O concello de Pontevedra conta cuns pequenos tramos de costa no fondo das rías de Pontevedra (5,5 km) e Vigo (1,2 km). É un litoral maiormente areoso ou lamacento con pequenos tramos rochosos de pouca altura e algún illote. Son áreas de enorme importancia biolóxica que acollen un grande número de aves acuáticas, sobre todo no inverno. Nos areais hai importantes zonas de marisqueo. Pontevedra é un concello que acolle importantes valores histórico-artísticos, centrados sobre todo no casco antigo da cidade, un dos mellor conservados de Galiza. As principais actividades son os servizos, o comercio, a industria e o turismo.

1. PONTEVEDRA
A costa

2. 1-Esteiro do Lérez
2-Porto deportivo
3-Ponte da Barca
4-Peirao das Corvaceiras
5-Lourizán
6-Os Placeres: O cabo, praia.
7-Porto de Estribela
8-Esteiro do río Ulló. As Laceiras.
9-O Vao.
10-Illote do Castelo
11-A Rabaleira
12-Pontesampaio
13-Esteiro do Verdugo
14-Praia fluvial de Ponte Sampaio

3. O concello de Pontevedra conta cuns pequenos tramos de costa no fondo das rías de
Pontevedra (5,5 km) e Vigo (1,2 km). É un litoral maiormente areoso ou lamacento con
pequenos tramos rochosos de pouca altura e algún illote.
Son áreas de enorme importancia biolóxica que acollen un grande número de aves
acuáticas, sobre todo no inverno. Nos areais hai importantes zonas de marisqueo.
Pontevedra é un concello que acolle importantes valores histórico-artísticos, centrados
sobre todo no casco antigo da cidade, un dos mellor conservados de Galiza. As principais
actividades son os servizos, o comercio, a industria e o turismo.

4. PROTECCIÓNS
-LIC/ZEC Seo de San Simón (ría de Vigo)

5. RÍA DE PONTEVEDRA
É a máis pequena das Rías Baixas e ábrese, seguindo unha fractura con dirección SO-NE,
entre as puntas de Cabicastro, ao norte e o o cabo Udra, ao Sur.
Está separa da da ría de Vigo pola península do Morrazo na que se eleva a Serra de
Domaio. O río máis importante que desauga nela o o Lérez e do Castrove e Domaio
baixan pequenos regatos. Na boca da ría atópase o arquipélago de Ons e no seu interior
a pequena illa de Tambo.

6. Pontevedra, no fondo da ría

7. Pontevedra e o río Lérez

8. Pontevedra desde A Caeira

9. 1-Esteiro do Lérez
O río Lérez nace na Serra do Candán, nas abas do San Bento e verte na ría de Pontevedra
despois de 57 km de percorrido, formando un amplo esteiro moi colmatado, no que ata o
século XIX funcionou un importante porto pesqueiro e comercial.

10. Pontes sobre o Lérez,
en Pontevedra.

11. 2-Porto deportivo
3-Ponte da Barca

12. Peirao das Corvaceiras

13. Río dos Gafos
Nace no Mato da Xestiña (Vilaboa) e, despois de
10,8 km de percorrido, desemboca nas Corbaceiras,
na ría de Pontevedra.

14. 5-Lourizán

15. Costa de Lourizán, ocupada pola autovía: punta do Cabo e porto de Estribela

16. Litoral de Lourizán
A finais do século XIX fíxose unha canle para facer o río Lérez máis navegable no esteiro

17. Punta do Cabo e porto de Estribela

18. 6-Os Placeres: O Cabo, praia.

19. Os Placeres

20. 7-Porto de Estribela

21. Porto de Estribela

22. RÍA DE VIGO
Ábrese entre o Cabo Home, ao norte e o Cabo Silleiro, ao sur. É a ría máis longa de Galiza,
con 33 km, unha superficie de 176 km. e unha profundidade máxima de 44 km. O río
principal que a alimenta é o Verdugo. O estreito de Rande separa a parte interior chamada
Seo de San Simón, unha zona abrigada con augas pouco profundas, da exterior, máis
aberta e de augas máis fondas. Na ría altérnanse os tramos rochosos, de pouca altura, os
areais e as marismas.
A costa do concello de Pontevedra inclúe unha pequena parte nos esteiros do Verdugo e do
Ulló e a illa do Castelo.
A Ría de Vigo e a desembocadura do Verdugo desde a Peneda

23. 8-Esteiro do río Ulló. O río Ulló fórmase con varios regos que baixan dos montes de
Pontecaldelas (A Fracha) e despois dun curto percorrido polo concello de Pontevedra,
desemboca na ría de Vigo en Pontesampaio.

24. As Laceiras

25. 9-O Vao

26. 10-Illote do Castelo

27. Desembocadura do Verdugo

28. Pontes na desembocadura do Verdugo

29. 11-A Rabaleira

30. A Rabaleira

31. Ponte Sampaio, entre a ponte do ferrocarril e a ponte antiga

32. 12-Ponte Sampaio

33. Ponte Sampaio

34. Ponte Sampaio. Ponte de dez arcos de orixe romana e contruída de novo na Idade Media.
Aquí liberouse a famosa batalla contra os franceses en 1809.

35. Ponte Sampaio

36. 13-Esteiro do Verdugo
O río Verdugo nace no Outeiro Grande, na Serra de Cando, e, despois de 40 km de
percorrido, desemboca en Ponte Sampaio, na ría de Vigo. O principal afluente é o
Oitavén que nace na Serra do Suído e, despois de 33 km de percorrido, xúntase co
Verdugo sete quilómetros antes da desembocadura.

37. Praia fluvial de Ponte Sampaio

38. Praia fluvial de Ponte Sampaio

39. VALOR XEOLÓXICO
No litoral de Pontevedra atopamos,
gneis, xistos e granitos e grandes áreas
cubertas por sedimentos
MAPA LITOLÓXICO
Ría de Vigo
Ría de Pontevedra

40. Os Praceres, Punta do Cabo

41. Delta mareal na desembocadura do Lérez

42. VALOR BIOLÓXICO
Spartinas e verdello
No litoral de Pontevedra atopamos hábitats e ecosistemas propios do fondo da ría con
areais, áreas lamacentas e rochedos de pouca altura. No espazo mariño abondan as algas,
suxeitas ás pedras e aos fondos ou aboiando: corres, bochos, leituga de mar, verdello…
Nas marismas e esteiros atopamos sebas, salicornia, herba coral, estrela das xunqueiras,
sosa, portulaca, xuncos, espartina...
Nos areais hai feo, cardo mariño, correola, gramas, linarias…
Nas rochas do litoral podemos atopar pirixel do mar, herba de namorar, Sedum, liques…

43. Xunco mariño.
Forma grandes pradeiras nas marismas
que so cobre ocasionalmente a marea.
Bocho e verdello, dúas algas
comúns nos esteiros

44. A verdoaga marítima (Halimione portulacoides) medra en lugares lamacentos e areoso-
lamacentos por todo o límite da marea.

45. A fauna máis representativa é a mariña, moi rica en vermes, moluscos,
crustáceos, peixes, aves...
Hai importantes bancos de bivalvos: berberecho, ameixas...
Os seos e marismas son lugares axeitados para o descanso das aves
mariñas, en especial limícolas e anátidas

46. Cagón (Arenicola marina), un verme que vive nos fondos areoso-lamacentos
alimentándose de partículas que filtra da area.

47. O berberecho (Cerastoderma edule) é un representante típico desta área porque soporta ben
as variacións de temperatura e salinidade que se dan, ao subir e baixar a marea, no interior
daoos seo pouco profundos que reciben importantes achegas fluviais.

48. Bilurico común
(Tringa totanus)

49. Garzota
(Egretta garzetta)

50. LIC/ZEC SEO DE SAN SIMÓN
Ocupa o fondo da Ría de Vigo, a partir do
estreito de Rande. É unha cubeta
tectónica moi colmatada de sedimentos
procedentes das achegas dos ríos. Unha
zona abrigada con augas pouco
profundas, cunha grande superficie de
marisma que queda descuberta ao
baixar a marea e que acolle importantes
bancos marisqueiros e áreas de enorme
interese biolóxico.

51. USOS/APROVEITAMENTO
-Pesca, marisqueo
-Navegación
-Turismo, lecer e deportes
-Industrias
pe
Porto de Estribela

52. Peirao das Corvaceiras

53. Casas mariñeiras na Moureira e imaxes
antigas de Pontevedra.
Durante a Idade Media e boa parte da idade
Moderna, o porto de Pontevedra foi o máis
importante das Rías Baixas. A partir do século
XIX foi decaendo.

54. COÑECENDO O LITORAL
DE PONTEVEDRA
Unha boa parte do litoral de
Pontevedra está ocupado por
instalacións industriais, estradas,
peiraos, estaleiros e propiedades
privadas que en xeral impiden o
acceso ao mar. Propoñemos un
percorrido para coñecer os poucos
puntos accesibles, combinando
desprazamentos por estrada con
pequenas camiñadas.
Pontevedra a Os Placeres: 5,5 km
(lineais)
Pontevedra a Ponte Sampaio: 12
km (lineais)
+ pequenas camiñadas

55. PROBLEMAS/AGRESIÓNS
-Construcións na liña de costa, dragados, recheos
-Presión humana nos espazos naturais e sobre as especies
-Especies invasoras
-Contaminación

56. ENCE, a fábrica máis contaminante da ría

58. Adela Leiro, Mon Daporta
xuño 2021