3. Tungkulin sa mga mamayanan
Ang pagtukoy at pagpapaalam sa mga tungkulin ng mamayan ay nakasalalay sa pamahalaan. Sa
kasalukuyan Saligang Batas ng 1987, walang nakasaad na probisyon tungkol sa mga tungkulin ang
mga Pilipino. Gayumpaman, magagamit bilang gabay ang mga napakaloob sa Saligang Batas ng
1973 sa Artikulo 5 na mga tungkulin ng mamayang Pilipino. Ito ay ang mga sumusunod :
1.katapatan ng republika
2.paggalang sa bandila ng pilipinas
3.ipagtanggol ang estado at mag-ambag tungo sa kaunlaran at kagalingan dito
4.tumalima sa saligang batas at sundin ang iba pang mga batas ng estado;
5.makipagtulungan sa mga opisyal ng pamahalaan tungo sa pagpananatili ng 1 maayos na lipunan;
6.mapanagutabg paggamit ng karapatan at paggalang sa karapatan ng iba;
7.magsikap para sa ikabuti ng srili at ng pamilya
8.gampanan ang obligasyon
4. Noong 1944, isang civic code committee ang binuo hi Jose Laurel sa Bisa ng Kautusang Administratibo blg. 15 inatasan
ng komite na bumuo ng Filipino Civic Code na kanilang inilabas nag taong ding iyon.
I . Pangkahalatan
1. Tiwala sa Maykapal
2. Pagkamakabayan
3. Pagmamahal sa kapuwa
4. Paggalang sa mga magulang at nakakatanda
5. Pagdakila sa mga bayani
II. Panlipunan
1. kasipagan
2. Interes sa pagkatuto.
3. Paggalang sa batas at awtoridad
4. Pagtupad sa tungkulin at responsabilidad
5. Katarungan at pagiging matwid
6. Toleransiya
7. Katapangang sibiko
8. Pagtulad sa mabubuting kaugalian at gawi
9. Sportsmanship
10. Kaayusan ng pagkilos at pakikitungo
5. III. Individual
1. Karangalan
2. Pagkiling sa katotohanan
3. Katatagan
4. Tiwala sa sariling kakayahan
5. Kababaang-loob6. Pagtitimpi
7. Pagtitipid
8. Pamumuhay nang may layunin
9. Pagsisikap
10. Pagiging maaagap
11. Kalinisan
12. Pagpapahalaga sa kagandahan ng kalikasan, sining, at panitikan
7. Maliban dito, magiging gabay sa pagtukoy ng tungkulin ng isang mamayang Pilipino ang “Kodigo ng Pagkamamayan at
Kagandahang –asal “ (“Code ofm Citizenship and ethics na ipinag utos ni Pangulong Manuel L. Quezon sa mga paaralan
simula noong 1939 bisa ng Atas tagapagpaganap BLG.217 , s. 1939 Ito ay ang mga sumusunod:
1 Magtiwala ka sa Poong Maykapal na gumagabay sa kapalaran ng mga tao at mga bansa
2. Mahalin mo ang iyong bayan sapagkat Ito ang iyong tahanan, pinagmumulan ng iyong pagmamahal at bukal ng iyong
kaligayahan at pagiging tao. Ang pagtatanggol sa bayan ang pangunahin mong tungkulin. Maging handa sa lahat ng oras
na magpakasakit at ialay ang buhay kung kinakailangan.
3. Igalang mo ang Saligang Batas nanagpapahayag ng makapangyarihangkalooban. Itinatag ang Saligang Bataspara sa
iyong kaligtasan at sarilingkapakanan. Sundin ang mga batas at tiyaking sinusunod ito ng lahat ngmamamayan at
tumutupad sa kanilang tungkulin ang mga pinuno ng bayan.
4. Kusang magbayad ng mga buwis at maging maluwag sa kalooban ang maagap na pagbabayad nito. Alalahaning ang
pagkamamamayan ay hindi lamang mga karapatan ang taglay kung hindi maging mga pananagutan din.
5. Panatilihing malinis ang halalan at sumunod sa pasya ng nakararami.
6. Mahalin at igalang ang iyong mga magulang. Paglingkuran mo silang mabuti at pasalamatan
7. Pahalagahan mo ang iyong karangalan gaya ng pagpapahalaga mo sa iyong buhay. Ang karalitaang may dangal ay
higit na mahalaga kaysa yamang walang karangalan.
8. maging matapat sa pag-iisip at sa gawa. Maging makatarungan at makawanggawa, ngunit marangal kaysa yamang
walang karangalan
9. Mamuhay nang malinis at walang pag-aaksaya. Huwag maging maluho at mapagkunwari. Maging simple sa
pananamit at kumilos nang maayos.
8. 10. Mamuhay na gaya ng inaasahan sa iyo ng marangal na tradisyon ng ating lahi. Igalang ang alaala ng
ating mga bayani. Ang kanilang bahay ay halimbawa ng daan tungo sa tungkulin at karangalan.
11. Maging masipag. Huwag ikatakot o ikahiya ang pagbabanat ng buto. Ang pagiging masipag ay daan
tungo sa isang matatag na kabuhayan at nagdaragdag sa yaman ng bansa.
12. Umasa sa iyong kakayahan sa pag-unlad at kaligayahan. Huwag agad mawawalanng pag-asa. Magsikap
upang makamit ang katuparan ng iyong mga layunin.
13. Gampanang maluwag sa kalooban ang iyong mga tungkulin. Ang gawaing hindi maayos ay higit na
masama sa gawaing hindi tinapos. Huwag ipagpabukas ang gawaing maaari mong gawin ngayon.
14. Tumulong sa kagalingan ng iyong pamayanan at palaganapin ang katarungangpanlipunan. Hindi ka
nabubuhay na nag-iisa kapiling ang iyong mag-anak lamang. Bahagi ka ng isang lipunang
pinagkakautangan ng pananagutan.
15. Ugaliin ang pagtangkilik sa sariling atin at sa mga kalakal na gawa rito sa atin
16. Gamitin at linangin ang ating likas na yaman at pangalagaan ito para sa susunod na salinlahi. Ang mga
kayamanang ito ay minana pa natin sa ating mga ninuno. Huwag mong gawing kalakal ang iyong
pagkamamamayan.
9. Sibiko
ay ang paglinang sa kaasalan ng aktibong pakikibahagi ng isang mamamayan
sa mga gawaing pangkomunidad at Pambansa. Ipinapaalam nito ang ugnayan
at interaksiyon ng mga karapatan at tungkulin ng isang mamamayan, ng pag-
unawa sa katangian ng lipunan, at sa mga mekanismo ng mga institusyon ng
estado.
10. Indibidwalismo
ay isang pananaw na binibigyang-diin ang kagalingan ng isang tao. Isinusulong
nito ang kahalagahan ng pagsasarilf, pagtindig sa sariling paa, at pagbibigay
ng higit na halaga sa personal na ikabubuti kaysa kapakanan ng nakararami.
11. Wilding
Unang ginamit ang salitang wilding bilang paglalarawan sa isang insidente
noong 1989 na pambubugbog at pananamantala ng anim na tinedyer sa isang
babaeng jogger sa Central Park sa New York. Nang mah li sila, hindi sila
nagpakita ng pagsisisi at ipinagmalaki pa ang kanilang ginawa bilang
kasiyahan. Ginamit ni Derber and salita bilang pagkakaroon ng
indibidwalistang ugali na pinapasayo ang sarili sa pamamagitan ng pananakit
ng iba. Sa ibang salita, ito ay pagsunod sa sariling kapakanan o interes kahit
nakakasira ng iba. Inilapat ito ni Derber sa sosyolohiya.
12. Ang lubusang paghahangad na kumita at makinabang sa negosyo ng isang indibidwal o korporasyon ay tinawag
na Economic wilding. Kapag ang tuon naman ay ang kapakinabangan ng sarili at pamilya sa pamamagitan ng
paghawak at pag-abuso sa posisyon sa pamahalaan, ito ay Political wilding Ang mga marahas na pagkilos laban
sa kapamilya o ang kolektibong pag-iimbot na nakapagpapahina ng lipunan ay tinatawag na Social wilding.
Kapag nagpatuloy ang ganitong kilos, mawawala ang bigkis ng sibiko mga mamamayan na maghubunsod ng
krisis sa lipunan.
Ito ay unang hakbang sa kolektibong pagkilos tungo sa paglutas sa suliranin ng lipunan ay ang pag-unawa sa
mga pagpapahalaga at asal ng mga Pilipino. Ang kaasalan ng indibidwal ay naiimpluwensiyahan ng mga
pagpapahalagang (values) natatangi sa kaniyang lipunan, na gabay sa kaniyang pagdedesisyon at pagkilos.
Nagsilbi itong panuntunan sa pagtukoy, pagpapahayag, at pagtataya sa mga pangyayari sa lipunan ayon sa
kahalagahan nito sa atin.
Madalas marinig at mapag-usapan ang mga di-umano'y negatibong kaasalan ng mga Pilipino dahil sa mga
pagpapahalagang kinikilala nila. Ngunit walang pagpapahalaga ang nakasasama, bagkus ang pagkilos
interpretasyon, at paggamit niya sa mga pagpapahalaga ang nakapagdudulot ng kapahamakan kapag mali ang
kaniyang pag-unawa sa mga ito. Ang mga sumusunod na kaasalan ay ilan lang sa namamayani sa lipunang
Pilipino.
1. Smooth Interpersonal relation - Ito ay ang mabuting pakikitungo sa ibang tao upang maiwasan ang sigalot
lalo na sa mga nakagigipit at di-kanais-nais na sitwasyon Makikita ito sa pagiging mahinahon, palakaibigan, at
pagkamagiliw upang tanggapin ang isang tao ng pangkat o ng pamayanan Patunay nito ang pagkilala ng mga
Pilipino sa pakikisama, pagkakaroon ng tagapamagitan, af paggamit ng pahibás o eufemismo
13. 2. Utang na-loob-lio ay isang pagpapahalaga na nagbubunsod sa isang tao na kumilos para gumanti ng kabutihan
sa taong unang nagkaloob sa kaniya ng Tulong
3. Hiya Maaring pakahulugan nito ay hindi kayang pagharap o pagpapahayag sa isang mas nakatatanda o
nakataas sa posisyon. Kapag nilabag naman ng isang tao ang mga pamantayan sa lipunan, magdudulot ito sa
kaniya ng kahihiyan Kapag hindi nagpakita ng pagsisisi o pagbabago ang tao sa maling gumawa, itinuturing
siyang walang-hiya.
4. Bahala na Ang kadalasang pag-unawa sa konseptong ito ay pagtanggap sa kung ano na lamang ang maaaring
mangyari. Iniuugnay nila ang kapabayaan. kawalang paghahanda, katamaran, o kapalaran bilang mga salik
Datapwat ang "bahala na ay pagpapakita ng katapangan at kahandaan sa anumang pagsubok na dumating gamit
ang kakayahan at kaalaman sa ilalim ng patnubay ng Diyos
5. Pagkakabuklod-buklod at kapanatagan ng pamilya - Ang bigkis ng pamilya ang nagsisilbing salamin ng mas
malaking pamayanan dahil dito makikita ang pakikipagtulungan ng mga umaasa at inaasahan sa mga aspektong
pangkabuhayan, panlipunan, pangkultura, at espiritwal.
6. Personalismo - Ang pagiging makatao ng Pilipino ay nakaugnay sa kaniyang pamilya. Ang mga kapitbahay.
kaibigan, at kasamahan sa trabaho ay itinatrato bilang kaanak. Ang ganitong ugnayan ay nagbuburisod upang
higit na mapagbigkis ang mga tao na kumilos at magtulungan tulad ng so isang pamilya bagamat hindi tuwirang
magkakamag-anak.
7. Magiliw na pagtanggap-Ito ay isang pagpapahalaga na laganap sa maraming kultura sa Asya. Hinahandugan at
ipinararamdam ang pag-aasikaso at kabaitan sa mga panauhin upang mapasaya at mapagpugayan sila.
14. 8. Pagtitiyaga - Ito ay pagpapahalaga na naipapakita sa pagiging mahaba ang
pasensiya, mapagtiis, at matibay sa mga pagsubok. Anumang hirap at
sakunaay pinaniniwalaang malalampasan. Masasalamin din dito ang pahayag
na “may bukas pa”.
9. Pagkamasayahin - Ang positibong pananaw ng mga Pilipino sa anumang
pangyayari sa kanilang buhay ay masasalamin sa kanilang pagkamasayahin Ang
mga hamon sa buhay ay tinatanggap nang may ngin dahil naniniwal silang
gagaan at dadali ang paglutas sa mga ito kung may positibong disposisyon