TNO – Je gebouw moet energieleverend worden. Dat is belangrijk want onze elektriciteitsbehoefte is nog veel te groot, volgens minister Rob Jetten in Brussel. Lichten uit doen is pijnloos. Welk laag hangend fruit is er nog meer? En aan welke energiesystemen kun je denken om je gebouw/gebiedsontwerp energieleverend te maken? Erik Carton is een bevlogen ‘materials scientist’ bij TNO. Tijdens de Hackathon had hij een geweldig verhaal over kansen om energie te besparen. Vaak heel simpel en goedkoop. En hoe je energie opwekt, al dan niet in samenhang met de omgeving. Met lichten uitdoen, had je trouwens niet tot vandaag hoeven wachten. Deze masterclass zoomt in en uit. Van hele kleine eenvoudige maatregelen tot hele grote energiesystemen en kansen voor opslag. Zo heeft TNO de Celsius warmtebatterij ontwikkeld die nu eindelijk op de markt gaat komen. Een koelkastmodel op zout voor huishoudens. Erik weet veel. Heel veel dus benut zijn kennis en durf te vragen!

1. MASTERCLASS | KANSEN VOOR HERNIEUWBARE ENERGIE EN LAAGHANGEND FRUIT
E.P. CARTON TNO

2. WARMTEVERLIES BEREKENING W = U * M2 * ΔT (U = 1/R)
1 BEPERK DE ENERGIEVRAAG
Verdeling warmteverlies Label A tussenwoning
2000
Vloer Buitenmuren Dak Ventilatie Ramen/Deuren
Ventilatie
Ramen/
deuren
Vloer
Muren
Dak
Verdeling warmteverlies appartement 1955
Vloer Buitenmuren Dak Ventilatie Ramen/Deuren
Ramen/
deuren
Vloer
Muren
Dak

3. ISOLEREN, ISOLEREN EN VENTILEREN
1 BEPERK DE ENERGIEVRAAG

4. WARMTEWINST ZONLICHT KAN WEL 900W/M2 LEVEREN
1 BEPERK DE ENERGIEVRAAG
Houd rekening met oriëntatie van het gebouw:
Zuid-kant is winst (grote ramen!) ; Noord-kant is verlies: extra isolatie (kleine ramen)

5. Energie gebruik woning is ¾ warmte,
zonnecollector = 50% rendement
Energie gebruik woning is ¼ stroom
Zonnepaneel (stroom) = 17% rendement
AARDE, ZON, WIND, WATER
2 GEBRUIK DUURZAME ENERGIE
G2 Energy zonnecollectoren bij
Tesselaar Freesia in Heerhugowaard
(9.300 m²)

6. Aardwarmtewisselaar in de tuin (1.5 meter diepte)
Grondtemperatuur = jaargemiddelde (NL: 10°C)
Koeling in de zomer
Voorverwarming in de winter
AARDE, ZON, WIND, WATER
2 GEBRUIK DUURZAME ENERGIE

7. Aquathermie = warmte uit oppervlaktewater (bv. Dieze)
Watertemperatuur = jaargemiddelde (NL: 10°C)
Voeding voor warmtepomp (koelen en/of verwarmen)
AARDE, ZON, WIND, WATER
2 GEBRUIK DUURZAME ENERGIE

8. Dag/nacht -opslag
Phase change materials (PMC Technology BV)
Fysisch (stollen en smelten van zout)
Seizoensopslag
Cellcius warmtebatterij (TNO)
Chemisch (water in zout kristallen)
WARMTEOPSLAG
3 GEBRUIK ENERGIE EFFICIËNT

9. PASSIEF HUIS

10. PASSIEF HUIS
EARTH SHELTERED HOMES

11. YOUR TIME
THANK YOU FOR