3. 1.HAFİFLEME:
Hafifleme ile birlikte annede olan değişiklikler:
Bacak krampları,
Pelvik basınçta artma,
Alt ekstremitelerde ödem,
Sık idrara çıkma,
Vajinal akıntıda artma.
4. 2. SERVİKAL SİLİNME VE DİLATASYON:
SİLİNME(SERVİKAL İNCELME): Uterus kaslarının
kasılması ile birlikte ortaya çıkar.
Kontraksiyonların etkisi ile internal os’un yakınında
bulunan kas lifleri uterusun alt segmentine, her iki
yana doğru çekilir.
Servikal kanal ortadan kalkar ve serviks yavaş
yavaş uterusun alt kısımının bir parçası haline gelir.
Silinme vajinal muayenelerle ölçülebilir ve yüzde ile
ifade edilir.
%50-60 silinme olduğunda serviksin yarısının
silindiği düşünülür.
5. DİLATASYON(SERVİKAL AÇILMA):
Dilatasyon serviksin silinmesinden sonra başlar.
Serviksin ekstarnal os etrafındaki adele liflerinin
kontraksiyonlarla yanlara doğru çekilmesi sonucunda
gerçekleşir.
Dilatasyon, eskternal osun 1-2 cm olan genişlikten
10 cm genişliğe ilerlemesi anlamına gelir.
6.
7.
8. 3. NİŞANE(SHOW):
Silinme ve dilatasyonla birlikte serviksi tıkayan
mukoz tıkaç dışarı atılır. Bu tıkaca nişane denir.
Doğum eyleminin başladığını gösteren önemli bir
bulgudur.
9. 4.MEMBRANLARIN AÇILMASI:
Amniyotik mayi içeren ve fetüsün etrafını saran
fetal membranlar eylemden önce veya eylem
sırasında kendiliğinden ya da doktor tarafından
açılır.
Membranlar açıldıktan 12-24 saat sonra
eylemin spontan olarak başlaması beklenir.
Membranlar açıldığı sırada fetüs başı
yerleşmediyse umblikal kord prolapsusu
görülebilir!
Amniyon sıvısının gelip gelmediğini anlamak
için vajinal sekresyonların asiditesine bakılır.
(amniyotik mayinin pH=7,0-7,5)
10. 5. ANİ ENERJİ YÜKLENMESİ:
Bazı anneler eylemden 24-48 saat önce kendilerini
enerjik hissettiklerini belirtmişlerdir.
Bu enerjinin progesteron hormonunun azalmasına
bağlı olarak gelişen epinefrin seviyesindeki artışa bağlı
olduğu düşünülmektedir.
Bu enerji doğum için gereklidir. Anne bu konuda
doğum sırasında enerjisine ihtiyaç olduğu için
uyarılmalıdır.
11. DİĞER BULGULAR:
Relaksin hormonunun pelvik eklemler üzerine
etkisine bağlı olarak gelişen bel ağrısı,
İshal,
Sindirim sorunları, bulantı-kusma eylemin
başlangıcından hemen önce görülebilir.
12. DOĞUM MANİFESTOSU (DSÖ):
Doğum kendiliğinden başlamalı,
Doğum boyunca hareket özgürlüğü olmalı,
Doğumda gebeye sürekli duygusal ve fiziksel
destek verilmelidir
Gereksiz müdahalelerden kaçınılmalıdır,
Doğumda sırt üstü yerine diğer pozisyonlar
desteklenmelidir,
Doğum sonrası anne ve bebek bir arada olmalıdır.
13. GEBELERİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE
SORULAN SORULAR:
Kontraksiyonlar ( ne zaman başladı?, sıklık, süre ,
şiddet, ağrının yeri)
Vajinal değişiklikleri var mı? Varsa, nasıl?
( kanamalı, mukuslu, sulu salgı)
Membranlarının açılmış mı? ( renk, koku, temiz,
pembe, yeşil, kahverengi)
Bebek hareketlerini hissetti mi?
16. YALANCI DOĞUM
AĞRILARI:
Sıklığı, şiddeti
bakımından
düzensizdir.
Dolaşma, masaj ve
ıstırahat ile geçebilir.
Kasılmalar bel, kasık
ve karında hissedilir.
Ağrı genellikle
karındadır.
Servikal silinme ve
dilatasyona neden
olmaz.
GERÇEK DOĞUM
AĞRILARI:
Düzenlidir.
Her durumda devam
eder, geçmez.
(dinlenme, sıvı alma,
analjezik vs.)
Kasılmalar bel, kasık
ve karında her noktada
aynı hissedilir.
Ağrı sırttan başlayıp
karına yayılır.
Servikal silinme ve
dilatasyona neden olur.
17. Doğumun Evreleri
• Birinci Evre: Gerçek doğum ağrıları ile başlar,
servikal silinme ve dilatasyonun tamamlanması
ile sonlanır.
• İkinci Evre: Servikal silinme ve dilatasyonun
tamamlanması ile başlar, bebeğin doğumu ile
sonlanır.
• Üçüncü Evre: Bebeğin doğumu ile başlar,
plasentanın doğumu ile sonlanır.
• Dördüncü Evre: Plasentanın doğumundan
sonraki 1-4 saatlik süreyi içerir. Erken
pospartum iyileşme dönemi de denir.
18.
19. başlama bitiş Silinme dilatasyon Süre kontraksiyon
1.Evre
Latent faz Düzenli
kontraksi-
yonlarla
tamamlanır 0-3 cm Nullipar: 8-9
Max.20 saat
Multipar: 5-6
Max.14 saat
10-20 dk 20-
45 sn
5-7 dk
30-40 sn
Aktif faz Servikal
açıklık 4 cm
7 cm Sık ve uzun
süreli(30-60
sn)
Geçiş fazı Servikal
açıklık 8 cm
tamamlanır Nullipar:
max.3 sa
Multipar:
max.1 sa
1-2 dk
60-90 sn
2.Evre Servikal
dilatasyon
tamamlanınca
Bebeğin
doğumu ile
Nullipar:
30dk- 2 sa
Multipar:5-
30 dk
1.5-2 dk 60-
90 sn
3.Evre Bebeğin
doğumundan
sonra
Plasentanın
doğumu
5-30 dk
4.Evre Plasenta
doğumundan
sonra
4 saat
sonunda
4 sa
21. ANNENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
• Annenin yaşı
• Tahmini doğum tarihi
• Gravida, para ve önceki obstetrik öykü
• (Doğum şekli, problemler, abortus. vb.)
• Doğum öncesi izlemler
• Annenin vital bulguları
• Laboratuar testleri ve sonuçları
• Fetal kalp hızı ritmi
• İstenilen analjezi ve anestezinin tipi
• Belirlenen problemlerin geçmiş ve şimdiki tedavisi
• Annenin doğuma ilişkin öğrenmek istediği konular
29. • Aktif fazda partograf ile doğum süreci takip
edilmelidir.
30.
31. Partografta İzlenen Parametreler
• 1. Doğum eyleminin ilerlemesi
• Servikal açılma,
• Fetal başın inişi
• Uterus kontraksiyonları
• 2. Fetüsün sağlık durumu
• Fetal kalp atım hızı
• Amniyon zarı ve sıvısının durumu
35. • Yaşam bulguları izlenir.
• FKS 5 dk arayla izlenir.
• Sol lateral, semi fowler ya da oturur pozisyonda
ıkınmaya yardım edilir.
• Endişeleri giderilmeye çalışılır.
• Perine, vulva temizlenir, mesane dolu ise
boşaltılır.
• Baş doğar doğmaz bebeğin ağzı ve burnu silinir.
• Umblikal kord klemplenir.
• Bebek anneye gösterilir, ten teması sağlanır.
• Yenidoğan bakımı yapılır.
37. • Anneye yapılacak işlem ile ilgili açıklama
yapılır ve mahremiyeti sağlanır.
• Plasentanın ayrıldığını gösteren belirtiler
takip edilir.
• Plasentanın ayrıldığını gösteren belirtiler
nelerdir?
39. • Plasenta iki şekilde ayrılır;
• Duncan tarzı: Maternal yüzden doğma,
kanamalıdır.
• Shultze tarzı: Fetal yüz ile doğma.
40. Plasenta Kontrolü
• Kotiledon eksikliği
• Zarların tam olup olmadığı
• Genel görünümü
• Umblikal kordun boyu, tutunma yeri,
damar sayısı ve düğüm varlığı
43. Dikkat Edilecek Noktalar;
• Uterus fundus yüksekliği, uterusun
kıvamı, lokalizasyonu, kanama miktarı ve
kanama içeriği değerlendirilmeli
• Mesane distansiyonu değerlendirilmeli ve
bu süreçte mesanenin boş olmasına
dikkat edilmeli
• Perineal muayenede laserasyon ve
hematom varlığı yönünden
değerlendirilmeli
44. • Vajinal kanamanın miktarı, rengi ve pıhtı
içerip içermediği kontrol edilmeli
• Konvülsiyon (nöbet) geçirme, solunum
güçlüğü, göğüs ağrısı, takipne, öksürük,
taşikardi (bacak ağrısı eşlik edebilir)
yönünden izlenmeli
• Fazla ağrısı olan hastalarda hasta
hematom açısından (vulva, vajen, perine,
abdomen, insizyon hattı) değerlendirilmeli
45. • Baş ağrısı varsa preeklampsi varlığı ya da
gelişimi açısından dikkatli olunmalı ve kan
basıncı kontrol edilmeli
• Epizyotomi veya sezaryen insizyon hattı
enfeksiyon (kızarıklık, ödem, sıcaklık,
hassasiyet, akıntı, kötü koku, dikişlerin açılması)
ve kanama belirtileri açısından gözlenmelidir.
• Kan koagülasyon bozukluklarına mevcut olup
olmadığı yönünde değerlendirme yapılmalı
46. • Sezaryen sonrası karın hassasiyeti, bağırsak
sesleri, gaz çıkarma, distansiyon durumu da
değerlendirilmeli
• Önemli derecede kan kaybı oluncaya kadar
annenin hayati bulguları değişmeyebilir. Bu
nedenle kanaması olan kadının her an şoka
girebileceği düşünülmeli
• Anne hipotansiyon, taşikardi ve genel durum
bozukluğu durumlarında karın içi kanama
yönünden değerlendirilmeli