1. SI TA RUAJME SHQISEN E TE DEGJUARIT NGA ZHURMA ?
PUNOI: KLARISA KARABOJA KLASA: VIII A
2. Cdo lloj ndotje e shkaktuar nga zhurma e
cila arrin shkallën mbi 85 decibel, e cila
mund të lë pasoja afatgjate tek shëndeti i
njeriut, dhe pengon jetën normale quhet
ndotje akustike.
3. Nga vijne keto zhurma ?
Ndotja akustike është kthyer në një tipar
të zakonshëm të jetës moderne.
Fatkeqësisht, në shumicën e rasteve në
shtëpitë tona, në punë, madje edhe gjatë
pushimeve, zhurmat e padëshirueshme
ndikojnë negativisht cilësinë e jetës
tonë.
Dihet se zhurmat e larta mund të
shkaktojnë dëmtim permanente të
shëndetit tonë. Njerëzit që janë subjekt i
niveleve të larta të zhurmës, p.sh. në
diskoteka dhe koncerte muzikore, mund
të vuajnë nga humbja e dëgjimit si
rezultat i dëmtimit të shkaktuar në
sistemin e dëgjimit nga tinguj me
intensitet të lartë. Dëmtime të ngjashme
mund të ndodhin si rezultat i
fishekzjarrëve dhe i të shtënave me
armë.
4. Klasifikimi
ZHURMATE LARTA :
• Dihet se zhurmat e larta mund
të shkaktojnë dëmtim
permanente të shëndetit tonë.
Njerëzit që janë objekte të
niveleve të larta të zhurmës,
p.sh. në diskoteka dhe koncerte
muzikore, mund të vuajnë nga
humbja e dëgjimit si rezultat i
dëmtimit të shkaktuar në
sistemin e dëgjimit nga tinguj
me intensitet të lartë. Dëmtime
të ngjashme mund të ndodhin
si rezultat i fishekzjarrëve dhe i
të shtënave me armë.
ZHURMAT E MODERUARA:
• Përveç këtyre niveleve të larta
të zhurmës, edhe zhurmat e
moderuara të shkallës 85
decibel ose dhe pak më të ulta,
si tingulli i alarmit të orës ose i
kositëses së barit, mund të
dëmtojë dëgjimin. Dëgjimi
mund të preket nga zhurma të
moderuara nëse jemi subjekt i
tyre për një periudhë të gjatë
kohore.
5. Disangaefektetnegativetëzhurmavenë
shëndetinenjeriut
Dhimbje dhe lodhje në dëgjim
Dëmtim të sistemit të dëgjimit
Probleme psikologjike(agresivitet, padurueshmëri)
Pengojnë përqëndrimin
Frenim në shpejtësinë e komunikimit
Shqetësime në gjumë
Efektet kondiovaskulore
Ndryshime në sistemin hormonal dhe imunitar
Ndikojnë negativisht në tretje
Rritja e tensionit etj.
6. Tek femijet,ndotja akustike ndikon negativisht
ne aftesite e tyre per te lexuar dhe mesuar.Ne
klasat me ndotje akustike nxenesit tregojne
performance me te ulet sesa nxenesit e nje klase
pa ndotje akustike.
Efektet tek femijet
7. Efektet e ndotjes akustike tek bimet
Ndotja akustike ndikon ne produktivitetin dhe
rritjen e bimeve.
8. Efektet e ndotjes akustike tek
materialet
Ndertesat dhe materialet mund te demtohen
nga ekspozimi ndaj valeve ultra/infrasonike.
9. Vdekje te specieve te ndryshme te balenave.
Humbje te degjimit perkohesisht ose perjetesisht.
I ben kafshet te komunikojne me me shume ze te
larte, i quajtur ndryshe si “Efekti Lombard”
I ben “Zebra Finch”-et (zog australian) me pak
besnik ndaj prinderve.
Humbje peshe dhe prani me te larte te kortizoleve
ne gjak.
Efektet e ndotjes akustike tek kafshet
10. Me cfare matet zhurma?
Matesi i tingullit eshte nje
instrument I cili perdoret per te
matur nivelin e tingujve ne
natyre. Perdoret gjeresisht ne
fushen e ndotjes akustike duke
ndihmuar ne percaktimin e
sasise se te gjitha llojeve te
zhurmes.
11. Zbutja e zhurmave mund te behet permes
barrierave,kufizimit te shpejtesise se
mjeteve,vendosjes se ligjeve kunder zhurmave
etj.Zhurma e shkaktuar nga aeroplanet mund te
ndalohet duke perdorur motore me te qete dhe
duke udhetuar ne orare te caktuara.
Zbutja e zhurmave
12. “The SoundTube” ne Melbourne,Australi eshte
dizenjuar per te ulur zhurmen nga makinat qe
kalojne ne autostrade pa prishur estetiken e
rruges.
13. Nje person vendos kufje gezofi per tu mbrojtur nga
ndotja akustike gjate punes.
Ne mund te mbrohemi nga ndotja akustike edhe
duke perdorur aspirina.
14. Si te keni parasysh qe paisjet elektrike ti bleme
me dB te ulet , per te mos shkarkuar probleme ?
Ne frigoriferë, ngrirës, furra, lavatriçe dhe larëse enësh
ka etiketë energjetike qe përdoruesit të informohen mbi
konsumin e energjisë elektrike të pajisjes .Nëse lexohet
etiketa me kujdes, kupton lehtësisht që pajisjet
elektroshtëpiake me konsum te ulët, të cilat kushtojnë
pak më shumë se të tjerat, përbëjnë një kursim të sigurt!
Në etiketën energjetike janë vendosur 7 shigjeta të
ngjyrosura, ku çdonjëra nga të cilat i përket niveleve te
ndryshme të eficencës. A-ja tregon nivelet më të ulëta të
konsumit, G-ja ato më të lartat, dhe germat e tjera
tregojnë nivelet e ndërmjetme. Gjithashtu, etiketa
energjetike të jep të tjera informacione të dobishme. Por
etiketa energjetike të tregon jo vetëm konsumin në
kwh/vit, por dhe zhurmën që ai shkakton si dhe volumin e
pranishëm për ushqimet. Niveli I zhurmës ka shumë
rëndesi nese do ishte në vlera më të ulta. Një vlerë më e
ulët do të thotë pajisje më e qetë që nuk do t'ju
shqetësojë në aktivitete e ndryshme të përditshmerisë,
por nuk do te sjellin probleme shendetsore .