SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 43
Descargar para leer sin conexión
DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ




                                   
                                   
                                   
                                   
                                   
                                   
                                   
                                   

            2009 Yılı İklim Verilerinin Değerlendirmesi




          Zirai Meteoroloji ve İklim Rasatları Dairesi Başkanlığı




                          Ocak 2010, ANKARA
Özet

      2009 yılı sıcaklıkları normallerinin 0,9°C üzerinde gerçekleşmiştir. 2009 yılında
özellikle Türkiye'nin batı ve kıyı kesimlerinde normallerinin üzerinde ortalama sıcaklıklar
kaydedilirken; Bilecik, Eskişehir, Malatya, Hakkari ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin
güneyi dışında, normallerinin üzerinde yağışlar gerçekleşmiştir.

2009 yılı aylık ortalama sıcaklıkları özellikle ocak, şubat, haziran, ekim, kasım ve aralık
aylarında Türkiye’nin tamamında, Temmuz ve Ağustos aylarında ise büyük bir kısmında
normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir.

2009 Yılı ekstrem maksimum sıcaklıklar uzun yıllar ekstrem maksimum sıcaklıklarının
altında ve ekstrem minimum sıcaklıklar ise uzun yıllık ekstremlerinin üzerinde
gerçekleşmiştir.

2009 yılı mevsimlik sıcaklık değerlendirmeleri ise şu şekildedir:
Kış mevsiminde; Florya, Sakarya, Kuşadası, Simav, Milas, Alanya, Fethiye, Finike, Artvin,
Gümüşhane, Şebinkarahisar, Aksaray, Cihanbeyli, Niğde, Ardahan ve Yüksekova civarında
mevsim normallerinin üzerinde; ülkemizin geri kalan kesimlerinde ise mevsim normalleri
civarında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir.

İlkbahar mevsiminde genel olarak ortalama sıcaklıkları uzun yıllık ortalamalar civarında
gerçekleşirken; Alanya, Fethiye ve Finike’de normallerinin üzerinde; Batman’da ise mevsim
normallerinin altında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir.

Yaz mevsiminde genel olarak ortalama sıcaklıkları uzun yıllık ortalamalar civarında
gerçekleşirken; Çanakkale ile Kırklareli hariç Marmara, Karadeniz kıyı kesimi, Akdeniz
bölgeleri ile Kütahya, Bilecik, Aydın, Muğla ve Denizli’de normallerinin üzerinde; Kars, Ağrı
Erzurum ve Diyarbakır’da ise mevsim normallerinin altında ortalama sıcaklıklar
gerçekleşmiştir.

Sonbahar Mevsiminde yurdumuzun Karadeniz, Ege ve batı Akdeniz kıyıları ile Kütahya ve
Cihanbeyli civarlarında mevsim normallerinin üzerinde ortalama sıcaklıklar gerçekleşirken
yurdumuzun diğer kesimlerinde normalleri civarında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir.

2009 Yılı Ekstrem Hava Olayları Değerlendirmesi ise şu şekilde özetlenebilir:
1940 yılından 2009 yılına kadar Türkiye’de zarar yapan ekstrem hava olayları sayısı,
1960-1970, 1981-1983 ve 2001-2009 yılları arasında artış göstermiştir. 2009 yılında
gerçekleşen 460 ekstrem hava olayında en fazla payı 226 adet ile fırtınalar almaktadır.
Bundan başka 2009 yılında sırasıyla 128 adet şiddetli yağış ve sel, 75 adet dolu, 10 adet
yıldırım, 6 adet don, 3 adet kuvvetli kar ve 2 adet kuraklık bildirilmiştir.
1. SICAKLIK


1.1. 2009 YILI TÜRKİYE ORTALAMA SICAKLIK DAĞILIMI




               Şekil 1. Türkiye yıllık ortalama sıcaklıkları ve anomali grafiği.

       2009 yılında Türkiye’deki ortalama sıcaklıklar, en düşük 3.8ºC olarak Sarıkamış’da,
en yüksek 20.9ºC olarak Alanya’da tespit edilmiştir (191 İstasyonun verisine göre). 2009 yılı
ortalama sıcaklığı 13.70°C ile 1971-2000 normali olan 12.81°C’nin 0.89°C üzerinde
gerçekleşmiş ve son on yılda Türkiye’nin en sıcak 5. (beşinci) yılı olmuştur ( Şekil 1 ve 4,
Tablo 1).

                              Türkiye’nin En Sıcak Son 10 Yılı
                                       Ortalama      71-00
                                                                     Fark
                       Sıra   YILLAR Sıcaklık Normalleri
                                                                     (°C)
                                          (°C)        (°C)
                  1           2001      14,22        12,81        1,41
                  2           1999      14,10        12,81        1,29
                  3           1998      13,80        12,81        0,99
                  4           2007      13,75        12,81        0,94
                  5           2009      13,70        12,81        0,89
                  6           2005      13,68        12,81        0,87
                  7           2006      13,59        12,81        0,78
                  8           2008      13,54        12,81        0,73
                  9           2004      13,40        12,81        0,59
                  10          2003      13,29        12,81        0,48
                              Tablo 1. Türkiye’nin en sıcak son 10 yılı.
Şekil 2. Aylık ortalama sıcaklıklar.

              Ocak    Şubat   Mart   Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos         Eylül      Ekim Kasım Aralık
Normal
(1971-2000)    1,9     2,9     6,4   11,7    16,4    20,7     23,9      23,5    19,7       14,3   8,3    4,1
2008           -0,8    1,3    10,4   14,1    16,0    22,0     24,9      25,7    20,3       14,8   10,1   3,8
2009           3,0     5,4     6,7   11,1    16,2    21,7     24,0      23,1    19,0       16,9   9,4    7,5
Anomali        1,4     2,5     0,5    -0,2   0,4     1,6      0,8       0,4     -0,1       2,9    1,2    3,6
              Tablo 2. 2009 yılı aylık ortalama sıcaklıkları, normalleri ve anomalileri.

        Ortalama sıcaklıklar, 1971-2000 normallerine göre; mart, nisan, mayıs, ağustos ve
   eylül aylarında normalleri civarında, yılın geri kalan aylarında ise üzerinde gerçekleşmiştir
   (Şekil 2). İsmi anılan bu beş ay dışında 2009 yılı son yıllardaki ısınma eğilimine uygun bir
   şekilde sıcak bir yıl olmuştur (Tablo 2). Aralık ayı ortalama sıcaklığı, normalinin 3.6°C
   üzerinde gerçekleşerek 2009 yılının en yüksek anomaliye sahip ayı, diğer bir deyişle
   normaline göre en çok ısınan ayı olmuştur. Nisan ayı ortalama sıcaklığı, normalinin -0.2°C
   altında gerçekleşerek 2009 yılının en düşük anomaliye sahip ayı, diğer bir deyişle
   normaline göre en çok soğuyan ayı olmuştur.


       Ortalama sıcaklıklar; özellikle ocak, şubat, haziran, ekim, kasım ve aralık aylarında
   Türkiye’nin tamamında, Temmuz ve Ağustos aylarında ise büyük bir kısmında
   normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir.


       Önceki yıllara benzer bir şekilde 2009 yılı ortalama sıcaklıkları Türkiye’nin büyük
   bölümünde 1971 – 2000 normallerinin 0.6°C ila 2.5°C üzerinde, Karadeniz, Doğu ve
   Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin bazı bölümlerinde normalleri civarında, Batman, Erciş,
   Hakkari, Tokat ile Tosya ve çevrelerinde ise normallerinin -2.9°C ila -0.6°C altında
   gerçekleşmiştir (Şekil 3).
Şekil 3. 2009 yılı ortalama sıcaklık anomalileri.




     Şekil 4. 2009 yılı ortalama sıcaklıkları.
Şekil 5. Ortalama sıcaklık normalleri(1971- 2000).



     1.2. 2009 YILI EKSTREM SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ

    Türkiye genelinde ekstrem maksimum sıcaklıklar uzun yıllık ekstrem maksimum
sıcaklıkların altında ve ekstrem minimum sıcaklıklar uzun yıllık ekstrem minimum
sıcaklıklar üzerinde gerçekleşmiştir (195 istasyonun verisine göre). 2009 yılının en yüksek
ekstrem maksimum değeri Cizre’de 45.0°C olarak tespit edilmiştir. 2009 yılının en düşük
ekstrem minimum değeri Erzurum’da -36.0°C olarak tespit edilmiştir. Hakkari’de 23.4°C
ve Karapınar’da 27.0°C olmak üzere iki merkezde yeni ekstrem minimum sıcaklık kayıt
edilmiştir (Tablo 3).


2009 yılında yeni ekstrem minimum sıcaklıklar tespit edilen merkezler;

                                  UZUN YILLAR    2009 YILI
                                    MİNİMUM     MİNİMUM
           İSTASYON                                        FARK ( °C )
                                  SICAKLIKLAR SICAKLIKLAR
                                      (°C)          (°C)
  HAKKARİ                               -22,7              -23,4              0,7
  KARAPINAR                             -26,8              -27,0              0,2
             Tablo 3. 2009 yılında gerçekleşen ekstrem minimum sıcaklıklar.
Şekil 6. 2009 yılı maksimum sıcaklıklarının uzun yıllar maksimum sıcaklıklarından farkları.




                         Şekil 7. 2009 yılı maksimum sıcaklıkları.
Şekil 8. Uzun yıllar maksimum sıcaklıkları.




Şekil 9. 2009 yılı minimum sıcaklıklarının uzun yıllar minimum sıcaklıklarından farkları.
Şekil 10. 2009 yılı minimum sıcaklıkları.




Şekil 11. Uzun yıllar minimum sıcaklıkları.
1.2.1. 2009 YILI AYLIK EKSTREM SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ


    2009 yılında Türkiye genelinde ekstrem maksimum sıcaklıklar uzun yıllık ekstrem
maksimum sıcaklıkların altında ve ekstrem minimum sıcaklıklar uzun yıllık ekstrem
minimum sıcaklıklar üzerinde gerçekleşmiştir (Şekil 12,13).


     2009 yılı içerisinde aylık maksimum sıcaklıklarda yeni değerler kayıt edilmiş olup,
eylül ve kasım aylarında 2, mart ve mayıs aylarında 1 merkezde yeni maksimum değerler
tespit edilmiştir (Tablo 5). 2009 yılı içerisinde minimum sıcaklıklarda da yeni değerler
kayıt edilmiş olup, ocak ayında 6, şubat, mayıs, haziran, temmuz, eylül ile aralık aylarında
1 merkezde yeni minimum değerler tespit edilmiştir (Tablo 6).




                      Şekil 12. Aylık ekstrem maksimum sıcaklıklar.
Şekil 13. Aylık ekstrem minimum sıcaklıklar.


2009 yılı içerisinde yeni aylık maksimum sıcaklık değerleri kayıt edilen merkezler;
                       UZUN YILLAR                       2009 YILI
                        MAKSİMUM                       MAKSİMUM               FARK
   İSTASYON                                 YIL    AY
                       SICAKLIKLAR                    SICAKLIKLAR             ( °C )
                           (°C)                             (°C)
BODRUM                       28,0          2009   3     28,7               0,7
BAYBURT                      28,3          2009   5     29,6               1,3
MALKARA                      35,2          2009   9     35,6               0,4
UZUNKOPRU                    36,5          2009   9     37,6               1,1
ANTAKYA                      32,4          2009   11    32,5               0,1
KARS                         21,2          2009   11    21,9               0,7
      Tablo 5. 2009 yılında aylık bazda gerçekleşen ekstrem maksimum sıcaklıklar.
2009 yılı içerisinde yeni aylık minimum sıcaklık değerleri kayıt edilen merkezler;

                        UZUN YILLAR                               2009 YILI
                         MAKSİMUM                               MAKSİMUM             FARK
      İSTASYON                                YIL      AY
                        SICAKLIKLAR                            SICAKLIKLAR            ( °C )
                            (°C)                                     (°C)
   AMASYA                      -20.0          2009       1           -21.0             1.0
   BOZOVA
   ŞANLIURFA                    -9.0          2009      1            -12.0             3.0
   CEYHAN                       -6.2          2009      1             -7.1             0.9
   CEYLANPINAR                 -12.2          2009      1            -12.3             0.1
   PINARBAŞI                   -29.6          2009      1            -30.8             1.2
   TOMARZA                     -31.6          2009      1            -33.3             1.7
   BURHANİYE                    -8.4          2009      2             -8.9             0.5
   GÖKÇEADA                     5.4           2009      5             2.0              3.4
   BASKİL                       5.7           2009      6             5.4              0.3
   HAKKARİ                      10.5          2009      7             10.0             0.5
   SİVEREK                     10.0           2009      9             8.9              1.1
   ORDU                         -3.0          2009      12            -3.2             0.2
          Tablo 6. 2009 yılında aylık bazda gerçekleşen ekstrem minimum sıcaklıklar.

1.3. MEVSİMLİK SICAKLIK DEĞERLENDİRMELERİ




Şekil 14. 2008-2009 Kış Mevsimi ortalama sıcaklıklarının uzun yıllardan farkı.

        2008-2009 yılları Kış mevsiminde Florya, Sakarya, Kuşadası, Simav, Milas, Alanya, Fethiye,
Finike, Artvin, Gümüşhane, Şebinkarahisar, Aksaray, Cihanbeyli, Niğde, Ardahan ve Yüksekova
civarında mevsim normallerinin üzerinde; ülkemizin geri kalan kesimlerinde ise mevsim normalleri
civarında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir (Şekil 14).
Şekil 15. Uzun yıllar Türkiye kış mevsimi sıcaklık.

        Türkiye’nin 1971-2000 ortalamalarına göre Kış mevsimi ortalama sıcaklığı 4.1°C’dir. 2008-
2009 yılı kış mevsimi ortalama sıcaklığı 4.5°C ile mevsim normallerinin 0.4°C üzerinde
gerçekleşmiştir.




        Şekil 16. 2009 İlkbahar mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri dağılımı.

        Genel olarak yurdumuzun çok büyük bir bölümünde ilkbahar mevsimi ortalama sıcaklıkları
uzun yıllık ortalamalar civarında gerçekleşirken; Alanya, Fethiye ve Finike’de normallerinin üzerinde;
Batman’da ise mevsim normallerinin altında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir (Şekil 16).
Şekil 17. 2009 İlkbahar mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri.

        Türkiye’de 1971-2000 ilkbahar mevsimi sıcaklık ortalaması 12.2°C dir. 1941’den 2009’e
kadar ilkbahar mevsimi sıcaklık anomalileri yukarıdaki grafikte olduğu gibidir. 2009 yılı ilkbahar
mevsimi sıcaklık ortalaması 12.0°C ile normallerinin 0.2°C altında gerçekleşmiştir (Şekil 17).




          Şekil 18. 2009 Yaz mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri dağılımı.

         Genel olarak yurdumuzun çok büyük bir bölümünde yaz mevsimi ortalama sıcaklıkları uzun
yıllık ortalamalar civarında gerçekleşirken; Çanakkale ile Kırklareli hariç Marmara, Karadeniz kıyı
kesimi, Akdeniz bölgeleri ile Kütahya, Bilecik, Aydın, Muğla ve Denizli’de normallerinin üzerinde;
Kars, Ağrı Erzurum ve Diyarbakır’da ise mevsim normallerinin altında ortalama sıcaklıklar
gerçekleşmiştir (Şekil 18).
Şekil 19. 2009 Yaz mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri.

      Türkiye’de 1971-2000 yaz mevsimi sıcaklık ortalaması 23.0°C dir. 1941’den 2009’e
kadar yaz mevsimi sıcaklık anomalileri yukarıdaki grafikte olduğu gibidir. 2009 yılı yaz
mevsimi sıcaklık ortalaması 23.6°C ile normallerinin 0.6°C üstünde gerçekleşmiştir (Şekil 19).




       Şekil 20. 2009 Sonbahar mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri dağılımı.

         Genel olarak 2009 Yılı Sonbahar Mevsiminde yurdumuzun Karadeniz, Ege ve batı Akdeniz
kıyıları ile Kütahya ve Cihanbeyli civarlarında mevsim normallerinin üzerinde ortalama sıcaklıklar
gerçekleşirken yurdumuzun diğer kesimlerinde normalleri civarında ortalama sıcaklıklar
gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 5.4°C ile Sarıkamış’ta, en yüksek ortalama sıcaklık ise
22.8°C ile İskenderun ve Alanya’da tespit edilmiştir (Şekil 20).
Şekil 21. 2009 Sonbahar mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri.

Türkiye’nin 1961-1990 periyodundaki Sonbahar mevsimi ortalama sıcaklığı 14.8°C’dir. 2009 yılı
Sonbahar mevsimi ortalama sıcaklığı 15.4°C gerçekleşmiştir. Bu sonuçla 2009 yılı Sonbahar mevsimi
1961-1990 periyoduna göre 0.6°C daha sıcak geçmiştir (Şekil 21).
2. 2009 YILI EKSTREM HAVA OLAYLARI DEĞERLENDİRMESİ




                          Şekil 22. Ekstrem olayların yıllık toplamı.

      1940 yılından 2009 yılına kadar Türkiye’de zarar yapan ekstrem hava olayları sayısı,
1960-1970, 1981-1983 ve 2001-2009 yılları arasında artış göstermiştir (Şekil 22).




Şekil 23. 2009 yılı ekstrem olaylarının dağılımı.

         2009 yılında gerçekleşen 460 ekstrem hava olayında en fazla payı 226 adet ile
fırtınalar almaktadır. Bundan başka 2009 yılında sırasıyla 128 adet şiddetli yağış ve sel, 75
adet dolu, 10 adet yıldırım, 6 adet don, 3 adet kuvvetli kar ve 2 adet kuraklık bildirilmiştir
(Şekil 23).
3. YAĞIŞ

3.1. 2008-2009 TARIM-SU YILI YAĞIŞ RAPORU (Yıllık )

    GENEL DURUM: 1 Ekim 2008 – 30 Eylül 2009 tarihleri arasında Tarım/Su yılı
yağışları genel olarak normalinden ve geçen yıl yağışından fazla olmuştur.

        2008-2009 Tarım/Su yılı Türkiye geneli yağış ortalaması 717 mm., normali 652 mm.,
geçen yılın aynı dönem ortalaması ise 596 mm.dir. Yağışlarda normale göre % 10,0; geçen
yıla göre ise % 20,2 artış gözlenmiştir.


                                                                                                                 DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
                                                                                                                       ZİRAİ METEOROLOJİ VE İKLİM RASATLARI DAİRE BAŞKANLIĞI
                                                                                                                                              HİDROMETEOROLOJİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ
                                                    28°                                                          32°                                                           36°                                                  40°                                                              44°
           BULGARİSTAN

                             KIRKLARELI                                                                                                                      SINOP
                                                                                                         KARA                                                                           DENİZ                                                                                             GÜRCİSTAN
                           EDİRNE
                  N




                                                                                                                   BARTIN
                  TA




                                                                                                         ZONGULDAK
                NİS




                                                                                                                                    KASTAMONU
                                                                                                                                                                                                                                                              ARTVIN       ARDAHAN
              NA




                                                                                                                                                                                 SAMSUN
                                    TEKIRDAG                                                                       KARABUK
                                                                   İSTANBUL
            YU




                                                                                                                                                                                                                                            RIZE
                                                                                                                                                                                                      ORDU                    TRABZON
                                                                                                                                                                                                             GIRESUN
                                             MARMARA DENİZİ                      İZMİT ADAPAZARI
                                                                                                         BOLU                                                                                                                                                                        KARS
                                                                        YALOVA                                                      CANKIRI                 CORUM
                                                                                                                                                                          AMASYA                                                                                                                       ERMENİSTAN
                                                                                                                                                                                                                       GUMUSHANE
                                                                   BURSA                                                                                                             TOKAT                                           BAYBURT
   40°            ÇANAKKALE                                                       BILECIK
                                                                                                                                                                                                                                                                                                       IGDIR
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           40°
                                                                                                                         ANKARA                                                                                                                       ERZURUM
                                                                                                                                                                                                                                                                                      AGRI
                                                                                         ESKISEHIR                                KIRIKKALE
                                           BALIKESIR                                                                                                     YOZGAT
                                                                                                                                                                                             SIVAS                        ERZINCAN



                                                                               KUTAHYA
                                                                                                                                              KIRSEHIR                                                                    TUNCELI
         DENİZİ




                                                                                                                                                                                                                                            BINGOL                                                                İRAN
                                  MANISA                                                    AFYON                                                                                                                                                             MUS
                                                                        USAK                                                                                        KAYSERI
                                                                                                                                                    NEVSEHIR                                                            ELAZIG                                                                 VAN
                                  İZMİR                                                                                                                                                                                                                                 BITLIS
                                                                                                                                         AKSARAY                                                             MALATYA


                                      AYDIN                                                                                                                                                                                                                            SIIRT
                                                                                                                                                         NIGDE                                                                          DIYARBAKIR     BATMAN
                                                                  DENIZLI                                              KONYA
                                                                                   BURDUR                                                                                                                                                                                                            HAKKARI
                                                                                               ISPARTA                                                                                                     ADIYAMAN                                                              SIRNAK
                                                                                                                                                                                     KAHRAMANMARAS
                                               MUGLA                                                                                                                                                                                               MARDIN
         EGE




                                                                                                                               KARAMAN
                                                                                                                                                                                                                  SANLIURFA
                                                                                                                                                                              OSMANIYE         GAZIANTEP                                                                                        IRAK
                                                                                         ANTALYA
                                                                                                                                                    MERSIN        ADANA
                                                                                                                                                                                              KILIS




                                                                                                                                                                              ANTAKYA
   36°

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           36°
                                                                                                                                                                                                                                                 2008-2009 TARIM / SU YILI
                                                                                                                                                                                                                         YAĞIŞLARIN NORMALLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI (%)

                                                                                            AK DENİZ                                                                                             SURİYE




                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           Halis Özcan
                                                                                                                                                                                                                          -75



                                                                                                                                                                                                                                           -50



                                                                                                                                                                                                                                                        -25



                                                                                                                                                                                                                                                                         0



                                                                                                                                                                                                                                                                                          25



                                                                                                                                                                                                                                                                                                           50



                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      75
                            100




                                              200
                                     150




                                                       250
                      50
             0




                                                             km

                                     28°                                                                   32°                                                                 36°                                                         40°                                                                  44°
Artma Azalama Oranı (%)                                                                                                                                       Yağış (mm)




                   -40
                                     -20
                                                                  0
                                                                                             20
                                                                                                                 40
                                                                                                                                                                                 300
                                                                                                                                                                                       500
                                                                                                                                                                                                                        700
                                                                                                                                                                                                                                                  900
         1959-60                                          -2,7
         1960-61                           -12,0                                                                                                                           1959-60                               633
         1961-62                                   -8,0                                                                                                                    1960-61                    573
         1962-63                                                                                          32,7                                                             1961-62                       599
         1963-64                               -8,8                                                                                                                        1962-63                                                               864
         1964-65                                           -1,4                                                                                                            1963-64                         593
                                                                                9,5                                                                                        1964-65                                642
         1965-66
                                                                              6,9                                                                                          1965-66                                             713
         1966-67
                                                                                             17,8                                                                          1966-67                                           696
         1967-68
                                                                                               20,4                                                                        1967-68                                                    767
         1968-69
                                                    -6,4                                                                                                                   1968-69                                                      784
         1969-70
                                                        -2,5                                                                                                               1969-70                          610
         1970-71
                                                          -0,6                                                                                                             1970-71                            634
         1971-72
                         -26,0                                                                                                                                             1971-72                              647
         1972-73
                                            -10,9                                                                                                                          1972-73     482
         1973-74
                                                                      1,5                                                                                                  1973-74                    580
         1974-75
                                                                        3,4                                                                                                1974-75                                     661
         1975-76
                                                                                                                                                                           1975-76                                      673
         1976-77                                      -4,9
                                                                                                                                                                           1976-77                             619
         1977-78                                                            6,0
                                                                                                                                                                           1977-78                                       690
         1978-79                                          -2,6
                                                                                                                                                                                                                 634
                                                                                                                                                                                                                                                       5 Yıllık Hareketli Ort.




                                                                                 10,0                                                                                      1978-79
         1979-80                                                                                                                                                                                                               716
                                                                                9,5                                                                                        1979-80
         1980-81                                                                                                                                                                                                               713
                                                                              6,9                                                                                          1980-81
         1981-82                                                                                                                                                                                                             696
                                            -10,9                                                                                                                          1981-82
         1982-83                                                                                                                                                                                      580
                                                                                                                                                                           1982-83
         1983-84                                                       2,9
                                                                                                                                                                           1983-84                                     670
         1984-85                      -13,5
                                                                                                                                                                           1984-85                   563
                                                          -3,0




Yıllar
         1985-86                                                                                                                                                                                                 631
                                                                                                                                                                           1985-86
         1986-87
         1987-88
                                                                      1,9
                                                                                            16,1
                                                                                                                                                                  Yıllar   1986-87                                     663
                                                                                                                                                                                                                                     756
                                                                                                                                                                           1987-88
         1988-89                 -18,3
                                                                                                                                                                           1988-89             532
         1989-90                                      -4,4                                                                                                                                                   622
                                                                                                                                                                           1989-90
         1990-91                                   -7,6                                                                                                                                                    601
                                                                                                                                                                           1990-91
         1991-92                                        -3,3                                                                                                                                                  629
                                                                                                                       Normaline Göre Artma Azalma Oranları                1991-92
                                                        -3,4                                                                                                                                                  629
                                                                                                                      Türkiye Geneli Tarım/Su Yılı Yağışlarının
         1992-93                                                                                                                                                           1992-93
         1993-94             -21,3                                                                                                                                                           512
                                                                                                                                                                                                                                                           Normali : 652 mm




                                                                                                                                                                           1993-94
                                                                                                                                                                                                                                                           Yıllık Toplam Yağış




         1994-95                                                                            16,3                                                                                                                                     757
                                                                                                                                                                           1994-95
         1995-96                                                    1,9                                                                                                    1995-96                                    663
         1996-97                                                  0,3                                                                                                                                                653
                                                                                                                                                                                                                                                                                 Türkiye Geneli Tarım/Su Yılı Yağışlar (mm)




                                                                                                                                                                           1996-97
         1997-98                                                                           14,9                                                                            1997-98                                                   748
         1998-99                                                              7,0                                                                                          1998-99                                           696
         1999-20                             -10,0                                                                                                                         1999-20                       586
         2000-01                 -18,5                                                                                                                                     2000-01            531
         2001-02                                                                                   23,0                                                                    2001-02                                                         801
         2002-03                                                  0,6                                                                                                      2002-03                                  655
         2003-04                                                    2,6                                                                                                    2003-04                                   668
         2004-05                                          -2,6                                                                                                             2004-05                               634
                                                                  -0,1                                                                                                     2005-06                                 650
         2005-06
                                     -15,4                                                                                                                                 2006-07                 551
         2006-07
                                               -8,3                                                                                                                        2007-08                         596
         2007-08
                                                                                    10,0                                                                                   2008-09                                             717
         2008-09
Artma Azalama Oranı (%)                                                                                                                                    Yağış (mm)




                                                                                                                   -60
                                                                                                                                 -30
                                                                                                                                                             0
                                                                                                                                                                                       30
                                                                                                                                                                                                   60
                                                                                                                                                                                                                                                                  200
                                                                                                                                                                                                                                                                        400
                                                                                                                                                                                                                                                                                           600
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   800
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   1000
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                1200
                                                                                                         1959-60                                                 2,1
                                                                                                                                       -15,9                                                                                                                1959-60                                     680
                                                                                                         1960-61
                                                                                                                                          -10,7                                                                                                             1960-61                       560
                                                                                                         1961-62
                                                                                                                                                                                            31,2                                                            1961-62                         594
                                                                                                         1962-63
                                                                                                                                                                 2,3                                                                                        1962-63                                                          874
                                                                                                         1963-64
                                                                                                                                                      -2,6                                                                                                  1963-64                                   681
                                                                                                         1964-65
                                                                                                                                                                       8,5                                                                                  1964-65                                648
                                                                                                         1965-66
                                                                                                                                                                                                                                                            1965-66                                      722
                                                                                                         1966-67                                                 3,1
                                                                                                                                                                                                                                                            1966-67                                   687
                                                                                                                                                                         10,4
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     14,8 artış gözlenmiştir.




                                                                                                         1967-68
                                                                                                                                                                                                                                                            1967-68                                        735
                                                                                                         1968-69                                      -2,5
                                                                                                                                                                                                                                                            1968-69                                649
                                                                                                         1969-70                                             -0,2
                                                                                                                                                                                                                                                            1969-70                                 664
                                                                                                         1970-71                                               3,5
                                                                                                                                                                                                                                                            1970-71                                    689
                                                                                                         1971-72                                             0,9
                                                                                                                                                                                                                                                            1971-72                                  672
                                                                                                         1972-73                       -16,5
                                                                                                                                                                                                                                                            1972-73                       556
                                                                                                                                                             -0,3
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      5 Yıllık Hareketli Ort.




                                                                                                         1973-74                                                                                                                                                                                       664
                                                                                                                                                                       7,2                                                                                  1973-74




merkezlerde ise normalinden azdır.
                                                                                                         1974-75                                                                                                                                                                                             714
                                                                                                                                                -7,6                                                                                                        1974-75
                                                                                                         1975-76                                                                                                                                                                                 615
                                                                                                                                               -8,1                                                                                                         1975-76
                                                                                                         1976-77                                                                                                                                                                                 612
                                                                                                                                                                                                                                                            1976-77
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  3.1.1 MARMARA BÖLGESİ:




                                                                                                         1977-78                                                         11,6
                                                                                                                                                                                                                                                            1977-78                                           743
                                                                                                         1978-79                                 -6,5
                                                                                                                                                                                                                                                            1978-79                              623
                                                                                                         1979-80                                                              14,7
                                                                                                                                                                                                                                                            1979-80                                                764
                                                                                                         1980-81                                                                  20,3
                                                                                                                                                                                                                                                            1980-81                                                   801
                                                                                                         1981-82                                                                 19,0
                                                                                                                                                                                                                                                            1981-82                                                  792
                                                                                                         1982-83                          -11,0
                                                                                                                                                                                                                                                            1982-83                         592
                                                                                                         1983-84                                                 1,5
                                                                                                                                                                                                                                                            1983-84                                    676
                                                                                                         1984-85         -32,3
                                                                                                                                                                                                                                                            1984-85           451
                                                                                                                                                    -2,4




                                                                                                Yıllar
                                                                                                         1985-86                                                                                                                                            1985-86                                 650




                                                                                                                                                                                                                                                   Yıllar
                                                                                                         1986-87                                   -3,7                                                                                                                                            641
                                                                                                                                                                                                                                                            1986-87
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         Normali : 666 mm




                                                                                                         1987-88                                  -5,0                                                                                                                                            632
                                                                                                                                                                                                                                                            1987-88
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         Yıllık Toplam Yağış




                                                                                                         1988-89                       -16,1                                                                                                                                              558
                                                                                                                                                                                                                                                            1988-89
                                                                                                         1989-90                               -9,1                                                                                                                                             605
                                                                                                                                                                                                                                                            1989-90
                                                                                                         1990-91                                                   5,3                                                                                                                                    701
                                                                                                                                                                                                                                                            1990-91
                                                                                                         1991-92                         -13,1                                                                                                                                              579
                                                                                                                                                                                                                                                            1991-92




                                                                                                                                                                                                         Normaline Göre Artma Azalma Oranları
                                                                                                                                       -16,3




                                                                                                                                                                                                        Marmara Bölgesi Tarım/Su Yılı Yağışların
                                                                                                         1992-93                                                                                                                                            1992-93                       557
                                                                                                         1993-94          -30,2                                                                                                                                                465
                                                                                                                                                                                                                                                            1993-94
                                                                                                         1994-95                                                                       26,7                                                                                                                                 844
                                                                                                                                                                                                                                                            1994-95
                                                                                                         1995-96                                      -1,6                                                                                                                                            655
                                                                                                                                                                                                                                                            1995-96
                                                                                                         1996-97                                                 2,8                                                                                                                                    685
                                                                                                                                                                                                                                                            1996-97
                                                                                                                                                                                           28,8
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       Marmara Bölgesi Tarım/Su Yılı Yağışlar (mm)




                                                                                                         1997-98                                                                                                                                            1997-98                                                         857
                                                                                                         1998-99                                                                    20,1                                                                                                                              800
                                                                                                                                                                                                                                                            1998-99
                                                                                                         1999-20                                             0,4                                                                                            1999-20                                    668
                                                                                                         2000-01             -25,4                                                                                                                          2000-01                 496
                                                                                                         2001-02                                                                    20,7                                                                    2001-02                                                   803
                                                                                                         2002-03                          -11,2                                                                                                             2002-03                         591
                                                                                                         2003-04                                                 2,6                                                                                        2003-04                                     683
                                                                                                         2004-05                                      -2,2                                                                                                  2004-05                                   651
                                                                                                         2005-06                                                             12,2                                                                           2005-06                                             747
                                                                                                         2006-07         -32,1                                                                                                                              2006-07           452
                                                                                                         2007-08                                  -4,5                                                                                                      2007-08                               636
                                                                                                         2008-09                                                        9,7                                                                                 2008-09                                           731
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             2008-2009 Tarım/Su yılı bölge yağış ortalaması 731 mm., normali 666 mm., geçen yıl
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     aynı dönem ortalaması ise 636 mm.dir. Yağışlarda normale göre % 9,7; geçen yıla göre ise %




      Yağışlar Balıkesir, Bandırma, Kırklareli, Kocaeli, Sakarya, İstanbul-Sarıyer ve Şile’de
normalinden fazla; Bilecek, Bursa, Lüleburgaz ve Tekirdağ’da normali civarında; diğer tüm
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri
2009 iklim-verileri

Más contenido relacionado

Más de Mustafa Çamlica

CHAMLIJA WINS AWC VIENNA 2018 as the BEST NATIONAL PRODUCER OF THE YEAR for ...
CHAMLIJA WINS AWC VIENNA 2018 as the BEST NATIONAL PRODUCER OF THE YEAR  for ...CHAMLIJA WINS AWC VIENNA 2018 as the BEST NATIONAL PRODUCER OF THE YEAR  for ...
CHAMLIJA WINS AWC VIENNA 2018 as the BEST NATIONAL PRODUCER OF THE YEAR for ...Mustafa Çamlica
 
Cabernet merlot-masters-2017
Cabernet merlot-masters-2017Cabernet merlot-masters-2017
Cabernet merlot-masters-2017Mustafa Çamlica
 
Vinitaly classifica-5starwines---the-book-2017-ing
Vinitaly classifica-5starwines---the-book-2017-ingVinitaly classifica-5starwines---the-book-2017-ing
Vinitaly classifica-5starwines---the-book-2017-ingMustafa Çamlica
 
Chamlija Felix Culpa 2014 - Thrace
Chamlija   Felix Culpa 2014 - ThraceChamlija   Felix Culpa 2014 - Thrace
Chamlija Felix Culpa 2014 - ThraceMustafa Çamlica
 
Chamlija Thracian 2014 -Thrace
Chamlija   Thracian 2014 -ThraceChamlija   Thracian 2014 -Thrace
Chamlija Thracian 2014 -ThraceMustafa Çamlica
 
Chamlija Thracian 2013 - Thrace
Chamlija   Thracian 2013 - ThraceChamlija   Thracian 2013 - Thrace
Chamlija Thracian 2013 - ThraceMustafa Çamlica
 
Chamlija nev'i sahsina munhasir 2013
Chamlija   nev'i sahsina munhasir 2013Chamlija   nev'i sahsina munhasir 2013
Chamlija nev'i sahsina munhasir 2013Mustafa Çamlica
 
Papaskarasi mw presentation
Papaskarasi mw presentationPapaskarasi mw presentation
Papaskarasi mw presentationMustafa Çamlica
 
Chamlija   chardonnay 2013 white
Chamlija   chardonnay 2013 white Chamlija   chardonnay 2013 white
Chamlija   chardonnay 2013 white Mustafa Çamlica
 
Chamlija   viognier 2013 white.p df
Chamlija   viognier 2013 white.p dfChamlija   viognier 2013 white.p df
Chamlija   viognier 2013 white.p dfMustafa Çamlica
 
Türk şarap kalitesi resmi gazete
Türk şarap kalitesi resmi gazeteTürk şarap kalitesi resmi gazete
Türk şarap kalitesi resmi gazeteMustafa Çamlica
 

Más de Mustafa Çamlica (20)

CHAMLIJA WINS AWC VIENNA 2018 as the BEST NATIONAL PRODUCER OF THE YEAR for ...
CHAMLIJA WINS AWC VIENNA 2018 as the BEST NATIONAL PRODUCER OF THE YEAR  for ...CHAMLIJA WINS AWC VIENNA 2018 as the BEST NATIONAL PRODUCER OF THE YEAR  for ...
CHAMLIJA WINS AWC VIENNA 2018 as the BEST NATIONAL PRODUCER OF THE YEAR for ...
 
Papaskarasi
PapaskarasiPapaskarasi
Papaskarasi
 
Cabernet merlot-masters-2017
Cabernet merlot-masters-2017Cabernet merlot-masters-2017
Cabernet merlot-masters-2017
 
Vinitaly classifica-5starwines---the-book-2017-ing
Vinitaly classifica-5starwines---the-book-2017-ingVinitaly classifica-5starwines---the-book-2017-ing
Vinitaly classifica-5starwines---the-book-2017-ing
 
Chamlija Felix Culpa 2014 - Thrace
Chamlija   Felix Culpa 2014 - ThraceChamlija   Felix Culpa 2014 - Thrace
Chamlija Felix Culpa 2014 - Thrace
 
Chamlija Thracian 2014 -Thrace
Chamlija   Thracian 2014 -ThraceChamlija   Thracian 2014 -Thrace
Chamlija Thracian 2014 -Thrace
 
Chamlija Thracian 2013 - Thrace
Chamlija   Thracian 2013 - ThraceChamlija   Thracian 2013 - Thrace
Chamlija Thracian 2013 - Thrace
 
Vinitaly 5 star wines
Vinitaly 5 star winesVinitaly 5 star wines
Vinitaly 5 star wines
 
Papaskarasi vince
Papaskarasi vincePapaskarasi vince
Papaskarasi vince
 
Chamlija nev'i sahsina munhasir 2013
Chamlija   nev'i sahsina munhasir 2013Chamlija   nev'i sahsina munhasir 2013
Chamlija nev'i sahsina munhasir 2013
 
Chamlija merlot 2013
Chamlija   merlot 2013Chamlija   merlot 2013
Chamlija merlot 2013
 
Papaskarasi mw presentation
Papaskarasi mw presentationPapaskarasi mw presentation
Papaskarasi mw presentation
 
Chamlija
Chamlija Chamlija
Chamlija
 
Chamlija   chardonnay 2013 white
Chamlija   chardonnay 2013 white Chamlija   chardonnay 2013 white
Chamlija   chardonnay 2013 white
 
Chamlija   viognier 2013 white.p df
Chamlija   viognier 2013 white.p dfChamlija   viognier 2013 white.p df
Chamlija   viognier 2013 white.p df
 
Wine marketglobalcontext
Wine marketglobalcontext Wine marketglobalcontext
Wine marketglobalcontext
 
Papas14
Papas14Papas14
Papas14
 
Papaskarasi tbmm 65kdonum
Papaskarasi tbmm 65kdonumPapaskarasi tbmm 65kdonum
Papaskarasi tbmm 65kdonum
 
Gdd for papaskarasi
Gdd for papaskarasiGdd for papaskarasi
Gdd for papaskarasi
 
Türk şarap kalitesi resmi gazete
Türk şarap kalitesi resmi gazeteTürk şarap kalitesi resmi gazete
Türk şarap kalitesi resmi gazete
 

2009 iklim-verileri

  • 1. DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ                             2009 Yılı İklim Verilerinin Değerlendirmesi Zirai Meteoroloji ve İklim Rasatları Dairesi Başkanlığı Ocak 2010, ANKARA
  • 2. Özet 2009 yılı sıcaklıkları normallerinin 0,9°C üzerinde gerçekleşmiştir. 2009 yılında özellikle Türkiye'nin batı ve kıyı kesimlerinde normallerinin üzerinde ortalama sıcaklıklar kaydedilirken; Bilecik, Eskişehir, Malatya, Hakkari ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin güneyi dışında, normallerinin üzerinde yağışlar gerçekleşmiştir. 2009 yılı aylık ortalama sıcaklıkları özellikle ocak, şubat, haziran, ekim, kasım ve aralık aylarında Türkiye’nin tamamında, Temmuz ve Ağustos aylarında ise büyük bir kısmında normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir. 2009 Yılı ekstrem maksimum sıcaklıklar uzun yıllar ekstrem maksimum sıcaklıklarının altında ve ekstrem minimum sıcaklıklar ise uzun yıllık ekstremlerinin üzerinde gerçekleşmiştir. 2009 yılı mevsimlik sıcaklık değerlendirmeleri ise şu şekildedir: Kış mevsiminde; Florya, Sakarya, Kuşadası, Simav, Milas, Alanya, Fethiye, Finike, Artvin, Gümüşhane, Şebinkarahisar, Aksaray, Cihanbeyli, Niğde, Ardahan ve Yüksekova civarında mevsim normallerinin üzerinde; ülkemizin geri kalan kesimlerinde ise mevsim normalleri civarında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir. İlkbahar mevsiminde genel olarak ortalama sıcaklıkları uzun yıllık ortalamalar civarında gerçekleşirken; Alanya, Fethiye ve Finike’de normallerinin üzerinde; Batman’da ise mevsim normallerinin altında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir. Yaz mevsiminde genel olarak ortalama sıcaklıkları uzun yıllık ortalamalar civarında gerçekleşirken; Çanakkale ile Kırklareli hariç Marmara, Karadeniz kıyı kesimi, Akdeniz bölgeleri ile Kütahya, Bilecik, Aydın, Muğla ve Denizli’de normallerinin üzerinde; Kars, Ağrı Erzurum ve Diyarbakır’da ise mevsim normallerinin altında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir. Sonbahar Mevsiminde yurdumuzun Karadeniz, Ege ve batı Akdeniz kıyıları ile Kütahya ve Cihanbeyli civarlarında mevsim normallerinin üzerinde ortalama sıcaklıklar gerçekleşirken yurdumuzun diğer kesimlerinde normalleri civarında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir. 2009 Yılı Ekstrem Hava Olayları Değerlendirmesi ise şu şekilde özetlenebilir: 1940 yılından 2009 yılına kadar Türkiye’de zarar yapan ekstrem hava olayları sayısı, 1960-1970, 1981-1983 ve 2001-2009 yılları arasında artış göstermiştir. 2009 yılında gerçekleşen 460 ekstrem hava olayında en fazla payı 226 adet ile fırtınalar almaktadır. Bundan başka 2009 yılında sırasıyla 128 adet şiddetli yağış ve sel, 75 adet dolu, 10 adet yıldırım, 6 adet don, 3 adet kuvvetli kar ve 2 adet kuraklık bildirilmiştir.
  • 3. 1. SICAKLIK 1.1. 2009 YILI TÜRKİYE ORTALAMA SICAKLIK DAĞILIMI Şekil 1. Türkiye yıllık ortalama sıcaklıkları ve anomali grafiği. 2009 yılında Türkiye’deki ortalama sıcaklıklar, en düşük 3.8ºC olarak Sarıkamış’da, en yüksek 20.9ºC olarak Alanya’da tespit edilmiştir (191 İstasyonun verisine göre). 2009 yılı ortalama sıcaklığı 13.70°C ile 1971-2000 normali olan 12.81°C’nin 0.89°C üzerinde gerçekleşmiş ve son on yılda Türkiye’nin en sıcak 5. (beşinci) yılı olmuştur ( Şekil 1 ve 4, Tablo 1). Türkiye’nin En Sıcak Son 10 Yılı Ortalama 71-00 Fark Sıra YILLAR Sıcaklık Normalleri (°C) (°C) (°C) 1 2001 14,22 12,81 1,41 2 1999 14,10 12,81 1,29 3 1998 13,80 12,81 0,99 4 2007 13,75 12,81 0,94 5 2009 13,70 12,81 0,89 6 2005 13,68 12,81 0,87 7 2006 13,59 12,81 0,78 8 2008 13,54 12,81 0,73 9 2004 13,40 12,81 0,59 10 2003 13,29 12,81 0,48 Tablo 1. Türkiye’nin en sıcak son 10 yılı.
  • 4. Şekil 2. Aylık ortalama sıcaklıklar. Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Normal (1971-2000) 1,9 2,9 6,4 11,7 16,4 20,7 23,9 23,5 19,7 14,3 8,3 4,1 2008 -0,8 1,3 10,4 14,1 16,0 22,0 24,9 25,7 20,3 14,8 10,1 3,8 2009 3,0 5,4 6,7 11,1 16,2 21,7 24,0 23,1 19,0 16,9 9,4 7,5 Anomali 1,4 2,5 0,5 -0,2 0,4 1,6 0,8 0,4 -0,1 2,9 1,2 3,6 Tablo 2. 2009 yılı aylık ortalama sıcaklıkları, normalleri ve anomalileri. Ortalama sıcaklıklar, 1971-2000 normallerine göre; mart, nisan, mayıs, ağustos ve eylül aylarında normalleri civarında, yılın geri kalan aylarında ise üzerinde gerçekleşmiştir (Şekil 2). İsmi anılan bu beş ay dışında 2009 yılı son yıllardaki ısınma eğilimine uygun bir şekilde sıcak bir yıl olmuştur (Tablo 2). Aralık ayı ortalama sıcaklığı, normalinin 3.6°C üzerinde gerçekleşerek 2009 yılının en yüksek anomaliye sahip ayı, diğer bir deyişle normaline göre en çok ısınan ayı olmuştur. Nisan ayı ortalama sıcaklığı, normalinin -0.2°C altında gerçekleşerek 2009 yılının en düşük anomaliye sahip ayı, diğer bir deyişle normaline göre en çok soğuyan ayı olmuştur. Ortalama sıcaklıklar; özellikle ocak, şubat, haziran, ekim, kasım ve aralık aylarında Türkiye’nin tamamında, Temmuz ve Ağustos aylarında ise büyük bir kısmında normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir. Önceki yıllara benzer bir şekilde 2009 yılı ortalama sıcaklıkları Türkiye’nin büyük bölümünde 1971 – 2000 normallerinin 0.6°C ila 2.5°C üzerinde, Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin bazı bölümlerinde normalleri civarında, Batman, Erciş, Hakkari, Tokat ile Tosya ve çevrelerinde ise normallerinin -2.9°C ila -0.6°C altında gerçekleşmiştir (Şekil 3).
  • 5. Şekil 3. 2009 yılı ortalama sıcaklık anomalileri. Şekil 4. 2009 yılı ortalama sıcaklıkları.
  • 6. Şekil 5. Ortalama sıcaklık normalleri(1971- 2000). 1.2. 2009 YILI EKSTREM SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ Türkiye genelinde ekstrem maksimum sıcaklıklar uzun yıllık ekstrem maksimum sıcaklıkların altında ve ekstrem minimum sıcaklıklar uzun yıllık ekstrem minimum sıcaklıklar üzerinde gerçekleşmiştir (195 istasyonun verisine göre). 2009 yılının en yüksek ekstrem maksimum değeri Cizre’de 45.0°C olarak tespit edilmiştir. 2009 yılının en düşük ekstrem minimum değeri Erzurum’da -36.0°C olarak tespit edilmiştir. Hakkari’de 23.4°C ve Karapınar’da 27.0°C olmak üzere iki merkezde yeni ekstrem minimum sıcaklık kayıt edilmiştir (Tablo 3). 2009 yılında yeni ekstrem minimum sıcaklıklar tespit edilen merkezler; UZUN YILLAR 2009 YILI MİNİMUM MİNİMUM İSTASYON FARK ( °C ) SICAKLIKLAR SICAKLIKLAR (°C) (°C) HAKKARİ -22,7 -23,4 0,7 KARAPINAR -26,8 -27,0 0,2 Tablo 3. 2009 yılında gerçekleşen ekstrem minimum sıcaklıklar.
  • 7. Şekil 6. 2009 yılı maksimum sıcaklıklarının uzun yıllar maksimum sıcaklıklarından farkları. Şekil 7. 2009 yılı maksimum sıcaklıkları.
  • 8. Şekil 8. Uzun yıllar maksimum sıcaklıkları. Şekil 9. 2009 yılı minimum sıcaklıklarının uzun yıllar minimum sıcaklıklarından farkları.
  • 9. Şekil 10. 2009 yılı minimum sıcaklıkları. Şekil 11. Uzun yıllar minimum sıcaklıkları.
  • 10. 1.2.1. 2009 YILI AYLIK EKSTREM SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ 2009 yılında Türkiye genelinde ekstrem maksimum sıcaklıklar uzun yıllık ekstrem maksimum sıcaklıkların altında ve ekstrem minimum sıcaklıklar uzun yıllık ekstrem minimum sıcaklıklar üzerinde gerçekleşmiştir (Şekil 12,13). 2009 yılı içerisinde aylık maksimum sıcaklıklarda yeni değerler kayıt edilmiş olup, eylül ve kasım aylarında 2, mart ve mayıs aylarında 1 merkezde yeni maksimum değerler tespit edilmiştir (Tablo 5). 2009 yılı içerisinde minimum sıcaklıklarda da yeni değerler kayıt edilmiş olup, ocak ayında 6, şubat, mayıs, haziran, temmuz, eylül ile aralık aylarında 1 merkezde yeni minimum değerler tespit edilmiştir (Tablo 6). Şekil 12. Aylık ekstrem maksimum sıcaklıklar.
  • 11. Şekil 13. Aylık ekstrem minimum sıcaklıklar. 2009 yılı içerisinde yeni aylık maksimum sıcaklık değerleri kayıt edilen merkezler; UZUN YILLAR 2009 YILI MAKSİMUM MAKSİMUM FARK İSTASYON YIL AY SICAKLIKLAR SICAKLIKLAR ( °C ) (°C) (°C) BODRUM 28,0 2009 3 28,7 0,7 BAYBURT 28,3 2009 5 29,6 1,3 MALKARA 35,2 2009 9 35,6 0,4 UZUNKOPRU 36,5 2009 9 37,6 1,1 ANTAKYA 32,4 2009 11 32,5 0,1 KARS 21,2 2009 11 21,9 0,7 Tablo 5. 2009 yılında aylık bazda gerçekleşen ekstrem maksimum sıcaklıklar.
  • 12. 2009 yılı içerisinde yeni aylık minimum sıcaklık değerleri kayıt edilen merkezler; UZUN YILLAR 2009 YILI MAKSİMUM MAKSİMUM FARK İSTASYON YIL AY SICAKLIKLAR SICAKLIKLAR ( °C ) (°C) (°C) AMASYA -20.0 2009 1 -21.0 1.0 BOZOVA ŞANLIURFA -9.0 2009 1 -12.0 3.0 CEYHAN -6.2 2009 1 -7.1 0.9 CEYLANPINAR -12.2 2009 1 -12.3 0.1 PINARBAŞI -29.6 2009 1 -30.8 1.2 TOMARZA -31.6 2009 1 -33.3 1.7 BURHANİYE -8.4 2009 2 -8.9 0.5 GÖKÇEADA 5.4 2009 5 2.0 3.4 BASKİL 5.7 2009 6 5.4 0.3 HAKKARİ 10.5 2009 7 10.0 0.5 SİVEREK 10.0 2009 9 8.9 1.1 ORDU -3.0 2009 12 -3.2 0.2 Tablo 6. 2009 yılında aylık bazda gerçekleşen ekstrem minimum sıcaklıklar. 1.3. MEVSİMLİK SICAKLIK DEĞERLENDİRMELERİ Şekil 14. 2008-2009 Kış Mevsimi ortalama sıcaklıklarının uzun yıllardan farkı. 2008-2009 yılları Kış mevsiminde Florya, Sakarya, Kuşadası, Simav, Milas, Alanya, Fethiye, Finike, Artvin, Gümüşhane, Şebinkarahisar, Aksaray, Cihanbeyli, Niğde, Ardahan ve Yüksekova civarında mevsim normallerinin üzerinde; ülkemizin geri kalan kesimlerinde ise mevsim normalleri civarında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir (Şekil 14).
  • 13. Şekil 15. Uzun yıllar Türkiye kış mevsimi sıcaklık. Türkiye’nin 1971-2000 ortalamalarına göre Kış mevsimi ortalama sıcaklığı 4.1°C’dir. 2008- 2009 yılı kış mevsimi ortalama sıcaklığı 4.5°C ile mevsim normallerinin 0.4°C üzerinde gerçekleşmiştir. Şekil 16. 2009 İlkbahar mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri dağılımı. Genel olarak yurdumuzun çok büyük bir bölümünde ilkbahar mevsimi ortalama sıcaklıkları uzun yıllık ortalamalar civarında gerçekleşirken; Alanya, Fethiye ve Finike’de normallerinin üzerinde; Batman’da ise mevsim normallerinin altında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir (Şekil 16).
  • 14. Şekil 17. 2009 İlkbahar mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri. Türkiye’de 1971-2000 ilkbahar mevsimi sıcaklık ortalaması 12.2°C dir. 1941’den 2009’e kadar ilkbahar mevsimi sıcaklık anomalileri yukarıdaki grafikte olduğu gibidir. 2009 yılı ilkbahar mevsimi sıcaklık ortalaması 12.0°C ile normallerinin 0.2°C altında gerçekleşmiştir (Şekil 17). Şekil 18. 2009 Yaz mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri dağılımı. Genel olarak yurdumuzun çok büyük bir bölümünde yaz mevsimi ortalama sıcaklıkları uzun yıllık ortalamalar civarında gerçekleşirken; Çanakkale ile Kırklareli hariç Marmara, Karadeniz kıyı kesimi, Akdeniz bölgeleri ile Kütahya, Bilecik, Aydın, Muğla ve Denizli’de normallerinin üzerinde; Kars, Ağrı Erzurum ve Diyarbakır’da ise mevsim normallerinin altında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir (Şekil 18).
  • 15. Şekil 19. 2009 Yaz mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri. Türkiye’de 1971-2000 yaz mevsimi sıcaklık ortalaması 23.0°C dir. 1941’den 2009’e kadar yaz mevsimi sıcaklık anomalileri yukarıdaki grafikte olduğu gibidir. 2009 yılı yaz mevsimi sıcaklık ortalaması 23.6°C ile normallerinin 0.6°C üstünde gerçekleşmiştir (Şekil 19). Şekil 20. 2009 Sonbahar mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri dağılımı. Genel olarak 2009 Yılı Sonbahar Mevsiminde yurdumuzun Karadeniz, Ege ve batı Akdeniz kıyıları ile Kütahya ve Cihanbeyli civarlarında mevsim normallerinin üzerinde ortalama sıcaklıklar gerçekleşirken yurdumuzun diğer kesimlerinde normalleri civarında ortalama sıcaklıklar gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 5.4°C ile Sarıkamış’ta, en yüksek ortalama sıcaklık ise 22.8°C ile İskenderun ve Alanya’da tespit edilmiştir (Şekil 20).
  • 16. Şekil 21. 2009 Sonbahar mevsimi ortalama sıcaklıklarının anomalileri. Türkiye’nin 1961-1990 periyodundaki Sonbahar mevsimi ortalama sıcaklığı 14.8°C’dir. 2009 yılı Sonbahar mevsimi ortalama sıcaklığı 15.4°C gerçekleşmiştir. Bu sonuçla 2009 yılı Sonbahar mevsimi 1961-1990 periyoduna göre 0.6°C daha sıcak geçmiştir (Şekil 21).
  • 17. 2. 2009 YILI EKSTREM HAVA OLAYLARI DEĞERLENDİRMESİ Şekil 22. Ekstrem olayların yıllık toplamı. 1940 yılından 2009 yılına kadar Türkiye’de zarar yapan ekstrem hava olayları sayısı, 1960-1970, 1981-1983 ve 2001-2009 yılları arasında artış göstermiştir (Şekil 22). Şekil 23. 2009 yılı ekstrem olaylarının dağılımı. 2009 yılında gerçekleşen 460 ekstrem hava olayında en fazla payı 226 adet ile fırtınalar almaktadır. Bundan başka 2009 yılında sırasıyla 128 adet şiddetli yağış ve sel, 75 adet dolu, 10 adet yıldırım, 6 adet don, 3 adet kuvvetli kar ve 2 adet kuraklık bildirilmiştir (Şekil 23).
  • 18. 3. YAĞIŞ 3.1. 2008-2009 TARIM-SU YILI YAĞIŞ RAPORU (Yıllık ) GENEL DURUM: 1 Ekim 2008 – 30 Eylül 2009 tarihleri arasında Tarım/Su yılı yağışları genel olarak normalinden ve geçen yıl yağışından fazla olmuştur. 2008-2009 Tarım/Su yılı Türkiye geneli yağış ortalaması 717 mm., normali 652 mm., geçen yılın aynı dönem ortalaması ise 596 mm.dir. Yağışlarda normale göre % 10,0; geçen yıla göre ise % 20,2 artış gözlenmiştir. DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ZİRAİ METEOROLOJİ VE İKLİM RASATLARI DAİRE BAŞKANLIĞI HİDROMETEOROLOJİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 28° 32° 36° 40° 44° BULGARİSTAN KIRKLARELI SINOP KARA DENİZ GÜRCİSTAN EDİRNE N BARTIN TA ZONGULDAK NİS KASTAMONU ARTVIN ARDAHAN NA SAMSUN TEKIRDAG KARABUK İSTANBUL YU RIZE ORDU TRABZON GIRESUN MARMARA DENİZİ İZMİT ADAPAZARI BOLU KARS YALOVA CANKIRI CORUM AMASYA ERMENİSTAN GUMUSHANE BURSA TOKAT BAYBURT 40° ÇANAKKALE BILECIK IGDIR 40° ANKARA ERZURUM AGRI ESKISEHIR KIRIKKALE BALIKESIR YOZGAT SIVAS ERZINCAN KUTAHYA KIRSEHIR TUNCELI DENİZİ BINGOL İRAN MANISA AFYON MUS USAK KAYSERI NEVSEHIR ELAZIG VAN İZMİR BITLIS AKSARAY MALATYA AYDIN SIIRT NIGDE DIYARBAKIR BATMAN DENIZLI KONYA BURDUR HAKKARI ISPARTA ADIYAMAN SIRNAK KAHRAMANMARAS MUGLA MARDIN EGE KARAMAN SANLIURFA OSMANIYE GAZIANTEP IRAK ANTALYA MERSIN ADANA KILIS ANTAKYA 36° 36° 2008-2009 TARIM / SU YILI YAĞIŞLARIN NORMALLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI (%) AK DENİZ SURİYE Halis Özcan -75 -50 -25 0 25 50 75 100 200 150 250 50 0 km 28° 32° 36° 40° 44°
  • 19. Artma Azalama Oranı (%) Yağış (mm) -40 -20 0 20 40 300 500 700 900 1959-60 -2,7 1960-61 -12,0 1959-60 633 1961-62 -8,0 1960-61 573 1962-63 32,7 1961-62 599 1963-64 -8,8 1962-63 864 1964-65 -1,4 1963-64 593 9,5 1964-65 642 1965-66 6,9 1965-66 713 1966-67 17,8 1966-67 696 1967-68 20,4 1967-68 767 1968-69 -6,4 1968-69 784 1969-70 -2,5 1969-70 610 1970-71 -0,6 1970-71 634 1971-72 -26,0 1971-72 647 1972-73 -10,9 1972-73 482 1973-74 1,5 1973-74 580 1974-75 3,4 1974-75 661 1975-76 1975-76 673 1976-77 -4,9 1976-77 619 1977-78 6,0 1977-78 690 1978-79 -2,6 634 5 Yıllık Hareketli Ort. 10,0 1978-79 1979-80 716 9,5 1979-80 1980-81 713 6,9 1980-81 1981-82 696 -10,9 1981-82 1982-83 580 1982-83 1983-84 2,9 1983-84 670 1984-85 -13,5 1984-85 563 -3,0 Yıllar 1985-86 631 1985-86 1986-87 1987-88 1,9 16,1 Yıllar 1986-87 663 756 1987-88 1988-89 -18,3 1988-89 532 1989-90 -4,4 622 1989-90 1990-91 -7,6 601 1990-91 1991-92 -3,3 629 Normaline Göre Artma Azalma Oranları 1991-92 -3,4 629 Türkiye Geneli Tarım/Su Yılı Yağışlarının 1992-93 1992-93 1993-94 -21,3 512 Normali : 652 mm 1993-94 Yıllık Toplam Yağış 1994-95 16,3 757 1994-95 1995-96 1,9 1995-96 663 1996-97 0,3 653 Türkiye Geneli Tarım/Su Yılı Yağışlar (mm) 1996-97 1997-98 14,9 1997-98 748 1998-99 7,0 1998-99 696 1999-20 -10,0 1999-20 586 2000-01 -18,5 2000-01 531 2001-02 23,0 2001-02 801 2002-03 0,6 2002-03 655 2003-04 2,6 2003-04 668 2004-05 -2,6 2004-05 634 -0,1 2005-06 650 2005-06 -15,4 2006-07 551 2006-07 -8,3 2007-08 596 2007-08 10,0 2008-09 717 2008-09
  • 20. Artma Azalama Oranı (%) Yağış (mm) -60 -30 0 30 60 200 400 600 800 1000 1200 1959-60 2,1 -15,9 1959-60 680 1960-61 -10,7 1960-61 560 1961-62 31,2 1961-62 594 1962-63 2,3 1962-63 874 1963-64 -2,6 1963-64 681 1964-65 8,5 1964-65 648 1965-66 1965-66 722 1966-67 3,1 1966-67 687 10,4 14,8 artış gözlenmiştir. 1967-68 1967-68 735 1968-69 -2,5 1968-69 649 1969-70 -0,2 1969-70 664 1970-71 3,5 1970-71 689 1971-72 0,9 1971-72 672 1972-73 -16,5 1972-73 556 -0,3 5 Yıllık Hareketli Ort. 1973-74 664 7,2 1973-74 merkezlerde ise normalinden azdır. 1974-75 714 -7,6 1974-75 1975-76 615 -8,1 1975-76 1976-77 612 1976-77 3.1.1 MARMARA BÖLGESİ: 1977-78 11,6 1977-78 743 1978-79 -6,5 1978-79 623 1979-80 14,7 1979-80 764 1980-81 20,3 1980-81 801 1981-82 19,0 1981-82 792 1982-83 -11,0 1982-83 592 1983-84 1,5 1983-84 676 1984-85 -32,3 1984-85 451 -2,4 Yıllar 1985-86 1985-86 650 Yıllar 1986-87 -3,7 641 1986-87 Normali : 666 mm 1987-88 -5,0 632 1987-88 Yıllık Toplam Yağış 1988-89 -16,1 558 1988-89 1989-90 -9,1 605 1989-90 1990-91 5,3 701 1990-91 1991-92 -13,1 579 1991-92 Normaline Göre Artma Azalma Oranları -16,3 Marmara Bölgesi Tarım/Su Yılı Yağışların 1992-93 1992-93 557 1993-94 -30,2 465 1993-94 1994-95 26,7 844 1994-95 1995-96 -1,6 655 1995-96 1996-97 2,8 685 1996-97 28,8 Marmara Bölgesi Tarım/Su Yılı Yağışlar (mm) 1997-98 1997-98 857 1998-99 20,1 800 1998-99 1999-20 0,4 1999-20 668 2000-01 -25,4 2000-01 496 2001-02 20,7 2001-02 803 2002-03 -11,2 2002-03 591 2003-04 2,6 2003-04 683 2004-05 -2,2 2004-05 651 2005-06 12,2 2005-06 747 2006-07 -32,1 2006-07 452 2007-08 -4,5 2007-08 636 2008-09 9,7 2008-09 731 2008-2009 Tarım/Su yılı bölge yağış ortalaması 731 mm., normali 666 mm., geçen yıl aynı dönem ortalaması ise 636 mm.dir. Yağışlarda normale göre % 9,7; geçen yıla göre ise % Yağışlar Balıkesir, Bandırma, Kırklareli, Kocaeli, Sakarya, İstanbul-Sarıyer ve Şile’de normalinden fazla; Bilecek, Bursa, Lüleburgaz ve Tekirdağ’da normali civarında; diğer tüm