1. Дэлхийн э/з –н
өсөлт
/Семинар/

2. Эдийн засаг яагаад
өсдөг вэ ?
Muis bank – SteVe 2012

3.  Дэлхийн эдийн засаг, тухай нь улс орнуудын
э/з -н үзүүлэлтийг ҮНБ,ДНБ зэргээр авч үздэг .
 ДНБ гэж : Тодорхой хугацаан дахь
тухайн улс доторхи борлуулагдсан нийт
бараа бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний
орлогын /зарлагын/ олон улсын
валютаар илэрхийлэгдсэн /ихэвчлэн $/
өртгийн дүн байдаг.
 Дэлхийн нийт GDP = 69,993,693$ /2011/
 = 63,048,823$ /2010/ worldbank.org


4.  Э/з өсөлт нь тухайн оны ДНБ суурь оныхоос
хичнээн хувиар өөрчлөгдсөнийг харуулдаг.
Хэрвээ ДНБ нь үйлдвэрлэсэн Б/Б/ү зах зээл
дээр борлуулагдсан зардал /орлого/ дүн юм
бол э/з өсөлт гэж юу вэ ?
Э/з –н онолоор өсөлтийг нэмүү б/б/ү/ буюу
хөдөлмөрийн бүтээмжтэй холбон авч үздэг .
*Хөдөлмөрийн бүтээмж гэж - 1 нэгжийн 1 цагт
гаргасан Б/Б/Ү тоо хэмжээг хэлнэ.

5. 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10 11 12 15 25
№₮: % % % % %
GD 70 36 24 18 15 12 11 9 8 7 6.5 6 5 3
P*2
GDP 232 117 78 59 47 39 34 30 27 25 22. 21 17 10.
*10 5 5

7.  Хөдөлмөрийн бүтээмжийг /нэмүү өртөг/
дээшлүүлэх нь тухайн улсын амьдралын
түвшинг /ДНБ/ дээшлүүлнэ .
1. Б/Б/Ү хэмжээг өсгөх
2. Цаг хугацааг хэмнэх
*Тэгэхээр Хөдөлмөрийн бүтээмжийн өсөлт
болон эдийн засгийн өсөлт 2 хоорондоо шууд
хамааралтай.
.

8.  Хөдөлмөрийн бүтээмжийг өсгөхөд нөлөөлөх хүчин
зүйлсийг 1.Микро
2.Макро түвшинд авч үзвэл:
*Микро /Үйлдвэрлэл үйлчилгээнд тусах/
орчинд:
- Биет капитал /капиталын бүтээгдэхүүн/
- Хүмүүн капитал / сурах хурд,чадвар …/
- Байгалын нөөц /сэргээгдэх,no/
- Технологи / үйлвэрлэлийн, менежментийн
арга/
2Y= *T/2k,2L,2R/

9.  Макро /Э/з –н гадаад , дотоод бодлого/
 - Хадгаламж, Хөрөнгө оруулалт
 - Гадаадын хөрөнгө оруулалт
 - Боловсрол /Knowledge, quality/
 - хууль эрх зүй ба улс төрийн тогтвортой байдал
 - Чөлөөт худалдаа
 - Шинжлэх ухааны /технологи / судалгаа
*хүн амын өсөлт,Нөөц багасалт ? /хямрал/

10. Хадгаламж, Хөрөнгө оруулалт
 Хадгаламж, х/о–г урамшуулах нь
амьдралын түвшинг өсгөх 1боломж ба
хад,х/о өсөхөд илүү хэрэглээ буурдаг ч
капиталын Q өсдөг ба энэ нь хөдөлмөрийн
бүтээмжийг өсгөж хүн амын орлогыг +
эргээд дунд хугацаанд хад, хөрөнгө
оруулалтыг өсгөнө.

11.  Theory
/Э/з-н эхлэл шатны Түргэн гарааны хууль /
Эдийн засгийн суурь нөхцлүүдээ бүрдүүлж
/дэд бүтэц,хууль журам../ хөгжиж байгаа
орнуудын хувьд капиталын нэмэгдэл буюу
хөдөлмөрийн бүтээмжийн багахан өсөлт ч
ДНБ-г эрчимтэйгээр өсгөдөг.
Харин аажмдаа энэ хурд саарахыг үр өгөөж
буурах хууль гэнэ.

12. Гадаадын хөрөнгө оруулалт
 Ихэвчлэн шилжилтийн эдийн засагтай
орнуудад гадаад х/о чухал. Why ?
Тэгээд ч хөнжингүй орнуудын х/о-н
сонирхол их байдаг.
/-/ 1хэсэг хөрөнгө эргээд гардаг ч
/+/ Үйлдвэрлэлийн өсөлт, ажлын байр ,
орлогыг өсгөдөг.
Үүнээс илүү нь дэвшилтэт технолийг оруулж
ирдэг.

13. Боловсрол /Knowledge, quality/
 Энэбүхий л зүйлийг хэн хийхийг томилдог,
хэрхэн яаж хийхийг сурдаг ойлгодог, хэзээ
хаана боловсруулахыг төлөвлөдөг,
удирддаг субъект нь хүн. Ямар хүн бэ ?
 Гэхээр боловсорсон
/мэдлэгээ баталгаажуулсан, чадвараа
илтгэсэн/

14.  Хөдөлмөрийн бүтээмж дээр гэхэд л боловсорсон
хүний техник, технологийн дэвшлийг сурах хурд,
чанартай гүйцэтгэл, шинэ ололт, амжилт , хүчин
чармайлт гэх зэрэг нь илүү өндөр байдаг.
 /Гадаад сайн нөлөө/
 Энэ бүхнээрээ бүх зүйлийн хэмжүүр нь хүн өөрөө.
 АНУ-д жил бүр хүмүүс шинэ мэдлэгтэй болсноор
орлогоо 10%+.Үүндээ ч хүмүүсийн боловсрол
эзэмших тэмүүллийг нь урамшуулдаг.

15. хууль эрх зүйн орчин ба
улс төрийн тогтвортой байдал
 Дотоод либералчлал тааруу,
татварын % өндөр , хуулийн
хэрэгжилт муу,
хууль бус зүйлс газар авдаг./Хүнд
суртал, авлига../ энэ нь өсөлтийг зогсооно
удаашруулна.
Ж:/МУ-н гадаад хөрөнгө оруулалтын хууль/
*Хууль нь Та Бидний хүсч тэмүүлж байдаг
бүхий зүйлийн орших баталгааг олгодог.

16.  Импортын хэмжээ өсөхөд цэвэр export
буурдаг ч дотоодын х/о,улсын худалдан
авалт өсөх тул ДНБ дүнп нөлөөлдөггүй.
Гадаадын хямд б/б/ү хааснаараа дотоодын
хадгаламж,х/о-г бууруулдаг. Хамгийн сөрөг
нөлөө нь өрсөлдөх чадварыг
саармагжуулдаг.
- Куба
+Өмнөд солонгос

17. Дэлхийн хүн амд ноогдох орлого 100 жилиин
өмнөхөөс хэд дахин өссөнийг юутай холбоотой
гэж үзэх вэ ?
Ганц хүний нээлт, амжилт ч бүх нийгмийг
өөрчлөн сайжруулах/хувьсгах/ чадалтай.
1.Утас,ком,www,дотоод шаталтын
хөдөлгүүр – T
2.Шинэ технологит капитал – Хөд/ Бүт
*Ямар ч орны хувьд Ш/у технологио дэмжин
дэвшүүлэх бодлого идэвхитэй явуулах нь маш
чухал.

18. Хүн амын өсөлт,
Нөөцийн багасалт /нефть ,
нүүрс,ус,хоол хүнс/? /хямрал/
 Технологийн дэвшил /Edu,k,q/нь хүн амын
өсөлтийг үргэлжид гэтэлгэдэг.
Биотехнологи – ургацыг хэд дахин
санхүү,ком,технолийн дэвшилтэй
холбоотойгоор янз бүрийн ажлын байрууд бий
болж байна,орлого өсч байна.
- Цөмийн, нар,салхины эрчим хүч
- Нөөцүүдийн хэмнэлтийн аргууд
/Түлш бага зарцуулдаг машин, чийдэн/
- *Ихэнхи нөөцүүдийн үнэ тогтмол эсвэл буурч
байна.

20.  Инфляци, ажилгүйдэл нь урвуу
хамааралтай тул эдийн засгийн өсөлт,
түүний тогтмол байдлыг бодлогоор хангах
нь э/з-н өсөлтийн микро орчны үр ашгыг
хангах, макро орчныг улам бүр
сайжруулах нь хүний амьдралын
түвшин, суурь хэрэгцээнээс гарах
боломжийг олгоно.

21.  Эцэст нь: Жок рокфеллер /1839 – 1937 /
 /Маслоу хэрэглээний онол/
 Н.Грегорименкью /Макроэкономикс/
http:w3.google.com