Enviar búsqueda
Cargar
SpaHealth
•
2 recomendaciones
•
472 vistas
Molly Mo
Seguir
Spa
Leer menos
Leer más
Salud y medicina
Denunciar
Compartir
Denunciar
Compartir
1 de 200
Descargar ahora
Descargar para leer sin conexión
Recomendados
Advertising literacy
Advertising literacy
atit604
พระปันมาสาขาพุทธ
พระปันมาสาขาพุทธ
Panma Panma
ข้อสอบ o-net 49
ข้อสอบ o-net 49
semind_9488
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ
Utai Sukviwatsirikul
Paraqaut
Paraqaut
Loveis1able Khumpuangdee
การดูแลให้ได้รับการพักผ่อนและความปลอดภัย การจัดการสิ่งแวดล้อม การทำเตียง
การดูแลให้ได้รับการพักผ่อนและความปลอดภัย การจัดการสิ่งแวดล้อม การทำเตียง
CC Nakhon Pathom Rajabhat University
Spa Business in Thailand
Spa Business in Thailand
Thenet Asia
พื้นฐานชีวิต 44.pptx
พื้นฐานชีวิต 44.pptx
SunnyStrong
Recomendados
Advertising literacy
Advertising literacy
atit604
พระปันมาสาขาพุทธ
พระปันมาสาขาพุทธ
Panma Panma
ข้อสอบ o-net 49
ข้อสอบ o-net 49
semind_9488
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ
Utai Sukviwatsirikul
Paraqaut
Paraqaut
Loveis1able Khumpuangdee
การดูแลให้ได้รับการพักผ่อนและความปลอดภัย การจัดการสิ่งแวดล้อม การทำเตียง
การดูแลให้ได้รับการพักผ่อนและความปลอดภัย การจัดการสิ่งแวดล้อม การทำเตียง
CC Nakhon Pathom Rajabhat University
Spa Business in Thailand
Spa Business in Thailand
Thenet Asia
พื้นฐานชีวิต 44.pptx
พื้นฐานชีวิต 44.pptx
SunnyStrong
อบรม Srrt ชายแดนช่องจอม 5 กค 60
อบรม Srrt ชายแดนช่องจอม 5 กค 60
Paradee Plodpai
สุทธิวัสส์ คำภา นาฬิกาชีวิต
สุทธิวัสส์ คำภา นาฬิกาชีวิต
Tongsamut vorasan
โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
Tongsamut vorasan
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
Tongsamut vorasan
โครงงาน
โครงงาน
Nutthawut Tewwong
โครงงาน
โครงงาน
Nutthawut Tewwong
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
Sorasak Tongon
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
Sorasak Tongon
Transfer factor chewable 15.5.2555
Transfer factor chewable 15.5.2555
4LIFEYES
คู่มือโฆษณา อย.
คู่มือโฆษณา อย.
Utai Sukviwatsirikul
คู่มือโฆษณา ผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข
คู่มือโฆษณา ผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข
Vorawut Wongumpornpinit
สุขอนามัยตามหลักพุทธปรัชญา
สุขอนามัยตามหลักพุทธปรัชญา
pentanino
In side-100 story-001-248[1][19]
In side-100 story-001-248[1][19]
สมยศ เหลืองศรีสกุล
ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพเด็กพิการทางการเคลื่อนไหว7
ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพเด็กพิการทางการเคลื่อนไหว7
ss
108 คำถาม สถาบันการแพทย์ไทย
108 คำถาม สถาบันการแพทย์ไทย
จู ล่ง
สมุนไพรไม่ใช่ยาขม
สมุนไพรไม่ใช่ยาขม
Utai Sukviwatsirikul
เภสัชกรในโรงพยาบาล Part1 By พิษณุ ดวงกระโทก
เภสัชกรในโรงพยาบาล Part1 By พิษณุ ดวงกระโทก
pitsanu duangkartok
2562_computer project
2562_computer project
Sarocha Somboon
การบริหารการพยาบาล
การบริหารการพยาบาล
กรรณิกา ปัญญาอมรวัฒน์
การจัดบริการอาชีวอนามัยในโรงพยาบาล
การจัดบริการอาชีวอนามัยในโรงพยาบาล
โรงพยาบาลสารภี
Más contenido relacionado
Similar a SpaHealth
อบรม Srrt ชายแดนช่องจอม 5 กค 60
อบรม Srrt ชายแดนช่องจอม 5 กค 60
Paradee Plodpai
สุทธิวัสส์ คำภา นาฬิกาชีวิต
สุทธิวัสส์ คำภา นาฬิกาชีวิต
Tongsamut vorasan
โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
Tongsamut vorasan
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
Tongsamut vorasan
โครงงาน
โครงงาน
Nutthawut Tewwong
โครงงาน
โครงงาน
Nutthawut Tewwong
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
Sorasak Tongon
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
Sorasak Tongon
Transfer factor chewable 15.5.2555
Transfer factor chewable 15.5.2555
4LIFEYES
คู่มือโฆษณา อย.
คู่มือโฆษณา อย.
Utai Sukviwatsirikul
คู่มือโฆษณา ผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข
คู่มือโฆษณา ผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข
Vorawut Wongumpornpinit
สุขอนามัยตามหลักพุทธปรัชญา
สุขอนามัยตามหลักพุทธปรัชญา
pentanino
In side-100 story-001-248[1][19]
In side-100 story-001-248[1][19]
สมยศ เหลืองศรีสกุล
ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพเด็กพิการทางการเคลื่อนไหว7
ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพเด็กพิการทางการเคลื่อนไหว7
ss
108 คำถาม สถาบันการแพทย์ไทย
108 คำถาม สถาบันการแพทย์ไทย
จู ล่ง
สมุนไพรไม่ใช่ยาขม
สมุนไพรไม่ใช่ยาขม
Utai Sukviwatsirikul
เภสัชกรในโรงพยาบาล Part1 By พิษณุ ดวงกระโทก
เภสัชกรในโรงพยาบาล Part1 By พิษณุ ดวงกระโทก
pitsanu duangkartok
2562_computer project
2562_computer project
Sarocha Somboon
การบริหารการพยาบาล
การบริหารการพยาบาล
กรรณิกา ปัญญาอมรวัฒน์
การจัดบริการอาชีวอนามัยในโรงพยาบาล
การจัดบริการอาชีวอนามัยในโรงพยาบาล
โรงพยาบาลสารภี
Similar a SpaHealth
(20)
อบรม Srrt ชายแดนช่องจอม 5 กค 60
อบรม Srrt ชายแดนช่องจอม 5 กค 60
สุทธิวัสส์ คำภา นาฬิกาชีวิต
สุทธิวัสส์ คำภา นาฬิกาชีวิต
โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) โพชฌงค์ พุทธวิธีเสริมสุขภาพ
โครงงาน
โครงงาน
โครงงาน
โครงงาน
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
ปลา ศิรินาฏ ทรัพย์สิน
Transfer factor chewable 15.5.2555
Transfer factor chewable 15.5.2555
คู่มือโฆษณา อย.
คู่มือโฆษณา อย.
คู่มือโฆษณา ผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข
คู่มือโฆษณา ผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข
สุขอนามัยตามหลักพุทธปรัชญา
สุขอนามัยตามหลักพุทธปรัชญา
In side-100 story-001-248[1][19]
In side-100 story-001-248[1][19]
ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพเด็กพิการทางการเคลื่อนไหว7
ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพเด็กพิการทางการเคลื่อนไหว7
108 คำถาม สถาบันการแพทย์ไทย
108 คำถาม สถาบันการแพทย์ไทย
สมุนไพรไม่ใช่ยาขม
สมุนไพรไม่ใช่ยาขม
เภสัชกรในโรงพยาบาล Part1 By พิษณุ ดวงกระโทก
เภสัชกรในโรงพยาบาล Part1 By พิษณุ ดวงกระโทก
2562_computer project
2562_computer project
การบริหารการพยาบาล
การบริหารการพยาบาล
การจัดบริการอาชีวอนามัยในโรงพยาบาล
การจัดบริการอาชีวอนามัยในโรงพยาบาล
SpaHealth
1.
2.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 1 คํานํา กิจการสปาเพื่อสุขภาพเปนกิจการที่ตองไดรับใบอนุญาตประกอบกิจการตามกฎหมาย วาดวยการสาธารณสุข ซึ่งกิจการสปากําลังไดรับความนิยมเปนอยางมากทั้งจากชาวไทย และชาวตางชาติ
เนื่องจากชวยผอนคลายความตึงเครียดและความเมื่อยลาจากการทํางาน ปจจุบันในกรุงเทพมหานครมีจํานวนสปาเพื่อสุขภาพที่ไดรับอนุญาตจํานวน 194 แหง และ ที่ยังไมไดรับอนุญาตอีกเปนจํานวนมาก โดยสวนใหญตั้งอยูในยานที่มีนักทองเที่ยวจํานวน มาก จึงมีความจําเปนที่จะตองควบคุมดูแลสถานประกอบการเหลานี้ใหดําเนินการอยางถูก สุขลักษณะ มีความปลอดภัยตอผูใชบริการ เพื่อปองกันโรคติดตอที่อาจเกิดขึ้นจากการใช บริการ เชน โรคติดตอทางเดินหายใจ โรคผิวหนังจากการติดเชื้อที่ปนเปอนในวัสดุ อุปกรณที่ ไมสะอาด เปนตน ซึ่งโรคเหลานี้สามารถติดตอหรือแพรมายังผูรับบริการได หากไมมีการดูแล สุขลักษณะภายในสถานประกอบกิจการและสุขวิทยาสวนบุคคลของผูใหบริการ ดวยเหตุดัง กลาว ในปงบประมาณ 2554 สํานักอนามัย กรุงเทพมหานคร โดยกองสุขาภิบาลสิ่งแวดลอม จึงไดจัดทําโครงการ“พัฒนายกระดับมาตรฐานสุขลักษณะสถานประกอบกิจการบริการ” ขึ้น เพื่อเฝาระวังและปองกันการเกิดโรคติดตอจากสถานประกอบกิจการบริการในกลุมกิจการสปา สถานที่เสริมสวยและแตงผม และสระวายนํ้า ตลอดจนการสงเสริมสุขลักษณะที่ดีภายใน สถานประกอบการรวมทั้งการจัดทําหนังสือคูมือเพื่อใชเผยแพรแกเจาหนาที่และผูประกอบการ ใชเปนแนวทางการดําเนินกิจการ ซึ่งจะเปนการคุมครองสุขภาพของประชาชนผูใชบริการให ปลอดภัย และเปนการสรางความเชื่อมั่นใหแกนักทองเที่ยวอีกทางหนึ่งดวย หนังสือคูมือ “การสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ” จัดทําขึ้น โดยมีเนื้อหาเกี่ยวกับความรูเบื้องตนเกี่ยวกับสปาเพื่อสุขภาพ การใชสมุนไพรไทยในสปา การสรรสรางเอกลักษณสปาไทย การนวดเพื่อสุขภาพ การใชนํ้าเพื่อสุขภาพ การจัดการ สุขาภิบาลสิ่งแวดลอม และการจัดการดานความปลอดภัยของผลิตภัณฑเครื่องมือและ อุปกรณที่ใช สุขอนามัยของผูปฏิบัติงาน และกฎหมายที่เกี่ยวของกับกิจการสปาเพื่อสุขภาพ คณะผูจัดทําหวังเปนอยางยิ่งวา หนังสือคูมือเลมนี้จะมีประโยชนตอผูที่เกี่ยวของ และขอขอบคุณกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข ที่เอื้อเฟอขอมูลเกี่ยวกับ สปาเพื่อสุขภาพมา ณ โอกาสนี้ กองสุขาภิบาลสิ่งแวดลอม มิถุนายน 2554
3.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ2 สารบัญ บทที่ 1 ความรูทั่วไปเกี่ยวกับสปาเพื่อสุขภาพ
6 บทที่ 2 การใชสมุนไพรไทยในสปา 24 - อาหารและเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ 26 - ขอควรระวังในการใชสมุนไพร 27 บทที่ 3 การสรรสรางเอกลักษณสปาไทย 30 บทที่ 4 การนวดเพื่อสุขภาพ 35 - ประวัติการนวด 36 - วิธีการนวดพื้นฐาน 37 - ประเภทการนวดในสปา 40 บทที่ 5 การใชนํ้าและอุณภูมิเพื่อสุขภาพ 54 - หลักการทั่วไปของการใชนํ้าเพื่อสุขภาพ 58 - รูปแบบของการใชนํ้าเพื่อสุขภาพ 60 บทที่ 6 ผลิตภัณฑ เครื่องมือ และอุปกรณที่ใชในสปา 80 - การเลือกใชเครื่องสําอางอยางปลอดภัย 81 - อันตรายที่อาจเกิดจากการเลือกใชผลิตภัณฑ 87 - การจัดการดานความปลอดภัยของผลิตภัณฑ เครื่องมือ 93 และอุปกรณที่ใชในสปา บทที่ 7 คันธบําบัด (Aromatherapy) 98
4.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 3 บทที่ 8
การจัดการสุขาภิบาลสิ่งแวดลอม 124 และสุขอนามัยของผูปฏิบัติงาน - สุขอนามัยของผูใหบริการ 125 - โรคติดตอหรือโรคผิวหนังที่อาจเกิดขึ้นได 129 - การปองกันอุบัติเหตุและความปลอดภัยในสปา 137 - จรรยาบรรณของผูประกอบวิชาชีพสปา 138 บทที่ 9 กฎหมายที่เกี่ยวของกับกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 143 ภาคผนวก 159
5.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ4
6.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 5
7.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ6 บทที่ 1 ความรูทั่วไปเกี่ยวกับสปาเพื่อสุขภาพ (Introduction to
Spa Business) แนวคิด ประเทศไทยถือไดวาเปนประเทศแรกที่มีการกําหนดมาตรฐานการบริการดาน สปาเพื่อสุขภาพออกมาอยางชัดเจน โดยมีการกําหนดคําจํากัดความตามประกาศ กระทรวงสาธารณสุขวาดวยเรื่องกําหนดสถานที่เพื่อสุขภาพและเสริมสวยตาม พระราชบัญญัติสถานบริการ พ.ศ.2509 (แกไขเพิ่มเติมฉบับที่ 4 พ.ศ.2546) มีใจความดังนี้ “กิจการสปาเพื่อสุขภาพ หมายความวา การประกอบกิจการที่ใหการดูแล และเสริมสรางสุขภาพโดยบริการหลักที่จัดไวประกอบดวยการนวดเพื่อสุขภาพและ การใชนํ้าเพื่อสุขภาพ โดยอาจมีบริการเสริมประกอบดวย เชน การอบเพื่อสุขภาพ การออกกําลังกายเพื่อสุขภาพโภชนาการบําบัดและการควบคุมอาหาร โยคะ และการ ทําสมาธิ การใชสมุนไพร หรือผลิตภัณฑสุขภาพ ตลอดจนการแพทยทางเลือกอื่นๆ” 1.สปา คืออะไร ความหมายที่ 1 สปา มาจากรากศัพทภาษาละตินวา “Sanitas Per Aquas” หรือ Senare Per Aqua หรือ “Salus Per Aquam” หรือ “Sanare Per Aquam” ซึ่งแปลไดความวา สุขภาพจากสายนํ้า การบําบัดดวย นํ้า หรือการดูแลสุขภาพโดยการใชนํ้า (Health Through Waters or To Heal Through Water) ความหมายที่ 2 สปา มาจากชื่อของเมืองเล็กๆ ใกลกับเมืองลีห(Liege) ทางตะวันออกเฉียงใตของประเทศเบลเยี่ยม ติดกับชายแดนของประเทศเยอรมันนี เปนเมืองที่เปนแหลงของนํ้าพุที่มีแรเหล็กธรรมชาติ เชื่อกันวาในป 1326 ชางเหล็ก ของเมือง Collin le loupe ไดยินชื่อเสียงของนํ้าพุดังกลาวเกี่ยวกับสรรพคุณใน
8.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 7 การรักษาโรคจึงดั้นดนเสาะหาจนพบ และนํ้าพุนั้นสามารถรักษาอาการปวยไข ของเขาใหหายไปไดจริงๆ
ภายหลังสถานที่นั้นถูกยกยองใหเปน health resort ที่โดงดังและเปนที่ยอมรับในเรื่องของการรักษาสุขภาพและอาการเจ็บปวยตางๆ ผูคนสวนใหญ รูจักในนามของ Espa ซี่งเปนรากศัพทที่หมายถึงนํ้าพุในปจจุบัน คําดังกลาวถูกใชในภาษาอังกฤษวา spa ซึ่งใชกันอยางแพรหลายในความหมาย ของสถานที่ตากอากาศเพื่อสุขภาพ (health resort) ความหมายที่ 3 สปาอีกหนึ่งความเชื่อที่มีแนวคิดคลายคลึงกันก็คือ spa เปนชื่อหมูบานเล็กๆ แหงหนึ่งในเบลเยี่ยม ที่ซึ่งมีแหลงนํ้าแร หรือนํ้าพุรอนตาม ธรรมชาติปรากฏอยู และถูกคนพบโดยชาวโรมันโบราณ ทหารโรมันนิยมใช นํ้าพุแหงนี้เปนที่รักษาอาการบาดเจ็บกลามเนื้อหรือบาดแผลที่ไดรับจากการสูรบ ความหมายที่ 4 สปา หมายถึงการบําบัดดูแลสุขภาพแบบองครวมดวย วิธีทางธรรมชาติที่ใชนํ้าเปนองคประกอบในการบําบัดควบคูไปกับวิธีทางการแพทย ทางเลือกอื่นๆ โดยใชศาสตรสัมผัสทั้ง 5 ไดแก รูป รส กลิ่น เสียง และสัมผัส เปนปจจัยที่สรางภาวะสมดุลระหวางรางกาย จิตใจ จิตวิญญาณ อารมณ ความหมายที่ 5 สปา เปนการบําบัด แบบองครวมที่เนนการปองกัน การเจ็บปวยมากกวาการรักษา Wildwood,Chrissie, 1997 กลาววาการที่ อารมณแปรปรวนมีโอกาสทําใหเกิดการเจ็บปวย จากความหมายขางตนจึงสามารถสรุปไดวา สปา คือ การบําบัดดวยนํ้า การ ดูแลสุขภาพแบบองครวม ภายใตการดูแลของนักบําบัด ผูเชี่ยวชาญหรือแพทย รวมถึงเปน สถานที่ๆใชในการพักผอน เพื่อใหไดมาซึ่งสุขภาพองครวมที่ดี(นภารัตน ศรีละพันธ , 2549) ในเชิงความเชื่อตามประวัติศาสตร สปา หมายถึง สถานที่ที่มีนํ้าพุตามธรรมชาติที่ ซึ่งสามารถบรรเทา และรักษาอาการเจ็บปวยจากโรคภัยตางๆ ได ซึ่งนํ้าเหลานี้สรางศรัทธา และความเชื่อทางจิตวิญญาณอยางมาก โดยยังคงความเปนปริศนาในการบําบัดโรคภัย ในเชิงรวมสมัย เปนสถานที่อํานวยความสะดวก และทุมเทใหกับทั้งทาง
9.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ8 ดานการบําบัดทั้งกายภาพ จิตใจ และอารมณเพื่อใหไดมาซึ่งสุขภาพที่ดีและชีวิตที่ ผาสุก
สปาตองใชนํ้าในแงของการใหการรักษาและบําบัด โดยมีพื้นฐานมาจากการ ใชประโยชนของวิตามินและเกลือแรจากธรรมชาติ สปารวมสมัย ยังใหการบรรเทา อาการบาดเจ็บจากการเลนกีฬา ผานการรักษาดวยวิธีทางการแพทยที่ครบครัน ผอนคลายความตึงเครียด ใหการดูแลและทะนุถนอมทั้งความงามทางรางกายและ อารมณ ความรูสึก ณ ปจจุบัน สปาไดสรางเอกลักษณขึ้นมาไดอยางเดนชัด ใน เรื่องของสถานที่และการตกแตงที่คํานึงถึงการอนุรักษธรรมชาติ และรักษาสิ่งแวดลอม 2. องคประกอบของสปา ตามคํานิยามของ The International Spa Association (ISPA) สปาประกอบดวยปจจัยสําคัญ 10 ประการ ไดแก 1. นํ้า (Water) สามารถนําไปใชไดหลายรูปแบบทั้งภายใน เชน การ ดื่ม การกิน และภายนอก เชน การอบ การแช หรือนํามาเปนสวน ประกอบในการบริการและการตกแตงสถานที่ 2. การบํารุง (Nourishment) เชน อาหารสุขภาพ เครื่องดื่มสมุนไพร และสารอาหารบํารุงตางๆ 3. การเคลื่อนไหวและการออกกําลังกาย (Movement,Exercise & Fitness) การเคลื่อนไหวในทาทางที่กอใหเกิดประโยชนตางๆ กัน สรางความกระปรี้กระเปรา เพิ่มพลังงาน เชน การออกกําลังกาย แบบตางๆ การผอนคลายกลามเนื้อ 4. การสัมผัส (Touch) เชน การนวดและการสัมผัสที่สื่อสารความรูสึก ตาง ๆ ใหความรูสึกที่อบอุน ผอนคลาย และบําบัดอาการปวดเมื่อย 5. Integration กิจกรรมสุขภาพที่บูรณาการความสัมพันธที่สอดคลอง กันระหวางกาย ความคิด จิตใจ จิตวิญญาณกับสภาพแวดลอม
10.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 9 6. ศาสตรดานความงาม
(Aesthetics) การบํารุงรักษาความงามกับ กระบวนการที่ใชผลิตภัณฑพืชพรรณธรรมชาติสมุนไพรตางๆ ที่มี ผลกับรางกายมนุษย 7. สภาพแวดลอม (Environment) สถานที่ตั้ง ประกอบไปดวยสภาพ แวดลอมที่ดี สภาพภูมิอากาศที่เหมาะสม การออกแบบตบแตง รูปแบบบรรยากาศที่ดี ใหความรูสึกผอนคลาย 8. การแสดงออกถึงศิลปวัฒนธรรม (Art, Culture & Social ) เปน ทั้งศาสตรและศิลปที่สรางความสุนทรียะและประทับใจ ในเวลาที่ ไดพักผอนและมีสังคมที่ดีกับมิตรสหาย 9. เวลา และจังหวะ (Time, Space, Rhythms) ตระหนักถึงการใช เวลาและจังหวะชีวิตที่ไดดูแลสุขภาพใหแกตนเอง มีเวลาปรับเปลี่ยน พฤติกรรมที่ดีตอสุขภาพโดยสอดคลองกับวงจรธรรมชาติ 10. ระบบการบริหารจัดการที่ดี (Management and Operation System) มีการบริหารงานอยางเปนระบบ ......................................................
11.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ10 3. การแบงประเภทสปา ตามคํานิยามของประกาศกระทรวงสาธารณสุข วาดวยเรื่องกําหนด สถานที่เพื่อสุขภาพและเสริมสวย
ตามพระบัญญัติสถานบริการ พ.ศ.2509 แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 4 ) พ.ศ. 2546 ไดกําหนดรูปแบบของธุรกิจเพื่อ สุขภาพ ไว 3 แบบ ดังนี้ 1. กิจการสปาเพื่อสุขภาพ 2. กิจการนวดเพื่อสุขภาพ 3. กิจการนวดเพื่อเสริมสวย กิจการสปาเพื่อสุขภาพ คือ การประกอบกิจการที่ใหการดูแลเสริมสราง สุขภาพ โดยประกอบไปดวยบริการหลักและบริการเสริมประเภทตางๆ บริการหลัก ประกอบดวยการนวดเพื่อสุขภาพ และการใชนํ้าเพื่อสุขภาพ บริการเสริม คือ กิจกรรมตางๆ ที่ควรจัดใหมีอยูในเมนูเพื่อเปนการดึงดูดให ลูกคาสนใจมาใชบริการบอยขึ้น และมีความหลากหลายในสปามากขึ้น ตัวอยาง ของกิจกรรมตางๆ เชน 1. การออกกําลังกายเพื่อสุขภาพ 2. การทําสมาธิและโยคะ 3. การอบเพื่อสุขภาพ 4. การแพทยทางเลือก 5. โภชนบําบัดและการควบคุมอาหาร ตามคํานิยามของ The International Spa Association (ISPA – พ.ศ. 2538 ) แบงชนิดของสปาออกเปน 7 ประเภทดังนี้ 1. Club Spa คือ สปาที่ตั้งขึ้นเพื่อใหบริการเฉพาะสมาชิก (Member) โดยเนนการใหความสะดวกสบายและครบครันเกี่ยวกับวัตถุประสงคใน การออกกําลังกายและดูแลสุขภาพรางกาย พรอมกับบริการดานอื่นๆ
12.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 11 2. Day
spa คือ สปาที่ตั้งอยูในทําเลที่สะดวกตอการเดินทาง สําหรับลูกคามาใชบริการ เชน ในที่พักอาศัย อาคารพาณิชย หางสรรพสินคา หรือตามสนามบิน โปรแกรมการบริการคอนขาง หลากหลาย ลักษณะผูมาใชบริการจะเปนระยะเวลาสั้นๆ จากการ สํารวจพบวา เปนสปาที่เปดใหบริการมากที่สุด 3. Hotel & Resort Spa คือ สปาที่ตั้งอยูภายในหรือในบริเวณเดียวกัน กับโรงแรมหรือรีสอรท ที่มีสถานที่ออกกําลังกาย อาหาร โปรแกรม บริการมักประกอบดวย การนวดแบบตางๆ เพื่อผอนคลายสําหรับ ผูที่ตองการเปลี่ยนบรรยากาศ และหลีกหนีความจําเจในชีวิตประจํา วัน มักจะมีขนาดใหญกวาเมื่อเทียบกับ Day spa ทั่วไป 4. Cruise Ship Spa คือ สปาที่ตั้งอยูในเรือ โปรแกรมการบริการ ประกอบดวย การนวดแบบตางๆ การออกกําลังกาย กิจกรรมเพื่อ สุขภาพ อาหารเพื่อสุขภาพ 5. Mineral Spring Spa คือ สปาที่ตั้งอยูในสถานที่ที่เปนแหลง นํ้าพุรอน หรือ นํ้าแรธรรมชาติ โปรแกรมการบริการจะเนนการบําบัด โดยการใชความรอนของนํ้า หรือ แรธาตุตางๆ เชน ใชเกลือมาเปน สวนหนึ่งในการบําบัดรักษา ตัวอยางเชน สปาที่ตั้งอยูตามแหลง บอนํ้ารอน ในประเทศญี่ปุนและรัสเซีย ประเทศไทยมีโอกาสที่จะ พัฒนาแหลงนํ้าพุรอนธรรมชาติหลายแหงใหเปนแหลงทองเที่ยวได เปนอยางดีในอนาคต เชน ที่จังหวัดเชียงใหม เชียงราย ระนอง สุราษฏรธานี
13.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ12 6. Destination Spa
คือ สปาที่ตั้งขึ้นเพื่อใหการดูแลสุขภาพเปนหลักโดย มีที่พักอยูภายในมีกิจกรรมเพื่อสุขภาพครบวงจร อาหารเพื่อสุขภาพ การออกกําลังกาย การใหความรูดานตางๆ ผูมาใชบริการสวนใหญ มักจะมีความตองการพํานักอยูเปนระยะเวลานาน เพื่อผอนคลาย และปรับปรุงวิถีชีวิตใหดีขึ้น ปรับความสมดุลของรางกายและจิตใจ ลดนํ้าหนัก ออกกําลังกายที่ถูกตอง โดยทีมงานที่เชี่ยวชาญจะเปน ผูพิจารณาจัดโปรแกรมใหเหมาะสมกับลักษณะสุขภาพแตละคน มักตั้งอยูใกลแหลงทรัพยากรทางธรรมชาติโดยสวนใหญจะใช ประโยชนจากแหลงธรรมชาตินั้นเขามาเปนตัวชวยในการจัดกิจกรรม เชน ภูเขา ทะเล นํ้าพุรอน โคลน ฯลฯ 7. Medical Spa คือ สปาที่ตั้งโดยกฎหมายวาดวยสถานพยาบาลโดย มีแพทยและพยาบาลดูแลกํากับ มีวัตถุประสงคเพื่อบําบัดรักษา สุขภาพและความสวยงาม โปรแกรมการบริการประกอบดวย โภชนาการบําบัดและอาหารเพื่อสุขภาพ มีบริการทางการแพทย ใหเลือกทั้งแพทยแผนปจจุบันและการแพทยไทย แผนจีน ฯลฯ มีโปรแกรมการนวดที่รักษาอาการเจ็บปวย เชน การนวดกดจุด การ บําบัดดวยสมุนไพร การปรับโครงสรางรางกาย การสะกดจิต การฝง เข็ม ศัลยกรรมผิวหนัง การตอตานริ้วรอย ผูมาใชบริการสวนใหญ มักจะมีความตองการการพํานักระยะยาวและการบําบัดที่ชี้เฉพาะ เชน การลดนํ้าหนัก การออกกําลังกายที่ถูกตอง การเลิกบุหรี่ เปนตน
14.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 13 4.ประเภทการบริการในสปา เปนการจัดนําเสนอรายการทรีทเมนตตางๆ เพื่อใหผูมาใชบริการไดเลือก โดยมีรายละเอียดแสดงใหทราบถึงประโยชนของการทําทรีทเมนตในแตละชนิด สวนผสมของการใชผลิตภัณฑ
ระยะเวลาที่ใชในการทําทรีทเมนต ราคา แนวทาง ในการกําหนดรายกายในสปาเมนู (Spa Menu) ของแตละกิจการจะมีความแตก ตางกันขึ้นอยูกับจุดเดนและความชํานาญของผูประกอบการ การบริการในสปา แบงออกไดเปน 2 ประเภท ดังนี้ A. บริการหลัก B. บริการเสริม A. บริการหลัก หมายถึง การใหบริการทรีทเมนตที่จําเปนตองมีในสปา ประเภทของการบริการหลักประกอบดวย การนวดเพื่อสุขภาพ และการใชนํ้า เพื่อสุขภาพ
15.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ14 1. การนวดเพื่อสุขภาพ การนวดแบบตะวันออก ไดแก
การนวดกดจุดแบบราชสํานัก การ นวดไทยแบบเชลยศักดิ์ การนวดแบบญี่ปุน (Shiatsu) การนวดกดจุด แบบจีน (Reflexology) การนวดแบบอินเดีย (Ayuravedic Massage) และอื่นๆ การนวดแบบตะวันตก ไดแก การนวด อโรมาเทอราพี (Aromatherapy) การนวด แบบสวีดิช(Swedish) และอื่น ๆ ทรีทเมนตความงามและการนวดหนา (Facial Massage) หลักเบื้องตนในการทํา ทรีทเมนตหนาประกอบดวย 6 ขั้นตอน ดังนี้ การลางหนา/การปรับสภาพผิว/การขัดหนา/ การนวดหนา/การพอกหนา/การบํารุงผิวหนา 2. การใชนํ้าเพื่อสุขภาพ ไดแก การอบไอนํ้า การอาบแชนํ้า การประคบดวย นํ้ารอน / นํ้าเย็น การบําบัดในอางนํ้าวน การออกกําลังกายในนํ้า ฯลฯ B. บริการเสริม คือ กิจกรรมตาง ๆ ที่ควรจัดใหมีอยูในเมนู เพื่อเปนการ ดึงดูดใหลูกคาสนใจใหมาใชบริการบอยขึ้นและมีความหลากหลายในสปามากขึ้น ตัวอยางของกิจกรรมตาง ๆ เชน 1. การออกกําลังกายเพื่อสุขภาพ 2. การทําสมาธิและโยคะ 3. การอบเพื่อสุขภาพ 4. การแพทยทางเลือก 5. โภชนบําบัดและการควบคุมอาหาร
16.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 15 1. การออกกําลังกายเพื่อสุขภาพ 1.1
แอโรบิค (Aerobic) คือ การออกกําลังกายเพื่อเผาผลาญไขมันใน รางกายโดยการใชงานของกลามเนื้อสวนตางๆ ประโยชนของการเตนแอโรบิคจะ ชวยเพิ่มอัตราการเตนของหัวใจ 50 – 90 เปอรเซ็น 1.2 ฟตเนส (Fitness/ Gym) คือ วิธีการทดสอบความยืดหยุน และ ความแข็งแรงของรางกายเปนโปรแกรมการออกกําลังกาย เพื่อปรับปรุงรูปราง ลดไขมัน กระชับรูปทรง หรือเสริมสรางกลามเนื้อ 1.3 ฟตบอล (Fit Ball) เปนการออกกําลังกายที่จะชวยเนนการบริหาร สวนบนของรางกายตั้งแตไหล หนาทอง แผนหลังไปจนถึงตนขา สะโพก และ บั้นทาย การควบคุมแรงดีดกลับของลูกบอลขณะเลน จะชวยเสริมสรางความ แข็งแรงใหกับกลามเนื้อ เพิ่มประสิทธิภาพการทรงตัว และการทํางานของอวัยวะ แตละสวนใหสัมพันธกัน 1.4 ชิบอล ( Chi Ball) ประยุกตขึ้นจากความสมดุลของหยินหยาง หัตถโยคะ และการทําสมาธิ โดยมีอุปกรณ คือ ลูกบอลนุมๆ ขนาดเสนรอบ วง 15 เซนติเมตร ประโยชนของชิบอล ชวยปรับสมดุลและเสริมพลังใหแก รางกาย จิตใจและวิญญาณ ชวยใหพลังไหลผานสวนตาง ๆ ของรางกาย ปรับ สมดุลอยางชาๆ ชวยเพิ่มความยืดหยุนใหกับกลามเนื้อบริเวณซี่โครงและกระบัง ลม ชวยลดนํ้าหนัก กระชับสัดสวนบริเวณบั้นเอว และสะโพก ปจจุบันภายใน ลูกบอลจะบรรจุกลิ่นหอมลงไปดวยทําใหรูสึกสงบและผอนคลาย 1.5 พิลาทิส (Pilates) หลักการเลน “พิลาทิส” จะเนนการออกกําลัง กลามเนื้อใหยืดหยุน กระชับ และแข็งแกรง เปนการผสมผสานการสรางพลัง ใหแกรางกาย กับการมองความสงบคืนสูจิตใจ ชวยใหกลามเนื้อกระชับสวยงาม แบบนักเตนรํา และมีบุคลิกทวงทางดงาม เปนการออกกําลังกายแนวใหมเปน ที่นิยม หากเลนตอเนื่องครึ่งชั่วโมงเปนประจําจะชวยใหหลอดเลือดหัวใจ ปอด
17.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ16 และกระดูกสันหลัง แข็งแรง 1.6 การชกมวย
(Boxing) เปนศิลปะการออกกําลังกายแบบไทยๆ ที่ เผาผลาญแคลอรี่ไดมากที่สุดประเภทหนึ่ง และยังเปนการเรียนรูในศิลปะปองกัน ตัวอีกแขนงหนึ่งดวย 1.7 ไทชิ (Tai Chi) เปนศิลปะการตอสูแบบจีน โดยฝกความสัมพันธ ระหวางกายหายใจลึกๆ กับการเคลื่อนไหวทวงทาของรางกายอยางชาๆ เปนการ ทํางานที่ประสานกันระหวางกายกับจิต 1.8 กีฬาประเภทตางๆ 2. การทําสมาธิและโยคะ 2.1 การนั่งสมาธิ (Meditation) คือ การฝกปฏิบัติทางดานจิตใจ โดย สามารถฝกไดหลากหลายวิธี เชน การกําหนดลมหายใจ การเดินจงกรม การ ทําจิตใหวาง มีประโยชนคือ ชวยลดความเครียด และคลายความออนลา อีก ทั้งยังสงเสริมสุขภาพทั่วทั้งรางกาย
18.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 17 2.2 ซี่กง
(Qi gong) คือ ศาสตรการแพทยในการรักษาแบบจีน ซึ่งรวม เอาการเคลื่อนไหวและการฝกหายใจไวดวยกัน เพื่อชวยเพิ่มความแข็งแรงใหกับ รางกายและจิตใจ และหากมีการฝกอยางตอเนื่องในระดับหนึ่งจะสามารถชวย บําบัดโรคได 2.3 เรกิ (Reiki) หมายถึง การใชพลังภายในรางกายไหลผานฝามือและ ถายทอดสูอวัยวะอื่น ๆ เปนเทคนิคแบบญี่ปุน ชวยในการผอนคลาย และการไหล เวียนพลังงานภายในรางกาย ทําใหจิตใจสงบ และชวยฟนฟูสภาพรางกายไดดี 2.4 โยคะ (Yoka) เปนศาสตรของฮินดูโบราณประกอบไปดวย การกําหนด ลมหายใจ การยืดและการเหยียดอวัยวะสวนตางๆ ของรางกาย โดยมีทาทาง หลากหลาย ชวยเพิ่มการไหลเวียน เพิ่มความยืดหยุน และความแข็งแรงของ รางกาย โดยยึดหลักความสมดุลกันระหวางรางกายและจิตใจ 3. การอบเพื่อสุขภาพ แบงออกไดเปน 2 ประเภท ไดแก การอบเซานา หองเซานาจะมีลักษณะเหมือนกระทอมที่ทําดวยไมสน เปนทอนๆ หรือเปนแผงที่ซอนกัน โดยมีเสนใยแกวใชเปนฉนวน เพื่อปองกัน ความรอนไมใหออกไปนอกหองและชวยรักษาอากาศรอนในหองใหแหงอยูตลอด เวลา ภายในหองจะมีชั้นตางระดับที่ทําดวยไมสนสําหรับนั่งพักขณะอยูในหอง เซานา หองเซานาจะใหความรอนแบบแหง โดยไมสนจะชวยดูดซับความหนาแนน ที่เกิดจากความรอนในหองเซานา ในหองเซานาจะมีถังใสนํ้าไวเพื่อใชราดกอนหินที่ อยูบนเตาซึ่งทําใหเกิดเปนไอนํ้า อุณหภูมิของเซานาจะอยูระหวาง 50 ํ – 80 ํC การอบไอนํ้า การอบไอนํ้าจะใหความรอนแบบเปยก อุณหภูมิสูงสุด ของทรีทเมนตอบไอนํ้า คือ 45 ํC ความชื้นสัมพัทธประมาณ 92 -97 %
19.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ18 การอบไอนํ้าแบงไดเปน 2 แบบ 1.
ตูอบไอนํ้า (Steam cabinets) 2. หองอบไอนํ้า (Steam room) Steam cabinets เปนลักษณะของตูอบไอนํ้าที่ออกแบบมาใหลูกคาเขาไป นั่งไดเพียงคนเดียว และโผลสวนของศีรษะออกมาขางนอก Steam room หองอบไอนํ้า เหมาะสําหรับการใหบริการแกลูกคาหลายๆ คนในเวลาเดียวกัน ทรีทเมนตนี้ไดรับความนิยมมาก ระยะเวลาในการที่หองอบ ไอนํ้าจะรอนจนไดที่ขึ้นอยูกับขนาดของหอง มีทั้งขนาดเล็กสําหรับลูกคาคนเดียว ไปจนถึงขนาดใหญลูกคาสามารถใชบริการไดมากกวา 10 คน 4. การแพทยทางเลือก การแพทยทางเลือก หมายถึง การรักษาโรคหรือความเจ็บปวยดวย วิธีการอื่น ที่มีขั้นตอนการปฏิบัตินอกเหนือไปจากการรักษาที่ไดรับการยอมรับ ในวงการวิทยาศาสตรการแพทย วิธีที่รูจักกันโดยทั่วไป ไดแก การฝงเข็ม การบําบัดดวยนํ้ามันหอม- ระเหย การสะกดจิต ฯลฯ 4.1 การฝงเข็ม คือ วิธีการรักษารูปแบบหนึ่งของจีน โดยการใชพลังงาน ภายในรางกายรักษาตนเอง การฝงเข็มจะใชเข็มที่สะอาดเลมเล็กๆ หลายๆ เลม ฝงลงไปที่ผิวหนังตามจุดสะทอนตางๆ ทั่วรางกาย 4.2 การบําบัดดวยนํ้ามันหอมระเหย คือ การนํานํ้ามันหอมระเหยที่ สกัดไดจากพืชไปใชในทางอายุรเวทเพื่อปรับสมดุลในรางกาย การใชพืชและสาร สกัดที่ไดมาจากพืชแลวนํามาปรุงแตงเปนยารักษาโรค เปนสมุนไพร เพื่อสุขภาพ และชวยบําบัดทางอารมณ 4.3 การสะกดจิต คือ การผสมผสานระหวางจิตวิทยา จิตเวชศาสตร สรีรศาสตร หรือสาธารณสุขศาสตร และวิชาแพทยศาสตรเขาดวยกัน
20.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 19 ประโยชนของการสะกดจิตมีหลายดาน เชน 1.
ดานสุขภาพความงาม เชน ลดความอวน เปนตน 2. ดานการศึกษา ทําใหสมาธิดีขึ้น เพิ่มความจําและความสามารถ ในเชิงกีฬา 3. ขจัดนิสัยที่ไมดี เชน ติดบุหรี่ เปนโรคพิษสุราเรื้อรัง เปนตน 4. แกปญหาสมองอันเกี่ยวกับจิตใจ เชน นอนไมหลับ คิดมาก เสนประสาทตึงเครียด 5. โภชนบําบัดและการควบคุมอาหาร อาหารสําหรับสปาสวนใหญเนนไปที่อาหารที่มีไขมันและโคเลสเตอรอล ตํ่า รสชาดออกไปทางจืดหรือหวานเล็กนอย แตจะไมเค็ม รายการอาหารใน สปาจะตองปรับปรุง คิดคน อาหารที่งายตอการยอย แตใหพลังงานเพียงพอ มีประโยชนในการบํารุงรางกาย สงเสริมผิวพรรณใหมีสุขภาพที่ดี อาหารใน สปาสวนใหญจะแสดงปริมาณของแคลอรี่ โปรตีน คารโบไฮเดรต และไขมัน ของอาหารไวชัดเจน วัตถุดิบที่นํามาใชโดยสวนใหญนิยมใชสมุนไพรและผักที่ ปลูกเองโดยปราศจากสารเคมี สปาเมนู (Spa Menu or Sap A la Carte) การเขียนสปาเมนูควรประกอบไปดวย 1. ชื่อทรีทเมนต 2. คําอธิบายเกี่ยวกับทรีทเมนต อันไดแก ที่มา ประโยชนที่ลูกคา พึงไดรับและสาระสําคัญหากทรีทเมนตนั้นตองใชผลิตภัณฑเปนสวนประกอบ 3. เวลาที่ใหบริการ 4. ราคา 5. รูปภาพประกอบ
21.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ20 ตัวอยางสปาเมนู การนวด (Massage Therapy) นวดไทย
(Thai Massage) (60 Mins) ดวยเทคนิคการนวดไทยที่ ถูกวิธีและการจับเสนที่ถูกตองจะชวยทําใหเกิดผลที่ดีตอระบบของรางกาย ทําให เลือดลมแลนไดดี ชวยคลายเสนคลายความปวดเมื่อยของกลามเนื้อ นวดสวีดิช (Swedish Massage) (60 Mins) เปนการนวดดวยเทคนิค การสับ ตบ ทุบ ตี เปนจังหวะโดยเนนการลงนํ้าหนัก ชวยใหของเหลวในรางกาย ไหลเวียนดีขึ้น ทําใหผอนคลาย แกเมื่อยและลดเซลลูไลท นวดอโรมา (Aroma Massage) ( 60 Mins) การใชนํ้ามันนวดที่มีสวน สําคัญของนํ้ามันหอมระเหย ผสานดวยเทคนิคการนวดเฉพาะอยางที่ชวยสราง ความสุนทรียทางอารมณ มีกลิ่นหอมติดผิวกาย ทําใหผิวกายนุมนวล ลดความ เมื่อยลา แกปวดเมื่อยตามสวนตางๆ ของรางกาย นวดกดจุดสะทอนฝาเทา (Reflexology) (45 Mins) การนวดกดจุด ฝาเทาเปนการปรับสมดุลของระบบการทํางานภายในรางกาย ชวยสงเสริมการ ไหลเวียนโลหิตบริเวณเทา สรางความสบายและผอนคลายความเมื่อยลาทั้งระบบ นวดประคบสมุนไพร (Thai Herbal Massage Bag) (45 Mins) ลูกประคบสมุนไพรบดละเอียดดวยสวนผสมของไพล มะกรูด ตะไคร ใบมะขาม และการบูร สวนผสมทั้งหมดชวยกระตุนการไหลเวียนโลหิต บรรเทาอาการเจ็บ ปวดและเมื่อยลาของกลามเนื้อ กลิ่มหอมของสมุนไพรชวยใหเกิดการผอนคลาย ความเครียดไดเปนอยางดี การขัดผิวดวยเกลือ (Salt glow) (30 Mins) การขัดผิวเปนวิธีที่ชวย ทําใหผิวสะอาด สดใส เกลี้ยงเกลา ทําใหผิวเปลงปลั่งเปนสีชมพูและนุมนวล ดวยคุณสมบัติของเกลือยังชวยในการสมานผิวดวย
22.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 21 การพอกบํารุงตัวดวยผลไมไทย (Thai
Fruit) (30 Mins) การพอกตัวดวย ผลไมไทยอุดมดวยวิตามินและเอนไซมชวยทําใหผิวขาวสดใส คืนความเปลงปลั่ง ใหผิว ทําใหผิวชั้นบนสะอาด การพอกบํารุงตัวดวยสมุนไพร (Thai Herbal Wrap) (30 Mins) ดวย เทคนิคการหอตัวและคุณสมบัติจากสมุนไพรธรรมชาติ มีประโยชนชวยขจัดเซลล ผิวที่เสื่อมสภาพ รักษาความชุมชื่นของผิวใหคงอยู อีกทั้งยังชวยบํารุงผิวให ชุมชื่น แข็งแรง การพอกตัวดวยโคลน (Mud Wrap) (30 Mins) เปนการนําเอาคุณสมบัติ ของโคลนซึ่งมีที่มาจากหลายประเทศ เชน Dead Sea, Romania หรือภูโคลน ในประเทศไทยนํามาขัดและพอกผิวชวยผลัดเปลี่ยนเซลลผิว ขจัดสารพิษที่ตกคาง ทําใหผิวสะอาดและนุมนวลอยูเสมอ ตัวอยางสปาเมนู ตัวอยางโปรแกรมความงามหนา Spa Facial Treatment ชุดทําความสะอาดอยางลํ้าลึก (Deep Cleansing Treatmenat) (50 Mins) ทรีทเมนตเพื่อการทําความสะอาดผิว ขจัดเซลลผิวที่เสื่อมสภาพ ทําให ผิวหนาสะอาดสดใสและเรียบเนียน สีผิวสมํ่าเสมอทั่วใบหนา ชุดบํารุงดวยสมุนไพรธรรมชาติ (Thai Herbal Treatment) (80 Mins) ทรีทเมนตดูแลผิวบนใบหนาดวยคุณสมบัติสําคัญที่ไดจากสมุนไพรธรรมชาติ ชวย ทําใหผิวเย็นสบาย ลดอาการระคายเคืองตอผิว บํารุงผิวใหชุมชื่น ชุดบํารุงใหความชุมชื่นผิว ( Moisturizing Treatment) (80 Mins) ทรีทเมนตคืนความชุมชื่นตามธรรมชาติโดยการใหนํ้าแกผิวทําใหผิวเปลงปลั่ง เตงตึง สดใส
23.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ22 การบํารุงเล็บมือและเทา (Nail Treatment) การทําเล็บมือ
(Manicure) การทําเล็บเทา (Pedicure) มือและเทาเปน อวัยวะที่มีการใชงานหนักอยูตลอดเวลา การทําเล็บมือและเล็บเทา จึงเปนทรีทเมนต ที่ใหความทนุถนอมเล็บมือและเล็บเทาใหสะอาด นุมนวล มีกลิ่นหอมนาสัมผัส
24.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 23
25.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ24 บทที่ 2 การใชสมุนไพรไทยในสปา สปา เปนคําที่อิงกับการใชนํ้าเพื่อการบําบัดรางกาย
เพื่อใหเกิดความ สมดุล ใหรูสึกผอนคลายและสบายตัว ซึ่งอาจมีการใชนํ้าในรูปแบบตางๆ เชน อางนํ้าแร เปนตน ทั้งนี้เพื่อใหมีผลตอผิวหนังและรางกายชวยใหผิวพรรณดีขึ้น ชวยใน การไหลเวียนโลหิตใหดีขึ้น โดยเฉพาะเมื่อมีการใชนํ้าอุน รูปแบบของสปาดั้งเดิม เปนการใชนํ้าเพื่อการบําบัดและผอนคลายเปนหลัก ทําใหเกิดความรูสึกผอนคลาย ทั้งรางกายและจิตใจ ในปจจุบันรูปแบบของสปาถูกปรับเปลี่ยนใหเหมาะสมกับสิ่ง แวดลอมและกาลเวลา เพื่อใหผูที่เขามาใชบริการในสปาไดรับและชื่นชมในประสาท สัมผัสทั้ง 5 อยางคือ รูป รส กลิ่น เสียงและสัมผัส ซึ่งจะประกอบดวยสิ่งที่ เรียกวา ทรีทเมนต (Treatment) หลัก 4 อยาง คือ การนวดแบบตางๆ การทรีท เมนตหนา การทรีทเมนตตัว หนาและลําตัว จะมีขั้นตอนตางๆ 10 ขั้นตอน ตาม ลําดับ ประกอบดวย การลางและทําความสะอาด (cleanse) การขัด (scrub) การบํารุงฟนฟู (tonic) การกดและการคลึง (compress) การนวด(massage) การพอก (mask) การอบ (steam) การอาบ (bath) การแช (soak) และการ เพิ่มความชุมชื่น (moisturize) จะเห็นไดวาทุกขั้นตอนจะมีการใชผลิตภัณฑอยาง ใดอยางหนึ่งเสมอ และผลิตภัณฑจากสมุนไพรก็เปนผลิตภัณฑหนึ่งที่ไดรับความ นิยมอยูในขณะนี้ โดยเฉพาะสมุนไพรที่มีคุณคาสูงและมีประโยชนตอรางกายและ ผิวพรรณ ซึ่งประโยชนจากสมุนไพรเหลานี้มีการใชในเรื่องการนวดดวย และ นอกจากนี้บทบาทสําคัญของสมุนไพรที่มีกลิ่นหอมทั้งหลาย คือ อโรมาเธอราป (Aromatherapy) หรือศัพทราชบัณฑิตยสถานคือ “คันธบําบัด” ซึ่งจะชวยผอน คลายทั้งรางกายและจิตใจ ประโยชนของสมุนไพรที่มีการใชมาตั้งแตโบราณและ กําลังเปนที่นิยมในตอนนี้ คือการดื่มหรือรับประทานเพื่อบํารุงสุขภาพซึ่งสมุนไพร ทั้งหมดจะถูกนํามาใชผสมผสานอยางลงตัวในสปา
26.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 25 ดังนั้น สปาจึงเปนแนวทางหนึ่งของระบบปองกันดูแลสุขภาพและสอดคลอง กับหลักทฤษฎีการแพทยแผนไทยและการแพทยแผนตะวันออกทั้งหมด สมุนไพรที่ใชในสปา 1.
ผงหรือครีมสําหรับขัดหนา นวดตัวและพอกหนา สมุนไพรที่ใชเปน หลักคือ ขมิ้นชัน ไพล ขมิ้นออย วานนางคํา แตงกวา และนํ้าผึ้ง 2. พอกตัว ขัดผิว ไดแก โคลนขาว ดินสอพอง ไพล ขมิ้นออย ขมิ้นชัน มะขามเปยก มะขามปอม มะกรูด เกสรดอกไม นํ้าผึ้ง มะนาว งาดํา 3. ประคบตัว ไดแก ไพล ขมิ้นออย ขมิ้นชัน ตะไคร ใบมะขาม ใบมะกรูด ใบสมปอย การบูร พิมเสน 4. อบตัว ไดแก เกสรดอกไมทั้ง 5 ชนิด คือ มะลิ กุหลาบ ดอกบัว หลวง พิกุลและบุนนาค และอาจใชเกสรดอกไมอื่นที่มีกลิ่นหอม เชน รสสุคนธ ผสมกับการบูร 5. เพิ่มความขาวใสใหกับผิวหนัง ไดแก หมอน มะขาม ชะเอมเทศ ทานาคา พญารากเดียว โลดทะนง 6. ชะลอรอยเหี่ยวยน ไดแก ชาเขียว บัวบก 7. ทําใหผิวชุมชื้น ไดแก งาดํา หลินจือ 8. อางแชสมุนไพร สมุนไพรที่ใช ไดแก ผลมะกรูด ตะไคร ใบมะกรูด ขา พิมเสน ทั้งนี้ตองใชนํ้าอุน เพื่อละลายสารที่มีคุณคาจากสมุนไพร และไดสัมผัสกลิ่นหอมชื่นใจของการบูรและพิมเสน 9. นํ้ามันนวด ไดแก นํ้ามันดอกทานตะวัน ดอกคําฝอย นํ้ามันรํา ดิบ และ sweet almond oil
27.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ26 10. นํ้ามันหอมระเหย นํ้ามันหอมระเหยที่ใชเปนหลัก
เชน - กลิ่นสดชื่น ไดแก มะลิ กุหลาบ - กลิ่นผอนคลาย ไดแก มะลิ โหระพา มะนาว ไพล - กลิ่นสงบ ไดแก กระดังงา (Ylang-Ylang) ลาเวนเดอร - กลิ่นมีชีวิตชีวา ไดแก ขิง ขา อาหารและเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ กระแสความนิยมของอาหารและเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพไดเพิ่มขึ้นอยางมาก ทั้งนี้เปนเพราะคนเริ่มหันมาสนใจดูแลสุขภาพตัวเองมากขึ้น อาหารไทยมีคุณคา โภชนาการสูงพรอมกับมีไฟเบอรทําใหไมมีปญหาในเรื่องการขับถาย ดังนั้นจึงมี การจัดเปนรายการอาหารสําหรับสปาขึ้น ที่ขาดไมไดคือ เครื่องดื่มสมุนไพรที่ มีคุณคาสูง สําหรับประเภทเครื่องดื่มสมุนไพร ควรเนนการใชชนิดที่มีสารตาน อนุมูลอิสระสูง มีแคลอรี่ตํ่า ไมควรมีคาเฟอีน และแทนนิน ถาเปนไปไดควรงด การใสนํ้าตาลเนื่องจากใหแคลอรี่สูง ชาสมุนไพรหลายชนิดที่มีคุณสมบัติเชนนี้ เชน ชาหมอน ชามะตูม ชากระเจี๊ยบ สําหรับเครื่องดื่มจากผลไมสดก็ลวนแต มีคุณคา เชน สับปะรด มะขามปอม แตงโม และผลไมสดตามฤดูกาลชนิดตางๆ สวนใหญ สมุนไพรที่ใชในสปามักใชในรูปของสด หรือชนิดที่ทําใหแหง โดยไมไดสกัดใหเขมขน ถามีการพัฒนาผลิตภัณฑใหทันสมัย และสรางความ นิยมมากขึ้น ควรนําสมุนไพรมาสกัดใหไดสารสกัดเขมขนและกําจัดพวกไฟเบอร ออกไป แลวจึงไปทําผลิตภัณฑในรูปแบบตาง ๆ เชน โลชั่นและครีมบํารุงผิว แชมพูสระผมและครีมนวด เครื่องดื่มและชาชงสําเร็จรูป เครื่องสําอางที่ทําให ผิวขาวใส โดยเฉพาะชุดชะลอความแกทั้งหมดซึ่งประกอบดวย ลดรอยเหี่ยวยน ทําใหผิวชุมชื่น ปองกันแสงยูวี ตานอนุมูลอิสระ เปนตน ก็จะทําใหไดผลิตภัณฑ ที่นาใชและทันสมัย ซึ่งจําเปนตองตรวจสอบคุณภาพใหดี สามารถกําหนด วันหมดอายุที่แนนอนได นอกจากนี้ยังตองมีการประเมินดานความปลอดภัย
28.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 27 เชน การระคายเคืองผิวหนัง
การตรวจสอบเชื้อปนเปอน โลหะหนัก ยาฆาแมลง เปนตน ทั้งนี้ การผลิตควรเปนไปตามหลักเกณฑที่ดีในการผลิต (Good Manu- facturing Practice, GMP) เปนอยางนอย เพื่อความมั่นใจวาจะไดผลิตภัณฑที่ ดี มีความปลอดภัย และใชไดผลจริงๆ รวมถึงจัดทําฉลากตามประกาศกระทรวง สาธารณสุข ปจจุบันมีการใชผลิตภัณฑสมุนไพรในสปามากขึ้น อยางไรก็ตาม ตองใหแนใจวา ผลิตภัณฑเหลานี้มีความคงตัว สามารถเก็บรักษาไวนานจนถึง วันหมดอายุ ซึ่งจะรูไดจากการตรวจสอบคุณภาพทางกายภาพ โดยดูลักษณะ จากภายนอกและการตรวจทางเคมีสําหรับสาระสําคัญในผลิตภัณฑ ขอแนะนําในการใชสมุนไพร 1. ศึกษาหาขอมูลของสมุนไพรนั้นๆ กอนนํามาใช 2. ตองใชสมุนไพรใหตรงกับโรคที่ไดวินิจฉัยอยางถูกตองแลว 3. ตองใชสมุนไพรใหถูกตน 4. ตองใชสมุนไพรตามอายุของพืช 5. ตองเตรียมใหถูกวิธี 6. ตองทําความสะอาดทุกขั้นตอน โดยเฉพาะสวนหัวใตดิน ขอควรระวังในการใชสมุนไพร 1. ใชสมุนไพรใหถูกตน ทั้งนี้เพราะชื่อพืชที่มีชื่อพอง และชื่อซํ้ากัน มากมาย โดยเฉพาะชื่อที่เรียกกันในแตละทองถิ่นอาจแตกตางกันออกไป ทําให เกิดการสับสนไดงาย ดังนั้น จึงตองระมัดระวังในการใชสมุนไพรผิดตน เพราะ นอกจากจะไมไดผลแลวอาจจะมีอันตรายอีกดวย 2. ใชสมุนไพรใหถูกสวน สวนตางๆ ของพืช เชน ราก ตน ใบ ดอก ผล ใหฤทธิ์ที่แตกตางกัน แมแตผลออน และผลแกของพืชชนิดเดียวกันอาจ มีฤทธิ์ที่แตกตางกันได เชน กลวยดิบใชเปนยาแกทองเสีย กลวยสุกมีฤทธิ์เปนยา ระบายออนๆ เปนตน
29.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ28 3. ใชสมุนไพรใหถูกขนาด การใชสมุนไพรควรใชใหถูกตองตามที่บงไว ถาใชมากหรือนอยเกินไปอาจไมใหผลในการรักษา
และยังอาจทําใหเกิดพิษได เชน พืชที่มีคาดิแอคกลัยโคไซด ถาใชปริมาณนอยจะมีฤทธิ์บํารุงหัวใจ ถาใช มากจะทําใหเกิดอันตรายได เปนตน 4. ใชสมุนไพรใหถูกวิธี การใชสมุนไพรแตละชนิดรักษาโรคนั้นมีวิธีใช แตกตางกันออกไป เชน พืชบางชนิดตองใชใบสดจึงจะใหผลในการรักษา พืชบาง ชนิดตองนํามาปงไฟกอน การใชที่ผิดวิธีทําใหไดผลในการรักษาไมเต็มที่และอาจ ทําใหเกิดผลขางเคียงอีกดวย 5. ใชสมุนไพรใหถูกกับโรค คนไขทองผูกตองใชสมุนไพรที่มีฤทธิ์ระบาย ถาใชสมุนไพรที่มีฝาดสมานจะทําใหทองผูกมากยิ่งขึ้น 6. ไมควรใชยาเขมขนเกินไป ยาตมควรตมใหเหลือปริมาณนํ้าเทาที่ ระบุไวตามหลักการแพทยแผนโบราณ ถาเคี่ยวยาจนเหลือนอยเกินไปทําใหได ยาที่มีความเขมขนมาก อาจมีอันตรายได 7. ไมควรใชยาสมุนไพรนานเกินความจําเปน หากใชไประยะหนึ่งแลว อาการไมดีขึ้นควรไปปรึกษาแพทย อาจเปนไดวาใชยาไมถูกกับโรค 8. ควรระมัดระวังในเรื่องความสะอาด สมุนไพรที่ซื้อมาจากราน ขายยา ถามีราขึ้นหรือมีแมลง ไมควรใชเพราะอาจทําใหเกิดโรคแทรกซอนได 9. ควรสังเกตอาการเมื่อเริ่มใชวามีอาการผิดปกติหรือไม การใช สมุนไพรนั้นมีทั้งคุณและโทษ บางคนใชแลวอาจเกิดอาการแพได อาการแพที่อาจ พบได เชน มีผื่นขึ้นตามตัวคลายลมพิษ เบื่ออาหาร คลื่นไส อาเจียน หูอื้อ ตามัว มีอาการชาที่ลิ้น และผิวหนัง ใจสั่น หัวใจเตนเร็ว รูสึกวูบวาบคลายหัวใจจะหยุด เตน ถามีอาการเหลานี้ ควรหยุดใชและถาแพมากควรรีบไปพบแพทย
30.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 29
31.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ30 บทที่ 3 การสรรสรางเอกลักษณสปาไทย ประเทศไทยไดรับการยกยองจากชาวโลกในเรื่องศิลปะประเพณีที่งดงาม สถาปตยกรรมที่อลังการรวมถึงเครื่องใชตางๆ ที่ถูกผลิตดวยความละเอียด ประณีต
ที่สําคัญชาวไทยมีความออนชอยออนหวาน และตอนรับชาวตางชาติได อยางนาประทับใจ จากขอไดเปรียบดังกลาว สามารถจําแนกเอกลักษณไทยออกไดเปน 2 หลักใหญคือ 1. เอกลักษณไทยที่ปรากฏขึ้นอยางมีหลักฐาน (Evident Identity) เชน สถาปตยกรรมตางๆ 2. เอกลักษณไทยที่อยูในคนไทย (Habit Identity) เชน ความออนนอม การเอาอกเอาใจ ทําใหประเทศไทยไดรับความนิยมจากนักทองเที่ยว ปละกวา 10 ลานคน เดินทางเขามาชมความเปนเอกลักษณไทยที่ ยิ่งใหญ การผสมผสานกันระหวางเอกลักษณไทยทั้งสองประการ ไดสรางความ เปนเอกลักษณเฉพาะตัวที่ไมสามารถหาเอกลักษณใดๆ มาเปรียบเทียบได และ ไดกลายมาเปนจุดแข็งในดานอุตสาหกรรมบริการที่ไมมีที่ใดจะสามารถลอกเลียน แบบได ธุรกิจสปา เปนธุรกิจที่ผสมผสานระหวางภูมิปญญาตะวันออกและ ภูมิปญญาตะวันตก นับเปนธุรกิจที่มีการเจริญเติบโตขึ้นอยางสูง และจากการ ที่ธุรกิจมีการเติบโตเร็วกวาความสามารถในการควบคุมของหนวยงานที่รับผิด ชอบ ทําใหในปจจุบันรูปแบบของสปามีความหลากหลายอยางมาก จนเปนรูป แบบที่อาจกลาวไดวาไรทิศทางตางคนตางทํา และกอใหเกิดความสับสนวาสปา ไทยที่ถูกตองควรเปนอยางไร
32.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 31 เพื่อใหประเทศไทย ซึ่งมีความโดดเดนเรื่องเอกลักษณ
สามารถมีสปา ที่แสดงความโดดเดนในความเปนไทยไดอยางภาคภูมิ หนวยงานและองคกรที่ เกี่ยวของจึงไดรวมกันกําหนดกรอบ และแนวคิดอยางกวางๆ ของเอกลักษณสปา ไทย เพื่อเปนแนวทางสําหรับผูประกอบธุรกิจสปาในการนําไปประยุกตใช รวมถึง สอดคลองกับทิศทางของธุรกิจสปาที่เนนภูมิปญญาตะวันออกมากขึ้น หลักการกําหนดกรอบเอกลักษณสปาไทย อาศัยการสัมผัสทั้งหาที่ลูกคาทุกคน เมื่อเดินเขาไปในสปาแลวจะสามารถ สัมผัสไดเปนปจจัยตั้ง และพิจารณาถึงรายละเอียดของรูปแบบสินคาและบริการ ที่จะสามารถสรางเอกลักษณสปาไทยได โดยการพิจารณาจะเนนถึงการสื่อความ เปนไทย ไดแก 1. รูป รวมความหมายถึงทุกสิ่งทุกอยางที่สามารถมองเห็นไดดวยตา สามารถขยายความออกไดเปนขอ ๆ ดังนี้ 1.1 รูปแบบอาคาร สิ่งที่สามารถมองเห็นไดชัดเจนจากภายนอกคือ รูป แบบอาคาร ซึ่งเปนสิ่งที่อาจสรางการรับรูถึงรูปแบบการใหบริการได โดยมาก สปาทางภาคเหนือจะมีความชัดเจนในดานรูปแบบและรูปทรงของสถาปตยกรรม เชน สามารถนําบานไมสักมาเปนสปาและสื่อถึงความเปนไทยไดอยางชัดเจน สวนทางภาคใตนั้นอาจไมมีรูปทรงที่เปนเอกลักษณไทยชัดเจน ทั้งนี้เพราะไดรับ อิทธิพลจากวัฒนธรรมมลายูมามากจนมีผูกลาววาสิ่งกอสรางทางใตคลายคลึงกับ สิ่งกอสรางจากอินโดนีเซีย 1.2 การตกแตงสวน การสรางเอกลักษณไทยที่โดดเดนมากอยางหนึ่ง คือ การตกแตงสวนโดยใชไมโบราณของไทย เชน โมกซอน แกว จําป จําปา มาปลูกในสวน และสามารถหารูปปนที่สอดคลองกับความเชื่อแบบไทยมาประดับ จะสามารถสะทอนความเปนไทยไดเปนอยางดี 1.3 การตกแตงภายใน เปนสวนที่สําคัญมากสําหรับการดํารงอยูของ ธุรกิจ เนื่องจากลูกคาจะใชเวลาอยูในสปาประมาณ 1- 3 ชั่วโมง ดังนั้นการ
33.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ32 ออกแบบภายในจึงมีความสําคัญมาก และการตกแตงภายในยังเปนสวนสําคัญ มากในการสะทอนเอกลักษณไทย หรือสะทอนแนวความคิดของผูดําเนินการ ธุรกิจสปานั้น
สิ่งที่เปนไทยๆ จะสามารถเริ่มไดตั้งแตพื้น ซึ่งพื้นที่สะทอนความ เปนไทย ไดแก พื้นไม หรือ พื้นกระเบื้องดินเผา สวนพื้นกระเบื้องแกรนิตนั้น อาจดูตะวันตกมากเกินไป รวมถึงงานเฟอรนิเจอรที่เนนไปที่ไมมากกวาเหล็กหรือ อลูมิเนียม การตกแตงผนังซึ่งสามารถทําไดโดยการนําเครื่องตกแตงแบบไทยๆ หรือ ผาไหมใสกรอบ แมกระทั่งเครื่องจักสานที่สามารถนํามาประดับมุมหองได สิ่งที่สามารถบอกเอกลักษณในแตละทองถิ่นไดเปนอยางดีคือ ผา ลวดลายการ ทอผาจะไมเหมือนกันในแตละทองถิ่นนั้น 1.4 เครื่องแบบพนักงาน ซึ่งจะตองเนนเอกลักษณไทยโดยการนําลวดลาย แบบไทยๆ มาผสมผสานกับผาไทย อยางไรก็ตามเครื่องแบบพนักงานจําเปนตอง รัดกุม และไมหวือหวาจนเกินไป โดยรักษาความสวยงาม และความคลองตัว ของพนักงานในการทํางาน 2. รส หมายถึง รสชาด และประโยชนของอาหารและเครื่องดื่ม เพื่อสุขภาพแบบไทยๆ ที่จัดไวบริการสําหรับลูกคาที่เขามาใชบริการในสปา สวนประกอบตาง ๆ ของพืชผัก ผลไม ธัญพืช จะถูกนํามาปรุงสดหรือแปรรูปให เหมาะสมตามฤดูกาล และความนิยมของการบริโภค ปราศจากสารพิษและ สารปรุงแตง มีกลิ่นและรสตามธรรมชาติ อีกทั้งยังถูกนํามาประยุกตใหเหมาะ สมกับสภาวะสุขภาพของแตละบุคคล มุงประโยชนเพื่อบํารุงสุขภาพและความ งดงามเปลงปลั่งของผิวพรรณ 3. กลิ่น หมายถึง การใชศาสตรและศิลปะแหงคันธบําบัด (Aroma- therapy) ซึ่งเปนกระบวนการและวิธีการในการสงเสริมสุขภาพ และบําบัดรักษา รางกาย จิตใจ อารมณของมนุษยดวยกลิ่นหอมและนํ้ามันระเหยที่สกัดไดจาก สวนตางๆ ของพืชสมุนไพรไทย เชน ดอก ใบ ราก ผล เปลือกไม ยางไม และ กลิ่นหอมที่ไดจากสัตว
34.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ 33 4. เสียง
ดนตรีไทยมีความไพเราะครบถวนของอรรถรส ทั้ง เครื่อง สาย ดีด สี ตีเปา ดนตรีไทยที่ใชบรรเลงในสปาไทย ควรเปนดนตรีของแตละ ทองถิ่น เพื่อเสริมสรางบรรยากาศใหสอดคลองกลมกลืน รูสึกผอนคลายกับ ทวงทํานอง โดยในแตละทองถิ่นมีความเปนเอกลักษณเฉพาะที่แตกตางใน 4 ภาค ดังนี้ 4.1 ภาคเหนือ เปนดนตรีที่ประกอบดวยเครื่องสาย เชน สะลอ ซอ ซึง หรือ พิณเปยะ เปนตน ที่บงถึงความเปนเอกลักษณของชาวลานนา ซึ่งเปน ทํานองที่ใหอรรถรส ไพเราะและโนมนาวความรูสึกในบทและทํานอง สามารถ นําชีวิตและจิตใจไปสูสุนทรียภาพ เพราะทวงทํานอง อารมณเพลงที่สอดคลอง ตอเนื่องกันอยางสมบูรณ 4.2 ภาคอีสาน ประกอบดวยเครื่องเปา เครื่องสาย เครื่องตี เชน แคน โปงลาง พิณ เปนตน ความพื้นบานแบบงายๆ ที่ผสมผสานกัน ทําใหเกิด ทวงทํานองที่มีความไพเราะตามแบบฉบับของวัฒนธรรมและทองถิ่น 4.3 ภาคกลาง การนําเอาเครื่องดนตรีหลายอยางๆ มาบรรเลงรวมกัน เปนวง เชน ขิม ระนาด ซออู ซอดวง ฆองวง เปนตน ทําใหเกิดทวงทํานอง ที่นาฟงยิ่งนัก 4.4 ภาคใต เสียงเครื่องดนตรีพื้นบานที่มีความไพเราะบงถึงความเปน เอกลักษณของวัฒนธรรมและทองถิ่น เชน ซอ กลอง เปนตน 5. สัมผัส หมายถึง สัมผัสจากมือในการใหบริการนวด การทําทรีทเมนต ตางๆ โดยถายทอดความออนโยนแบบไทยๆ ผานการใชลีลาและทาทางตามศาสตร ศิลปะ และมารยาทแหงการนวด ผลที่ไดตอสุขภาพอันเกิดจากการนวดและการทํา ทรีทเมนต คือความผอนคลาย เลือดลมเดินสะดวก สงเสริมสุขภาพและความงาม
35.
คู่มือการสุขาภิบาลสถานประกอบกิจการสปาเพื่อสุขภาพ34
Descargar ahora