Deze presentatie over het skelet geeft je meer inzicht over hoe het skelet is opgebouwd en wat de functie ervan is. Ook wordt een onderscheid gemaakt tussen de verschillende types beenderen.

1. Het skelet
1
Volwassen mens = 206 beenderen!

2. 1. Bouw en functies van het skelet
• Skelet = stabiel en inwendig kader
 alle delen van lichaam hangen eraan op
 zonder skelet  vormeloos lichaam
• We onderscheiden:
A) Axiaal skelet
B) Aanhangend skelet
2

3. A) Axiaal skelet
 delen die in lengteas van lichaam
liggen:
1. wervelkolom
2. schedel
3. borstkas
3

4. 1. Wervelkolom
• Opbouw
 33 wervels ----> bewegen t.o.v. elkaar
 stevige huls rond ruggenmerg
= bescherming
Samenstellende wervels: 5 groepen
- 7 halswervels
- 12 borstwervels
- 5 lendenwervels
- 5 heiligbeenwervels
- staartbeen (= 4 vergroeide onderste wervels)
4

5. Opdracht
• Duidt op de figuur de 5 groepen wervels aan in een
verschillende kleur
5


6. Functie
• Vorm wervelkolom = belangrijk  bepaalt houding lichaam
• Wervelkolom ondersteunt schedel en romp + goed evenwicht
aanhechting meerdere spieren
6

7. 2. Schedel
• Opbouw
 hersenpan (craniale beenderen)
 aangezichtsbeenderen (faciale beenderen)
7aangezichtsbeenderenHersenpan (rood omlijnd)

8. • Functie
 hersenpan: bescherming hersenen + aantal zintuigen
 aangezichtsbeenderen: spieren gelaatsuitdrukking
+ bescherming toegang
spijsvertering
8

9. • 3. Borstkas
• Opbouw
 12 paar ribben
 3 groepen:
- bovenste 7 paar: ‘echte’ ribben
---> verbonden met borstbeen
- 8ste, 9de en 10de paar: ‘valse’ ribben
---> onderling verbonden
dan pas aan borstbeen
- 11de en 12de paar: ‘zwevende’ ribben
---> niet verbonden met borstbeen
9

10. Functie
• Borstbeen + ribben = borstkas
 omsluiten hart en longen = bescherming
 verder naar onder ook milt, stuk lever en stuk nieren
 doorbeweging borstkas: ademhalen
10

11. • Functies axiaal skelet
1) Stevigheid en bescherming bieden
 hersenen, ruggenmerg en organen in buik
2) Bewegingen van hoofd, hals en romp mogelijk
3) Ademhalingsbewegingen mogelijk
11

12. B) Aanhangend skelet
= Delen die aan het axiaal skelet hangen:
1) Schoudergordel
2) Bovenste ledematen (armen)
3) Bekkengordel
4) Onderste ledematen (benen)
12

13. 1) Schoudergordel
Opbouw
 Bovenkant borstbeen
= verbonden met schoudergordel
---> ondersteunt armen
+ verbindt ze met romp
 Elke kant: 2 beenderen:
sleutelbeen + schouderblad
13

14. 14
Functie
• Sleutelbeen = verbinding schoudergordel - axiaal skelet
---> duwt schouders uit elkaar
• Schouderblad = groot, driehoekig plat been
---> spieren van armen

15. 2) Bovenste ledematen (armen)
• Opbouw
 30 beenderen
 vastgehecht aan schoudergewricht
 Vanaf schouder: - opperarmbeen (= bovenarm)
- spaakbeen + ellepijp (= onderarm)
15

16. 2) Bovenste ledematen (armen)
• Opbouw
 30 beenderen
 vastgehecht aan schoudergewricht
 Vanaf schouder: - opperarmbeen (= bovenarm)
- spaakbeen + ellepijp (= onderarm)
- pols (= handwortelbeentjes) =
verbinding onderarm – hand
- middenhandsbeentjes (= handpalm)
- vingerkootjes (= onderdelen vingers)
16

17. Functie
• Voorwerpen vastnemen
• Voortbewegen (bij baby’s die kruipen)
17

18. 3) Bekkengordel
• Opbouw
 verbindt romp met onderste ledematen
 Heiligbeen + 2 heupbeenderen
• Functie
 organen ondersteunen
+ beschermen deel dikke darm, urineblaas en
voorplantingsorganen
18
A = bekken man
B = bekken vrouw

19. 4) Onderste ledematen (benen)
Opbouw
 Vergelijkbaar met bovenste ledematen (armen)
 Vanaf bekkengordel:
- opperarmbeen (= bovenbeen)
+ knieschijf
- spaakbeen + ellepijp (= onderbeen)
19

20. 4) Onderste ledematen (benen)
Opbouw
 Vergelijkbaar met bovenste ledematen (armen)
Vanaf bekkengordel:
- dijbeen (= bovenbeen)
- scheenbeen + kuitbeen (= onderbeen)
- hiel (= voetwortelbeentjes) =
verbinding onderbeen – voet
- middenvoetsbeentjes (= voetzool)
- teenkootjes (= onderdelen tenen)
20

21. Functie
 Dijbeen + scheenbeen = dragende functie
 Kuitbeen = stabilisatie enkel
21

22. • Functies aanhangend skelet
1) Bewegen
2) Ondersteuning van de romp
22

23. Opdracht
• Benoem per 2 de beenderen
die aangeduid zijn op de
figuur.
23


24. Soorten beenderen
• Beenderen van het skelet  uiteenlopende vormen
 4 types:
1) Lange beenderen
= holle buisvormige schacht met beenmerg
+ 2 verdikte uiteinden
Vb: opperarmbeen + dijbeen
2) Korte beenderen
= zelfde bouw lange beenderen, verhouding kleiner
Vb: knieschijf, voet- en handwortelbeentjes
24

25. 3) Platte beenderen
= dunne, afgeplatte beenderen
Vb: schouderbladen, sleutelbeenderen,
borstbeen, ribben, heupbeenderen
4) Onregelmatige beenderen
= ingewikkelde vorm
Vb: wervels,
aantal beenderen aangezicht
25

26. Samenvatting
• We onderscheiden:
A) Axiaal skelet
B) Aanhangend skelet
- wervelkolom
A) Axiaal skelet = - schedel
- borstkas
B) Aanhangend skelet =
26
- schoudergordel
- bovenste ledematen
- onderste ledematen
- bekkengordel

27. • Functies van het skelet:
A) Axiaal skelet: - stevigheid
- bescherming hersenen, ruggenmerg
+ organen in buik
- beweging hoofd, hals en romp
- ademhalingsbewegingen
B) Aanhangend skelet: - beweging
- ondersteuning van romp
27