2. 2
Verschillen tussen burgerinitiatieven
• Zorg in de particuliere sfeer
• versus open initiatieven in de publieke ruimte, cultuur,
recreatie, duurzaamheid,...
• Initiatieven op privaat domein; initiatieven op de brug met
de markt (bvb coöperatieven)
• versus initiatieven op het publieke domein en op de
brug met de overheid
• Kortlopend / eenmalig
• versus langlopend / structureel
3. Zeven vormen van ‘doe-democratie’
1 Zelfbeheer van de openbare ruimte door individuele of groepen burgers.
2 Sociaal ondernemerschap
3 Structurele overdracht van politieke zeggenschap aan bewoners in het kader
van gebiedsgericht werken.
4 Eigen initiatieven en inzet van bewoners in het kader van maatschappelijke
handhaving, toezicht en veiligheid.
5 Eigen initiatieven en inzet van bewoners gericht op het versterken van sociale
samenhang en actieve deelname van mensen aan de samenleving.
6 Vrijwilligerswerk en zelforganisatie om lokale voorzieningen en diensten in
stand te houden.
7 Nieuwe netwerken en coalities van overheden en professionele organisaties
enerzijds en vrijwilligersorganisaties, verenigingen en burgers anderzijds gericht
op slimme alternatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken.
De ‘Doe – Democratie’. Naar een nieuwe verhouding tussen overheid en
samenleving, 2013 (zie hoofdstuk 2 van het document voor toelichting en
voorbeelden per vorm)
4. 4
Burgerinitiatieven:
nieuwe belangen, tegen gevestigde
belangen
innovatief, tegen gestold beleid en tegen
heersende beleidstheorie
tegen de partijpolitieke consensus van het
moment en de partijpolitieke cultuur
tegen de gestolde representatie: hoe
representatief is de representatie nog?
5.
6. Aan de hand van drie ‘oerkrachten’ analyseert de Raad waarom loslaten
voor de overheid lastig is.
De eerste is de verstikkende dynamiek tussen democratische samenleving en
verzorgingsstaat, die ervoor zorgt dat burgers voortdurend geneigd zijn om
meer beroep te doen op overheidsvoorzieningen.
De tweede is het politieke ongemak dat ontstaat doordat maatschappelijke
initiatieven gerechtigd zijn tot in- en uitsluiten.
De derde betreft de voorkeur voor centrale ordening in plaats van voor een
spontane ordening op basis van een variëteit aan actoren en initiatieven.
Notas del editor
Benoemen van variatie en verscheidenheid helpt de discussies te verhelderen
Tegen gevestigde belangen, bvb van bouwpromotoren of rijkere klassen.
Tegen gestold en vastgelopen beleid: zie bvb mobiliteit of kansarmoede.
Burgerinitiatieven nemen afstand van het systeem. ‘They’, zegt hier alles.