1. H. Coolhavengebied  Rotterdam
De stadscampus als motor voor ontwikkeling
• Alexandra den Heijer
universitair docent TU Delft
• Caroline Giezeman
stedenbouwkundige Gemeente Rotterdam
• Roderick van Houwelingen
commercieel manager JOIN Ontwikkeling

2. sessie H
COOLHAVENGEBIED ROTTERDAM
DE STADSCAMPUS ALS MOTOR VOOR ONTWIKKELING
Alexandra den Heijer
universitair docent TU Delft
specialisatie universiteitscampussen
praktijkcongres Gebiedsontwikkeling – Slim vlottrekken
donderdag 15 maart 2012

3. Sprekers
1. Introductie Alexandra den Heijer (theorie / internationale trends)
2. Visie Gemeente Rotterdam – Caroline Giezeman (praktijk / publiek)
3. Visie Projectontwikkelaar – Roderick van Houwelingen (praktijk / privaat)
> 30 minuten discussie

5. Stelling:
De campus van de toekomst is een stad
stelling nr. 3 van proefschrift Alexandra den Heijer
meer informatie: http://www.managingtheuniversitycampus.nl

6. Historische ontwikkeling van de campus in de stad
campus
gebouwen
gebouw
gebouw stad stad
gebouwen
1. - tot 1930 2. - van jaren 50 tot 90
- kleine universiteiten voor elite - explosieve groei, ruimte voor laboratoria
- geheel geïntegreerd met binnenstad - aan de rand van de stad
campus campus
gebouwen
stad gebouwen stad
gebouwen
3. - rond 2000 4. - 21ste eeuw
- stad is om de campus gegroeid - (a) campus mengen met stad?
- wat nu? - (b) campus ontwerpen als nieuwe stad?
Bron: Managing the university campus (Den Heijer, 2011)

7. PROGRAMMA – campus of the future
ACADEMIC:
EDUCATION & RESIDENTIAL
RESEARCH
INFRASTRUCTURE
RELATED RETAIL &
BUSINESS LEISURE

8. Academic: education & research

9. Campus of the future:
- transparency of processes
to inspire and learn from
each other

10. Campus of the future:
- changing the academic workplace

11. Campus of the future:
- sustainable solutions
- CO2 neutral campus
(photo: Wageningen)

12. Campus of the future:
- sharing laboratories and
other expensive facilities

13. Stimulate social interaction
& intellectual interaction

15. Campus of the future:
student & faculty housing

16. image: DUWO

17. photos: DUWO
Community building

18. Campus of the future:
- creating the place to meet
(photo: Delft)

19. Private  Public space

20. student numbers
NL - HBO + WO 2008 to 2030 (source: OCW 2010)
900.000
800.000 HEI + 32%
700.000
600.000
500.000 + 30%
400.000
+ 35%
300.000
200.000
100.000
0
WO HBO total HEIs

21. 39%
> - 40% > 40%
- 40 – 30% + 40 – 30%
100%
- 30 – 20% + 30 – 20%
- 20 – 10% + 20 – 10%
- 0 – 10% + 0 – 10% 23%
34%
26%
72%
29%
0 50 100 km
21%
Students in HEIs in Dutch cities: changes in the period 2005 – 2009

22. Campus of the future:
- intensive and flexible use
of high quality facilities

23. Campus of the future:
- more quality, less quantity
- new life for old buildings
(photo: Maastricht)

24. luchtfoto gebouw

26. source: Centraal Planbureau / CPB 2010

27. Campussen of clusters

28. Campus of the future:
“univer-city”
(photo Groningen)

29. Campus of the future: univer-city
- building a knowledge city
- competitive advantage of
city for university / university for city
Source: Managing the university campus (Den Heijer, 2010 forthcoming)

30. 2011: “To share or not to be…”
ORGANISATIONAL LEVELS / potential partners for shared use, management and/or ownership
global continental national regional local university faculty department section individual
models for shared use/management/ownership with external
models for shared use/management/ownership with internal
ACADEMIC FUNCTIONS • EDUCATION & RESEARCH
RESIDENTIAL FUNCTIONS
partners on campus
partners on campus
RETAIL & LEISURE FUNCTIONS
RELATED BUSINESS FUNCTIONS
INFRASTRUCTURE FUNCTIONS
world Europe Netherlands region city campus building zone subzone place
PHYSICAL SCALES / resources to accommodate the required campus functions

31. luchtfoto campus
April 11, 2011

32. campus is network of functions

33. region:
Den Haag
Delft
Rotterdam
network
of
campus
functions
source map: Daan Zandbelt

34. De stad van de toekomst is een campus
(kennisstad)
nieuwe stelling voor proefschrift Alexandra den Heijer
meer informatie: http://www.managingtheuniversitycampus.nl

35. Partners
Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling
Ministerie van Infrastructuur en Milieu,
TU Delft, de Alliantie, AM, Amvest,
Gemeente Amsterdam, Gemeente Groningen,
Gemeente Rotterdam, Dienst Landelijk Gebied,
Heijmans Ontwikkeling, NS Poort,
Provincie Noord-Brabant,
Provincie Noord-Holland, Bouwfonds Ontwikkeling,
Schiphol Area Development Company (SADC),
Synchroon en Ymere
Kring van Adviseurs
Movares, Stibbe, Deloitte, Akro Consult,
Brink Groep, Buck Consultants,
INBO, Berenschot

36. Coolhaven als inspiratie

37. slim vlottrekken
Rotterdam
by OVG & Triodos

39. A13 A20
Ligging Coolhaven CS

40. Het Oude Westen /
Middelland / Nieuwe Binnenweg
Museum
park
COOLHAVEN Erasmus MC
Delfshaven De Machinist
DLF-plein
Het Park
Euromast
Parkhaven

42. Ambities vertaald in Visie Hoboken 2030

44. Coolhaven Masterplan

45. Van Rekenen en Tekenen naar Globale Masterplankaart

46. Vervolg: stedenbouwkundig planfase….

47. Vanaf 2010 : de Coolhaven- partners…

48. Korte introductie JOIN

49. Visie en ambitie Coolhaven
Ruimte voor:

50. Medische bedrijvigheid

51. Woningen

52. Input vanuit twee invalshoeken
Ontwikkeling Stedenbouwkundig Plan:
Conceptontwikkeling science blvd

53. De puzzel ….

54. Programmatische varianten…….

55. Conceptontwikkeling
Medical Delta
Rotterdam Science
Tower
zorginnovatie
versterkend
Co-creatie

56. Conceptontwikkeling, voorbeelden incubators
Biopartner, Maastricht (7.000 m2)
• UM, azM, Provincie Limburg,
gemeente Maastricht,
Min. EZ en LIOF
• Subsidie EFRO
Matrix VI, Amsterdam (5.500 m2)
• UvA, NWO, Rabobank,
Gemeente Amsterdam
• Subsidie EFRO
Biopartner, Leiden (10.000 m2)
• Biopartner Incubator 1 & II, en Accelerator
• Min. EZ, gemeente Leiden, UL, LUMC YesDelft!, Delft (5.000 m2)
• Subsidie EFRO • TU, TNO, gemeente Delft
• Subsidie EFRO

57. Conceptontwikkeling, co-creatie
Incubator / R&D center:
Revalidatie-hotel:
Single/multi-tenant faciliteit:

58. De puzzelstukjes…
• Emc internationaal medisch topmilieu (grootste van NL, 4de van Europa, wil top 20 speler
wereldwijd worden)
• Hogeschool Rotterdam met Instituut Gezondheidszorg, Zorginnovatie
• Coolhaven laatste bouwlocatie naast Emc en HR
• Kennisvalorisatie-programma, push op innovatie
• Zorginnovatie belangrijk thema komende 20 jaar
• Push vanuit gemeente, o.a. werkgelegenheidsbelang
• Concrete interesse vanuit de markt (zorghotel, Health Innovation Center,
woningbouw)
Toename investeringen in medisch en zorg (o.a. RST)

59. Slim vlottrekken bij Coolhaven

60. Vragen ?
Vragen?

61. Partners
Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling
Ministerie van Infrastructuur en Milieu,
TU Delft, de Alliantie, AM, Amvest,
Gemeente Amsterdam, Gemeente Groningen,
Gemeente Rotterdam, Dienst Landelijk Gebied,
Heijmans Ontwikkeling, NS Poort,
Provincie Noord-Brabant,
Provincie Noord-Holland, Bouwfonds Ontwikkeling,
Schiphol Area Development Company (SADC),
Synchroon en Ymere
Kring van Adviseurs
Movares, Stibbe, Deloitte, Akro Consult,
Brink Groep, Buck Consultants,
INBO, Berenschot

62. Sprekers
1. Introductie Alexandra den Heijer (theorie / internationale trends)
2. Visie Gemeente Rotterdam – Caroline Giezeman (praktijk / publiek)
1. Visie Projectontwikkelaar – Roderick van Houwelingen (praktijk / privaat)
> 30 minuten discussie

63. Model for knowledge city
a) Attracting b) Creating
knowledge knowledge
workers
d)
Activities of c) Applying Developing
knowledge Organising growth
the knowledge capacity clusters
city
1 Knowledge base 2 Economic base
Foundations of
the knowledge 3 Quality of life 4 Accessibility 5 Urban diversity 6 Urban scale 7 Social equity
city
The foundations and activities of a knowledge city (Van den Berg, Pol et al. 2005)

64. Toekomst van de campus
ONDERWIJS & WONEN &
ONDERZOEK HOTELS
INFRA-
STRUCTURE Toekomst van de
(kennis)stad
WINKELS &
BEDRIJVEN
VRIJE TIJD
(b) kennis (c) kennis
creëren toepassen
(a) (d)
kenniswerkers SAMEN kennisclusters
activiteiten aantrekken ORGANISEREN ontwikkelen
kennisstad
fundamenten 1. kennisbasis 2. economische
kennisstad basis
3. kwaliteit 4. toe- 5. stedelijke 6. stedelijke 7. arbeids-
van leven gankelijkheid diversiteit schaal potentieel

65. DISCUSSIE (1)
Geen campusontwikkeling zonder garanties
meer informatie: http://www.managingtheuniversitycampus.nl

66. DISCUSSIE (2)
“inside-out”:
ontwikkel geen private maar publieke ruimte
van territorium naar ‘shared space’
meer informatie: http://www.managingtheuniversitycampus.nl

67. DISCUSSIE (3)
Profileren of diversificeren?
meer informatie: http://www.managingtheuniversitycampus.nl

68. Partners
Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling
Ministerie van Infrastructuur en Milieu,
TU Delft, de Alliantie, AM, Amvest,
Gemeente Amsterdam, Gemeente Groningen,
Gemeente Rotterdam, Dienst Landelijk Gebied,
Heijmans Ontwikkeling, NS Poort,
Provincie Noord-Brabant,
Provincie Noord-Holland, Bouwfonds Ontwikkeling,
Schiphol Area Development Company (SADC),
Synchroon en Ymere
Kring van Adviseurs
Movares, Stibbe, Deloitte, Akro Consult,
Brink Groep, Buck Consultants,
INBO, Berenschot

70. Cultuurhistorie

71. Vragen?

72. Rotterdam Hoboken 2030
• Belangrijke aanjager
Rotterdamse economie
• Internationaal medisch
Het oude westen Museumpark topmilieu
Middelland /
nieuwe binnenweg • Slimme economie =
Erasmus MC samenwerking
instellingen en
ondernemers
COOLHAVEN • Topvoorzieningen voor
DLF-plein expats, starters en
Delftshaven studenten
Park
Euromast
• Krachtige verbindingen
• VIP gebied (voorrang
Parkhaven investeringen)

73. Lange termijn perspectief

74. by OVG & Trodos
Coolhaven Partners t/m 2009

75. Co-creatie in gebiedsontwikkeling

76. Organisatie
Regieraad College B&W
Deelgemeenten
Hoboken / Raad
Stuurgroep
Kernteam
Concept
PPS SP & GREX R.O. Etc…..
Science Blvd

77. Masterplan Coolhaven
• Living:
woningmarktonderzoek
door ERA Contour bij Emc,
HR, buurt, etc
• Stadscampus:
campusontwikkeling door
Hogeschool
• Science:
marktonderzoek door
science boulevard partners
Emc, HR, gemeente
Rotterdam en JOIN

78. Verslag en presentaties:
hét platform voor gebiedsontwikkeling

79. Partners
Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling
Ministerie van Infrastructuur en Milieu,
TU Delft, de Alliantie, AM, Amvest,
Gemeente Amsterdam, Gemeente Groningen,
Gemeente Rotterdam, Dienst Landelijk Gebied,
Heijmans Ontwikkeling, NS Poort,
Provincie Noord-Brabant,
Provincie Noord-Holland, Bouwfonds Ontwikkeling,
Schiphol Area Development Company (SADC),
Synchroon en Ymere
Kring van Adviseurs
Movares, Stibbe, Deloitte, Akro Consult,
Brink Groep, Buck Consultants,
INBO, Berenschot