3. RUBRIKS SA PAGBIBIGAY NG MARKA
Dimensiyon NAPAKAHUSAY
10
MAHUSAY
8
KATAMTAMAN
6
Pagkakaisa Aktibong nakilahok
ang mga kasapi
Aktibong nakilahok
ang nakararami sa
mga kasapi
Aktibong nakilahok
ang iilan sa mga
kasapi
Pagsasalita at
Pagbigkas
Lubhang malinaw ang
pagbigkas at
paghahatid ng
mensahe
Naging malinaw ang
pagbigkas at
paghahatid ng
mensahe
Hindi gaanong
malinaw ang
pagbigkas at
paghahatid ng
mensahe
Pagkamalikhain Lubos na naipamalas
ang pagkamalikhain ng
presentasyon
Naging malikhain
ang presentasyon
Hindi naging
malikhain ang
presentasyon
4. PANGKAT 2
Sa tulong ng vertical box list, ilista ang
mga uri ng panitikan sa Panahon ng
Katutubo
5. PANGKAT 3
Sa tulong ng tableau, ilarawan ang karaniwang
libangan ng mga katutubo at iugnay ito sa
karaniwang panitikan na mayroon sila noon
Libangan Panitikan
6. PANGKAT 4
Piliin sa Hanay B ang angkop na karugtong
upang mabuo ang pahayag. Ipaliwanag ang
kahulugan nito.
Hanay A
1. Ang hindi lumingon sa
pinaggalingan
2. Kapag may tiyaga
makakarating sa paroroonan
3. Daig ng maagap
4. Habang maikli ang kumot
mamaluktot
5. Aanhin pa ang damo
Hanay B
a. ang masipag
b. kung patay na
ang kabayo
c. hindi
makakarating sa
paroroonan
d. may nilaga
e. matutong
mamaluktot
7. SINTESIS
Dugtungan
Ang mga katutubo ay _____________________________.
Masasabing mayaman ang panitikan sa panahon ng
katutubo dahil _________
8. TAKDA
a. Magtala ng 5 matatalinhagang
pahayag o kasabihan. Ibigay ang
kahulugan nito.
9. MAY KASABIHAN PO TAYO!
Ipakilala ang sarili tulad ng isang
kandidata sa patimpalak ng pagandahan.
Pumili ng kasabihan na angkop
11. Ako si Makata Tawanan
Naniniwala sa kasabihang,
“Ang taong taglay ang kasipagan
Nakasusumpong ng kayamanan”
Kung nais makamit ang tagumpay
Sipag at tiyaga’y gawin puhunan
Sa simula’y gawing tuntungan
Upang makamot ang kaunlaran
---mula sa “Makata Tawanan”
12. May isang pulubing singhirap ng daga
Kundi makalimos tutong man ay wala
Kapit-tuko pa rin sa buhay na dusta
Gayong usad-uod sa pagdaralita
Karaniwang tao’y buhay alamang
Ngunit magiting din nagsasapalaran
Binibigyang-matuwid na ang asong buhay
Higit na mabuti kaysa haring buhay
---mula sa “Ay Buhay”ni Amado Hernandez
13. Alalahanin
Sa ngalan ng ating minumutyang lahi
At sa karangalan nitong ating lipi,
Kasayahan nito’y limuting sandali,
At alalahanin ang nasawi
Yaong nangabulid sa dilim ng gabi,
Kahit ilang saglit ay alalahani,
Mga araw itong dapat alalahanin
Pag-ukulan sila ng mga dalangin
---mula sa “Makata Tawanan”
14. Alalahanin
Ang di raw lumingon sa pinanggalingan,
Ay hindi darating sa paroroonan
---mula sa “Makata Tawanan”
15. Bugtong
1. Pagpanhik ng bata,
tumutumba ang matanda.
2. May likod walang tiyan ,
matulin sa karagatn.
3. Nang munti pa ay paruparo,
nang lumaki ang latigo
(bagong taon)
(bangka)
(sitaw)
---mula sa Kalipunan ng Makabagong Bugtong
16. PAGLINANG NG TALASALITAAN
Mga talinhagang pahayag
1. “Ang taong taglay ang
kasipagan nakasusumpong ng
kayamanan.”
2. “Sikap at tiyaga gawing
puhunan upang makamit ang
kaunlaran.”
3. “Karaniwang tao’y buhay
alamang”
4. “Yaong nangabulid sa dilim
ng gabi kahit ilang saglit ay
alalahanin”
Kahulugan
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
_____
Ibigay ang kahulugan ng mga matatalinhagang pahayag na nakapaloob sa kahon:
17. PAGLINANG NG TALASALITAAN
Mga talinhagang pahayag
5. “Ang di lumingon sa
pinanggalingan di makakarating
sa paroroonan”
Kahulugan
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
_____
Ibigay ang kahulugan ng mga matatalinhagang pahayag na nakapaloob sa Kahon:
18. KARUNUNGANG- BAYAN
SALAWIKAIN (Proverbs)
na nagsisilbing tuntunin sa pagtataglay ng kagandahang
asal
Patalinghagang pahayag na ginagamit ng matatanda noong
unang panahon bilang pangaral sa kabataan
Ayon kay Lope K. Santos, ang salawikain ay isang kaalaman
ng tao na hindi natutuhan sa aklat, Ito’y nababasa sa
karanasan ng matatanda na nagpapatuloy dahil sa pasalin-
salin sa bibig ng madla
20. SAWIKAINL/KAWIKAAN
(Epigram)
na may layong magbigay-aral batay sa karanasan
Binibigkas ito nang patula at may taglay na sukat at tugma.
Naiiba sa salawikain dahil nagpapahayag ito ng gawi o pag-
uugali ng isang tao
22. KASABIHAN (Saying)
-nagpapahayag ng mga paniniwala kaugnayan ng
pangyayari sa buhay ng tao na dapat tanggapin o iwasan.
Nagtataglay ng payak na kahulugan dahil wala itong
talinghaga
Binibigkas nang patula at may sukat at tugma
24. BUGTONG (Riddle)
matatalinghagang pinahuhulaan ang napiling paksa na
maaring bigkasin ng patulang paraan sa pagbibigay-
kahulugan
Binubuo ng 5 hanggang 12 pantig
Noong araw ay nilalaro kapag may lamay ngunit ngayon ay
naririnig saan man.
25. Hindi akin, hindi iyo
Ari ng lahat ng tao.
Sa gabi ay dahon
Sa araw ay bumbon.
Sa buhatan ay may silbi
Sa igiban ay walang sinabi
Mundo
BUGTONG (Riddle)
HALIMBAWA
Banig
Basket
26. PANATA !
“Iibigin ko ang iyong kapuwa gaya ng
iyong sarili”. Pahayag ng ating Panginoon
sa bawat isa sa atin.
May ilan sa kaniyang nilalang ang
nawawala ang pagmamahal sa kapuwa
Dahil sa pakikinig sa mga paninira sa
kapuwa . Kaya nga, “ ang naniniwala sa
sabi-sabi ay walang bait sa sarili”
27. PANATA !
Iwaksi ang di magandang pag-uugaling ito manapa’y
panatalihin ang kababaang-loob .
“Kapag binato ka ng bato, batuhin mo ng tinapay”.
Nagsisilbi kang pagpapala sa
ganitong paraan sa iyong kapwa.
Tandaan, ang pagsasabi ng matapat ay pagsasama nang
maluwat.
28. SINTESIS
Ilahad ang konseptong natutuhan sa pamamagitan ng 3-2-
1 tsart.
3 - natutuhan sa araling tinalakay
2 – bagay na pumukaw sa iyong interes
1 – isang tanong na nabuo sa iyong isipan
29. TAKDA
a. Ibigay ang uri ng paghahambing at magbigay ng
halimbawang pangungusap
32. BASAHIN AT UNAWAIN
Tulad ni Juanang taong tamad kadalasa’y salat. Ngunit
nakatutuwang malaman na gaya ng mga ninuno natin na may
prinsipyo kaya’t salita’y panunumpa. Hinhintayin ang
pagbagsak ng bayabas at di gagawa ng masama sa kapwa.
Karapat-dapat na itulad sa kasoy na di man hari ay nakaupo
sa trono ng paninindigan. Kapwa nagtataglay ng katangiang
di takot sumugal sa buhay.
Palibhasa’y sing giting ng mga ninuno na ang nais gawin
ngayon ay di na pinagbubukas pa. Di hamak na
makatotohanan na may pakpak ang balita at may tainga ang
lupang patunay sa pagsasalindila ng mga karunungang-bayan
gabay ng mga Pilipino sa ngayon.
33. MGA URI NG PAGHAHAMBING
1. Magkatulad ang paghahambing kung patas na
katangian ang pinagtutulad. Ginagamit ang mga
panlapi at katagang hambingan tulad ng;
Ka- nangangahulugang kaisa o katulad
Halimbawa: Kadugo ni Samuela si Lapu-Lapu. Kawika ko si
Rara kaya nagkakaintindihan kami .
34. MGA URI NG PAGHAHAMBING
Magka- nangangahulugan din ng kaisahan at pagtutulad
Halimbawa: Magkapareho kaming nagsunog ng kilay sa pag-aaral.
Sing (sin-/ sim-/) - gaya rin ng ka- , nagagamit ito sa lahat ng pagkakatulad
Halimbawa: Singhinhin ng birhen kaya’t matiyagang manalangin .
Simpula ng rosas ang kaniyang mukha .
35. Kasing ( kasin-/ kasim-/ )
Halimbawa: Kasingkulay ng pula ng rosas ang dugo ng
kanilang kabayanihan.
Magsing ( magkasin-/ magkasim-/ ) - ang pagpapatulad ay
napipisan o nag kakasama sa paksa ng pangungusap.
Halimbawa: Magsingkulay ang mga ninunong pilipino noon at
ngayon.
Magsimpula sa kagitingan sina Rizal at Bonifacio
36. Ga- (gangga) nangangahulugan ng gaya, tulad, paris,
para.
Halimbawa: Gamais ang bato ng singsing ni darna .
Gamunggo ang mga butil ng pawis ng kasipagan ang
masaksihan sa kaniya .
37. 2. Di Magkatulad – ang paghahambing kung nagbibigay
ito ng diwa ng pagtanggi , pagkakait o pagsalungat sa
nais patunayan ng pahayag . May 2 uri ng hambingan
di-magkatulad;
38. a. Hambingang Pasahol- may higit o nakalalamang na
katangian ang pinaghahambingan .
Lalo- nangangahulugang pagpapahigit sa
“Kulang” ng katangian. Katuwang ito ng
Paghahambing na kapos sa/kay kung ngalan ng tao , o kaysa o
kaysa sa kung bagay o pangyayari.
Halimbawa: Lalong mutain ang batang iyakin.
39. Di gasino- tulad ni – ginagamit sa paghahambing uri o
katangian ng tao .
Halimbawa: Di gasinong tanyag si Adarna gaya ni Darna
Di gaano- tulad ni – ginagamit lamangf sa mga
hambingang bagay
Halimbawa: Di gaanong matalino ang mag- aaral na pabaya
sa kaniyang talino.
40. Di totoo- nangangahulugan ng pagbabawas ng
karaniwang uri.
Halimbawa: Hindi totong mahirap biruin ang lasing huwag
lang ang bagong gising
41. b. Hambingang Palamang- may higit na katangian
ang ihinahahambing
Lalo- paghahambing na may kalamangan.
Halimbawa: Lalong masarap biruin ang lasing huwag
lang ang bagong gising.
Higit/mas- kaysa/kay sa/kay.
Halimbawa: Higit na mabuti’y gawin ang magagawa
ngayon at di na ipagpabukas
42. Labis- tulad din ng higit/mas
Halimbawa: Labis na mapili si Clara sa mapapangasawa
kaya’t napili’y bungi.
Di hamak- karaniwang isinusunod sa pag uri
Halimbawa: Malupit na di hamak ang mga sundalong
Hapon kaysa sa mga sundalong Amerikano
43. PAGSASANAY
Gawain 1
Bumuo ng alinman sa mga salawikain, sawikain, kasabihan
at bugtong na ginagamitan ng paghahambing.
Salungguhitan ang mga ito.
Halimbawa: Higit na madaling maging tao kaysa
magpakatao
44. PAGSASANAY
Gawain 2
Isulat ang kaisipang nangingibabaw na ginamitan ng mga salita sa
paghahambing ng sumusunod na karunungang-bayan. Gamitan ng
angkop na salita sa paghahambing
Halimbawa:
Anak na di paluluhain, ina ang patatangisin
Sagot: Labis na magiging pasaway ang anak na hindi napalo ng magulang.
a. Kuwarta na naging bato pa.
b. Ang batang iyakin magiging mutain
c. Matabang man ang paninda. Matamis pa rin ang paanyaya.
d. Kung sino ang masalita, siyang kulang sa gawa.
46. GAWAIN#1
Lagyan ng “M” magkatulad o “DM” di -magkatulad
ang mga sinalungguhitang mga salitang naghahambing
na ginagamit sa karunungang-bayan .
____1. “Di hamak na mas malakas ang lagapak ng taong
mataas ang lipad”
47. GAWAIN #1
____2. Higit na masuwerte ang taong may bilog sa
damit pag Bagong Taon ang sumapit .
_____3. Ang taong sinungaling ay kapatid ng
magnanakaw
____4. Gaya ng loro kung siya’y mangusap .
48. GAWAIN #1
____5. Lalong kahanga-hanga ang taong gumagawa
ng kabutihan dahil di takot harapin si kamatayan
____6. Katulad siya ng isang taong tamad kaya’t
madalas salat
____7, Gamunggo ang pawis ng harapin ang ahas ng
kaniyang buhay .
49. GAWAIN #1
____8. Kung tatanawin sa malayong pook , ako’y tila
isang nakadipang krus .
____9. Labis na mahirap ang paglibak sa likuran
kaysa magbigay puri sa harapan
____10. Higit na malapit ang kaniyang lupaing at
makita-kita
50. TAKDA
a. Pumili ng 5 karunungang-bayan at ibigay ang kahulugan ng mga ito.
Gumamit ng mga salitang angkop sa paghahambing.
b. Bumuo ng sariling karunungang-bayan batay sa sumusunod
1. DOTA 2. Instagram 3. Vlog 4. Wattpad
51. TUKUYIN MO
Sabihin kung M Magkatulad o DM di magkatulad ang mga sinalungguhitang mga
salitang naghahambing
1. Di hamak na malakas ang lagapak ng taong mataas ang lipad.
2. Higit na masuwerte ang taong may bilog sa damit kapag Bagong Taon.
3. Ang taong sinungaling ay kapatid ng magnanakaw.
4. Gaya ng loro kung siya’y mangusap.
5. Lalong kahanga-hanga ang taong gumagawa ng kabutihan dahil di takot na
harapin si Kamatayan.
53. RUBRIKS SA PAGBIBIGAY NG MARKA
Dimensiyon NAPAKAHUSAY
10
MAHUSAY
8
KATAMTAMAN
6
Pagkakaisa Aktibong nakilahok
ang mga kasapi
Aktibong nakilahok
ang nakararami sa
mga kasapi
Aktibong nakilahok
ang iilan sa mga
kasapi
Pagsasalita at
Pagbigkas
Lubhang malinaw ang
pagbigkas at
paghahatid ng
mensahe
Naging malinaw
ang pagbigkas at
paghahatid ng
mensahe
Hindi gaanong
malinaw ang
pagbigkas at
paghahatid ng
mensahe
Pagkamalikhain Lubos na naipamalas
ang pagkamalikhain
ng presentasyon
Naging malikhain
ang presentasyon
Hindi naging
malikhain ang
presentasyon
54. PANGKAT 2
DAYALOGO
Bumuo ng usapan na ginagamitan ng mga salitang
naghahambing ng mga karunungang-bayan. Tukuyin ang
karunungang-bayan at ang uri na paghahambing na
ginamit
Paksa: Kaasalang Pilipino na kinasanayan
56. PANGKAT 4
Ibigay ang kahulugan ng mga sumusunod na salawikain o
sawikain na ginagamitan ng mga salitang naghahambing.
Tukuyin ang uri ng paghahambing na ginamit
Halimbawa:
Nasa Diyos ang awa, nasa tao ang gawa.
Mensahe- Higit na mainam kung ang tao ay kikilos upang
isakatuparan ang inaasam at saka darating ang pagpapala
57. PANGKAT 4
Ibigay ang kahulugan ng mga sumusunod na salawikain o
sawikain na ginagamitan ng mga salitang naghahambing. Tukuyin
ang uri ng paghahambing na ginamit
Salawikain/Sawikain Kahulugan Uri ng Paghahambing
1. Huwag mong hatulan ang isang
aklat sa kanyang pabalat.
2. Ang kayamanang galing sa
kasamaan, dulot ay kapahamakan.
3. Ang anak na magalang,
kayamanan ng magulang.
4. Ang taong nagigipit sa patalim
kumakapit.
5. Kapag maikli ang kumot,
matutong mamaluktot.
58. SINTESIS
Ibigay ang konsepto ng aralin.
Ang dalawang uri ng paghahambing ay ___________ at
______________. Ang mga panlapi, katagang o salitang
ginagamit sa paghahambing ay _________________. Higit
na madaling ilarawan ang mga karunungang-bayan sa
paggamit ng mga uri ng paghahambing.
59. TAKDA
a. Maghanda sa pagsulat ng Output Bilang 1
b. Bumuo ng 5 sariling karunungang-bayan (salawikain,
sawikain, kasabihan, bugtong) batay sa makabagong
paraan ng pamumuhay ng tao