İlköğretim ve Lise seviyesine özel , yaklaşık 70 devlet ve özel okulda çocuklarımızın interneti kullanırken daha dikkatli olmalarını sağlaması amacı ile hazırlamış olduğum sunumun daha fazla öğreciye ulaştırılabilmesi amacı ile paylaşıyorum. Sunumu gerçekleştiriken önemli bir nokta çocuklarla ile empati kurulmalı ve onları sıkmadan eğlendirerek interneti nasıl daha güvenli kullanabileceklerii anlatmak olmalıdır. Yetişkin ve kurumsal bir çizgi izlemek yerine onların tarzında bir çizgi ve üslup kullanılması gerekmektedir. Bu ve benzeri sunumları internet haftası kapsamında 2 yıl boyunca sosyal sorumluluk kapsamında Ege bölgesindeki bir çok okulda gerçekleştirdim ve çok olumlu dönüşler aldım. Faydalı olması dileğiyle... Murat Kaya

1. GPL@mksecurity
Çocuklar için
Güvenli İnternet
MURAT KAYA – YAZILIM VE BİLGİ GÜVENLİĞİ UZMANI / ETİK HACKER
ARKAS HOLDİNG/ BİMAR BİLGİ İŞLEM HİZMETLERİ A.Ş.
İLK ÖĞRETİM SEVİYESİ İÇİN ÖZEL

2. GPL@mksecurity
Bilgi Nedir?
• Her türlü işlenmiş ve anlam kazanmış veridir.
• Resim, ses, video, yazı gibi değişik şekillerde olabilir.
• Basılı veya dijital ortamlarda bulunabilir.
• Paylaşılabilir, saklanabilir, değiştirilebilir, silinebilir
veya kopyalanbilir.
• Her türlü bilginin mutlaka bir değeri vardır.
• Bilgi size özel olabilir veya herkese açıktır.

3. GPL@mksecurity
Dijital Bilgi Nedir?
• İşlenmiş veya işlenmemiş verinin elektronik
cihazlarda 1 ve 0 olarak saklanmasıdır
• Paylaşılabilir, kopyalanabilir, değiştirilebilir, silinebilir
veya saklanabilir.
• Scanner, kamera, mikrofon, tarayıcı, klavye ve
mouse gibi cihazlardan dijital veri elde edilebilir.
• Genellikle disk, usb bellek, cd ve dvd gibi
ortamlarda depolanır.
• İnternetin temelini dijital veriler oluşturur.

4. GPL@mksecurity
İnternet Nedir?
• Kullanmakta olduğumuz bilgisayar, mobil
telefonlar vb. araçlara bağlı veya entegre çeşitli
cihazlar aracılığı ile ( klavye, kamera, tarayıcı,
mouse gibi) elde edilmiş dijital veriyi kablolar,
kablosuz cihazlar veya uydu sistemleri aracılığı ile
başka bir cihaza iletmemizi sağlayan elektronik bir
iletişim ağıdır.
• Bilgi bir ortamdan başka bir ortama dijital olarak
veri biçiminde aktarılır.
• Kısaca dünyadaki tüm cihazları birbirine bağlayan
bir yapıdır diyebiliriz.

5. GPL@mksecurity
İnternetin 60 Saniyesi

6. GPL@mksecurity
Hey! O Zaman İnternet Harika!
İnternet ve bu sisteme bağlı cihazlar ile
yapabileceklerinizin neredeyse sınırı yok.
• Artık aynı andan binlerce kişi aynı oyunu
oynabilirsiniz
• Dünyanıın öteki ucundaki birisiyle arkadaş
olabilirsiniz
• Fikirlerinizi ve söylemek istediklerimizi
paylaşabilirsiniz
• Görüntülü sohbetler yapabilir
• Film, dizi, çizgi film izleyip, müzik dinleyebilirsiniz
• Bankacılık hizmetlerini kullanabilirsiniz
• Yemek siparişi verebilir veya alışveriş yapabilirsiniz

7. GPL@mksecurity
Acaba İnternet Gerçekten Harika mı?

8. GPL@mksecurity
İnternetin Kötü Niyetli Oyuncuları
• Şu ana kadar hep internetin ne kadar iyi birşey
olduğundan bahsettik ve siz zaten bunları benden
iyi biliyorsunuz.
• Ne yazık ki interneti her zaman iyi niyetli insanlar
kullanmıyor.
• Gerçek hayatta da olduğu gibi internet ortamında
da bize zarar verebiliecek pek çok şey
bulunmakta.
• Her ne kadar sanal bir ortam olsa da aslında
gerçek hayatımızı da etkiliyecek kötü şeyler
başımıza gelebiliyor.
• Bu sunumda biz internetin kötü oyuncularını
tanıyacağız ve korunmanın yollarını öğreneceğiz.
?

9. GPL@mksecurity
Nedir ve Kimdir Bu Kötü Oyuncular?
İnternet ortamında pek çok tehdit vardır. Bunlar genel olarak üç grupta toplanabilir
• Zararlı Yazılımlar
• Kötü Niyetli Kullanıcılar
• Sosyal Platformlar ve Web Siteleri
Her üç grup içinde asıl sorumlu insanın kendisidir. Yazılımlar da insanlar tarafından geliştirilir.
Yazılımlar insanoğluna fayda sağlamak için ortaya çıkmış olsa da ne yazık ki kötü niyetli
kişilerce de kullanılabilmektedirler.

10. GPL@mksecurity
Zararlı Yazılımlar
• İnsanlar tarafından yazılırlar, amaçları çok farklı
olabilir
• Truva atı, solucan, virüs, reklam botları gibi
isimlendirilen çeşitleri vardır.
• Yayılma prensibi ile hareket ederler. Gerçek insan
virüsleri veya hastalıkları gibidir.
• Dünyanın herhangi bir yerinden kontrol edilebilirler.

11. GPL@mksecurity
Zararlı Yazılımlar
• En popüler yayılma ortamın internettir.
• En popüler yayılma şekli e-posta mesajları içerisine
gizlenmek şeklindedir.
• Korumasız bir bilgisayar ağından tüm bilgisayarlara
saniyeler içerisinde yayılabilirler.
• Temizlenmesi her zaman kolay olmamaktadır.
• Kopya oyunlar ve kontrol edilmemiş usb bellekler
ile bulaşabilirler.

12. GPL@mksecurity
Kötü Niyetli Kullanıcılar
Bilgi Hırsızları - Korsanlar
İzinsiz bilgiye ve veriye ulaşmak için her yolu
deneyen bilgisayar kullanıcılarıdır. Amaçları para,
şöhret, nefret veya istihbarat olabilir
• Genellikle zararlı yazılımları kullanarak izinsiz erişim
sağlamaya çalışırlar.
• Sosyal ağlardan ve internetten sürekli bilgi
toprlarlar ve bu bilgileri kullanırlar.
• Her yaştan birisi olabilir ( genellikle 18-50 arası)
• Sadece sanal ortamda değil gerçek hayatta da
tehdit unsurudurlar.
• Çeşitli alt kültür isimlendirmeleri vardır (Hacker,
Cracker, Lamer, Script Kiddie vb)
• Diğer kötü niyetli kişiler ile ortak çalışabilir ve ticaret
yapabilirler.

13. GPL@mksecurity
Kötü Niyetli Kullanıcılar
Reklamcılar ve Spammer
İstemediğiniz e-postlar atan, rahatsız edici reklamlar
yayınlayarak haksız kazanç sağlayan kişilerdir.
• Genellikle zararlı yazılımları kullanarak bilgisayar ve
cihazlarınızın hareketlerini ve tarihçesini takip
ederler
• Çeşitli site sahipleridir, genellikle oyun film ve müzik
siteleri bulunmaktadır.
• İzinsiz reklam veya program indirmenizi
sağlayacak her türlü yöntemi kullanırlar.
• Elde ettikleri bilgileri diğer kötü niyetli kişliler ile
ortak kullanabilir ticaret yapabilirler.

14. GPL@mksecurity
Kötü Niyetli Kullanıcılar
Cinsel İçerik Paylaşımcıları
İnternet ortamındaki tehlikeli tehdit unsurlardır, maddi
zarardan çok manevi zarar verirler.
• Bu tür kişileri internet ortamında ayırt etmek zordur
• Bir çok gerçek veya sahte profilleri vardır
• Sosyal ortamlarda aktiftirler, genellikle zamanlarını
çoğunu bilgisayar başında geçirirler.
• Genellikle tek taraflı paylaşımı tercih ederler
• Güven kazanmak için zaafları kullanırlar
• Elde ettikleri görüntü ve yazışmaları çeşitli sitelerde
pazarlayabilir veya yayınlayabilirler.
• Tehdit ile para, kontör veya hediye isteyebilirler.
• Sizden sürekli fotoğraf ve görüntü isteyen tiplerdir.

15. GPL@mksecurity
Kötü Niyetli Kullanıcılar
Cinsel Sapıklar
• Kız çocuklarını kandırmak için yakışıklı veya çekici bir erkek
fotoğrafı, erkek çocuklarını kandırmak için ise güzel ve alımlı kız
fotoğrafları ile hesap açabilirler.
• Bu tür bir profili oluşturmak için genellikle tüm bilgilerini herkese
açık paylaşan sizin yaş aralığınızdaki kişilerin fotoğraflarını ve
bilgilerini kullanırlar.
• Özellikle çocukların hoşuna gidecek paylaşımlarda bulunurlar
• Her şeyi güveninizi kazanmak için planlı bir şekilde yaparlar.
• Güvenizi kazandığında sizden fotoğraf veya görüntülü konuşma
istiyebilirler.
• Siz onu görmek istediğinizde ise genellikle çeşitli bahaneler
üretirler.
• Amaçları cinsel sohbet, paylaşım veya gerçek bir buluşma
olabilir.

16. GPL@mksecurity
Kötü Niyetli Kullanıcılar
Çocuk Tacirleri
İnternet ortamında en tehlikeli ve en çok zarar verenlerdir
• Cinsel eğilimliler ile hemen hemen aynı yöntemleri kullanırlar
• Kandırdıkları çocuklar/gençler ile istedikleri bir mekanda
buluşmaya çalışırlar.
• Amaçları kaçırma, korkutma, cinsel eğilim vb olabilir.
• Zengin ve çevresi geniş, iyi giyimli ve kültürlü kişiler olabilir.
• Daha önce kaçırdığı veya tehdit ettiği çocukları/gençleri yem
olarak kullanabilirler.
• Çeşitli hediye, kontör veya para vererek zaaflardan
faydalanmaya çalışırlar.
• Amaçları daha çok para kazanmaktır.
• Cinsel sapkınlıkları olanlar da vardır.

17. GPL@mksecurity
Sosyal Platformlar ve Web Siteleri
Özünde hepsi birer web sitesidir
• Sosyal platformlar daha önce
bahsettiğimiz zararlı yazılımlar ve kötü
niyetl kullanıcılar için birer hazine gibidir.
• Tiyatro sahnesi gibidir, her zaman iyi ve
kötü oyuncuları vardır. Her türlü oyun
sergilenebilir.
• Paylaşılabilecek şeylerin neredeyse
sonsuz olduğu bu platformlardan her
türlü bilgi rahatlıkla edinilebilir(!)
• İnternet bağımlılığının başlıca sebepleri
arasındadır.

18. GPL@mksecurity
Sosyal Platformlar ve Web Siteleri
Cyberbulling
Sanal Zorbalık,
Amaçlarına ulaşamayan kullanıcların
karşılarındaki kişiye uyguladığı her türlü
kötü ve şiddet dolu sözler ve yazılardır.
Genellikle küçük yaş grubunun ve
gençlerin başvurduğu bir olaydır
Bu saldırıya maruz kalanlar ciddi psikolojik
sıkıntılar yaşamakta, içine kapanma ve
kendini beğenmeme durumlarına
düşmektedir.

19. GPL@mksecurity
Sosyal Platformlar ve Web Siteleri
Sexting
Cincel İçerikli Karşılıklı Paylaşım,
Genelikle iki tarafın birbiri ile yaptığı
paylaşımlardır.
Büyük oradan bir tarafın ısrarı ve baskısı ile
karşı tarafın kendine ait özel fotoğraflarını
paylaşması, cinsel içerikli sohbetler
yapmasıdır.
İki taraftan birisi bu birebir paylaşımları
genellikle inetete yükelemekte veya
arkadaşları ile paylaşmaktadır.
Ciddi psikolojik sıkıntılar sebep olmaktadır.

20. GPL@mksecurity
Sosyal Platformlar ve Web Siteleri
Fake Profilers
Sahte Profilliler,
Genellikle kendilerinden daha küçük
yaştaki kişileri kandırmak için profil
oluşturanlardır.
Daha önceden bahsettiğimiz gibi cinsel
sapkınlıkları olanlar tercih eder
Karşılarındaki kişileri kandırmak için her
yöntemi denerler
Amaçları çok farklı olabilir

21. GPL@mksecurity
Peki Bilgi Güvenliği Nedir?
• Bilginin korunması amaçlı alınmış olan tüm önlemler
bütünüdür
• Örnek;
• Basılı evrakların kilitli kasalarda saklanması
• Dijital bilgilerlerin bilgisayarlarda şifrelenerek saklanması
• Sözlü bilgilerin sır tutularak saklanması
• Zarfların mühürlenmesi veya yapıştırılması
• Gibi yöntemler mevcuttur.

22. GPL@mksecurity
O Zaman Güvenli İnternet Nedir?
Bizlere zarar verebilecek her türlü tehditlerden
arındırılmış veya içeriği engellenmiş internet
ortamıdır.
Bu ortamı sağlamak için çeşitli yazılımlar mevcut olsa
da en önemli etken bilinçli bir kullanıcı olmak ve
gerektiğinde mutlaka ailemizden,
öğretmenlerimizden veya güvendiğimiz kişilerden
destek almaktır.
Devlet kurumları, internet sağlayıcıları, okullar ve bir
çok sosyal sorumluluk projeleri ile siz çocukları bu
tehditlerden korumak için kapsamlı çalışmalar ve
eğitimler yapılmaktadır.

23. GPL@mksecurity
Kendimizi Tehlikelerden Nasıl
Koruyacağız?
Buraya kadar internetten gelebilecek tehditleri
öğrendik, şimdi kendimizi bu tehditlerden nasıl
koruyacağımızı öğreneceğiz
• İnternete girmeden önce mutlaka ailenizi,
öğretmenlerinizi veya tanıdıklarınızı bilgilendirin.
• İntertten gezinirken sizi rahatsız eden birşey
görürseniz mutlaka bunu aileniz veya
öğretmenleriniz ile paylaşın.
• Başka kişilerin size tavsiye ettiği siteleri öncelikle
velilerinize sorun.
• Tanımadığınız hiç kimseyle özel konulara
girmeyin, kendi ve aileniz hakkında detaylı bilgiler
vermeyin.

24. GPL@mksecurity
Kendimizi Tehlikelerden Nasıl
Koruyacağız?
Unutmayın siz özelsiniz, hiç kimsenin sizi
internette incitmesine müsade etmeyin
• İnternet ortamında resim arayacaksanız mutlaka
yardım alın, hoşunuza gitmeyecek resimlere
maruz kalmazsınız.
• Video aramalarında da aynı şekilde mutlaka
yardım alın.
• Kimsenin sizi kandırmasına müsade etmeyin,
böyle birşey sezerseniz ebeveynlerinize,
öğretmenlerinize danışın.
• Tanımadğınız kişilerden hiç bir dosyayı kabul
etmeyin.

25. GPL@mksecurity
Kendimizi Tehlikelerden Nasıl
Koruyacağız?
Sitelerdeki İçerik Uyarılarını Öğrenin ve Dikkate
Alın
• Bir çok web sitesi kanunlar gereği tehlikeli
olabiliecek içerikler ile ilgili site girişine uyarılar
koymaktadır.
• Bu uyarıları mutlaka dikkate alın, sizleri uygunsuz
içerikten korumak amaçlıdırlar.
• +13, +18 gibi ibareler yazan site ve paylaşım
platformlarına girmeyin.
• Sizi bu tür sitelere davet edenleri ailenize veya
öğretmenlerinize bildirin.

26. GPL@mksecurity
Kendimizi Tehlikelerden Nasıl
Koruyacağız?
Kameralarını Tanımadığınız Kişilere Açmayın
• Tanımadığınız kişiler ile kesinlikle görüntülü sohbet
yapmayın.
• Aileniz yanında olmadığı sürece kameranızı aktif
hale getirmeyin.
• Size görüntülü sohbet teklif edenleri
tanımıyorsanız mutlaka ailenize veya
öğretmenlerinize söyleyin.
• Arkadaşlarınızla bile hiç bir zaman vicudunuz ile
ilgili bir görüntü paylaşmayın(!)
• Odanızı ve haberleri olmadan ailenin diğer
bireylerini göstermeyin.

27. GPL@mksecurity
Kendimizi Tehlikelerden Nasıl
Koruyacağız?
Tehdit ve şiddet içerikli mesaj ve e-postaları
bildirin.
• Tanıdığınız veya tanımadığınız kişilerden gelen
tehdit, şiddet veya sürekli moral bozucu mesajları
mutlaka aileniz vey öğretmenleriniz ile paylaşın.
• Tanımadığınız kişilerden gelen e-posta, görüntü
veya resimleri kesinlikle açmayın.
• Daha öncede bahsettiğimiz gibi zararlı
yazılımların neredeyse tamamı bu şekilde
yayılmaktadır.

28. GPL@mksecurity
Yaşanmış Senaryolar
Tanışma….
42 yaşındaki internet kullanıcısı çocuk
düşkünü kendisini internette 13
yaşındaymış gibi tanıtarak ve profil
resimlerini çocuk resimleri ile değiştirerek
kandırdığı 11 yaşındaki kız çocuğunu parka
davet etti…
13 yaşında hoş bir çocukla buluşacağını
sanan kız parka gittiğinde onu kendisinden
30 yaş büyük birisinin beklediğini
bilmiyordu..

29. GPL@mksecurity
Yaşanmış Senaryolar
Kendisini 11 yaşındaki kız
çocuğu olarak tanıttı..
Kendisini 13 yaşında erkek
çocuğu olarak tanıttı…
Bazıları…..

30. GPL@mksecurity
Sanal Cinsel Suçlular.....
Yüzlercesi çocuları internette tacizden
yakalandı fakat binlercesi hala internette..
HER ZAMAN DİKKATLİ OLUN

31. GPL@mksecurity
Paylaşmadan önce
düşün
Nazik ol
Bilgiilerini iyi sakla
Kimseye zarar
verecek şeyler
yapma
Şifreni kimseyle
paylşama
Sadece
tanıdıklarınla
iletişim kur
SEN
Teşekkürler...