1. Evaluation and promotion of
rural wastewater treatment
for reduction of nutrient
loads to the Baltic Sea
Dr inż. Andrzej Tonderski
Agnieszka Hylla-Wawryniuk
POMInnO Ltd., Poland
15.06.2016 – Warsztat Inicjatywy BaRuWa – Wrocław, dolnośląskie
PA NUTRI Flagship Project
2. agenda spotkania
1. powitanie uczestników i przedstawienie organizatorów,
2. ogólne przedstawienie inicjatywy BaRuWa,
3. wyniki analiz dotyczących indywidualnych systemów zagospodarowania
nieczystości ciekłych w woj. lubuskim wraz z dyskusją
4. formy wsparcia finansowego dla budowy indywidualnych systemów oczyszczania
ścieków (WFOŚiGW, PROW, Interreg CE)
5. dalsze działania dotyczące inicjatywy BaRuWa wraz z dyskusją i wnioskami
3. O projekcie BaRuWa
• ogromne dysproporcje między południowo-wschodnią i północno-zachodnią częścią Morza
Bałtyckiego w aspekcie podłączenia do kanalizacji
• eutrofizacja – największe zagrożenie dla ekosystemu Morza Bałtyckiego; udział Polski w ładunku
azotu odprowadzanego do Bałtyku (w 2015 było to ok. 25%; ładunek fosforu - ok. 36%, HELCOM).
• wdrażanie innowacyjnych, niezawodnych i ekonomicznie opłacalnych przydomowych technologii
oczyszczania ścieków ma potencjał redukcji strumienia substancji odżywczych do Morza
Bałtyckiego.
• krajowe cele dotyczące oczyszczania ścieków w obszarach wiejskich i podmiejskich różnią się
pomiędzy krajami regionu Morza Bałtyckiego, tak jak zróżnicowany jest poziom zaangażowania ze
strony władz, właścicieli domów, producentów technologii i dostawców usług współpraca
transgraniczna i wymiana doświadczeń jest potrzebna
• wiele gospodarstw domowych ma trudności w dostosowaniu się do wymagań prawnych i
środowiskowych (wysoka cena dostępnych technologii). Potencjalni użytkownicy nie są świadomi,
jakiego rodzaju systemy mogą być odpowiednie w danym miejscu.
4. O projekcie BaRuWa
• Cel projektu: obiektywna ocena niezawodności i wydajności pracy małych oczyszczalni ścieków
(badania i analizy) w różnych miejscach i sytuacjach, co ma przyczynić się do promowania
odpowiednich technologii dla obszarów wiejskich i podmiejskich.
Projekt BaRuWa obejmuje również stworzenie solidnej platformy komunikacji i wymiany
doświadczeń z podobnymi działaniami, które są w toku, w kilku częściach regionu Morza Bałtyckiego
(np. w Szwecji, Danii, Polski, Niemczech, Finlandii, a od niedawna także w Rosji). Między innymi
dlatego Projekt BaRuWa uzyskał status Projektu Flagowego PA NUTRI.
W ramach projektu, doświadczenia i najlepsze praktyki będą udostępniane i promowane w krajach
partnerskich, co zdecydowanie wzmocni współpracę transgraniczną w regionie Morza Bałtyckiego.
5. Stopień skanalizowania gmin
(% populacji podłączony do
kanalizacji) – dane GUS 2014
http://arcg.is/1Pped05 aplikacja online
dla woj. dolnośląskiego
8. Źródła dofinansowania POŚ
• Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego na lata 2014-2020
• 4.2. Projekty dotyczące budowy, rozbudowy, przebudowy i/lub modernizacji zbiorczych systemów
odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych w aglomeracjach uwzględnionych w Krajowym
Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) – od 2 do 10 tys. RLM, w tym: sieci kanalizacji
sanitarnej, oczyszczalnie ścieków, inwestycje w zakresie instalacji służących do zagospodarowania
komunalnych osadów ściekowych (innego niż składowanie) – jako element projektu, inne urządzenia do
oczyszczania, gromadzenia, odprowadzania i oczyszczania ścieków – jako element projektu.
• Nabór: od 4 lipca do 18 lipca 2016
9. Źródła dofinansowania POŚ
• Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
(PROW)
• działanie Gospodarka wodno-ściekowa ze
środków EFRROW obejmuje: budowę,
przebudowę, modernizację lub wyposażenie
obiektów budowlanych służących do
zaopatrzenia w wodę i odprowadzania
ścieków, zakup i montaż urządzeń
kanalizacyjnych oraz urządzeń
wodociągowych. Pomoc ma formę
refundacji części kosztów kwalifikowalnych
operacji. Planowany nabór: sierpień 2016.
• Gminy wiejskie, miejsko-wiejskie i miejskie
(z miastami poniżej 5 tys. mieszkańców), leżące poza aglomeracjami
zdefiniowanymi w KPOŚK
• Kryteria punktowe uwzględniające m.in. skalę potrzeb poprawy stanu
wód (PWŚ), dochód podatkowy gminy, stopę bezrobocia, powiązanie z
inwestycjami dot. tworzenia struktury szerokopasmowej
• Max. 2 000 000 na beneficjenta; 63,63% kosztów kwalif., wartość
wydatków kwalifikowalnych max. 1 mln €
• Punkty związane ze specyfiką regionu (właściwe dla województw):
Jeżeli:
• realizacja będzie kontynuacją przedsięwzięć dot. budowy
infrastruktury gospodarki wodno-ściekowej zakończonych nie później
niż 10 lat poprzedzających termin rozpoczęcia naboru i ma na celu
zwiększenie liczby odbiorców usług – 4pkt
• Na obszarze gminy występuje min.1 z form ochrony przyrody: park
narodowy, rezerwat, park krajobrazowy: 4pkt, otulina ww. form lub
OCHK albo N2000 – 2pkt
• Iloraz (%) liczby (GUS) mieszkańców, w której jest planowana operacja i
średniej woj. liczby mieszkańców z wył. miejscowości >5tys. mieszk.)
wynosi: 100% - 4pkt,>75% - 3pkt,50-75%-2pkt, 25-50% - 1pkt
10. Źródła dofinansowania POŚ
WFOŚiGW we Wrocławiu
Fundusz w 2016 r. realizuje przedsięwzięcia związane z realizacją „Krajowego programu oczyszczania ścieków
komunalnych” oraz zadania priorytetowe w programie NFOŚiGW „SYSTEM – Wsparcie działań ochrony środowiska i gospodarki
wodnej realizowanych przez WFOŚiGW Część 3) Dofinansowania przydomowych oczyszczalni ścieków, lokalnych oczyszczalni
ścieków wraz z sieciami kanalizacyjnymi oraz podłączeń budynków do zbiorczego systemu kanalizacyjnego
• JST: pożyczki i/lub dotacje oraz dopłaty do kredytów bankowych, przedsiębiorcy: pożyczki, osoby fizyczne: pożyczki z
możliwością umorzenia cz. kapitału (linia kredytowa w BOŚ/Ekokredyt)
• wysokość stopy procentowej dla pożyczek udzielonych ze środków własnych Wojewódzkiego Funduszu wynosi 2,75%;
udzielane pożyczki mogą podlegać częściowemu umorzeniu
• możliwość połączenia dotacji (max 25%) i pożyczki (max 75%) dla JST
dopłaty: wysokość dopłaty do oprocentowania kredytu (JST - max. 5% w sk.r oku, do 6 lat; przedsiębiorcy, osoby fizyczne - max. 3% w sk.roku, do 5 lat)
stanowi różnicę między stopą do rozliczeń, określoną w umowie z bankiem, a wysokością stopy oprocentowania pożyczek ustaloną przez Zarząd WFOŚiGW.
Wojewódzki Fundusz może również udzielić dopłaty do oprocentowania kredytu udzielanego przez wybrany przez Wnioskodawcę bank do wysokości 75%
wartości zadania.
11. Interreg: budowanie potencjału,
testowanie i planowanie
9 krajów:
Austria, Czechy, Węgry, Polska, Słowacja, Słowenia, Niemcy (Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Berlin, Brandenburgia, Meklemburgia - Pomorze Przednie,
Saksonia, Saksonia-Anhalt, Turyngia, Włochy (Piemont, Valle d'Aosta, Liguria, Lombardia, Provincia Autonoma Bolzano/Bozen, Provincia Autonoma Trento,
Veneto, Friuli-Wenecja Julijska, Emilia-Romagna); oraz Ukraina - obwody: wołyński, lwowski, iwanofrankowski, zakarpacki, czerniowiecki
wsparcie finansowe dla projektów transnarodowych przyczyniających się do wdrażania inteligentnych
rozwiązań stanowiących odpowiedź na wyzwania regionalne w obszarze innowacyjności, gospodarki
niskoemisyjnej, środowiska, kultury i transportu
Priorytet 3: Współpraca w zakresie zasobów naturalnych i kulturowych na rzecz trwałego wzrostu
gospodarczego:
3.1. Poprawa zintegrowanego zarządzania środowiskiem w celu ochrony i zrównoważonego wykorzystywania zasobów i
dziedzictwa naturalnego
Działania: Zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych dla rozwoju regionalnego, innowacyjne
technologie/narzędzia, usprawnianie/harmonizacja zintegrowanego zarządzania środowiskiem
12. Finansowanie EFRR 4 Obszary Cele szczegółowe Orientacja na
- około 90 mln EUR Priorytetowe nowatorskie podejście i rezultaty
Dofinansowanie Procedura Aplikowanie Czas trwania
(Polska) do 85% - jednoetapowy konkurs wyłącznie przez internet deadline: 23 czerwca
Ogólne informacje: drugi
nabór (do 23 czerwca 2016)
13. Partnerstwa wspierane przez Interreg CEP powinny
składać się z minimum 3 finansujących partnerów z
minimum 3 krajów, z których co najmniej 2 leżą w
obszarze objętym Programem
Wnioskodawcy spoza tego obszaru (na terenie EU)
mogą również startować jako partnerzy projektu
pod warunkami określonymi w wymogach Programu
Sugerowany koszt projektu: 1-5 mln EUR,
Sugerowany czas realizacji: 30-36 miesięcy
Linie budżetowe:
1.koszty personelu
2. wydatki biurowe i administracyjne
3. koszty podróży i zakwaterowania
4. koszty ekspertów zewnętrznych i usług
zewnętrznych
5. wydatki na wyposażenie
6. wydatki na infrastrukturę i roboty budowlane
14. Do 17 czerwca – konsultacje indywidualne
23 czerwca – zamknięcie naboru
Wiosna 2017: decyzja komitetu monitorującego
i zawarcie umów
Połowa 2017: rozpoczęcie realizacji projektów
http://www.interreg-central.eu
https://europasrodkowa.gov.pl/
15. Dalsze kroki w ramach BaRuWa
• Krok 1. Zorganizowanie spotkania z przedstawicielami zainteresowanych gmin z
województwa celem ustalenia dalszych działań;
• Krok 2. Wystąpienie z wnioskiem o dofinansowanie promocji i budowy na
poziomie międzynarodowym;
• Krok 3. Przygotowanie wniosków o dofinansowanie promocji i budowy na
poziomie wojewódzkim;
• Krok 4. Powołanie ogólnopolskiego stowarzyszenia interesariuszy
wspierających/promujących ideę przydomowych oczyszczalni ścieków;
• Krok 5. Wystąpienie z wnioskiem o dofinansowanie promocji i budowy na
poziomie ogólnopolskim (np. NFOŚiGW);
• Krok 6. Wystąpienie z wnioskiem badawczo-naukowym na poziomie krajowym
lub międzynarodowym;
16. Krok 2.
• Wystąpienie z wnioskiem o
dofinansowanie na poziomie
międzynarodowym, który może być
zrealizowany
wspólnie/indywidualnie przez
gminy;
• 23 czerwca 2016
• List intencyjny (podpisany przez
gminę);
• Deklaracja budowy instalacji
demonstracyjnej;
• Udział w przygotowaniu
ostatecznej wersji wniosku;
• Podpisanie deklaracji
partnerskiej;
17. Krok 3.
• Przygotowanie indywidualnych wniosków np.
do WFOŚiGW/ PROW
• Wniosek taki będzie musiał spełniać
wymagania odpowiedniego programu, ale
wstępnie planujemy, że może zawierać takie
elementy jak: odpowiednie szkolenia dla
gmin i inwestorów indywidualnych,
dofinansowanie zadań związanych z budową
lub instalacją oczyszczalni, administrację;
• PROW – sierpień 2016 (?)
(przydomowe oczyszczalnie);
• WFOŚiGW – nabór ciągły
18. Krok 4.
• Organizacja spotkania mającego na
celu powołanie ogólnopolskiego
stowarzyszenia interesariuszy
wspierających/promujących ideę
przydomowych oczyszczalni ścieków.
Stowarzyszenie to miałoby na celu
wspieranie interesariuszy poprzez
organizowanie działań
szkoleniowych oraz pozyskiwania
odpowiednich funduszy na budowę
oczyszczalni w gminach do niego
należących;
• List intencyjny interesariuszy;
• Konsultacje statutu
stowarzyszenia POLPOŚ
(czerwiec-lipiec 2016);
• Organizacja spotkania
założycielskiego (wrzesień 2016);
19. Krok 5.
• Wystąpienie z wnioskiem o
dofinansowanie przydomowych
oczyszczalni ścieków na poziomie
ogólnopolskim (np. NFOŚiGW),
które może być zrealizowane w
ramach nowego stowarzyszenia
albo wspólnie/indywidualnie
przez zainteresowane gminy;
• Lobbing w NFOŚiGW odnośnie
wsparcia przydomowych
oczyszczalni ścieków
(czerwiec-sierpień 2016);
• Przygotowanie wspólnego
wniosku przez grupę
zainteresowanych gmin
(wrzesień-październik 2016);
20. Krok 6.
• Wystąpienie z wnioskiem badawczo-
naukowym na poziomie krajowym lub
międzynarodowym, który ma na celu
przygotowanie innowacyjnych
ulepszonych rozwiązań spełniających
zarówno wymagania ekologiczne
(skuteczność oczyszczania), jak też
ekonomiczne (niewygórowana cena).
Zainteresowane gminy mogłyby być
miejscami, w których takie rozwiązania
byłyby zainstalowane jako obiekty
demonstracyjne.
• Networking dotyczący jednostek
naukowo-badawczych
zajmujących się przydomowymi
oczyszczalniami ścieków;
• Przygotowanie odpowiedniego
wniosku do NCBiR (do grudnia
2016)
21. Dziękujemy za uwagę
Andrzej Tonderski
ati@pominno.pl
+48 58 735 3456
Agnieszka Hylla-Wawryniuk
awh@pominno.pl
+48 58 735 3455
Notas del editor
Między innymi dlatego Projekt BaRuWa uzyskał status Projektu Flagowego PA NUTRI.
Dokumentem stanowiącym podstawę do oceny projektów jest IV aktualizacja Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) przyjęta przez Radę Ministrów 21 kwietnia 2016 r. wraz z Master Planem dla wdrażania dyrektywy 91/271/EWG (przyjętym przez Ministra Środowiska 15.05.2015 r.) zawierającym listę potrzeb inwestycyjnych w poszczególnych aglomeracjach. Ocena zgodności przedsięwzięcia z KPOŚK i Master Planem dokonywana będzie poprzez sprawdzenie, czy aglomeracja oraz zakres prac planowanych do realizacji na obszarze aglomeracji zostały uwzględnione w ww. dokumentach.Nie będą mogły być dofinansowane inwestycje realizowane w aglomeracjach nie ujętych w IV aktualizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) oraz Master Planie o równoważnej liczbie mieszkańców wykraczającej poza przedział od 2 tys. do 10 tys.W ramach wskazanego typu projektu możliwe jest uzyskanie wsparcia do wartości stanowiącej 15% wydatków kwalifikowalnych na inwestycje dotyczące budowy, rozbudowy, przebudowy urządzeń zaopatrzenia w wodę i poboru wody będące elementem kompleksowych projektów regulujących gospodarkę wodno-ściekową (nie mogą być dofinansowane odrębne projekty dotyczące tylko inwestycji w urządzenia wodociągowe[7]), w tym:sieci wodociągowe,
stacje uzdatniania wody,
zbiorniki umożliwiające pozyskiwanie wody pitnej,
urządzenia służące do gromadzenia, przechowywania i uzdatniania wody.
Dofinansowanie powyższej infrastruktury dopuszczone będzie w ramach kompleksowych projektów regulujących gospodarkę ściekową, tj. nie będą dofinansowywane wydatki dot. realizacji powyższych inwestycji na obszarach nie objętych systemem zbiorowego odprowadzania ścieków komunalnych.Dofinansowanie inwestycji w zakresie instalacji służących do zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych (innego niż składowanie) będącej elementem projektu, mającej na celu produkcję energii elektrycznej i/lub cieplnej (np. z biogazu), możliwe jest pod warunkiem ich wykorzystania wyłącznie na potrzeby własne operatora (tj. na działalność wodno-ściekową). W konkursie nie mogą więc być dofinansowane wydatki na instalacje, w przypadku których energia elektryczna i/lub cieplna pochodząca z wykorzystania osadów ściekowych przeznaczona jest na inne potrzeby (np. jest sprzedawana). Dotyczy to również wydatków na instalacje, które przewidują wykorzystanie takiej energii na potrzeby inne niż własne. Do wniosku o dofinansowanie niezbędne jest złożenie oświadczenia przez Wnioskodawcę w zakresie produkcji i wykorzystania energii cieplnej i/lub elektrycznej w ramach projektu.Dla konkursu ogłaszanego w ramach poddziałania 4.2.1. Gospodarka wodno-ściekowa – konkursy horyzontalne – nabór na OSI (RPDS.04.02.01-IZ.00-02-122/16) ww. typ projektu winien być realizowany na obszarze danego OSI.Dla konkursu ogłaszanego w ramach poddziałania 4.2.2 Gospodarka wodno-ściekowa – ZIT Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego (RPDS.04.02.02-IZ.00-02-123/16) , ww. typ projektu musi być realizowany na obszarze ZIT WrOF.Dla konkursu ogłaszanego w ramach poddziałania 4.2.3 Gospodarka wodno-ściekowa – ZIT Aglomeracji Jeleniogórskiej (RPDS.04.02.03-IZ.00-02-124/16), ww. typ projektu musi być realizowany na obszarze ZIT AJ.
Minimalna wartość projektu: 100 tys. PLN.
Dofinansowanie UE na poziomie projektu:w przypadku projektu nieobjętego pomocą publiczną – maksymalnie 85% kosztów kwalifikowalnych;
w przypadku projektu objętego pomocą publiczną na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 19 marca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014–2020, kwota pomocy nie może przekroczyć 85% kosztów kwalifikowalnych.
W ust. 2 art. 3 Rozporządzenia Komisji 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis, określony został limit całkowitej pomocy de minimis przyznany jednemu przedsiębiorstwu, który nie może przekroczyć 200.000 EUR w okresie trzech lat podatkowych. Jedno przedsiębiorstwo w tym znaczeniu może stanowić grupa podmiotów, które funkcjonują jako „jeden organizm gospodarczy”. Zgodnie z definicją poprzez jedno przedsiębiorstwo rozumie się wszystkie jednostki gospodarcze, które są ze sobą powiązane co najmniej jednym z następujących stosunków:jedna jednostka gospodarcza posiada w drugiej jednostce gospodarczej większość praw głosu akcjonariuszy, wspólników lub członków;
jedna jednostka gospodarcza ma prawo wyznaczyć lub odwołać większość członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego innej jednostki gospodarczej;
jedna jednostka gospodarcza ma prawo wywierać dominujący wpływ na inną jednostkę gospodarczą zgodnie z umową zawartą z tą jednostką lub postanowieniami w jej akcie założycielskim lub umowie spółki;
jedna jednostka gospodarcza, która jest akcjonariuszem lub wspólnikiem w innej jednostce gospodarczej lub jej członkiem, samodzielnie kontroluje, zgodnie z porozumieniem z innymi akcjonariuszami, wspólnikami lub członkami tej jednostki, większość praw głosu akcjonariuszy, wspólników lub członków tej jednostki.
Wnioskodawca wypełnia wniosek o dofinansowanie za pośrednictwem aplikacji – generator wniosków o dofinansowanie EFRR – dostępny na stronie https://snow-umwd.dolnyslask.pl/ i przesyła do IOK w ramach niniejszego konkursu w terminie od godz. 8.00 dnia 4 lipca 2016 r. do godz. 15.00 dnia 18 lipca 2016 r.
Program został opracowany w ramach celu Europejskiej Współpracy Terytorialnej Unii Europejskiej.