Thuto ka mehuta ya madiri

1. MORUTIŠIGADI: MOHLALA
KM
THUTO: SEPEDI
MPHATO: 10
HLOGO: THUTAPOLELO
SERUTWA: MADIRI

2. MADIRI - MADIRIMATŠO
•MADIRI – Ke maina/mantšu ao a bontšhago
tiro mo lefokong.
•Madirimatšo – ke madiri ao a bopilwego ka
diripa tše di fapanego tša polelo ka go diriša
dihlodo, medu, le meselana.

3. • Hlogo: hlogo ya lediri ga e be ka dinako ka moka,
ge e ba gona e tliša tlhalošo ye nngwe.
• Mohlala: ngwala > (n)ngwalela
• Modu + a > kutu
• Mohlala: ngwal + a = ngwala
• Moselana: moselana wa lediri o hlomelwa
magareng ga modu le (a) ya mafelelo
• Mohlala: ngwala > ngwalel(an)a
TLHAMEGO YA LEDIRI

4. MEHUTA YA MADIRI
•Ledirani:Tiro e direga ka kamogelano, re
le bona ka moselana wa -an-
• Mohlala: Ngwala > Ngwalelana
• Bofa > Bofelana
Mokgadi le Carol ba ngwalelana mošomo wa
gae.
Matome le Raesibe ba bofelana dieta.

5. Lediredi: Tiro e direlwa motho yo
mongwe, re bona lediredi ka ka -el-
Mohlala: Ngwala > Ngwalela
Bofa > Bofela
Carol o ngwalela Mokgadi mošomo wa
sekolo.
Matome o bofela Raesibe dieta.

6. Lediregi: Tiro e laetša maemo a kgonego,
lona le bonagala ka -eg- , -etš-
Mohlala: Ngwala > Ngwalega
Bofa > Bofega
Bitša > Bitšega
Mošomo wa bona o tla ngwalega.
Dieta tša bona di tla bofega.

7. THUMO:
Ke muhuta ofe wa lediri wo o tšwelelago
seswantšhong sa ka tlase:

8. Diswantšho tse di hlagisa mehuta efe ya
madiri?

9. Diswantšho tse di hlagisa mehuta efe y
a madiri?

10. MOŠOMO WA PHAPHOŠI
• Bala setsopolwa se se latelago gore o tle o kgone go araba dipotšišo morago
ga go bala.
• Koketso le Mogau ba rile ba e tšwa ba tšama ba bethana ka marula ba khutha ka mehlare
go fihla ge Koketso a betha moo go dulago dinose gomme tša thoma go ba kitimiša go
fihla Mogau a wela fase a robega leoto. Koketso o ile a mo rwalela mokotla wa gagwe
gomme ba leba gae. Mmago Mogau o ile a itšhwara hlogo ka diatla ge a ekwa Mogau a
hlabile mokgoši gomme a kitima a šia molaetša go koko wa Mogau a re “mthlokomelele
dipitša tše, ke kgahlanetše Mogau”. Ntle le go senya nako a hlanola direthe a leba go
Mogau, ge a fihla a lemoga gore mokgwa wo leoto la Mogau le robegilego ka gona, le ka
se bofege ka tukwana yeo a bego a itlemile letheka ka yona.
• Dipotšišo:
• Go tšwa temaneng, ntšha mohuta wa lentiri le leitiri?
• Nntšha mehuta ya meselana ya madiri ao a tšwelelago ka gare ga temana o be o hlaloše
gore o a tseba bjang?
• Go tšwa temaneng ya ka godimo ntšha lediri la go tlwaelega?