Wat is computational thinking en hoe kunnen lerarenopleidingen rekening houden met het veranderende curriculum. Tijdens de studiedag zijn de eerste uitwerkingen rondom digitale geletterdheid besproken en bijgesteld aan de hand van een workshop.

1. SLO ● nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling
Allard Strijker, 5 april 2016, Windesheim
Computational Thinking

2. Overzicht
• Wat doet SLO
• 21e eeuwse vaardigheden
• Computational Thinking

3. SLO, nationaal expertisecentrum
leerplanontwikkeling
• Onafhankelijke, niet-commerciële positie als landelijke
kennisinstelling
• Leerplanontwikkeling:
– ontwikkelen en onderhouden van landelijke leerplankaders
(kerndoelen, eindtermen, examenprogramma’s, referentieniveaus)
voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs;
– ondersteunen en adviseren van OCW m.b.t. leerplanontwikkeling;
– uitvoering van onderzoek ter ondersteuning
van deze twee hoofdtaken.

4. http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/21e-eeuwse-
vaardigheden/computational-thinking/voorbeeldmatig-leerplankader

6. Leerlijn als lessuggesties
Hoofdcategorie Korte omschrijving Onderbouw PO Lessuggesties Middenbouw PO Lessuggesties Bovenbouw PO Lessuggesties 21EV-CT
SLO
doelen:
Herkennen en creëren van
patronen
Patronen (model, vorm, kleur, voorbeeld,
herhalingen) herkennen.
Welke patronen kun je in het klaslokaal
vinden? Afmaken van reeksen. Start met een
ketting rood-blauw-geel, leerling maakt
ketting af. Of: Logiblocks (unplugged), Line-
up (plugged, iPad).
Maak een patroon op ruitjes
papier en schrijf de "code" er bij.
Zie bijvoorbeeld:
https://studio.code.org/s/course
2/stage/1/puzzle/2;
https://studio.code.org/unplugg
ed/unplug3.pdf
Bied kinderen een programma
aan dat niet af is en waarbij zij op
een getekende kruising de
haaietanden door te
programmeren moeten laten
tekenen.
G6, G12,
G14,
G15,
G19,
G23,
G28,
G35, G38
Algoritme Een reeks instructies, die wanneer deze
stap voor stap in de juiste volgorde
uitgevoerd worden, tot een vooraf
vastgesteld doel leiden.
Sandwichrobot, Bee-Bot, Primo & Cubetto:
laat de kinderen de routes programmeren.
Een bestaand recept waarbij de
leerkracht de volgorde
opzettelijk heeft veranderd door
kinderen weer in juiste volgorde
laten zetten, of een recept
aanbieden en vragen of de
kinderen dit "korter" kunnen
opschrijven.
De kinderen maken een circuit
waarbij ze een programma
schrijven waarbij er voor gezorgd
wordt dat de auto de route blijft
volgen (in bijvoorbeeld Scratch).
G12,G13,
G14,
G17,
G20,
G22,
G26, G36
Decomposing Een probleem onderzoeken en uitsplitsen
in deelproblemen om het op te kunnen
lossen. (Stappenplan met kleine
probleempjes oplossen.)
We zijn nog thuis. Wat moet er allemaal
gebeuren voordat jij in de klas zit? (welke
"tussenstappen"?)
Je hebt een lekke band. Hoe los
je dit op? Welke dingen moet je
doen? Welke stappen moet je
zetten om je band te repareren?
Op kamp: steek de rivier over.
Zorg dat je bepakking droog
blijft. Er ligt touw en er liggen
takken. Zorg aan overkant voor
warme soep.
G12,
G14,
G17, G26
Debugging Fouten opsporen en fouten oplossen
(Probleemoplossend vermogen
ondersteunen /ontwikkelen)
De leerkracht laat de Bee-Bot opzettelijk de
verkeerde kant op gaan en vraagt de
kinderen wat er anders had gemoeten.
Recept waar een fout in staat
aanbieden. Zoek de fout op en
maak het programma goed. Of:
de schoolbel is stuk. Zorg ervoor
dat deze weer werkt.
Biedt een programma aan waar
een (opzettelijke) fout zit. Zoek
de fout en los deze op.
G12, G14

7. Basisbegrippen Omschrijving Doelen en mogelijke
actviteiten voor
onderbouw
Doelen en mogelijke
actviteiten voor middenbouw
Doelen en mogelijke
activiteiten voor
bovenbouw
Koppeling met doelen
SLO
Algoritme Een reeks instructies, die wanneer
deze stap voor stap in de juiste
volgorde uitgevoerd worden, tot
een vooraf vastgesteld doel
leiden.
Activiteit 1
- Leert het begrip
algoritme kennen
- Leert dat een algoritme
een lijst van instructies is
die leiden tot bepaald
resultaat.
- Leren een simpel
algoritme te maken in
een concrete situatie
met een vaste, van te
voren bepaalde set
instructies.
Activiteit 2
- Leert dat je een
algoritme om kunt
zetten naar code zodat
het een programma
wordt dat een computer
uit kan voeren.
Activiteit 1
- Leert hoe complex het is om
echte problemen om te zetten
in programma's.
- Leert dat ideëen helder
kunnen lijken, maar wellicht
nog steeds verkeerd
"begrepen" kunnen worden
door een computer.
- Oefent hoe ideëen
gecommuniceerd kunnen
worden middels codes en
symbolen.
Activiteit 2
- Leert het begrip algoritme te
verbinden met alledaagse
situaties.
- Leert grote activiteiten op te
delen in deelopdrachten.
- Leert hoe deelopdrachten in
een logische volgorde
geplaatst kunnen worden.
Activiteit 3/10 en 4/1
- Leert een algoritme te
maken dat hergebruikt
kan worden.
- Leert verschillende
algoritmes te evalueren.
- Leert een probleem op
te lossen door een eigen
set instructies te
formuleren.
CT02, CT11,CT12, CT13,
CT16, CT19, CT21,
CT22, CT25
https://code.org/curricul
um/course1/1
https://code.org/curricul
um/course1/2
https://code.org/curriculum/c
ourse2/1
https://code.org/curriculum/c
ourse2/2
https://code.org/curriculu
m/course3/10https://cod
e.org/curriculum/course4
/1
Doelen en activiteiten per begrip

10. Samenvatting
• Opmerkingen, vragen?
• a.strijker@slo.nl