Menerangkan konsep keutuhan wacana

1. DISEDIAKAN OLEH : BURTLER RAWING ANAK BONIFACE
OPSYEN: PPISMP PENDIDIKAN JASMANI (SK) AMILAN JUN 2015
NO MATRIK: 2015052310047

2. ▪ Sesuatu teks atau petikan hanya dianggap sebagai sebuah wacana
jika mempunyai cici-ciri yang utuh.Tanpa ciri keutuhan ini, sesebuah
teks atau petikan itu hanyalah sekumpulan ayat yang tidak
bermakna. Sesebuah wacana yang utuh juga mempunyai gabungan
unsur-unsur penting yang membentuknya.
▪ Antara unsur-unsur penting itu adalah seperti berikut :
▪ • Perkataan
▪ • Frasa
▪ • Klausa
▪ • Wacana

3. Konsep Keutuhan Wacana
▪ Menurut Kamus Dewan (1996) , keutuhan wacana bermaksud suatu
kesatuan, ucapan, pertuturan dan percakapan. Manakala bagi Asmah Haji
Omar (1986), keutuhan wacana membawa maksud keseluruhan perlahiran
bahasa oleh penutur atau penulis yang menyumbang ke arah menjadikan
pertuturan atau penulisan berkenaan sebagai sesuatu yang bermakna
dalam komunikasi
▪ Dalam keutuhan wacana terdapat dua aspek penting untuk menghasilkan
wacana yang utuh, iaitu:
▪ (a)Terdapatnya urutan atau koheren (kesinambungan idea yang
menjadikan wacana itu suatu teks yang bermakna dan dapat difahami).
▪ (b)Wujudnya tautan atau kohesi (keserasian hubungan antara suatu unsur
linguistik dengan unsur linguistik yang lain).

4. Keutuhan Semantik
▪ Terdapat dua jenis keutuhan wacana dari segi semantik, iaitu hubungan
semantik antara bahagian-bahagian wacana dan kesatuan latar belakang
semantik. Sehubungan itu, hubungan semantik antara bahagian-bahagian
wacana yang dihuraikan adalah berdasarkan pendapat Nida (1975) dan
Harimurti Kridalaksana (1978). Hubungan semantik antara bahagian-
bahagian wacana yang dihuraikan oleh kedua-dua pengkaji ini adalah
berupa hubungan antara klausa atau ayat sahaja seperti berikut :
▪ Hubungan Sebab Dan Akibat , Contoh :
▪ • Amir tidak bersungguh-sungguh semasa belajar. Dia gagal dalam
peperiksaan.
▪ • Dia sangat mengantuk. Dia tertidur.
▪ Hubungan Sebab DanTujuan, Contoh :
▪ • Nabila sangat rajin belajar. Dia ingin berjaya dalam pelajaran.
▪ • Murid ini rajin. Ia mahukan kejayaan yang cemerlang.

5. Hubungan Sebab Dan Hasil,Contoh :
• Aisyah sangat rajin belajar. Dia lulus dengan cemerlang dalam peperiksaan Penilaian
Menengah Rendah
• Dia seorang yang amat rajin bekerja. Pendapatannya melebihi pendapatan seorang
menteri.
Hubungan semantik dari segi konteks atau latar wacana,Contoh :
• Wajahnya berseri-seri. Dia amat gembira sekarang. Perubahannya sungguh-sungguh di
luar dugaan. (Orang yang dimaksudkan itu dahulunya muram dan sering bersedih.)
Hubungan SosialAntara Penutur Dan Pendengar,Contoh :
A. Sudah siap?
B. Belum. Bekalan tidak mencukupi. (Kedua-dua penutur memahami apa yang dimaksudkan
walaupun orang lain mungkin tidak memahaminya.)
Laras BahasaYang Digunakan,Contoh :
Laras bahasa dalam iklan – walaupun ayat-ayatnya diucapkan secara terputus-putus tetapi kita
dapat memahaminya dan dapat menganggapnya sebagai wacana kerana itu adalah cara
penyampaiannya.

6. Keutuhan Leksikal
▪ Keutuhan Leksikal melibatkan pertautan antara perkataan atau frasa secara
semantic (makna) dalam sesebuah wacana serta melibatkan unsur pengulangan
perkataan. Keutuhan leksikal merujuk kepada hubungan antara bahagian wacana,
iaitu antara perkataan (leksikal) dalam wacana tersebut.Terdapat enam jenis
hubungan yang membentuk keutuhan leksikal seperti berikut :
▪ • Pembuka dan penutup
▪ • Akronim
▪ • Pengulangan
▪ • Persamaan leksikal/sinonim
▪ • Kolokasi
▪ • Hiponim

7. • Persamaan leksikal atau sinonim merujuk kepada perkataan yang berlainan bentuk
ejaan atau bunyi tetapi mempunyai makna yang sama atau hampir sama (O’Grady,
2000).
• Hal ini dapat dilihat berdasarkan persamaan perkataan dalam dua ayat yang berurutan
untuk menunjukkan persamaan maksud.
• Akronim pula ialah perkataan yang berlainan bentuk ejaan atau bunyi tetapi mempunyai
makna yang berlawanan (Kuiper & Allen, 2004).
• Hiponim pula ialah perkataan yang mempunyai makna yang boleh menunjukkan makna
perkataan lain, iaitu makna umum dan makna khusus.
• Kolokasi pula ialah pengulangan yang melibatkan kehadiran sekumpulan perkataan
yang saling berkait dengan sesuatu idea, topic, situasi atau konteks. Seterusnya unsur
pengulangan pula merujuk kepada pengulangan unsure yang sama iaitu, setiap
perkataan diulang secara penuh tanpa melakukan sebarang perubahan.
• Yang terakhir ialah membentuk keutuhan leksikal ialah pembuka dan penutup yang
digunakan dalam sebuah wacana.

8. Keutuhan Gramatikal
▪ Keutuhan Gramatikal merupakan hubungan wacana yang berkaitan dengan
tatabahasa.Terdapat empat jenis keutuhan gramatikal dalam sesuatu wacana
yang terdiri daripada :
▪ • Penanda rujukan
▪ Kata ganti nama diri orang dan kata ganti nama tunjuk.
▪ Contoh penggunaan kata ganti nama diri orang : Radiahmerupakan pelajar yang
amat rajin. Dia telah lulus dengan cemerlang dalam peperiksaan. (Kata ganti nama
diri orang yang digunakan sebagai penanda rujukan ialah dia .)
▪ • Elipsis
▪ Unsur pelenyapan untuk mengelakkan pengulangan maklumat dalam ayat
seterusnya.
▪ Contoh elipsis : Ani : Awak kerja di mana ? (Awak bekerja di mana ?)Abu :Taman
Universiti. (Saya bekerja diTaman Universiti.)Ani : Dah lama ? (Sudah berapa lama
?) Abu :Tiga tahun. (Saya sudah bekerja di sana selama tiga tahun.)

9. ▪ • Penanda penghubung
▪ Berfungsi menjalinkan perkataan dengan perkataan, frasa dengan
frasa, klausa dengan klausa dan ayat dengan ayat.
▪ • Penanda gantian
▪ Proses mengantikan unsur bahasa dengan unsure lain seperti kata
nama, kata kerja dan klausa.

10. Keutuhan Fonologi
▪ Keutuhan fonologi yang terdapat dalam sesuatu wacana dapay dilihat dari
segi hentian suara, nada suara, dan intonasi suara. Hal ini secara tidak
langsung menimbulkan hubungan semantic yang berbeza-beza antara
bahagian-bahagian wacana.
▪ Contohnya hubungan antara ayat penyata,
▪ “ Dia sudah pergi ? ”
▪ Perbezaan antara kedua-duanya wujud melalui nada suara semasa penutur
menuturkannya.
▪ • Unsur-unsur paralinguistik juga membantu pemahaman tentang
sesuatu wacana. Dalam wacana tulisan, unsur-unsur paralinguistik ini ialah
alat-alat yang digunakan untuk memperjelaskan persembahan wacana.
▪ • Dalam wacana tulisan, alat-alat tersebut ialah tanda baca seperti
noktah, koma, tanda soal, titik bertindih dan sebagainya. Dalam wacana
lisan pula, ekspresi wajah , iaitu keadaan air muka serta gerakan tangan dan
badan merupakan alat-alat untuk membantu memahami ujaran.