SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 94
De grenzen van goud
Kunst in de Nederlandse Gouden Eeuw
Collegedag De Gouden Eeuw
Historisch Nieuwsblad
Gary Schwartz
29 mei 2015
Antoine Bodar Hans Goedkoop
Pierre Cuypers, bouwer van
het Rijksmuseum
Koning Willem III: ”ik
zal nooit een voet in dat
klooster zetten.”
Het zelf De ander
Binnengrenzen Protestants Katholiek
Zeventiende eeuw Middeleeuwen
De noordelijke provincies De zuidelijke provincies
Schilderkunst Beeldhouwkunst
Buitengrenzen De Nederlanden Het hof in Praag
Het transalpijnse Het cisalpijnse
Nationale identiteit Internationale identiteit
Een aantal van de te verkennen grenzen van goud
“And history includes too much contingency, or shaping
of present results by long chains of unpredictable
antecedent states, rather than immediate determination
by timeless laws of nature. ”
Stephen Jay Gould
Albert Blankert in
Simiolus 1 (1966-1967)
Eugène Fromentin, Les maîtres d’autrefois (1876)
vertaald 1952 door Henri van de Waal als De meesters van weleer
“De Hollandse school begint met de eerste jaren van de XVIIde eeuw.
Als men de data enigszins forceert, zou men de dag van haar geboorte
kunnen vaststellen. Zij is de laatste der grote scholen, misschien de
oorspronkelijkste, zeker de plaatselijkste... Er ontstaat een nieuwe staat
en een nieuwe kunst. De oorsprong van de Hollandse kunst, haar
karakter, haar doel, haar hulpmiddelen, haar komst te juister tijd, haar
snelle groei, haar eigen karakter zonder voorbeeld en vooral de
plotselinge manier, waarop ze daags na de wapenstilstand, tegelijk met
de natie zelve, werd geboren als de vlugge en natuurlijke bloesem van
een volk, dat gelukkig was te kunnen leven en verlangend om zichzelf te
leren kennen...”
De 17 provinciën
in 1609 in de
militair-politieke
geschiedenis
en in de
verbeelding van
een Nederlander
van toen, Claes
Jansz Visscher.
“It … seems to me … that the great majority of paintings
made [in the northern Netherlands] between about 1620
and 1670 … had very little to do with what was
happening elsewhere and that the very special
circumstances of the north Netherlands led to the creation
of an art which is strikingly different from the art of
elsewhere in Western Europe.”
Carel van Mander
1604
Arnold Houbraken
1718-1721
Jacob Campo Weyerman
1729
Johan van Gool
1751
Roeland van Eynden
en Adriaan van der
Willigen
1816-1840
Johannes Immerzeel
1842
Christiaan Kramm
1855
Henry Havard
1880
Frans Hals
Mansportret, 1637
Voorheen
kunsthandel
Robert Noortman,
Maastricht
Diego Velásquez
Portret van de
beeldhouwer Juan
Martínez Montañés,
1635 of 1636
Madrid, Prado
Strikingly different?
Gabriel Metsu
De familie van Jan Jacobsz Hinloopen, ca. 1663
Berlijn, Gemäldegalerie
Juan Bautista Martínez del Mazo
De familie van de schilder, 1664-1665
Wenen, Kunsthistorisches Museum
Frederick Charles Willis
Die niederländische
Marinemalerei
1911
De Vlaamse kunst is “in essentie documentair, aangevuld
met fantasie, geweld, actie en dreiging... angstaanjagend
en dramatisch. Water en wolken zijn haast explosief
beladen; het schelle licht voorspelt een aankomende
calamiteit.”
“Zeeschilderkunst van de Noordelijke Nederlanden, die
we omwille van de eenvoud Hollands zullen noemen, is
niet lyrisch in oorsprong maar verhalend en beschrijvend.
In vroege jaren toont het affiniteit met Zuid-Nederlands
landschappen en zeestukken in coloriet – drietraps
toonperspectief en velle kleuren in de kleding van de
staffage en de vlaggen – en in haar coquette, anecdotische
en panoramische eigenschappen.”
Laurens J. Bol, Die holländische Marinemalerei des 17.
Jahrhunderts, 1973
Pieter Bruegel
Zeeslag in de baai van Napels, 1568
Rome, Galleria Doria Pamphili
Frans Huys naar Pieter Bruegel
Zeeslag in de baai van Napels, 1568
Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen
Claes Jansz Visscher
Zeeslag bij Duins, 1639
Amsterdam, Rijksmuseum
Frans Huys naar Pieter Bruegel
Oorlogsschip onder zeil, jaren 1560
Amsterdam, Rijksmuseum
Willem van de Velde de Jonge
HMS Resolution in een storm, ca. 1678
Greenwich, National Maritime Museum
Frans Huys naar Pieter Bruegel
Driemaster met Dedalus en Icarus, ca. 1560-1565
Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen
Willem van de Velde de Oude
Oorlogsschepen onder zeil, jaren 1690
Londen, Kunsthandel John Mitchell
Painting of the Year, Masterpiece Fair 2014
Frans Huys naar Pieter Bruegel
Viermaster voor de wind
1560s (in spiegelbeeld)
J. van Beecq
De Royal Prince voor de wind, 1679
Greenwich, National Maritime
Museum
Willem van de Velde, Nederlands-
Engels
Ca. 1672. Toledo, Ohio
Jan Porcellis, Vlaams-Nederlands-
Vlaams-Nederlands
Ca. 1620. Los Angeles, LACMA
Bonaventura Peeters, Vlaams
Jaren 1650. Kunsthandel Rob
Kattenburg
Ludolf Backhuysen, Duits-Nederlands
Ca. 1690. Amsterdam, Rijksmuseum
Julius Porcellis
Hoeker in storm bij rotsachtige kust, jaren 1620
Greenwich, National Maritime Museum
Julius Porcellis
Vissers halen vangst in, ca. 1640
Greenwich, National Maritime
Museum
De Gouden Straat in... ... het Praag van Rudolf II
Dirck de Quade
van Ravesteyn
Allegorie op het
regime van Rudolf II,
1603
Praag, Národni
Galerie
Dirck de Quade van Ravesteyn
De heilige Veronica en de instrumenten
van de Passie, 1603
Praag, Národni Galerie
Roelant Savery
Bloemen in een
roemer
1603
Utrecht, Centraal
Museum
Balthasar
van der Ast
Bloemen in een
Chinese vaas, 1623
Den Haag,
Mauritshuis
Jan Davidsz de Heem
Portret van Willem III in bloemenkrans, ca 1660
Lyon, Musée des Beaux-Arts
Jan Davidsz de Heem
Miraculeuse miskelk in een nis met bloemen, 1648
Wenen, Kunsthistorisches Museum
Daniel Seghers, S.J.
Bloemencartouche rond beeld van Willem III,
ca. 1660
Den Haag, Mauritshuis
Daniel Seghers, S.J. en Thomas
Willeboirts Bosschaert
Bloemencartouche met Mariabeeld, 1645
Den Haag, Mauritshuis
Jan van Call
Het Huygenshuis en het Mauritshuis, ca. 1690
Den Haag, Haags Gemeentearchief
Twee bloemstillevens van de Utrechtse
Protestant Jan Davidsz de Heem
Twee bloemstillevens van de Antwerpse
Jezuiet Daniël Seghers
“It … seems to me … that the great majority of
paintings made [in the northern Netherlands]
between about 1620 and 1670 … had very little to
do with what was happening elsewhere and that
the very special circumstances of the north
Netherlands led to the creation of an art which is
strikingly different from the art of elsewhere in
Western Europe.” Christopher Brown
Giambologna
Zelfportretten, ca. 1600
Amsterdam,
Rijksmuseum
Mons (Bergen)
Rome
Florence
Praag
“De beroemdste
beeldhouwer van
Europa”
Jean Boulogne
De Sabijnse
maagdenroof, 1583
en
Hercules overwint
Nessus, 1599
Florence, Loggia
dei Lanzi
“Giambologna would eventually graft an understanding of the
formal aspect of Michelangelo's statuary onto a thorough
reappraisal of Greco-Roman sculpture. By around 1570, when
Giambologna was living in Florence, he had become the most
influential sculptor in Europe.”
Adriaen de Vries
Buste van Keizer Rudolf II, 1603
Wenen, Kunsthistorisches Museum
Roelant Savery
Dorpskermis, 1606
St. Petersburg, Hermitage
Roelant Savery
Studie voor Dorpskermis, ca.
1605
Wenen, Albertina
“Network of the Helman dynasty”
uit
Isabella di Lenardo
“Carlo Helman, merchant, patron and
collector, and the role of family ties in
the Antwerp-Venice migrant
network,”
Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 63
(2013), Kunst en migratie: Nederlandse
kunstenaars op drift, 1400-1750, Leiden/
Boston (Brill) 2014
http://www.vondel.humanities.uva.nl/ecartico/
Marten Jan Bok
Walter Liedtke Eric Jan Sluijter
Joachim von Sandrart
1675
Roger de Piles
1699
Filippo Baldinucci
1738
Joachim von Sandrart
1606-1688
Roger de Piles
1635-1709
Hoofddoel van dit project is de regio-gewijze,
wetenschappelijke ordening, analyse en ontsluiting van
de meer dan 10.000 Nederlandse en Vlaamse schilderijen
in Italiaans openbaar bezit. Daarmee wordt dit voor een
belangrijk deel onbekende maar fundamentele onderdeel
van het Nederlandse en Belgische culturele erfgoed dat
naar Italië werd geëxporteerd of daar ter plekke werd
geproduceerd, toegankelijk gemaakt en in woord en beeld
vastgelegd voor de internationale wetenschap en een
groter publiek door middel van een regiogewijs
opgezette, engelstalige publicatie.
Deel I gewijd aan de regio Ligurië met 441 schilderijen
werd in 1998 gepubliceerd. Deel II met 909 schilderijen in
Lombardije verscheen in twee afzonderlijke banden in
2001-2002. Deel III gewijd aan Piemonte, 1063 schilderijen
omvattend, verscheen in 2012. Deel V (Toscane) is in
voorbereiding.
Gerrit van Honthorst
Christus voor Caiaphas, ca. 1617
272 x 183 cm.
London, National Gallery
Vincenzo Giustiniani
(1564-1637)
Een deel van de 300
schilderijen en 1200 beelden
van Vincenzo Giustiniani
werd in de jaren 1630 in prent
uitgegegeven, onder toezicht
van Joachim von Sandrart,
een leerling van Gerrit van
Honthorst. Onder de
graveurs die hieraan werkten
waren de Nederlanders
Cornelis Bloemaert, Reinier
Persijn, Theodoor Matham en
Nicolaas Régnier.
Cornelis Bloemaert naar
Titiaan
Madonna en kind met
Johannes de Doper, jaren
1630
London, British Museum
Geijkt beeld Fiamminghi in Roma
Kunstenaar kleine ondernemer In dienst van een opdrachtgever
Burgerlijke klanten Hoogadellijke beschermheren
Seculier Afhankelijk van kerkelijke protectie
Onderwerpen uit het dagelijks leven De grote iconografische traditie
Gerrit van Honthorst
Vrolijke Vioolspeler, 1623
Amsterdam, Rijksmuseum
Gerrit van Honthorst
Granida en Daifilo, 1625
Utrecht, Centraal Museum
Abraham Bloemaert
De parabel van de zaaier, 1624
Baltimore, Walters Art Gallery
Abraham Bloemaert
De voorspraak van Christus en Maria, 1615. 430 x 310
Den Bosch, Sint Janskathedraal
Pieter Saenredam
Het koor, met hoofdaltaar,
van de Sint
Janskathedraal, Den Bosch
Tekening
1632
London, British
Museum
Schilderij
1646
Washington, National
Gallery of Art
Pieter Saenredam
Tekening van een
gebrandschilderd
glas in de Sint
Janskathedraal, Den
Bosch, 1632
Den Bosch,
Noordbrabants
Museum
-------
De Buurkerk,
Utrecht, 1644
London, National
Gallery
Genoa, Santa Maria Assunta
in Carignano
Amsterdam, stadhuis op de Dam
1481: Fonds
voor constructie
gelegateerd door
Bandinello Sauli.
1549: Ontwerp
opgedragen
door Bendinello
Sauli aan
Galeazzo Alessi.
1552: Eerste
steen gelegd.
1603: Koepel
klaar.
1722: Carillon
geïnstalleerd in
opdracht van
Domenico Sauli.
Gevel bijna
klaar.
Einde 19de eeuw:
Bouw afgerond.
«Iniziata intorno
alla metà
del Cinquecento, la
sua costruzione si
protrasse fino
all'inizio del secolo
seguente, ma i
lavori continuarono
anche nei secoli
successivi, per
questo nel
linguaggio
popolare
divenne proverbiale
l'espressione "A l'è
comme a fabrica de
Caignan" ("è come
la fabbrica di
Carignano") per
indicare un'impresa
interminabile.»
“Ritratto di
Rembrans
Fiammingo”,
late jaren 1660,
in de collectie
van Cardinaal
Leopoldo de’
Medici,
aangeschaft in
de vroege jaren
1670.
Florence, Uffizi
Cardinaal
Francesco Maria
Sauli, die in 1666
opdracht gaf aan
Rembrandt een
altaarstuk te
schilderen voor
de familiekerk in
Genoa.
Particuliere
verzameling
Rembrandt
Madonna en kind in de
wolken, 1641 (in
spiegelbeeld)
London, British
Museum
Federico Barocci
Madonna en kind in de
wolken, 1568
New York,
Metropolitan
Museum of Art
Willem Hondius naar
Pieter Dankerts de Rij
Prinses Cecilia Renata van
Oostenrijk, koningin van
Polen, 1645
Kraków, Czartoryski
Museum
Romeyn de
Hooghe
Jan III Sobieski,
koning van Polen,
Groothertog van
Litouwen, te paard
1674
Amsterdam,
Rijksmuseum
Romeyn de
Hooghe naar een
tekening van
Francesco Gratta
Intocht in Kraków
van Jan III Sobieski
voor zijn kroning
(1676), 1675!
Particuliere
verzameling
Romeyn de Hooghe
Graaf Stanislaus
Potocki verongelukt,
1678
Amsterdam,
Rijksmuseum
Willem Hondius
Portret van Jan II Kasimierz
Amsterdam, Rijksmuseum
Willem Hondius
Allegorie op de vrede gesloten
door Jan II Kazimierz in 1634,
1649
Amsterdam, Rijksmuseum
Kasteel Kronborg Simon van der Passe
Christiaan IV van Denemarken, 1633
Amsterdam, Rijksmuseum
Crispijn de Passe II
Dubbelverloving tussen
Frederik van Denemarken en
Anna van Brandenburg,
Keurvorst Joachim van
Brandenburg en Elisabeth
van Denemarken, 1502, na
1637
Copenhagen, Koninklijk
Prentenkabinet
Simon van de Passe
Ceremonieel portret van Magdalena van de Passe,
beroemde dochter van Crispijn van de Passe I, op
haar 50ste, 1630
London, British Museum
Willem van de Passe
Christian IV van Denemarken en
zijn zoon Frederik Christiaan, 1620-
1630
London, British Museum
De lancering van
Gerson Digital:
Denmark wordt in
Copenhagen op 24 juni
gemarkeerd door een
symposium in het
Statens Museum.
Inschrijving tot 16 juni.
Does this mean that it was primarily the Dutch more than the
Germans, French or Italians who – directly or indirectly –
contributed to the Danish cultural heritage of the 16th and 17th
centuries?4 That does indeed appear to be the case, especially
with respect to architecture, sculpture and painting. However,
the precious objects in the treasury of Rosenborg Castle were
primarily made by German artists.5 Nevertheless Italian art
was especially highly esteemed at the Danish court, and Danish
artists, or ones active there, were often sent to Italy on a royal
stipend or else undertook the journey south on their own
initiative. There was also a clear preference for paintings by
Dutch and Dutch-trained artists who had been to Italy and who
could present themselves as artists of international allure.6
Uit Gerson Digital: Denmark
Simon van de Passe
Anne van Denemarken,
koningin van de Verenigde
Koninkrijk, 1616
London, British Museum
Willem Hondius
Prinses Cecilia Renata van
Oostenrijk, koningin van Polen,
1645
Warschau, Nationaal
Museum
“Thomas DaCosta Kaufmann describes ‘the
phenomenon by which […] Netherlanders stand in
for Italians, and spread the Renaissance to other
countries.’” Gerson Digital: Denmark
Het zelf De ander
Binnengrenzen Protestants Katholiek
Zeventiende eeuw Middeleeuwen
De noordelijke provincies De zuidelijke provincies
Schilderkunst Beeldhouwkunst
Buitengrenzen De Nederlanden Het hof in Praag
Het transalpijnse Het cisalpijnse
Nationale identiteit Internationale identiteit
Een aantal van de verkende grenzen van goud
• “It … seems to me … that the great majority of paintings made
[in the northern Netherlands] between about 1620 and 1670 …
had very little much to do with what was happening elsewhere
and that the very special circumstances of the north
Netherlands led only in small measure to the creation of an art
which is strikingly different from the art of elsewhere in
Western Europe.”

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Cursus Het klassieke ideaal in de kunst - Ut pictua poesis. De beeldende kun...
Cursus Het klassieke ideaal in de kunst  - Ut pictua poesis. De beeldende kun...Cursus Het klassieke ideaal in de kunst  - Ut pictua poesis. De beeldende kun...
Cursus Het klassieke ideaal in de kunst - Ut pictua poesis. De beeldende kun...Michiel C.C. Kersten
 
75 jaar Nederlandse kunst - II - Amsterdamse Impressionisten
75 jaar Nederlandse kunst  - II - Amsterdamse Impressionisten75 jaar Nederlandse kunst  - II - Amsterdamse Impressionisten
75 jaar Nederlandse kunst - II - Amsterdamse ImpressionistenMichiel C.C. Kersten
 
Tuin in kunst, tuin als kunst. III - 17de eeuw Nederland
Tuin in kunst, tuin als kunst. III - 17de eeuw NederlandTuin in kunst, tuin als kunst. III - 17de eeuw Nederland
Tuin in kunst, tuin als kunst. III - 17de eeuw NederlandMichiel C.C. Kersten
 
Nederlandse kunst 1850 1925 I - Haagse School - deel 2
Nederlandse kunst 1850 1925 I -  Haagse School - deel 2Nederlandse kunst 1850 1925 I -  Haagse School - deel 2
Nederlandse kunst 1850 1925 I - Haagse School - deel 2Michiel C.C. Kersten
 
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. 3de bijeenkomst: Symbolisme
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. 3de bijeenkomst: Symbolisme75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. 3de bijeenkomst: Symbolisme
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. 3de bijeenkomst: SymbolismeMichiel C.C. Kersten
 
Haarlem als bakermat van de kunst | genre | bijeenkomst IV
Haarlem als bakermat van de kunst  | genre | bijeenkomst IVHaarlem als bakermat van de kunst  | genre | bijeenkomst IV
Haarlem als bakermat van de kunst | genre | bijeenkomst IVMichiel C.C. Kersten
 
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. V. Isaac Israels
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925.  V. Isaac Israels75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925.  V. Isaac Israels
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. V. Isaac IsraelsMichiel C.C. Kersten
 
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens Deel II
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens Deel IIHaarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens Deel II
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens Deel IIMichiel C.C. Kersten
 
Nederlandse kunst 1850 1925 i Haagse School deel 1
Nederlandse kunst 1850 1925 i  Haagse School deel 1Nederlandse kunst 1850 1925 i  Haagse School deel 1
Nederlandse kunst 1850 1925 i Haagse School deel 1Michiel C.C. Kersten
 
Frans Hals en de modernen - Presentatie door Michiel Kersten over de schilder...
Frans Hals en de modernen - Presentatie door Michiel Kersten over de schilder...Frans Hals en de modernen - Presentatie door Michiel Kersten over de schilder...
Frans Hals en de modernen - Presentatie door Michiel Kersten over de schilder...Michiel C.C. Kersten
 
Het klassieke ideaal in de kunst - Les II
Het klassieke ideaal in de kunst - Les II Het klassieke ideaal in de kunst - Les II
Het klassieke ideaal in de kunst - Les II Michiel C.C. Kersten
 
Reiskoorts IV: Op zoek naar de nieuwe kunst in parijs
Reiskoorts IV: Op zoek naar de nieuwe kunst in parijsReiskoorts IV: Op zoek naar de nieuwe kunst in parijs
Reiskoorts IV: Op zoek naar de nieuwe kunst in parijsMichiel C.C. Kersten
 
Interieurs in de kunst. Bijeenkomst V. De 18de eeuw: rococo en empire
Interieurs in de kunst. Bijeenkomst V. De 18de eeuw: rococo en empire Interieurs in de kunst. Bijeenkomst V. De 18de eeuw: rococo en empire
Interieurs in de kunst. Bijeenkomst V. De 18de eeuw: rococo en empire Michiel C.C. Kersten
 
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. VI. modernisme Jan Sluijters en Leo Gest...
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. VI. modernisme Jan Sluijters en Leo Gest...75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. VI. modernisme Jan Sluijters en Leo Gest...
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. VI. modernisme Jan Sluijters en Leo Gest...Michiel C.C. Kersten
 
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. IV Drie kunstenaressen
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. IV Drie kunstenaressen75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. IV Drie kunstenaressen
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. IV Drie kunstenaressenMichiel C.C. Kersten
 
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens, deel I
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens, deel IHaarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens, deel I
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens, deel IMichiel C.C. Kersten
 
Doorbraak moderne kunst. Parijs 1880 1920 - Paul Gauguin en de Nabis in Pont ...
Doorbraak moderne kunst. Parijs 1880 1920 - Paul Gauguin en de Nabis in Pont ...Doorbraak moderne kunst. Parijs 1880 1920 - Paul Gauguin en de Nabis in Pont ...
Doorbraak moderne kunst. Parijs 1880 1920 - Paul Gauguin en de Nabis in Pont ...Michiel C.C. Kersten
 
Watteau, boucher, fragonard. Schilderkunst van het Ancien Régime. 1700-1800
Watteau, boucher, fragonard. Schilderkunst van het Ancien Régime. 1700-1800Watteau, boucher, fragonard. Schilderkunst van het Ancien Régime. 1700-1800
Watteau, boucher, fragonard. Schilderkunst van het Ancien Régime. 1700-1800Michiel C.C. Kersten
 
Doorbraak van de moderne kunst 1880 1920 - Realisme en Impressionisme - les 1...
Doorbraak van de moderne kunst 1880 1920 - Realisme en Impressionisme - les 1...Doorbraak van de moderne kunst 1880 1920 - Realisme en Impressionisme - les 1...
Doorbraak van de moderne kunst 1880 1920 - Realisme en Impressionisme - les 1...Michiel C.C. Kersten
 

La actualidad más candente (20)

Cursus Het klassieke ideaal in de kunst - Ut pictua poesis. De beeldende kun...
Cursus Het klassieke ideaal in de kunst  - Ut pictua poesis. De beeldende kun...Cursus Het klassieke ideaal in de kunst  - Ut pictua poesis. De beeldende kun...
Cursus Het klassieke ideaal in de kunst - Ut pictua poesis. De beeldende kun...
 
75 jaar Nederlandse kunst - II - Amsterdamse Impressionisten
75 jaar Nederlandse kunst  - II - Amsterdamse Impressionisten75 jaar Nederlandse kunst  - II - Amsterdamse Impressionisten
75 jaar Nederlandse kunst - II - Amsterdamse Impressionisten
 
Tuin in kunst, tuin als kunst. III - 17de eeuw Nederland
Tuin in kunst, tuin als kunst. III - 17de eeuw NederlandTuin in kunst, tuin als kunst. III - 17de eeuw Nederland
Tuin in kunst, tuin als kunst. III - 17de eeuw Nederland
 
Nederlandse kunst 1850 1925 I - Haagse School - deel 2
Nederlandse kunst 1850 1925 I -  Haagse School - deel 2Nederlandse kunst 1850 1925 I -  Haagse School - deel 2
Nederlandse kunst 1850 1925 I - Haagse School - deel 2
 
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. 3de bijeenkomst: Symbolisme
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. 3de bijeenkomst: Symbolisme75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. 3de bijeenkomst: Symbolisme
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. 3de bijeenkomst: Symbolisme
 
Haarlem als bakermat van de kunst | genre | bijeenkomst IV
Haarlem als bakermat van de kunst  | genre | bijeenkomst IVHaarlem als bakermat van de kunst  | genre | bijeenkomst IV
Haarlem als bakermat van de kunst | genre | bijeenkomst IV
 
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. V. Isaac Israels
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925.  V. Isaac Israels75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925.  V. Isaac Israels
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. V. Isaac Israels
 
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens Deel II
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens Deel IIHaarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens Deel II
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens Deel II
 
Nederlandse kunst 1850 1925 i Haagse School deel 1
Nederlandse kunst 1850 1925 i  Haagse School deel 1Nederlandse kunst 1850 1925 i  Haagse School deel 1
Nederlandse kunst 1850 1925 i Haagse School deel 1
 
Frans Hals en de modernen - Presentatie door Michiel Kersten over de schilder...
Frans Hals en de modernen - Presentatie door Michiel Kersten over de schilder...Frans Hals en de modernen - Presentatie door Michiel Kersten over de schilder...
Frans Hals en de modernen - Presentatie door Michiel Kersten over de schilder...
 
Het klassieke ideaal in de kunst - Les II
Het klassieke ideaal in de kunst - Les II Het klassieke ideaal in de kunst - Les II
Het klassieke ideaal in de kunst - Les II
 
Reiskoorts IV: Op zoek naar de nieuwe kunst in parijs
Reiskoorts IV: Op zoek naar de nieuwe kunst in parijsReiskoorts IV: Op zoek naar de nieuwe kunst in parijs
Reiskoorts IV: Op zoek naar de nieuwe kunst in parijs
 
Interieurs in de kunst. Bijeenkomst V. De 18de eeuw: rococo en empire
Interieurs in de kunst. Bijeenkomst V. De 18de eeuw: rococo en empire Interieurs in de kunst. Bijeenkomst V. De 18de eeuw: rococo en empire
Interieurs in de kunst. Bijeenkomst V. De 18de eeuw: rococo en empire
 
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. VI. modernisme Jan Sluijters en Leo Gest...
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. VI. modernisme Jan Sluijters en Leo Gest...75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. VI. modernisme Jan Sluijters en Leo Gest...
75 jaar Nederlandse kunst 1850-1925. VI. modernisme Jan Sluijters en Leo Gest...
 
Tinco lycklama een romantische avonturier
Tinco lycklama een romantische avonturierTinco lycklama een romantische avonturier
Tinco lycklama een romantische avonturier
 
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. IV Drie kunstenaressen
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. IV Drie kunstenaressen75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. IV Drie kunstenaressen
75 jaar Nederlandse kunst. 1850-1925. IV Drie kunstenaressen
 
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens, deel I
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens, deel IHaarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens, deel I
Haarlem bakermat van de kunst - Bijeenkomst VI - Stillevens, deel I
 
Doorbraak moderne kunst. Parijs 1880 1920 - Paul Gauguin en de Nabis in Pont ...
Doorbraak moderne kunst. Parijs 1880 1920 - Paul Gauguin en de Nabis in Pont ...Doorbraak moderne kunst. Parijs 1880 1920 - Paul Gauguin en de Nabis in Pont ...
Doorbraak moderne kunst. Parijs 1880 1920 - Paul Gauguin en de Nabis in Pont ...
 
Watteau, boucher, fragonard. Schilderkunst van het Ancien Régime. 1700-1800
Watteau, boucher, fragonard. Schilderkunst van het Ancien Régime. 1700-1800Watteau, boucher, fragonard. Schilderkunst van het Ancien Régime. 1700-1800
Watteau, boucher, fragonard. Schilderkunst van het Ancien Régime. 1700-1800
 
Doorbraak van de moderne kunst 1880 1920 - Realisme en Impressionisme - les 1...
Doorbraak van de moderne kunst 1880 1920 - Realisme en Impressionisme - les 1...Doorbraak van de moderne kunst 1880 1920 - Realisme en Impressionisme - les 1...
Doorbraak van de moderne kunst 1880 1920 - Realisme en Impressionisme - les 1...
 

Destacado

Rietveld Academy: lecture Gold>Density 19.3 - February2006
Rietveld Academy: lecture Gold>Density 19.3 - February2006Rietveld Academy: lecture Gold>Density 19.3 - February2006
Rietveld Academy: lecture Gold>Density 19.3 - February2006Ronald van Tienhoven Studio
 
wedding (violino,viola,violoncello) Collection
wedding (violino,viola,violoncello) Collectionwedding (violino,viola,violoncello) Collection
wedding (violino,viola,violoncello) CollectionDaniel Augusto
 
(Online) netwerken en verbinden Fydee
(Online) netwerken en verbinden Fydee(Online) netwerken en verbinden Fydee
(Online) netwerken en verbinden FydeeBudeco
 
Presentation1
Presentation1Presentation1
Presentation1windgod
 
Why Invest In Gold Dec 08
Why Invest In Gold Dec 08Why Invest In Gold Dec 08
Why Invest In Gold Dec 08Flenty
 
Het goud in je handen
Het goud in je handenHet goud in je handen
Het goud in je handenLuc Galoppin
 
wedding (violin & piano) Collection
wedding (violin & piano) Collection wedding (violin & piano) Collection
wedding (violin & piano) Collection Daniel Augusto
 

Destacado (8)

Rietveld Academy: lecture Gold>Density 19.3 - February2006
Rietveld Academy: lecture Gold>Density 19.3 - February2006Rietveld Academy: lecture Gold>Density 19.3 - February2006
Rietveld Academy: lecture Gold>Density 19.3 - February2006
 
Colour is a way of living
Colour is a way of livingColour is a way of living
Colour is a way of living
 
wedding (violino,viola,violoncello) Collection
wedding (violino,viola,violoncello) Collectionwedding (violino,viola,violoncello) Collection
wedding (violino,viola,violoncello) Collection
 
(Online) netwerken en verbinden Fydee
(Online) netwerken en verbinden Fydee(Online) netwerken en verbinden Fydee
(Online) netwerken en verbinden Fydee
 
Presentation1
Presentation1Presentation1
Presentation1
 
Why Invest In Gold Dec 08
Why Invest In Gold Dec 08Why Invest In Gold Dec 08
Why Invest In Gold Dec 08
 
Het goud in je handen
Het goud in je handenHet goud in je handen
Het goud in je handen
 
wedding (violin & piano) Collection
wedding (violin & piano) Collection wedding (violin & piano) Collection
wedding (violin & piano) Collection
 

Similar a Gouden eeuw college 4 gary schwartz - grenzen van goud

Hedendaagse kunst lezing (Eindhoven 14-11-2013)
Hedendaagse kunst lezing (Eindhoven 14-11-2013)Hedendaagse kunst lezing (Eindhoven 14-11-2013)
Hedendaagse kunst lezing (Eindhoven 14-11-2013)Eric Van 't Hoff
 
Cultuur Van De Burgerij Schilderkunst V5
Cultuur Van De Burgerij  Schilderkunst V5Cultuur Van De Burgerij  Schilderkunst V5
Cultuur Van De Burgerij Schilderkunst V5Peertie
 
De aanval van Maarten van Rossum op Antwerpen in 1542
De aanval van Maarten van Rossum op Antwerpen in 1542De aanval van Maarten van Rossum op Antwerpen in 1542
De aanval van Maarten van Rossum op Antwerpen in 1542Marie Marinus
 
Naar buiten: Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden Eeuw
Naar buiten:  Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden EeuwNaar buiten:  Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden Eeuw
Naar buiten: Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden EeuwMichiel C.C. Kersten
 
Persconferentie Strip Aalst
Persconferentie Strip AalstPersconferentie Strip Aalst
Persconferentie Strip AalstTini Clackson
 
De standbeelden van Coster en Frans Hals in Haarlem
De standbeelden van Coster en Frans Hals in HaarlemDe standbeelden van Coster en Frans Hals in Haarlem
De standbeelden van Coster en Frans Hals in HaarlemMichiel C.C. Kersten
 
Liefde als inspiratiebron iii De muze van de kunstenaar - Ernst Ludwig Kirc...
Liefde als inspiratiebron iii   De muze van de kunstenaar - Ernst Ludwig Kirc...Liefde als inspiratiebron iii   De muze van de kunstenaar - Ernst Ludwig Kirc...
Liefde als inspiratiebron iii De muze van de kunstenaar - Ernst Ludwig Kirc...Michiel C.C. Kersten
 
GSVD uitnodiging Henderikse
GSVD uitnodiging HenderikseGSVD uitnodiging Henderikse
GSVD uitnodiging HenderikseStijn Coppejans
 
Impressie bachelor scriptie
Impressie bachelor scriptieImpressie bachelor scriptie
Impressie bachelor scriptieVita de Waal
 
Mechelaars op reis : Rombaut Faydherbe, zoon van Lucas
Mechelaars op reis : Rombaut Faydherbe, zoon van LucasMechelaars op reis : Rombaut Faydherbe, zoon van Lucas
Mechelaars op reis : Rombaut Faydherbe, zoon van LucasMarc Alcide
 
Restaureren van kunstwerken op houten dragers
Restaureren van kunstwerken op houten dragersRestaureren van kunstwerken op houten dragers
Restaureren van kunstwerken op houten dragersbvba kerat
 
Ask.kgb iv.les 4.neoclassicisme en romantiek, sk + bk.samenvatting
Ask.kgb iv.les 4.neoclassicisme en romantiek, sk + bk.samenvattingAsk.kgb iv.les 4.neoclassicisme en romantiek, sk + bk.samenvatting
Ask.kgb iv.les 4.neoclassicisme en romantiek, sk + bk.samenvattingGepkeH
 
Naar buiten! Wandelen rond Haarlem in de Gouden Eeuw deel 1
Naar buiten! Wandelen rond Haarlem in de Gouden Eeuw   deel 1Naar buiten! Wandelen rond Haarlem in de Gouden Eeuw   deel 1
Naar buiten! Wandelen rond Haarlem in de Gouden Eeuw deel 1Michiel C.C. Kersten
 
James Ensor. De intrede van Christus in Brussel in 1889
James Ensor. De intrede van Christus in Brussel in 1889James Ensor. De intrede van Christus in Brussel in 1889
James Ensor. De intrede van Christus in Brussel in 1889Ludion Publishers
 
Heiligen in veelvoud: inleiding
Heiligen in veelvoud: inleidingHeiligen in veelvoud: inleiding
Heiligen in veelvoud: inleidingCRKC
 

Similar a Gouden eeuw college 4 gary schwartz - grenzen van goud (20)

Hedendaagse kunst lezing (Eindhoven 14-11-2013)
Hedendaagse kunst lezing (Eindhoven 14-11-2013)Hedendaagse kunst lezing (Eindhoven 14-11-2013)
Hedendaagse kunst lezing (Eindhoven 14-11-2013)
 
Cultuur Van De Burgerij Schilderkunst V5
Cultuur Van De Burgerij  Schilderkunst V5Cultuur Van De Burgerij  Schilderkunst V5
Cultuur Van De Burgerij Schilderkunst V5
 
Barok
BarokBarok
Barok
 
De aanval van Maarten van Rossum op Antwerpen in 1542
De aanval van Maarten van Rossum op Antwerpen in 1542De aanval van Maarten van Rossum op Antwerpen in 1542
De aanval van Maarten van Rossum op Antwerpen in 1542
 
Naar buiten: Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden Eeuw
Naar buiten:  Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden EeuwNaar buiten:  Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden Eeuw
Naar buiten: Wandelen rond Haarlem en omstreken in de Gouden Eeuw
 
Persconferentie Strip Aalst
Persconferentie Strip AalstPersconferentie Strip Aalst
Persconferentie Strip Aalst
 
De standbeelden van Coster en Frans Hals in Haarlem
De standbeelden van Coster en Frans Hals in HaarlemDe standbeelden van Coster en Frans Hals in Haarlem
De standbeelden van Coster en Frans Hals in Haarlem
 
Pierre Cu..
Pierre Cu..Pierre Cu..
Pierre Cu..
 
Slag bij Gibraltar schilderij Eerste Kamer
Slag bij Gibraltar schilderij Eerste KamerSlag bij Gibraltar schilderij Eerste Kamer
Slag bij Gibraltar schilderij Eerste Kamer
 
Liefde als inspiratiebron iii De muze van de kunstenaar - Ernst Ludwig Kirc...
Liefde als inspiratiebron iii   De muze van de kunstenaar - Ernst Ludwig Kirc...Liefde als inspiratiebron iii   De muze van de kunstenaar - Ernst Ludwig Kirc...
Liefde als inspiratiebron iii De muze van de kunstenaar - Ernst Ludwig Kirc...
 
GSVD uitnodiging Henderikse
GSVD uitnodiging HenderikseGSVD uitnodiging Henderikse
GSVD uitnodiging Henderikse
 
Impressie bachelor scriptie
Impressie bachelor scriptieImpressie bachelor scriptie
Impressie bachelor scriptie
 
Hendrick ten Oever, een vergeten Overijssels meester uit de zeventiende eeuw
Hendrick ten Oever, een vergeten Overijssels meester uit de zeventiende eeuwHendrick ten Oever, een vergeten Overijssels meester uit de zeventiende eeuw
Hendrick ten Oever, een vergeten Overijssels meester uit de zeventiende eeuw
 
Mechelaars op reis : Rombaut Faydherbe, zoon van Lucas
Mechelaars op reis : Rombaut Faydherbe, zoon van LucasMechelaars op reis : Rombaut Faydherbe, zoon van Lucas
Mechelaars op reis : Rombaut Faydherbe, zoon van Lucas
 
Restaureren van kunstwerken op houten dragers
Restaureren van kunstwerken op houten dragersRestaureren van kunstwerken op houten dragers
Restaureren van kunstwerken op houten dragers
 
Ask.kgb iv.les 4.neoclassicisme en romantiek, sk + bk.samenvatting
Ask.kgb iv.les 4.neoclassicisme en romantiek, sk + bk.samenvattingAsk.kgb iv.les 4.neoclassicisme en romantiek, sk + bk.samenvatting
Ask.kgb iv.les 4.neoclassicisme en romantiek, sk + bk.samenvatting
 
Naar buiten! Wandelen rond Haarlem in de Gouden Eeuw deel 1
Naar buiten! Wandelen rond Haarlem in de Gouden Eeuw   deel 1Naar buiten! Wandelen rond Haarlem in de Gouden Eeuw   deel 1
Naar buiten! Wandelen rond Haarlem in de Gouden Eeuw deel 1
 
Amarant03
Amarant03Amarant03
Amarant03
 
James Ensor. De intrede van Christus in Brussel in 1889
James Ensor. De intrede van Christus in Brussel in 1889James Ensor. De intrede van Christus in Brussel in 1889
James Ensor. De intrede van Christus in Brussel in 1889
 
Heiligen in veelvoud: inleiding
Heiligen in veelvoud: inleidingHeiligen in veelvoud: inleiding
Heiligen in veelvoud: inleiding
 

Más de VeenMedia

Nederland in de 2e wo nederlandse economie in oorlogstijd door hein klemann
Nederland in de 2e wo nederlandse economie in oorlogstijd door hein klemannNederland in de 2e wo nederlandse economie in oorlogstijd door hein klemann
Nederland in de 2e wo nederlandse economie in oorlogstijd door hein klemannVeenMedia
 
Nederland in de 2e wo de jacht op de joden door ad van liempt
Nederland in de 2e wo de jacht op de joden door ad van liemptNederland in de 2e wo de jacht op de joden door ad van liempt
Nederland in de 2e wo de jacht op de joden door ad van liemptVeenMedia
 
Nederland in de 2e wo het ware gezicht van de nsb bas kromhout
Nederland in de 2e wo het ware gezicht van de nsb bas kromhoutNederland in de 2e wo het ware gezicht van de nsb bas kromhout
Nederland in de 2e wo het ware gezicht van de nsb bas kromhoutVeenMedia
 
Gouden eeuw college 3 vincent icke - huygens
Gouden eeuw college 3   vincent icke - huygensGouden eeuw college 3   vincent icke - huygens
Gouden eeuw college 3 vincent icke - huygensVeenMedia
 
Gouden eeuw college 2 adri van vliet - de ruyter
Gouden eeuw college 2   adri van vliet - de ruyterGouden eeuw college 2   adri van vliet - de ruyter
Gouden eeuw college 2 adri van vliet - de ruyterVeenMedia
 
Frits hoekstra de russen komen toch niet! (en dat wisten we)
Frits hoekstra de russen komen toch niet! (en dat wisten we)Frits hoekstra de russen komen toch niet! (en dat wisten we)
Frits hoekstra de russen komen toch niet! (en dat wisten we)VeenMedia
 
Ben schoenmaker wat als de koude oorlog heet was geworden
Ben schoenmaker wat als de koude oorlog heet was gewordenBen schoenmaker wat als de koude oorlog heet was geworden
Ben schoenmaker wat als de koude oorlog heet was gewordenVeenMedia
 
Duco hellema wat was de koude oorlog nou eigenlijk
Duco hellema wat was de koude oorlog nou eigenlijk Duco hellema wat was de koude oorlog nou eigenlijk
Duco hellema wat was de koude oorlog nou eigenlijk VeenMedia
 
Inger leemans de cultuur van de verlichting
Inger leemans de cultuur van de verlichtingInger leemans de cultuur van de verlichting
Inger leemans de cultuur van de verlichtingVeenMedia
 
Eric jorink de verlichting geloof en wetenschap
Eric jorink de verlichting geloof en wetenschapEric jorink de verlichting geloof en wetenschap
Eric jorink de verlichting geloof en wetenschapVeenMedia
 
Totalitarisme vollege 3 bas von benda beckmann
Totalitarisme vollege 3 bas von benda beckmannTotalitarisme vollege 3 bas von benda beckmann
Totalitarisme vollege 3 bas von benda beckmannVeenMedia
 
Totalitarisme college 4 marc jansen
Totalitarisme college 4 marc jansenTotalitarisme college 4 marc jansen
Totalitarisme college 4 marc jansenVeenMedia
 
Totalitarisme College 1- Willem Melching
Totalitarisme College 1- Willem MelchingTotalitarisme College 1- Willem Melching
Totalitarisme College 1- Willem MelchingVeenMedia
 
Totalitarisme College 2- Georgi Verbeeck
Totalitarisme College 2- Georgi VerbeeckTotalitarisme College 2- Georgi Verbeeck
Totalitarisme College 2- Georgi VerbeeckVeenMedia
 
Jeroen van zanten waterloo; een verhaal van winnaars en verliezers
Jeroen van zanten waterloo; een verhaal van winnaars en verliezersJeroen van zanten waterloo; een verhaal van winnaars en verliezers
Jeroen van zanten waterloo; een verhaal van winnaars en verliezersVeenMedia
 
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europaAnnie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europaVeenMedia
 
Beatrice de graaf stasi, terrorisme en bestrijdingen spionage
Beatrice de graaf stasi, terrorisme en bestrijdingen spionageBeatrice de graaf stasi, terrorisme en bestrijdingen spionage
Beatrice de graaf stasi, terrorisme en bestrijdingen spionageVeenMedia
 
Ben de jong kgb spionage in de koude oorlog en russische spionage na 1991
Ben de jong kgb spionage in de koude oorlog en russische spionage na 1991Ben de jong kgb spionage in de koude oorlog en russische spionage na 1991
Ben de jong kgb spionage in de koude oorlog en russische spionage na 1991VeenMedia
 
Constant hijzen geheime diensten en spionage 1e helft 20e eeuw
Constant hijzen geheime diensten en spionage 1e helft 20e eeuwConstant hijzen geheime diensten en spionage 1e helft 20e eeuw
Constant hijzen geheime diensten en spionage 1e helft 20e eeuwVeenMedia
 
Bob de graaff overzicht geheime diensten en spionage 19e, 20 en 21e eeuw
Bob de graaff overzicht geheime diensten en spionage 19e, 20 en 21e eeuwBob de graaff overzicht geheime diensten en spionage 19e, 20 en 21e eeuw
Bob de graaff overzicht geheime diensten en spionage 19e, 20 en 21e eeuwVeenMedia
 

Más de VeenMedia (20)

Nederland in de 2e wo nederlandse economie in oorlogstijd door hein klemann
Nederland in de 2e wo nederlandse economie in oorlogstijd door hein klemannNederland in de 2e wo nederlandse economie in oorlogstijd door hein klemann
Nederland in de 2e wo nederlandse economie in oorlogstijd door hein klemann
 
Nederland in de 2e wo de jacht op de joden door ad van liempt
Nederland in de 2e wo de jacht op de joden door ad van liemptNederland in de 2e wo de jacht op de joden door ad van liempt
Nederland in de 2e wo de jacht op de joden door ad van liempt
 
Nederland in de 2e wo het ware gezicht van de nsb bas kromhout
Nederland in de 2e wo het ware gezicht van de nsb bas kromhoutNederland in de 2e wo het ware gezicht van de nsb bas kromhout
Nederland in de 2e wo het ware gezicht van de nsb bas kromhout
 
Gouden eeuw college 3 vincent icke - huygens
Gouden eeuw college 3   vincent icke - huygensGouden eeuw college 3   vincent icke - huygens
Gouden eeuw college 3 vincent icke - huygens
 
Gouden eeuw college 2 adri van vliet - de ruyter
Gouden eeuw college 2   adri van vliet - de ruyterGouden eeuw college 2   adri van vliet - de ruyter
Gouden eeuw college 2 adri van vliet - de ruyter
 
Frits hoekstra de russen komen toch niet! (en dat wisten we)
Frits hoekstra de russen komen toch niet! (en dat wisten we)Frits hoekstra de russen komen toch niet! (en dat wisten we)
Frits hoekstra de russen komen toch niet! (en dat wisten we)
 
Ben schoenmaker wat als de koude oorlog heet was geworden
Ben schoenmaker wat als de koude oorlog heet was gewordenBen schoenmaker wat als de koude oorlog heet was geworden
Ben schoenmaker wat als de koude oorlog heet was geworden
 
Duco hellema wat was de koude oorlog nou eigenlijk
Duco hellema wat was de koude oorlog nou eigenlijk Duco hellema wat was de koude oorlog nou eigenlijk
Duco hellema wat was de koude oorlog nou eigenlijk
 
Inger leemans de cultuur van de verlichting
Inger leemans de cultuur van de verlichtingInger leemans de cultuur van de verlichting
Inger leemans de cultuur van de verlichting
 
Eric jorink de verlichting geloof en wetenschap
Eric jorink de verlichting geloof en wetenschapEric jorink de verlichting geloof en wetenschap
Eric jorink de verlichting geloof en wetenschap
 
Totalitarisme vollege 3 bas von benda beckmann
Totalitarisme vollege 3 bas von benda beckmannTotalitarisme vollege 3 bas von benda beckmann
Totalitarisme vollege 3 bas von benda beckmann
 
Totalitarisme college 4 marc jansen
Totalitarisme college 4 marc jansenTotalitarisme college 4 marc jansen
Totalitarisme college 4 marc jansen
 
Totalitarisme College 1- Willem Melching
Totalitarisme College 1- Willem MelchingTotalitarisme College 1- Willem Melching
Totalitarisme College 1- Willem Melching
 
Totalitarisme College 2- Georgi Verbeeck
Totalitarisme College 2- Georgi VerbeeckTotalitarisme College 2- Georgi Verbeeck
Totalitarisme College 2- Georgi Verbeeck
 
Jeroen van zanten waterloo; een verhaal van winnaars en verliezers
Jeroen van zanten waterloo; een verhaal van winnaars en verliezersJeroen van zanten waterloo; een verhaal van winnaars en verliezers
Jeroen van zanten waterloo; een verhaal van winnaars en verliezers
 
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europaAnnie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
Annie jourdan napoleon als keizer der fransen en overheerser van europa
 
Beatrice de graaf stasi, terrorisme en bestrijdingen spionage
Beatrice de graaf stasi, terrorisme en bestrijdingen spionageBeatrice de graaf stasi, terrorisme en bestrijdingen spionage
Beatrice de graaf stasi, terrorisme en bestrijdingen spionage
 
Ben de jong kgb spionage in de koude oorlog en russische spionage na 1991
Ben de jong kgb spionage in de koude oorlog en russische spionage na 1991Ben de jong kgb spionage in de koude oorlog en russische spionage na 1991
Ben de jong kgb spionage in de koude oorlog en russische spionage na 1991
 
Constant hijzen geheime diensten en spionage 1e helft 20e eeuw
Constant hijzen geheime diensten en spionage 1e helft 20e eeuwConstant hijzen geheime diensten en spionage 1e helft 20e eeuw
Constant hijzen geheime diensten en spionage 1e helft 20e eeuw
 
Bob de graaff overzicht geheime diensten en spionage 19e, 20 en 21e eeuw
Bob de graaff overzicht geheime diensten en spionage 19e, 20 en 21e eeuwBob de graaff overzicht geheime diensten en spionage 19e, 20 en 21e eeuw
Bob de graaff overzicht geheime diensten en spionage 19e, 20 en 21e eeuw
 

Gouden eeuw college 4 gary schwartz - grenzen van goud

  • 1. De grenzen van goud Kunst in de Nederlandse Gouden Eeuw Collegedag De Gouden Eeuw Historisch Nieuwsblad Gary Schwartz 29 mei 2015
  • 3.
  • 4. Pierre Cuypers, bouwer van het Rijksmuseum Koning Willem III: ”ik zal nooit een voet in dat klooster zetten.”
  • 5.
  • 6. Het zelf De ander Binnengrenzen Protestants Katholiek Zeventiende eeuw Middeleeuwen De noordelijke provincies De zuidelijke provincies Schilderkunst Beeldhouwkunst Buitengrenzen De Nederlanden Het hof in Praag Het transalpijnse Het cisalpijnse Nationale identiteit Internationale identiteit Een aantal van de te verkennen grenzen van goud
  • 7.
  • 8. “And history includes too much contingency, or shaping of present results by long chains of unpredictable antecedent states, rather than immediate determination by timeless laws of nature. ” Stephen Jay Gould
  • 10.
  • 11.
  • 12. Eugène Fromentin, Les maîtres d’autrefois (1876) vertaald 1952 door Henri van de Waal als De meesters van weleer “De Hollandse school begint met de eerste jaren van de XVIIde eeuw. Als men de data enigszins forceert, zou men de dag van haar geboorte kunnen vaststellen. Zij is de laatste der grote scholen, misschien de oorspronkelijkste, zeker de plaatselijkste... Er ontstaat een nieuwe staat en een nieuwe kunst. De oorsprong van de Hollandse kunst, haar karakter, haar doel, haar hulpmiddelen, haar komst te juister tijd, haar snelle groei, haar eigen karakter zonder voorbeeld en vooral de plotselinge manier, waarop ze daags na de wapenstilstand, tegelijk met de natie zelve, werd geboren als de vlugge en natuurlijke bloesem van een volk, dat gelukkig was te kunnen leven en verlangend om zichzelf te leren kennen...”
  • 13.
  • 14. De 17 provinciën in 1609 in de militair-politieke geschiedenis en in de verbeelding van een Nederlander van toen, Claes Jansz Visscher.
  • 15.
  • 16. “It … seems to me … that the great majority of paintings made [in the northern Netherlands] between about 1620 and 1670 … had very little to do with what was happening elsewhere and that the very special circumstances of the north Netherlands led to the creation of an art which is strikingly different from the art of elsewhere in Western Europe.”
  • 17.
  • 18. Carel van Mander 1604 Arnold Houbraken 1718-1721 Jacob Campo Weyerman 1729 Johan van Gool 1751
  • 19. Roeland van Eynden en Adriaan van der Willigen 1816-1840 Johannes Immerzeel 1842 Christiaan Kramm 1855
  • 21. Frans Hals Mansportret, 1637 Voorheen kunsthandel Robert Noortman, Maastricht Diego Velásquez Portret van de beeldhouwer Juan Martínez Montañés, 1635 of 1636 Madrid, Prado Strikingly different?
  • 22. Gabriel Metsu De familie van Jan Jacobsz Hinloopen, ca. 1663 Berlijn, Gemäldegalerie Juan Bautista Martínez del Mazo De familie van de schilder, 1664-1665 Wenen, Kunsthistorisches Museum
  • 23. Frederick Charles Willis Die niederländische Marinemalerei 1911
  • 24. De Vlaamse kunst is “in essentie documentair, aangevuld met fantasie, geweld, actie en dreiging... angstaanjagend en dramatisch. Water en wolken zijn haast explosief beladen; het schelle licht voorspelt een aankomende calamiteit.” “Zeeschilderkunst van de Noordelijke Nederlanden, die we omwille van de eenvoud Hollands zullen noemen, is niet lyrisch in oorsprong maar verhalend en beschrijvend. In vroege jaren toont het affiniteit met Zuid-Nederlands landschappen en zeestukken in coloriet – drietraps toonperspectief en velle kleuren in de kleding van de staffage en de vlaggen – en in haar coquette, anecdotische en panoramische eigenschappen.” Laurens J. Bol, Die holländische Marinemalerei des 17. Jahrhunderts, 1973
  • 25. Pieter Bruegel Zeeslag in de baai van Napels, 1568 Rome, Galleria Doria Pamphili
  • 26. Frans Huys naar Pieter Bruegel Zeeslag in de baai van Napels, 1568 Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen Claes Jansz Visscher Zeeslag bij Duins, 1639 Amsterdam, Rijksmuseum
  • 27. Frans Huys naar Pieter Bruegel Oorlogsschip onder zeil, jaren 1560 Amsterdam, Rijksmuseum Willem van de Velde de Jonge HMS Resolution in een storm, ca. 1678 Greenwich, National Maritime Museum
  • 28. Frans Huys naar Pieter Bruegel Driemaster met Dedalus en Icarus, ca. 1560-1565 Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen Willem van de Velde de Oude Oorlogsschepen onder zeil, jaren 1690 Londen, Kunsthandel John Mitchell Painting of the Year, Masterpiece Fair 2014
  • 29. Frans Huys naar Pieter Bruegel Viermaster voor de wind 1560s (in spiegelbeeld) J. van Beecq De Royal Prince voor de wind, 1679 Greenwich, National Maritime Museum
  • 30. Willem van de Velde, Nederlands- Engels Ca. 1672. Toledo, Ohio Jan Porcellis, Vlaams-Nederlands- Vlaams-Nederlands Ca. 1620. Los Angeles, LACMA Bonaventura Peeters, Vlaams Jaren 1650. Kunsthandel Rob Kattenburg Ludolf Backhuysen, Duits-Nederlands Ca. 1690. Amsterdam, Rijksmuseum
  • 31. Julius Porcellis Hoeker in storm bij rotsachtige kust, jaren 1620 Greenwich, National Maritime Museum Julius Porcellis Vissers halen vangst in, ca. 1640 Greenwich, National Maritime Museum
  • 32. De Gouden Straat in... ... het Praag van Rudolf II
  • 33. Dirck de Quade van Ravesteyn Allegorie op het regime van Rudolf II, 1603 Praag, Národni Galerie Dirck de Quade van Ravesteyn De heilige Veronica en de instrumenten van de Passie, 1603 Praag, Národni Galerie
  • 34.
  • 35. Roelant Savery Bloemen in een roemer 1603 Utrecht, Centraal Museum Balthasar van der Ast Bloemen in een Chinese vaas, 1623 Den Haag, Mauritshuis
  • 36. Jan Davidsz de Heem Portret van Willem III in bloemenkrans, ca 1660 Lyon, Musée des Beaux-Arts Jan Davidsz de Heem Miraculeuse miskelk in een nis met bloemen, 1648 Wenen, Kunsthistorisches Museum
  • 37. Daniel Seghers, S.J. Bloemencartouche rond beeld van Willem III, ca. 1660 Den Haag, Mauritshuis Daniel Seghers, S.J. en Thomas Willeboirts Bosschaert Bloemencartouche met Mariabeeld, 1645 Den Haag, Mauritshuis
  • 38. Jan van Call Het Huygenshuis en het Mauritshuis, ca. 1690 Den Haag, Haags Gemeentearchief
  • 39. Twee bloemstillevens van de Utrechtse Protestant Jan Davidsz de Heem Twee bloemstillevens van de Antwerpse Jezuiet Daniël Seghers “It … seems to me … that the great majority of paintings made [in the northern Netherlands] between about 1620 and 1670 … had very little to do with what was happening elsewhere and that the very special circumstances of the north Netherlands led to the creation of an art which is strikingly different from the art of elsewhere in Western Europe.” Christopher Brown
  • 40.
  • 41. Giambologna Zelfportretten, ca. 1600 Amsterdam, Rijksmuseum Mons (Bergen) Rome Florence Praag “De beroemdste beeldhouwer van Europa”
  • 42. Jean Boulogne De Sabijnse maagdenroof, 1583 en Hercules overwint Nessus, 1599 Florence, Loggia dei Lanzi
  • 43.
  • 44. “Giambologna would eventually graft an understanding of the formal aspect of Michelangelo's statuary onto a thorough reappraisal of Greco-Roman sculpture. By around 1570, when Giambologna was living in Florence, he had become the most influential sculptor in Europe.”
  • 45.
  • 46. Adriaen de Vries Buste van Keizer Rudolf II, 1603 Wenen, Kunsthistorisches Museum
  • 47. Roelant Savery Dorpskermis, 1606 St. Petersburg, Hermitage Roelant Savery Studie voor Dorpskermis, ca. 1605 Wenen, Albertina
  • 48.
  • 49. “Network of the Helman dynasty” uit Isabella di Lenardo “Carlo Helman, merchant, patron and collector, and the role of family ties in the Antwerp-Venice migrant network,” Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 63 (2013), Kunst en migratie: Nederlandse kunstenaars op drift, 1400-1750, Leiden/ Boston (Brill) 2014
  • 50.
  • 52. Joachim von Sandrart 1675 Roger de Piles 1699 Filippo Baldinucci 1738
  • 54.
  • 55. Hoofddoel van dit project is de regio-gewijze, wetenschappelijke ordening, analyse en ontsluiting van de meer dan 10.000 Nederlandse en Vlaamse schilderijen in Italiaans openbaar bezit. Daarmee wordt dit voor een belangrijk deel onbekende maar fundamentele onderdeel van het Nederlandse en Belgische culturele erfgoed dat naar Italië werd geëxporteerd of daar ter plekke werd geproduceerd, toegankelijk gemaakt en in woord en beeld vastgelegd voor de internationale wetenschap en een groter publiek door middel van een regiogewijs opgezette, engelstalige publicatie. Deel I gewijd aan de regio Ligurië met 441 schilderijen werd in 1998 gepubliceerd. Deel II met 909 schilderijen in Lombardije verscheen in twee afzonderlijke banden in 2001-2002. Deel III gewijd aan Piemonte, 1063 schilderijen omvattend, verscheen in 2012. Deel V (Toscane) is in voorbereiding.
  • 56.
  • 57. Gerrit van Honthorst Christus voor Caiaphas, ca. 1617 272 x 183 cm. London, National Gallery
  • 59.
  • 60. Een deel van de 300 schilderijen en 1200 beelden van Vincenzo Giustiniani werd in de jaren 1630 in prent uitgegegeven, onder toezicht van Joachim von Sandrart, een leerling van Gerrit van Honthorst. Onder de graveurs die hieraan werkten waren de Nederlanders Cornelis Bloemaert, Reinier Persijn, Theodoor Matham en Nicolaas Régnier. Cornelis Bloemaert naar Titiaan Madonna en kind met Johannes de Doper, jaren 1630 London, British Museum
  • 61. Geijkt beeld Fiamminghi in Roma Kunstenaar kleine ondernemer In dienst van een opdrachtgever Burgerlijke klanten Hoogadellijke beschermheren Seculier Afhankelijk van kerkelijke protectie Onderwerpen uit het dagelijks leven De grote iconografische traditie
  • 62. Gerrit van Honthorst Vrolijke Vioolspeler, 1623 Amsterdam, Rijksmuseum Gerrit van Honthorst Granida en Daifilo, 1625 Utrecht, Centraal Museum
  • 63. Abraham Bloemaert De parabel van de zaaier, 1624 Baltimore, Walters Art Gallery Abraham Bloemaert De voorspraak van Christus en Maria, 1615. 430 x 310 Den Bosch, Sint Janskathedraal
  • 64. Pieter Saenredam Het koor, met hoofdaltaar, van de Sint Janskathedraal, Den Bosch Tekening 1632 London, British Museum Schilderij 1646 Washington, National Gallery of Art
  • 65. Pieter Saenredam Tekening van een gebrandschilderd glas in de Sint Janskathedraal, Den Bosch, 1632 Den Bosch, Noordbrabants Museum ------- De Buurkerk, Utrecht, 1644 London, National Gallery
  • 66.
  • 67.
  • 68.
  • 69.
  • 70. Genoa, Santa Maria Assunta in Carignano Amsterdam, stadhuis op de Dam
  • 71.
  • 72.
  • 73. 1481: Fonds voor constructie gelegateerd door Bandinello Sauli. 1549: Ontwerp opgedragen door Bendinello Sauli aan Galeazzo Alessi. 1552: Eerste steen gelegd. 1603: Koepel klaar. 1722: Carillon geïnstalleerd in opdracht van Domenico Sauli. Gevel bijna klaar. Einde 19de eeuw: Bouw afgerond. «Iniziata intorno alla metà del Cinquecento, la sua costruzione si protrasse fino all'inizio del secolo seguente, ma i lavori continuarono anche nei secoli successivi, per questo nel linguaggio popolare divenne proverbiale l'espressione "A l'è comme a fabrica de Caignan" ("è come la fabbrica di Carignano") per indicare un'impresa interminabile.»
  • 74. “Ritratto di Rembrans Fiammingo”, late jaren 1660, in de collectie van Cardinaal Leopoldo de’ Medici, aangeschaft in de vroege jaren 1670. Florence, Uffizi Cardinaal Francesco Maria Sauli, die in 1666 opdracht gaf aan Rembrandt een altaarstuk te schilderen voor de familiekerk in Genoa. Particuliere verzameling
  • 75.
  • 76. Rembrandt Madonna en kind in de wolken, 1641 (in spiegelbeeld) London, British Museum Federico Barocci Madonna en kind in de wolken, 1568 New York, Metropolitan Museum of Art
  • 77.
  • 78.
  • 79. Willem Hondius naar Pieter Dankerts de Rij Prinses Cecilia Renata van Oostenrijk, koningin van Polen, 1645 Kraków, Czartoryski Museum
  • 80.
  • 81. Romeyn de Hooghe Jan III Sobieski, koning van Polen, Groothertog van Litouwen, te paard 1674 Amsterdam, Rijksmuseum
  • 82. Romeyn de Hooghe naar een tekening van Francesco Gratta Intocht in Kraków van Jan III Sobieski voor zijn kroning (1676), 1675! Particuliere verzameling
  • 83. Romeyn de Hooghe Graaf Stanislaus Potocki verongelukt, 1678 Amsterdam, Rijksmuseum
  • 84. Willem Hondius Portret van Jan II Kasimierz Amsterdam, Rijksmuseum
  • 85. Willem Hondius Allegorie op de vrede gesloten door Jan II Kazimierz in 1634, 1649 Amsterdam, Rijksmuseum
  • 86. Kasteel Kronborg Simon van der Passe Christiaan IV van Denemarken, 1633 Amsterdam, Rijksmuseum
  • 87. Crispijn de Passe II Dubbelverloving tussen Frederik van Denemarken en Anna van Brandenburg, Keurvorst Joachim van Brandenburg en Elisabeth van Denemarken, 1502, na 1637 Copenhagen, Koninklijk Prentenkabinet
  • 88. Simon van de Passe Ceremonieel portret van Magdalena van de Passe, beroemde dochter van Crispijn van de Passe I, op haar 50ste, 1630 London, British Museum Willem van de Passe Christian IV van Denemarken en zijn zoon Frederik Christiaan, 1620- 1630 London, British Museum
  • 89. De lancering van Gerson Digital: Denmark wordt in Copenhagen op 24 juni gemarkeerd door een symposium in het Statens Museum. Inschrijving tot 16 juni.
  • 90.
  • 91. Does this mean that it was primarily the Dutch more than the Germans, French or Italians who – directly or indirectly – contributed to the Danish cultural heritage of the 16th and 17th centuries?4 That does indeed appear to be the case, especially with respect to architecture, sculpture and painting. However, the precious objects in the treasury of Rosenborg Castle were primarily made by German artists.5 Nevertheless Italian art was especially highly esteemed at the Danish court, and Danish artists, or ones active there, were often sent to Italy on a royal stipend or else undertook the journey south on their own initiative. There was also a clear preference for paintings by Dutch and Dutch-trained artists who had been to Italy and who could present themselves as artists of international allure.6 Uit Gerson Digital: Denmark
  • 92. Simon van de Passe Anne van Denemarken, koningin van de Verenigde Koninkrijk, 1616 London, British Museum Willem Hondius Prinses Cecilia Renata van Oostenrijk, koningin van Polen, 1645 Warschau, Nationaal Museum “Thomas DaCosta Kaufmann describes ‘the phenomenon by which […] Netherlanders stand in for Italians, and spread the Renaissance to other countries.’” Gerson Digital: Denmark
  • 93. Het zelf De ander Binnengrenzen Protestants Katholiek Zeventiende eeuw Middeleeuwen De noordelijke provincies De zuidelijke provincies Schilderkunst Beeldhouwkunst Buitengrenzen De Nederlanden Het hof in Praag Het transalpijnse Het cisalpijnse Nationale identiteit Internationale identiteit Een aantal van de verkende grenzen van goud
  • 94. • “It … seems to me … that the great majority of paintings made [in the northern Netherlands] between about 1620 and 1670 … had very little much to do with what was happening elsewhere and that the very special circumstances of the north Netherlands led only in small measure to the creation of an art which is strikingly different from the art of elsewhere in Western Europe.”