2. Thành viên nhóm 3
Ngô Thị Thu Phương
Thái Thục Oanh
Lưu Thị Xuân
Nguyễn Huỳnh Duyên Anh
Nguyễn Việt Đức
3. 1 VAI TRÒ CỦA CÁI ĐẸP TRONG
NGHỆ THUẬT
VAI TRÒ CỦA TRI THỨC NGHỆ THUẬT
TRONG HÌNH THÀNH THỊ HIẾU THẨM MỸ
CỦA CON NGƯỜI.
TỔNG KẾT
NỘI DUNG TRIỂN KHAI
MỞ ĐẦU
2
4. MỞ ĐẦU
Nhắc lại một số định nghĩa có liên quan trong
bài:
Cái đẹp: là phạm trù trung tâm của
mỹ học, là cái chứa đựng tính hoàn thiện,
hoàn mỹ, phải gợi lên một khát vọng, một ước
mơ mang tính lí tưởng.
Thị hiếu thẩm mỹ: là một phạm trù của mỹ
học chỉ sở thích của con người về phương diện
thẩm mỹ. Đó là sự bằng lòng và hứng thú của
chủ thể khi tiếp nhận, đánh giá các đối tượng
thẩm mỹ nhất định.
5. 1. Vai trò của nghệ thuật trong việc
sáng tạo cái đẹp.
Con người luôn sáng tạo theo quy luật của cái đẹp.
Trong nghệ thuật giá trị thẩm mỹ đứng ở vị trí trung tâm,
là lý do sống còn của nghệ thuật.
Dưới bàn tay khéo léo và con mắt tinh tường của
người nghệ sỹ đã chắt lọc những cái gì vô vàn tinh túy
nhất, những cái đẹp tản mạn khắp nơi trong cuộc sống.
Nghệ sỹ đã thông qua những hình tượng nghệ thuật để
chứa cả thế giới tinh thần, tư tưởng, cảm xúc của mình
muốn gửi đến
Chính vì vậy nghệ thuật có nhiều vai trò khác nhau.
Và nó có vai trò rất quan trọng trong sáng tạo cái
đẹp.
6. Vậy một tác phẩm nghệ thuật đẹp
là một tác phẩm như thế nào????
Bức ảnh: Em bé và diều hâu Tượng điêu khắc thời trần-Việt Nam
7. Một tác phẩm nghệ
thuật đẹp:
Có tính sáng tạo đặc thù
Với mục đích: sáng tạo ra những cái đẹp
làm thỏa mãn nhu cầu thẩm mỹ của con
người.
Có ý nghĩa xã hội sâu sắc
Biểu hiện qua các loại hình: hội họa,
điêu khắc, sân khấu, điện ảnh, kiến trúc,
múa, văn học, âm nhạc…
8. Cái Đẹp và Nghệ thuật
có mối quan hệ như
thế nào?
“Cái đẹp là điều kiện không thể
thiếu được của nghệ thuật, nếu
thiếu cái đẹp thì không có và
không thể có nghệ thuật, đó là
một định lí”. Theo giáo trình mỹ
học đại cương Lê Ngọc Trà chủ
biên.
10. Về mặt nội dung
Đẹp là khi phản ánh một cách chân thật
cái đẹp của hiện thực cuộc sống. Cái đẹp đó
bắt nguồn từ chính những cái đẹp trong tự
nhiên, trong cuộc sống.
Vì vậy, đến với nghệ thuật là có thể tìm
thấy tất cả những biểu hiện đa dạng của cái
đẹp trong thế giới tự nhiên cũng như trong đời
sống xã hội
11. Cái đẹp được tái hiện lại trong văn học bằng sức
mạnh ngôn từ
Cỏ non xanh rợn chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa…
Truyện Kiều- Nguyễn Du
hay
“ Trông này, Va-li-a, đẹp quá! Đẹp tuyệt… y như
tạc ra ấy, nhưng từ một chất liệu kì diệu biết đường
nào! Nó không phải bằng cẩm thạch, cũng không phải
bằng bạch ngọc, trông nó sinh động, mà lại lạnh lùng
làm sao.” Đội cận vệ thanh niên- Fadeev
12. Cái đẹp trong những bức tranh lại thể hiện sự phong phú của cuộc
sống thể hiện qua những nét mộc mạc, đơn sơ ở nông thôn hay
những cái đẹp lung linh, huyền ảo trong thành phố…
13. “Kia là một ông già 70 tuổi, căm cúi làm việc, đang vung búa lên,
da sạm nắng, đầu che bằng một cái nón sơn. Còn đây là một
người trẻ tuổi đầu tóc bụi bặm da nâu xanh. Ông già quỳ gối,
người thanh niên ở sau lưng ông, đứng thảng ra sức vác một rổ
đá, cảnh đó diễn ra dưới trời nắng chang, giữa đồng cạnh một hô
bên đường…”
Những người đập đá( 1849) Courbet
14. GiuDa phản bội chúa- Giôt Tô
Tác phẩm này thành công ở cách họa sỹ diễn tả sự lộn cộn của
đám đông lính vây quanh chúa, đặc biệt là GiuDa. Và hiện
thực cuộc sống đã được đưa vào bức tranh một cách chân thực
nhất.
15. Cái đẹp trong tự nhiên khi đi vào nghệ thuật, qua sự sáng tạo của
người nghệ sỹ đã trở nên lung linh với muôn sắc màu khác nhau. Song
tập trung sâu sắc vẫn là vẻ đẹp của con người
Tranh sơn dầu đẹp mùa thu vàng của Levitan
Mùa thu của nước Nga được thể hiện qua hình ảnh và màu
sắc:màu lá vàng rơi, màu của rừng bạch dương đang thay lá bao phủ một
màu vàng nhưng lại không tức bởi bầu trời trong xanh và những áng mây
đang bao phủ nhẹ nhàng.
16. Nàng Mona Lisa của họa sĩ nổi tiếng Leonardo da Vinci
Vẻ đẹp ngoại hình kết hợp với vẻ đẹp nội tâm đã tạo
nên sự cân bằng cho hình tượng nghệ thuật, ngoài việc diễn tả
chất da thịt sống động, tác phẩm còn thành công ở việc diễn tả
gương mặt của nàng.
17. Về mặt Hình thức:
Cái đẹp đích thực của hình thức tác phẩm
được xác định trong mối quan hệ với nội
dung, chịu sự chi phối trực tiếp của nội
dung
Là một chỉnh thể thẩm mỹ sinh động và độc
đáo, cũng là một đối tượng của cái đẹp. Nó dễ nhận
thấy nhất trong một tác phẩm nghệ thuật. Bất cứ một
tác phẩm nào- dễ được gọi là nghệ thuật đều phải đẹp
về mặt hình thức
Biểu hiện trình độ làm chủ chất liệu, ở các thủ
pháp, phương tiện nghệ thuật được sử dụng một cách
điêu luyện, tinh vi, ở sự tổ chức, liên kết các yếu tố
hình thức của tác phẩm một cách chặt chẽ làm cho
tác phẩm trở thành một chỉnh thể thống nhất trọn
vẹn, nhằm thực hiện được một cách tốt nhất chức
năng của nó biểu hiện nội dung
18. Nghệ thuật là một phương tiện có khả năng
đặc biệt để thâm nhập, khám phá chiều sâu bí ẩn của
tâm hồn con người, mà ngoài nghệ thuật các phương
tiện khác không thể đạt đển đỉnh cao như vậy. Vì
vậy, nghệ thuật góp một phần không nhỏ trong việc
hoàn thiện con người về nhân cách, tư tưởng, tình
cảm, hướng đến cái chân thiện mỹ.
19. Bức tranh sơn dầu họa sĩ Trần Văn Cẩn sáng tác
năm 1943. vẻ đẹp ngây thơ, yếu tố thánh thiện được diễn
tả bằng yếu tố màu sắc và bố cục
Em Thúy
20. Thiếu nữ bên hoa huệ- họa sỹ Tô Ngọc Vân
Vẻ đẹp mền mại, uyển chuyển trong tư thế ngồi bên
hoa tạo nên nét đẹp độc đáo và đặc trưng của người thiếu nữ
Hà Nội xưa. Để khẳng định:” con người là đẹp nhất trong
trung tâm vũ trụ”
22. Bệ đá Chămpa Tượng nữ thần Siva
Vẻ đẹp phồn thực được thể hiện rõ nét trong mọi tác phẩm
điêu khắc của văn hóa của Vương quốc Chămpa cổ xưa.
23. Nghệ thuật còn là một” kênh” giao tiếp đặc biệt
giữa nghệ sỹ và công chúng nghệ thuật, giữa công
chúng nghệ thuật với nhau. Thông qua những tác
phẩm nghệ thuật, con người cảm thấy được an ủi,
chia sẻ, đồng cảm về tâm hồn, tình cảm, nhờ đó
nghệ thuật có khẳ năng nối liền mọi khoảng cách
về không gian, thời gian” dẫn con người đến với
con người”.
24. Như vậy, vai trò của nghệ thuật trong sáng tạo
cái đẹp là vô cùng quan trọng, vai trò của nghệ
thuật đối với đời sống tinh thần của con người là
không thể thay thế. Nhìn vào góc độ nào, nghệ
thuật cũng luôn gắn liền với cái đẹp với những
giá trị thẩm mỹ
26. Cái đẹp luôn là đối tượng trung tâm của nghệ
thuật,nghệ thuật còn phản ánh cả những cái xấu xa, độc
ác, ghê tởm, lố bịch, cái cao cả, cái bi, cái hài. Tuy nhiên ,
khi đưa chúng ra vẫn phải được chiếu rọi dưới ánh sáng
của cái đẹp, tức là người nghệ sỹ phải có tâm hồn đẹp, lí
tưởng đẹp để dẫn dắt con người biết nhận ra cái tốt, cái
xấu.
Một tác phẩm nghệ thuật chân chính vẫn có thể đẹp
ngay cả khi nó phản ánh cái xấu.
Có thể nói nghệ thuật không chỉ bảo đảm cho sự lành
mạnh của con người, của xã hội loài người mà nó còn
bảo đảm tính kế thừa lâu đời, tính phổ biến ngày càng
tăng của văn hóa. Tạo ra các hình tượng – tư tưởng có ý
nghĩa phổ biến trở thành những tư tưởng mang tính
nhân loại, nghệ thuật nói lên toàn bộ sự phát triển của
lịch sử.
29. 2.Vai trò của tri thức nghệ thuật
trong hình thành thị hiếu thẩm mỹ
của con người.
Ngày nay, không ai có thể nghi ngờ và phủ nhận rằng
văn hoá nghệ thuật chân chính có tác động mạnh mẽ
đến tình cảm con người, đến tư tưởng và hoài bão đặc
biệt có ý nghĩa trong hình thành thị hiếu thẩm mỹ
của con người
30. Tác dụng to lớn của nghệ thuật trong hình thành thị hiếu
thẩm mỹ xuất phát từ chức năng chức năng giáo dục của
nghệ thuật. Chức năng giáo dục của nghệ thuật trước hết là
giáo dục thẩm mỹ
Đó là quá trình nâng cao năng lực thẩm mỹ của mỗi con
người trong đó có việc bồi dưỡng các cảm xúc thẩm mỹ, thị
hiếu thẩm mỹ và lý tưởng thẩm mỹ thông qua các tri thức
nghệ thuật. Xây dựng những tình cảm lành mạnh, trong
sáng, mạnh mẽ để con người có thể phân biệt rạch ròi giữa
cái cũ – cái mới, giữa cái xấu – cái đẹp là công việc trọng
tâm của giáo dục thẩm mỹ. Góp phần giáo dục các thị hiếu
lành mạnh trong việc giải quyết mối quan hệ giữa thị hiếu
cá nhân – xã hội trong các lĩnh vực
31. • Trình độ phát triển của thị hiếu thẩm mỹ được biểu
hiện ở chỗ: nó nhận thức được giá trị thẩm mỹ của
cuộc sống và của nghệ thuật ở mức độ sâu sắc,
toàn diện đến mức nào.
• Khả năng đánh giá thẩm mỹ được biểu lộ qua các
nhận xét, cảm xúc, thái độ của chủ thể thẩm mỹ
trước khách thể thẩm mỹ
32. Thị hiếu thẩm mỹ tốt nghĩa là khả năng thưởng thức cái
đẹp một cách chân chính, là nhu cầu tiếp thu và tạo ra cái
đẹp trong lao động, trong sinh hoạt, trong ứng xử và cả
trong nghệ thuật. Sự phản ứng mau lẹ trong cảm thụ thẩm
mỹ biểu lộ cá tính và chủ kiến của con người. Thái độ dứt
khoát khi khen, chê thể hiện sự tự tin của con người trong
đánh giá thẩm mỹ. Điều đó chỉ có thể có được khi con
người có vốn văn hoá cao, có vốn nghệ thuật, vốn thẩm mỹ
sâu, giúp họ có được bản lĩnh vững vàng trước mọi sự lựa
chọn. Kinh nghiệm thẩm mỹ của chủ thể càng phong phú
bao nhiêu thì phản ứng của họ càng chính xác và mau lẹ
bấy nhiêu
33. Tri thức nghệ thuật lành mạnh, chính thống góp phần tích
cực trong việc hình thành nâng cao khiếu thẩm mỹ cho con
người, giúp họ có khả năng nhận ra và đánh giá đúng về cái
đẹp từ đó có thể sống, làm việc theo những quy luật của cái
đẹp và chỉ có như vậy mới mở ra khả năng sáng tạo cái đẹp,
chiêm ngưỡng và thưởng ngoạn.
34. Nếu biết tiếp thu các loại hình nghệ thuật chân chính,
có định hướng thị hiếu thẩm mỹ thì sẽ gây được cảm xúc
thẩm mỹ lành mạnh, tạo thị hiếu lành mạnh rồi tự nó tạo ra
cơ chế để gìn giữ các giá trị tốt đẹp , hướng con người vươn
tới cái đẹp, tạo cho họ có thị hiếu thẩm mỹ phát triển và tự
nó sẽ tạo ra cơ chế phản ứng lại những phản giá trị
35. • Ngược lại nếu họ không được tiếp xúc với tri thức nghệ
thuật chân chính hoặc tiếp xúc với những nghệ thuật
lệch lạc, thiếu chính thống hoặc rẻ tiền họ sẽ chưa thể
có thị hiếu thẩm mỹ phát triển đến mức cần thiết, thiếu
định hướng trong thị hiếu hoặc có những tri thức nghệ
thuật lệch lạc, rẻ tiền từ đó hình thành những thị hiếu
thẩm mỹ lêch lạc, thiếu lành mạnh hoặc phản cảm hoặc;
sự đánh giá của họ thường hay nặng về cảm tính. Họ
thường có những nhìn nhận phiến diện, đánh giá sai
lệch, nhất là tầng lớp thanh niên, sinh viên.
36. Việc hình hình thành thị hiếu thẩm mỹ của mỗi cá
nhân còn phụ thuộc sâu sắc vào kết quả tổng hòa của nhiều
yếu tố: lứa tuổi, nghề nghiệp, thế giới cảm xúc, tới sở
thích của cá nhân, trình độ và sự tích lũy tri thức, sự trải
nghiệm, đặc điểm văn hóa địa phương, nhất là truyền
thống văn hóa của cộng đồng, trong đó mỗi người là
thành viên,...
37. Vì vậy cần có tri thức về nghệ thuật để có thể cảm thụ và
tiến tới yêu thích nghệ thuật.
Việc giáo dục thẩm mỹ là việc hết sức quan trọng. Bản
thân trong công tác giáo dục thẩm mỹ, cần không ngừng
bồi dưỡng và nâng cao trình độ thẩm mỹ cho công
chúng, thông qua việc cung cấp những tri thức thẩm mỹ
đúng đắn, tạo điều kiện cho việc phát triển khả năng sáng
tạo thẩm mỹ ở mỗi cá nhân, giúp cho họ được tiếp xúc,
cảm thụ với các tác phẩm nghệ thuật có giá trị, từ đó góp
phần hình thành những thị hiếu thẩm mỹ lành mạnh và
đúng đắn.
38.
39. Ví dụ: Lĩnh vực Âm nhạc
Thế giới âm nhạc là một thế giới đa sắc
màu với nhiều thể loại
Thượng vàng hạ cám