Interview Richard Martens Ygenwijs Magazine Editie 5

Tot slot

Richard Martens | Ygenwijze sporter | 1985 | Tekst Mathias de Graag

Boven jezelf uitstijgen | Column Rijk Smitskamp

Liefhebber | Column Petra Kruijt
8
Interview Richard Martens
Mink van der Weerden | Ygenwijze sporter | 1988 | Tekst Sandra Bats | Foto’s Tessa Wiegerinck

Ebrahim Hemmatnia | Ygenwijs&wereldwijd | 1976 | Tekst Mathias de Graag | Foto’s Tessa Wiegerinck

Voorwoord SportbYlage | Tekst Sander Roovers | Foto Tessa Wiegerinck

“Als ik niet de beste fluiter ben, hoor
ik ook niet in de internationale top”
Een interview met de ambitieuze scheidsrechter
Richard Martens
Richard Martens

Op onverwachte situaties precies goed kunnen re- Een mooie droom. Waar is deze begonnen?
ageren. Richard Martens (27) vergelijkt de passie “Op het voetbalveld. Het is zo gegroeid. Ik ken col-
van een olympische sporter graag met zijn vak als
scheidsrechter op het voetbalveld. “Met alle kennis lega’s die tijdens hun jeugd al riepen dat ze scheids-
en training die je als professional hebt, op de juiste rechter wilden worden. Dan ging de rest voetbal-
momenten kunnen ingrijpen. Daar zit voor mij de len en toen zei zo’n kereltje: ‘Laat mij maar lekker
uitdaging van dit vak.” Ygenwijze Mathias interviewt fluiten.’ Bij mij is het eigenlijk gekomen door de in-
het jonge talent uit Rijsbergen teresse in sport. Ik vind sport het mooiste dat er is.
Sporten als tennis, zwemmen, voetbal en hockey
Je combineert je werk als scheidsrechter bij de
vind ik geweldig. Maar het is ook de passie van het
KNVB nu nog met het werk bij een productiebe-
volgen. Bijvoorbeeld het kijken naar teletekst tij-
drijf in sportkleding. Maar als het aan jou ligt, blijf
dens de Olympische Spelen of de Tour de France.
je dat niet heel je leven doen. Toch?
Ik kan gerust een hele middag naar een etappe kij-
“Dat klopt. We hebben een eigen merk. Ik ben ver-
ken. Daar kan ik erg van genieten. Zelf voetbalde ik
antwoordelijk voor alle hardloopkleding die geper-
en kreeg op een bepaald moment een blessure. Ik
sonaliseerd wordt voor verschillende evenemen-
ben toen maar begonnen met het leiden van wed-
ten, zoals de Ten Miles in Tilburg en de marathon
strijden en dat ging hartstikke goed. En ik vond het
van New York. ING en Ahold behoren daarbij tot
nog leuk ook. Een aantal mensen zag in mij talent
onze grotere klanten. Daarnaast ben ik als scheids-
en motiveerde mij om ermee verder te gaan. Ze
rechter in dienst bij de Koninklijke Nederlandse
vonden dat ik een hoger niveau aankon. Op een be-
Voetbalbond (KNVB). Daar gaat, naast mijn gewone
paald moment had ik door dat ik nooit profvoetbal-
werk, veel tijd in zitten. Het mooiste zou zijn als ik
ler zou worden, hoewel ik dat wel het mooiste vind
uiteindelijk bij de KNVB zou kunnen doorstromen.
dat er is, topsporter worden. Gewoon alleen maar
Op dit moment ben ik een stagiairscheidsrechter
met sport bezig zijn. Toen dacht ik: dan ga ik toch
in het betaald voetbal. Het vak kent drie niveaus:
door met fluiten als dat is waar ik goed in ben? Ik
masterclass, junior en senior. Senior is de hoogste
kijk dán wel weer waar ik terecht kom. Dat is in een
positie: dan kun je ervan leven. Op dit moment sta
paar jaar tijd zo snel gegroeid dat ik nu tegen het
ik op de masterclasslijst. Ik ben er voor het eerste
betaald voetbal aanzit. En dat terwijl ik pas op mijn
jaar bij. Later hoop ik door te kunnen stromen naar
twintigste begonnen ben met fluiten. De droom is
het junior- en seniorniveau. Misschien breek ik zelfs
in korte tijd vrij groot geworden.”
wel internationaal door. Dat is mijn streven. Mijn
droom.”

Tot slot


“Het allermooiste is om olympisch goud te halen,” twaalf uur krijgen wij vanuit de KNVB via de mail te
vervolgt Richard. “Vind ik dan. Met voetballen staat horen wie naar welke wedstrijd gaat in datzelfde 9
Mink van der Weerden | Ygenwijze sporteren een Champions Le- Tessa Wiegerinck Dat betekent dus dat er een scheidsrech-
een wereldkampioenschap | 1988 | Tekst Sandra Bats | Foto’s weekend.
Ebrahim Hemmatnia | Ygenwijs&wereldwijd | 1976 |Olympische Graag | Foto’s Tessa Wiegerinck
ague hoger in hiërarchie dan de Tekst Mathias de Spe- ter, twee assistenten en een vierde official naartoe
len, maar het mooiste lijkt mij om net zoals Epke gaan. Op dit moment ben ik vierde official in de Ere-
Zonderland goud te halen op een manier waar ie- divisie en scheidsrechter in de Jupiler League. Het
dereen ‘U’ tegen zegt. Dan richt je heel je carrière, is een moment waar je naar uitkijkt, het ontvangen
al je trainingen en inspanning op één moment. Als van die mail. Het kan zijn dat je dat weekend voor
je bijvoorbeeld meedoet aan de Tour de France kun de Eredivisie werkt, voor de Jupiler League mag
je in drie weken een dipje hebben en alsnog als win- fluiten of voor beide competities wordt gevraagd.
naar uit de bus komen. Dat is altijd weer even afwachten. Zodra je de infor-
matie hebt, bereid je de specifieke wedstrijd voor.
Maar op de Olympische Spelen gaat het alleen om Kijken wat de onderlinge stand is, zijn er randzaken
die ene dag of om die ene oefening. Bij de honderd die er spelen, staan er spelers op scherp? Met dat
meter sprint hebben we het dan over tien secon- soort vragen houd je je bezig.
den. Tien seconden waar je heel je carrière op richt.
Dat je alles in het teken zet van dat ene moment, Qua training hebben we een inspanningsfysioloog
je hele leven lang, en dat het dan nog lukt ook. Dat die ons schema’s toestuurt die we moeten volgen.
lijkt me waanzinnig. Maar dat gaat bij mij natuurlijk Daarnaast hebben we ook een hartsysteem waar
niet lukken als scheidsrechter. we onze hartslagen mee meten en deze kunnen
uploaden naar de KNVB. Ook houd ik een medisch
Dan maar proberen zo dicht mogelijk bij die erva- dagboek bij: hoe ik mezelf elke dag voel en wat ik
ring te komen. Dat je met je hobby en passie bezig allemaal heb gedaan. Mediatrainingen, voedselad-
kunt zijn lijkt mij sowieso al geweldig. Voetbal is viezen, de hulp van een fysiotherapeut: eigenlijk al-
daarin mijn passie. Als fulltime scheidsrechter ben les wat sporters krijgen, krijgen wij scheidsrechters
je altijd met het spelletje bezig. Niet alleen met de ook. Mentale weerbaarheid is tevens een onder-
wedstrijd zelf, want er komt nog veel meer bij kij- deel waar men op test. Als je in een stadion staat
ken.” waar 40.000 man in één keer ‘boe’ begint te roe-
pen als je iets wel of niet goed doet, moet je we-
Zoals wat? ten hoe je daarmee omgaat. Daar moet je ook in
“Je hebt de voorbereiding. Dinsdagmiddag om getraind worden.”

Tot slot



10
Mink van der Weerden | Ygenwijze sporter | 1988 | Tekst Sandra Bats | Foto’s Tessa Wiegerinck

Ebrahim Hemmatnia | Ygenwijs&wereldwijd | 1976 | Tekst Mathias de Graag | Foto’s Tessa Wiegerinck


Heb je dat wel eens meegemaakt? te maken hebt met een grijs gebied als het gaat om
“Ik heb nog nooit voor 40.000 mensen gestaan, de juiste beslissing. Op dat moment de wedstrijd
maar ik heb wel wedstrijden gefloten waar ik ie- aanvoelen, de sfeer proeven en dan nog steeds de
mand een rode kaart gaf en dat je dan vier- á vijf- juiste beslissing nemen: dat is de kunst. Het is een
duizend man dingen hoort roepen die je liever niet uitdaging om deze juiste beslissing dan ook nog
hoort. Daar moet je wel objectief naar kunnen kij- eens te kunnen nemen tijdens de lichamelijke in-
ken. De meeste supporters kunnen dat niet echt. spanning. De volledige focus kunnen houden. Daar
Dat is ook logisch. Als scheidsrechter moet je daar gaat het om.”
tegen kunnen.”
Hoe zie je je internationale doorbraak voor je?
Leer je dat jezelf aan? Of krijg je daar begeleiding “Hoe ik dat voor me zie? Goede vraag. Internatio-
bij? naal gezien is er een aantal richtlijnen. Je mag flui-
“Vanuit de KNVB krijgen we daar les in. We heb- ten tot je 45e. Daarna kun je op nationaal niveau
ben regelmatig bijeenkomsten waar dat mentale gewoon weer verder. Ik ben nu 27. Dan zou ik dus
aspect terugkomt. Dan gaan we wedstrijdbeelden ongeveer achttien jaar internationaal kunnen flui-
technisch analyseren. We hebben daarnaast ander- ten. Ik wil mezelf daarvoor blijven ontwikkelen.
half uur mediatraining, zodat we weten hoe we Geluk speelt overigens ook een belangrijke rol. Er
met de pers om moeten gaan. Sportverslaggever wordt gewerkt met contracten. Als er een contract
Mark van Rijswijk geeft ons daar les in. We krijgen afloopt en hij wordt verlengd, dan is er een kleine-
ook een aantal testen op het gebied van mentale re kans voor mij. Wordt het contract niet verlengd,
weerbaarheid om te zien wat voor scheidsrechter dan komt deze vrij en kan er iemand doorstromen.
je bent. Het is dus meer dan alleen op- en neerren- De KNVB zorgt er wel voor dat er elk jaar minimaal
nen op het voetbalveld.” één persoon kan doorstromen, zodat je altijd wel
kans maakt op promotie. We zitten op dit moment
Wat is het leukste om te doen? echter met dertien scheidsrechters in de master-
“Op het veld de juiste beslissing nemen. Dat is het class en zoals het er nu naar uitziet, kan er maar
leukste. Daarvoor sta je er. Het belangrijkste is dat één promoveren dit seizoen. Dat zal voor mij als
je de wedstrijd in goede banen leidt. Dat doe je nieuwkomer niet realistisch zijn. Het zou heel mooi
door de juiste beslissingen te nemen. De juiste be- zijn, maar dan moet je gewoon geweldig fluiten. Ik
slissing hoeft niet altijd dezelfde te zijn. Sommige zou er graag bij zitten, maar de kans is klein. Hoe
regels zijn zwart-wit, zoals een doelpunt toeken- ik het dus voor me zie? Fit blijven, geluk hebben en
nen of niet, maar er zijn ook momenten waarop je goede rapporten scoren. Dat zijn de belangrijkste
zaken denk ik.”

Tot slot


Heb je geduchte concurrentie? Zijn er scheidsrech- De kunst is om het spel zo goed mogelijk te mana-
ters waar jij (nog) niet aan kan tippen? gen dat je alles in de hand kan houden door jezelf 11
Mink van der Weerden | Ygenwijze sporter | 1988 | Tekst Sandra Bats | over Tessa Wiegerinck
“Er zijn scheidsrechters, en dan spreek je echt Foto’s te zijn.”
Ebrahim Hemmatnia | wereldje, zoals| Björn Kuipers de Graag | Foto’s Tessa Wiegerinck
de elite in het Ygenwijs&wereldwijd 1976 | Tekst Mathias en Bas
Nijenhuis, die op het allerhoogste niveau fluiten. Hoe zou jij jezelf omschrijven als scheidsrechter?
Kuipers is bijvoorbeeld naar het afgelopen EK ge- “Ik denk dat ik zowel binnen als buiten het veld
weest. Als je ziet hoe ver die al is in zijn ontwikke- hetzelfde ben. Er zijn mensen die juist het tegen-
ling, moet ik nog veel leren om op dat niveau te overgestelde zijn: introvert persoon, maar extra-
komen. Dat heeft ook veel te maken met de er- vert op het veld. Ik zou mezelf als rustig en kalm
varing die hij heeft en de wedstrijden die hij heeft omschrijven. Ik ben meer op de mens dan op de re-
gefloten. Als ik ooit zo ver kom als Kuipers heb ik gels. Dus meer op het persoonlijke contact in plaats
het heel goed gedaan. Als je spreekt over scherpte, van: ‘hier heb je het boekje met spelregels en zo
dan zijn deze jongens met zulke andere dingen be- gaan we het doen.’ Ik probeer spelsituaties op een
zig dan dat ik ben. Ik ben nog vooral met mezelf amicale manier op te lossen. Ik weet alleen niet of
bezig en het creëren van automatismen. Dat heeft andere mensen mij zo zouden omschrijven.”
een Björn Kuipers allang onder de knie. Zij kunnen
terugvallen op die basis, terwijl ik die basis nog aan Nee?
het opbouwen ben.” “Misschien een beetje. Door verschillende testen
weet ik dat mijn zelfbeeld redelijk overeen komt
Mocht je internationaal doorbreken, hoe wil je met de werkelijkheid. Rustig en nadenkend: zulke
dan bekend staan? termen komen vaak naar voren tijdens deze tes-
“Echt een voorbeeld of een rolmodel heb ik niet. ten.”
Er was wel een heel mooie scheidsrechter die mij
qua manier van doen erg aansprak. Dat was de Ita-
liaanse scheidsrechter Roberto Rosetti. Hij werkte Nog even terug naar het geluk. Het geluk dat jou
heel erg met zijn persoonlijkheid. Hij straalde zo- die internationale carrière moet bezorgen. Wat als
veel uit. Het ene moment stond hij te lachen met het uitblijft?
de ene speler, en het andere moment draaide hij “Goede vraag. Allereerst zou ik mij afvragen waar-
zich om en was hij ineens heel erg boos. En dan was om het geluk niet aan mijn zijde staat. Als er wordt
hij ook écht boos. Dan zag je dat de betreﬀende gezegd dat ik de beste ben, maar er is geen inter-
speler ook echt onder de indruk was. Maar Rosetti nationale plek of ruimte om mij door te laten stro-
had ook op een leuke manier contact met de spe- men, dan zou ik wel balen. Dan heb je pech. Maar
lers. Dat is ook wel een beetje de manier waarop als er iemand beter is, dan ben ik wel van mening
ik een wedstrijd probeer te leiden. Ik pas de regels dat diegene die plaats moet krijgen. Niet ik. C’est
wel scherp toe, maar ik probeer ook een stukje per- la vie. De beste scheidsrechters moeten ook op de
soonlijkheid mee te brengen. Ook om er een leuk beste plekken terecht kunnen komen. Als ik niet de
potje van te maken.” beste fluiter ben, hoor ik ook niet in de internatio-
nale top.”
Hoe doe je dat? Persoonlijkheid in het spel bren-
gen?
“Er zijn momenten in een wedstrijd waarbij je wei-
nig uit kan richten met je persoonlijkheid. Dat zijn de
zwart-witmomenten zoals een gele of rode kaart.
Of het toekennen van een doelpunt. Maar juist dat Mathias de Graag
grijze gebied, waarbij de situatie of de sfeer van de
wedstrijd erg bepalend is, leent zich goed voor een Scherp | Eigenzinnig | Ygenwijs |
Doortastend | Plattela ndﬁ losoof
persoonlijke touch. Als een speler net op het randje
van een overtreding staat, probeer ik hem met mijn
persoonlijkheid duidelijk te maken waar de grens
bij mij ligt. Bij iedere scheidsrechter ligt die grens
anders.

Interview Richard Martens Ygenwijs Magazine Editie 5

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Más de Ygenwijs

Más de Ygenwijs (19)

Interview Richard Martens Ygenwijs Magazine Editie 5