4. • Saklaw ng mga tekstong ekspositori ng iba’t ibang
nilalaman at kaalamang kaugnay ng pang – araw araw na
pamumuhay ng tao.
• Ang tekstong ekspositoring kaugnay ng mga gawi at
kaalaman ng tao ay may iba’t ibang hulwaran at
organisasyon.
5. 1. Pagpapakahulugan – isa itong hulwaran ng mga organisasyon ng teksto na
nagbibigay pakahulugan sa mga termino o katawagan. Maaari itong nasa
anyo ng simpleng pagpapakahulugan o komprehensibong
pagpapakahulugan.
Mga halimbawa:
Para sa Simpleng Pagpapakahulugan –
a) Wikang Panturo – opisyal na wikang ginagamit na midyum sa pagtuturo ng
mga guro at pagkatuto ng mga mag aaral saklaw ang iba’t ibang disiplina.
b) Balita – artikulong pampamamahayag na naglalahad ng ulat na pasulat,
broadcast o online.
c) DepEd – Department of Education.
6. Para sa Komprehensibong Pakahulugan –
Alternative Media - mga media o outfit/outlet
na hindi pinatatakbo ng malalaking
kompanya; gaya ng: Kodao Production,
Pinoy Media Center, Pinoy Weekly,
Bulatlat.com, Manila Today.net, Vera Files,
CMFR, Tudla; kabilang dito ang mga
student publication sa lahat ng antas.
Tinatawag ding alternative press sapagkat
inuulat nito ang mga isyu at pangyayaraing
kadalasang hindi inuulat ngn mainstream
meadia.
7. PAGHAHAMBING O PAGKOKONTRAST
• Isa itong hulwaran ng mga organisasyon ng
teksto na malinaw na nagpapakita ng
pagkakatulad ng mga bagay bagay.
Inihahambing at ipinag – iiba ang mga
pisikal na katangian gaya ng hugis, kulay,
anyo, distansya o layo, sukat, lawak, lalim at
iba pa.
9. Gamit ang batayang Venn Diagram sa naunang
pahina, maaari nating malabanan c labandera X
upang mapaghiwa – hiwalay ang magkakatulad at
magkakaibang mga katangian ng mga produktong
sabong panlaba at nang makapili siya ng
pinakamagandang produkto.
10. B. KANDIDATO SA PAGKAPANGULO
Mga
Kwalipikasyon
ng Pangulo
alinsunod sa
Saligang Batas
ng 1987
Kandidato
A
Kandidato
D
Kandidato
C
Kandidato
B
Sa nasabing ilustrasyon, pahapyaw ngunit mahalaga ang mga detalyeng
ibinigay upang maipakita ang mga wastong pagkakasunod sunod ng mga
pangyayare bago mapatalsik sa kanyang pwesto ang diktador na si Ferdinand
Marcos sa tinaguriang EDSA People Power 1.
11. 3. SANHI AT BUNGA
• Isa itong hulwaran ng teksto nagpapakita ng tuwirang ugnayan
ng dalwang bagay – ang sanhi o dahilan ng isang bagay at ang
bunga o ang mga naging resulta nito. Maaaring ang isang sanhi
ay magkaroon ng marami pang bunga.
12. MGA HALIMBAWA
a. Presyo ng Kruydo sa Pilipinas
Bunsud sa naganap na digmaan sa Gitnang Silangan at sa mahirap
na produksiyon at transportasyon ng langis mula dito, inaasahan na
ng marami ang napipitong pagtaas ng presyo ng gasolina at kerosene
sa Pilipinas na magbubunsod din ng pagtaas ng presyo ng iba pang
pangunahing bilihin sa merkado.
Ang naka – bold face sa itaas ang siyang sanhi at ang naka – italics naman ang
siyang naging bunga nito.
13. B. MABABNG MARKA
Dahil sa sunod-sunod na mababang
marka, hindi na isasama ng kanyang
mommy sdi Sean Ryzel sa Hongkong at
hindi na rin siya ibibili ng paborito
niyang laruang Optimum Prime action
figure ng Transformer.
14. 4. PROBLEMA AT SOLUSYON
Isa itong hulwaran kung saan nakikita ang
tuwirang ugnayan sa isang nilalamang
problema at sa ipinahahayag na posibleng
solusyon. Tulad ng sanhi at bunga, nahahati rin
sa dalawang bahagi sa isang pangungusap o
talata ang hulwaran nito.
15. HALIMBAWA
KANAL
Madumi ang ibang kanal sa barangay namin.
Solusyon: dapat linisin ito, magtulong tulong ang mga tao sa
barangay para hindi tayo maapektuhan tulad ng pagbaha
dahil sa pagbabara at maraming nakatambak na basura.
* Dapat lang na linisin ito para din yun sa kalusugan natin.
16.
17. PANGKATANG GAWAIN.
Panuto: Magbilang ng 1 hanggang 3 mula sa gitna papunta sa likod at
mula sa gitna papunta sa harap.
Pangkat 1: bumuo ng isang talata na may sanhi at bunga. 1-5
pangungusap. Salungguhitan ang ang Sanhi at bilugan naman ang
bunga. Pagkatapos gawin ang Table sa ibaba.
SANHI BUNGA
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.
18. PANGKAT 2: i-presenta sa unahan. Ipakita ang
sanhi at bunga sa unahan at ipaliwanag kung ano
ang sanhi at bunga sa inyong iprenisinta.
PANGKAT 3. Gumawa ng 10 pangungusap na
nagpapakita ng problema at solusyon.
19. Meron lamang kayong tatlong (3) minuto para
gawin ang itinalagang aktibidad sa inyo.
Pagkatapos ng tatlong minuto ay ipresenta
ninyo sa unahan ang inyong ginawa.
Narito ang inyong oras para gawin ang
aktibidad
22. MAIKLING PAGSUSULIT
A. Guhitan ang sanhi at bilugan ang bunga.
1. Nakamit ni CJ ang unang gantimpala sa paligsahan dahil napakahusay
at taos puso ang kanyang pag-awit.
2. Unti-unting nawalan ng tirahan ng mga hayop sa gubat kaya nasa
panganib ang buhay nila.
3. Tumaas hanggang tuhod ang tubig baha kung kaya’t lumikas na ang
mga tao mula sa kanilang mga bahay.
4. Nagluto ng espesyal na almusal ang magkakapatid pagkat nais nilang
masorpresa si nanay sa kanyang kaarawan.
5. Sumakit ang ngipin ni Justine dahil kumain sya ng kendi at tsokoleyt.
23. B. Sagutin ang mga sumusunod.
1. Isa itong hulwaran ng mga organisasyonng teksto na nagbibigay
pakahulugan sa mga termino o katawagan.
2. Isa itong hulwaran ng tekstong nagpapakita ng tuwirang ugnayan
ng dalawang bagay.
3. Isa itong hulwaran kung saan nakikita ang tuwirang ugnayan sa
isang nilalamang problema at sa ipinahahayag na posibleng
solusyon.
4. Tulad ng sanhi at bunga, nahahati rin sa dalawang bahagi sa isang
pangungusap o talata ang hulwarang ito.
5. Isa itong hulawaran ng mga organisasyon ng teksto na malinaw na
nagpapakita ng pagkakatulad at pagkakaiba ng mga bagay.
24. SUSI SA PAGSASAGOT
B.
1. Pagpapakahulugan
2. Sanhi at Bunga
3. Problema at Solusyon
4. Problema at Solusyon
5. Paghahambing at Pagkokontrast