งานสัมมนา นศ.ปริญญาเอก นวัตกรรมการเรียนรู้และเทคโนโลยี

1. การสัมมนา
การพัฒนาศักยภาพองค์กร
เพื่อความอยู่รอด
และความเติบโตอย่างยั่งยืน อย่างไร
ในวิถีชีวิตใหม่
รศ.ดร.สุรพล บุญลือ
ภาควิชาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา
คณะครุศาสตร์อุตสาหรรมและเทคโนโลยี
ม.เทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี

2. การสัมมนา
การพัฒนาศักยภาพองค์กร
เพื่อความอยู่รอด
และความเติบโตอย่างยั่งยืน อย่างไร
ในวิถีชีวิตใหม่

3. คําศัพท์ในวันนี้
u โลก Metaverse คือโลกที่ผสานระหว่างดิจิทัลกับ โลกจริง ขนานกัน
u Remote work คือ การทํางานจากที่ไกล
u occupation transitions การเปลี่ยนอาชีพ
u Leisure travel การท่องเที่ยวพักผ่อน

5. การพัฒนาศักยภาพองค์กร
เพื่อ ค ว า ม อ ยู่ ร อ ด
และความเติบโตอย่างยั่งยืน
อย่างไร ใน วิถีชีวิตใหม่
อยากให้ดู สิ่งต่อไปนี้

6. E K
ผลกระทบที่เกิดขึ้นกับองค์กร
ทยอยตายสนิท
ก่อนสถานะการณ์ หลังสถานะการณ์
สูง
กลาง
ตํ่า
เจริญก้าวหน้า
จะไปทิศทางใด
ใคร กําหนด
ใคร จะนําไป

7. COVID-19: วิกฤตที่ทําให้โลกไม่เหมือนเดิม
ธนาคารแห่งประเทศไทย นายธีรภาพ แพ่งสภา ดร. ทิพย์ประภา เหรียญเจริญ ฝ่ายเศรษฐกิจมหภาค

8. สิ่งที่เรากําลังเจอ
วิกฤติโควิด 19
“วิกฤติที่ไม่เหมือนวิกฤติใดในอดีต
(This time is really different)”
แล้วเราจะเอาตัวรอดอย่างไร
ใน วิถีชีวิตใหม่
Klaus Schwab Founder and Executive Chairman,
Word Economic Forum (3 June 2020)

9. ช่วงที่ 1
เทคโนโลยีการสื่อสาร ยุค 4.0
เพื่อการพัฒนาองค์กรอยู่รอด
และความเติบโตอย่างไร

10. ปัญหาที่เกิดขึ้น ในยุคนี้
เพื่อการพัฒนาองค์กรอยู่รอด
และความเติบโตอย่างไร
การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น ในศตวรรษที่ 21 เป็นแรงพลัก
แต่ยังไม่กระทบโดยตรง
Covid-19 ทําให้เกิดการเปลี่ยนอย่างรุนแรง รวดเร็ว และ
ต้องเปลี่ยน อย่างรวดเร็ว

11. โลกยุคใหม่ VUCA World
u การแปลงของโลกในยุคนี้ เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วจาก และ
ควบคุมได้อยาก ทํานายได้อยาก จาก
u ความเจริญทางด้านวิทยาการ
u ความก้าวหน้าทางสนเทศเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง
u มีการปลี่ยนแปลงแบบพลิกผัน (Disruptive change)
u การปลี่ยนแปลงแบบนี้รวมเรียกว่า
VUCA World

12. คําว่า VUCA เป็นการนําตัวอักษรตัว แรกของ
คํา 4 คํา VUCA World
1.ความผันผวน (volatility)
2.ความไม่แน่นอน (uncertainty)
3.ความสลับซับซ้อน (complexity)
4.และความ คลุมเครือ (ambiguity)

13. ยุค 4.0 คืออะไร.?
แล้ว เทคโนโลยีการสื่อสาร
ยุค 4.0 จะเป็นอย่างไร

14. การปฏิวัติอุตสาหกรรม 4.0 คืออะไร
เครื่องจักรไอนํ้า เครื่องยนต์ คอมพิวเตอร์ ระบบไซเบอร์ก
แรงงานคน และไฟฟ้า และระบบอัตโนมัติ หุ่นยนต์และ AI

15. เทคโนโลยีการสื่อสาร
ยุค 4.0 จะมีทิศทาง
อย่างไร...
เทคโนโลยีการสื่อสาร ยุค 4.0

16. u กลไกขับเคลื่อน Thailand 4.0 (Engines of Growth)

17. การสื่อสาร จะ
เข้าถึงได้ทุกที่
ทุกเวลา
และทุกอุปกรณ์

18. โลก Metaverse

19. สิ่งที่จะมาแรงใน
ทศวรรษนี้ 2020-2030
และเรา
เตรียมพร้อม
อย่างไร

20. ช่วงที่ 2
เทคโนโลยีการสื่อสาร ยุค 4.0
เพื่อการพัฒนาองค์กรอยู่รอด
และความเติบโตอย่างไร

21. เพื่อการพัฒนาองค์กรอยู่รอด
และความเติบโตอย่างไร
องค์กรจะอยู่รอด
ต้องปรับตัว และสร้าง นวัตกรรม

22. 4 ยุทธศาสตร์ ‘นวัตกรรม’
ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี
(2561-2580) นโยบาย
ประเทศไทย 4.0
หลัง Covid-19
ต้องกลับมาสร้างใหม่
ทั้งหมด

23. บทความนี้จะบอกเราได้
หลัง โควิด เราจะกลับไป
เหมือนเก่าหรือไม่
The future
of work after
COVID-19
McKinsey Global Institute
February 2021

24. การทํางานจากที่ไกล
20-25%
3 วันขึ้นไป/สัปดาห์
การใช้งานดิจิทัล
2-5 เท่าจากเดิม
โดยใช้ดิจิทัลแพลตฟอร์ม
ระบบอัตโตโนมัติเข้ามา
จะมีการใช้หุ่นยนต์มากขึ้น
การทํางานจะเป็นระบบอัตโนมัติและ
AI
กายภาพ
ไม่ใช้
กายภาพ

25. บาง ประเทศที่จะมี
การเปลี่ยนงานจะมากขึ้น
ระหว่าง Covid-19
บาง ประเทศที่จะมี
การเปลี่ยนงานจะมากขึ้น
หลัง Covid-19
อาชีพบางอย่าง
จะลดลง
อาชีพบางอย่าง
จะมากขึ้น

30. 4 เทรนด์การทํางานของโลกใน
ยุค New Normal
ธนาคารแห่งประเทศไทย

31. 4 เทรนด์การทํางานของโลกในยุค New Normal
u เทรนด์ที่ 1 การทํางานระยะไกล (Remote
Work and Virtual Meetings)
u เทรนด์ที่ 2 การปรับใช้ระบบอัตโนมัติ
(Automation and AI)
u เทรนด์ที่ 3 การเข้าสู่แพลตฟอร์ม e-
commerce มากขึ้น
u เทรนด์ที่ 4 การเปลี่ยนมาเป็นแรงงานอิสระ
(Self-employed / Gig Workers)

32. ช่วงโควิด แรงงานในสหรัฐ
อเมริกา หันมาทํางานระยะไกล
เกือบทุกวันในแต่ละสัปดาห์ (รูปที่
1) มีผลดีคือ
(1) ช่วยประหยัดต้นทุนให้กับ
บริษัท
(2) แรงงานมีผลิตภาพเพิ่มขึ้น
(3) แรงงานมีความยืดหยุ่นมาก
ขึ้น
ซึ่งในบางประเทศพบว่า แรงงานที่
ทํางานที่มีความยืดหยุ่นมี
สุขภาพจิตดีกว่าแรงงานที่ไม่ได้
ทํางานในรูปแบบดังกล่าวถึงสอง
เท่า3 เนื่องจากมี work-life
balance ที่ดีขึ้น
เทรนด์ที่ 1 การทํางานระยะไกล (Remote Work and Virtual Meetings)

33. เทรนด์ที่ 2 การปรับใช้ระบบอัตโนมัติ (Automation and AI)
ก่อน Covid-19 คาดว่าแรงงานกว่า 400 - 800 ล้าน
ทั่วโลก โดนแทนที่ด้วยหุ่นยนต์ในปี 2573
หลัง Covid-19 เร่งให้มีการใช้ระบบอัตโนมัติมากขึ้น
เช่น ในสาขาการผลิตอาหารที่อัตราการใช้หุ่นยนต์
เติบโตกว่า 56% ในปี 2563
ในขณะที่มีการระบาดของโควิด 19 คาดการณ์ว่าระบบ
อัตโนมัติจะช่วยสร้างงานกว่า 6.1 ล้านตําแหน่งทั่วโลก
ระบบอัตโนมัติอาจมาช่วยบรรเทาความรุนแรงจากการ
แพร่กระจายของเชื้อโรค หรือแม้แต่ในทางการแพทย์ ที่
หุ่นยนต์สามารถวินิจฉัยโรคเบื้องต้นได้

34. เทรนด์ที่ 3 การเข้าสู่แพลตฟอร์ม e-commerce มากขึ้น

35. การทํางานที่มีลักษณะอย่างเดียว
มั่นคงจะเปลี่ยนเป็นการทํางานอิสระที่มาก
ขึ้นทั่วโลก ในสหรัฐอเมริกาจํานวนแรงงาน
อิสระโตขึ้นกว่า 40% อย่างต่อเนื่อง
และลูกจ้างแบบเต็มเวลาที่ปรับลดลงมา
ต่อเนื่อง โดยเฉพาะในปี 2559 - 2563 ที่
ลูกจ้างเต็มเวลาในสหรัฐอเมริกาปรับ
ลดลงกว่า 3.9%
นอกจากการทํางานทั้งหมดที่กล่าว
มา แรงงานของอเมริกา ก็แนวโน้ม
กระจายตัวไปยังเมืองเล็กๆมากขึ้น ซึ่ง
เทคโนโลยีทําให้เขาทําวานได้
เทรนด์ที่ 4 การเปลี่ยนมาเป็นแรงงานอิสระ (Self-employed / Gig Workers)
รูปแบบการทํางานที่เปลี่ยนไปในระยะข้างหน้าทําให้แรงงาน
ต้องอาศัยทักษะใหม่ ขณะที่เทรนด์การทํางานระยะไกลและแรงงาน
อิสระก็ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ดังนั้นทั้งแรงงานและผู้
ว่าจ้างจึงควรเร่งปรับตัวเพื่อให้ทันกับการทํางานในโลกใหม่ที่
บริบทกําลังจะไม่เหมือนเดิม

36. สรุป เทรนด์ทั้ง 4
รูปแบบการทํางานที่เปลี่ยนไปใน
ระยะข้างหน้า หลังโควิดนี้ ทําให้
แรงงานต้องอาศัยทักษะใหม่
ขณะที่เทรนด์การทํางานระยะไกล
และแรงงานอิสระก็ได้รับความนิยม
เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ
ดังนั้นทั้งแรงงานและผู้ว่าจ้างจึง
ควรเร่งปรับตัวเพื่อให้ทันกับการ
ทํางานในโลกใหม่ที่บริบทกําลังจะไม่
เหมือนเดิม

37. ถ้าจะไปถึง ตรงนั้น?
เรา จะปรับตัวอย่างไร
แล้ว ใคร + ระดับใด
จะต้อง ปรับตัวให้มากขึ้น เร็วขึ้น

38. การพัฒนาศักยภาพนวัตกรรมองค์กร ในระดับต่างๆ
Innovative Organization Model (IOM)
ระดับสนับสนุน
(Foundation Level)
จารณาสภาพแวดล้อมและ
ความสามารถ
ระดับปฏิบัติการ
(Operation Level)
พิจารณากระบวนการ
และแนวทาง
ระดับ
ยุทธศาสตร์
(Strategy
Level)
พิจารณาเป้าหมายและทิศทาง
ด้านนวัตกรรมขององค์กร
รวมถึงความเชื่อมโยง
ไปสู่ผลลัพธ์ทางนวัตกรรมของ
องค์กร

39. BUSINES
S FOCUS
PEOPLE
KNOWLE
DGE
CULTURE
RESOUR
CE
PROCES
S
RESULT
INNOVA
TION
STRATEG
Y
องค์ประกอบ
ในการปรับเปลี่ยน

40. การบริหารงาน?
เรา จะปรับตัวอย่างไร
แล้ว ใคร + ระดับใด
จะต้อง ปรับตัวให้เป็นอย่างไร
เพราะอะไร

41. การบริหารงานองค์กร ที่จะต้องเปลี่ยนไป
การบริหารองค์กรยุคใหม่ด้วยระบบอะมีบา (Holacracy) Jessada Sookdhis https://blog.finnomena.com/
การบริหารยุคเดิม การบริหารยุคใหม่
พนักงานเป็นส่วนหนึ่ง พนักงานจะต้องถือว่าเป็น เจ้าขององค์กร

42. การตลาดโลกหลัง COVID-19:
จากทุนที่มีอยู่ ต้องไปสู่ ทุนมนุษย์
u 1. The digital realm เข้าสู่ยุคอาณาจักรดิจิทัล
u ทุกอย่างจะต้องนํา ดิจิทัลเข้ามาใช้.
u 2. The green space
u ต้องเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
u 3. A region-based approach วิธีปรับตามภูมิภาค พื้นที่
u ถึงจะมีการทํางานแบบไรพรหมแดนทั่วโลก แต่ก็จะต้องมีการปรับ
ตามพื้นที่ต่างๆ
u แนวทางนี้จะเกิดขึ้นได้ จะไม่ใช่การเป็นอิสระแต่จะต้องเกิดขึ้นจาก
ความเป็นเครือข่าย ร่วมกันในระดับนานาชาติ
u Global trade after COVID-19: From fixed capital to
human capital 20 May 2021

43. การเปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจโลก ก่อน หลัง Covid-19

44. การเปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจโลก ก่อน หลัง Covid-19

45. E K
จากผลกระทบที่เกิดขึ้นกับองค์กร
ทยอยตายสนิท
ก่อนสถานะการณ์ หลังสถานะการณ์
สูง
กลาง
ตํ่า
เจริญก้าวหน้า
จะไปทิศทางใด
ใคร กําหนด
ใคร จะนําไป

46. ทิศทางของการพัฒนาศักยภาพองค์กร
u การพัฒนากําลังคน
u คนจะเปลี่ยนงานมากขึ้น
u ลักษณะการทํางานจะเปลี่ยนไป
u คนจะเปลี่ยนงานน้อยลง
u แต่ต้องได้ ผลงานมาก ขึ้น

47. ทิศทางของการพัฒนาศักยภาพของบุคลากรในองค์กร
uจะต้องพัฒนาคน ด้วย
uพัฒนาด้วยทักษะใหม่ New Skills
uเนื้อหาใหม่ AI,Digital
uพัฒนาด้วยทักษะเดิม Re – skills
uSoft Skill การสื่อสาร ,เทคโนโลยีไอที
uพัฒนาด้วยทักษะเดิมให้สูงขึ้น Up-skills
uการคิดวิเคราะห์ การตัดสินใจ ทักษะการบริหารงาน

48. Tmodel Hmodel
ทิศทางของการพัฒนาศักยภาพองค์กร
รู้กว้าง
รู้ลึก รู้ลึก รู้ลึก
เชื่อมต่อได้
ก่อนสถานการณ์ หลังสถานการณ์ ต้องเปลี่ยน ถึงจะอยู่รอด
คน ความรู้

49. ทิศทางของการพัฒนาศักยภาพของบุคลากรในองค์กร
พัฒนาคน
• การฝึกอบรม
• การสร้างเครือข่าย
การเรียนรู้ร่วมกัน
สร้าง
นวัตกรรม
• การสร้าง ห้อง
ทํางาน ร่วมกัน
• มีการทํางานเป็นทีม
การนําเทคโนโลยี
สารสนเทศมาใช้

50. การพัฒนากําลังคน
u ด้วยการฝึกอบรม
uสร้างระบบในการพัฒนาความรู้
uสร้างเนื้อหาในการเรียนรู้เอง
uนําเนื้อหาจากที่อื่นมาพัฒนา
u การสร้างเครือข่ายการเรียนรู้ร่วมกัน
uพัฒนาหลักสูตรเนื้อหา
uพัฒนาวิทยากร

51. การสร้างนวัตกรรม
u การสร้าง พื้นที่การทํางานร่วมกัน
uตั้งเป้าหมายร่วมกัน
uหาตลาดใหม่ๆ ร่วมกัน
uวิเคราะห์ภารกิจ การทํางานร่วมกัน
u มีการทํางานเป็นทีม
uแบ่งงาน
uแต่งตั้งทีมงาน
uวิเคราะห์ภาระกิจการทํางานร่วมกัน

52. เอกสารอ้างอิง
จุฑาทิพย์ ภัทราวาท ,2563 : ชุดความรู้ & นวัตกรรมในการพัฒนาเศรษฐกิจสถาบันวิชาการด้านสหกรณ์ คณะ
เศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
7 เมกะเทรนด์ด้านเทคโนโลยีที่มาแรง ในทศวรรษนี้ : ลงทุนแมน 2021
The future of work after COVID-19 : McKinsey Global Institute February 2021
เปิด 4 เทรนด์การทํางานของโลกในยุค New Normal :
Global trade after COVID-19: From fixed capital to human capital
การบริหารองค์กรยุคใหม่ด้วยระบบอะมีบา (Holacracy) Jessada Sookdhis https://blog.finnomena.com