From Deped resources

1. 149
Module 14
6666
Filipino
Naku! Mga Grapiko
A DepEd-BEAM Distance Learning Program supported by the Australian Agency for International Development

2. 150
Magandang araw sa iyo. Nakalilibang ang leksiyong iyong
mapag-aralan ngayon dahil ito’y tungkol sa mga grapiko. Sana’y
matutuwa ka sa bagong paksa ngayong araw na ito. Handa ka na ba?
Dapat mong malaman na maraming bagay ang matututuhan mo
kung marunong kang tumingin at umunawa sa mga impormasyong
ipinakikita ng grap. Malalaman mo rin ang kaugnayan ng maraming
bagay sa isa’t isa. Nagagamit ang mga grapikong pantulong sa
pag-unawa ng teksto (talahanayan/grap) ang laman ng modyul na
ito.
Pag-aralan mong mabuti ang impormasyong ipinakikita ng grap
at sagutin ang mga sumusunod na tanong: (Pilipino sa Makabagong
Panahon 6, pg. 259)
Subukin Natin
Sa Mag-aaral
Mga Dapat Matutuhan

3. 151
Buwanang Gastusin ng Pamilya Taruc
1. Ilang bahagdan ang naitabi ng pamilya
ni G. Taruc?
a. 5% b. 8% c. 20%
2. Aling gastusin ang pinakamalaki sa lahat?
a. upa sa bahayb. pagkain c. bayad sa paaralan
3. Aling dalawang gastusin ang kumakatawan sa kalahati na kita
ni
G. Taruc?
a. pagkain at damit
b. pagkain at bayad sa paaralan
c. pagkain at upa sa bahay
4. Ilang bahagdan ang kalamangan ng upa sa bahay sa bayad sa
paaralan?
a. 2% b. 4% c. 6%
Ipon - 5%
Upa sa Bahay -
26%
Pagkain - 24 %
Iba Pang
Gastusin - 5%
Bayad sa
Paaralan - 20%
Bayad sa Ilaw at
tubig - 10%
Damit - 10%

4. 152
5. Aling dalawang gastusin ang katumbas ng bayad sa paaralan?
a. damit at bayad sa ilaw at tubig
b. iba pang gastusin at damit
c. iba pang gastusin at bayad sa ilaw at tubig
Isa sa pinakamahalagang mapagkukunan ng impormasyon ay
ang grap. Ito ay naglalaman ng mga impormasyong madaling
maunawaan kaysa magbasa ng mga datos sa isang ulat. Ito rin ay
pantulong sa madaling pag-unawa sa maseselang impormasyon.
May iba’t ibang uri ng grap. Ito rin ay may natatanging gamit.
1. Ang line graph ay ginagamit kung may mga datos na
ipinaghahambing. Ito’y gumagamit ng iba’t ibang kulay sa
bawat datos.
2. Ang pie graph ay ginagamit para sa salaping gugulin (budget),
paghahati-hati ng pera sa iba’t ibang gastusin at pagbabahagi
ng isang buo.
Pag-aralan Natin
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
1st Qtr 2nd
Qtr
3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
1st Qtr
2nd Qtr
3rd Qtr
4th Qtr

5. 153
3. Ang pictograph o larawang grap ay ginagamit sa paglalarawan
ng dami ng produksiyon, halaga ng nabenta o nabili at
marami pang iba na sa halip na gumamit ng bilang ay
tinutumbasan ito ng larawang may katumbas na bilang, dami
o budget.
4. Ang bar graph ay ginagamit sa pagpapakita ng relasyon ng
datos sa pana-panahon tulad ng dami ng nabenta kung
pangangalakal ang pag-uusapan.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North

6. 154
Pansinin ang bar graph sa ibaba. Gamitin mo ito sa pagsagot sa
mga katanungan. Isulat sa kwaderno ang titik ng wastong sagot.
1. Aling hayop ang nabubuhay nang pinakamatagal?
a. Leyon b. kamelyo c. baboy
2. Aling dalawang hayop ang tinatayang mabubuhay ng kulang-
kulang sa dalawampu’t limang taon?
a. kamelyo at baboy
b. leyon at tigre
c. kamelyo at tigre
3. Ayon sa grap, ilang taon maaaring mabuhay ang leyon?
a. 20 taon b. 25 taon c. 30 taon
4. Aling hayop ang may pinakamaikling buhay ayon sa graph?
a. kamelyo b. baboy c. tigre
Gawin Natin
0
10
20
30
40
50
60
70
Kamelyo Leyon Baboy
Taon

7. 155
5. Ilan sa mga hayop ang tinatayang mabubuhay ng higit sa
tatlumpong taong?
a. dalawang hayop b. tatlong hayop c. apat na hayop
Pansinin ang pictograph graph sa ibaba. Gamitin mo ito sa
pagsagot sa mga katanungan. Isulat sa kwaderno ang titik ng wastong
sagot.
Kabuuang Dami ng Tilapya na Nahuli Mula 1980-2000
1980 1985 1990 1995 2000
Ang bawat isda ay kumakatawan sa 10 milyong kilo ng isda.
Mga Dagdag na Gawain

8. 156
1. Ilang kilo ng tilapia ang nahuli noong 1990?
a. 42,000,000 b. 50,000,000 c. 35,000,000
2. Anong taon ang may pinakakaunting huli ng tilapia?
a. 1995 b. 1980 c. 1985
3. Aling dalawang taon ang halos ay magkatulad ng dami ng tilapia
na nahuli?
a. 1985 at 1995 b. 1985 at 1990 c. 1980 at 1985
4. Kailan nagkaroon ng malaking kakulangan sa huli ng isda? Ito ay
may limang taon ang itinagal.
a. 1980 hanggang 1984 b. 1995 hanggang 1999
c. 1990 hanggang 1994
5. Mga ilang kilo ng tilapia ang kahigitan ng taong 2000 kaysa
taong 1985?
a. 40,000,000 b. 30,000,000 c. 20,000,000

9. 157
Ang grap ay isa sa mga pinakamahalagang mapagkukunan
ng impormasyon. Ito ay naglalaman ng mga impormasyong
madaling maunawaan kaysa magbasa ng mga datos sa isang
ulat. Ito rin ay pantulong sa madaling pag-unawa sa maseselang
impormasyon.
May iba’t ibang uri ng grap. Ito rin ay may natatanging
gamit. Ang una ay line graph na ginagamit kung may mga
datos na ipinaghahambing. Ito’y gumagamit ng iba’t ibang kulay
sa bawat datos. Ang pangalawa ay pie graph na ginagamit sa
para sa salaping gugulin (budget), paghahati-hati ng pera sa
iba’t ibang gastusin at pagbabahagi ng isang buo. Ang pangatlo
ay ang pictograph o larawang grap na ginagamit sa
paglalarawan ng dami ng produksiyon, halaga ng nabenta o
nabili at marami pang iba na sa halip na gumamit ng bilang ay
tinutumbasan ito ng larawang may katumbas na bilang, dami o
budget. Ang pang-apat ay bar graph na ginagamit sa
pagpapakita ng relasyon ng datos sa pana-panahon tulad ng
dami ng nabenta kung pangangalakal ang pag-uusapan.
Pansinin ang line graph sa ibaba. Gamitin mo ito sa pagsagot sa
mga katanungan. Isulat sa kwaderno ang titik ng wastong sagot.
Sariling Pagsusulit
Tandaan Natin

10. 158
Bilang ng mga Mag-aaral sa isang Pribado at Mababang Paaralan
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
1990-
91
1991-
92
1992-
93
1993-
94
1994-
95
1995-
96
Line 1
1. Anong taon ang may pinakamababang bilang ng mag-aaral?
a. 1990-91 b. 1991-92 c. 1992-93
2. Anong taon ang may pinakamalaking bilang ng mag-aaral?
a. 1993-94 b. 1994-95 c. 1995-96
3. Anong taon kung saan bumaba ang bilang ng mag-aaral sa 3500
hanggang 3000?
a. 1994-95 hanggang 1995-96
b. 1990-91 hanggang 1991-92
c. 1992-93 hanggang 1993-94

11. 159
4. Anong mga taon nagsimula at nagpatuloy ang pag-akyat ng
bilang ng mga mag-aaral?
a. 1990-91 hanggang 1992-93
b. 1993-94 hanggang 1995-96
c. 1990-91 hanggang 1994-95
5. Ilan ang inakyat ng bilang ng mag-aaral sa taong 1992-93
hanggang 1993-94?
a. 500 b. 1000 c. 1500
Mga Batayan:
Kung ang iyong iskor ay apat ( 4 -5) maaaring tumuloy na sa
susunod na leksyon.
Kapag ang iyong iskor ay tatlo ( 3 ) gawin ang susunod na
gawain
Kapag ang iyong iskor ay bumaba sa tatlo ( 2,1 o kaya ay 0)
balikan uli ang buong modyul. Sikaping mapaghusayan ang
pagbasa at pag-unawa ng iyong binasa, at sagutin nang may
pag-iingat ang bawat tanong.
Balikan ang apat na grap na napag-aralan at sagutin ang mga
sumusunod na tanong:
Ano ang mga impormasyong hinihingi sa bawat grap? Isulat sa
patlang ang sagot. Gawin ito sa sagutang papel.
1. Pie Graph - _____________________________________________________
2. Bar Graph - ____________________________________________________
3. Pictograph - ____________________________________________________
4. Line Graph - ____________________________________________________
Pagyamanin Natin

12. 160
Subukin Natin
1. a 2. a 3. c 4. b 5. a
Gawin Natin
1. a 2. c 3. a 4. b 5. a
Mga Dagdag na Gawain
1. b 2. a 3. b 4. b 5. b
Sariling Pagsusulit
1. a 2. b 3. a 4. c 5. a
Pagyamanin Natin
1. Pie Graph – Buwanang Gastusin ng Pamilya ni G. Taruc
2. Bar Graph – Ang Itinatagal ng Buhay ng Hayop
3. Pictograph – Kabuuang Dami ng Tilapia na Nahuhuli Mula sa
1980-2000
4. Line Graph – Bilang ng mga Mag-aaral sa isang Pribado at
Mababang Paaralan
Gabay sa Pagwawasto