2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
• Μια από τισ ςθμαντικότερεσ αςκζνειεσ που
μαςτίηουν εκατοντάδεσ ευρωπαϊκζσ και
ειδικότερα αμερικανικζσ χϊρεσ ,είναι θ
παιδικι παχυςαρκία . Βζβαια είναι αςκζνεια
που ζχει χτυπιςει τθν πόρτα τθσ χϊρασ μασ.
3. Παιδικι Παχυςαρκία και
κλθρονομικότθτα
• Πρόςφατεσ μελζτεσ επιβεβαιϊνουν ότι ο κλθρονομικόσ παράγοντασ ζχει μεγάλθ βαρφτθτα ςτθν
αιτιολογία τθσ παιδικισ και εφθβικισ παχυςαρκίασ και ςυμμετζχει κατά 30%-50%. Εάν ο ζνασ
γονζασ είναι παχφςαρκοσ το παιδί ζχει 50% πικανότθτεσ να γίνει παχφςαρκο, ενϊ εάν είναι και οι
δυο γονείσ το ποςοςτό προςεγγίηει το 80%. Τα παιδιά των παχφςαρκων γονιϊν ζχουν μεγαλφτερθ
πικανότθτα να γίνουν παχφςαρκοι ενιλικεσ γιατί εκτόσ του γενετικοφ παράγοντα που ζχουν
κλθρονομιςει, ζχουν αποδεχκεί τισ ίδιεσ διατροφικζσ ςυνικειεσ και τον ίδιο τρόπο ηωισ με τουσ
γονείσ τουσ.
• Σιμερα οι επιςτιμονεσ δζχονται μόνο ότι αυτό που κλθρονομείται είναι θ τάςθ για παχυςαρκία, θ
οποία κα εκδθλωκεί μόνο εάν υπάρχει και το ανάλογο περιβάλλον ςτο οποίο μεγαλϊνει ζνα παιδί
(π.χ. κακι διατροφι, μειωμζνθ ςωματικι άςκθςθ κλπ).
• Οι περιπτϊςεισ όμωσ πραγματικισ κλθρονομικισ παχυςαρκίασ ςτθν οποία ευκφνονται κάποια
γονίδια είναι ςπάνιεσ.
4. Παχυςαρκία – Ψυχολογία
• Το βάροσ επθρεάηει το ςωματότυπο ενόσ ανκρϊπου δθμιουργϊντασ του
κινθτικά και άλλα προβλιματα υγείασ, καρδιοπάκειεσ ζωσ και χρόνιεσ πακιςεισ.
Ο όροσ χοντρόσ-παχφςαρκοσ ψυχολογικά προκαλεί περιςςότερεσ ενοχζσ και
εξαναγκάηει τον υπζρβαρο να αντιδρά με ψυχολογικό ςκζνοσ, δθμιουργϊντασ
του τθν εντφπωςθ ότι ο ίδιοσ και μόνο αυτόσ δεν ςυμμετζχει ςτθν ευκφνθ του
προβλιματοσ του. Ζτςι ψυχολογικά ο παχφςαρκοσ άνκρωποσ εξαναγκάηεται να
ζχει πρόβλθμα με το ςϊμα του, με τουσ άλλουσ (ςυγγενείσ, φίλοι, ςχολείο,
ςυμμακθτζσ, εργαςιακό περιβάλλον).
• Τα παραπάνω ζχουν ωσ αποτζλεςμα το παχφςαρκο παιδί να αιςκάνεται
απομονωμζνο από όλουσ, καταλιγοντασ ζτςι από τθν παιδικι του θλικία να
επιβαρφνει τθν υγεία του ψυχολογικά κάνοντασ ζτςι ακόμα δυςκολότερο το να
καταφζρει να αδυνατιςει.
5. Αυτό το πρόβλημα επικρατεί μόνο
ςτην δική μασ χώρα ;
• Όχι , θ Ελλάδα ζχει τα ςκιπτρα ςτθν κατανάλωςθ κερμίδων και τα πιο
παχφςαρκα παιδιά ςε όλθ τθν Ευρϊπθ. Κατζχει τθν Τρίτθ κζςθ ςτθν
παγκόςμια κατάταξθ τθσ παχυςαρκίασ μετά από τθν Νότια Αφρικι και το
Κουβζιτ που βρίςκεται ςτθ Σαουδικι Αραβία.
• Φςτερα από ζρευνεσ καταλάβαμε ότι : Αρχικά πρόςφατα ςτατιςτικά
ςτοιχεία από ζρευνεσ που ζχουν γίνει ςε εκνικό επίπεδο δείχνουν ότι θ
ςυχνότθτα εμφάνιςθσ τθσ παχυςαρκίασ ςτισ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ
κυμαίνεται από 10 – 20 % ςτουσ άνδρεσ και από 10 – 25 % ςτισ γυναίκεσ.
Επιπλζον, θ ςυχνότθτα εμφάνιςθσ τθσ παχυςαρκίασ ςε ποςοςτό 10 – 40 %
περίπου ςτισ περιςςότερεσ ευρωπαϊκζσ χϊρεσ τα τελευταία 10 χρόνια.
6. Ποιεσ είναι οι επιπτώςεισ τησ
παιδικήσ παχυςαρκίασ;
• παχφςαρκα παιδιά αντιμετωπίηουν πολλά
προβλιματα υγείασ όπωσ καρδιά, διαβιτθ
(ηάχαρο), χολθςτερίνθ. Επιπλζον δυςκολεφονται να
κινθκοφν με αποτζλεςμα να μθν λειτουργεί ςωςτά ο
μεταβολιςμόσ τουσ. Επίςθσ τα παιδιά αυτά
αντιμετωπίηουν προβλιματα και ςτο ςχολείο διότι
δζχονται ρατςιςμό και βία από τα άλλα παιδιά.
7. Ποιοι ευθφνονται για την παιδική
παχυςαρκία;
• Η παιδικι παχυςαρκία είναι ζνα πρόβλθμα που αυξάνεται με ραγδαίουσ
ρυκμοφσ. Παγκοςμίωσ μετά τθν Αμερικι οι ζλλθνεσ κατζχουν τθν 2θ Θζςθ
ςτθν παχυςαρκία. Είναι αςκζνεια με ςοβαρζσ επιπτϊςεισ ςτον οργανιςμό
κακϊσ και μείωςθ του προςδόκιμου τθσ ηωισ. Αυτό ςυμβαίνει διότι οι
ςυνκικεσ ηωισ ζχουν αλλάξει, τα πάντα είναι αυτοματοποιθμζνα,
ξοδεφουν λιγότερθ ενζργεια, τα παιδιά δεν γυμνάηονται αρκετά, οι
κινιςεισ τουσ είναι περιοριςμζνεσ, προτιμοφν τθλεόραςθ και υπολογιςτι.
Επίςθσ θ λφςθ για γριγορο και φκθνό φαγθτό τα ςπρϊχνει ςτα “fast-
food” , πιτςαρίεσ κλπ.
• Δθλαδι ο ςυνδυαςμόσ μειωμζνθσ ενεργθτικότθτασ και τθσ εφκολθσ
πρόςβαςθσ ςτο φαγθτό, ςυντελοφν ςτθν ανάπτυξθ τθσ παχυςαρκίασ.
8. Είναι οι διαφημίςεισ κακή επιρροή
για τα παιδιά;
• Ζρευνεσ ζχουν δείξει πωσ τα παιδιά που διαβάηουν
περιοδικά και παρακολουκοφν τθλεόραςθ, εκτόσ του ότι τα
αποτρζπει από άλλου είδουσ δραςτθριότθτεσ ,
βομβαρδίηονται με διαφθμίςεισ πρόχειρων φαγθτϊν,
πλουςίων ςε λιπαρά, ηάχαρθ, αλάτι (κρουαςάν, πατατάκια,
μπιςκότα και ςοκολάτεσ) κλπ. Πρζπει λοιπόν να τρϊνε
λιγότερο και πιο υγιεινά, κακϊσ και να αυξιςουν τθν
ςωματικι δραςτθριότθτά τουσ.
9. Ποιο είναι το ποςοςτό τησ παιδικήσ
παχυςαρκίασ ςτην Ευρώπη;
• Σε 20 χρόνια κα χακοφν περιςςότερα παιδιά από τθν κακι διατροφι παρά από τα ναρκωτικά ι το
AIDS , το οποίο ζχει ξεκινιςει εδϊ και χρόνια μία εκςτρατεία ενθμζρωςθσ για να επιςτιςει τθν
προςοχι ςτουσ κινδφνουσ που ελλοχεφει θ αιςκθτι αφξθςθ τθσ παιδικισ και εφθβικισ
παχυςαρκίασ ςτθ χϊρα μασ.
• Ειδικότερα το ποςοςτό αφξθςθσ τθσ παχυςαρκίασ ςε παιδιά θλικίασ 6-11 ετϊν φκάνει το 54 % και
το 40% ςε ζφθβουσ θλικίασ 12-17 ετϊν. Η παχυςαρκία είναι ζνα πολφ ςοβαρό νόςθμα, μία
αςκζνεια ου 20 αιϊνα και του 21ου αιϊνα που χρειάηεται άμεςθ αντιμετϊπιςθ. Εξετάηεται μάλιςτα
από τουσ ειδικοφσ ωσ ζνα νόςθμα που οφείλεται ςτισ διατροφικζσ ςυνικειεσ του κακενόσ και ςτο
κλθρονομικό παρελκόν του κάκε ανκρϊπου.
• Σφμφωνα με το Παγκόςμιο Οργανιςμό Υγείασ ο αρικμόσ των παχφςαρκων ενθλίκων ζχει αυξθκεί
κατά 50% παγκοςμίωσ από το 1995 φτάνοντασ τα 300 εκατομμφρια πζρυςι.
• Η ςυχνότθτα εμφάνιςθσ παχυςαρκίασ ςτθ Νότια Ευρϊπθ κυμαίνεται από 15 ζωσ και 25 %.
10. Τρόποι αντιμετώπιςθσ
• Μακαίνουμε ςτο παιδί να μαςά αργά, ιρεμα το φαγθτό του και όχι βιαςτικά με μεγάλεσ
μπουκιζσ.
• Φροντίηουμε να αγαπιςουν τα παιδιά τα φροφτα και τα λαχανικά ϊςτε το 1/3 του κάκε γεφματοσ
να είναι ςαλάτα ι μαγειρεμζνα ι ωμά λαχανικά.
• Βρίςκουμε τρόπουσ για μείωςθ των περιττϊν κερμίδων από τισ κοινζσ ςυνταγζσ που φτιάχνουμε
κακθμερινά π.χ. αντικατάςταςθ κρζμασ γάλακτοσ με γιαοφρτι. Επίςθσ χρθςιμοποιοφμε μόνο
ελαιόλαδο ωσ λάδι.
• Περιορίςτε τθν τθλεόραςθ τισ απογευματινζσ ϊρεσ που βλζπουν τα παιδιά τθλεόραςθ γίνεται
ζντονθ διαφιμιςθ προϊόντων που είναι γλυκά ι ςνακ και κάνουν τα παιδιά να ςκζφτονται
ςυνζχεια το φαγθτό και κατϋ επζκταςθ να τρϊνε και να ηθτοφν τζτοια ςνάκ.
• Βοθκοφμε το παιδί να αςχολείται με ευχάριςτεσ και δθμιουργικζσ δραςτθριότθτεσ και περιορίςτε
τισ κακιςτικζσ δραςτθριότθτεσ. (πχ. Τθλεόραςθ, υπολογιςτισ, θλεκτρονικά παιχνίδια). Ακόμθ και
τα πιο απλά παιχνίδια και θ γυμναςτικι που εμπεριζχει το παιχνίδι βοθκοφν τα παιδιά να
κινοφνται και να αυξάνουν τισ κοινωνικζσ τουσ ικανότθτεσ. Πχ.
Ποδιλατο, ποδόςφαιρο, γυμναςτικι, χορόσ, μπαλζτο.