklinde
yerleştirilmesi gerekmektedir.
29. Jidoka (Otonomasyon)
Bir üretim hattında, makine ve operatörler
hatalı parça ürettiği zaman otomatik olarak
bunu fark edilebilir hale getirip üretimi
durdurma yetkisini operatöre veya makineye
verilmesini ve hatanın tespitini sağlayan bir
sisteme JIDOKA denir.
30. JIT (Just in time) – Tam zamanında
üretim
Müşterinin talep
ettiği ürünü; talep
ettiği miktarda
üretip, talep ettiği
zamanda
ulaştırmak.
31. Poka ‐ Yoke (Hata önleme)
Unutkanlık, dikkatsizlik ve yanlış anlama gibi
nedenlerle olabilecek hataların ortadan kaldırılmasıdır
Bunun için uyarı panoları, şablonlar, kılavuzlar,
sayaçlar ve sensörler gibi ekipmanlar ve yardımcı
unsurlar kullanılmaktadır.
Esas olan insani unsurlardan kaynaklanan hataların
ortadan kaldırılmasıdır..
32. 5S
Yalın üretim ve görsel
kontrole yardım eden,
işyeri uygulamalarını
tanımlayan, S harfiyle
başlayan birbiriyle ilişkili 5
terimdir.
34. Bir dakikada kalıp değiştirme
(single minute exchange of die)
Tam zamanında üretim ve kanban sistemi ile
çalışabilmek için kalıp değiştirme sürelerinin
mümkün olan en alt seviyeye indirilmesidir.
Model değiştirme
sürelerinin tek
basamaklı veya 10
dakikadan daha az
sürelere düşürülmesi
hedefine dayanır.
35. 3M (Muda, Muri, Mura)
En basit anlatımıyla; bir işin yapılması için
beş kişi yetecekse ve o işi altı kişi yapıyorsa
muda (israf) vardır.
İş dört kişi ile yapılıyorsa aşırı iş yükü oluşur, bu
durumda muri vardır.
Mura ise, düzensiz
iş yüküdür. Önceki
iki durumun karışık
olduğu durumu
anlatmaktadır.
36. Kalite kontrol çemberi (Quality control
circle)
Kendi çalışma alanlarındaki
problemleri birlikte
tanımlayan, analiz eden ve
çözümler geliştiren
operatörlerden ve takım
liderlerinden oluşan küçük
gruptur.
Kalite çemberleri ayda iki üç
kez, 30 ila 60 dakika süren
toplantılar yaparlar.
37. A3 raporu
Problemin, analizinin,
düzenleyici faaliyetlerinin
ve faaliyet planının,
genellikle grafikler
kullanılarak büyük bir tek
kağıda (A3) aktarıldığı bir
uygulama. A3 raporları
anında fikir ve çözüm
üretmek için birebirdir.
Zaman kayıplarını önler,
fabrika içi iletişimi
güçlendirir.
38. Obeya
Japonca’da “büyük oda” demektir. Etkin ve
zamanında iletişimi artırmak için, özellikle ürün
geliştirmede kullanılan önemli bir proje yönetim
aracıdır.
Obeya’da, proje planı, kilometre
taşları ve gelişmeleri/ilerlemeleri
gösteren görsel şekiller ve
grafiklerle beraber yaşanan
gecikme veya teknik problemlere
yönelik karşı önlemler yer alır.
39. Sonuç
Yalın üretim teknikleriyle; zaman kaybı önlenir,
temiz ve organize bir ortamda çalışanların
moral‐motivasyonu yükselir, düzensizlikler
arasında gizlenmiş olan iş güvenliği tehlikeleri
bertaraf edilir, tertip ve düzen sayesinde kalite
yükselir.
40. Sonuç
İşte bütün bunlar bugün ülkemizdeki birçok orta
ve büyük ölçekli işletmede başarı ile
uygulanmakta olup bundan hem çalışanlar hem
de işverenler mutlu olmaktadır.