Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về chi trả bảo hiểm xã hội trên địa bàn Quận 9, TpHCM.doc

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Bảo hiểm xã hội là một trong những chính sách an sinh xã hội quan trọng; là
tiêu chí của tiến bộ, bình đẳng và công bằng xã hội; thể hiện sự văn minh, phát triển
của mỗi quốc gia. Đối với Việt Nam, Đảng và Nhà nƣớc ta luôn quan tâm xây dựng
và tổ chức thực hiện các chính sách ASXH hƣớng đến con ngƣời; xem đây vừa là
động lực phát triển, vừa thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ, vì mục tiêu dân giàu,
nƣớc mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Chính sách BHXH ở nƣớc ta đƣợc triển khai thực hiện từ năm 1945, hoạt
động ban đầu dựa trên Sắc lệnh số 54_SL do Chủ tịch Hồ Chí Minh ký ban hành ấn
định các điều kiện cho công chức về hƣu trí, sau đó đƣợc bổ sung điều chỉnh bằng
nhiều Sắc lệnh và Nghị định. Đến năm 1961, Chính phủ ban hành Nghị định số
218/CP kèm theo Điều lệ tạm thời về các chế độ BHXH đối với công nhân, viên
chức nhà nƣớc; năm 1964, Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị định số 161-CP kèm
theo Điều lệ tạm thời về các chế độ đãi ngộ quân nhân. Có thể nói hai Điều lệ trên là
hai văn bản pháp luật đầu tiên quy định 06 chế độ BHXH ở nƣớc ta là ốm đau, thai
sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, mất sức lao động, hƣu trí và tử tuất.
Từ chủ trƣơng của Đảng trong Báo cáo Chính trị của Ban chấp hành Trung
ƣơng tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X (năm 2006): “Đổi mới hệ thống bảo
hiểm xã hội theo hƣớng đa dạng hóa hình thức và phù hợp với kinh tế thị trƣờng”,
vào Kỳ họp thứ 9 ngày 29/06/2006, Quốc hội khoá XI đã thông qua Luật BHXH, có
hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2007, đây là một bƣớc tiến quan trọng trong việc
tạo cơ sở pháp lý để nâng cao hiệu quả thực thi chế độ BHXH đối với ngƣời lao
động. Qua hơn 07 năm thực hiện, Luật BHXH đã đi vào cuộc sống, đáp ứng nguyện
vọng của đông đảo ngƣời lao động, góp phần bảo đảm ASXH. Nhằm đáp ứng yêu
cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nƣớc trong tiến trình hội nhập quốc tế, tại Kỳ
1

họp thứ 8 ngày 20/11/2014, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật BHXH sửa đổi
(gọi là Luật BHXH năm 2014), có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016.
Có thể nói, hơn 70 năm hình thành và phát triển, chính sách BHXH ở nƣớc ta
đã và đang hoàn thành tốt vai trò đảm bảo ASXH, đáp ứng một phần nhu cầu thiết
yếu của cuộc sống cho hàng triệu ngƣời lao động, khi họ bị giảm thu nhập do ốm
đau, sinh con, bị tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp hay tuổi già. Sự quan tâm của
Đảng và Nhà nƣớc trong hoàn thiện Luật BHXH đã đảm bảo quyền lợi cho các bên
tham gia BHXH, là cơ sở để ngƣời lao động thụ hƣởng chính sách BHXH một cách
đầy đủ và đƣợc pháp luật bảo vệ khi quyền lợi của họ bị vi phạm.
Thời gian qua, việc triển khai thực hiện chính sách BHXH, đặc biệt là công tác
chi trả BHXH, của các cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền đạt nhiều kết quả tốt, từng
bƣớc đƣa đƣợc chính sách BHXH đi vào đời sống ngƣời lao động. Công tác quản
lý quỹ BHXH đƣợc thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, có hiệu quả. Công tác giải
quyết và chi trả các chế độ BHXH kịp thời, đúng quy định của Luật BHXH. Bên
cạnh đó, chủ trƣơng cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin vào
giải quyết nghiệp vụ, đa dạng phƣơng thức chi trả BHXH theo hƣớng hiện đại đã
góp phần phục vụ tốt hơn đối với ngƣời lao động.
Tuy nhiên, tình trạng cố ý lợi dụng các kẻ hở của pháp luật và sự quản lý chƣa
tốt của các cơ quan nhà nƣớc để trục lợi từ quỹ BHXH còn xảy ra ở nhiều địa
phƣơng với số lƣợng ngày càng tăng, số tiền ngày càng lớn; làm ảnh hƣởng đến sự
công bằng trong thụ hƣởng chính sách BHXH của ngƣời lao động. Trên thực tế đã
xảy ra những hành vi lạm dụng quỹ BHXH nhƣ: lập hồ sơ hƣởng chế độ BHXH
giả; sửa chữa, mua, bán sổ BHXH; “cò mồi” nhận “uỷ quyền” “làm hộ” hồ sơ
hƣởng BHXH; tƣ vấn “lách” luật, “lách” các quy định của pháp luật để tham gia
BHXH và hƣởng các chế độ BHXH, làm ảnh hƣởng đến sự an toàn và phát triển
của quỹ BHXH.
2

Mặc khác việc gian lận, lạm dụng quỹ BHXH về lâu dài sẽ làm mất cân bằng
cán cân thanh toán, ảnh hƣởng đến sự tăng trƣởng quỹ BHXH và quyền lợi của
ngƣời tham gia BHXH.
Cũng nhƣ các quận - huyện khác, mặc dù có nhiều có gắng trong công tác
QLNN về chi trả BHXH, tại Quận 9 - thành phố Hồ Chí Minh hoạt động này vẫn
còn có một số hạn chế cần phải khắc phục. Điển hình nhƣ: tình trạng chậm đóng và
nợ BHXH, BHYT, BHTN kéo dài của một số doanh nghiệp; số tiền nợ BHXH đã
làm ảnh hƣởng đến quyền thụ hƣởng các chế độ BHXH của ngƣời lao động khi có
phát sinh. Hàng năm, số lƣợng đơn vị và ngƣời lao động tham gia BHXH trên địa
bàn Quận 9 tăng lên đáng kể, đồng thời số đơn vị chậm nộp BHXH và số tiền nợ
đọng của các đơn vị cũng tăng lên. Việc lập hồ sơ đóng BHXH với mức lƣơng thấp
hơn so với thực tế (để giảm tiền đóng BHXH) làm ảnh hƣởng đến quyền lợi của
ngƣời lao động khi hƣởng chế độ, việc báo tăng mức đóng khi ngƣời lao động sắp
sinh con để đƣợc hƣởng chế độ thai sản với mức cao hơn hay việc lập hồ sơ giả để
hƣởng chế độ BHXH cũng thƣờng xuyên xảy ra.
Trƣớc thực trạng đó, với những kiến thức đã học của chuyên ngành Quản lý
công, tôi quyết định lựa chọn đề tài: “Quản lý nhà nƣớc về chi trả bảo hiểm xã hội
trên địa bàn Quận 9, thành phố Hồ Chí Minh” với mong muốn tìm hiểu nguyên
nhân của những hạn chế, đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả
QLNN trên lĩnh vực BHXH, từ đó đƣa chính sách BHXH đến với ngƣời lao động
trên địa bàn Quận 9 một cách đầy đủ theo quy định của pháp luật.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Đã có nhiều công trình nghiên cứu đề cập đến các khía cạnh khác nhau về
BHXH cũng nhƣ chi trả BHXH ở quy mô tỉnh, thành phố; quy mô quận, huyện;
trƣớc và sau khi Luật BHXH đƣợc ban hành đến nay, điển hình nhƣ:
Luận án Phó tiến sĩ Luật học của tác giả Nguyễn Huy Ban (năm 1996) với đề
tài “Hoàn thiện pháp luật bảo hiểm xã hội ở Việt Nam - lý luận và thực tiễn”. Đây là
luận án phó tiến sĩ nghiên cứu về vấn đề lý luận về BHXH và đánh giá thực trạng
3

công tác xây dựng pháp luật BHXH ở Việt Nam. Trên cơ sở đó tác giả đã đề xuất
mô hình xây dựng Luật BHXH trong đó có đề cập đến vấn đề giải quyết tranh chấp
và xử lý vi phạm về BHXH.
Đề tài nghiên cứu năm 1996 của TS. Nguyễn Văn Châu“Thực trạng quản lý
thu bảo hiểm xã hội hiện nay và các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác
thu”. Đề tài tập trung nghiên cứu tìm hiểu một số kinh nghiệm quản lý thu BHXH
của một số nƣớc trên thế giới, đánh giá thực trạng về hoạt động của nghiệp vụ thu
BHXH trong thời kỳ trƣớc khi thành lập hệ thống BHXH (năm 1995) và trong thời
kỳ từ năm 1995-1996, đề xuất một số kiến nghị cụ thể nhằm cải tiến quản lý thu
BHXH ở Việt Nam.
Đề tài khoa học “Thực trạng công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội tại thành
phố Hồ Chí Minh và những vấn đề cần hoàn thiện” năm 2002 do thạc sĩ Đỗ Quang
Khánh làm chủ nhiệm. Đề tài đã giới thiệu đặc điểm kinh tế-xã hội của thành phố
Hồ Chí Minh và cơ sở pháp lý để thực hiện công tác thu BHXH. Đánh giá thực
trạng công tác quản lý thu BHXH ở thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 1996-2001.
Đề xuất các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác thu BHXH ở
thành phố Hồ Chí Minh.
Đề tài nghiên cứu cấp ngành của tác giả Hà Văn Chi (BHXH Việt Nam) với đề
tài “Chế độ lương hưu của các đối tượng nghỉ hưu thời kỳ trước và sau năm 1995,
thực trạng và giải pháp” (năm 2003). Nội dung đề tài nêu lên sự bất hợp lý trong
quy định của pháp luật về chế độ hƣu trí trong các chính sách BHXH trƣớc và sau
năm 1995 từ đó đƣa ra các kiến nghị về điều chỉnh tiền lƣơng hƣu đối với các đối
tƣợng nghỉ hƣu trƣớc năm 1995.
Luận văn Thạc sĩ của tác giả Hồ Văn Phú (năm 2009) với đề tài “Hoàn thiện
quản lý nhà bước về bảo hiểm xã hội”. Nội dung luận văn chủ yếu tập trung phân tích
thực trạng QLNN về BHXH trong những năm gần đây, những chủ trƣơng chính sách
của Đảng và Nhà nƣớc về BHXH. Qua đó thấy đƣợc đây là những chủ trƣơng, chính
sách lớn, lâu dài của Nhà nƣớc đƣợc sự đồng thuận của xã hội, bên cạnh
4

những thành tựu đạt đƣợc, BHXH Việt Nam cần đề ra các giải pháp để phải khắc
phục những mặt còn hạn chế.
Luận văn Thạc sĩ của tác giả Đoàn Thị Lệ Hoa (năm 2012) với đề tài “Hoàn
thiện công tác kiểm soát chi bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội thành phố Đà
Nẵng”. Nội dung luận văn đánh giá thực trạng công tác kiểm soát chi tại Bảo hiểm
xã hội thành phố Đà Nẵng còn những hạn chế do viên chức nghiệp vụ chƣa thực
hiện tốt việc xét duyệt, thẩm định hồ sơ hƣởng BHXH, chƣa chặt chẽ trong việc
theo dõi quản lý đối tƣợng hƣởng chế độ. Tại Bảo hiểm xã hội thành phố Đà Nẵng,
chƣa có chƣơng trình liên thông số sổ BHXH nên khó kiểm soát đƣợc số sổ đã
hƣởng chế độ, dẫn đến chi trùng. Từ những hạn chế trên tác giả luận văn đã đƣa ra
một số giải pháp để hoàn thiện kiểm soát chi tại BHXH thành phố Đà Nẵng.
Từ những nội dung nghiên cứu cơ sở lý luận BHXH và đánh giá thực trạng
QLNN về BHXH của các luận văn nêu trên, trong đó có luận văn của tác giả Đoàn
Thị Lệ Hoa đề cập đến nội dung chi trả BHXH; luận văn của tôi sẽ kế thừa sử dụng
làm nguồn tài liệu tham khảo trực tiếp. Tại Quận 9 - thành phố Hồ Chí Minh, chƣa
có đề tài nào nghiên cứu cụ thể vấn đề QLNN về chi trả BHXH; vì vậy, hƣớng đề
tài mà tôi lựa chọn sẽ làm sáng tỏ hơn vấn đề này.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn

Mục đích

Từ cơ sở lý luận và kết quả đánh giá thực trạng QLNN về chi trả BHXH, luận
văn đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác QLNN về chi trả BHXH
trên địa bàn Quận 9.

Nhiệm vụ

Để đạt đƣợc mục đích nêu trên, luận văn đặt ra nhiệm vụ nghiên cứu nhƣ sau:
- Làm rõ cơ sở lý luận chi trả BHXH và QLNN về chi trả BHXH, trong đó làm
rõ sự cần thiết khách quan Nhà nƣớc phải quản lý công tác chi trả BHXH; nội
5

dung quản lý chi trả BHXH; cơ sở pháp lý và hệ thống tổ chức bộ máy QLNN về
chi trả BHXH.
- Phân tích, đánh giá thực trạng QLNN trong công tác chi trả BHXH trên địa
bàn Quận 9; đƣa ra những ƣu điểm, những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế
trong QLNN về chi trả BHXH.
- Đƣa ra một số định hƣớng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác
QLNN về chi trả BHXH trên địa bàn Quận 9 trong thời gian tới.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài

Đối tượng nghiên cứu của đề tài

Công tác QLNN về chi trả các chế độ BHXH bắt buộc cho ngƣời lao động và
ngƣời hƣởng chế độ BHXH hàng tháng theo quy định của Luật BHXH trên địa bàn
Quận 9, thành phố Hồ Chí Minh.

Phạm vi nghiên cứu

Thời gian nghiên cứu: từ năm 2014 đến nay.
Không gian nghiên cứu: địa bàn Quận 9, thành phố Hồ Chí Minh
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Trên cơ sở Chủ nghĩa Mác - Lênin về chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ
nghĩa duy vật lịch sử, luận văn sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu sau:
- Phƣơng pháp thu thập thông tin: từ nguồn tài liệu liên quan đến lĩnh vực
BHXH, văn bản hƣớng dẫn thi hành pháp luật BHXH, các văn bản Luật khác có
liên quan, Văn kiện của Đảng qua các kỳ Đại hội, các Báo cáo của Chính phủ trình
Quốc hội về tình hình quản lý và sử dụng quỹ BHXH hàng năm, các Báo cáo hoạt
động của ngành BHXH, tham khảo ý kiến của chuyên gia; từ đó, tác giả có cái nhìn
toàn diện và khách quan để phân tích, đánh giá những ƣu điểm và hạn chế trong
QLNN đối với hoạt động chi trả BHXH.
- Phƣơng pháp định tính: phân tích tổng hợp số liệu thu thập đƣợc.
6

- Phƣơng pháp định lƣợng: trên cơ sở số liệu thống kê, tác giả so sánh, xử lý
số liệu, đồ thị.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Luận văn làm rõ về mặt lý luận chi trả BHXH, sự cần thiết khách quanQLNN
về chi trả BHXH; đồng thời qua việc phân tích đánh giá những mặt đạt đƣợc,
những hạn chế của hoạt động QLNN về chi trả BHXH trên địa bàn Quận 9 để đƣa
ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động QLNN về chi trả BHXH trong
thời gian tới, góp phần đảm bảo quyền lợi BHXH cho ngƣời lao động.
Luận văn có thể là tài liệu tham khảo để hoàn thiện công tác QLNN về chi trả
BHXH đối với các quận, huyện có đặc điểm phù hợp, tƣơng đồng với Quận 9,
thành phố Hồ Chí Minh.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục; luận
văn đƣợc chia thành ba chƣơng nhƣ sau:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và pháp lý của hoạt động chi trả BHXH và QLNN về
chi trả BHXH.
Chƣơng 2: Thực trạng QLNN về chi trả BHXH trên địa bàn Quận 9, thành
phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2014-2016.
Chƣơng 3: Định hƣớng và giải pháp nâng cao hiệu quả QLNN về chi trả
BHXH trên địa bàn Quận 9, thành phố Hồ Chí Minh.
7

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHI TRẢ BHXH
TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 9 – THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
2.1. Các nhân tố tác động đến quá trình quản lý nhà nƣớc về chi trả bảo
hiểm xã hội trên địa bàn Quận 9 - thành phố Hồ Chí Minh
2.1.1. Tổng quan về Quận 9

Đặc điểm về tự nhiên - hành chính

Quận 9 có diện tích tự nhiên là 11.362 ha, nằm về phía Đông thành phố Hồ
Chí Minh, có đƣờng giao thông là Xa lộ Hà Nội và Hƣơng lộ 13, chạy suốt chiều
dài quận nối với trung tâm thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Biên Hòa. Nơi đây
có nhiều địa điểm du lịch hấp dẫn và thú vị nhƣ hệ thống các Chùa: Chùa Bửu
Long; Chùa Phƣớc Long; Chùa Phƣớc Tƣờng. Các Khu du lịch nhƣ: Khu du lịch
Suối Tiên; Lâu đài Long Island; Vƣờn cò Tƣ Đệ; Khu vui chơi BCR; Du lịch nhà
vƣờn Long Phƣớc; Khu du lịch suối Mơ; Vƣờn Thiên Thanh và Vƣờn cò Hồng Ký
thu hút hàng ngàn lƣợt khách du lịch về Quận 9 mỗi năm.
Quận 9 đƣợc thành lập theo Nghị định số 03-CP ngày 06/01/1997 của Thủ
tƣớng Chính phủ, trên cơ sở tách ra từ huyện Thủ Đức; đƣợc chia làm 13 phƣờng
với 76 khu phố và 730 tổ dân phố. Địa giới hành chính của Quận 9 tiếp giáp với các
đơn vị hành chính sau: phía Đông giáp huyện Nhơn Trạch và huyện Long Thành
tỉnh Đồng Nai, lấy sông Đồng Nai làm ranh giới tự nhiên; phía Tây giáp quận Thủ
Đức, lấy Xa lộ Hà Nội làm ranh giới; phía Nam giáp Quận 2 và sông Đồng Nai;
phía Bắc giáp tỉnh Bình Dƣơng và thành phố Biên Hòa tỉnh Đồng Nai.

Đặc điểm về kinh tế - xã hội

Những năm mới thành lập, với xuất phát điểm về kinh tế phần lớn là sản xuất
nông nghiệp, đời sống về vật chất, tinh thần của nhân dân Quận 9 còn khó khăn,
mặt bằng dân trí thấp, kết cấu hạ tầng còn nhiều hạn chế. Sau gần 20 năm hình
thành và phát triển, phát huy thế mạnh về đất đai, cảnh quan thiên nhiên cùng với sự
34

quan tâm của Chính quyền Thành phố, hiện nay Quận 9 đang trên đà phát triển và
đã thu hút đƣợc nhiều dự án đầu tƣ trọng điểm về kinh tế, xã hội. Tính đến nay,
trên địa bàn Quận 9 có hơn 100 dự án đã và đang triển khai thực hiện. Đặc biệt là
các dự án trọng điểm nhƣ: Khu công nghệ cao; Khu công viên lịch sử văn hóa dân
tộc; Đƣờng Cao tốc thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây; Đƣờng
song hành Hà Nội; Đƣờng vành đai.
Ngoài ra kết cấu hạ tầng nhƣ cầu đƣờng, trƣờng học,Bệnh viện quận cũng
đƣợc đầu tƣ và phát triển ngày càng hoàn thiện hơn. Công tác phòng chống dịch
bệnh và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân đƣợc thực hiện tốt, dịch bệnh đƣợc ngăn
chặn kịp thời; các chính sách xã hội đƣợc triển khai cơ bản đi vào đời sống xã hội.
Các chỉ về kinh tế nhƣ thu ngân sách nhà nƣớc và thu ngân sách quận luôn đạt và
vƣợt năm sau cao hơn năm trƣớc.
2.1.2. Tác động của các nhân tố đến chi trả bảo hiểm xã hội trên địa bàn
Quận 9 - thành phố Hồ Chí Minh

Tác động của nhân tố kinh tế

- Từ những điều kiện thuận lợi về tự nhiên và xã hội nêu trên, Quận 9 đƣợc
các nhà đầu tƣ nƣớc ngoài quan tâm và triển khai các dự án lớn nhƣ Khu đô thị
kiểu thung lũng Slicon ở Khu công nghệ cao. Dự án Sài Gòn Silicon City xây dựng
trên diện tích 52 ha tại Khu công nghệ cao TP. HCM, với tổng vốn đầu tƣ 40 triệu
đô la (tƣơng đƣơng với 860 tỷ đồng). Tập đoàn Samsung Hàn Quốc đầu tƣ Dự án
khu phức hợp Samsung HCMC CE Complex (SEHC) đƣợc xây dựng trên diện tích
70 hecta đi vào hoạt động từ quý II/2016, trị giá 2 tỷ USD.SEHC sẽ tập trung vào
nghiên cứu phát triển và sản xuất các sản phẩm, thiết bị điện tử gia dụng công nghệ
cao, đồng thời dự kiến tạo ra 30.000 việc làm cho ngƣời lao động khi chính thức đi
vào hoạt động. Bên cạnh đó, chủ trƣơng cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện
thông thoáng, ƣu đãi cho doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh luôn
đƣợc chính quyền Quận 9 quan tâm. Những điều kiện trên cho thấy, Quận 9 thật sự
35

là điểm đến lý tƣởng và môi trƣờng thuận lợi để doanh nghiệp đầu tƣ, sản xuất
kinh doanh.
- Có thể nói, số doanh nghiệp tham gia BHXH trên địa bàn Quận 9 tăng lên
đáng kể. Vào năm 2014, toàn quận chỉ có 1.314 đơn vị, doanh nghiệp tham gia
BHXH, BHYT, BHTN với 54.546 ngƣời, thì đến năm 2016 số đơn vị tăng lên
1.821, với số lao động 65.558. Những dự án kinh tế nói trên và môi trƣờng đầu tƣ
thuận lợi tại Quận 9 đã thu hút hàng ngàn lao động trong những năm qua.

Tác động của nhân tố xã hội

- Cùng với sự phát triển kinh tế, dân số trên địa bàn Quận 9 cũng tăng nhanh,
từ 126.220 ngƣời (năm 1997) đã tăng lên 296.199 ngƣời (năm 2016). Mật độ dân
số trung bình trên toàn quận là 26,06 ngƣời/ha. Dân số tăng cơ học chiếm tỷ lệ cao,
do ngƣời dân ở các thành phố khác đến làm ăn sinh sống và học tập trong các khu
dân cƣ mới, các doanh nghiệp ở Khu Công nghệ cao và các trƣờng đại học (xem
bảng 2.1).
Bảng 2.1. Số liệu dân số trên địa bàn Quận 9 giai đoạn 2014 - 2016
Năm Tổng số dân
Tỷ lệ tăng so Tỷ lệ tăng tự Tỷ lệ tăng cơ
với năm trƣớc nhiên học
2014 288.059 2,1% 10,19% 11,35%
2015 290.620 1,0% 10,00% 7,62%
2016 296.199 1,9% 10,88% 9,5%
(Nguồn: Chi cục thống kê Quận 9)
- Chi trả BHXH cũng chịu nhiều tác động của việc gia tăng dân cƣ nêu trên.
Ngoài việc giải quyết chế độ BHXH cho ngƣời lao động đang tham gia BHXH tại
các doanh nghiệp, BHXH Quận 9 còn thực hiện chi trả lƣơng hƣu, trợ cấp BHXH
hàng tháng, trợ cấp BHXH một lần cho ngƣời hƣởng chính sách và ngƣời lao động
có hộ khẩu hoặc đăng ký tạm trú ở Quận 9. Số ngƣời hƣởng chế độ tăng, số tiền chi
36

tăng đã đặt ra yêu cầu là công tác chi trả BHXH phải thật chặt chẽ, kỹ lƣỡng để
tránh chi sai, chi trễ hẹn hoặc thất thoát quỹ.

Tác động của chính sách pháp luật

Những năm gần đây, chính sách tiền lƣơng của Nhà nƣớc có nhiều thay đổi.
Nhà nƣớc điều chỉnh mức lƣơng tối thiểu vùng vào đầu mỗi năm, mức lƣơng cơ sở
cũng đƣợc điều chỉnh từ 1.210.000 đồng lên 1.300.000 đồng vào tháng 7/2017, đã
làm tăng mức đóng và số tiền đóng của doanh nghiệp vào quỹ BHXH. Đó cũng là
cơ sở để giải quyết tăng số tiền thụ hƣởng các quyền lợi BHXH cho ngƣời lao
động. Ngoài ra, quy định mở rộng đối tƣợng tham gia BHXH và những thay đổi về
quyền lợi hƣởng chế độ của Luật BHXH năm 2014 cũng làm tăng số ngƣời tham
gia và ngƣời hƣởng chế độ BHXH trên địa bàn Quận.
2.2. Kết quả quản lý nhà nƣớc về chi trả bảo hiểm xã hội trên địa bàn
Quận 9 - thành phố Hồ Chí Minh
Trên cơ sở nghiên cứu những nội dung QLNN và tình hình QLNN về chi trả
BHXH giai đoạn năm 2014-2016 trên địa bàn Quận 9, tác giả luận văn xin nêu kết
quả công tác QLNN về chi trả BHXH nhƣ sau:
2.2.1. Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về chi trả bảo
hiểm xã hội
Sau khi Luật BHXH năm 2014 đƣợc ban hành, Chính phủ ban hành Nghị định
115/2015/NĐ-CP ngày 11/11/2015 hƣớng dẫn thực hiện Luật BHXH về BHXH bắt
buộc, Bộ Lao động Thƣơng binh và Xã hội ban hành Thông tƣ 59/2015/TT-
BLĐTBXH ngày 29/12/2015 hƣớng dẫn thực hiện Nghị định của Chính phủ. Tiếp
theo đó BHXH Việt Nam đã ban hành các văn bản hƣớng dẫn thực hiện chính sách
BHXH và hoạt động chi trả chế độ BHXH.
Tại Quận 9, UBND Quận cũng đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện
chính sách BHXH, cụ thể nhƣ: Kế hoạch số 168/KH-UBND-BHXH ngày 24 tháng
9 năm 2013 “Thực hiện chính sách BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020”; hàng năm
37

UBND quận ban hành quyết định giao chỉ tiêu phát triển đối tƣợng tham gia
BHXH, BHYT cho từng phƣờng. Chỉ đạo các ban ngành đoàn thể, UBND 13
phƣờng phối hợp với BHXH Quận tổ chứccác hoạt động tuyên truyền Luật BHXH,
Luật BHYT cho nhân dân. Đối với công tác chi trả chế độ BHXH, UBND Quận đã
ban hành Kế hoạch số 220/KH-UBND ngày 25/8/2016 “Triển khai thực hiện chi trả
lƣơng hƣu, trợ cấp BHXH hàng tháng qua Bƣu điện”; chỉ đạo UBND 13 phƣờng
và Bƣu điện Trung tâm Thủ Đức thực hiện tốt hợp đồng đại diện chi trả lƣơng hƣu,
trợ cấp BHXH với BHXH Quận. Các văn trên đã tạo thuận lợi cho BHXH Quận
trong việc thu BHXH, BHYT, BHTN và chi trả chế độ BHXH trong thời gian qua.
2.2.2. Tuyên truyền phổ biến chính sách pháp luật bảo hiểm xã hội
Luật BHXH năm 2014 có nhiều nội dung thay đổi theo hƣớng có lợi hơn đối
với ngƣời lao động, nhƣng cũng có một số nội dung không có lợi cho một số đối
tƣợng hƣởng chế độ hƣu trí từ năm 2018. Vì thế, công tác tuyên truyền phổ biến
Luật BHXH đƣợc cơ quan BHXH đặc biệt quan tâm thực hiện.
Cơ quan BHXH đã phối hợp với các ban ngành đoàn thể tại địa phƣơng thực
hiện tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BHXH đến đội ngũ cán bộ, công chức,
viên chức trong các cơ quan hành chính, sự nghiệp, cơ quan đảng, đoàn thể; ngƣời
lao động làm việc trong các doanh nghiệp quốc doanh, ngoài quốc doanh, Khu công
nghệ cao và đến mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn quận.Công tác tuyên truyền
đƣợc triển khai với nhiều hình thức đa dạng, phong phú: nhƣ phát tờ rơi; tổ chức
hội nghị đối thoại doanh nghiệp, hội nghị tập huấn nghiệp vụ cho nhân viên phụ
trách BHXH của các đơn vị hành chính sự nghiệp và các doanh nghiệp; đăng tin
những thông tin về chủ trƣơng cải cách thủ tục hành chính, giao dịch hồ sơ điện tử,
tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ qua bƣu điện trên website của BHXH quận; tạo các
nhóm giao dịch qua các tiện ích nhƣ Skype, Zalo, Viber để tiếp nhận và giải đáp về
chế độ BHXH, cách thức lập hồ sơ thanh toán chế độ và các vƣớng mắc liên quan
đến BHXH, BHYT. Tiếp nhận tƣ vấn hƣởng chế độ BHXH theo quy định mới của
Luật BHXH năm 2014 tại cơ quan BHXH và qua điện thoại.
38

Trong công tác phối hợp thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến pháp luật
BHXH, cơ quan BHXH quận có mối quan hệ chặt chẽ với Phòng Văn hóa thông tin
Quận, Tờ tin Quận 9, Liên đoàn Lao động, UBND 13 phƣờng và Phòng Giáo dục -
Đào tạo trong việc đăng những thông tin mới định kỳ hàng tháng, tổ chức hội thi
cho cán bộ công đoàn của các doanh nghiệp, tổ chức 20 hội nghị tuyên truyền
những nội dung mới của Luật BHXH, Luật BHYT sửa đổi bổ sung tại các khu phố
cho đối tƣợng là bí thƣ chi bộ khu phố, tổ trƣởng, tổ phó dân phố, bà con tiểu
thƣơng; phát thanh nội dung tờ rơi những điều cần biết về BHYT hộ gia đình và
những điều cần biết về BHXH tự nguyện trên loa của Phƣờng; tổ chức 6 buổi tuyên
truyền Luật BHXH, Luật BHYT cho giáo viên vào đợt sinh hoạt chính trị hè hàng
năm.
2.2.3. Tổ chức bộ máy thực hiện bảo hiểm xã hội; đào tạo, bồi dƣỡng
nguồn nhân lực làm công tác chi trả bảo hiểm xã hội
- Khi mới thành lập tháng vào tháng 7/1998, Bảo hiểm xã hội Quận 9 chỉ có
5 viên chức, đến nay đội ngũ viên chức nâng lên 36 ngƣời. Cơ cấu tổ chức bộ máy
gồm có giám đốc, 3 phó giám đốc và 05 tổ nghiệp vụ, bao gồm: tổ tiếp nhận và trả
kết quả, tổ thu - kiểm tra - khai thác, tổ cấp sổ BHXH - thẻ BHYT, tổ chế độ BHXH
và tổ kế toán - bảo vệ (xem sơ đồ 2).
- Với đội ngũ viên chức trẻ (tuổi đời bình quân là 32), có tinh thần trách
nhiệm cao với công việc, tận tình phục vụ nhân dân, ban lãnh đạo tâm huyết với
nhiệm vụ, Bảo hiểm xã hội Quận đã tổ chức thực hiện vàhoàn thành xuất sắc các chỉ
tiêu kế hoạch về thu BHXH, BHYT, BHTN cũng nhƣ thẩm định hồ sơ, giải quyết
chi trả chế độ BHXH cho ngƣời lao động và ngƣời thụ hƣởng chính sách trên địa
bàn, góp phần đảm bảo ASXH của quận trong những năm qua.
39

Sơ đồ 2. Tổ chức cơ quan Bảo hiểm xã hội Quận 9
Giám đốc
Phó giám đốc
Phó giám Phó giám
đốc đốc
Tổ chế độ
Tổ cấp sổ
Tổ kế toán -
Tổ tiếp Tổ thu -
BHXH - nhận và trả kiểm tra -
BHXH
thẻ BHYT bảo vệ kết quả khai thác
- Việc bố trí nhân sự vào từng tổ nghiệp vụ đều đƣợc lãnh đạo BHXH quận
cân nhắc kỹ lƣỡng sao cho phù hợp tính cách và sở trƣờng của từng viên chức. Đối
với viên chức giải quyết chế độ, chi trả BHXH thì cần nắm vững chế độ chính sách,
thủ tục hồ sơ, có kinh nghiệm giao tiếp, thái độ mềm mõng, nhẹ nhàng. Mặc dù
nhân sự còn ít, chƣa tƣơng ứng với khối lƣợng công việc nhƣng lãnh đạo cơ quan
luôn tạo điều kiện cho viên chức tham gia đầy đủ các lớp tập huấn nghiệp vụ do
BHXH thành phố Hồ Chí Minh tổ chức, cử viên chức là đảng viên đoàn viên ƣu tú
tham gia học các lớp bồi dƣỡng lý luận chính trị trung cấp, cao cấp và các lớp
chuyên viên, chuyên viên chính nhằm nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm với
công việc và trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho viên chức.
- Ngoài ra BHXH quận còn rất chú trọng đến công tác xây dựng đội ngũ viên
chức quản lý, thực hiện các bƣớc quy hoạch, bố trí, luân chuyển viên chức, tạo cơ
hội để viên chức phát huy khả năng của mình trong thực hiện nhiệm vụ, qua đó phát
hiện bồi dƣỡng để xây dựng đội ngũ viên chức có chất lƣợng, gắn bó với ngành.
40

2.2.4. Quản lý thu - chi trả bảo hiểm xã hội, bảo toàn quỹ bảo hiểm xã hội
2.2.4.1. Quản lý thu, mở rộng nguồn thu và đối tượng tham gia bảo hiểm xã
hội

Quản lý thu và nguồn thu bảo hiểm xã hội

Xác định công tác thu có ý nghĩa quan trọng, là cơ sở đầu vào để giải quyết
chính sách cho ngƣời lao động trên cơ sở có đóng, có hƣởng; trong những năm qua
BHXH quận đã triển khai công tác thu đạt và vƣợt kế hoạch đƣợc BHXH thành
phố giao (xem biểu đồ 2.1).
1.400 1.295
1.200
1.245
980
1.000
835 853
935
800
600
400
200
102,20% 104,78 % 104,04 %
0
Năm 2014 Năm 2015 Năm 2016
Số kế hoạch (tỷ đồng) Số thực thu (tỷ đồng) Tỷ lệ % số thực thu so với số kế hoạch
Biểu đồ 2.1. Số thu BHXH, BHYT, BHTN giai đoạn 2014-2016
(Nguồn: Bảo hiểm xã hội Quận 9)
Qua biểu đồ 2.1 số thực thu BHXH, BHYT, BHTN hàng năm từ năm 2014
đến năm 2016 đều vƣợt kế hoạch đƣợc giao từ 2,20% đến 4,78%. Số thực thu năm
2016 là 1.295 tỷ đồng so với năm 2014 là 853 tỷ, tăng 442 tỷ đồng, tỷ lệ tăng 52%.
Bên cạnh công tác thu, công tác mở rộng nguồn thu cũng luôn đƣợc BHXH
Quận quan tâm thực hiện (xem biểu đồ 2.2).
41

65.558
70,000 54.546 57.053
60,000
50,000
40,000
30,000
20,000
10,000 1.314
1.538 1.821
,0
Năm 2014
Năm 2015
Năm 2016
Số đơn vị Số lao động
Biểu đồ 2.2. Số đơn vị và số lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN
giai đoạn 2014-2016 (Nguồn: Bảo hiểm xã hội Quận 9)
Theo biểu đồ 2.2, năm 2014 số đơn vị tham gia BHXH, BHYT, BHTN là
1.314 với số lao động là 54.546. Đến năm 2016, số đơn vị tăng lên 1.821 với số lao
động là 65.558; so với năm 2014 số đơn vị tăng thêm là 507 với số lao động tăng là
11.012.

Quản lý đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội

Hiện nay, trên địa bàn Quận 9 số đơn vị tham gia BHXH dƣới 10 lao động là
1.314/1.821 đơn vị, chiếm tỷ lệ 72%; trên 10 lao động đến dƣới 100 lao động là
433/1.821 đơn vị, chiếm 23,77%; trên 100 lao động có 74 đơn vị, chiếm 4,06%
(xembảng 2.2). Bên cạnh đó, một số đơn vị đăng ký kinh doanh trên địa bàn nhƣng
mở văn phòng hoặc xƣởng sản xuất hoạt động trên địa bàn quận khác hoặc đặt bảng
hiệu ở địa chỉ này nhƣng không thấy có hoạt động tại địa chỉ, đã làm cho công tác
quản lý, kiểm tra, đối chiếu đốc thu nợ và trao đổi thông tin còn khó khăn.Các công
ty có đông lao động lại hay có biến động tăng giảm ngƣời tham gia BHXH và thanh
42

toán chế độ với số lƣợng lớn nên việc xử lý hồ sơ thu, chi trả chế độ ngày càng
nhiều.
Bảng 2.2. Thống kê số lượng đơn vị, doanh nghiệp theo số lao động năm 2016
Từ 10 Từ trên Từ trên
Trên
Dƣới đến 100 đến 500 đến
Tên Khối đơn vị, 1.000
STT 10 lao dƣới dƣới dƣới Cộng
doanh nghiệp lao
động 100 lao 500 lao 1000 lao
động
động động động
1
Đơn vị Đảng,
6 4 - - - 10
đoàn thể
2
Đơn vị Hành
8 19 7 - - 34
chánh
3 Phƣờng - 13 - - - 13
4 Đơn vị Sự nghiệp 2 60 5 - - 67
5
Doanh nghiệp nhà
2 11 5 - 1 19
nƣớc
Doanh nghiệp
6 Ngoài Quốc 1.246 285 24 2 2 1.559
Doanh
Doanh nghiệp có
7 vốn đầu tƣ nƣớc 26 24 10 5 11 76
ngoài
8 Hợp Tác Xã 6 1 - - - 7
9
Đơn vị ngoài
18 16 2 - - 36
công lập
Số đơn vị, doanh nghiệp 1.314 433 53 7 14 1.821
Trên thực tế, việc quản lý thu BHXH đối với một đơn vị lớn nhƣ công ty
Samsung HCMC CE Complex với số lao động trên 6.000 thì dễ dàng hơn nhiều lần
so với quản lý 100 đơn vị nhỏ với tổng số lao động chỉ có 1.000. Vì đặc thù của
những đơn vị này có số lao động ít nhƣng hay nợ BHXH, khi nợ lại kéo dài làm số
nợ trở nên cao, lúc đó khả năng thanh toán nợ rất khó khăn. Bên cạnh nợ BHXH,
tình trạng đóng BHXH vừa đủ điều kiện để hƣởng chế độ thai sản cho lao động nữ
để hƣởng chế độ thai sản rồi báo nghỉ việc cũng thƣờng xảy ra tại các doanh nghiệp
này. Năm 2015, tại Quận 9 có hai doanh nghiệp trong số mƣời doanh nghiệp làm
43

giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức và hồ sơ hƣởng chế độ thai sản, chiếm
đoạt 1,3 tỷ đồng quỹ BHXH vừa bị Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tuyên
án 37 năm tù vào ngày 18/4/2017, hai doanh nghiệp này chỉ có từ 2 đến 5 lao động
tham gia BHXH.
2.2.4.2. Quản lý chi trả chế độ bảo hiểm xã hội
Trên cơ sở bám sát nguyên tắc: đúng chế độ, chính sách hiện hành, đúng
ngƣời đƣợc hƣởng; bảo đảm chi trả kịp thời và đầy đủ chế độ của ngƣời hƣởng;
thủ tục chi trả đơn giản, thuận tiện; đảm bảo an toàn tiền mặt trong chi trả;BHXH
Quận đã thực hiện tốt công tác chi trả, tạo đƣợc niềm tin của đối tƣợng thụ hƣởng
vào chính sách và cơ quan BHXH. Những năm qua, số lƣợt ngƣời nhận chế độ
BHXH và số tiền chi trả hàng năm đều gia tăng (xem bảng 2.3), năm 2014 BHXH
Quận 9 chi trả chế độ cho 134.674 lƣợt ngƣời với số tiền 372,422 tỷ đồng, đến năm
2016 số lƣợt ngƣời là 158.406 với số tiền 527,202 tỷ, tăng 23.732 lƣợt ngƣời, số
tiền tăng 154,78 tỷ đồng.
Bảng 2.3. Số ngƣời và số tiền chi trả BHXH giai đoạn 2014-2016
Năm Số lƣợt ngƣời Số tiền (tỷ đồng)
2014 134.674 372,422
2015 142.446 439,157
2016 158.406 527,202
Công tác thẩm định hồ sơ hƣởng BHXH đƣợc thực hiện một cách chặt chẽ,
đúng hƣớng dẫn của ngành về chứng từ, quy trình giải quyết, cách thức chi trả cho
từng loại chế độ ốm đau, thai sản, dƣỡng sức; hƣu trí, tử tuất; bảo hiểm xã hội một
lần, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp. Các trƣờng hợp không giải quyết chế độ
đều có phiếu báo và hƣớng dẫn cụ thể để ngƣời lao động biết. Đối với những hồ sơ
đề nghị hƣởng chế độ thai sản, có dấu hiệu lạm dụng quỹ nhƣ: điều chỉnh tăng cao
mức đóng trong khoảng thời gian 6 tháng trƣớc khi sinh, cơ quan đều xây dựng quy
44

trình xác minh mức đóng làm cơ sở cho giải quyết chế độ. Cũng từ quy trình quản
lý chi trả chế độ thai sản này, cơ quan BHXH Quận đã phát hiện ra đƣờng dây làm
hồ sơ thai sản giả để hƣởng chế độ thai sản tại các quận trong thành phố Hồ Chí
Minh.
Công tác chi lƣơng hƣu, trợ cấp BHXH cho ngƣời hƣởng hàng tháng đƣợc
quản lý chặt chẽ qua việc ký kết hợp đồng đại diện chi trả với 13 phƣờng, đảm bảo
chi đúng, chi đủ và tạo niềm tin và sự hài lòng cho ngƣời hƣởng về cách thức phục
vụ. Số ngƣời hƣởng hàng tháng tính đến tháng 12/2016 là 6.969 ngƣời, trong đó có
2.649 ngƣời nhận qua thẻ ATM (chiếm 38%). Từ tháng 10/2016, công tác chi trả
chuyển sang cho Bƣu điện Trung tâm Thủ Đức thực hiện.
Ngoài ra, Bảo hiểm xã hội Quận đã kiểm soát quy trình luân chuyển hồ sơ chế
độ theo đúng dẫn của BHXH Việt Nam và BHXH thành phố Hồ Chí Minh, giải
quyết hồ sơ kịp thời cho khách, kiểm soát đƣợc thời gian và chất lƣợng giải quyết
hồ sơ của viên chức, ngăn ngừa đƣợc tiêu cực xảy ra; góp phần đảm bảo an toàn
nguồn quỹ BHXH tại quận.
2.000
1.000
0
2014
2015
2016
2014 2015 2016
Tỷ lệ số chi trả /số thu
0,44 0,45 0,41
(%)
Số thu (tỷ đồng) 853 980 1.295
Số chi trả BHXH (tỷ
372 439 527
đồng)
Biểu đồ 2.3. So sánh số thu và chi trả các chế độ BHXH giai đoạn 2014-2016
45

2.2.5. Phối hợp giữa cơ quan BHXH với các ban ngành liên quan
Thực hiện chỉ đạo của Quận ủy, UBND Quận, cơ quan BHXH Quận đã chủ
động xây dựng cơ chế phối hợp với các ban, ngành có liên quan thông qua hình thức
ký kết liên tịch để xác định rõ trách nhiệm cụ thể của từng cơ quan trong việc thực
hiện chính sách BHXH, từ đó tạo ra sự thống nhất và đồng bộ trong phối hợp thực
hiện. Đến nay đã có 08 đơn vị phối hợp với BHXH Quận trong công tác tuyên
truyền và thực hiện chế độ chính sách về BHXH, BHYT trên địa bànnhƣ: Phòng
Lao động – Thƣơng binh và Xã hội, Phòng Văn hóa thông tin, Liên đoàn lao động,
Chi cục Thuế, Hội liên hiệp Phụ nữ, Mặt trận Tổ quốc, Ban quản lý Khu công nghệ
cao, Phòng Giáo dục -Đào tạo. Một số nội dung phối hợp với ban ngành nhƣ sau:
- Phòng Lao động - Thƣơng binh và Xã hội: định kỳ hàng quý, cơ quan
BHXH Quận thông báo tình hình thực hiện chính sách BHXH, danh sách các đơn vị
vi phạm pháp luật BHXH cho Phòng Lao động - Thƣơng binh và Xã hội; đồng thời
nhận lại thông báo tình hình thực hiện hợp đồng lao động, danh sách các đơn vị
đăng ký hợp đồng lao động mới trong quý, danh sách đơn vị kiểm tra theo đề nghị
của cơ quan BHXH. Bên cạnh đó, hai bên còn phối hợp tổ chức các hội nghị tuyên
truyền Luật BHXH đến ban quản lý và tổ trƣởng sản xuất của một số công ty; kiểm
tra việc chấp hành pháp luật BHXH; giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm
pháp luật BHXH.
- Ban Quản lý Khu công nghệ cao: phối hợp kiểm tra việc thực hiện chính
sách BHXH và phối hợp tuyên truyền pháp Luật BHXH cho ngƣời làm công tác
BHXH trong các đơn vị hoạt động trong Khu công nghệ cao.
- Phòng Văn hóa thông tin Quận phát thanh bài tuyên truyền về chính sách
BHXH, BHYT; viết bài trên Tờ tin Quận 9 về chính sách BHXH, BHYT, tổng kết
chi trả lƣơng hƣu qua hệ thống bƣu điện trên địa bàn quận, thực hiện khởi kiện các
doanh nghiệp nợ đọng kéo dài, về BHYT HSSV; viết bài về kết quả thực hiện chính
sách trên đặc san của quận; tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT thông qua loa
phát thanh, bản tin địa phƣơng.
46

Ngoài ra, việc phối hợp UBND 13 phƣờng đã giúp cơ quan BHXH nắm bắt
tình hình biến động của các doanh nghiệp về tăng do thành lập mới, giảm do bỏ
điểm hoặc ngƣng hoạt động để đƣa vào khai thác đơn vị tham gia BHXH và giảm
số doanh nghiệp cần quản lý.
2.2.6. Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật bảo hiểm xã hội và
khởi kiện doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội
Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật lao động, pháp luật
BHXH, khởi kiện các doanh nghiệp nợ BHXH ra Tòa của các cơ quan chức năng
thuộc UBNDQuận và cơ quan BHXH đƣợc xem là một giải pháp hữu hiệu để khắc
phục nợ đọng BHXH.
Những năm qua, tình hình doanh nghiệp nợ BHXH, BHYT, BHTN trên địa
bàn Quận 9 có xu hƣớng gia tăng về số lƣợng đơn vị nợ cũng nhƣ số tiền nợ (xem
biểu đồ 2.4).
700
46,5
600 33,3
29,5
500
400
473
588
300 392
200
100
0
Năm 2014 Năm 2015 Năm 2016
Số đơn vị nợ Số tiền nợ (tỷ đồng)
Biểu đồ 2.4. Số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN của các doanh nghiệp
giai đoạn 2014-2016 (Nguồn: Bảo hiểm xã hội Quận 9)
Biểu đồ 2.4 cho thấy, số đơn vị nợ và số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN tăng
dần qua các năm từ năm 2014 đến năm 2016. So với năm 2015, năm 2016 số đơn vị
nợ là 588 với số tiền 46,5 tỷ đồng, tăng 115 đơn vị với số tiền 13,2 tỷ đồng.
47

Thực hiện quy trình đốc thu, giảm nợ đọng của BHXH Quận, viên chức quản
lý thu phân loại đơn vị nợ theo nhóm (số tiền nợ, thời gian nợ) để có giải pháp phù
hợp nhƣ thông báo số nợ trực tiếp qua điện thoại, gửi tin nhắn cho chủ doanh
nghiệp; đến đơn vị nắm tình hình sản xuất kinh doanh; tham mƣu UBND Quận gửi
thông báo nhắc nợ đối với các doanh nghiệp có số tháng nợ trên 3 tháng. Công tác
kiểm tra của cơ quan BHXH, chủ yếu nắm tình hình, nhắc doanh nghiệp nộp tiền.
Đối với các doanh nghiệp cố tình vi phạm pháp luật BHXH, BHXH Quận lập danh
sách chuyển UBND Quận ra thông báo nhắc nợ hoặc ra quyết định kiểm tra; đối với
các đơn vị nợ kéo dài, BHXH Quận báo cáo về BHXH thành phố ra quyết định
kiểm tra, thực hiện thanh tra chuyên ngành hoặc chuyển danh sách sang Liên đoàn
Lao động Quận lập thủ tục khởi kiện.
Bảng 2.4. Kết quả thu hồi nợ sau kiểm tra giai đoạn 2014 - 2016
Số đơn vị đƣợc kiểm tra Kết quả thu hồi nợ Tỷ lệ %
Năm số tiền
Số đơn Số tiền nợ Số đơn
Số tiền (đồng)
thu hồi
vị (đồng) vị
1 2 3 4 5 6=5/3
2014 96 3.060.622.171 32 2.650.656.133 86,61
2015 102 14.384.971.691 102 12.827.529.037 89,17
2016 87 4.286.992.519 56 2.690.895.388 62,77
Cộng 285 21.732.586.381 190 18.169.080.558 83,60
Theo bảng 2.4, từ năm 2014-2016, BHXH Quận đã thực hiện kiểm tra 285
doanh nghiệp nợ BHXH với số tiền trên 21,73 tỷ đồng theo quyết định của UBND
Quận 9 và quyết định của BHXH Thành phố Hồ Chí Minh. Trong số những doanh
nghiệp nợ nêu trên có 190 doanh nghiệp đã khắc phục số tiền 18,169 tỷ đồng. Tỷ lệ
nợ thu hồi bình quân 3 năm đạt 83,60%.
48

Số doanh nghiệp còn lại không thực hiện việc nộp BHXH theo kết luận kiểm
tra nên cơ quan BHXH đã tiến hành thủ tục khởi kiện ra Tòa. Trƣớc năm 2016, việc
khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH ra Tòa do cơ quan BHXH trực tiếp lập hồ sơ và
gửi Tòa án giải quyết nên tỷ lệ số tiền nợ thu hồi trên số tiền nợ của năm 2014 đạt
78,05% và của năm 2015 là 67,86% (xem bảng 2.5). Tuy nhiên từ đầu năm 2016
đến nay, quy trình giải quyết hồ sơ kiện doanh nghiệp nợ BHXH ra Tòa do Liên
đoàn Lao động Quận thực hiện. Do các văn bản hƣớng dẫn về quy trình thủ tục hồ
sơ khởi kiện đƣợc ban hành chậm, đồng thời đây là nhiệm vụ mới, cán bộ phụ trách
công tác khởi kiện của Liên đoàn Lao động Quận chƣa có kinh nghiệm nên hiệu
quả chƣa cao.
Bảng 2.5. Số liệu vụ khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH, BHT, BHTN
giai đoạn 2014-2016
Số tiền (tỷ
Số tiền (tỷ Số tiền (tỷ
Số vụ thụ đồng) khởi Tỷ lệ %
Năm đồng) khắc đồng) còn
lý kiện theo đơn khắc phục
phục nợ
đƣợc thụ lý
2014 54 8,685 6,779 1,906 78,05
2015 40 12,059 8,183 3,876 67,86
2016 17 4,323 2,617 1,706 60,54
Theo bảng 2.5, năm 2016 có 17 doanh nghiệp thuộc diện nợ phải khởi kiện ra
Tòa với số tiền 4,323 tỷ đồng, nhƣng trong năm chỉ thu đƣợc 2,617 tỷ đồng, tỷ lệ
khắc phục nợ chỉ đạt 60,54%, thấp hơn so với năm 2015. Trong số tiền thu nợ 2,617
tỷ đồng, có 01 doanh nghiệp là công ty cổ phần dầu khí Thái Bình Dƣơng do Liên
đoàn Lao động Quận thực hiện khởi kiện,với số nợ là 1,482 tỷ đồng, tỷ lệ khắc phục
100%; có 6 doanh nghiệp khắc phục một phần số nợ là 1,135 tỷ đồng, còn lại 10
doanh nghiệp không thực hiện trả nợ.
49

2.3. Đánh giá chung
Trên cơ sở lý luận về chi trả BHXH, lý luận QLNN về chi trả BHXH và thực
trạng QLNN về chi trả BHXH trên địa bàn Quận 9 giai đoạn 2014-2016, tác giả
luận văn đƣa ra đánh giá nhƣ sau:
2.3.1. Những thành tựu và nguyên nhân

Thành tựu


- Mặc dù chỉ có 36 viên chức (từ năm 2012 đến nay chƣa đƣợc bổ sung thêm
nhân sự) nhƣng tập thể viên chức BHXH Quận đã nổ lực hoàn thành xuất sắc các
chỉ tiêu kế hoạch về thu BHXH, BHYT, BHTN và chi trả các chế độ BHXH do
BHXH Thành phố giao. Với cơ sở vật chất đƣợc trang bị đầy đủ về trụ sở, máy móc
thiết bị, phần mềm ứng dụng, BHXH Quận đã sắp xếp bố trí khu vực làm việc cho
viên chức và khu vực tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ phù hợp, tạo sự thoải mái cho
khách đến giao dịch; triển khai áp dụng các phần mềm ứng dụng đạt hiệu quả,lãnh
đạo cơ quan BHXH luôn tạo môi trƣờng làm việc dân chủ, đoàn kết, chủ động cho
mỗi viên chức trong thực hiện chức trách nhiệm vụ đƣợc giao.
- Những năm qua chính sách BHXH đã cơ bản đi vào đời sống nhân dân và
ngƣời lao động trên địa bàn. Đa số các doanh nghiệp, cơ quan hành chính, cơ quan
sự nghiệp chấp hành tốt pháp luật BHXH, BHYT; trích nộp tiền BHXH, BHYT,
BHTN đúng quy định; lập hồ sơ thanh toán chế độ BHXH cho ngƣời lao động kịp
thời, chi trả tiền cho ngƣời lao động đầy đủ, đảm bảo quyền lợi của ngƣời lao động,
giúp họ yên tâm làm việc. Công tác cải cách thủ tục hành chính của ngành đƣợc
BHXH Quận 9 triển khai một cách quyết liệt, thủ tục hồ sơ thanh toán chế độ đơn
giản,thuận tiện hơn. BHXH Quận 9 đã thực hiện nghiêm túc chủ trƣơng của ngành
về tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ qua bƣu điện; chi trả BHXH một lần (100% qua
tài khoản ATM), chế độ BHXH hàng tháng bằng tiền mặt và qua tài khoản ATM.
Công tác chi trả an toàn, kịp thời đến ngƣời thụ hƣởng. Những trƣờng hợp bệnh
nặng, già yếu đƣợc cơ quan BHXH và Bƣu điện chi trả tại nhà, giúp cho ngƣời thụ
hƣởng yên tâm, tin tƣởng vào cơ quan BHXH.
50

- Có thể nói, trong giai đoạn hiện nay chính sách BHXH đã từng bƣớc trở
nên thiết thực đối với đời sống ngƣời lao động và ngƣời hƣởng chế độ BHXH
thƣờng xuyên hàng tháng, giúp họ bù đắp đƣợc thu nhập khi gặp “rủi ro”, trang trãi
đƣợc chi phí, ổn định cuộc sống. Khi đơn vị, doanh nghiệp đóng BHXH, BHYT
đầy đủ thì quyền lợi của ngƣời lao động luôn đƣợc cơ quan BHXH chi trả nhanh
chóng, kịp thời, đúng quy định. Lƣơng hƣu và trợ cấp BHXH hàng tháng đƣợc đại
lý phƣờng và Bƣu điện chi trả an toàn, thuận lợi. Kết quả khảo sát sự hài lòng của
khách giao dịch về cung cách phục vụ và kết quả giải quyết hồ sơ năm 2014 đến
năm 2016 tại BHXH quận (do BHXH thành phố đặt thùng phiếu khảo sát) đạt trên
98% đã ghi nhận nổ lực của tập thể viên chức BHXH Quận 9 trong thực hiện nhiệm
vụ đƣợc giao.

Nguyên nhâncủa thành tựu


- Thứ nhất, đây là thành quả từ sự nổ lực của cả hệ thống chính trị Quận 9.
Chủ trƣơng của Nghị quyết 21/NQ-TW đã dần dần thấm vào nhận thức của các cấp
ủy đảng, chính quyền địa phƣơng. Mỗi cơ quan QLNN trên lĩnh vực BHXH đã thấy
đƣợc tầm quan trọng của chính sách BHXH. Đặc biệt là sự chủ động của cấp ủy
đảng, lãnh đạo UBND của 13 phƣờng và các ban ngành đoàn thể của Quận trong
phối hợp với cơ quan BHXH tuyên truyền vận động nhân dân và doanh nghiệp thực
hiện pháp luật BHXH; đồng thời sự quyết liệt của cơ quan QLNN trong kiểm tra
việc chấp hành pháp luật BHXH của các doanh nghiệp đã góp phần tích cực vào
những thành quả trên.
- Thứ hai, đối với đơn vị sử dụng lao động, đa số chủ doanh nghiệp và ngƣời
lao động đã nhận thức đƣợc ý nghĩa, tầm quan trọng của chính sách BHXH đối với
việc ổn định nguồn nhân lực của doanh nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh hiện nay.
Một số doanh nghiệp lấy chính sách BHXH, BHYT, BHTN làm chính sách thu hút
ngƣời tài, ngƣời giỏi về cho doanh nghiệp của mình. Một số doanh nghiệp khác thì
ý thức đƣợc tham gia BHXH cho ngƣời lao động là chia sẻ bớt “rủi ro” của ngƣời
lao động cho cộng đồng và xã hội, để ổn định tài chính doanh nghiệp.
51

- Thứ ba, các giải pháp kiểm tra, thanh tra, khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH,
BHYT, BHTN ra Tòa cũng đã phát huy tác dụng đối với một số doanh nghiệp nợ
đọng kéo dài.
- Thứ tư, nguyên nhân giữ vai trò quan trọng đối với kết quả đạt đƣợc nêu trên
là nổ lực của tập thể lãnh đạo và viên chức cơ quan BHXH Quận 9 trong triển khai
thực hiện chức trách nhiệm vụ đƣợc giao.
2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân

Hạn chế

Thứ nhất, về nguồn nhân lực thực hiện chính sách BHXH
- Cơ sở để tính toán số lƣợng biên chế cho BHXH quận đƣợc BHXH Thành
phố dựa trên số lƣợng doanh nghiệp, số lao động và khối lƣợng các nghiệp vụ phát
sinh nhƣ chốt sổ BHXH, cấp thẻ BHYT và chi trả chế độ BHXH và các nghiệp vụ
khác mà chƣa tính đến đặc thù của từng quận, nên chƣa phù hợp với tất cả các
quận, trong đó có Quận 9. Với số lƣợng biên chế hiện có, BHXH Quận triển khai
nhiệm vụ chủ yếu tập trung cho việc giải quyết hồ sơ nghiệp vụ nhƣ thu, chi trả chế
độ BHXH, cấp sổ thẻ, kế toán, tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả.Còn việc đốc thu và
khai thác mở rộng nguồn thu, kiểm tra thực hiện chính sách BHXH tại các doanh
nghiệp vẫn còn ở mức hạn chế.
- Bên cạnh đó, viên chức của cơ quan BHXH Quận 9 nói riêng và ngành BHXH
nói chung, đƣợc tuyển dụng qua thi tuyển từ nhiều nguồn khác nhau, chƣa đƣợc đào
tạo về nghiệp vụ BHXH, nên khi vào làm việc, cơ quan BHXH phải đào tạo lại.Mặc
khác, chính sách BHXH có nhiều thay đổi từ năm 2016 về nội dung chính sách,
phƣơng thức tiếp nhận hồ sơ, tổ chức chi trả, phần mềm giải quyết chế độ và yêu cầu
cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lƣợng phục vụ của ngành. Để thực hiện
những nội dung này, đòi hỏi viên chức giải quyết chế độ phải thƣờng xuyên cập nhật
nội dung chính sách mới, làm quen với phầm mềm nghiệp vụ mới,phƣơng thức giao
dịch điện tử .v.v.. Tuy nhiên, do tâm lý quen với cách làm cũ, trình độ tin học còn hạn
chế, số lƣợng hồ sơ giải quyết nhiều, nên thời gian nghiên
52

cứu văn bản của viên chức ở tổ chế độ còn ít. Hồ sơ thẩm định có lúc còn sai sót.
Việc nắm bắt các nội dung chính sách mới còn chậm, chƣa tƣ vấn cho ngƣời
hƣởng đƣợc cặn kẽ về chính sách BHXH hoặc cách tƣ vấn chƣa thuyết phục để
ngƣời lao động bảo lƣu quá trình tham gia BHXH tích lũy cho chế độ hƣu trí.
- Ngoài ra, đạo đức nghề nghiệp củaviên chức cũng cần phải thƣờng xuyên
đƣợc bồi dƣỡng, rèn luyện để tránh xảy ra những hành vi sai phạm trong giải quyết
hồ sơ. Do đa số viên chức của cơ quan còn trẻ;còn thiếu kinh nghiệm, bản lĩnh, khả
năng xử lý tình huống và khả năng giao tiếp; lại đảm nhận nhiệm vụ tại tất cả các tổ
nghiệp vụ, nhất là nhân viên của tổ chế độ nơi giải quyết hồ sơ chi trả với số tiền
lớn, với lƣợt phát sinh hồ sơ nhiều. Tính chất phức tạp của nghiệp vụ BHXH rất
cao, đây là môi trƣờng khá thuận lợi cho “tiêu cực” nảy sinh, bỡi lẽ viên chức của
cơ quan BHXH biết đƣợc những kẻ hở của pháp luật trong quy định hồ sơ giải
quyết chế độ, nắm trong tay tiến độ giải quyết hồ sơ, cho nên nếu “tâm” không
trong sáng, đạo đức nghề nghiệp không chuẩn mực thì dễ phát sinh “tiêu cực” làm
trái quy định của cơ quan, trái quy định của pháp luật để trục lợi cho bản thân. Vụ
án rút tiền BHXH bằng hồ sơ thai sản giả nêu trên do đối tƣợng là mộtviên chức
của cơ quan BHXH chủ mƣu. Viên chức này thấy đƣợc sơ hở trong quy định thủ
tục hồ sơ thanh toán chế độ thai sản và sự quản lý chƣa chặt chẽ của cơ quan
QLNN nên đã cùng vợ và em vợ lợi dụng làm hồ sơ giả rút tiền của cơ quan BHXH,
sau gần 3 năm thì bị phát hiện. Đây là bài học đắt giá, để viên chức ngành BHXH
soi rọi bản thân, giữ mình trƣớc những cám dỗ của đồng tiền; đồng thời cũng cảnh
báo cho việc tăng cƣờng sự quản lý của các cơ quan QLNN trong quản lý nhân viên
và quy trình, thủ tục giải quyết hồ sơ.
Thứ hai, công tác phối hợp giữa các ban ngành liên quan trong thanh tra,
kiểm tra thực hiện pháp luật bảo hiểm xã hội
- Mặc dù, công tác thanh tra, kiểm tra pháp luật lao động và pháp luật BHXH
của các cơ quan chức năng của quận và cơ quan BHXH đƣợc thực hiện thƣờng
xuyên, nhƣng số lƣợng doanh nghiệp đƣợc kiểm tra còn ít, khoảng 100 doanh
53

nghiệp mỗi năm trong khi đó số doanh nghiệp nợ BHXH từ 392 đến 588 doanh
nghiệp với số nợ 29,5 tỷ đồng đến 46,5 tỷ đồng.
- Việc vi phạm pháp Luật BHXH còn diễn ra ở nhiều doanh nghiệp, nhất là ở
các doanh nghiệp tƣ nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tƣ nƣớc ngoài. Hình thức vi
phạm chủ yếu là doanh nghiệp khai không đầy đủ số lao động đang sử dụng; không
xây bảng lƣơng theo quy định; hạ thấp quỹ lƣơng đóng BHXH; để nợ BHXH kéo
dài. Không những đóng BHXH ít hơn số lao động đang sử dụng, nhiều doanh
nghiệp có khả năng đóng tiền nhƣng lại chiếm dụng số tiền đóng BHXH của ngƣời
lao động để sử dụng vào mục đích khác. Đối với hành vi vi phạm pháp luật BHXH
này của doanh nghiệp, cơ quan quản lý lao động và cơ quan BHXH chƣa phối hợp
để nắm bắt đƣợc.
- Còn việc lập hồ sơ thanh toán chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động cho
ngƣời lao động, trách nhiệm của ngƣời sử dụng lao động là “phối hợp với cơ quan
BHXH trả trợ cấp bảo hiểm xã hội cho ngƣời lao động” [13, tr.21], tuy nhiên trong
thực tế nhiều doanh nghiệp chƣa thực hiện kịp thời việc tập hợp chứng từ nghỉ
hƣởng chế độ do ngƣời lao động cung cấp (là giấy chứng nhận nghỉ việc hƣởng
BHXH, giấy khai sinh, giấy ra viện ...) và lập biểu mẫu đề nghị giải quyết chế độ
gửi cho cơ quan BHXH để đƣợc duyệt cấp kinh phí chi trả. Khi cơ quan BHXH đã
duyệt và chuyển kinh phí vào tài khoản của doanh nghiệp, một số doanh nghiệp còn
chậm chi trả lại chế độ cho ngƣời lao động, thậm chí có trƣờng hợp doanh nghiệp
không chi trả hoặc chi trả mức thấp hơn số tiền do cơ quan BHXH duyệt, nhƣng
ngƣời lao động không tự tính đƣợc số tiền để đòi hỏi quyền lợi của mình.
Thứ ba, sự hiểu biết về chính sách bảo hiểm xã hội của người lao động
- Đa số ngƣời lao động chấp nhận thỏa hiệp với chủ sử dụng lao động đóng
BHXH ở mức thấp để giảm phần trách nhiệm phải nộp BHXH, mà không hiểu rằng
quyền lợi BHXH của mình không đƣợc đảm bảo. Mặc khác, khi nghỉ việc đƣợc
chốt sổ BHXH, hầu hết ngƣời lao động nộp hồ sơ hƣởng BHXH một lần ngay khi
đủ điều kiện hƣởng (sau 1 năm không tìm đƣợc việc làm khác) mà không có ý định
54

bảo lƣu quá trình để hƣởng lƣơng hƣu sau này. Chính vì thế, quy định về hƣởng
BHXH một lần của Điều 60 - Luật BHXH năm 2014 không khuyến khích việc
hƣởng BHXH một lần,mà hƣớng đến việc bảo lƣu quá trình đóng BHXH để ngƣời
lao động đƣợc hƣởng lƣơng hƣu khi hết tuổi lao động, đã gặp phải những phản
ứng của ngƣời lao động ở một số tỉnh, thành phố. Trƣớc yêu cầu hƣởng BHXH
một lần của ngƣời lao động, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 93/2015/QH13 để
điều chỉnh. Đến nay, số ngƣời nhận BHXH một lần tiếp tục tăng qua từng năm.
100%
99% 70,50 87,17
104,84
98%
97%
4.186
4.667
96%
4.874
Năm 2014
Năm 2015
Năm 2016
Năm 2014 Năm 2015 Năm 2016
Số tiền (tỷ đồng) 70,50 87,17 104,84
Số ngƣời 4.186 4.667 4.874
Biểu đồ 2.5. Số liệu chi trả BHXH một lần giai đoạn 2014-2016
Xem biểu đồ 2.5, ta thấy số ngƣời nhận trợ cấp BHXH năm sau cao hơn năm
trƣớc về số ngƣời và số tiền. So với năm 2014 số ngƣời nhận BHXH một lần năm
2016 tăng thêm 688 ngƣời với số tiền 34,34 tỷ đồng.
- Đối với chế độ hƣu trí, vẫn còn những nội dung về quan điểm, chủ trƣơng của
chính sách BHXH hƣớng đến quyền lợi lâu dài cho ngƣời lao động, nhƣng họ chƣa
hiểu đƣợc và còn lo lắng, bất an. Cụ thể, lộ trình tăng dần thời gian đóng BHXH để
hƣởng tỷ lệ lƣơng hƣu tối đa là 75% mức bình quân tiền lƣơng mỗi tháng
đóng BHXH từ năm 2018 đến năm 2022: đối với nữ là 30 năm tham gia BHXH
(vào năm 2018) và nam là 35 năm (vào năm 2022), đã làm tăng số ngƣời hƣởng
55

lƣơng hƣu sớm trong năm 2015-2016, do họ đi giám định khả năng lao động (đạt
mức suy giảm từ 61% trở lên) để nghỉ hƣu trƣớc tháng 01/2018. Tuy nhiên, không
phải trƣờng hợp nào nghỉ hƣu sớm nhƣ nêu trên đều có lợi vì mỗi năm nghỉ hƣu
trƣớc tuổi sẽ bị trừ tỷ lệ hƣởng 2%, mặc khác họ vô tình tạo nên đƣờng dây “cò”
kết quả giám định và sẽ tốn tiền nếu tỷ lệ giám định không đạt.

Nguyên nhân của những hạn chế

Thứ nhất, biên chế của cơ quan BHXH chưa tương xứng với nhiệm vụ
- Với tốc độ phát triển của nền kinh tế đất nƣớc, của thành phố Hồ Chí Minh
nói chung và Quận 9 nói riêng; cùng với chủ trƣơng của Đảng và Nhà nƣớc về mở
rộng diện bao phủ BHXH đến với ngƣời lao động, BHYT đến từng ngƣời dân thì
nhiệm vụ của ngành BHXH ngày càng đƣợc mở rộng về quy mô quản lý cũng nhƣ
chất lƣợng phục vụ. Tuy nhiên, tình hình biên chế của ngành BHXH chƣa đƣợc
mở rộng tƣơng xứng với quy mô nhiệm vụ. Trên cơ sở chủ trƣơng tinh giản biên
chế của Nhà nƣớc, biên chế của ngành BHXH Việt Nam những năm qua đƣợc Bộ
nội vụ giao thêm rất hạn hẹp. Từ đó, BHXH Việt Nam phân bổ biên chế về cho các
tỉnh, thành phố cũng chƣa đảm bảo đáp ứng yêu cầu.Và cuối cùng là BHXH thành
phố Hồ Chí Minh cũng phải cân đối số lƣợng biên chế theo những tiêu chí chung
nhất để giao cho từng BHXH quận, huyện mà chƣa tính đến đặc thù riêng của từng
địa phƣơng.
- Đối với BHXH Quận 9, mặc dù khối lƣợng công việc giải quyết từ năm
2014 đến nay tăng đáng kể, nhƣng biên chế của BHXH Quận 9 vẫn là 36 ngƣời kể
từ năm 2012 (trong đó có 2 bảo vệ). Nếu so sánh với đơn vị ngoài ngành nhƣ Thuế
thì cơ quan Thuế chỉ quản lý số lƣợng doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể nộp thuế,
còn cơ quan BHXH phải quản lý đến từng ngƣời lao động trong doanh nghiệp, và
quản lý cả một quá trình dài tham gia BHXH, BHTN của ngƣời lao động từ khi
tham gia BHXH đến khi nhận các chế độ ngắn hạn, dài hạn. Hay nói cách khác, cơ
quan BHXH quản lý, giải quyết chế độ cho ngƣời lao động có tham gia BHXH và
thân nhân của họ từ khi còn trong bụng mẹ (ngƣời lao động nữ mang thai - chế độ
56

thai sản) cho đến khi chết đi và cả chế độ nuôi dƣỡng cho thân nhân của ngƣời lao
động (chế độ tử tuất).
Thứ hai, mối quan hệ ba bên giữa chủ sử dụng lao động, người lao động và
vai trò giám sát của cơ quan QLNN trong hoạt động BHXH chưa thể hiện đúng,
đầy đủ quyền và nghĩa vụ của các bên
- Về phía ngƣời sử dụng lao động, họ chƣa thực sự quan tâm đến quyền lợi về
BHXH của ngƣời lao động, chƣa chấp hành pháp luật BHXH,cố tình tìm cách đối
phó, trốn tránh trách nhiệm; tìm sơ hở của Luật và của cơ quan QLNN để trốn đóng
BHXH, đóng với mức thấp hay chiếm dụng tiền đóng BHXH và tiền hƣởng chế độ
của ngƣời lao động do cơ quan BHXH chuyển vì lợi ích của bản thân doanh nghiệp.
- Về phía ngƣời lao động, họ còn thiếu hiểu biết về pháp luật BHXH nên ít
đấu tranh đòi quyền lợi BHXH. Phần lớn ngƣời lao động nhập cƣ từ nhiều tỉnh và
thành phố khác. Do đời sống khó khăn, họ chỉ quan tâm đến tiền lƣơng nhận đƣợc
để đảm bảo cho cuộc sống hiện tại. Mặt khác họ cũng không biết có gắn bó lâu dài
với doanh nghiệp hay không nên chấp nhận nhận đủ lƣơng và đóng BHXH với mức
thấp,chính vì thế, họ vô tình mất đi chỗ dựa về BHXH khi xảy ra các rủi ro mất việc
làm, mất hoặc giảm thu nhập do ốm đau, tai nạn lao động- bệnh nghề nghiệp. Từ đó,
khi nghỉ việc họ làm thủ tục nhận BHXH một lần ngay, không tích lũy thời gian
tham gia BHXH để hƣởng chế độ hƣu trí khi về già, hết tuổi lao động. Xét ở khía
cạnh kinh tế - xã hội, thị trƣờng lao động của Quận 9, thành phố Hồ chí Minh ngày
càng đòi hỏi ngƣời công nhân có tay nghề cao, có kỹ thuật tốt, nhƣng đa số ngƣời
lao động nhập cƣ lại có trình độ học vấn thấp, tay nghề cũng thấp nên khi mất việc
làm ở doanh nghiệp này, họ cũng khó xin đƣợc việc làm ở doanh nghiệp khác.
Trong khi đó, thời gian tham gia BHXH tối thiểu để đƣợc hƣởng chế độ hƣu trí là
20 năm và tuổi đời là 55 tuổi đối với nữ, 60 tuổi đối với nam, nên họ không kiên
nhẫn để chờ đợi, hoặc không có thu nhập để trang trãi đƣợc cuộc sống nếu không
nhận BHXH một lần.
57

- Về phía cơ quan QLNN nhà nƣớc, trong chỉ đạo triển khai thực hiện chính
sách BHXH, BHYT có lúc chƣa sát với tình hình thực tế của địa phƣơng, chƣa
nắm đƣợc tình hình hoạt động của tất cả các doanh nghiệp trên địa bàn, chƣa quyết
liệt đến nơi, đến chốn trong xử lý các doanh nghiệp nợ BHXH. Công tác tuyên
truyền những ƣu việt của chính sách BHXH chƣa đến đƣợc với ngƣời lao động.
Nội dung chi trả trực tiếp chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề
nghiệp cho ngƣời lao động “thông qua tài khoản tiền gửi của ngƣời lao động mở tại
ngân hàng” [13, tr.20] chƣa đƣợc cơ quan BHXH triển khai có hiệu quả mặc dù
đây là một trong những giải pháp hạn chế việc doanh nghiệp chiếm dụng tiền
hƣởng chế độ của ngƣời lao động do cơ quan BHXH chuyển.
Thứ ba, công tác phối hợp giữa cơ quan BHXH và các ngành chức năng chưa
đạt hiệu quả cao
- Hiện nay, tình hình đăng ký hoạt động sản xuất kinh doanh và sử dụng lao
động của các doanh nghiệp có nhiều diễn biến phức tạp. Doanh nghiệp đăng ký
thành lập, có trụ sở giao dịch nhƣng chỉ có bảng hiệu mà không thấy hoạt động. Có
doanh nghiệp đăng ký kinh doanh, đƣợc cấp mã số thuế nhƣng hoạt động của
doanh nghiệp thế nào chƣa đƣợc các cơ quan quản lý nhà nƣớc ở địa phƣơng quản
lý chặt chẽ. Trên thực tế có doanh nghiệp thành lập ra chỉ vì mục đích trục lợi thuế
và BHXH. Chính vì thế, công tác khai thác mở rộng nguồn thu BHXH gặp nhiều
khó khăn. Số lƣợng doanh nghiệp tham gia BHXH tăng mới hàng năm ít hơn so với
số doanh nghiệp thuộc diện tham gia BHXH.
- Ngoài ra, khi kiểm tra phát hiện vi phạm pháp luật BHXH của doanh nghiệp,
cơ quan BHXH Quận không có thẩm quyền xử lý mà chỉ có quyền kiến nghị UBND
Quận xử lý hay báo cáo về BHXH Thành phố có giải pháp hỗ trợ. Khi nhận đƣợc
kiến nghị xử phạt của cơ quan BHXH, cơ quan có thẩm quyền cũng chƣa xử lý
đƣợc ngay do phải nghiên cứu, xác minh thêm, nên nợ cũ chƣa giải quyết xong thì
doanh nghiệp đã phát sinh thêm nợ mới.
58

- Các tổ chức công đoàn ở cơ sở cũng chƣa đủ mạnh, chƣa đƣa đƣợc chính
sách BHXH đến ngƣời lao động thuộc khu vực sản xuất kinh doanh, chƣa mạnh
dạn đấu tranh để bảo vệ quyền lợi ngƣời lao động, đặc biệt đối với những trƣờng
hợp doanh nghiệp đã trích tiền của ngƣời lao động nhƣng không nộp cho cơ quan
BHXH mà sử dụng vào mục đích khác.
Thứ tư, công tác tuyên truyền chưa đạt hiệu quả cao
- Đối với Quận 9, từ khi Luật BHXH năm 2014 có hiệu lực thi hành cho đến
nay, BHXH Quận đã tham mƣu UBND Quận và các ban ngành triển khai công tác
tuyên truyền tuy nhiên chính sách BHXH vẫn chƣa đến đƣợc với chủ sử dụng lao
động và ngƣời lao động một cách đầy đủ. Kênh tuyên truyền của cơ quan BHXH
chỉ đến đƣợc với cán bộ phụ trách công tác BHXH của các doanh nghiệp, chƣa đến
đƣợc với từng ngƣời lao động. Hình thức tuyên truyền cũng đƣợc cơ quan BHXH
chú trọng thay đổi nhƣng chƣa đi vào cụ thể cho từng nhóm đối tƣợng để nâng cao
hiệu quả. Hiện nay, chính sách BHXH đã đƣợc chuyển tải từ Liên đoàn lao động
đến công đoàn cơ sở của các doanh nghiệp, tuy nhiên kênh thông tin này cũng còn
nhiều hạn chế. Các doanh nghiệp không tạo điều kiện cho tổ chức công đoàn cơ sở
hoạt động, hoặc chỉ hoạt động mang tính hình thức.
- Công tác tuyên truyền BHXH bắt buộc đối với ngƣời lao động là vậy, còn
việc tuyên truyền BHXH tự nguyện cũng chƣa đƣợc sâu rộng đến ngƣời dân và
ngƣời lao động sau khi nghỉ việc và chƣa tìm đƣợc việc làm. Số ngƣời tham gia
BHXH tự nguyện trên địa bàn Quận 9 đến cuối năm 2016 chỉ có 300 ngƣời là rất
thấp so với nhu cầu đƣợc bảo hiểm bằng chính sách BHXH của Nhà nƣớc. Hiện
nay, ngƣời dân có nhiều lựa chọn hình thức bảo hiểm và họ thƣờng hƣớng đến loại
hình bảo hiểm thƣơng mại để bảo vệ rủi ro về sức khỏe và tính mạng do kênh tuyên
truyền của các công ty Bảo hiểm thƣơng mại khá mạnh và tƣ vấn viên của họ khá
chuyên nghiệp. Còn về chế độ BHXH tự nguyện của Nhà nƣớc, ngƣời lao động và
nhân dân chƣa đƣợc tiếp cận đầy đủ thông tin, nhất là những thay đổi vô cùng nhân
văn hƣớng đến an sinh xã hội của chế độ BHXH tự nguyện theo Luật BHXH năm
59

2014. Một khi hiểu biết cặn kẽ về BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện ngƣời lao
động và ngƣời dân sẽ có nhiều lựa chọn hơn trong việc tiếp tục đóng BHXH.
Thứ năm, chế tài về vi phạm pháp luật BHXH chưa đủ sức răn đe
- Về mức chế tài đối với doanh nghiệp vi phạm pháp luật BHXH, Nghị định
95/2013/NĐ-CP ngày 22/8/2013 và Nghị định 88/2015/NĐ-CP ngày 07/10/2015
sửa đổi một số điều của Nghị định 95/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định mức
phạt tiền cao nhất đối với hành vi vi phạm trong lĩnh vực BHXH là 75 triệu đồng.
Đối với các doanh nghiệp nợ BHXH hàng trăm triệu đồng và hàng tỷ đồng thì mức
xử phạt tối đa 75 triệu đồng là quá thấp. Với mức phạt thấp nhƣ vậy, doanh nghiệp
sẵn sàng chịu phạtđể tiếp tục vi phạm kéo dài thời gian chậm nộp; thậm chí có
doanh nghiệp không chấp hành quyết định xử phạt nhƣng vẫn không có biện pháp
cƣỡng chế nào. Việc khấu trừ tiền từ tài khoản của doanh nghiệp vi phạm hầu nhƣ
không thực hiện đƣợc vì các tài khoản đƣợc cung cấp đều không còn tiền.
- Trong công tác khởi kiện, hạn chế lớn nhất là việc thi hành án để thu hồi tiền
nợ BHXH. Do việc thi hành ánkhông thực hiện đƣợc hoặc không có khả năng thực
hiện quyết định, bản án của Tòa án vì nhiều lý do khác nhau.Trong trƣờng hợp này
việc thi hành án gần nhƣ bế tắc. Bởi vì trƣớc khi gửi đơn yêu cầu thi hành án,
ngƣời đƣợc thi hành án, là cơ quan BHXH, phải tiến hành xác minh điều kiện thi
hành án của đơn vị. Việc xác minh này vô cùng phức tạp vì không nhận đƣợc sự
hợp tác trung thực của ngƣời bị thi hành án. Sau khi đã có đơn yêu cầu thi hành án,
nếu cơ quan thi hành án tiến hành xác minh mà đơn vị không có điều kiện để thi
hành án thì đơn yêu cầu bị trả lại và việc khởi kiện chỉ tạo đƣợc ý nghĩa về mặt dƣ
luận xã hội. Trƣờng hợp có tài sản để thi hành án thì lại phải qua một loạt các thủ
tục thẩm định giá, kê biên, thanh lý, phát mãi tài sản rồi mới trả nợ cho quỹ BHXH.
Quá trình này thƣờng kéo dài, tốn rất nhiều thời gian, công sức nhƣng kết quả đạt
đƣợc còn hạn chế.
- Luật BHXH sửa đổi năm 2014 và Nghị định 21/2016/NĐ-CP của Chính phủ
quy định, BHXH Việt Nam đƣợc giao chức năng thanh tra chuyên ngành về đóng
60

BHXH, BHYT, BHTN. Đây đƣợc cho là một giải pháp tốt để xử lý tình trạng nợ
đọng, trốn đóng BHXH của doanh nghiệp, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho ngƣời
lao động. Tuy nhiên, sau gần một năm triển khai, hiệu quả của công tác thanh
trachƣa cao, vì chỉ có BHXH tỉnh, thành phố (trực thuộc trung ƣơng) mới đƣợc
giao thẩm quyền. Đồng thời vẫn còn khó khăn vƣớng mắc đến pháp luật thanh tra
chuyên ngành, do ngƣời đƣợc giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành phải
là công chức của cơ quan đƣợc giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành,
có chuyên môn, nghiệp vụ phù hợp với chuyên ngành, am hiểu pháp luật, có nghiệp
vụ thanh tra. Tuy nhiên, với nhiệm vụ mới, đội ngũ công chức, viên chức cơ quan
BHXH cấp tỉnh chƣa có kinh nghiệm nên việc tổ chức thanh tra chuyên ngành vẫn
còn nhiều khó khăn.
Qua nội dung đánh giá chung về thành tựu và hạn chế của công tác QLNN về
chi trả BHXH trên địa bàn Quận 9 trong giai đoạn 2014-2016, có thể thấy rằng năng
lực của các cơ quan QLNN tại Quận 9 cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, góp phần
đảm bảo hiệu lực, hiệu quảhoạt động QLNN trên lĩnh vực BHXH. Bên cạnh thành
tựu, vẫn còn nhiều hạn chế trong QLNN về chi trả BHXH, cần đƣợc các cơ quan
QLNN nhanh chóng khắc phục nhằm hoàn thiện QLNN trên lĩnh vực BHXH.
61

Kết luận Chƣơng 2
Với nổ lực đƣa chính sách BHXH vào đời sống xã hội của các cấp chính
quyền và cơ quan BHXH Quận 9, những năm qua chính sách BHXH đã từng bƣớc
đi vào đời sống nhân dân Quận 9. Những kết quả đạt đƣợc trong thực hiện chính
sách BHXH đã góp phần ổn định cuộc sống cho ngƣời hƣởng chế độ BHXH hàng
tháng; bù đắp thu nhập cho ngƣời lao động, giúp họ hồi phục sức khỏe, yên tâm làm
việc, cùng doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả, góp phần vào
sự phát triển kinh tế - xã hội của Quận 9, thành phố Hồ Chí Minh và cả nƣớc.
Bên cạnh những kết quả đạt đƣợc, việc triển khai chính sách và chi trả BHXH
tại Quận 9 vẫn còn những hạn chế làm ảnh hƣởng đến quyền thụ hƣởng BHXH của
ngƣời lao động, ảnh hƣởng đến việc bảo toàn và phát triển quỹ BHXH. Đó là tình
trạng vi phạm pháp luật BHXH của chủ sử dụng lao động về thu nộp BHXH,
BHYT, BHTN và trục lợi trong giải quyết chế độ BHXH chongƣời lao động. Nhân
lực thực hiện chính sách BHXH chƣa tƣơng xứng với yêu cầu nhiệm vụ. Sự hiểu
biết về chính sách BHXH của ngƣời lao động chƣa đầy đủ để có thể tự bảo vệ
quyền lợi của mình. Sự quản lý chƣa chặt chẽ của các cơ quan QLNN ở địa
phƣơng, công tác tuyên truyền chƣa hiệu quả, các biện pháp chế tài của nhà nƣớc
chƣa đủ sức răn đe là nguyên nhân của những hạn chế trên.
Kết quả phân tích, đánh giá thực trạng QLNN về chi trả BHXH trên địa bàn
Quận 9, thành phố Hồ Chí Minh, trong Chƣơng II, là cơ sở để luận văn đƣa ra định
hƣớng và giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả QLNN về chi trả BHXH
trên địa bàn Quận 9 trong những năm tới.
62

CHƢƠNG 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHI TRẢ BẢO HIỂM XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN 9 - THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Qua nghiên cứu cơ sở lý luận ở Chƣơng I, đánh giá thực trạng QLNN về chi
trả BHXH ở Chƣơng II, có thể nhận thấy rằng chính sách BHXH có vai trò đặc biệt
quan trọng trong việc bù đắp thu nhập cho ngƣời lao động khi bị ốm đau, thai sản,
tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, ổn định đời sống cho hàng ngàn ngƣời nhận
chế độ BHXH hàng tháng, góp phần đảm bảo cuộc sống cho ngƣời lao động trong
quá trình làm việc cũng nhƣ khi về hƣu trí. Bên cạnh những kết quả đạt đƣợc, vẫn
còn những hạn chế cần khắc phục trong QLNN về chi trả BHXH.Nhằm giúp cho
chi trả BHXH thực hiện đúng chức năng, vai trò của chính sách ASXH trên địa bàn
Quận 9, trong Chƣơng III, tác giả xin đƣa ra một số dự báo và định hƣớng phát
triển chi trả BHXH trên địa bàn Quận 9, từ đó đề xuất một số giải pháp và kiến nghị
nhằm nâng cao hiệu quả QLNN về chi trả BHXH nhƣ sau:
3.1. Dự báo và định hƣớng quản lý nhà nƣớc về chi trả bảo hiểm xã hội
trong thời gian tới
3.1.1. Căn cứ dự báo

Căn cứ vào các nhân tố tác động

- Thứ nhất, căn cứ xu hƣớng phát triển kinh tế xã hội của đất nƣớc, thành phố
Hồ Chí Minh và của Quận 9 đến năm 2020, lực lƣợng lao động sẽ gia tăng qua từng
năm để cung cấp cho nhu cầu lao động của các doanh nghiệp. Theo báo cáo đánh
giá về “Thị trƣờng lao động Việt Nam” của Cục Việc làm, số lao động làm việc
trong các doanh nghiệp, dự báo đến năm 2020 lực lƣợng lao động đạt khoảng 59,2
triệu ngƣời.
- Thứ hai, Luật BHXH năm 2014 đƣợc Nhà nƣớc ban hành có hiệu lực thi
hành từ ngày 01/01/2016, quy định mở rộng đối tƣợng tham gia BHXH, mở rộng
63

quyền lợi hƣởng chế độ cho ngƣời lao động và sự hỗ trợ của Nhà nƣớc tạo điều kiện
để ngƣời dân tham gia BHXH tự nguyện; các văn bản pháp luật khác nhƣ Luật Việc
làm, Luật Vệ sinh an toàn lao động, Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn và sắp tới là Bộ
Luật hình sự có những nội dung liên quan đến lĩnh vực BHXH, BHYT là cơ sở pháp lý
để ngành BHXH triển khai chính sách BHXH, BHYT đƣợc thuận lợi hơn.
- Thứ ba, căn cứ kết quả công tác của ngành BHXH Việt Nam trong 3 năm
2014-2016. Theo báo cáo kết quả hoạt động 3 năm 2014 - 2016 của BHXH Việt
Nam, số thu BHXH, BHYT, BHTN và chi trả chế độ BHXH đều tăng. Năm 2016,
số thu BHXH, BHYT, BHTN toàn ngành là 257.294 tỷ đồng (đạt 101,5% kế hoạch)
với số ngƣời tham gia là 12,9 triệu ngƣời, tăng 5,8 triệu ngƣời so với năm 2015;
chi trả chế độ BHXH cho 8,67 triệu lƣợt ngƣời với số tiền 160.269 tỷ đồng, tăng
0,640 triệu lƣợt ngƣời so với năm 2015. Trong số thu BHXH, BHYT, BHTN và chi
trả chế độ BHXH của BHXH Việt Nam,BHXH thành phố Hồ Chí Minh(trong đó có
Quận 9) đóng góp lớn với số thu là 45.208 tỷ đồng, số ngƣời tham gia 6,36 triệu
ngƣời (tăng 11,5% so với năm 2015); chi trả BHXH cho 1,636 triệu lƣợt ngƣời với
số tiền trên 17.484 tỷ đồng (tăng 16,46% so với năm 2015).

Căn cứ vào các định hướng phát triển

Định hướng phát triển chính sách bảo hiểm xã hội của Việt Nam
- Trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, phát triển bền vững là mối quan
tâm trên phạm vi toàn cầu. Mỗi khu vực và quốc gia trên thế giới đều xuất hiện
những vấn đề bức xúc mang tính phổ biến. Đó là sự tăng trƣởng kinh tế nhƣng môi
trƣờng bị hủy hoại, tăng trƣởng kinh tế không cùng nhịp với tiến bộ và phát triển
xã hội. Có tăng trƣởng kinh tế nhƣng không có tiến bộ và công bằng xã hội; tăng
trƣởng kinh tế nhƣng văn hóa, đạo đức bị suy đồi; tăng trƣởng kinh tế làm giãn
cách hơn sự phân hóa giàu nghèo, dẫn tới sự bất ổn xã hội. Vì vậy, quá trình phát
triển cần có sự điều tiết hài hòa giữa tăng trƣởng kinh tế với bảo đảm an sinh xã hội
và bảo vệ môi trƣờng hay phát triển bền vững đang trở thành yêu cầu bức thiết đối
với toàn thế giới.
64

- Ở Việt Nam, Nhà nƣớc đã ban hành Chiến lƣợc phát triển bền vững giai
đoạn 2011-2020 nhằm mục tiêu tăng trƣởng bền vững, có hiệu quả, đi đôi với tiến
bộ, công bằng xã hội, bảo vệ tài nguyên và môi trƣờng, giữ vững ổn định chính trị -
xã hội, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ quốc
gia. Đây là định hƣớng quan trọng cho việc xây dựng hệ thống chính sách phát triển
kinh tế - xã hội - môi trƣờng mà Nhà nƣớc và toàn dân phải quan tâm trong xây
dựng chính sách và từng bƣớc thực hiện.
- Đối với chính sách xã hội, từ nhiều năm qua, Đảng và Nhà nƣớc ta luôn
quan tâm xây dựng và tổ chức thực hiện, xem đây “... là mục tiêu, là động lực để
phát triển nhanh và bền vững trong mọi giai đoạn phát triển ...” [21, tr.105-106].
Trong định hƣớng chính sách xã hội giai đoạn 2012-2020, Đảng ta xác định: “Hệ
thống an sinh xã hội phải đa dạng, toàn diện, có tính chia sẻ giữa Nhà nƣớc, xã hội
và ngƣời dân, giữa các nhóm dân cƣ trong cùng một thế hệ và giữa các thế hệ; bảo
đảm bền vững, công bằng” [21, tr. 107]. Về bảo hiểm xã hội, Nghị quyết của Đảng
xác định: “Phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 50% lực lƣợng lao động tham gia
bảo hiểm xã hội, 35% lực lƣợng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp” [21, tr.
110-111].
Định hướng phát triển ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam
- Xác định BHXH và BHYTlà hai chính sách xã hội quan trọng, là trụ cột
chính của hệ thống ASXH phải đƣợc từng bƣớc mở rộng, tăng nhanh đối tƣợng
tham gia, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; Thủ tƣớng Chính phủ đã
phê duyệt “Chiến lƣợc phát triển ngành BHXH Việt Nam đến năm 2020” trên cơ sở
quan điểm phát triển ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam phù hợp với điều kiện kinh
tế - xã hội của đất nƣớc và đồng bộ với phát triển các dịch vụ xã hội. Nhà nƣớc tạo
điều kiện để ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam đầu tƣ phát triển công nghệ và
phƣơng tiện kỹ thuật tiên tiến áp dụng vào quản lý nhằm tổ chức thực hiện tốt các
chế độ, chính sách BHXH, BHYT. Đây là trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính
quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, doanh nghiệp và của mỗi ngƣời dân.
65

- Trong thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, Bảo hiểm xã hội Việt Nam
luôn đặt quyền lợi của ngƣời dân, ngƣời lao động lên hàng đầu; giải quyết các chế
độ BHXH kịp thời, bảo đảm chi phí khám, chữa bệnh BHYT luôn đƣợc thanh toán
đúng, đủ. Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam luôn chú trọng tuyên truyền, nâng cao ý
thức chấp hành pháp luật BHXH của ngƣời lao động, ngƣời sử dụng lao động;
không ngừng đẩy mạnh cải cách hành chính tạo điều kiện thuận lợi nhất cho ngƣời
dân tham gia và thụ hƣởng chính sách BHXH. Đa dạng hóa phƣơng thức chi trả sao
cho ngƣời hƣởng chế độ đƣợc nhận các khoản bù đắp thu nhập nhanh chóng nhất,
an toàn nhất và đầy đủ nhất.
Định hướng phát triển kinh tế - xã hội và ASXH của thành phố Hồ Chí Minh
- Đối với thành phố Hồ Chí Minh, là đô thị lớn nhất nƣớc ta, một trung tâm
lớn về kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ, đầu mối giao lƣu quốc tế, có vị trí
chính trị quan trọng của cả nƣớc. “Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh có chất lƣợng
sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình; có vai trò động lực trong sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc; sớm trở thành một trong những trung tâm lớn về
kinh tế, tài chính, thƣơng mại, khoa học – công nghệ của khu vực Đông Nam
Á”[16, tr. 107] là mục tiêu phát triển thành phố đến năm 2020 của Đảng bộ, chính
quyền thành phố. Vai trò, vị trí của thành phố đối với khu vực và cả nƣớc sẽ đƣợc
nâng lên tầm cao mới. Đối với lĩnh vực ASXH, giải pháp thực hiện phƣơng hƣớng
khẳng định phải tổ chức thực hiện tốt các chính sách, chế độ BHXH, BHYT theo
quy định của Luật BHXH, Luật BHYT, góp phần thực hiện thắng lợi Chiến lƣợc
phát triển kinh tế - xã hội 2011-2020; từng bƣớc xây dựng và phát triển vững chắc
hệ thống BHXH nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ ASXH. Phấn đấu đạt mục tiêu BHYT
toàn dân; tiến tới thực hiện chế độ BHXH cho mọi ngƣời lao động; BHXH, BHYT
phải đƣợc triển khai và đƣợc toàn dân tham gia vào quá trình giám sát quản lý.
- Đây là những định hƣớng để thành phố thu hút vốn đầu tƣ của nƣớc ngoài
cũng nhƣ của doanh nghiệp trong nƣớc vào các lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh
66

doanh, du lịch, văn hóa, tạo thêm nhiều việc làm cho ngƣời lao động, nhiều cơ hội
phát triển cho con ngƣời.
Định hướng phát triển kinh tế - xã hội của Quận 9
- Trong những năm tới, Quận 9 đƣợc thành phố tiếp tục định hƣớng là địa
bàn chiến lƣợc phát triển kinh tế ở vị trí Đông Bắc, là trung tâm phát triển các lĩnh
vực dịch vụ, văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ kỹ thuật cao của khu
vực các thành phố phía Nam; các tuyến đƣờng giao thông trọng yếu của Thành phố
đi qua địa bàn quận nhƣ đƣờng cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành -
Dầu Giây, tuyến đƣờng sắt Bến Thành - Suối Tiên… đƣợc đƣa vào khai thác sử
dụng; hệ thống bến xe, Bệnh viện chuyên khoa ung bƣớu đƣợc thành phố đầu tƣ
xây dựng; quy hoạch hệ thống các trƣờng Đại học tiếp tục thực hiện, các khu dân
cƣ mới sẽ dần đƣợc hình thành và phát triển. Đây là điều kiện thuận lợi để Quận 9
thu hút doanh doanh nghiệp, ngƣời lao động ở những nơi khác và ngƣời dân của
quận yên tâm đầu tƣ vào sản xuất kinh doanh và làm việc tại Quận 9.
- Với vị trí địa lý thuận lợi, truyền thống lịch sử hào hùng, sự cần cù chịu
thƣơng chịu khó của nhân dân Quận 9 cùng với sự quan tâm của chính quyền thành
phố trong đầu tƣ các dự án kinh tế lớn; Đảng bộ và Nhân dân Quận 9 nêu cao tinh
thần đoàn kết nỗ lực phấn đấu vì mục tiêu “Quận 9 ngày càng văn minh, phát triển”;
phát huy tối đa mọi nguồn lực, tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế theo hƣớng
“Dịch vụ, Công nghiệp – Tiểu thủ công nghiệp, Nông nghiệp đô thị”; đầu tƣ chỉnh
trang, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đáp ứng nhu cầu phát triển của
quận đi đôi với bảo vệ môi trƣờng, quản lý trật tự đô thị, đảm bảo an sinh xã hội,
nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Góp phần vào sự phát triển
của thành phố Hồ Chí Minh theo đúng định hƣớng mà Nghị quyết 16-NQ/TW ngày
10/8/2012 của Bộ Chính trị về phƣơng hƣớng, nhiệm vụ phát triển thành phố Hồ
Chí Minh đến năm 2020 đã đề ra.
3.1.2. Dự báo tình hình chi trả bảo hiểm xã hội trên địa bàn Quận 9

Dự báo về số người tham gia bảo hiểm xã hội

67

Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về chi trả bảo hiểm xã hội trên địa bàn Quận 9, TpHCM.doc

Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về chi trả bảo hiểm xã hội trên địa bàn Quận 9, TpHCM.doc

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Similar a Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về chi trả bảo hiểm xã hội trên địa bàn Quận 9, TpHCM.doc

Similar a Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về chi trả bảo hiểm xã hội trên địa bàn Quận 9, TpHCM.doc (20)

Más de Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 🥳🥳 Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 ❤❤

Más de Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 🥳🥳 Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 ❤❤ (20)

Último

Último (20)

Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về chi trả bảo hiểm xã hội trên địa bàn Quận 9, TpHCM.doc