Na twee jaar van krimp is de Nederlandse
economie in 2014 weer gegroeid. Het
volume van het Bruto Binnenlands Product
(BBP) is het afgelopen jaar toegenomen
met 0,8%, voornamelijk gedreven door de
uitvoer.
Informal 1A.pdf: Hoe krijg je succesvol een informal aan boord? Workshop Herm...
Economisch kwartaalbericht maart 2015
1. Na twee jaar van krimp is de Nederlandse
economie in 2014 weer gegroeid. Het
volume van het Bruto Binnenlands Product
(BBP) is het afgelopen jaar toegenomen
met 0,8%, voornamelijk gedreven door de
uitvoer. De consumptieve bestedingen
bleven in 2014 nog zwak. Voor 2015 en
2016 verwachten we wel dat de consument
gaat bijdragen aan de groei, terwijl de
export verder zal aantrekken.
Daardoor gaan we uit van 1¾% BBP-groei
in beide jaren.
In een omgeving van hoge schulden in de
private en publieke sector en beperkte
effectiviteit van het monetaire beleid wordt
de wisselkoers een aantrekkelijk middel om
op korte termijn exportgroei en inflatie te
bevorderen. Op mondiaal niveau is de
wisselkoerswinst van het ene land echter
het wisselkoersverlies van het andere. Sinds
het uitbreken van de crisis in 2008 hebben
centrale banken diverse malen‘haasje-over’
gedaan (‘valutaoorlog’is een iets minder
flatteuze benaming). De figuur laat zien
hoe de dollar-yen wisselkoers onder het
kwantitatieve verruimingsbeleid (QE) van
de Fed verzwakte en onder BoJ-QE (en
afbouw door de Fed) daarna nog harder
weer apprecieerde. Inmiddels heeft de ECB
zich tot het illustere‘QE-gezelschap’
geschaard. Dat heeft geleid tot een
zwakkere euro, maar voor hoe lang?
Nederland: Consument draagt weer bij aan herstel
Na jaren van daling zijn de reële lonen in 2014
gemiddeld weer toegenomen. Dit komt
doordat de inflatie vorig jaar erg laag was,
waardoor de loongroei in 2014 voor het eerst
sinds 2010 gemiddeld weer hoger lag dan de
inflatie. Voor dit jaar verwachten we dat de
inflatie gemiddeld zelfs negatief zal zijn terwijl
de lonen verder stijgen. Dit zal leiden tot een
forse reële loongroei. De hogere reële lonen
zullen de consumptie een impuls geven. In
2016 zal de inflatie weer stijgen, maar nog
steeds zullen de reële lonen blijven toenemen.
Lage inflatie zorgt voor forse reële loonstijging in 2015
De seinen op de Nederlandse arbeidsmarkt
springen weer op groen. De werkgelegen-
heid is de afgelopen kwartalen al toege-
nomen. Ook andere indicatoren wijzen op
herstel van de arbeidsmarkt. Het aantal
uitzenduren -vaak een goede voorspeller
van herstel op de arbeidsmarkt- stijgt nu al
bijna twee jaar onafgebroken. In het laatste
kwartaal van 2014 is zelfs het hoogste punt
bereikt sinds eind 2008. Ook het aantal
vacatures stijgt al meer dan zes kwartalen op
rij. Door deze factoren, samen met het
algemene economische herstel, verwachten
wij dat de werkgelegenheid dit jaar en in
2016 verder zal toenemen. Daardoor zal ook
de werkloosheid dalen, naar 6¾% in 2015 en
6½% in 2016.
De Chinese overheid zet dit jaar in op een
verdere daling van de economische groei.
De huizenmarkt is (weer) aan het verzwak-
ken. De Chinese yuan is door de (impliciete)
koppeling aan de Amerikaanse dollar fors
duurder geworden in reële termen, maar
door lagere invoergroei en grondstoffen-
prijzen stijgen handelsoverschotten
desondanks tot nieuwe recordhoogtes.
Tegelijkertijd was de laatste drie kwartalen
sprake van een netto kapitaaluitstroom.
Seinen op groen voor de arbeidsmarkt
Kerncijfers Internationaal
Blik op de Wereld:
Afname consumentenprijsinflatie positief signaal voor economische groei
China: Economische groei zwakt dit jaar naar verwachting wat verder af
Rente en valuta: Wie springt het verst bij‘haasje-over’?
Kennis en Economisch Onderzoek
Economisch Kwartaalbericht - maart 2015
De daling van de energieprijzen drukt
mondiaal de inflatie en geeft daardoor
koopkrachtwinst in olieconsumerende
landen. Dit zou kunnen leiden tot een
sterker mondiaal groeiherstel. Onzekerheid
rondom zowel de Europees-Griekse
onderhandelingen als het gewapende
conflict in Oost-Oekraïne werpen evenwel
een schaduw over de economische
vooruitzichten. We verwachten mondiale
groei van 3½% in 2015 en 3¾% in 2016.
De groei in de eurozone trekt naar
verwachting van een lager niveau iets
sneller aan, van 1¼% in 2015 naar 1¾%
in 2016.
2,4
0,0 ¾ 1
0,9 1¼ 1¾
2¾2½
2½2,6
2014
2015
2016 2Verenigd Koninkrijk
EMU
Japan
Verenigde Staten
7,4 6¾ 6¼China
BBP-volume kwartaal op kwartaal
%
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
1,5
0,5
-0,5
-1,5
-2,5
Jaar-op-jaar mutatie headline HICP en cao-lonen.
Totale inflatie
Totaal aantal uitzenduren
Cao-lonen
Verenigde Staten
Verenigde Staten
Verenigd Koninkrijk
Japan
Eurozone
Eurozone
China
China
Meer weten? Kijk op www.rabobank.com/economie
BBP-volumemutatie in %
4
3
2
1
0
-1
20042003 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
120
115
110
105
100
95
90
index
Index 2010 = 100
10
8
6
4
2
0
-2
-4
Consumentenprijsinflatie, jaar - op - jaar%
10
8
6
4
2
0
-2
-4
%
20042003200220012000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Reële effectieve wisselkoers, 2010 = 100
130
120
110
100
90
80
70
60
125
120
115
110
105
100
95
90
85
80
75
index
130
120
110
100
90
80
70
60
index
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
%
Fed-QE1
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Fed-QE2 BoJ QE
Fed-
QE3
Afbouw
Fed
QE3
Bron: CBS
Bron: CBS
Bron: CBS
Bron: Macrobond
Bron: Macrobond
Bron: Macrobond