70 YEH booklet

1. Agent - a person who acts in an official capacity for a government agency, as a law-
enforcement officer or a spy, (Military) short for secret agent- a person employed in
espionage.
agent - osoba zajmująca się działalnością szpiegowską.
agente - profissional que trabalha numa agência governamental como oficial de justiça, ou
espião (Militar) abreviatura para agente secreto - indivíduo que faz espionagem.

2. Beatlemania - a term that originated during the 1960s to describe the intense fan
frenzy directed toward British rock band theBeatles during the early years of their
success. The phenomenon began in 1963 and continued past in 1970. The band
stopped performing live in 1966.
Beatlemania - termin używany w latach 60. XX wieku do opisania ogromnej popularności
zespołu The Beatles, szczególnie charakteryzującej się histerycznymi reakcjami nastolatek.
Beatlemania - termo criado originalmente durante a década de 1960 usado para descrever o
frenesi intenso dos fãs pela banda rock britânica Os Beatles, durante os primeiros anos do seu
sucesso. O fenómeno começou em 1963 e continuou após a dissolução da banda em 1970. A banda
parou de atuar ao vivo em 1966.

3. Communism- a theory orsystemof social organization based on theholding of all
propertyin common,actualownership being ascribed to thecommunity asa whole
or to thestate.
Komunizm- ideologiaspołecznaklasyfikowanajakoutopijna,polityczna,gospodarcza,której
celemjestutworzenie społeczeństwapozbawionegouciskui wyzyskuklasowego,awięcspołeczności
opartej na wspólnej własności środkówprodukcji i równympodziale dóbr.
Comunismo – Teoria criada por Karl Marx que defende a luta contra a propriedade privada e
prevê a criação dumEstado social assente nacoletivizaçãodos meios de produçãoe a sociedade sem
classes.

4. De-stalinization - refers to a process of political reform in the Soviet Union that
took place after the death of long-time leader Joseph Stalin in 1953. The reforms
consisted of changing orremoving key institutions that helped Stalin hold power:
the cult of personalitythatsurrounded him, the Stalinist political system, and the
Gulag labour-camp system.
Destalinizacja - zapoczątkowany przez Nikitę Chruszczowa odczytaniem referatu na XX
zjeździe KC KPZR w 1956 proces roku, mający na celu porzucenie wprowadzonego przez Józefa
Stalina kultu jednostki. Termin określa także zmiany w polityce ZSRR spowodowane TZW. Odwilżą
Polityczna po śmierci Stalina.
Desestalinização - refere-se a um processo de reforma política na União Soviética, que teve
lugar após a morte do lider do Partido Comunista, Estaline, em 1953. As reformas consistiam em
alterarou remover instituições-chave que ajudaram Estaline na detenção do poder a saber: o culto
da personalidade, a ditadura comunista e a existência de campos de trabalho forçado, Gulag.

5. Eastern bloc - was the name used by countries affiliated with the former communist
states of Central and Eastern Europe, generally the Soviet Union and the countries of
the Warsaw Pact.
Blokwschodni - zespół państw, które wprowadziły bądź starały się wprowadzić zmiany życia
społecznego i gospodarczego zgodne z ideologią komunizmu, na który składały się: dyktatura
proletariatu,gospodarkaplanowaorazidee sprawiedliwości społecznej. Blok ten był wyróżniany od
zakończenia II wojny światowej do początku lat 90. XX wieku.
Blocode leste - nome usado para designar os países da Europa Central e Oriental, que após a
SegundaGuerraMundial ficaramsob a alçada da UniãoSoviéticae pertenciamao Pacto de Varsóvia.

6. Fascism - a formof radicalauthoritarian nationalismthat came to prominence in early 20th-
century Europe.Fascismoriginated in Italy during World War I and spread to other European
countries. It’s a way of organizing a society in which a government ruled by a dictator
controls the lives of the people and in which people are not allowed to disagree with the
government.
Faszyzm - doktryna polityczna powstała w okresie międzywojennym we Włoszech,
sprzeciwiająca się demokracji parlamentarnej, głosząca kult państwa.
Fascismo- Forma de organizaçãopoliticaque vigorounalgunspaísesdaEuropaocidental após
a 1.ª Guerra Mundial. Este regime politico carateriza-se por um Estado forte, assente na ditadura e
num partido único, e que persegue, de forma violenta, os seus opositores. Em Portugal durante o
regime de Salazar há quem defenda que existiu um Estado de natureza fascizante.

7. Gaullism - is a French political stance based on the thought and action of World
War II French Resistance leader General Charles de Gaulle. The "fundamental
principle" of Gaullism is a "certain idea of France" as a strong state.
Gaullizm - myśl polityczna i ruch polityczny, którego podstawy stworzył Charles de Gaulle
(1890-1970), generał, polityk, prezydent V Republiki Francuskiej w latach 1959–1969. Doktryna
gaullizmu łączyła liczne elementy nadające jej prawicowość w powojennej historii Francji.
Gaulismo– Teoriapolíticafrancesa baseada no pensamento e na ação do líder da Resistência
Francesa da Segunda Guerra Mundial, General Charles de Gaulle. O "princípio fundamental" do
Gaullismo é a ideia duma França autónoma, forte e independente de poderes estrangeiros.

8. Holocaust - was a genocide in which Adolf Hitler's Nazi Germany and its
collaborators killed about six million Jews.
Holocaus t- ludobójstwo około 6 milionów europejskich Żydów oraz milionów innych
prześladowanychgrup dokonane w czasie II wojny światowej przez III Rzeszę i wspierane w różnym
stopniu przez uzależnione od niej państwa sojusznicze.
Holocausto – nome por que ficou conhecido o genocídio protagonizado pela Alemanha nazi
durante a Segunda Guerra Mundial. Durante este período foram exterminados em Campos de
Concentração cerca de seis milhões de judeus.

9. Iron curtain - formed the imaginary boundary dividing Europeinto two separate
areas from the end of World War II in 1945 until the end of the Cold War in
1991. The term symbolized efforts by the Soviet Union to block itself and its
satellite states from open contact with the West and non-Soviet-controlled
areas.
Żelaznakurtyna- określenieporządkupojałtańskiego,które spopularyzował WinstonChurchill
5 marca 1946 roku, podczas historycznego przemówienia w amerykańskim mieście Fulton w stanie
Missouri.
Cortina de Ferro - expressão utilizada por Winston Churchill para designar a fronteira
imaginária que dividiu a Europa em duas áreas distintas após a Segunda Guerra Mundial e até ao
final daGuerra Fria,em 1991. A cortina de ferroseparavaas duas realidades Europeias e afastava os
países controlados pela União Soviética do mundo ocidental.

10. Jingoism- is patriotismin the formof aggressiveforeign policy.[1] Jingoismalso refersto a country's
advocacy fortheuse of threatsor actualforce,as opposed to peacefulrelations,in effortsto
safeguard whatitperceivesas its nationalinterests.Colloquially,it refers to excessivebiasin judging
one'sown country assuperiorto others—an extremetypeof nationalism.
Jingoizm–brytyjskie określenie przesadnegopatriotyzmu,zbliżone w swej formie do
skrajnegonacjonalizmu.Przejawiasięnajczęściej w postaci aroganckiej postawywobecobcych.
Jingoísmo– doutrinasurgidaemInglaterraque defende oultranacionalismoe oImperialismo
belicistaparaimpora superioridade de algumasnações.Xenofobia.

11. Kemalism - is the founding ideology of the Republic of Turkey. Kemalism, as it was
implemented by Mustafa Kemal Atatürk, was defined by sweeping political, social,
cultural and religious reforms designed to separate the new Turkish state from its
Ottoman predecessor and embrace a Westernized way of living, including the
establishment of democracy, civil and political equality for women, secularism, state
support of the sciences and free education.
Kemalizm- jestideologiąutworzonąw okresie działalności Mustafy Kemala Paszy. Kemalizm
bazuje na tzw. "sześciu strzałach" (Altı Ok), którymi kierował się w swej polityce Kemal Pasza.
Program tenzostał przyjęty przez rządzącą Republikańską Partię Ludową w 1931 roku, a w 1937 roku
punktyte włączonodo tureckiej konstytucji. Ideologiaodnosi sięnie tylkodoprzeszłej i teraźniejszej
polityki Turcji,leczokreślatakże ładspołecznyi zasadyżyciowe,którymi powiniensiękierować każdy
obywatel Turcji.
Kemalismo – é a ideologia do fundador da República da Turquia, Mustafa Kemal Atatürk. A
sua politica definiu-se por amplas reformas políticas, sociais, culturais e religiosas destinadas a
transformar o novo Estado turco, herdeiro do seu antecessor Otomano, num Estado moderno,
democrático e secular assente nos princípios do progresso educacional e cientifíco.

12. Labor Colonies - is the most common type of prison in Russia and some
post-Soviet states which combines penal detention with forced labor. The
system of colonies originated in 1929 and developed as a post-Stalin
replacement of the Gulag labor camp system.
Sowieckie obozypracy - systemobozów pracyprzymusowej w ZSRR,w którym więźniami byli
zarówno przestępcy kryminalni, jak i osoby uznawane za społecznie niepożądane lub politycznie
podejrzane.
Campos de trabalho - é o tipo de prisão mais comum na Rússia, e em alguns Estados pós-
soviéticos, que combina detenção penal com trabalho forçado. O sistema dos campos de trabalho
surgiu em 1929 e desenvolveu-se como um substituto pós-Estaline do sistema de campos de
trabalho Gulag.

13. MAD (Mutual Assured Destruction) - is a doctrine of military strategy and national
security policy in which a full-scaleuse of nuclearweaponsby two or more opposing
sides would cause the complete annihilation of both the attacker and the defender
(see pre-emptive nuclear strike and second strike).
MAD - doktryna strategii wojskowej, według której należy zmierzać do stanu, gdzie w
przypadku wywiązania się konfliktu nuklearnego między dwiema stronami, doszłoby de facto do
zagładyobu przeciwników.Opierasięonana teorii odstraszania,która przewidywała, że warunkiem
koniecznym uniknięcia ataku jest budowa arsenału potężniejszego od pozostałych potencjalnych
stron konfliktu.
ADM (Armas de Destruição Maciça) - é uma doutrina de estratégia militar e política de
segurançanacional onde o uso em larga escala de armas nucleares, por dois ou mais lados opostos,
causaria a aniquilação completa de ambos, atacante e defensor.

14. Non-aligned movement - is a group of states which are not formally aligned with or against any
major power bloc. As of 2012, the movement has 120 members.
Ruch państw niezaangażowanych - ruch, który skupia ponad 100 państw nie wiążących się z
żadnymz istniejącychblokówpolitycznych. Inicjatywa tego typu ruchu wynika z koncepcji Mahatmy
Gandhiego.
Movimentodosnão-alinhados - consiste num grupo de Estados que não estão formalmente
alinhadoscomoucontra qualquergrande bloco de poder. A partir de 2012, o movimento conta com
120 membros.

15. Occupation (military) - the control of onecountry by anotherthrough thestationing of military
troopsand military government.
Okupacja- czasowe zajęcie przezsiłyzbrojne państwaprowadzącegowojnęcałości lubczęści
terytoriumpaństwanieprzyjacielskiegoi wprowadzenie tamswojej tymczasowej władzy.
Ocupação Militar– controlode um país, ou região,poroutro atravésdo usode forças
militares que passamacontrolara regiãoocupadado pontode vistamilitare governamental.

16. Perestrojka– wasa political movementforreformation within the Communist Party of
the Soviet Union during the 1980s, widely associated with Soviet leader Mikhail
Gorbachev and hisglasnost(meaning "openness") policy reform.The literal meaning of
perestroika is "restructuring", referring to the restructuring of the Soviet political and
economic system.
Pieriestrojka -potoczna nazwa procesu przekształceń systemu socjalistycznego w ZSRR w
latach 1985-1991. Został on zapoczątkowany w 1985 przez Michaiła Gorbaczowa po objęciu przez
niego stanowiska sekretarza generalnego Komitetu Centralnego KPZR.
Perestroika- foi ummovimentopolíticoparaa reformadentrodoPartidoComunista da União
Soviéticanadécadade 1980, amplamente associadocomolídersoviéticoMikhail Gorbachev e a sua
reforma politíca - Glasnos. O significado literal de Perestroika é "reestruturação", referindo-se à
reestruturação do sistema político e económico soviético.

17. Red Brigades - was a left-wing paramilitary organization, based in Italy,
responsible for numerous violent incidents, including assassinations, kidnapping
and robberies during the so-called "Years of Lead".
Czerwone Brygady - włoskie ugrupowanie terrorystyczne, wzorujące się na marksizmie,
chińskiej rewolucji kulturalnej i walce rewolucyjnych oddziałów partyzanckich, utworzone 20
października 1970.
BrigadasVermelhas - eraumaorganizaçãoparamilitarde esquerda, criada em Itália nos finais
da década de 1960 e que marcou a vida italiana nos anos 70 e 80, responsável por numerosos
incidentes violentos, incluindo assassinatos, sequestros e assaltos durante os chamados "anos de
chumbo".

18. Socialism - is a range of economic and social systems characterised by social
ownership and democratic control of the means of production: as well as the
political ideologies, theories, and movements that aim at their establishment.
Social ownership may refer to forms of public, collective, or cooperative
ownership; to citizen ownership of equity; or to any combination of these.
Socjalizm- ideologiapolitycznawywodząca się z utopijnej filozofii politycznej rozwijanej w
latach 30. i 40. XIX wieku we Francji lub 2. doktryna gospodarcza postulująca upowszechnienie
świadczeń socjalnych i poddania gospodarki kontroli społecznej (poprzez instytucje państwowe,
samorządowe, korporacyjne lub spółdzielcze). Częścią wspólną wszystkich odmian socjalizmu jest
(częściowe lub całkowite) odrzucenie idei kapitalizmu oraz promowanie idei sprawiedliwości
społecznej.
Socialismo - Sistemapolíticoe económicocaracterizado peladefesadapropriedadepúblicaou
coletiva dos meios de produção. Esta teoria prevê a criação dum Estado social e uma sociedade
assente na igualdade de oportunidades e meios para todos os indivíduos.

19. Totalitarianism- is a political system where the state recognizes no limits to its
authorityand strives to regulate every aspect of public and private life wherever
feasible.
Totalitaryzm - system rządów (reżim polityczny), w którym państwo posiada całkowitą
kontrolę nad społeczeństwem i stara się kontrolować wszystkie aspekty życia publicznego i
prywatnego na tyle ile jest to możliwe.
Totalitarismo- é um sistemapolíticoemque oEstado nãoreconhece limites à sua autoridade
e se esforça para regular todos os aspetos da vida pública e privada dos cidadãos, mesmo que para
isso seja necessário recorrer à violência.

20. UnitedNations (UN) is an intergovernmentalorganization to promote
internationalco-operation.A replacementfortheineffectiveLeagueof Nations,
the organization wasestablished on 24 October1945 afterWorld War II in order
to preventanothersuch conflict.
OrganizacjaNarodówZjednoczonych,ONZ–uniwersalna(zwyjątkiemnarodów
niereprezentowanych) organizacjamiędzynarodowa,zsiedzibąw NowymJorku,powstała24
października1945 roku wwynikuwejściaw życie,podpisanej 26czerwca 1945 w SanFrancisco,Karty
NarodówZjednoczonych.ONZjestnastępczyniąLigi Narodów.
ONU – Organização das Nações Unidas – organizaçãocriadaem 24 de outubro de 1945, após
a SegundaGuerra Mundial ,como objetivode promoverapaze a coperação entre asNações.

21. Velvet revolution - was a non-violent transition of power in what was then
Czechoslovakia.Theperiod of upheaval and transition took place from November
17 to December 29, 1989. Popular demonstrations against the one-party
government of the Communist Party of Czechoslovakia combined students and
older dissidents. The end result was the end of 41 years of Communist rule in
Czechoslovakia, and the subsequent conversion to a parliamentary republic.
Aksamitnarewolucja-określenie wydarzeń roku 1989 w Czechosłowacji, które doprowadziły
do obalenia systemu demokracji ludowej oraz elit sprawujących władzę, a także transformacji
ustrojowej,któraniedługopóźniejnastąpiła,pozwalającCzechosłowacjiwstąpićnadrogędemokracji
parlamentarnej.
Revolução de Veludo – designa o período de transição, não-violenta, do poder na antiga
Checoslováquia. O período de turbulência e de transição teve lugar de 17 de novembro a 29 de
dezembrode 1989. Asmanifestaçõespopularescontraogovernode partidoúnico e contra o Partido
Comunista Checoslovacojuntaramestudantese dissidentes mais velhos. O resultado final foi o fim
de 41 anos de regime Comunista e a posterior conversão da Checoslováquia numa República
Parlamentar.

22. WorldWar II (WWIIor WW2), also known astheSecond WorldWar,wasa globalwarthat lasted
from1939 to 1945, although related conflictsbegan earlier.It involved the vastmajority of the
world'snations—including allof the greatpowers.
II wojnaświatowa–największykonfliktzbrojnyw historii świata,trwającyod1września1939
roku do2 września1945 roku (wEuropie do8 maja1945), obejmującyzasięgiemdziałańwojennych
prawie całą Europę,wschodniąi południowo-wschodniąAzję,północnąAfrykę,częśćBliskiego
Wschodui wszystkie oceany.
II Guerra Mundial – Conflitomundialocorridoentre 1939 e 1945. Envolveuváriasnações
aliadascontra ospaíses doEixo(aliançamilitarentre aAlemanha,Itáliae Japão).A guerraterminou
com o lançamentode duasbombasatómicasno Japãoem agostode 1945, por parte dos EUA.

23. Z generation-are the cohort of people born after the Millennials. The generation is
most commonly defined with birth years starting in the mid-1990s, although the early
1990sor late 1990sand early 2000s have also been used as starting birth years for this
generation.
PokolenieZ- w składPokoleniaZwchodząludzie urodzeni w latach90. XXwiekui później.Od
początku swoich narodzin są podłączeni do sieci i aktywnie z niej korzystają. Na tle innych pokoleń
wyróżniają się wielozadaniowością zaznajomieniem z siecią i to jest ich główny atut.
Geração Z – designa o grupo de pessoas nascidas após o Milénio. É a geração concebida a
partir de meados da década de 90, embora o início ano 2000 também seja utilizado como ponto de
partida para os anos de nascimento desta geração.